FOTOPLASTYKON I INNE ZDJĘCIA
PHOTOPLASTICON UND ANDERE BILDER
PHOTOPLASTYKON AND OTHER PHOTOS
FOTOPLASTICON EN ANDERE BEELDEN
ФОТОПЛАСТИКОН И ДРУГИЕ ИЗОБРАЖЕНИЯ
ФОТОПЛАСТІКОН ТА ІНШІ ЗОБРАЖЕННЯ
Wycieczkę do fotoplastykonu wymyślił Maciek.
Die Reise zum Photoplasticon wurde von Maciek konzipiert.
Maciek invented the trip to the photoplasticon.
Przyniósł do klasy folder, w którym pokazane było, co też w takim fotoplastykonie można zobaczyć i co to w ogóle jest.
Er brachte eine Mappe mit in die Klasse, die zeigte, was in einem solchen Fotoplastikon zu sehen ist und was es damit auf sich hat.
He brought a folder to the class in which it was shown what can be seen in such a photoplasticon and what it is at all.
– Pamiętacie Vabank Machulskiego?
- Erinnern Sie sich an Machulskis Vabank?
- Do you remember Vabank Machulski?
– spytał na przerwie.
He asked during the break.
– To miejsce, gdzie Kwinto spotykał się z Duńczykiem?
- Ist dies der Ort, an dem Kwinto den Dänen traf?
"This is where Kwinto met the Dane?"
Okazało się, że tylko kilka osób z klasy nie widziało filmu.
Es stellte sich heraus, dass nur wenige Personen in der Klasse den Film noch nicht gesehen hatten.
It turned out that only a few people in the class hadn't seen the movie.
Dla większości fakt, że można obejrzeć takie miejsce „na żywo”, okazał się lepszą zachętą niż krótka historia warszawskiego fotoplastykonu wyczytana z folderu.
|||||||||||||Z encouragement||||||gelesen||Broschüre
Für die meisten war die Tatsache, dass es möglich ist, einen solchen Ort "live" zu sehen, ein besserer Anreiz als die kurze Geschichte des Warschauer Photoplastikons, die aus einer Broschüre vorgelesen wurde.
For most, the fact that you can watch such a place "live" turned out to be a better incentive than the short history of the Warsaw photoplasticon read from the folder.
– Niedawno skończył sto lat!
- Er ist kürzlich hundert Jahre alt geworden!
- He just turned a hundred years old!
– zachwalał Maciek.
lobte|
- lobte Maciek.
- Maciek praised.
– Proszę pani!
- Ma'am!
- Mrs!
Pójdziemy?
Sollen wir gehen?
We go?
– prosiły dziewczyny, z których najgłośniej wołała Kinga.
bitten||||||
- fragten die Mädchen, wobei Kinga am lautesten rief.
Asked the girls, from whom Kinga was calling the loudest.
Ją to magiczne miejsce zainteresowało najbardziej.
Sie interessierte sich sehr für diesen magischen Ort.
She was most interested in this magical place.
– Bez sensu oglądać takie nudy – mruknęła Kaśka.
||sehen|||murmelte|
- Es hat keinen Sinn, so einem Langweiler zuzusehen", murmelte Kaśka.
- It makes no sense to watch such boredom - Kaśka muttered
– To wcale nie jest nudne – wyjaśnił Maciek.
|||||hat erklärt|
- Es ist überhaupt nicht langweilig", erklärt Maciek.
- It is not boring at all - Maciek explained.
– Oglądasz trójwymiarowe zdjęcia.
|dreidimensionale|
- Sie sehen sich dreidimensionale Bilder an.
- You are viewing 3D photos.
– Eee tam!
- Er, there!
Głupie obrazki – prychnął Czarny Michał na tyle głośno, że usłyszała go wychowawczyni.
||schnaufte|||||||||die Erzieherin
Alberne Bilder", schnaubte Black Michael laut genug, um von der Lehrerin gehört zu werden.
Stupid pictures - Black Michal snorted loud enough that the tutor heard him.
– Jak ci się nie podoba, możesz nie iść – powiedziała pani Czajka.
- Wenn es Ihnen nicht gefällt, können Sie nicht gehen", sagte Frau Czajka.
- If you don't like it, you can not go - said Mrs. Chaika.
– Tylko proszę, byś miał napisane przez mamę usprawiedliwienie.
|||||||Entschuldigung
- Lass dir einfach eine Entschuldigung von deiner Mutter schreiben.
"Just please, have your mother's excuse written."
* * *
Jednak trzy dni później na wycieczkę do fotoplastykonu poszli wszyscy.
Doch drei Tage später machten alle einen Ausflug zum Photoplasticon.
However, three days later, everyone went on a trip to the photoplasticon.
Z nauczycieli towarzyszyła im jeszcze Milady.
||begleitete|||
Von den Lehrern wurden sie noch von Milady begleitet.
Among the teachers, Milady also accompanied them.
A Czarny Michał, ku zdumieniu całej klasy, miał ze sobą nawet aparat fotograficzny.
||||Überraschung||||||||
Und Black Michael hatte zum Erstaunen der ganzen Klasse sogar eine Kamera dabei.
And Black Michał, to the amazement of the whole class, even had a camera with him.
– Po co ci on?
- What do you need him for?
– spytał Maciek, gdy wsiadali do autobusu.
|||sie einstiegen||
- fragte Maciek, als sie in den Bus stiegen.
- Maciek asked as they got on the bus.
– Przecież mówiłeś, że to będzie nuda.
- Sie haben doch gesagt, es wäre langweilig.
- But you said it would be boring.
– No i właśnie dlatego wziąłem aparat – odparł Michał.
||||habe ich genommen|||
- Nun, deshalb habe ich die Kamera mitgenommen", antwortete Michael.
"Well, that's why I took the camera," replied Michael.
– Jak będę robić zdjęcia, to nie będę się nudzić.
- Wenn ich fotografiere, werde ich mich nicht langweilen.
“When I take pictures, I will not be bored.
Pstrykać zaczął już w autobusie.
Pfeifen||||
Er hatte schon im Bus angefangen zu schnappen.
He had already started snapping on the bus.
Panią Czajkę, chłopaków, ale najczęściej… Kamilę.
||Jungen|||
Frau Czajka, die Jungs, aber vor allem... Kamila.
Mrs. Czajka, boys, but most often ... Kamila.
Jej profil i okoloną prawie białymi włosami twarz.
|||mit||weißen||
Ihr Profil und ihr Gesicht sind von fast weißem Haar umgeben.
Her profile and her face framed by almost white hair.
Parę razy w obiektywie uchwycił jej spojrzenie, ale… nie wydawała się zadowolona z faktu, że ktoś robi jej zdjęcia.
|||Objektiv|hatte eingefangen|||||sie|||||||||
Ein paar Mal fing das Objektiv ihren Blick ein, aber... sie schien nicht glücklich darüber zu sein, dass jemand Fotos von ihr machte.
He caught her gaze a couple of times in the lens, but ... she didn't seem pleased with the fact that someone was taking pictures of her.
A Michał nie chciał, by zorientowała się, że szczególnie go interesuje.
Und Michael wollte nicht, dass sie merkte, dass sie an ihm besonders interessiert war.
And Michał did not want her to realize that he was particularly interested in him.
* * *
Fotoplastykon okazał się sporym pokojem, w którym centralne miejsce zajmowała wielka drewniana beczka, otoczona miejscami siedzącymi.
|||großem||||||nahm ein||holzernen|Fass|||Sitzplätzen
Das Photoplasticon entpuppte sich als ein großer Raum, in dem ein großes Holzfass, umgeben von Sitzgelegenheiten, die Hauptrolle spielte.
The Fotoplastykon turned out to be a large room, with a large wooden barrel surrounded by seats in the center.
Kiedy się przed nią siadło, na wprost oczu miało się dwa okularowe otwory, a przez nie jak przez lornetkę oglądało się migające przed oczami obrazki.
|||||||||||Brillen-|||||||Fernglas|||blinkende|||
Wenn man sich davor setzte, hatte man zwei Augenlöcher vor den Augen, durch die man wie durch ein Fernglas die Bilder sah, die vor den Augen aufblitzten.
When you sat down in front of her, you had two eyepiece openings in front of your eyes, and through them, like through binoculars, you could see the pictures flashing in front of your eyes.
Przewodnik nie zdążył nawet otworzyć ust, kiedy Aleks zadał pierwsze pytanie:
||hatte||||||||
Der Fremdenführer hatte noch nicht einmal Zeit gehabt, den Mund zu öffnen, als Alex die erste Frage stellte:
The guide didn't even have time to open his mouth when Alex asked the first question:
– Czy to prawda, że ten fotoplastykon grał w Vabanku?
||||||||Vabank
- Stimmt es, dass dieses Photoplasticon in Vabank gespielt hat?
- Is it true that this photoplasticon played in Vabank?
– Nie – odparł spokojnie przewodnik, a po sali błyskawicznie rozległ się szmer rozczarowania.
|||||||blitzschnell|||Raunen|Enttäuschung
- Nein", antwortete der Führer ruhig, und sofort ging ein Raunen der Enttäuschung durch den Raum.
"No," the guide replied calmly, and there was a murmur of disappointment in the room.
– Film kręcono w studiu w Łodzi – usłyszeli, kiedy pani Czajka zdołała ich w końcu uciszyć.
|gedreht|||||||||schaffte||||beruhigen
- Der Film wurde in einem Studio in Lodz gedreht", hörten sie, als es Frau Czajka schließlich gelang, sie zum Schweigen zu bringen.
- The film was shot in a studio in Łódź - they heard when Mrs. Czajka finally managed to silence them.
– Ale ten fotoplastykon też ma swoją filmową historię.
- Aber dieses Photoplasticon hat auch seine eigene Filmgeschichte.
- But this photoplasticon also has its own cinematic history.
– Jaką?
- Welcher ist es?
- What?
Jaką?
Welcher ist es?
What?
– posypały się ze wszystkich stron pytania.
kamen|||||
- Von allen Seiten wurden Fragen gestellt.
- questions rained down on all sides.
– Kto oglądał serial Stawka większa niż życie?
|||Stawka|||
- Wer hat die Serie Stake More Than Life gesehen?
- Who watched the series Stawka larger than life?
Tylko kilka osób podniosło ręce.
|||haben erhoben|
Nur wenige Menschen hoben die Hand.
Only a few people raised their hands.
– A kto by tam oglądał takie starocie!
||||||Antiquitäten
- Und wer würde sich dort solche alten Sachen anschauen!
- And who would see such antiquities there!
– prychnął Czarny Michał, choć akurat ten serial znał dość dobrze.
schnaufte|||||||||
- schnaubte Black Michael, obwohl er diese Serie sehr gut kannte.
Black Michał snorted, although he knew this particular series quite well.
– W tym serialu pokazano nasz fotoplastykon.
|||wurde gezeigt||
- In dieser Serie wird unser Photoplasticon vorgestellt.
- Our photoplasticon was shown in this series.
– Tobie to nic nie pasuje – zauważył Aleks.
- Das passt nicht zu dir", bemerkte Alex.
"You don't like it," Alex said.
– O co ci chodzi?
- Wie meinen Sie das?
- What do you mean?
– zirytował się Czarny Michał.
- irritierte Black Michael.
Black Michał was irritated.
– Najpierw nie odpowiadał ci sam fotoplastykon.
||antwortete|||
- First, the photoplasticon itself did not suit you.
Teraz stary serial.
Now an old show.
Ale aparatu cyfrowego nie masz!
||digitalen||
But you don't have a digital camera!
Tylko jakiś staroć – zakończył i pogardliwie prychnął.
||Antiquität|hatte beendet|||schniefte
Nur ein altes Ding", schloss er und schnaubte verächtlich.
Just some old stuff, 'he concluded and snorted contemptuously.
Michał spojrzał na trzymanego w ręce zenita – stara lustrzanka służyła mu kolejny rok.
|||das gehaltene|||Zenit||Spiegelreflexkamera|diente|||
Michael schaute auf die Zenith, die er in der Hand hielt - die alte DSLR hatte ihm noch ein Jahr lang gedient.
Michał looked at the zenith in his hand - the old SLR camera served him for another year.
– Lubię swój aparat – mruknął.
|||murmelte
- Ich mag meine Kamera", murmelte er.
"I like my camera," he muttered.
Ale Aleks go nie usłyszał.
Aber Alex hörte ihn nicht.
But Alex didn't hear him.
Przewodnik puszczał właśnie projekcję zdjęć starej Warszawy.
|ließ||Projektor|||
Der Reiseführer spielte gerade eine Projektion von Fotos des alten Warschaus ab.
The guide was just showing pictures of old Warsaw.
Z głośników płynęła muzyka Chopina.
|Lautsprecher|||
Aus den Lautsprechern ertönt die Musik von Chopin.
Chopin's music was streaming from the speakers.
– Czy dla ludzi fotoplastykon to było takie kino?
- War das Photoplasticon so ein Kino für die Menschen?
- Was photoplastykon such a cinema for people?
– spytała Kamila.
- fragte Kamila.
Kamila asked.
Michał spojrzał w jej stronę.
Michael sah in ihre Richtung.
Michael looked at her.
Siedziała obok Małgosi.
Sie saß neben Gretel.
She was sitting next to Gretel.
Właśnie oderwała wzrok od przesuwających się miarowo zdjęć i patrzyła wyczekująco na przewodnika.
|hatte abgerissen|||verschiebenden||maßvoll||||erwartungsvoll||den Führer
Sie riss ihren Blick einfach von den sich ständig bewegenden Bildern los und sah den Führer erwartungsvoll an.
She had just looked away from the steadily moving photos and looked expectantly at the guide.
– Tak, ale nie tylko.
- Ja, aber nicht nur.
- Yes, but not only.
Dawniej nie każdego stać było na zdjęcie, a tutaj za niewielkie pieniądze mógł podziwiać inne kraje…
|||||||||||||bewundern||
In the past, not everyone could afford a photo, and here he could admire other countries for little money ...
– Na przykład Anglię – zauważyła złośliwie Kaśka.
|||hatte bemerkt|spöttisch|
- For example England - Kaśka noticed maliciously.
– Weź już przestań z tą Anglią, bo się zrzygam – powiedział Biały Michał.
||||||||übergeben|||
- Hör endlich auf mit der England-Sache, sonst muss ich kotzen", sagte White Michael.
- Stop with this England now, because I'm going to puke - White Michael said.
– Ty byś oczywiście wolał oglądać gołe baby – odcięła się Kaśka.
|||||nackte||hatte||
- Du ziehst es offensichtlich vor, nackte Frauen zu sehen", unterbrach Kaśka.
- You would, of course, prefer to watch naked women - Kaśka retorted.
– Jeśli nie przypominałyby ciebie – odparował Michał.
||würden erinnern||antwortete|
- Wenn sie dir nicht ähneln würden", konterte Michael.
"If they didn't look like you," Michael retorted.
– A poza tym wyobraź sobie, że niekoniecznie jestem tym zainteresowany.
- Und außerdem, stellen Sie sich vor, ich bin nicht unbedingt daran interessiert.
"Besides, just imagine I'm not necessarily interested in this."
Gołą babę to ja już w swoim życiu widziałem.
Gołą|baba|||||||
Ich habe in meinem Leben schon öfter nackte Frauen gesehen.
I've seen a naked woman in my life.
– Ale pewnie tylko raz!
- Aber wahrscheinlich nur einmal!
- But probably only once!
– Jezu!
Trzymajcie mnie!
Hold me!
Czy nikt nie może tej idiotki uciszyć?!
|||||Idiotin|zum Schweigen bringen
Kann niemand diesen Idioten zum Schweigen bringen?!
Can no one silence this idiot ?!
– zawołał Biały Michał i rozejrzał się po twarzach kolegów.
||||sah sich um||||
- rief White Michael aus und blickte in die Gesichter seiner Kollegen.
White Michael called and looked at the faces of his colleagues.
– W Vabanku oglądali gołe baby w fotoplastykonie – stwierdził Maciek.
|||nackte|||||
- In Vabank sahen sie sich nackte Frauen in einem Fotoplasticon an", erklärte Maciek.
- In Vabank they watched naked women in a photoplasticon - said Maciek.
– Proszę pana, ma pan gołe baby?!
||||nackte|
- Sir, haben Sie auch nackte Frauen!
- Sir, do you have naked women ?!
– zawołało kilka osób.
riefen||
- riefen mehrere Personen.
several people exclaimed.
Jedni chowali się za plecami innych – tak jakby dzięki temu nikt z dorosłych nie mógł się zorientować, kto dokładnie pyta.
|versteckten||||||||||||||||||
Einige versteckten sich hinter dem Rücken der anderen - als ob es dadurch für die Erwachsenen unmöglich wäre, genau zu sehen, wer fragt.
Some hid behind the backs of others - as if thanks to this no adult could figure out who was asking exactly.
Przewodnik spojrzał bezradnie na nauczycielki.
Der Fremdenführer sah die Lehrer hilflos an.
The guide looked helplessly at the teachers.
– Czy wy możecie się uspokoić?
||||beruhigen
- Könnt ihr euch beruhigen?
- Can you please calm down?
– zdenerwowała się pani Czajka.
- Frau Czajka verärgert.
Mrs. Czajka was upset.
– Tylko wstyd przynosicie.
||bringt ihr
- Sie bringen nur Schande.
- You only bring shame.
* * *
– Zależy ci na jej zdjęciach, co?
- Sie interessieren sich für ihre Fotos, was?
- You care about her photos, don't you?
– Aleks popatrzył wymownie na Czarnego Michała, który w drodze powrotnej po raz kolejny fotografował Kamilę w autobusie.
|sah|aussagekräftig|||||||||||fotografierte|||
- Alex schaute bedeutungsvoll zu Black Michael, der auf der Rückfahrt im Bus wieder einmal Kamila fotografierte.
- Aleks gave an eloquent look at Czarny Michał, who was once again photographing Kamila on the bus on his way back.
– O co ci chodzi?
- Wie meinen Sie das?
- What do you mean?
– spytał Michał.
Michael asked.
– Nic.
Tylko stwierdzam, że ciągle fotografujesz Kamilę…
|stelle fest|||fotografierst|
Ich stelle nur fest, dass Sie immer noch fotografieren Kamila....
I'm just stating that you keep photographing Kamila...
– Wszystkich fotografuję.
- Ich fotografiere jeden.
- I photograph everyone.
– Nie udawaj.
- Verstellen Sie sich nicht.
- Don't pretend.
Widziałem.
Gesehen.
I saw.
Kamila w bucie, w hucie, na drucie…
||||Hütte||Draht
Kamila im Schuh, in der Schmiede, auf dem Draht....
Kamila in a shoe, in a steel plant, on a wire ...
– Ty się lecz!
||heil dich
- Gönnen Sie sich etwas!
- You heal!
– Eee, to ty się będziesz musiał leczyć.
||||||behandeln
- Er, you'll have to heal yourself.
– Ja?
- I?
A to z czego?
And that's from what?
– Z bólu złamanego serca!
||gebrochenen|
- Vom Schmerz eines gebrochenen Herzens!
- From the pain of a broken heart!
– krzyknął Aleks i wyciągnąwszy przed siebie ręce, zawołał: – Michałowi serce pika jak klapa od śmietnika!
rief|||ausgestreckt|||||||pumpt||||Mülltonne
– rief Alex und streckte die Hände vor sich aus und rief: – Michałs Herz schlägt wie ein Müllcontainerdeckel!
Alex shouted, and stretching out his hands in front of him, he called, "Michael's heart is beating like a garbage can!"
– Wiesz co?
- You know what?
Ten rym to chyba od dziadka zapożyczyłeś… – warknął Michał.
||||||zapożychtest|knurrte|
You must have borrowed this rhyme from your grandfather… – Michał growled.
Czuł jednak, że policzki mu płoną.
|||Wangen||brennen
But he could feel his cheeks burning.
Zwłaszcza że akurat w tym momencie Kamila spojrzała w jego stronę i zachichotała.
||||||||||||kicherte
Especially that at that moment Kamila looked at him and giggled.
– Chłopcy!
– Boys!
Cały autobus na was patrzy!
The whole bus is looking at you!
– zawołała pani Czajka.
rief||
Cried Mrs. Czajka.
– W domu pewnie oprawisz sobie to zdjęcie, będziesz trzymał pod poduszką, a przed snem się do niego modlił – podsunął Aleks szeptem, by pani Czajka nie mogła go usłyszeć.
|||rahmen|||||halten|||||||||modete|sagte||leise|||||||
- At home, you will probably frame this photo, you will keep it under your pillow and pray to it before going to bed - Aleks suggested in a whisper so that Mrs. Czajka could not hear him.
I wtedy Michał zrobił coś, czego sam się nie spodziewał.
And then Michał did something that he himself did not expect.
Otworzył klapkę aparatu, prześwietlając przy tym film, wyjął rolkę i zawiesił na szyi zdumionego Aleksa.
|Klappe||indem er durchleuchtete||||nahm|die Rolle||hängte||dem Hals|überraschten|
He opened the flap of the camera, exposing the film in the process, took out the roll and hung it around his neck, amazed Alex.
A potem wysiadł z autobusu na najbliższym przystanku.
||stieg aus||||nächsten|
And then he got off the bus at the nearest stop.
To dlatego następnego dnia pani Czajka wpisała mu do dzienniczka uwagę.
||||||schrieb ein|||Tagebuch|
Deshalb schrieb Frau Czajka am nächsten Tag eine Notiz in sein Tagebuch.
That is why the next day Mrs. Czajka wrote him a note in her diary.