Waar al die miljoenen kerstbomen vandaan komen
|||||venant|
Where||||Christmas trees||
Woher all die Millionen von Weihnachtsbäumen kommen
Where all those millions of Christmas trees come from
D'où viennent tous ces millions de sapins de Noël
Da dove provengono tutti quei milioni di alberi di Natale
De Sint is het land uit...
|le Saint||||
St. Nicholas is out of the country...
O Santo está fora do país...
...dus de kerstbomen kunnen de huiskamers weer in.
|||||salons||
|||||living rooms||
...So the Christmas trees can go back into living rooms.
Het is schreeuwend druk bij kerstboomverkopers in het hele land.
||criant|||||||
||screamingly|||Christmas tree sellers||||
It's screamingly busy at Christmas tree vendors across the country.
Vendedores de árvores de Natal em todo o país estão gritando lotados.
En dat zien ze ook terug in de cijfers.
||||||||chiffres
And they see that reflected in the numbers.
Ze verwachten dat de omzet 10 procent hoger wordt dan vorig jaar.
|s'attendre|||chiffre d'affaires|||||l'année précédente|
They expect sales to be 10 percent higher than last year.
Komt doordat we meer bomen in huis halen, maar ook doordat we duurdere exemplaren kopen.
|parce que|||||||||||||
||||||||||||more expensive|specimens|
Is because we are bringing more trees into our homes, but also because we are buying more expensive ones.
Isso ocorre porque estamos trazendo mais árvores para nossa casa, mas também porque estamos comprando árvores mais caras.
Kerstboomverkopers zitten er dus...
Christmas tree salesmen are thus ...
...warmpjes bij deze winter.
au chaud|||
warmly snug|||
...Warm this winter.
...quente neste inverno.
En veel van jullie ook, want in ongeveer de helft van de Nederlandse huishoudens...
And so do many of you, because in about half of Dutch households,...
Komt een kerstboom te staan.
||Christmas tree||
Will be a Christmas tree.
Waar komen al die kerstbomen eigenlijk vandaan?
|come|||||
Where did all these Christmas trees come from, anyway?
En hoe komt het dat je voor de ene 2 tientjes betaalt, en voor de andere 5?
||||||||un|euros|paie||||
|||||||||ten euros|||||
And how come you pay 2 tens for one, and 5 for the other?
E como você paga 2 dólares por um e 5 pelo outro?
Dat zocht ik voor jullie uit.
I sought that out for you.
Kerstbomen, die haal je vaak op een plek zoals deze...
||pick|||||||
Christmas trees, you often get them at a place like this....
Árvores de Natal, muitas vezes você as pega em um lugar como este...
...maar de kerstbomentraditie gaat al eeuwen terug.
|||||siècles|
||Christmas tree tradition||||
...But the Christmas tree tradition goes back centuries.
Helemaal naar de Germanen.
All the way to the Germans.
Die vierden op de kortste dag van het jaar het Midwinterfeest...
|fêtaient|||||||||
|celebrate||||day|||||Midwinter festival
Those celebrated the Midwinter Festival on the shortest day of the year....
...om de korte donkere dagen te verjagen en nieuw leven te vieren.
||||||chase away|||||
...To chase away the short dark days and celebrate new life.
Dennenbomen kregen tijdens die viering een bijzondere rol...
pine trees||||celebration|||
Pine trees were given a special role during that celebration....
...omdat ze ook tijdens die donkere en lange winter groen bleven.
...Because they stayed green even during that dark and long winter.
Maar het duurde nog zeker tot de 19e eeuw voor wíj ze voor het eerst in huis haalden...
|||||||||||||||||apportions
||||||||||we|||||||
But it was at least until the 19th century before we first brought them into our homes....
Maar het duurde nog zeker tot de 19e eeuw voor wíj ze voor het eerst in huis haalden...
But it was at least until the 19th century before we first brought them into our homes....
...volgehangen met échte kaarsen.
accrochées|||bougies
decorated with|||candles
...filled with real candles.
Levensgevaarlijk.
dangereux pour la vie
Dangerous.
Tot zover de traditie, maar...
|jusqu'ici|||
So much for tradition, but...
Wat is nou eigenlijk een kerstboom?
What exactly is a Christmas tree?
Klinkt simpel, maar in tegenstelling tot wat kerstliedjes doen vermoeden...
semble|||||||chansons de Noël||vermoient
|||||||Christmas songs||
Sounds simple, but contrary to what Christmas carols suggest...
...is de kerstboom geen dennenboom, maar een spar.
||||sapin|||sapin
||||pine tree|||fir tree
...the Christmas tree is not a fir tree, but a spruce tree.
De spar die wij kennen heeft een piramideachtige vorm, is ongeveer 2 meter hoog...
|||||||pyramid-like|||||
The spruce that we know has a pyramid-like shape, is about 2 meters high, and...
...en staat in huis ter decoratie.
|||||decoration
...And stands in the house for decoration.
Maar een spar kan nog veel meer.
But a spruce can do much more.
Mas um abeto pode fazer muito mais.
In de natuur wordt-ie wel 35 meter hoog en heeft-ie een dikke stam...
|||||||||||||trunk
In the wild, it grows as high as 35 meters and has a thick trunk ...
...en dat hout, vurenhout, gebruiken we voor meubels en huizen.
|||spruce wood||||furniture||
...and we use that wood, spruce, for furniture and houses.
Terug naar jouw kerstboom.
Back to your Christmas tree.
Want er is niet één soort spar, maar er zijn tientallen soorten.
Because there is not one kind of spruce, but there are dozens of species.
Welke spar als kerstboom wordt ingezet, verschilt per land.
|||||utilisée|varie selon||
Which spruce is used as a Christmas tree varies by country.
In Nederland hebben we bijvoorbeeld de Omorika en de Fraseri...
||||||Omorika spruce|||Fraseri fir
In the Netherlands, for example, we have the Omorika and the Fraseri...
...maar twee topfavorieten blijven toch wel: de Fijnspar en de Nordmann.
||top favorites|||||Norway spruce|||Nordmann fir
...But two top favorites still remain: the Spruce and the Nordmann.
En dat is niet zomaar.
||||simplement
And that's not easy.
De Fijnspar is de klassieker onder de kerstbomen.
||||classic|||
The Spruce is the classic among Christmas trees.
Ze zijn donkergroen, hebben die typische kerstbomengeur én zijn ook nog eens goedkoop.
||dark green|||typical|Christmas tree scent||||||
They are dark green, have that typical Christmas tree smell and are cheap.
Maar hij verliest snel zijn naalden.
|||||needles
But it quickly loses its needles.
En dat is een matige combi met de stoffen vloerbedekking die vroeger zo populair was.
||||mediocre|combination||||carpet flooring|||||
And that is a moderate combination with the fabric floor covering that was so popular in the past.
...en dus won eind jaren 80, begin jaren 90 de Nordmann aan terrein.
...And so in the late 1980s, early 1990s, the Nordmann gained ground.
Die groeit langzamer, is dus ook duurder, maar wel naaldvaster...
|||||||||needle-resistant
It grows more slowly, so is more expensive, but more needle-resistant...
...en dat betekent: minder stofzuigen.
||||passer l'aspirateur
||||vacuuming
...And that means: less vacuuming.
Oke, die bomen koop je bijvoorbeeld bij een tuincentrum, zoals waar we net waren...
Okay||||||||garden center|||||
Okay, you buy those trees, for example, at a garden center, like where we were just....
...maar die komen natuurlijk ergens vandaan.
...But of course those come from somewhere.
En dat is bijvoorbeeld hier, bij een kerstbomenkweker.
|||||||Christmas tree grower
And that's here, for example, at a Christmas tree nursery.
Maar zelfs voordat ze hier zijn, hebben ze er al een heel leven op zitten.
But even before they get here, they've had a whole life on it.
We nemen je even mee door de jeugd van jouw kerstboom...
We take you through the childhood of your Christmas tree...
...en we beginnen bij het begin: de zaadjes.
|||||||seeds
...And we start at the beginning: the seeds.
En in het geval van die geliefde Nordmann, komen die uit Georgië.
And in the case of that beloved Nordmann, they come from Georgia.
De meeste kerstboomzaden komen uit het zuidoosten van Europa...
||Christmas tree seeds||||southeast||
Most Christmas tree seeds come from southeastern Europe....
...die van de Nordmann dus uit Georgië.
...that of the Nordmann so from Georgia.
Op de berghellingen daar staan namelijk mooie exemplaren die tegen een stootje kunnen.
||mountain slopes|||||||||bump|
On the mountain slopes there are beautiful specimens that can take a beating.
Nas encostas das montanhas existem belos exemplares que podem levar uma surra.
Plantenkwekers uit bijvoorbeeld Duitsland of Denemarken...
plant breeders|||||Denmark
Plant growers from Germany or Denmark, for example,...
...kopen die zaadjes, planten ze en laten ze groeien tot ze een jaar of 3, 4 zijn.
...buy those seeds, plant them and let them grow until they are about 3 or 4 years old.
Dan is het nog maar een peuterboompje, van zo'n 30 à 50 centimeter.
||||||toddler tree||||
Then it is only a toddler tree, of about 30 to 50 centimeters.
En na die eerste drie, vier jaar verhuist de boom naar een tweede kweker.
|||||||moves||tree||||nursery grower
And after those first three or four years, the tree moves to a second grower.
Heeft te maken met ruimte, en dus: geld.
Has to do with space, and therefore: money.
Die eerste kweker zet die boompjes zo'n 10 centimeter uit elkaar...
|||||little trees||||
That first grower put those little trees about 10 centimeters apart....
O primeiro produtor coloca essas árvores a cerca de 10 centímetros de distância...
...dat is dan namelijk meer dan genoeg voor zo'n peuterboompje.
...As it happens, that is more than enough for such a toddler tree.
...isso é mais do que suficiente para uma árvore tão pequena.
Maar na een aantal jaar heeft-ie meer ruimte nodig om te groeien en vooral ook andere zorg...
But after a few years, it needs more space to grow and, more importantly, other care...
En het is als kweker dan efficiënter om je in een van de twee te specialiseren.
|||||||||||||||specialize
And it is then more efficient as a grower to specialize in one of the two.
En dus belanden die bomen van kweker nummer 1 bij kweker nummer 2.
And so those trees from grower number 1 end up with grower number 2.
Een groot deel van de Nederlandse kerstbomen...
Much of the Dutch Christmas trees...
...komt uit Denemarken, Duitsland of de Belgische Ardennen.
...comes from Denmark, Germany or the Belgian Ardennes.
In Nederland vind je de meeste kwekers in Gelderland, Overijssel, Drenthe en hier in Brabant.
||||||growers||||||||
In the Netherlands, you'll find most growers in Gelderland, Overijssel, Drenthe and here in Brabant.
De bodem bestaat hier namelijk uit zand, dat is een goede ondergrond voor de bomen.
|||||||||||soil type|||
The soil here consists of sand, which is a good substrate for the trees.
Bij die tweede kweker staan de bomen ongeveer een meter uit elkaar.
At the second grower, the trees are about a meter apart.
Ze krijgen voeding, water en een paar keer per jaar een knipbeurt...
||nutrition|||||||||haircut
They get food, water and a haircut a few times a year...
...voor die mooie piramidevorm.
|||pyramid shape
...For that beautiful pyramid shape.
Na 3 jaar, als ze ongeveer 7 jaar oud zijn, gaan de eerste bomen uit de grond.
After 3 years, when they are about 7 years old, the first trees go out of the ground.
Die zijn dan tussen de 1.25 en 1.50 meter hoog.
These are then between 1.25 and 1.50 meters high.
Het verwijderen van de eerste lading bomen zorgt er meteen voor dat...
Removing the first load of trees immediately ensures that...
...die andere bomen meer ruimte hebben om te groeien.
...those other trees have more room to grow.
Een jaar later gaat dan de volgende lading uit de grond...
A year later, the next load goes out of the ground...
...het jaar daarop de volgende, tot na 6 jaar het hele veld leeg is.
...The following year the next, until after 6 years the whole field is empty.
...no ano seguinte no ano seguinte, até depois de 6 anos todo o campo está vazio.
Een kerstboom van 2 meter is dus al zeker 10 jaar oud en staat hier dus al 7 jaar.
So a 2-meter Christmas tree is at least 10 years old and has been here for 7 years.
Je snapt nu wel, tien jaar aan tender, love and care.
|||||||careful attention|||
You understand now, ten years of tender, love and care.
Dat is allemaal niet gratis.
None of that is free.
Nada disso é gratuito.
Maar de prijs van die bomen, die verschilt nogal.
But the price of those trees, they vary quite a bit.
Mas o preço dessas árvores difere um pouco.
Je hebt instapmodellen van 1 euro, maar ook showbomen van 90 euro.
||entry models|||||display trees||
You have entry-level models of 1 euro, but also show trees of 90 euros.
Você tem modelos básicos a partir de 1 euro, mas também mostra árvores a partir de 90 euros.
Waarom is de een zo veel duurder dan de ander?
Why is one so much more expensive than the other?
Ten eerste - en deze is best logisch:
First - and this one makes quite a bit of sense:
Hoe ouder en dus groter die boom, hoe langer die op het veld heeft gestaan en dus ook hoe meer jij ervoor betaalt.
The older and therefore larger that tree, the longer it has been in the field and therefore the more you pay for it.
En ten tweede: de natuur.
And second, nature.
E segundo, a natureza.
Bij droogte of bij wind, kan een oogst mislukken of minder mooie bomen opleveren.
|||||||harvest|fail|||||
In drought or windy conditions, a crop may fail or produce less beautiful trees.
De natuur bepaalt dus voor een deel de wetten van vraag en aanbod en daarmee dus ook de prijs.
Nature therefore partly determines the laws of supply and demand and thus also the price.
Behalve in Denemarken begin deze eeuw.
|||begins||
Except in Denmark at the beginning of this century.
Daar was sprake van een heus kerstbomenkartel.
|||||real|Christmas tree cartel
There was a veritable Christmas tree cartel there.
Kwekers spraken samen een prijs af, zodat de hoeveelheid bomen op de Deense markt...
Growers jointly agreed on a price so that the quantity of trees on the Danish market would...
...de prijs niet zou drukken.
...wouldn't push the price.
Maar in de kerstbomenhandel is ook normale concurrentie.
|||Christmas tree trade||||
But there is also normal competition in the Christmas tree business.
Zo bieden sommige winkels ze aan voor stuntprijzen...
|||||||bargain prices
For example, some stores offer them for stunt prices...
...zodat jij eenmaal in hun winkel met meer dan alleen die kerstboom naar huis gaat.
...so that once you're in their store, you'll go home with more than just that Christmas tree.
En daarom is een kerstboom op de hoek vaak duurder dan een kerstboom van een grote keten.
And that's why a Christmas tree on the corner is often more expensive than one from a major chain.
Waar en óf jij een kerstboom haalt, dat maakt mij geen bal uit.
I don't care where and whether you get a Christmas tree.
Eu não me importo onde e se você consegue uma árvore de Natal.
Als je maar niet vergeet dat...
As long as you remember that...
Desde que não se esqueça disso...
...aan te zetten.
...turn on.
...Ligar.
