Überbevölkerung – Die Bevölkerungsexplosion erklärt
overpopulation||population explosion|
Υπερπληθυσμός - Η πληθυσμιακή έκρηξη εξηγείται
Overpopulation - The population explosion explained
Superpoblación - La explosión demográfica explicada
Surpopulation - L'explosion démographique expliquée
人口過剰 - 人口爆発について
Przeludnienie - wyjaśnienie eksplozji populacji
Sobrepopulação - A explosão demográfica explicada
Перенаселение - объяснение демографического взрыва
Överbefolkning - Befolkningsexplosionen förklarad
Aşırı nüfus - Nüfus patlaması açıklandı
人口过剩——人口爆炸的解释
Nie zuvor in der Geschichte
Never before in history
Tarihte daha önce hiç
gab es so viele Menschen auf der Erde wie heute.
There were so many people on earth like today.
yeryüzünde bugün olduğu kadar çok insan vardı.
Die Weltbevölkerung ist geradezu explodiert:
|world population|||
The world population has exploded:
Dünya nüfusu patladı:
1800 waren es noch 1 Mrd Menschen.
|||billion|
In 1800 there were still 1 billion people.
1800'de hala 1 milyar insan vardı.
1940 dann schon 2,3 Mrd.
1940 then already 2.3 billion.
1940 o zaman zaten 2,3 milyar.
1970 3,7 Mrd.
1970 3.7 billion
1970 3,7 milyar
Und 2018 7,5 Mrd.
And 7.5 billion in 2018
2018'de 7,5 milyar
Die Weltbevölkerung hat sich im letzten Jahrhundert vervierfacht.
|||||||quadrupled
The world population has quadrupled in the last century.
Geçen yüzyılda dünya nüfusu dört katına çıktı.
Was erwartet uns auch im nächsten Jahrhundert?
What awaits us in the next century?
Önümüzdeki yüzyılda bizi neler bekliyor?
Und was bedeutet dieses Wachstum für unsere Zukunft?
||||growth|||
And what does this growth mean for our future?
Peki bu büyüme geleceğimiz için ne anlama geliyor?
Stehen uns Massenmigrationen,
||mass migrations
Are we mass migrations,
Kitlesel göçlerle karşı karşıya mıyız,
gigantische Metropolen mit überfüllten Slums,
gigantic|||overcrowded|slums
gigantic cities with crowded slums,
gecekondularla dolu devasa metropoller,
Krankheiten und Luftverschmutzung bevor?
||air pollution|
Diseases and air pollution before?
hastalıklar ve hava kirliliği?
Chaos und blutige Kämpfe um Energie, Wasser und Essen,
chaos||bloody||||||
Chaos and bloody battles for energy, water and food,
enerji, su ve yiyecek için kaos ve kanlı savaşlar,
und eine Menschheit, die nur noch ums Überleben kämpft?
||||||for||
and a humanity that only struggles to survive?
ve sadece hayatta kalmak için savaşan bir insanlık?
Wird dieses Bevölkerungswachstum
||population growth
Will this population growth
Bu nüfus artışı olur mu?
unseren jetzigen Lebensstandard vernichten?
|||destroy
destroy our current standard of living?
mevcut yaşam standardımızı yok etmek mi?
Oder ist das alles nur Panikmache?
|||||panic-mongering
Or is it just scare tactics?
Yoksa hepsi sadece korku tellallığı mı?
* Intro *
*giriş*
In den 1960 erfuhr die Weltbevölkerung
In the 1960's, the world's population was experiencing
1960'larda dünya nüfusu öğrendi
ein bis dahin ungekanntes Wachstum.
|||unknown|
a hitherto unknown growth.
görülmemiş bir büyüme.
Deshalb wurde prophezeit, dass die Armen sich ungebremst vermehren
||prophesied||the|||unrestrained|multiply
Therefore, it was prophesied that the poor would multiply unchecked
Bu nedenle, fakirlerin kontrolsüz bir şekilde çoğalacağı kehanet edildi.
und die entwickelte Welt überrollen würden.
||||overwhelm|
and overrun the developed world.
ve gelişmiş dünyayı devirecekti.
So entstand die Legende der Überbevölkerung.
This is how the legend of overpopulation came about.
Aşırı nüfus efsanesi böyle doğdu.
wie sich aber herausstellt sind die hohe
|||turns|||
but as it turns out are the high
ama görünüşe göre yüksekler
geburtenrate und das rasche Bevölkerungs- wachstum nicht von Dauer,
birth rate|||rapid|population||||
birth rate and rapid population growth is not permanent,
doğum oranı ve hızlı nüfus artışı uzun sürmeyecek,
sondern Teil einer vierstufigen Entwicklungen,
|||four-stage|
but part of a four-step development,
ancak dört aşamalı bir gelişimin parçası,
die auf der ganzen welt stattfindet der demografische Übergang.
|||||||demographic|
the demographic transition takes place all over the world.
Tüm dünyada demografik geçiş yaşanıyor.
In den meisten entwickelten Ländern ist er schon vollendet,
||||||||completed
He is already completed in most developed countries,
Çoğu gelişmiş ülkede bu zaten başarılmıştır,
andere Länder stecken noch mittendrin.
||||in the middle
other countries are still in the middle of it.
diğer ülkeler hala ortada.
Im 18. Jahrhundert machte die ganze Welt, inklusive Europa,
In the 18th century, the whole world, including Europe, made
18\. yüzyılda Avrupa dahil tüm dünya,
gerade die erste Phase des demographischen Übergangs durch.
|||||demographic|transition|
just the first phase of the demographic transition through.
sadece demografik geçişin ilk aşamasından geçiyor.
Verglichen mit heute ging es Europa damals schlechter
Compared to today, Europe was worse off at the time
Avrupa o zamanlar bugün olduğundan daha kötüydü
als jedem Entwicklungsland :.
||developing country
as any developing country:.
gelişmekte olan herhangi bir ülkeden daha:.
Es mangelte an Essen, Hygiene und medizinischer Versorgung.
|lacked|||||medical|care
There was a lack of food, hygiene and medical care.
Die Geburtenrate war hoch.
The birth rate was high.
Doğum oranı yüksekti.
Trotzdem gab es kein wesentliches Bevölkerungswachstum.
||||significant|
Nevertheless, there was no significant population growth.
Buna rağmen önemli bir nüfus artışı olmamıştır.
Denn obwohl Frauen vier bis sechs Kinder bekamen,
Because although women got four to six children,
Çünkü kadınların dört altı çocuğu olmasına rağmen,
wurden durchschnittlich nur zwei von ihnen erwachsen.
On average, only two of them grew up.
ortalama olarak sadece ikisi yetişkin oldu.
Dann begann in Großbritannien die industrielle Revolution.
|||||industrial|
Then the industrial revolution started in Britain.
Ardından Büyük Britanya'da sanayi devrimi başladı.
Sie bedeutete für die Menschen die größte Veränderung
It meant the biggest change for humans
İnsanlar için en büyük değişiklik anlamına geliyordu.
seit der landwirtschaftlichen Revolution:
||agricultural|
since the agricultural revolution:
tarım devriminden bu yana:
Die Entwicklung vom Bauern zum Arbeiter.
The development from the farmer to the worker.
Çiftçiden işçiye gelişim.
Viele Güter wurden jetzt in Massenfertigung hergestellt
|goods||||mass production|
Many goods have now been mass-produced
Birçok mal artık seri üretildi
und wurden dadurch weithin zugänglich.
|||widely|
and became widely accessible.
ve böylece yaygın olarak erişilebilir hale geldi.
Die Wissenschaft trieb Fortbewegung, Kommunikation und Medizin voran.
|||movement||||
Science advanced locomotion, communication and medicine.
Bilim hareket, iletişim ve tıbbı yönlendirdi.
Die Rolle der Frau veränderte sich
||||changed|
The role of the woman changed
Kadının rolü değişti
und der Weg zur Emanzipation wurde geebnet.
||||emancipation||paved
and the road to emancipation was leveled.
ve kurtuluşun yolu açıldı.
Dieser wirtschaftliche Fortschritt
||progress
This economic progress
Bu ekonomik ilerleme
schuf nicht nur eine neue Mittelschicht,
created|||||
not only created a new middle class,
sadece yeni bir orta sınıf yaratmadı,
sondern auch bessere Bedingungen für die ärmere Arbeiterschicht.
||||||poorer|working class
but also better conditions for the poorer working class.
ama aynı zamanda daha yoksul işçi sınıfı için daha iyi koşullar.
In der zweiten Phase befindet sich Essensversorgung,
||||||food supply
In the second phase is food supply,
İkinci aşama, gıda tedariki,
Hygiene und medizinische Versorgung dramatisch.
|||care|
Hygiene and medical care dramatic.
Hijyen ve tıbbi bakım önemli ölçüde.
Die Menschen starben nicht mehr wie die Fliegen.
The humans no longer died like the flies.
İnsanlar sinek gibi ölmeyi bıraktı.
Die Folge war eine wahre Bevölkerungsexplosion
The episode was a veritable population explosion
in Großbritannien zwischen 1750 und 1850.
in the UK between 1750 and 1850.
İngiltere'de 1750 ile 1850 arasında.
Der Hauptgrund dafür, dass Familien überhaupt so viele Kinder bekamen,
The main reason that families even had so many children
war, dass nur ein paar von ihnen überlebten.
was that only a few of them survived.
sadece birkaçının hayatta kalmasıydı.
Nachdem sich das geändert hatte,
After that had changed
Bundan sonra değişti
begann die dritte Phase des Übergangs:
began the third phase of the transition:
geçişin üçüncü aşaması başladı:
Es wurden weniger Kinder gezeugt und das Bevölkerungswachstum nahm ab.
||||conceived|||||
Fewer children were conceived and population growth slowed.
Daha az çocuk babası oldu ve nüfus artışı yavaşladı.
Zuletzt stellte sich ein Gleichgewicht ein:
Finally, a balance set in:
Sonunda bir denge kuruldu:
Weniger Menschen starben und dafür wurden weniger Kinder geboren.
Fewer people died and fewer children were born.
Daha az insan öldü ve daha az çocuk doğdu.
Die Geburten- und Sterberate stabilisierten sich wieder.
|births||death rate|stabilized||
The birth and death rates stabilized again.
Doğum ve ölüm oranları yeniden dengelendi.
Großbritannien fand damit die vierte Phase des Übergangs.
Britain thus found the fourth phase of the transition.
Büyük Britanya böylece geçişin dördüncü aşamasını buldu.
Auch Deutschland hat diesen Prozess durchlaufen:
|||||gone through
Germany has also gone through this process:
Almanya da bu süreçten geçmiştir:
Um 1880 war die Geburtenrate noch bei 4,7 Kindern pro Frau
By 1880, the birth rate was still at 4.7 children per woman
1880 civarında doğum oranı hala kadın başına 4,7 çocuktu.
und sank bis 1930 auf 1,96 Kinder.
|fell|||
and dropped to 1.96 children by 1930.
ve 1930'da 1.96 çocuğa düştü.
Und das passierte nicht nur in Großbritannien und Deutschland,
||happened||||||
And that happened not only in Britain and Germany,
Ve bu sadece İngiltere ve Almanya'da olmadı,
immer mehr Länder machten die vier Phasen durch.
more and more countries went through the four phases.
giderek daha fazla ülke bu dört aşamadan geçti.
Eins: Hohe Geburten- und Sterberate durch schlechte Lebensbedingungen.
|||||||living conditions
One: High birth and death rates due to poor living conditions.
Bir: Kötü yaşam koşulları nedeniyle yüksek doğum ve ölüm oranları.
Zwei: Bessere Bedingungen senken die Sterberate
Two: Better conditions lower the death rate
İki: Daha iyi koşullar ölüm oranını düşürür
und lösen eine Bevölkerungsexplosion aus.
and trigger a population explosion.
ve nüfus patlamasını tetikler.
Drei: Die niedrigen Sterberate senkt die Geburtenrate
||low||||
Three: The low mortality rate lowers the birth rate
Üç: Düşük ölüm oranı doğum oranını düşürür
und das Bevölkerungswachstum nimmt ab.
and population growth is decreasing.
ve nüfus artışı azalmaktadır.
Aber wenn das stimmt, warum wächst dann die Weltbevölkerung
But if that's true, then why does the world's population grow?
Ama bu doğruysa, dünya nüfusu neden artıyor?
immer noch so schnell?
still so fast?
hala o kadar hızlı mı?
Naja, die Kinder, die in der Wachstumsphase der 70er und 80er
||||||growth phase||||
Well, the kids, in the growth phase of the 70s and 80s
Peki, çocuklar, 70'lerde ve 80'lerde büyüyenler
geboren wurden, bekommen jetzt selbst Kinder
are born, get now even children
doğdular şimdi kendi çocukları oluyor
und sorgen insgesamt für eine Bevölkerungszunahme.
|||||population increase
and overall increase the population.
ve nüfusta genel bir artışa yol açar.
Aber sie haben durchschnittlich viel weniger Kinder als ihre Eltern.
|||average||||||
But on average they have far fewer children than their parents.
Ancak ortalama olarak ebeveynlerinden çok daha az çocuğu var.
Der weltweite Durchschnitt liegt heute bei 2,5 Kindern.
|global|average||||
The global average today is 2.5 children.
Bugün küresel ortalama 2,5 çocuktur.
Mitte der 60er Jahre waren es noch 5.
In the mid-1960s there were only 5.
1960'ların ortalarında sadece 5 tane vardı.
Mit dem Älterwerden dieser Generation wird die Fertilität
||aging|||||fertility
As this generation ages, it becomes fertile
Bu nesil yaşlandıkça doğurganlık da yaşlanıyor
weiter abnehmen und die Wachstumsrate weiter sinken.
|lose weight|||growth rate||
continue to decline and the growth rate continues to decline.
düşmeye devam ediyor ve büyüme hızı düşmeye devam ediyor.
In Deutschland zum Beispiel stieg die Geburtenrate
In Germany, for example, the birth rate increased
Örneğin Almanya'da doğum oranı yükseldi.
während des Babybooms nach dem Zweiten Weltkrieg
during|the|baby boom||||
during the baby boom after World War II
Dünya Savaşı'ndan sonraki bebek patlaması sırasında
wieder auf 2,48 an.
back to 2.48.
2.48'e geri dön.
Aber auch hier hat sie sich inzwischen bei 1,59 eingependelt.
||||||||settled
But here, too, she has now settled at 1.59.
Ancak burada da bu arada 1.59'da dengelendi.
Und das trifft auf jedes Land zu.
And that applies to every country.
Ve bu her ülke için geçerli.
Im Westen übersehen wir häufig den Fortschritt,
In the West, we often overlook the progress
Batı'da genellikle ilerlemeyi gözden kaçırırız.
der in anderen Teilen der Welt passiert.
that happens in other parts of the world.
dünyanın başka yerlerinde oluyor.
Aber tatsächlich haben alle Länder schnell
But in fact all countries have fast
nun die vierte Phase erreicht.
now reached the fourth phase.
şimdi dördüncü aşamaya ulaştı.
Zum Beispiel Bangladesch:
||Bangladesh
For example Bangladesh:
1971 bekamen Frauen dort noch 7 Kinder,
In 1971 women got 7 children there,
1971'de kadınların orada 7 çocuğu daha oldu.
verloren aber 25% von ihnen vor dem 5. Lebensjahr.
But 25% of them lost before the age of 5.
ancak %25'ini 5 yaşından önce kaybetmiştir.
Dann sank 2015 die Sterberate auf 3,8%
Then in 2015 the death rate dropped to 3.8%
Ardından 2015'te ölüm oranı %3,8'e düştü.
und Frauen bekamen nur noch 2,2 Kinder.
and women had only 2.2 children.
ve kadınların sadece 2,2 çocuğu oldu.
Es handelt sich um eine Regel, keine Ausnahme.
It is a rule, not an exception.
Bu bir kuraldır, istisna değildir.
Wir sind nichts Besonderes, sondern haben nur früher angefangen.
We are nothing special, just started earlier.
Özel bir şey değiliz, daha yeni başladık.
In bestimmten Ländern hat es 80 Jahre gedauert,
In some countries it took 80 years
Bazı ülkelerde 80 yıl sürmüştür.
um von 6 Kindern auf unter 3 zu kommen.
to get from 6 children to under 3.
6 çocuktan 3 yaşın altına gitmek.
Malaysia und Südafrika haben dafür nur 34 Jahre gebraucht.
Malaysia||South Africa|||||
Malaysia and South Africa only needed 34 years to do this.
Bunu yapmak Malezya ve Güney Afrika'nın sadece 34 yılını aldı.
Bangladesch nur 20 und der Iran sogar nur 10.
Bangladesh only 20 and Iran even only 10.
Bangladeş sadece 20 ve İran sadece 10.
Diese Länder mussten alle nicht bei 0 anfangen.
These countries did not all have to start at 0.
Bu ülkelerin hiçbiri sıfırdan başlamak zorunda değildi.
Je mehr Unterstützung sie bekommen,
The more support they get
Ne kadar çok destek alırlarsa
desto schneller können sie aufholen.
the faster they can catch up.
o kadar hızlı yakalayabilirler.
Deshalb ist es so wichtig, Kindersterblichkeit zu bekämpfen
|||||child mortality||to combat
That's why it's so important to fight child mortality
Bu nedenle çocuk ölümleriyle mücadele çok önemlidir.
und die Entwicklung in ärmeren Ländern zu fördern.
||||poorer||to|
and to promote development in poorer countries.
ve daha fakir ülkelerde kalkınmayı teşvik etmek.
Egal, wie deine Motivation aussieht, ob du von einer Welt träumst,
||||||||||dream
No matter what your motivation is, if you dream of a world,
Motivasyonun ne olursa olsun, bir dünya düşlesen de
in der alle menschen in freiheit und wohlstand leben
where all people live in freedom and prosperity
tüm insanların özgürlük ve refah içinde yaşadığı
oder ob du einfach weniger Flüchtlinge
or if you just have fewer refugees
veya sadece daha az mülteciniz olup olmadığı
in deinem Land willst, du profitierst persönlich davon,
|||||benefit||
want in your country, you benefit personally,
ülkenizde, kişisel olarak yararlandığınız
wenn es den Menschen am anderen Ende der Welt gut geht.
if people at the other end of the world are doing well.
dünyanın diğer ucundaki insanlar için işler iyi giderken.
Und es sieht gar nicht so schlecht aus.
|it||||||
And it does not look so bad.
Ve o kadar da kötü görünmüyor.
Der Anteil der Menschen, die in Armut leben,
The proportion of people living in poverty
Yoksulluk içinde yaşayan insanların oranı
war noch nie so gering wie heute.
||||so low||
has never been so low as today.
hiçbir zaman bugünkü kadar düşük olmamıştı.
Die Zukunft des weltweiten Bevölkerungswachstums
|||global|population growth
The future of global population growth
Küresel nüfus artışının geleceği
ist auch gar nicht so düster: Das Wachstum wird aufhören.
|||||gloomy||||
It's not all that dark either: growth will stop.
o kadar kasvetli değil: büyüme duracak.
Die UN sagt sogar vorher, dass der 12 Milliardste Mensch
|||||||billionth|
The UN even predicts that the 12 billionth person
BM bile tahmin ediyor ki 12 milyarıncı insan
niemals das Licht der Welt erblicken wird.
|||||see|
never see the light of the world.
gün ışığını asla göremeyecek.
Mit dem weltweiten Anstieg des Entwicklungsniveaus
|||||development level
With the global increase in development levels
Gelişmişlik seviyesindeki küresel yükselişle birlikte
wird sich der Anteil der Menschen mit höherer Bildung verzehnfachen.
|||||||higher||tenfold
the proportion of people with higher education will increase tenfold.
yüksek öğrenim görmüş insanların oranı on kat artacaktır.
Die früher nicht so gut aufgestellt waren,
The earlier were not so well placed,
daha önce çok iyi bir konumda olmayan,
werden in Zukunft dabei helfen, die Entwicklung voranzutreiben.
|||||||advance
will help to drive development in the future.
gelecekte gelişmeye yardımcı olacaktır.
Bedeutet bald mehr Menschen,
Means more people soon,
yakında daha fazla insan demektir
die unsere Art voranbringen können.
|||advance|
who can advance our species.y’a
bu türümüzü ilerletebilir.
Untertitel: ARD-Text im Auftrag von Funk (2018)
Subtitles: ARD text commissioned by Funk (2018)
Altyazı: Funk tarafından yaptırılan ARD metni (2018)