بازی زندگی کانوی
||Conway's Game
Conways Spiel des Lebens
Conway's Game of Life
Le jeu de la vie de Conway
Il gioco della vita di Conway
بعضیا از خودشون می پرسن
||||ask themselves
Certaines personnes se demandent
این جهان منظم چطوری به وجود اومده.
Wie ist diese geordnete Welt entstanden?
Comment ce monde ordonné est-il né ?
چطوری ما آدم ها ذهن به این پیچیدگی داریم
Comment pouvons-nous, les humains, avoir un esprit si compliqué ?
چرا کهکشان ها انقدر منظم و متحرک هستن
|galaxies|||||moving|
Pourquoi les galaxies sont-elles si régulières et en mouvement ?
و چرا پوست پلنگها این شکلیه...
|||leopards||
Et pourquoi la peau des léopards est-elle comme ça...
جواب این سؤال ها میتونه این باشه: چند تا قانون ساده!
||||||Okay||||
La réponse à ces questions peut être : quelques règles simples !
امروز می خوام یه بازی عجیب غریب رو معرفی کنم
Heute möchte ich ein seltsames Spiel vorstellen
Aujourd'hui, je veux vous présenter un jeu étrange
بازی ای که انگار خودش زنده ست
||||||alive
Ein Spiel, das lebendig zu sein scheint
Un jeu qui semble vivant
برای خودش برنامه ریزی می کنه و خودش خودش رو پیش می بره.
|||||does|||||||lamb
Er plant für sich selbst und führt sich selbst.
Il se projette et se dirige lui-même.
این بازی برای همه ی اونایی که به فیزیک، ریاضیات،
|||||||||mathematics
Dieses Spiel ist für alle, die Physik, Mathematik mögen,
Ce jeu est pour tous ceux qui aiment la physique, les mathématiques,
احتمالات و علوم دیگه علاقه دارن
probabilities|||||
Wahrscheinlichkeiten und andere Wissenschaften sind interessiert
Les probabilités et les autres sciences s'intéressent
و البته حتی برای بچه های ۵ ساله هم می تونه
Et bien sûr, il peut être utilisé même pour les enfants de 5 ans
خیلی هیجان انگیز باشه.
Es dürfte sehr spannend sein.
Cela devrait être très excitant.
اسم کامل این بازی که توسط
Le nom complet de ce jeu par
جان هورتون کانوی John Horton Conway
|Horton||John Horton Conway|Horton|Conway
ریاضیدان انگلیسی ساخته شده
Mathématicien anglais
بازی زندگی Conway هست.
C'est le jeu de la vie de Conway.
یه چیز عجیب راجع به این بازی اینه که
Das Seltsame an diesem Spiel ist das
Une chose étrange à propos de ce jeu est que
این بازی اصلاً بازیکن نداره!
Ce jeu n'a pas de joueurs du tout !
شاید بپرسین یعنی چی بازیکن نداره؟
Vous pourriez demander, qu'est-ce que cela signifie qu'il n'y a pas de joueur ?
این به این معنیه که خود بازی
|||that means the game itself|||
Cela signifie que le jeu lui-même
بر طبق قوانینش پیش می ره
||rules|||way
Es geht nach seinen Regeln
Il va selon ses règles
و کسی که این بازی رو شروع می کنه
||||||||do
Et celui qui commence ce jeu
فقط شکل اولیه رو مشخص می کنه
||||||tick
Il ne spécifie que la forme initiale
شاید گیج کننده به نظر بیاد
Cela peut sembler déroutant
پس بذارین قوانین بازی رو براتون بگم.
Lassen Sie mich Ihnen die Spielregeln erklären.
Alors laissez-moi vous dire les règles du jeu.
زمین بازی این شکلیه
So sieht der Spielplatz aus
یه صفحه ی چهارخونه ی بی نهایت بزرگ
Ein unendlich großer quadratischer Bildschirm
Un écran carré infiniment grand
که ما به هر خونه ش یک سلول می گیم.
Wir nennen jedes Haus eine Zelle.
Nous appelons chaque maison une cellule.
هر سلول ۸ تا همسایه داره و هر سلول می تونه
دو وضعیت داشته باشه: زنده یا مرده.
Il a deux états : vivant ou mort.
حالا ببینیم بازی چطور پیش میره
Voyons maintenant comment le jeu se déroule
قدم اول اینه که ما موجود چندسلولیمون رو
Der erste Schritt besteht darin, dass wir vielzellig sind
La première étape est que nous sommes multicellulaires
روی صفحه ی بازی می کشیم. مثلاً اینجوری
Wir zeichnen auf dem Spielbildschirm. Zum Beispiel so
Nous dessinons sur l'écran de jeu. Par exemple, comme ça
قوانین بازی ۴ تا بیشتر نیستن
Die Spielregeln betragen nicht mehr als 4
Les règles du jeu ne sont pas plus de 4
هر سلول زنده ای که کمتر از دو همسایه داشته باشه از تنهایی میمیره.
Jede lebende Zelle, die weniger als zwei Nachbarn hat, stirbt an Einsamkeit.
Toute cellule vivante qui a moins de deux voisins meurt de solitude.
اگر سلول زنده ای ۲ یا ۳ همسایه داشته باشه به زندگی در مرحله ی بعد ادامه میده
Wenn eine lebende Zelle 2 oder 3 Nachbarn hat, lebt sie im nächsten Stadium weiter
Si une cellule vivante a 2 ou 3 voisins, elle continue à vivre à l'étape suivante
اما اگر سلول زنده ی ما بیشتر از ۳ تا همسایه داشته باشه، بر اثر انبوه جمعیت، میمیره
Mais si notre cellule vivante a plus de 3 voisins, elle mourra à cause du surpeuplement
خوب چی به سر سلول های مرده میاد؟
Was passiert also mit toten Zellen?
Alors qu'arrive-t-il aux cellules mortes ?
هر سلول خلی یا مرده که دقیقاً ۳ تا همسایه داشته باشه از نو زنده میشه
Jede leere oder tote Zelle, die genau 3 Nachbarn hat, wird wiederbelebt
Toute cellule vide ou morte qui a exactement 3 voisins sera ravivée
حالا وقتشه که بعد از دونستن قوانین
C'est le moment après avoir connu les règles
بازی چطور پیش می ره و بعد از چند مرحله
Wie läuft das Spiel ab und nach wie vielen Etappen?
Comment se déroule le jeu et après combien d'étapes ?
موجود ما چه تغییری می کنه.
Was verändert unser Wesen?
Qu'est-ce qui change notre être ?
خوب اونچه که مهمه اون شکل اولیه هست
Nun, wichtig ist die Ausgangsform
Eh bien, ce qui est important, c'est la forme initiale
شکل اولیه می تونه حالت های مختلفی داشته باشه
Le formulaire initial peut avoir différents états
مثلاً این شکل ها اصلن هیچ تغییری نمی کنند
Diese Formen ändern sich beispielsweise überhaupt nicht
Par exemple, ces formes ne changent pas du tout
و قوانین بازی روشون تأثیری نداره. ولی حالا بیاین
Et les règles du jeu n'ont aucun effet. Mais viens maintenant
یه نوع دیگه از شکل اولیه رو امتحان کنیم.
Essayons un autre type de forme initiale.
خوب لااقل اینا یه تکونی می خورن
Well, at least they eat a shake
Eh bien, au moins ils mangent un shake
خوب حالا اگه آماده این بریم سراغ بازی های هیجان انگیزتر
Maintenant, si vous êtes prêt, passons à des jeux plus excitants
خانم ها و آقایان: گلایدر (Glider)
Mesdames et messieurs : planeur
چی گلایدر رو خاصش می کنه؟
Qu'est-ce qui rend Glider spécial ?
گلایدر نه مثل شکل های اولی که معرفی کردیم ثابته
Le planeur n'est pas fixe comme les premières formes que nous avons introduites
و نه حتی به حرکت های محدود رضایت می ده
Il ne se contente même pas de mouvements limités
اون روی صفحه حرکت می کنه
Il bouge sur l'écran
و با زنده و پویا نشون دادن خودش
Et en se montrant vivant et dynamique
و حرکت آزادانه ش توی صفحه ی شطرنجی بازی
et sa liberté de mouvement dans l'échiquier du jeu
بهمون نشون می ده که لیاقت یه اسم خاص رو داره.
Cela nous montre qu'il mérite un nom spécial.
اینم جنگجوی گلایدر هست
C'est le guerrier planeur
که همونطور که می بینین می تونه تا ابد گلایدر تولید کنه.
Comme vous pouvez le voir, il peut produire des planeurs pour toujours.
و همه ی اینا با استفاده از فقط ۴ تا قانون ساده به وجود میان
Et tout cela est créé en utilisant seulement 4 règles simples
اینام چند نمونه ی دیگه از این بازی هست
Here are some other examples of this game
Voici d'autres exemples de ce jeu
اشکال اولیه توسط
Premières formes par
طراحاشون ایجاد شدن و بعد از این که دکمه ی شروع زده میشه
Leurs conceptions sont créées et après cela, le bouton de démarrage est enfoncé
بازی خودش به طور خود به خود
با استفاده از قوانینی که گفتم بهتون
En utilisant les règles que je t'ai dites
پیش می ره و گاهی حتی تا بینهایت ادامه داره
Ça continue et parfois même continue à l'infini
درک این موضوع که چند تا قانون ساده می تونن
Comprendre que quelques règles peuvent être simples
اجتماعات بزرگ این شکلی و حرکات
Grands rassemblements de cette forme et mouvements
غیرقابل پیشبینی ایجاد کنند یه کم سخت به نظر میاد
Il semble un peu difficile de créer l'imprévisibilité
ظاهر شدن شکل های خیلی پیچیده از اجرای
L'émergence de formes de mise en œuvre très complexes
قانونای ساده ی این بازی، نه تنها برای ریاضی دان ها،
Les règles simples de ce jeu, non seulement pour les mathématiciens,
بلکه برای دانشمندای کامپیوتر
Mais pour les informaticiens
فیزیک دان ها، زیست شناسان، بیوشیمیست ها
Physiciens, biologistes, biochimistes
اقتصاددانا و حتی فیلسوف ها
Des économistes et même des philosophes
خیلی جالب بوده و اونا تونستن با استفاده از
C'était très intéressant et ils ont pu utiliser
ایده و الگوهای این بازی، پدیده های پیچیده ای رو
L'idée et les modèles de ce jeu sont des phénomènes complexes
توی جهان توضیح بدن.
Expliquer dans le monde.
دنیل دنت Daniel Dennett که حتی معتقده
Daniel Dennett, qui croit même
آگاهی و اختیار آزاد هم می تونن محصول چند تا
La conscience et le libre arbitre peuvent être le produit de plusieurs
قانون ساده ی اولیه باشن، میگه:
La règle simple de base dit:
فقط کافیه یه زمین بازی بی نهایت داشته باشیم!
Nous avons juste besoin d'avoir un terrain de jeu infini!
اما مگه دنیا بی نهایت بزرگ نیست؟
Mais le monde n'est-il pas infiniment grand ?
شاید ایجاد حیات روی زمین و شکل گیری سیستم های
Peut-être la création de la vie sur terre et la formation de systèmes
پیچیده ی مغز ما و مولکول ها و حرکت
Notre cerveau complexe et les molécules et le mouvement
سیارات، همشون با پیروی از یه سری قانون
ساده باشن
پس این که بابابزرگامون
C'est donc notre grand-père
بهمون می گفتن زندگی یه بازیه، همچینم
Ils nous disent que la vie est un jeu, moi aussi
بی راه به نظر نمی رسه، نه؟
Cela ne semble pas être une évidence, n'est-ce pas ?
اگه از این ویدئو خوشتون اومده
اونو با دوستاتون به اشتراک بذارید.
این بهترین راه برای کمک به پروژه ی ماست.
مرسی از منبع عظیم انرژیتون و این که اون رو به اشتراک می ذارید.
Merci pour votre formidable source d'énergie et de la partager.