Barry Schwartz – The paradox of choice (2005)
|Schwartz||||
|Schwartz||||
Barry Schwartz - Das Paradox der Wahl (2005)
Barry Schwartz - La paradoja de la elección (2005)
Barry Schwartz - Le paradoxe du choix (2005)
バリー・シュワルツ - 選択のパラドックス (2005)
Barry Schwartz - Paradoks wyboru (2005)
Barry Schwartz - O paradoxo da escolha (2005)
Барри Шварц - Парадокс выбора (2005)
Barry Schwartz - Seçim Paradoksu (2005)
Баррі Шварц - Парадокс вибору (2005)
巴里·施瓦茨 – 选择的悖论 (2005)
I’m going to talk to you about some stuff that’s in this book of mine that I hope will resonate with other things you’ve already heard, and I’ll try to make some connections myself, in case you miss them.
|||||||||||||||||||resonieren|||||||||||||||||||
|voy a|a||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ich werde über einige Dinge in meinem Buch sprechen, von denen ich hoffe, dass sie mit anderen Dingen übereinstimmen, die Sie bereits gehört haben, und ich werde versuchen, selbst einige Verbindungen herzustellen, falls Sie sie vermissen.
Size bu kitabımda yer alan bazı şeylerden bahsetmek istiyorum, umarım daha önce duyduğunuz diğer şeylerle de bir rezonans oluşturur ve eğer kaçırırsanız diye bazı bağlantılar da kurmaya çalışacağım.
I want to start with what I call the "official dogma."
|||||||||officiel|dogme
|||||||||resmi|
|||empezar|||||||
Resmi dogma olarak adlandırdığım şeyle başlamak istiyorum.
The official dogma of what?
|officiel|dogme||
Resmi dogma neyin dogması?
The official dogma of all western industrial societies.
||||||industrielles|sociétés
Tüm batı endüstriyel toplumlarının resmi dogması.
And the official dogma runs like this: if we are interested in maximizing the welfare of our citizens, the way to do that is to maximize individual freedom.
||||est||||||||maximiser||bien-être|||||||||||maximiser|l'individu|liberté
||||||||||||maximieren||Wohlergehen|||||||||||||
||||||||||||||refahını|||||||||||||
Und das offizielle Dogma lautet: Wenn wir daran interessiert sind, das Wohlergehen unserer Bürger zu maximieren, dann ist der Weg dorthin die Maximierung der individuellen Freiheit.
Ve resmi dogma şöyle işler: Eğer vatandaşlarımızın refahını maksimuma çıkarmakla ilgileniyorsak, bunu yapmanın yolu bireysel özgürlüğü maksimuma çıkarmaktır.
The reason for this is both that freedom is in and of itself good, valuable, worthwhile, essential to being human.
|||||||la liberté|||||elle-même||précieuse|précieuse|essentiel|||
||||||||||||||wertvoll|wertvoll||||
Bu|||||||||kendisi||||||||||
Der Grund dafür ist, dass die Freiheit an und für sich gut, wertvoll, lohnenswert und wesentlich für das Menschsein ist.
Причина этого в том, что свобода сама по себе хороша, ценна, стоит того, чтобы быть человеком.
Bunun nedeni hem özgürlüğün kendi başına iyi, değerli, faydalı ve insan olmanın temeli olmasıdır.
And because if people have freedom, then each of us can act on our own to do the things that will maximize our welfare, and no one has to decide on our behalf.
|||||||||||||||||||||||||||||décider|||
|||||||||||||||||||||||Wohlergehen|||||||||
||||||||||||||||||||||||||||||||en nuestro nombre
Und wenn die Menschen Freiheit haben, dann kann jeder von uns selbst die Dinge tun, die sein Wohlergehen maximieren, und niemand muss in unserem Namen entscheiden.
Ve eğer insanların özgürlüğü varsa, o zaman her birimiz kendi refahımızı en üst düzeye çıkarmak için kendi başımıza harekete geçebiliriz ve hiç kimse bizim adımıza karar vermek zorunda kalmaz.
The way to maximize freedom is to maximize choice.
Özgürlüğü en üst düzeye çıkarmanın yolu, seçimi en üst düzeye çıkarmaktır.
The more choice people have, the more freedom they have, and the more freedom they have, the more welfare they have.
||||||||||||||||||Wohlstand||
İnsanların sahip olduğu seçenekler arttıkça, özgürlükleri artar ve özgürlükleri arttıkça, refahları artar.
This, I think, is so deeply embedded in the water supply that it wouldn’t occur to anyone to question it.
|||||profondément|enraciné||||||||venir||personne||remettre en question|
|||olduğunu|||yerleşik||||su temini|öyle ki||||||||
Ich glaube, das ist so tief in der Wasserversorgung verankert, dass es niemandem in den Sinn käme, es in Frage zu stellen.
Bunun, su temininde derinlemesine yerleşik olduğunu düşünüyorum, bu yüzden kimsenin bunu sorgulamayı aklına bile getireceğini sanmıyorum.
And it’s also deeply embedded in our lives.
|||profondément||||
Ve bu, hayatımızda da derinlemesine yerleşik.
I’ll give you some examples of what modern progress has made possible for us.
||||||||||rendu|possible||
ben|||||||||||||
Size modern ilerlemenin bizim için neler mümkün kıldığının bazı örneklerini vereceğim.
This is my supermarket.
|||supermarché
Not such a big one.
|tel|||
O kadar büyük değil.
I want to say just a word about salad dressing.
||||||||salade|vinaigrette
Salata sosu hakkında sadece bir kelime söylemek istiyorum.
175 salad dressings in my supermarket, if you don’t count the 10 different extra-virgin olive oils and 12 balsamic vinegars you could buy to make a very large number of your own salad dressings, in the off chance that none of the 175 the store has on offer suit you.
|vinaigrettes|||||||compte|||extra|vierge|olive|huiles||balsamiques|vinaigres|||acheter|||||grand||||||||||||aucune|||||||sauces salade|sauces|
|||||||||||extra|extra virgin||||balsamico|Essig|||||||||||||||||||||||||||||
||||||||||||||||balsamik||||||||||||||||||||||||||||||
|aderezos||||||||||||||||vinagres|||||||||||||||||||||||||||||
Süpermarketimde 175 salata sosu var, eğer 10 farklı sızma zeytinyağı ve 12 balsamik sirkeyi saymazsanız; bu soslardan hiçbiri size uymazsa, kendi salata soslarınızı yapmak için satın alabileceğiniz çok sayıda alternatif var.
So this is what the supermarket is like.
Yani süpermarket böyle bir yer.
And then you go to the consumer electronics store to set up a stereo system -- speakers, CD player, tape player, tuner, amplifier.
|||||||||||||stéréo|||CD|||||
||||||||||||||||||||Tuner|Verstärker
|||||||||||||stereo sistemi||||||||
||||||||||||||||||||sintonizador|
Ve sonra bir stereo sistemi kurmak için tüketici elektroniği mağazasına gidiyorsun - hoparlörler, CD çalar, kasetçalar, tuner, amplifikatör.
And in this one single consumer electronics store, there are that many stereo systems.
|||||de consommation|électronique|||||||
||||||||||||stereo sistemleri|
Ve bu tek bir tüketici elektroniği mağazasında bu kadar çok stereo sistemi var.
We can construct six and a half million different stereo systems out of the components that are on offer in one store.
||construire|||||||||||||||||||
||inşa etmek||||||farklı|||üzerinden||||||||||
Bir mağazada sunulan bileşenlerden altı buçuk milyon farklı stereo sistemi inşa edebiliriz.
You’ve got to admit that’s a lot of choice.
|||admettre|||||
Bunun çok fazla seçenek olduğunu kabul etmelisin.
In other domains -- the world of communications.
||domaines||||communications
||Bereichen||||
||alanlarda||||
Diğer alanlarda - iletişim dünyasında.
There was a time, when I was a boy, when you could get any kind of telephone service you wanted, as long as it came from Ma Bell.
|||||||||||||||||service||||||||||Bell
Bir zamanlar, ben bir çocukken, Ma Bell'den geldiği sürece istediğin türde telefon hizmeti alabiliyordun.
You rented your phone.
|avez loué||
Telefonunu kiralıyordun.
You didn’t buy it.
Onu satın almıyordun.
One consequence of that, by the way, is that the phone never broke.
Bir||||||||||||
Bir sonucu olarak, bu arada, telefon asla bozulmadı.
And those days are gone.
||||finies
Ve o günler geride kaldı.
We now have an almost unlimited variety of phones, especially in the world of cell phones.
||||||variété|||||||||téléphones
|||||unbegrenzte||||||||||
Artık neredeyse sınırsız bir telefon çeşitliliğine sahibiz, özellikle cep telefonu dünyasında.
These are cell phones of the future.
||cellulaires|téléphones|||
Bunlar geleceğin cep telefonları.
My favorite is the middle one -- the MP3 player, nose hair trimmer, and creme brulee torch.
|||||||||||||Creme|brulee|Brenner
||||||||||||||krem brülé|
|||||||||||recortador||crema||
Mein Favorit ist der mittlere - der MP3-Player, der Nasenhaartrimmer und der Crème-Brulee-Brenner.
Benim favorim ortadaki - MP3 çalar, burun kılı traşı ve krem brüle çakmağı.
And if by some chance you haven’t seen that in your store yet, you can rest assured that one day soon you will.
Und wenn Sie das zufällig noch nicht in Ihrem Geschäft gesehen haben, können Sie sicher sein, dass Sie es eines Tages sehen werden.
Ve eğer bir şans eseri bunu mağazanızda henüz görmediyseniz, bir gün yakında göreceğinize emin olabilirsiniz.
And what this does is it leads people to walk into their stores asking this question.
Ve bunun yaptığı şey, insanları mağazalarına girip bu soruyu sormalarına yönlendirmektir.
And do you know what the answer to this question now is?
Ve bu sorunun cevabının şimdi ne olduğunu biliyor musun?
The answer is "No."
Cevap "Hayır."
It is not possible to buy a cell phone that doesn’t do too much.
Es ist nicht möglich, ein Mobiltelefon zu kaufen, das nicht zu viel kann.
Çok fazla bir şey yapmayan bir cep telefonu almak mümkün değil.
So, in other aspects of life that are much more significant than buying things, The same explosion of choice is true.
Yani, eşyalar almakla karşılaştırıldığında çok daha önemli olan yaşamın diğer alanlarında da aynı seçim patlaması geçerlidir.
Health care -- it is no longer the case in the United States that you go to the doctor, and the doctor tells you what to do.
||bu|||||||||||||||||||||||
Sağlık hizmetleri -- Amerika Birleşik Devletleri'nde artık doktora gittiğinizde doktorun size ne yapacağınızı söylemesi durumu geçerli değil.
Instead, you go to the doctor, and the doctor tells you, well, we could do A, or we could do B. A has these benefits, and these risks.
Bunun yerine doktora gidersiniz ve doktor size der ki, iyi, A yapabiliriz ya da B yapabiliriz. A'nın bu faydaları ve bu riskleri var.
B has these benefits, and these risks.
B'nin bu faydaları ve bu riskleri var.
What do you want to do?
Ne yapmak istersiniz?
And you say, "Doc, what should I do?"
|||Doc||||
Ve sen diyorsun, "Doktor, ne yapmalıyım?"
And the doc says, A has these benefits and risks, and B has these benefits and risks.
|||||||||Risiken|||||||
Ve doktor diyor ki, A'nın bu faydaları ve riskleri, B'nin de bu faydaları ve riskleri var.
What do you want to do?
Ne yapmak istiyorsun?
And you say, "If you were me, Doc, what would you do?"
Ve sen diyorsun ki, "Eğer benim yerimde olsaydın, Doktor, ne yapardın?"
And the doc says, "But I’m not you."
Ve doktor diyor ki, "Ama ben sen değilim."
And the result is -- we call it "patient autonomy," which makes it sound like a good thing.
||||||||Autonomie||||||||
Ve sonuç şu - buna "hasta özerkliği" diyoruz, bu da onu iyi bir şey gibi gösteriyor.
But what it really is is a shifting of the burden and the responsibility for decision-making from somebody who knows something -- namely the doctor -- to somebody who knows nothing and is almost certainly sick and thus not in the best shape to be making decisions -- namely the patient.
|||||||||||||Verantwortung|||||||||nämlich||||||||||||||||||||||||||
Ama aslında bu, karar verme yükünü ve sorumluluğunu bir şeyleri bilen birinden — yani doktordan — hiçbir şey bilmeyen ve neredeyse kesinlikle hasta olan birine — yani hastaya — devretmektir ve dolayısıyla bu kişi karar vermek için en iyi durumda değildir.
There’s enormous marketing of prescription drugs to people like you and me, which, if you think about it, makes no sense at all, since we can’t buy them.
||||Verschreibung|||||||||||||||||||||||
var|||||||||||||||||||||||||||
Bize ve bizim gibileri hedef alan reçeteli ilaçların devasa bir pazarlaması var, ki bunu düşündüğünüzde, bu hiç mantıklı değil çünkü onları satın alamıyoruz.
Why do they market to us if we can’t buy them?
Eğer onları satın alamıyorsak, neden bize pazarlıyorlar?
The answer is that they expect us to call our doctors the next morning and ask prescriptions to be changed.
||||||||||||||||Rezeptänderungen|||
||||||||||||||||reçeteleri|||
Cevap, ertesi sabah doktorlarımızı arayıp reçetelerin değiştirilmesini istememizi bekliyorlar.
Something as dramatic as our identity has now become a matter of choice, as this slide is meant to indicate.
Bizim kimliğimiz kadar dramatik bir şey artık bir seçim meselesi haline geldi, bu slayt bunu belirtmekte.
We don’t inherit an identity, we get to invent it.
||erben|||||||
||miras alırız|||||||
||heredamos|||||||
Bir kimliği miras almıyoruz, onu icat etme şansına sahibiz.
And we get to re-invent ourselves as often as we like.
Ve kendimizi istediğimiz kadar yeniden icat etme fırsatına sahibiz.
And that means that every day when you wake up in the morning, you have to decide what kind of person you want to be.
Bu, sabah uyandığınızda her gün ne tür bir insan olmak istediğinize karar vermeniz gerektiği anlamına geliyor.
With respect to marriage and family, there was a time when the default assumption that almost everyone had is that you got married as soon as you could, and then you started having kids as soon as you could.
||||||||||||Standardannahme||||||||||||||||||||||||||
Evlilik ve aile ile||||||||bir||||||||||||||||||||||||||||||
Evlilik ve aileye gelince, neredeyse herkesin sahip olduğu varsayım, mümkün olan en kısa sürede evlenmek ve ardından mümkün olan en kısa sürede çocuk sahibi olmaktı.
The only real choice was who, not when, and not what you did after.
Tek gerçek seçim kim olduğu, ne zaman olduğu değil, ve sonrasında ne yaptığınız değil.
Nowadays, everything is very much up for grabs.
|||||||verfügbar
günümüzde||||çok|||tartışmaya açık
|||||||en juego
Günümüzde her şey gerçekten kapış kapış.
I teach wonderfully intelligent students, and I assign 20 percent less work than I used to.
|||||||vergebe|||||||
|||||||veririm|||||||
Harika zeki öğrencilere ders veriyorum ve önceden yaptığımdan %20 daha az ödev veriyorum.
And it’s not because they’re less smart, and it’s not because they’re less diligent.
|||||||||||||fleißig
Ve bu onların daha az akıllı olmalarından ya da daha az çalışkan olmalarından değil.
It’s because they are preoccupied, asking themselves, "Should I get married or not?
||||meşgul||||||||
Asıl sebep, kendilerine "Evlensem mi yoksa evlenmesem mi?" diye sormaları.
Should I get married now?
debería||||
Şu anda evlenmeli miyim?
Should I get married later?
Should I have kids first, or a career first?"
All of these are consuming questions.
||||verzehrenden|
Bunların hepsi tüketici sorular.
And they’re going to answer these questions, whether or not it means not doing all the work I assign and not getting a good grade in my courses.
Ve bu soruları cevaplayacaklar, benim verdiğim tüm ödevleri yapmamayı ve derslerimde iyi bir not almamayı gerektirip gerektirmediğine bakılmaksızın.
And indeed they should.
Gerçekten de bunu yapmaları gerekir.
These are important questions to answer.
Bunlar yanıtlanması gereken önemli sorulardır.
Work -- we are blessed, as Carl was pointing out, with the technology that enables us to work every minute of every day from any place on the planet -- except the Randolph Hotel.
||||||||||||||||||||||||||||||Randolph Hotel|
|||şanslıyız||||||||||||||||||||||||||||
Работа — мы благословлены, как указывал Карл, технологией, которая позволяет нам работать каждую минуту каждого дня из любого места на планете — кроме отеля «Рэндольф».
Çalışmak -- Carl'ın belirttiği gibi, bizi her günün her dakikasında gezegenin herhangi bir yerinden çalışmamızı sağlayan teknolojiyle kutsanmış bulunuyoruz -- Randolph Oteli hariç.
(Laughter)
(Gülüşmeler)
There is one corner, by the way, that I’m not going to tell anybody about, where the WiFi works.
|||||||||||||||||WiFi|
|||||||||||||||||WiFi(1)|
Bu arada, WiFi'nin çalıştığı bir köşe var ki, kimseye söylemeyeceğim.
I’m not telling you about it because I want to use it.
Bunu kullanmak istediğim için sana söylemiyorum.
So what this means, this incredible freedom of choice we have with respect to work, is that we have to make a decision, again and again and again, about whether we should or shouldn’t be working.
Yani bu ne anlama geliyor, iş ile ilgili sahip olduğumuz bu muhteşem özgürlük, tekrar tekrar, sürekli çalışıp çalışmamamız gerektiğine dair bir karar vermek zorunda olduğumuz anlamına geliyor.
We can go to watch our kid play soccer, and we have our cell phone on one hip, and our Blackberry on our other hip, and our laptop, presumably, on our laps.
|||||||||||||||||||||||||||||||Schoß
||||||||||||||||||||||||||||muhtemelen|||kucaklarımızda
|||||||||||||||||||||||||||||||regazos
Çocuklarımızın futbol oynamasını izlemeye gidebiliriz, bir kalçamızda cep telefonumuz, diğer kalçamızda Blackberry'miz ve kucağımızda muhtemelen dizüstü bilgisayarımız var.
And even if they’re all shut off, every minute that we’re watching our kid mutilate a soccer game, we are also asking ourselves, "Should I answer this cell phone call?
||||||||||||||verunstalten|||||||||||||||
||||||||||||||bir futbol maçını parçalıyor|||||||||||||||
||||||||||||||mutila|||||||||||||||
そして、すべての電源が切れていたとしても、子供がサッカーの試合を台無しにしているのを毎分見ていると、「この携帯電話に出るべきか?
Ve hepsi kapalı olsa bile, çocuğumuzun bir futbol maçını mahvettiğini izlerken her dakika kendimize soruyoruz: "Bu cep telefonu çağrısına yanıt vermeli miyim?"
Should I respond to this email?
Bu e-postaya cevap vermeli miyim?
Should I draft this letter?"
||entwerfen||
この手紙の下書きを書くべきですか？」
Bu mektubu taslak olarak yazmalı mıyım?"
And even if the answer to the question is "no," it’s certainly going to make the experience of your kid’s soccer game very different than it would’ve been.
||||||||||||||||Erlebnis||||Fußball|||||||
|||||||||||||||||||çocuğunuzun||||||||
Und selbst wenn die Antwort auf die Frage "nein" ist, wird es sicherlich die Erfahrung des Fußballspiels Ihres Kindes sehr anders machen, als es gewesen wäre.
Ve eğer sorunun cevabı "hayır" ise, bu kesinlikle çocuğunuzun futbol maçının deneyimini çok farklı hale getirecek.
So everywhere we look, big things and small things, material things and lifestyle things, life is a matter of choice.
Und überall, wo wir hinschauen, große und kleine Dinge, materielle Dinge und Lifestyle-Dinge, ist das Leben eine Frage der Wahl.
Yani baktığımız her yerde, büyük şeyler ve küçük şeyler, maddi şeyler ve yaşam tarzı şeyleri, hayat bir seçim meselesidir.
And the world we used to live in looked like this.
Und die Welt, in der wir früher lebten, sah so aus.
Ve yaşadığımız dünya böyle görünüyordu.
That is to say, there were some choices, but not everything was a matter of choice.
Das heißt, es gab einige Entscheidungen, aber nicht alles war eine Frage der Wahl.
Yani, bazı seçimler vardı, ama her şey seçim meselesi değildi.
And the world we now live in looks like this.
Und die Welt, in der wir jetzt leben, sieht so aus.
Ve şimdi yaşadığımız dünya böyle görünüyor.
And the question is, is this good news, or bad news?
Und die Frage ist, ist das gute Nachrichten oder schlechte Nachrichten?
Ve soru şu: bu iyi bir haber mi, yoksa kötü bir haber mi?
And the answer is yes.
(Laughter)
We all know what’s good about it, so I’m going to talk about what’s bad about it.
Hepimiz bunun iyi yanlarını biliyoruz, bu yüzden bunun kötü yanları hakkında konuşacağım.
All of this choice has two effects, two negative effects on people.
Tüm bu seçimlerin insanlarda iki etkisi var, iki olumsuz etkisi.
One effect, paradoxically, is that it produces paralysis, rather than liberation.
||paradoxerweise|||||Lähmung|||
Bir||||||üretir|felç|||özgürleşme
Bir etki, paradoksal bir şekilde, özgürlük yerine felç üretmesidir.
With so many options to choose from, people find it very difficult to choose at all.
Bu kadar çok seçenek varken, insanların seçim yapmakta çok zorlandığını görüyoruz.
I’ll give you one very dramatic example of this, a study that was done of investments in voluntary retirement plans.
|||||||||||||||||freiwilligen|Rente|
Ich gebe Ihnen ein sehr dramatisches Beispiel dafür, eine Studie, die über Investitionen in freiwillige Altersvorsorgepläne durchgeführt wurde.
Bununla ilgili size çok dramatik bir örnek vereceğim, gönüllü emeklilik planları üzerindeki yatırımlarla ilgili yapılan bir araştırma.
A colleague of mine got access to investment records from Vanguard, the gigantic mutual fund company of about a million employees and about 2,000 different workplaces.
||||||||||Vanguard||||||||||||||Arbeitsplätze
|bir meslektaşım|||||||||||||fon||||||||||
||||||||||Vanguard||||||||||||||
Eine Kollegin von mir hat Zugang zu Investitionsunterlagen von Vanguard, der gigantischen Investmentgesellschaft mit etwa einer Million Mitarbeitern und rund 2.000 verschiedenen Arbeitsplätzen, erhalten.
Bir meslektaşım, yaklaşık bir milyon çalışanı ve yaklaşık 2,000 farklı işyeri bulunan dev yatırım fonu şirketi Vanguard'dan yatırım kayıtlarına erişim sağladı.
And what she found is that for every 10 mutual funds the employer offered, rate of participation went down two percent.
||||||||Investmentfonds|||Arbeitgeber||||||||
Und was sie herausfand, ist, dass die Teilnahmequote um zwei Prozent sank, für jeden 10 Investmentfonds, den der Arbeitgeber anbot.
Ve bulduğu şey, işverenin sunduğu her 10 karşılıklı fon için katılım oranının yüzde iki azaldığıdır.
You offer 50 funds -- 10 percent fewer employees participate than if you only offer five.
Sie bieten 50 Fonds an – 10 Prozent weniger Mitarbeiter nehmen teil, als wenn Sie nur fünf anbieten.
50 fon sunuyorsunuz - sadece beş tane sunarsanız, yüzde 10 daha az çalışan katılıyor.
Why?
Warum?
Neden?
Because with 50 funds to choose from, it’s so damn hard to decide which fund to choose that you’ll just put it off until tomorrow.
Weil es mit 50 Fonds zur Auswahl so verdammt schwer ist, zu entscheiden, welchen Fonds man wählen soll, dass man es einfach bis morgen aufschieben wird.
Çünkü 50 fon arasından seçim yapmak o kadar zor ki, hangi fonu seçeceğinize karar verene kadar bunu yarına erteleyebilirsiniz.
And then tomorrow, and then tomorrow, and tomorrow, and tomorrow, and of course tomorrow never comes.
Ve sonra yarın, sonra yarın, ve yarın, ve yarın, ve elbette yarın asla gelmiyor.
Understand that not only does this mean that people are going to have to eat dog food when they retire because they don’t have enough money to put away, it also means that making the decision is so hard that they pass up significant matching money from the employer.
|||||||||||||||||||in Rente gehen|||||||||||||||||||||||||||||Arbeitgeber
Verstehen Sie, dass dies nicht nur bedeutet, dass die Menschen Hundefutter essen müssen, wenn sie in Rente gehen, weil sie nicht genug Geld gespart haben, sondern es bedeutet auch, dass die Entscheidung so schwer ist, dass sie signifikante Matching-Gelder des Arbeitgebers ausschlagen.
Anlayın ki bu yalnızca insanların emekli olduklarında yeterli para biriktiremedikleri için köpek maması yemek zorunda kalacakları anlamına gelmiyor, aynı zamanda karar vermenin o kadar zor olduğu anlamına geliyor ki, işverenin önemli eşleşme parasını kaçırıyorlar.
By not participating, they are passing up as much as 5,000 dollars a year from the employer, who would happily match their contribution.
|||||||||||||||||||||katkı
Indem sie nicht teilnehmen, verzichten sie auf bis zu 5.000 Dollar pro Jahr vom Arbeitgeber, der bereitwillig ihren Beitrag matched.
Katılmamaları durumunda, işverenin katkılarını mutlu bir şekilde eşleştirecek olduğu yılda 5,000 dolara kadar bir miktarı kaçırıyorlar.
So paralysis is a consequence of having too many choices.
Lähmung ist also eine Folge davon, zu viele Entscheidungen zu haben.
Bu yüzden felç, çok fazla seçeneğe sahip olmanın bir sonucudur.
And I think it makes the world look like this.
Ve bence bu dünyayı böyle gösteriyor.
(Laughter)
You really want to get the decision right if it’s for all eternity, right?
||||||||||||Ewigkeit|
Eğer bu sonsuzluk içinse, kararı doğru vermek istiyorsun, değil mi?
You don’t want to pick the wrong mutual fund, or even the wrong salad dressing.
|||||||Investment-|||||||
Yanlış bir yatırım fonunu ya da yanlış bir salata sosunu seçmek istemezsin.
So that’s one effect.
Yani bu bir etki.
The second effect is that even if we manage to overcome the paralysis and make a choice, we end up less satisfied with the result of the choice than we would be if we had fewer options to choose from.
|||||selbst||||||||||||||||||||||||||||||||||
Die zweite Auswirkung ist, dass selbst wenn wir es schaffen, die Lähmung zu überwinden und eine Wahl zu treffen, wir mit dem Ergebnis der Wahl weniger zufrieden sind, als wir es wären, wenn wir weniger Optionen zur Auswahl hätten.
İkinci etki, felci aşmayı ve bir seçim yapmayı başarsak bile, daha az seçenek olsaydı, seçim sonucundan daha az tatmin olmamızdır.
And there are several reasons for this.
Und dafür gibt es mehrere Gründe.
Bunun birkaç nedeni var.
One of them is that with a lot of different salad dressings to choose from, if you buy one, and it’s not perfect -- and, you know, what salad dressing is?
Einer davon ist, dass es viele verschiedene Salatdressings zur Auswahl gibt. Wenn man eines kauft und es nicht perfekt ist – und, wissen Sie, welches Salatdressing ist das schon?
Bunlardan biri, birçok farklı salata sosu seçeneği varsa, birini alırsanız ve bu mükemmel değilse -- ve, biliyorsunuz, hangi salata sosu mükemmel ki?
It’s easy to imagine that you could have made a different choice that would have been better.
||||||||||||o||||
Farklı bir seçim yapmış olabileceğinizi hayal etmek kolaydır, bu seçim daha iyi olabilirdi.
And what happens is this imagined alternative induces you to regret the decision you made, and this regret subtracts from the satisfaction you get out of the decision you made, even if it was a good decision.
|||||eingebildete||veranlasst|||bereuen|||||||Bedauern|verringert||||||||||||||||||
||||||||||||||||||eksiltir||||||||||||||||||
Und was passiert, ist, dass diese imaginierte Alternative dich dazu verleitet, die Entscheidung, die du getroffen hast, zu bereuen, und dieses Bedauern mindert die Zufriedenheit, die du aus der Entscheidung ziehst, die du getroffen hast, selbst wenn es eine gute Entscheidung war.
Ve olan şey, bu hayal edilen alternatifin, yaptığınız karardan duyduğunuz pişmanlığı arttırmasıdır; bu pişmanlık, yaptığınız karardan aldığınız memnuniyetten düşer, bu karar iyi bir karar olsa bile.
The more options there are, the easier it is to regret anything at all that is disappointing about the option that you chose.
||||||||||||||||hayal kırıcı||||||
Je mehr Optionen es gibt, desto einfacher ist es, anything zu bereuen, das enttäuschend ist an der Option, die du gewählt hast.
Seçeneklerin sayısı ne kadar fazlaysa, seçtiğiniz seçeneğin hayal kırıklığı yaratan herhangi bir özelliği hakkında pişmanlık duymak o kadar kolaydır.
Second, what economists call opportunity costs.
|||olarak adlandırır||
Zweitens, was Ökonomen Opportunitätskosten nennen.
İkincisi, ekonomistlerin fırsat maliyeti dedikleri şey.
Dan Gilbert made a big point this morning of talking about how much the way in which we value things depends on what we compare them to.
Dan Gilbert hat heute Morgen darauf hingewiesen, wie sehr die Art und Weise, wie wir Dinge bewerten, davon abhängt, womit wir sie vergleichen.
Dan Gilbert fez questão de falar esta manhã sobre o facto de a forma como valorizamos as coisas depender daquilo com que as comparamos.
Dan Gilbert, bu sabah, eşyaları değerlendirirken bunları neyle karşılaştırdığımızın ne kadar önemli olduğunu vurguladı.
Well, when there are lots of alternatives to consider, it is easy to imagine the attractive features of alternatives that you reject, that make you less satisfied with the alternative that you’ve chosen.
||||||||berücksichtigen||||||||||Alternativen||||||||||||||
Nun, wenn es viele Alternativen zu berücksichtigen gibt, ist es leicht, sich die attraktiven Merkmale von Alternativen vorzustellen, die du ablehnst, was dich weniger zufrieden mit der Alternative macht, die du gewählt hast.
Bem, quando há muitas alternativas a considerar, é fácil imaginar as características atractivas das alternativas que rejeitamos, que nos tornam menos satisfeitos com a alternativa que escolhemos.
Alternatifleri düşündüğünüzde, reddettiğiniz alternatiflerin çekici özelliklerini hayal etmek kolaydır; bu da sizi seçtiğiniz alternatiften daha az tatmin hissettirir.
Here’s an example.
Hier ist ein Beispiel.
For those of you who aren’t New Yorkers, I apologize.
|||||||New Yorker||
New Yorklu olmayanlar için özür dilerim.
(Laughter)
(Gülüşmeler)
But here’s what you’re supposed to be thinking.
|||senin||||
Ama düşünmeniz gereken şey bu.
Here’s this couple on the Hamptons.
|||||Hamptons
|||||Hamptons'ta
|||||Hamptons
İşte bu çift Hamptons'ta.
Very expensive real estate.
|||Immobilien
|||gayrimenkul
Çok pahalı gayrimenkul.
Gorgeous beach.
Harika plaj.
Beautiful day.
They have it all to themselves.
Hepsi onların kendilerine ait.
What could be better?
Daha iyi ne olabilir ki?
"Well, damn it," this guy is thinking, "It’s August.
"Peki, kahretsin," bu adam düşünüyor, "Ağustos ayı.
Everybody in my Manhattan neighborhood is away.
Manhattan'daki mahallemdeki herkes dışarıda.
I could be parking right in front of my building."
Binasının hemen önüne park edebilirim.
And he spends two weeks nagged by the idea that he is missing the opportunity, day after day, to have a great parking space.
|||||geplagt||||||||||||||||||
|||||rahatsız oldu||||||||||||||||||
|||||molestado||||||||||||||||||
Ve iki hafta boyunca büyük bir park yeri fırsatını kaçırdığı fikriyle rahatsız oluyor, gün geçtikçe.
Opportunity costs subtract from the satisfaction we get out of what we choose, even when what we choose is terrific.
Gelegenheit||ziehen|||||||||||||||||
||çıkarır|||||||||||||||||
|||||||||||||||||||fantástico
Opportunitätskosten mindern die Zufriedenheit, die wir aus dem ziehen, was wir wählen, selbst wenn das, was wir wählen, hervorragend ist.
Fırsat maliyetleri, seçtiğimiz şeylerden aldığımız tatminden düşer, hatta seçtiğimiz şey harika olsa bile.
And the more options there are to consider, the more attractive features of these options are going to be reflected by us as opportunity costs.
|||||||||||||||||||yansıtılacak|||||
Und je mehr Optionen es zu berücksichtigen gibt, desto attraktiver werden die Merkmale dieser Optionen von uns als Opportunitätskosten wahrgenommen.
Ve ne kadar çok seçenek olursa, bu seçeneklerin daha çekici özellikleri bizim tarafımızdan fırsat maliyetleri olarak daha fazla yansıtılacaktır.
Here’s another example.
Hier ist ein weiteres Beispiel.
İşte başka bir örnek.
Now this cartoon makes a lot of points.
Bu karikatür birçok nokta ortaya koyuyor.
It makes points about living in the moment as well, and probably about doing things slowly.
Aynı zamanda anı yaşamakla ilgili de noktalar koyuyor ve muhtemelen işleri yavaş yapmaktan bahsediyor.
But one point it makes is that whenever you’re choosing one thing, you’re choosing not to do other things.
Ancak ortaya koyduğu bir nokta, bir şeyi seçtiğinde, diğer şeyleri yapmamayı da seçtiğindir.
And those other things may have lots of attractive features, and it’s going to make what you’re doing less attractive.
Ve o diğer şeylerin birçok çekici özelliği olabilir, bu da yaptığınız şeyin daha az çekici olmasına neden olacaktır.
Third: escalation of expectations.
|Steigerung||
|artış||
Üçüncüsü: beklentilerin artması.
This hit me when I went to replace my jeans.
Bu, kotlarımı değiştirmek için gittiğimde gözlerime çarptı.
I wear jeans almost all the time.
Neredeyse her zaman kot pantolon giyiyorum.
And there was a time when jeans came in one flavor, and you bought them, and they fit like crap, and they were incredibly uncomfortable, and if you wore them long enough and washed them enough times, they started to feel OK.
Es gab eine Zeit, in der Jeans nur in einem Stil erhältlich waren, und du hast sie gekauft, und sie passten beschissen, und sie waren unglaublich unbequem, und wenn du sie lange genug getragen und oft genug gewaschen hast, wurden sie ein bisschen erträglicher.
Ve bir zamanlar kot pantolonlar tek bir çeşitteydi, alırdın, tam oturmazdı, inanılmaz derecede rahatsızdı, ve yeterince uzun süre giyip yeterince yıkarsan, bir süre sonra kabul edilebilir hale gelirdi.
So I went to replace my jeans after years and years of wearing these old ones, and I said, "You know, I want a pair of jeans, here’s my size."
Also ging ich, um meine Jeans nach Jahren und Jahren des Tragens dieser alten zu ersetzen, und ich sagte: 'Weißt du, ich möchte ein Paar Jeans, hier ist meine Größe.'
Yıllar boyunca bu eski kotlarımı giydikten sonra yeni bir kot pantolon almayı düşündüm ve dedim ki, "Biliyorsunuz, bir çift kot pantolon istiyorum, işte bedenim."
And the shopkeeper said, "Do you want slim fit, easy fit, relaxed fit?
||der Verkäufer||||||||||
||el tendero||||||||||
Und der Verkäufer sagte: 'Möchtest du Slim Fit, Easy Fit, Relaxed Fit?'
Ve dükkân sahibi dedi ki, "Dar kesim mi, rahat kesim mi, gevşek kesim mi istiyorsunuz?"
You want button fly or zipper fly?
|||||Reißverschluss|
|||||fermuar|
|||||cremallera|
Düğmeli mi yoksa fermuarlı mı istersiniz?
You want stonewashed or acid washed?
||stonewashed|||
||taş yıkanmış|||
||deslavado|||
Taş yıkama mı yoksa asidik yıkama mı istersiniz?
Do you want them distressed?
||||angustiados
Möchten Sie, dass sie ausgebleicht sind?
Onların aşınmış olmasını mı istersiniz?
You want boot cut, you want tapered, blah blah blah ..." On and on he went.
||||||schmaler||||||||
||||||entallado||||||||
Sie wollen Boot-Cut, Sie wollen tapered, blablabla ..." Und so ging es weiter.
Bütün bunları söylüyordu: "Köprü kesim istiyorsun, dar kesim istiyorsun, bilmem ne ..." Diye devam etti.
My jaw dropped, and after I recovered, I said, "I want the kind that used to be the only kind."
Mein Kiefer fiel herunter, und nachdem ich mich erholt hatte, sagte ich: "Ich möchte die Art, die früher die einzige Art war."
Dudaklarım açık kaldı, toparlandıktan sonra da dedim ki, "Ben sadece bir tür istiyorum, eskiden tek tür oydu."
(Laughter)
(Kahkahalar)
He had no idea what that was, so I spent an hour trying on all these damn jeans, and I walked out of the store -- truth be told -- with the best fitting jeans I had ever had.
Er hatte keine Ahnung, was das war, also verbrachte ich eine Stunde damit, all diese verdammten Jeans anzuprobieren, und ich ging aus dem Geschäft -- um die Wahrheit zu sagen -- mit den am besten passenden Jeans, die ich je hatte.
Bunun ne olduğunu hiç bilmiyordu, bu yüzden o lanet olası tüm kot pantolonları denemek için bir saat harcadım ve dükkandan çıktım -- gerçeği söylemek gerekirse -- şimdiye kadar sahip olduğum en iyi oturan kot pantolonla.
I did better.
Ich machte es besser.
Ben daha iyisini yaptım.
All this choice made it possible for me to do better.
Diese ganze Auswahl ermöglichte es mir, es besser zu machen.
Bütün bu seçim, benim daha iyi yapmamı sağladı.
But I felt worse.
Ama kendimi daha kötü hissettim.
Why?
Neden?
I wrote a whole book to try and explain this to myself.
Bunu kendime açıklamak için tamamen bir kitap yazdım.
The reason I felt worse is that, with all of these options available, my expectations about how good a pair of jeans should be went up.
Kendimi daha kötü hissetmemin nedeni, bu seçeneklerin hepsi mevcut olduğunda, bir kot pantolonun ne kadar iyi olması gerektiği konusundaki beklentilerimin artmasıydı.
I had very low expectations.
||||Erwartungen
Beklentilerim çok düşüktü.
I had no particular expectations when they only came in one flavor.
||||Erwartungen|||||||
|||||||||||tadı
Sadece bir tatta geldiklerinde özel bir beklentim yoktu.
When they came in 100 flavors, damn it, one of them should’ve been perfect.
||||Geschmäckern||||||||
||||||||||olmalıydı||
||||sabores||||||||
Als sie in 100 Geschmäckern kamen, verdammtes Ding, hätte einer von ihnen perfekt sein sollen.
100 çeşitte geldiklerinde, kahretsin, biri mükemmel olmalıydı.
And what I got was good, but it wasn’t perfect.
Was ich bekam, war gut, aber es war nicht perfekt.
Ve aldığım şey güzeldi, ama mükemmel değildi.
And so I compared what I got to what I expected, and what I got was disappointing in comparison to what I expected.
||||||||||||||||||im Vergleich||||
Und so verglich ich, was ich bekam, mit dem, was ich erwartete, und was ich bekam, war im Vergleich zu dem, was ich erwartete, enttäuschend.
Ve bu yüzden aldığım şeyi beklediğimle karşılaştırdım ve aldığım şey beklediğimle kıyaslandığında hayal kırıklığına uğrattı.
Adding options to people’s lives can’t help but increase the expectations people have about how good those options will be.
Die Hinzufügung von Optionen im Leben der Menschen kann nicht anders, als die Erwartungen der Menschen daran zu erhöhen, wie gut diese Optionen sein werden.
İnsanların hayatlarına seçenekler eklemek, insanların bu seçeneklerin ne kadar iyi olacağına dair beklentilerini artırmaktan başka bir sonuç veremez.
And what that’s going to produce is less satisfaction with results, even when they’re good results.
Und was das produzieren wird, ist weniger Zufriedenheit mit den Ergebnissen, selbst wenn die Ergebnisse gut sind.
Ve bunun üreteceği şey, sonuçlardan, hatta iyi sonuçlar olduğunda bile, daha az memnuniyet olacaktır.
Nobody in the world of marketing knows this.
Niemand in der Welt des Marketings weiß das.
Pazarlama dünyasında kimse bunu bilmiyor.
Because if they did, you wouldn’t all know what this was about.
Çünkü eğer yapmış olsalardı, hepiniz bunun neyle ilgili olduğunu bilmeyecektiniz.
The truth is more like this.
|gerçeklik||||
Gerçek buna daha çok benziyor.
(Laughter)
(Gülüşmeler)
The reason that everything was better back when everything was worse is that when everything was worse, it was actually possible for people to have experiences that were a pleasant surprise.
Her şeyin daha kötü olduğu zamanlarda her şeyin daha iyi olmasının nedeni, her şeyin daha kötü olduğu zamanlarda insanların hoş bir sürpriz yaşayabilmesinin mümkün olmasıdır.
Nowadays, the world we live in -- we affluent, industrialized citizens, with perfection the expectation -- the best you can ever hope for is that stuff is as good as you expect it to be.
heutzutage|||||||wohlhabend|industrialisierten|Bürger||Perfektion||Erwartung|||||||||||||||||||
|||||||varlıklı|sanayileşmiş|||mükemmellik|||||||||||||||||||||
Günümüzde, yaşadığımız dünya - biz zengin, sanayileşmiş vatandaşlar, mükemmeliyetin beklentisi ile - en iyi umudunuz, her şeyin beklentilerinize uygun olmasıdır.
You will never be pleasantly surprised because your expectations, my expectations, have gone through the roof.
Asla hoş bir sürprizle karşılaşamayacaksınız çünkü beklentileriniz, benim beklentilerim, tavan yaptı.
The secret to happiness -- this is what you all came for -- the secret to happiness is low expectations.
|||||||||||||||||Erwartungen
Das Geheimnis des Glücks - dafür seid ihr alle gekommen - das Geheimnis des Glücks sind geringe Erwartungen.
Mutluluğun sırrı -- bunun için buradasınız -- mutluluğun sırrı düşük beklentilerdir.
(Laughter)
(Lachen)
(Gülüşmeler)
(Applause)
(Applaus)
(Alkışlar)
I want to say -- just a little autobiographical moment -- that I actually am married to a wife, and she’s really quite wonderful.
|||||||autobiographischen||||||||||||||
|||||||autobiográfico||||||||||||||
Biraz otobiyografik bir anı paylaşmak istiyorum -- aslında bir eşim var ve o gerçekten harika.
I couldn’t have done better.
Daha iyisini yapamazdım.
I didn’t settle.
Kendimi sınırlamadım.
But settling isn’t always such a bad thing.
Ama uzlaşmak her zaman o kadar da kötü bir şey değildir.
Finally, one consequence of buying a bad-fitting pair of jeans when there is only one kind to buy is that when you are dissatisfied, and you ask why, who’s responsible, the answer is clear.
||||||||||||||||||||||||unzufrieden||||||||||
||||||||||||||||||||||||memnuniyetsiz||||||||||
Sonunda, sadece bir türü satın alındığında kötü oturan bir kot pantolon almanın bir sonucu, memnun olmadığınızda ve nedenini sorduğunuzda, kimin sorumlu olduğuna dair cevap nettir.
The world is responsible.
Dünya sorumludur.
What could you do?
Ne yapabilirsin?
When there are hundreds of different styles of jeans available, and you buy one that is disappointing, and you ask why, who’s responsible?
Piyasada yüzlerce farklı jean stili varken, hayal kırıklığına uğratan birini satın alırsan ve nedenini sorarsan, kim sorumlu?
It is equally clear that the answer to the question is you.
Bu sorunun cevabının sen olduğunu anlamak da aynı derecede net.
You could have done better.
Daha iyisini yapabilirdin.
With a hundred different kinds of jeans on display, there is no excuse for failure.
Yüzlerce farklı türde jean sergilendiğinde başarısızlık için bir bahane yoktur.
And so when people make decisions, and even though the results of the decisions are good, they feel disappointed about them, they blame themselves.
Bu yüzden insanlar kararlar aldıklarında, kararların sonuçları iyi olsa bile, hayal kırıklığı hissederler, kendilerini suçlarlar.
Clinical depression has exploded in the industrial world in the last generation.
Klinik depresyon, son nesilde sanayi dünyasında patlama yaptı.
I believe a significant -- not the only, but a significant contributor to this explosion of depression, and also suicide, is that people have experiences that are disappointing because their standards are so high.
||||||||||Beitragender||||||||||||||||||||||
Ben|||||||||önemli bir|katkı sağlayan|||||depresyon|||intihar||||||||||||||
Ich glaube, ein signifikanter - nicht der einzige, aber ein signifikanter Beitrag zu dieser Explosion von Depressionen und auch Suiziden ist, dass Menschen Erfahrungen machen, die enttäuschend sind, weil ihre Standards so hoch sind.
Bu depresyon ve ayrıca intihar patlamasının önemli bir katkıcısının -tek değil ama önemli bir katkıcı- insanların standartları bu kadar yüksek olduğunda deneyimlerinin hayal kırıklığına uğratıcı olması olduğunu düşünüyorum.
And then when they have to explain these experiences to themselves, they think they’re at fault.
Und wenn sie dann diese Erfahrungen sich selbst erklären müssen, denken sie, sie wären schuld.
Ve bu deneyimleri kendilerine açıklamaları gerektiğinde, hatalı olduklarını düşünüyorlar.
And so the net result is that we do better in general, objectively, and we feel worse.
Das Ergebnis ist also, dass wir im Allgemeinen objektiv besser abschneiden und uns gleichzeitig schlechter fühlen.
Ve sonuç olarak, genel olarak daha iyi durumdayız, nesnel olarak, ama kendimizi daha kötü hissediyoruz.
So let me remind you.
O yüzden||||
Yani size hatırlatayım.
This is the official dogma, the one that we all take to be true, and it’s all false.
||||Dogma|||||||||||||
Bu, hepimizin doğru olduğunu düşündüğü resmi dogma ve hepsi yanlış.
It is not true.
Bu doğru değil.
There’s no question that some choice is better than none, but it doesn’t follow from that that more choice is better than some choice.
Hiçbir seçim olmamasının daha iyi olmadığında şüphe yok, ama daha fazla seçeneğin, bazı seçeneklerden daha iyi olduğu sonucu çıkmaz.
There’s some magical amount.
Belli bir büyülü miktar var.
I don’t know what it is.
Nedir bilmiyorum.
I’m pretty confident that we have long since passed the point where options improve our welfare.
Seçeneklerin refahımızı artırdığı noktayı çoktan aştığımıza dair oldukça eminim.
Now, as a policy matter -- I’m almost done -- as a policy matter, the thing to think about is this.
|||politika|||||||||||||||
Şimdi, bir politika meselesi olarak -- neredeyse bitiriyorum -- düşünülmesi gereken şey şu.
What enables all of this choice in industrial societies is material affluence.
|sağlar|||||||||maddi|zenginlik
Sanayi toplumlarındaki tüm bu seçimi mümkün kılan şey maddi refahtır.
There are lots of places in the world, and we have heard about several of them, where their problem is not that they have too much choice.
Dünyada birçok yer var ve bunlardan birkaçını duydum, sorunları çok fazla seçim yapmamaları değil.
Their problem is that they have too little.
Sorunları çok az seçim yapmaları.
So the stuff I’m talking about is the peculiar problem of modern, affluent, Western societies.
||||||||eigenartige||||wohlhabend||
||||||||||||||toplumlar
Bu yüzden benim bahsettiğim şey, modern, varlıklı, Batılı toplumların özgün sorunudur.
And what is so frustrating and infuriating is this: Steve Levitt talked to you yesterday about how these expensive and difficult to install child seats don’t help.
||||||wütend machend||||Levitt(1)||||||||||||||||
||||sinir bozucu||sinir bozucu||||Levitt(1)||||||||||||kurulumu zor||||
||||||exasperante||||||||||||||||||||
И что так расстраивает и бесит, так это то, что Стив Левитт вчера говорил с вами о том, что эти дорогие и сложные в установке детские сиденья не помогают.
Ve sinir bozucu ve öfkelendirici olan şey şu: Steve Levitt dün sana bu pahalı ve kurulumu zor çocuk koltuklarının işe yaramadığını anlattı.
It’s a waste of money.
||israf||
Bu, para israfıdır.
What I’m telling you is that these expensive, complicated choices -- it’s not simply that they don’t help.
Sana söylediğim şey, bu pahalı, karmaşık seçeneklerin - sadece işe yaramıyor olmaları değil.
They actually hurt.
||yaralıyor
Aslında acıtıyorlar.
They actually make us worse off.
Aslında bizi daha kötü bir duruma getiriyorlar.
If some of what enables people in our societies to make all of the choices we make were shifted to societies in which people have too few options, not only would those people’s lives be improved, but ours would be improved also.
||||ermöglicht||||||||||||||verlagert|||||||||||||||||||||||
Если часть того, что позволяет людям в наших обществах делать все выборы, которые мы делаем, было перенесено на общества, в которых у людей слишком мало вариантов, не только жизнь этих людей улучшилась бы, но и наша тоже.
Eğer toplumlarımızda insanların tüm bu seçimleri yapmalarını sağlayan unsurlardan bazıları, seçenekleri çok az olan topluluklara aktarılırsa, sadece o insanların yaşamları iyileşmekle kalmayacak, bizim yaşamlarımız da iyileşecek.
This is what economists call a Pareto-improving move.
||||||Pareto(1)-Verbesserung|verbessernden|
||||||Pareto(1) iyileştirmesi||
||||||Pareto||
Это то, что экономисты называют движением, улучшающим Парето.
Bu, ekonomistlerin Pareto-düzeltici hamle olarak adlandırdığı şeydir.
Income redistribution will make everyone better off -- not just poor people -- because of how all this excess choice plagues us.
|Umverteilung|||||||||||||||||uns plagt|
||||||||||||||||||rahatsız ediyor|
Einkommensumverteilung wird alle besser stellen - nicht nur arme Leute - wegen der Art und Weise, wie uns diese Überfülle an Wahlmöglichkeiten plagt.
Перераспределение доходов сделает лучше всех, а не только бедняков, потому что весь этот избыточный выбор досаждает нам.
Gelir dağılımı, bu aşırı seçimin bizi nasıl etkilediği nedeniyle, yalnızca yoksul insanları değil, herkesin daha iyi durumda olmasını sağlayacaktır.
So to conclude.
||sonuç olarak
Um also zu schließen.
Sonuç olarak.
You’re supposed to read this cartoon, and, being a sophisticated person, say, "Ah!
|||||||||raffinierte|||
Du sollst diesen Cartoon lesen und, als anspruchsvolle Person, sagen: "Ah!"
Вы должны прочитать этот мультфильм и, будучи искушенным человеком, сказать: «А!
Bu karikatürü okuman gerekiyor ve, sofistike bir insan olarak, "Ah!" demelisin.
What does this fish know?
Was weiß dieser Fisch?
Что знает эта рыба?
Bu balık neyi biliyor?
You know nothing is possible in this fishbowl."
|||||||Fischglas
|||||||balık kova
Du weißt, dass in diesem Fischglas nichts möglich ist.
Ты же знаешь, что в этом аквариуме ничего невозможно».
Bu balık kasesinde hiçbir şeyin mümkün olmadığını biliyorsun.
Impoverished imagination, a myopic view of the world -- and that’s the way I read it at first.
verarmte|||kurzsichtig|||||||||||||
|||dar görüşlü|||||||||||||
empobrecida||||||||||||||||
Arme Vorstellungskraft, ein kurzsichtiger Blick auf die Welt - und so habe ich es zunächst gelesen.
Yoksul bir hayal gücü, dünyaya dar bir bakış açısı - ve ben bunu ilk başta böyle okudum.
The more I thought about it, however, the more I came to the view that this fish knows something.
Ancak, daha fazla düşündükçe, bu balığın bir şeyler bildiği görüşüne daha çok vardım.
Because the truth of the matter is that if you shatter the fishbowl so that everything is possible, you don’t have freedom.
||||||||||zerstörst|||||||||||
||gerçeklik||||||||paramparça edersen|||||||||||
||||||||||rompes|||||||||||
Потому что правда в том, что если вы разбиваете аквариум так, что все возможно, у вас нет свободы.
Çünkü gerçekte mesele şu ki, eğer balık kasesini kırarsanız ve her şey mümkün hale gelirse, özgürlüğünüz olmaz.
You have paralysis.
У вас паралич.
Siz felç geçirdiniz.
If you shatter this fishbowl so that everything is possible, you decrease satisfaction.
||||||||||||Zufriedenheit
|||||||||||diminuir|
||rompes||||||||||
Wenn du dieses Aquarium zerschmetterst, sodass alles möglich ist, verringerst du die Zufriedenheit.
Eğer bu balık kasesini parçalarsanız ve her şey mümkün olursa, memnuniyeti azaltırsınız.
You increase paralysis, and you decrease satisfaction.
Du erhöhst die Paralyse und verringerst die Zufriedenheit.
Felci artırıyorsunuz ve memnuniyeti azaltıyorsunuz.
Everybody needs a fishbowl.
Jeder braucht ein Aquarium.
Herkesin bir balık kasesine ihtiyacı var.
This one is almost certainly too limited -- perhaps even for the fish, certainly for us.
Dieses hier ist fast sicher zu begrenzt – vielleicht sogar für den Fisch, certainly für uns.
Bu balık kasesi neredeyse kesinlikle çok sınırlı -- belki de balıklar için, kesinlikle bizim için.
But the absence of some metaphorical fishbowl is a recipe for misery, and, I suspect, disaster.
|||||metaphorischen|Fischbowl||||||||vermute|
|||||metafórico||||||||||
Aber die Abwesenheit eines metaphorischen Fischglases ist ein Rezept für Elend und, ich vermute, Katastrophe.
Ama bazı mecazi bir balık kasesinin yokluğu, ıstırap için bir tariftir ve şüpheleniyorum ki, felakete.
Thank you very much.
Vielen Dank.
(Applause)
http://www.ted.com/talks/barry_schwartz_on_the_paradox_of_choice.html
