Het geweld in Israël en de Palestijnse gebieden uitgelegd
||||||Palästinensischen||
|violence|||||||
Die Gewalt in Israel und den Palästinensergebieten erklärt
The violence in Israel and the Palestinian territories explained
La violencia en Israel y los territorios palestinos explicada
La violence en Israël et dans les territoires palestiniens expliquée
La violenza in Israele e nei territori palestinesi spiegata
A violência em Israel e nos territórios palestinianos explicada
İsrail ve Filistin topraklarında yaşanan şiddet olayları açıklandı
Het geweld in Israël en de Palestijnse gebieden.
The violence in Israel and the Palestinian territories.
Een onderwerp dat vaak felle reacties oproept en waar grote verdeeldheid over is.
||||heftige||hervorruft||||Spaltung||
|subject|||strong|reactions|"provokes"||||division||
A subject that often provokes fierce reactions and is highly divisive.
Wat het moeilijk maakt er iets over te vertellen.
Which makes it hard to tell anything about it.
Toch ga ik het doen.
Still, I'm going to do it.
De geschiedenis in dit gebied kent veel spanningen en oorlogen.
|||||has known||tensions||
The history in this area has many tensions and wars.
En recent laaide het geweld weer op.
||loderte auf||||
||flared up again||||
And recently the violence flared up again.
E recentemente a violência explodiu novamente.
Daarbij speelde deze straat in Jeruzalem een rol...
|||||Jerusalem||
In the process, this street in Jerusalem played a role....
...waar vier Palestijnse families uit hun huis zouden worden gezet.
||||||||be evicted|evicted
...where four Palestinian families would be evicted from their homes.
...onde quatro famílias palestinas seriam despejadas.
Het geweld nam snel toe.
Violence increased rapidly.
A violência aumentou rapidamente.
In verschillende steden wordt op straat gevochten...
||||||fought
...en over en weer worden bommen of raketten afgeschoten.
||||||||abgeschossen
|||||bombs|||fired
Wij leggen je uit waarom het geweld in Israël en de Palestijnse gebieden...
...nu, opnieuw, is geëscaleerd.
|||eskaliert
|||escalated
Wie dit geweld wil begrijpen, moet eerst mee terug in de tijd.
Belangrijk daarbij:
Het is onmogelijk om in 10 minuten de volledige geschiedenis te vertellen.
It is impossible to tell the full history in 10 minutes.
Voor nu gaan we eerst naar 14 mei, 1948.
For now, we turn first to May 14, 1948.
Sindsdien voor Israëliërs een feestdag. Maar voor Palestijnen een zwarte dag.
||Israeli's|||||Palästinenser|||
Since then||||||||||
Since then, a holiday for Israelis; but a black day for Palestinians.
Dat zit zo.
that||
Here's the thing.
Op die datum stichten Joden de staat Israël.
|||gründen||||
|||found||||
On that date, Jews founded the state of Israel.
In dit gebied, dat is tot dan het Brits mandaatgebied Palestina.
|||||||||Mandatsgebiet|
|||||||||mandate area|Palestine
In this area, which is until then the British mandate area of Palestine.
De Britten maken daar dus de dienst uit en beloofden al langer dat de Joden...
|||||||||versprachen|||||
||||||call the shots|||promised|||||
So the British are calling the shots there and have long promised that the Jews...
...zich daar mochten vestigen. Een eigen staat.
|||sich niederlassen|||
|||settle|||
...were allowed to settle there - a state of their own.
Iets wat de Arabische inwoners overigens ook werd beloofd.
|||||by the way|||
Something the Arab inhabitants were also promised, by the way.
De belofte aan de Joden stond vast in de Balfour-declaratie van 1917.
|||||||||Balfour-Erklärung|Balfour-Erklärung|
|promise||||||||Balfour|declaration|
The promise to the Jews was fixed in the Balfour Declaration of 1917.
Waarna mondjesmaat Joden naar Palestina vertrokken.
Wonach|nach und nach||||
|sparingly||||left for
After which mouthfuls of Jews left for Palestine.
De stroomversnelling kwam na de Tweede Wereldoorlog, nadat nazi-Duitsland...
|Beschleunigung||||||||
|rapid acceleration||||||||
The momentum came after World War II, after Nazi Germany…
...zes miljoen Joden systematisch tijdens de Holocaust had vermoord.
...had systematically murdered six million Jews during the Holocaust.
Israël zou een plek moeten worden waar Joden veilig zijn.
Israel should become a place where Jews are safe.
En dat vonden niet alleen de Britten, dat vond vrijwel de hele westerse wereld.
|||||||||fast die gesamte||||
|||||||||almost all of|||Western|
And it wasn't just the British who thought so; virtually the entire Western world thought so.
De Joden zien het als een terechte invulling van een lang gekoesterde wens voor een eigen staat.
||||||berechtigte|berechtigte Erfüllung||||lang gehegten|||||
||||||justified|fulfillment||||long-cherished|||||
The Jews see it as a just fulfillment of a long-held desire for their own state.
Het is dezelfde plek als waar het Jodendom duizenden jaren geleden ontstond...
|||||||Judaism||||arose
It is the same place where Judaism originated thousands of years ago....
Es el mismo lugar donde se originó el judaísmo hace miles de años
...en waarvandaan Joden werden verjaagd.
|woher|||
|from which|||driven out
...and from which Jews were expelled.
Maar...
But.
...in het gebied wonen Arabische inwoners.
...Arab residents live in the area.
En vechten Joodse en Arabische milities over wie waar mag wonen.
And Jewish and Arab militias fight over who gets to live where.
Ook al vóórdat de staat Israël werd uitgeroepen.
||before|||||proclaimed
Even before the state of Israel was declared.
Incluso antes de que se declarara el Estado de Israel.
Uiteindelijk werden voor en na de oprichting, tot 1949...
||||||Gründung|
Ultimately||||||founding|
Eventually, before and after its founding, until 1949,...
...ruim 750.000 Arabische inwoners verdreven, of ze sloegen zelf op de vlucht.
over|||expelled|||fled||||fled
...more than 750,000 Arab inhabitants were displaced, or they fled themselves.
Sommigen van hen vluchtten naar buurlanden...
|||||Nachbarländer
|||fled||
Some of them fled to neighboring countries....
...anderen komen bijvoorbeeld in de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever terecht.
|||||Gazastreifen||||Westjordanland|
|||||Gaza Strip|||Western|West Bank|end up
...Others end up in Gaza and the West Bank, for example.
Ze belanden onder andere in vluchtelingenkampen.
|||||Flüchtlingslager
|end up||||refugee camps
Among other things, they end up in refugee camps.
De Palestijnen noemen deze periode de Nakba: de catastrofe.
|Palästinenser|||||Nakba||Katastrophe
||||||Nakba||catastrophe
The Palestinians call this period the Nakba: the catastrophe.
Oké, het gaat dus om dit stuk land, dat in 1949 zo is verdeeld.
Okay, so it's about this piece of land, which was divided like this in 1949.
Het gebied heeft enorme betekenis voor verschillende religies.
|||||||Religionen
|||||||religions
The area has tremendous significance for different religions.
Vooral de stad Jeruzalem. Die is uiterst heilig, met als belangrijk middelpunt...
|||||||||||wichtiges Zentrum
||||||extremely|||||
Especially the city of Jerusalem, which is extremely holy, with its major centerpiece being...
Het oude ommuurde centrum, de Oude Stad.
||walled||||
The old walled center, the Old City.
In het jodendom en de islam is de Tempelberg die daar staat van grote betekenis.
||||||||Tempelberg||||||
||||||||Temple Mount||||||great significance
In Judaism and Islam, the Temple Mount that stands there is of great significance.
Het is de plek waar Abraham een altaar gebouwd zou hebben om zijn zoon Isaac...
|||||||Altar|||||||Isaak
|||||Abraham||altar|||||||Isaac
It is the place where Abraham is said to have built an altar for his son Isaac to...
...aan God te offeren.
|||an Gott opfern
|||sacrifice
...to offer to God.
En waar later twee Joodse tempels zijn gebouwd en vernietigd.
|||||||||zerstört worden
|||||temples||||destroyed
And where two Jewish temples were later built and destroyed.
Moslims geloven dat de profeet Mohammed hier naar de hemel ging.
|||||Mohammed|||||
||||prophet|Mohammed|||||
Muslims believe that Prophet Muhammad went to heaven here.
Later werd hier de Al-Aqsamoskee neergezet, een van de heiligste plekken binnen de islam.
|||||Al-Aqsa-Moschee|||||||||
|||||Al-Aqsa Mosque|built||||holiest||||
Later, the Al-Aqsa Mosque, one of the holiest sites in Islam, was erected here.
En voor christenen is Jeruzalem de stad waar Jezus sterft aan het kruis en opstaat uit de dood.
||||||||||||||aufersteht|||
||||||||Jesus|dies|||||rises from|||
And for Christians, Jerusalem is the city where Jesus dies on the cross and rises from the dead.
Op de plek waar dat zou zijn gebeurd staat de Heilige Grafkerk.
|||||||||||Grabeskirche
|||||||||||Holy Sepulchre Church
On the spot where that would have happened stands the Church of the Holy Sepulchre.
Omdat Jeruzalem voor zó veel mensen zó belangrijk is, is er bij het stichten van de staat Israël...
|||||||||||||gründen||||
|||||||||||||founding of||||
Because Jerusalem is so important to so many people, the founding of the State of Israel involved...
...speciale aandacht voor de stad.
...special attention to the city.
Na het eind van de oorlog in 1949 is de stad opgesplitst in Oost- en West-Jeruzalem.
||||||||||aufgeteilt|||||
||||||||||split|||||
After the end of the war in 1949, the city was divided into East and West Jerusalem.
Oost voor Jordanië en de Palestijnse Arabieren, West voor de Israëliërs.
||Jordanien||||||||Israeli's
||Jordan||||||||
East for Jordan and the Palestinian Arabs, West for the Israelis.
Er volgen jaren van oorlog en geweld, die zeker belangrijk zijn...
Years of war and violence follow, which are certainly important...
...en waar cruciale gebeurtenissen in plaatsvinden.
||entscheidende|||
|||||take place
...and where crucial events take place.
Maar zoals gezegd: het is onmogelijk alles te vertellen.
But as I said, it is impossible to tell everything.
Wat wel belangrijk is om de situatie van nu te begrijpen...
What does matter is understanding the situation today....
...is de Zesdaagse Oorlog in 1967.
||Sechstagekrieg||
||Six-Day||
...is the Six-Day War in 1967.
Een oorlog tussen Israël en Arabische buurlanden.
A war between Israel and neighboring Arab countries.
Israël bezet dan ook onder andere Oost-Jeruzalem, de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook.
||||||||||Westjordanland|||Gazastreifen
|occupies||||||||||||
Consequently, Israel occupies East Jerusalem, the West Bank and the Gaza Strip, among others.
Sindsdien beschouwt Israël niet alleen West-Jeruzalem, maar ook...
|betrachtet|||||||
|considers|||||||
Since then, Israel has considered not only West Jerusalem, but also...
...Oost-Jeruzalem als Israëlisch grondgebied.
|||israelisches|
||||territory
...East Jerusalem as Israeli territory.
Een groot deel van de internationale gemeenschap en de Palestijnen zelf zijn daar tegen.
||||||||||||there|
Much of the international community and the Palestinians themselves oppose it.
Volgens het internationaal recht is het bezet Palestijns gebied.
|||||||Palästinensisch|
||||||occupied|Palestinian|
Under international law, it is occupied Palestinian territory.
Er komen steeds meer Joden wonen in Oost-Jeruzalem, terwijl het dus wordt gezien als bezet Palestijns gebied.
||||||||||||||||palästinensisch|
More and more Jews are coming to live in East Jerusalem, while it is therefore seen as occupied Palestinian territory.
De Israëliërs die daar komen wonen, worden daarom kolonisten genoemd.
|Die Israelis|||||||Siedler|
||||||||colonists|
The Israelis who come to live there are therefore called settlers.
Dus, heel kort samengevat.
|||summarized
So, very briefly.
Al eeuwen gaat het eigenlijk om de vraag: van wie is welke grond in dit gebied?
For centuries, the question has actually been: who owns which land in this area?
Een beladen vraag, die voor spanningen blijft zorgen. Een paar jaar geleden bijvoorbeeld.
|belastend|||||||||||
|loaded|||||||||||
A loaded question that continues to cause tension. For example, a few years ago.
Toen de voormalige Amerikaanse president Trump de Amerikaanse ambassade...
When former U.S. President Trump opened the U.S. embassy...
...van Tel Aviv naar Jeruzalem verplaatste.
|||||verlegte
|Tel||||moved
...moved from Tel Aviv to Jerusalem.
Het versterkte de Israëlische claim dat heel Jeruzalem van hen is.
|verstärkte|||Anspruch||||||
|strengthened|||assertion||||||
It reinforced the Israeli claim that all of Jerusalem belongs to them.
Trumps besluit stuitte internationaal op veel verzet.
Trumps||stieß auf||||
Trump's|decision|encountered||||resistance
Trump's decision was met with international opposition.
En recent zorgde een rapport van mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch voor ophef.
|||||||Menschrechtsorganisation|Rechte|Human Rights Watch||Aufregung
|||||||Human|Rights|Watch||uproar
And recently, a report by human rights organization Human Rights Watch caused a stir.
Zij concludeerden dat Israël een apartheidsbeleid voerde voor Palestijnse inwoners.
|||||Apartheidspolitik||||
|||||apartheid policy|was implementing|||
They concluded that Israel had an apartheid policy for Palestinian residents.
Waar Israël meteen fel op reageerde.
|||heftig||
|||strongly||
To which Israel immediately reacted fiercely.
De regering noemt het onwaar en het ondermijnt het bestaansrecht van Israël als staat voor het Joodse volk...
||||unwahr|||untergräbt||Existenzrecht||||||||
||||untrue|||undermines||right to exist||||||||
Government calls it untrue and it undermines Israel's right to exist as a state for the Jewish people
...zei een minister.
...said one minister.
Nu je dit allemaal weet: terug naar nu.
Now that you know all this: back to now.
Ook begin mei is Jeruzalem weer het centrum van geweld.
Also in early May, Jerusalem is again the center of violence.
Specifieker: de wijk Sheikh Jarrah in Oost-Jeruzalem...
Genauer: das Viertel|||Scheich|Scheich Dscharrah|||
more specifically|||Sheikh|Jarrah|||
More specifically: the Sheikh Jarrah neighborhood in East Jerusalem...
...waar vier Palestijnse familie dus uit hun huis dreigen te worden gezet.
||||||||threatened to be|||
...where four Palestinian families are in danger of being evicted from their homes.
In deze wijk wonen vooral Palestijnen.
In this neighborhood live mostly Palestinians.
Want: weet je nog, die 750.000 vluchtelingen die in 1948 hun huis uit moesten?
Because: remember those 750,000 refugees who had to leave their homes in 1948?
Een klein deel van hen kreeg hier een woning.
A small portion of them got housing here.
De situatie in deze wijk staat niet op zichzelf.
the||||||||
The situation in this neighborhood is not isolated.
Sinds de oprichting van de staat Israël worden Palestijnse gezinnen vaker gedwongen uit hun huis gezet.
||Gründung|||||||||||||
||establishment|||||||||forced||||
Since the establishment of the State of Israel, Palestinian families have been forced out of their homes more frequently.
Om plaats te maken voor Israëlische kolonisten.
||||||israelische Siedler
To make way for Israeli settlers.
Israëliërs spannen rechtszaken aan tegen Palestijnse bewoners...
Israeli's|klagen an|Gerichtsverfahren||||
|file|legal cases||||
Israelis File Lawsuits Against Palestinian Residents...
...met de claim dat de grond volgens de wet van hen is.
||Anspruch|||||||||
...claiming that by law the land belongs to them.
Zit zo.
sitting|
Sit like this.
Sente-se assim.
Volgens de Israëlische wet hebben Joden het recht om grondgebied, dat ooit gedocumenteerd Joods was...
|||||||||||einst|dokumentiert||
||||||||||||documented|Jewish|
Under Israeli law, Jews have the right to occupy territory that was once documented Jewish...
...terug te krijgen.
...recover.
... para voltar.
Maar omdat Oost-Jeruzalem dus bezet gebied is, vindt de internationale gemeenschap...
But because East Jerusalem is thus occupied territory, the international community finds...
...dat Israël niet meer Israeliërs in dat deel van de stad mag vestigen.
||||Israeli's||||||||ansiedeln
||||Israelis||||||||settle
...that Israel should not settle more Israelis in that part of the city.
Bovendien, Palestijnen kunnen geen aanspraak maken op een vergelijkbare wet.
||||claim to rights||||comparable|
Besides, Palestinians cannot claim a similar law.
Zij kunnen hun oorspronkelijke huizen van voor 1948 in Israëlisch gebied niet opeisen.
||||||||israelischem|||zurückfordern
|||||||||||claim
They cannot claim their original pre-1948 homes in Israeli territory.
De Verenigde Staten, de Europese Unie en de Verenigde Naties roepen Israël op...
The United States, the European Union and the United Nations are calling on Israel...
Os Estados Unidos, a União Europeia e as Nações Unidas apelam a Israel...
...te stoppen met de huisuitzettingen. Maar daar geeft Israël tot nu toe nog geen gehoor aan.
||||Zwangsräumungen stoppen|||||||||||
||||evictions|||||||||no|hearing|
...to stop the evictions. But Israel has not yet responded to this.
Deze zaak speelt in een tijd dat het überhaupt onrustig is in Israël en de Palestijnse gebieden.
This case takes place at a time when it is at all unsettled in Israel and the Palestinian territories.
Een paar dingen spelen daarbij een rol.
A couple of things come into play.
Tijdens de ramadan is de sfeer vaker gespannen tussen Israëliërs en Palestijnen.
|||||||||Israeli's||
||Ramadan|||atmosphere||||||
During Ramadan, the atmosphere is more often tense between Israelis and Palestinians.
En door de coronapandemie hebben mensen het moeilijk gehad...
And because of the corona pandemic, people have struggled....
...onder andere door beperkende maatregelen.
|||einschränkende|
|||restrictive|restrictive measures
...including through restrictive measures.
Volgens de Israëlische politie om te voorkomen dat er veel mensen zouden samenkomen in coronatijd...
According to Israeli police to prevent many people from congregating at corona time
...zetten ze hekken rondom de Damascuspoort.
||Zäune|||Damaskustor
||fences|||Damascus Gate
...they put fences around the Damascus Gate.
Voor moslims een belangrijke ontmoetingsplek tijdens de ramadan.
||||Treffpunkt|||
||||meeting place|||
For Muslims, an important meeting place during Ramadan.
Dat besluit zorgde voor spanningen.
|decision|caused||
That decision created tensions.
Al jaren probeert Israël zijn greep op Oost-Jeruzalem te versterken en de ruimte voor Palestijnen in te perken.
|||||grip|||||strengthen||||||||
For years, Israel has tried to strengthen its grip on East Jerusalem and restrict space for Palestinians.
Dan is er nog het opkomend rechts-extremisme in Israël. Bijvoorbeeld van het Joodse Lehava.
|||||aufkommend||Rechtsextremismus|||||||Lehava
|||||rising|||||||||Lehava
Then there is the rising right-wing extremism in Israel. For example from the Jewish Lehava.
Depois, há o crescente extremismo de direita em Israel. Por exemplo, do judeu Lehava.
Een groep die zich ook nu nadrukkelijker mengt in de onrust van de afgelopen weken. En provoceert.
||||||deutlicher|mischt sich ein|||||||||provoziert
||||||more emphatically|"gets involved"|||unrest||||||provokes
A group that is now more emphatically involved in the unrest of recent weeks. And provokes.
Um grupo que agora está mais enfaticamente envolvido na agitação das últimas semanas. E provoca.
Wat op de achtergrond ook nog meespeelt...
||||||also plays a role
What also plays into the background....
...is dat de Palestijnse president Abbas de eerste verkiezingen in 15 jaar tijd uitstelde.
|||||Abbas|||||||verschob
|||||Abbas|||||||postponed
...is that Palestinian President Abbas postponed the first election in 15 years.
Hij zegt: Israël laat geen verkiezingen toe in Oost-Jeruzalem, dus ik stel ze uit.
||||||||||so||postpone||
He says: Israel will not allow elections in East Jerusalem, so I am postponing them.
Maar Israël heeft daar nog geen besluit over genomen.
But Israel has not yet made a decision.
Mas Israel ainda não tomou uma decisão.
Palestijnen verwijten Abbas dat-ie alles uitstelt, omdat hij er zelf niet goed voorstaat in de peilingen.
|vorwerfen|||||aufschiebt|||||||gut dasteht|||
|accuse|||||postpones|||||not||"doing well"|||polls
Palestinians accuse Abbas of delaying everything because he himself is not doing well in the polls.
En ze vinden dat-ie te veel naar Israël luistert en een corrupt bewind voert.
||||||||||||korrupt|korruptes Regime|
|||||||||||||regime|is leading
And they think he listens too much to Israel and runs a corrupt regime.
Dit alles zorgt voor een mix van woede, frustratie en oplopende spanningen.
||||||||Frustration||steigende|
|||||||anger|||rising|
All this creates a mix of anger, frustration and rising tensions.
Zo ook tijdens het laatste vrijdaggebed van de ramadan.
|||||Freitagsgebet|||
|||||Friday prayer|||
So too during the last Friday prayer of Ramadan.
Nadat Palestijnen stenen en molotovcocktails gooiden, kwamen Israëlische agenten in de Al Aqsamoskee en gebruikten daar geweld.
||||Molotowcocktails||||||||||||
||||Molotov cocktails|threw|||||||||||force
After Palestinians threw stones and Molotov cocktails, Israeli agents entered the Al Aqsa Mosque and used force.
Honderden Palestijnen en zo'n twintig Israëlische agenten raakten toen gewond.
|||||||verletzten sich||
|||||||were injured||injured
Hundreds of Palestinians and some 20 Israeli agents were then injured.
Centenas de palestinos e cerca de 20 agentes israelenses ficaram feridos.
Het geweld escaleert. Hamas schiet raketten af op Israël...
||eskaliert|Hamas|||||
||escalates||||||
Violence escalates; Hamas fires rockets at Israel
En Israël bombardeert gericht doelen in de Gazastrook...
|||gezielte||||
||bombs||targets|||
And Israel is targeting targets in the Gaza Strip…
...vaak met een waarschuwing vooraf.
|||Warnung|
|||warning|in advance
...often with advance warning.
Aan beide kanten vallen slachtoffers. Tot nu toe zijn het er meer aan Palestijnse zijde.
Auf||||||||||||||
||||||||||||||side
There are casualties on both sides; so far, more on the Palestinian side.
Volgens experts komt dat vooral doordat Israël in de gewapende strijd...
||||||||||conflict
According to experts, this is mainly because Israel in the armed struggle...
...technologisch superieur is aan zijn tegenstander.
|technologisch überlegen||||
|superior||||
...is technologically superior to his opponent.
Zij hebben bijvoorbeeld een luchtverdedigingssysteem en veel geavanceerder militair materieel.
||||Luftverteidigungssystem|||fortschrittlicheres||
||||air defense system|||||
For example, they have an air defense system and much more sophisticated military equipment.
Er zijn grote zorgen dat de gewapende strijd nog lang zal duren.
There are serious concerns that the armed struggle will continue for a long time.
Er zijn grote zorgen dat de gewapende strijd nog lang zal duren.
There are|||||||||||
There are great concerns that the armed struggle will continue for a long time.
Hoe het verdergaat, is afwachten.
||Wie es weitergeht||
|||is|wait and see
How it continues remains to be seen.
Wij houden het in ieder geval voor je in de gaten.
we||||||||||
In any case, we'll keep an eye on it for you.
De qualquer forma, ficaremos de olho nisso para você.
Wil je niks missen van ons, abonneer je dan op ons kanaal.
If you don't want to miss anything from us, subscribe to our channel.
