W Polsce mamy bardzo dużo tradycji bożonarodzeniowych.
||||||Weihnachtstraditionen
||||||Christmas-related
We have a lot of Christmas traditions in Poland.
Nie wiem, jak jest w twoim kraju, ale my bardzo lubimy kultywować nasze tradycje, niezależnie od wieku i upodobań.
|||||deinem||||||pflegen|||unabhängig von||Alter||Vorlieben
|||||||||||to cultivate|||regardless||||preferences
I don't know how it is in your country, but we really like to cultivate our traditions, regardless of age and preferences.
Oczywiście są też takie zwyczaje, takie tradycje, które były kultywowane kiedyś, które każdy kiedyś kultywował,
|||||||||kultiviert|||every||gepflegt
||||customs|||||cultivated|in the past|||once|cultivated
Of course, there are also customs, traditions that were cultivated once, that everyone used to cultivate,
a które teraz już odeszły w zapomnienie, o których teraz już nie pamiętamy. Dzisiaj chciałabym opowiedzieć ci o kilku rzeczach,
|||schon|sind vergessen||Vergessen||||||wir erinnern||ich würde|||||Dingen
||||have faded||oblivion||||||we remember|||||||
und die jetzt vorbei sind, an die wir uns nicht mehr erinnern. Heute möchte ich Ihnen von ein paar Dingen erzählen,
and that have now gone into oblivion, that we do not remember now. Today I would like to tell you about a few things
które każdy Polak obowiązkowo ma w ten Święta, obowiązkowo robi.
|||verpflichtend||||||
which|||mandatory||||Holidays|must|does
that every Pole must have this Christmas, must do.
Oczywiście nie można generalizować, więc nie każdy i nie zawsze tak jest.
|||verallgemeinern||||||immer||
|||generalize||||||||
Of course, you can't generalize, so not everyone and it's not always the case.
Ale w większości tak właśnie to wygląda.
||majority||||sieht aus
||most cases||||
But for the most part, that's what it looks like.
Jeśli jeszcze mnie nie znasz, to ja mam na imię Ania, jestem nauczycielką języka polskiego jako obcego,
|still|||||||||||||||
If you don't know me yet, my name is Ania, I'm a teacher of Polish as a foreign language,
a to jest Płynnie po polsku, kanał i podcast dla osób, które uczą się języka polskiego.
|||fließend||||||||||||
||||||||||||are learning|||
and this is Płynnie po polsku, a channel and podcast for people who learn Polish.
Pamiętaj, że ten podcast możesz wysłuchać na takich platformach jak Google Podcasts czy Spotify,
|||||||||||Podcasts||
Remember that you can listen to this podcast on platforms such as Google Podcasts or Spotify,
ale znajdziesz go też na moim kanale na YouTubie z napisami po polsku i po angielsku,
|du wirst finden||||||||||||||
but you will also find it on my YouTube channel with Polish and English subtitles,
a na mojej stronie internetowej plynniepopolsku.pl
|||||fließend auf Pol|
and on my website plynniepopolsku.pl
znajdziesz całą transkrypcję do tego podcastu.
you will find the entire transcript for this podcast.
Pamiętaj też, że jeśli podoba ci się to, co robię i chciałbyś wspierać / chciałabyś wspierać ten projekt,
Erinnere dich|auch|||||||||||||||
||||"you like"|||||||you would like|support|you would|support||
Also, remember that if you like what I do and would like to support this project,
to zapraszam cię do dołączenia do mojego Patreona,
||||beitreten|||
||||to join|||
I invite you to join my Patreon,
gdzie możesz dostać jeszcze więcej materiałów do nauki języka polskiego.
where you can get even more materials for learning Polish.
Link do Patreona jest zawsze w opisie podcastu, więc zapraszam do obejrzenia,
||Patreon-Seite|||||||||anschauen
|||||||||||watching it
The link to Patreon is always in the description of the podcast, so I invite you to watch it,
do zobaczenia, co tam możesz mieć.
|||||haben
see what you can have there.
Ale ok, pora porozmawiać o tradycjach świątecznych, bo już niedługo Święta
||it's time||||holiday||||
||||||святкових||||
But ok, it's time to talk about Christmas traditions, because Christmas is coming soon
i musimy się do nich przygotować.
and we need to prepare for it.
Pierwszą taką rzeczą, bez której nie wyobrażam sobie Świąt, a raczej konkretnie Wigilii, bo to dzieje się 24 grudnia,
||||||vorstellen kann||Weihnachten||rather|konkret gesagt|Christmas|||||
||thing||||imagine|||||specifically|Christmas Eve|||||
Die erste Sache, ohne die ich mir Weihnachten nicht vorstellen kann, genauer gesagt den Heiligabend, der am 24. Dezember stattfindet,
The first thing without which I can't imagine Christmas, or rather Christmas Eve, because it happens on December 24,
czyli dzień przed faktycznymi Świętami Bożego Narodzenia, to dzielenie się opłatkiem.
||vor|tatsächlichen|||||teilen||Waffel
|||actual|||||sharing of wafer||Christmas wafer
||||||||||облаткою
the day before the actual Christmas, is sharing the wafer.
Nie wiem, czy wiesz, co to jest opłatek po polsku. Opłatek to jest taki bardzo cienki chlebek,
|||||||Oblate||||||||dünn|Oblatusz
|||||||wafer thin bread||||||||thin|thin bread wafer
|||||||облатка||||||||тонкий|
I don't know if you know what a wafer is. The wafer is a very thin bread,
bardzo cienki płatek chlebowy, którym możemy się podzielić, którym dzielimy się w chrześcijaństwie tradycyjnie.
||flake|Brot|||||||||Christentum|
||piece|wafer||||share||share|||Christianity|
a very thin flake of bread that we can share, which we traditionally share in Christianity.
Więc jak to wygląda? Przed kolacją wigilijną zawsze składamy sobie życzenia.
|||||Abendessen|Weihnachts-||||Wünsche
||||||Christmas Eve||we exchange||
So what does it look like? Before Christmas Eve dinner, we always make wishes to each other.
Każda osoba z każdą osobą składa sobie nawzajem życzenia i dzieli się opłatkiem.
|||||exchanges||with each other|||shares||Christmas wafer
Each person with each person wishes each other and shares the wafer.
To znaczy podchodzę do kogoś, daję mu kawałek mojego opłatka, biorę też od niego kawałek jego opłatka
||ich gehe|||||||Oblate|nehme||||||
||I approach|||I give||||wafer of bread|take||||||wafer
That is, I approach someone, give him a piece of my wafer, take a piece of his wafer from him
i mówimy sobie życzenia. Czasami jest to trochę niezręczne, jeśli przy stole wigilijnym są też osoby,
|||Wünsche|Sometimes||||ungeschickt|||Tisch|Weihnachtstisch|||
||||||||awkward||||Christmas Eve|||
and we say wishes to each other. Sometimes it is a bit awkward if there are also people at the Christmas table
z którymi nie mamy za bardzo kontaktu, którym nie mamy co powiedzieć.
Mit denen wir nicht viel Kontakt haben, denen wir nichts zu sagen haben.
with whom we do not have much contact, to whom we have nothing to say.
Ale jeśli jest to nasza rodzina, to jest to bardzo ładny zwyczaj. Nawet też jeśli są to osoby,
|||||||||||Braucht|sogar|||||
||||||||||nice|custom||||||
But if it's our family, it's a very nice custom. Even if there are people
z którymi nie mamy za dużo wspólnego, to myślę, że jest to dobra okazja, żeby wreszcie z nimi porozmawiać.
||||||gemeinsamen|||||||Gelegenheit|um zu|endlich||ihnen|zu sprechen
||||||in common|||||||||finally|||
we don't have much in common with, I think it's a good opportunity to finally talk to them.
W Polsce jest to faktycznie bardzo znana tradycja, bo nie robimy tego tylko w trakcie Wigilii 24 grudnia,
||||||bekannt||||||||||
||||||well-known||||||||during|Christmas Eve|December 24
In Poland, it is actually a very well-known tradition, because we do not only do it during Christmas Eve on December 24,
ale jeśli organizujemy jakieś spotkania świąteczne przed Wigilią, na przykład w szkołach pamiętam,
|if|organisieren|||weihnachtliche||Weihnachten|||||
"but"||"we organize"|||holiday||before Christmas Eve|||||
but if we organize any Christmas meetings before Christmas Eve, for example at schools, I remember
że tak zawsze się robiło, czy na studiach, czy w jakichś grupach, czy między przyjaciółmi,
||||||||||irgendwelchen|Gruppen|||
||||it was done||||||some||||
|||||||навчанні|||||||
that it was always done, whether at the university or in some groups, or between friends,
to wtedy też dzielimy się opłatkiem między sobą, bo jest to taki symbol dla nas Wigilii, symbol Świąt.
|||||||||||||||||Feiertage
|||share||the wafer||||||||||Christmas Eve||
then we also share the wafer among ourselves, because it is a symbol of Christmas Eve for us, a symbol of Christmas.
Opłatek, jeśli już mówimy o symbolach, to opłatek wigilijny jest symbolem przebaczenia, przyjaźni, miłości.
|||||Symbolen|||Weihnachts-||Symbol|Vergebung|Freundschaft|
Christmas wafer|||||symbols||wafer|Christmas Eve||symbol of|forgiveness|friendship|
Oplatek, if we are talking about symbols, the Christmas wafer is a symbol of forgiveness, friendship and love.
Dlatego wszystkiego, co w trakcie tej kolacji wigilijnej powinno się znaleźć.
|||||||Christmas|sollte||finden
|everything|||during|||Christmas Eve|should||
Therefore, everything that should be found during this Christmas Eve dinner.
Inną rzeczą, bez której nie wyobrażam sobie Świąt, a właściwie znowu Wigilii,
|||||vorstellen|||||wieder|
|||||imagine||||actually||
Die andere Sache, ohne die ich mir Weihnachten nicht vorstellen kann, und auch nicht den Heiligabend,
Another thing without which I can't imagine Christmas, or rather Christmas Eve again,
bo w Polsce tak bardzo ważna jest ta kolacja wigilijna, że w sumie będę mówić głównie o niej,
||||||||das Abendessen|Weihnachtsessen||||||hauptsächlich||nicht
||||||||dinner|Christmas Eve|||total|||||
because in Poland this Christmas Eve dinner is so important that I will talk mainly about it,
bo tam mamy najwięcej tradycji, to sianko pod obrusem.
||||||Heu||Tischdecke
||||||hay||under the tablecloth
denn da haben wir die meiste Tradition, das ist das Heu unter dem Tischtuch.
because we have the most tradition there, it's hay under the tablecloth.
Siano to jest ta skoszona, wysuszona trawa. Mam nadzieję, że wiesz, o czym mówię.
Heu||||gemähte|getrocknete|Graschnitt|||||||
Hay||||cut|dried|grass||||||what|
Hay is the cut, dried grass. I hope you know what I'm talking about.
I oczywiście nie bardzo dużo tego siana, ale trochę takiego małego sianka wkładamy pod obrus w trakcie kolacji wigilijnej.
||||||Heu|||||Heu|legen||Tischdecke||während||
||||||hay|||||hay-like straw|we put|under the|tablecloth||during||
And of course, not a lot of this hay, but we put some of this little hay under the tablecloth during the Christmas Eve dinner.
Bardzo często też poza siankiem wkłada się pod obrus pieniądze. I to jest zarazem symbol ubóstwa,
||||siano|||||||||gleichzeitig||Armut
|||besides|"hay"|puts|||the tablecloth|||||at the same time||poverty
|||||||||||||водночас||бідності
Es ist auch sehr üblich, zusätzlich zum Heu Geld unter das Tischtuch zu legen. Und auch das ist ein Symbol für Armut,
Very often, in addition to hay, money is put under the tablecloth. And this is also a symbol of poverty,
ubóstwa, w którym na świat przyszedł Jezus, ale też według wierzeń,
Armut|||auf|||||||beliefs
poverty|||||was born||||according to|"beliefs"
Armut, in der Jesus geboren wurde, aber auch nach dem Glauben,
poverty in which Jesus was born, but also according to beliefs,
dzięki temu, że wkładamy tam sianko i pieniądze, to zapewniamy sobie dostatek.
|||||||Geld||sichern wir uns||Wohlstand
|||we put||hay||money||ensure||Abundance
Indem wir Heu und Geld dort hineinlegen, sorgen wir für unseren Wohlstand.
thanks to the fact that we put hay and money there, we ensure abundance.
Bardzo istotne jest też dla nas to, żeby na wigilijnym stole w trakcie kolacji znalazło się dwanaście potraw.
|essential|||||||||||während||||zwölf|Gerichte
|important||||||||Christmas Eve|||during|Christmas Eve dinner|be found||twelve|dishes
It is also very important for us that there are twelve dishes on the Christmas Eve table during dinner.
Czyli na stole mamy po prostu postawionych dwanaście dań, dwanaście potraw.
||||||aufgestellt||Gerichte|zwölf|Gerichte
|||||simply|set up||dishes||
||||||||страв||страви
So we just have twelve meals on the table, twelve dishes.
Oczywiście to nie zawsze są potrawy, bo w te potrawy wliczamy też ciasto czy kompot, więc to, co pijemy w trakcie Wigilii,
||||||||||wir rechnen ein||Kuchen||Kompot|||||||
|||||dishes|||||"include"||||compote||||||during|
||||||||||||||компот|||||||
Of course, these are not always dishes, because these dishes also include cake or compote, so what we drink on Christmas Eve,
dlatego nie są to tylko rzeczy do jedzenia bardzo duże.
so these are not just very large things to eat.
Тому це не просто дуже великі речі, які можна з'їсти.
Do takich potraw zaliczamy na przykład barszcz czy pierogi czy tak jak powiedziałam, kompot z suszu,
|||wir zählen|||Borschtsch|||||||||getrocknete Früchte
||dishes|include|||||||||"I said"|||dried fruit
Such dishes include, for example, borscht or dumplings or, as I said, dried fruit compote,
który jest bardzo ważny. Z ciast, takim ważnym ciastem w Święta jest na pewno makowiec.
|||wichtig|||so||Kuchen||||||Mohnkuchen
|||||cake|||cake||||||poppy seed cake
which is very important. When it comes to cakes, poppy seed cake is surely an important Christmas cake.
Ale w każdym domu też te tradycje, to, co przygotowujemy trochę się różni, w każdym regionie też Polski
|||||||||zubereiten||||||Region||
|||||||that which||we prepare||||||region||
But in every house, these traditions, what we prepare are a bit different, and in every region of Poland, too, the
najważniejsze jest to, że potraw musi być dwanaście.
||||dishes|||twelve
most important thing is that there must be twelve dishes.
A z najważniejszych potraw, które tam się muszą znaleźć, jest karp.
||||||||||Karpfen
||most important|dishes|||||||carp
And of the most important dishes that must be there is carp.
Karp to typ ryby, nie wiem, czy wiesz, o jaką rybę chodzi, jeśli nie, to koniecznie sprawdź, jak mówi się to w twoim języku.
||||||||||Fisch|||||||||||||
||type(1)|||||||||||||definitely|check|||||||
Carp is a type of fish, I don't know if you know what kind of fish it is, if not, be sure to check how it is said in your language.
Karp to jest jeden z rodzajów, jeden z typów, jeden z gatunków ryby. To jest jedna z tych tradycji,
|||||kinds|||Typen||||||||||
||||||||types|||species|||||||
Carp is one kind, one type, one species of fish. This is one of those traditions
która trochę odchodzi już w zapomnienie, bo karp to ryba, którą nie wszyscy lubią,
|ein wenig|vergessen wird||||weil||||||nicht alle|
||fades into obscurity|||oblivion||||||||
that is a bit forgotten, because carp is a fish that not everyone likes,
dlatego młodzi ludzie często rezygnują z karpia na stole wigilijnym, ale starsze pokolenie musi mieć zawsze tego karpia
||||verzichten auf||Karp||||||Generation|||||
||||give up|||||Christmas Eve|||generation|||||
which is why young people often give up carp on the Christmas table, but the older generation must always have this carp
i ten karp zawsze jest obecny na stole.
|||||präsent||
|||||present||
|||||присутній||
and this carp is always present on the table.
Jeśli rozmawiamy już o jedzeniu, to przed Świętami w Polsce bardzo często pieczemy pierniczki,
||||Essen||||||||wir backen|Lebkuchen
||||food||||||||we bake|gingerbread cookies
Speaking of food, we often bake gingerbread before Christmas in Poland,
to jest też jedna z tych praktycznie obowiązkowych rzeczy. Bo jest to tradycja bardzo często kultywowana w wielu domach,
|||||||verpflichtenden|Dinge|||||||kultiviert|||
|||||||mandatory||||||||cultivated|||
which is also one of those practically obligatory things. Because it is a tradition very often cultivated in many homes,
czyli pieczenie, wspólne pieczenie pierniczków, czyli takich małych ciasteczek przed Świętami,
|||das Backen|Lebkuchen||||Keksen||
|baking|joint|baking|gingerbread cookies||||little cookies||
i.e. baking, baking gingerbread cookies together, i.e. small cookies before Christmas,
tak, żeby móc jeść je na Święta, żeby móc jeść je w trakcie Świąt.
||be able to||||||to be able||||during|
so that you can eat them for Christmas, so that you can eat them during Christmas.
Koniecznie daj mi znać, czy w twoim kraju też je się pierniczki, bo z tego co zauważyłam, nie wszystkie kraje tak robią.
|gib||||||||||||||||||||
|||||||||||gingerbread cookies|||||I noticed|||||
Be sure to let me know if gingerbread is also eaten in your country, because from what I've noticed, not all countries do that.
W sklepach też w Polsce, w różnych cukierniach możecie znaleźć przed Świętami ręcznie robione pierniczki,
|||||||Konditoreien|||||||
|||||||pastry shops|||||handmade|handmade|gingerbread cookies
In stores also in Poland, in various pastry shops, you can find hand-made gingerbreads,
ręcznie dekorowane pierniczki. Pamiętam, że na jedne Święta to był jeden z moich prezentów,
|verziert||||||||||||
hand-decorated|decorated|gingerbread cookies||||one|||||||
hand-decorated gingerbreads before Christmas. I remember that one Christmas it was one of my gifts,
dawałam pierniczki takie ładne, ręcznie dekorowane, które znalazłam w jednej manufakturze, w cukierni.
gab ich|||schöne|||||||Manufaktur, Werkstatt||
I gave|||||||I found|||small factory||the pastry shop
I gave gingerbreads so nice, hand-decorated, which I found in one manufactory, in a confectionery.
Dlatego jest to coś popularnego, coś, co praktycznie wszyscy robią, praktycznie wszyscy mają.
||||||||||||haben
|||||||practically|||||
That's why it's something popular, something that practically everyone does, practically everyone has.
A ostatnią, bardzo istotną rzeczą w trakcie kolacji wigilijnej jest to, żeby przy stole było jedno puste miejsce.
|||wichtigen||||||||to|am||||leeres|
|||important|||during||||||at|||||
And the last, very important thing during the Christmas Eve dinner is that there should be one empty seat at the table.
To, dlaczego zostawiamy puste miejsce ma różne wytłumaczenia. W moim domu na przykład zawsze mówiło się,
|||leere||||Erklärungen|||||||man|
||we leave|||||explanations|||||||was said|
Why we leave a blank space has different explanations. In my house, for example, it was always said
że jest to miejsce dla jakiegoś wędrowca, który zawsze przyjść, który może zapukać do drzwi.
||||||Wanderers||||||klopfen||
||||||wanderer|||comes|||knock on||
that it was a place for some wanderer who would always come, who might knock on the door.
Ale według innych wytłumaczeń, według innych wierzeń, może to być też miejsce dla osób zmarłych z naszej rodziny,
|laut||Erklärungen|||Glauben||||||||verstorbenen|||
|according to||explanations|according to||beliefs||||||||deceased|||
|||пояснень||||||||||||||
But according to other explanations, according to other beliefs, it can also be a place for people who have died from our family,
które też uczestniczą w tej kolacji wigilijnej. Niezależnie od tego, dla kogo jest to puste miejsce,
||teilnehmen|||||||||||||
||participate|||||Regardless||||||||
who also participate in this Christmas Eve dinner. Regardless of who the empty seat is for,
zawsze zostawiamy jedno puste miejsce przy stole wigilijnym.
|we leave||||||
we always leave one empty seat at the Christmas table.
Wigilia jest dla nas tak ważna, że prezenty też otwieramy po Wigilii, więc 24 grudnia, które są pod choinką,
|||||||||wir öffnen||||||||unter dem Weihnachtsbaum
|||||||||open||||||||under the tree
Christmas Eve is so important to us that we also open presents after Christmas Eve, so on December 24, which are under the Christmas tree,
które umieszcza się pod choinką.
|platziert|||
|place|||the Christmas tree
which are placed under the Christmas tree.
Tak jak widzisz, te tradycje w naszym kraju głównie dotyczą Wigilii, bo w Święta praktycznie nie robimy za dużo
|||||||||concern|||||||||
As you can see, these traditions in our country are mainly about Christmas Eve, because on Christmas we don't really do much
i nie mamy jakichś konkretnych aktywności, które zawsze robimy czy tradycji.
|||||Aktivitäten|||||
|||some||activities|||||
and we don't have any specific activities that we always do or any traditions.
Koniecznie daj mi znać, jak jest w twoim kraju, który z tych świątecznych dni jest najważniejszy,
Definitely|||||||||||||||
Be sure to let me know how it is in your country, which of these festive days is the most important,
w który macie jakieś tradycje, czy w ogóle macie jakieś tradycje i czy macie takie same tradycje jak w Polsce.
in|dem||||||||||||||||||
|||||||at all||some||||||||||
in which you have any traditions, if you have any traditions at all and if you have the same traditions as in Poland.
Bardzo chętnie się tego dowiem.
|"with pleasure"|||I will find out
I will be very happy to find out.
Jeszcze raz przypominam ci o Patreonie, o transkrypcji, którą możesz znaleźć na mojej stronie internetowej,
Noch|||||Patreon||||kannst du|||||
||"I remind you"||||||||||||
I remind you again about Patreon, about the transcript you can find on my website,
a ja na razie żegnam się z tobą i do usłyszenia w następnym odcinku tego podcastu. Pa, pa!
||||goodbye|||||||||||||
and I say goodbye to you for now and see you in the next episode of this podcast. Bye Bye!
