Kıskançlık Nasıl Engellenir? Klinik Psikolog Beyhan Budak
İlişkilere en çok zarar veren konuların başında kıskançlık mevzusu geliyor
Kıskançlık yaşayan bir insan hem kendi hayatını hem de
karşı tarafın hayatını cehenneme çevirebilir
Öyle bir problem ki, normalde her şey güzel olabilir
ilişkinin tadını çıkartmak için her şey bir şekilde hazırdır
ama kıskançlıktan dolayı kişi o tadı da alamaz
her daim mutsuz ve gergin olma yolunda ilerleyebilir
Bu videoda sana kıskançlıkla nasıl baş edebilirsin onu anlatacağım
En başta kabul etmemiz gereken bu konu şu:
Herkes birazcık kıskançlık yaşar
ama bu şu anlama gelmiyor: ben kıskançlık yaşadığım zaman
hemen o duyguyu alıp bununla harekete geçersem
işte orada bir sıkıntı peydah oluyor
şimdi şöyle düşünmek lazım
daha önce sıklıkla kıskançlık yaşayan bir insansan
ve sonrasında bunu ortaya koyduğun zaman bir şeyler buldun mu?
yani kıskançlığını haklı çıkartacak sebepler mi var yoksa sen de herkes gibi
"Ya ben aslında sana güveniyorum ama çevreye güvenemiyorum" diyen insanlardan mısın?
eğer ki daha önce kıskançlığını haklı çıkartacak bir sebebin yoksa
yapacağın şey şu: kıskançlık hissiyle hareket etmeyeceksin
kıskançlık hissini engelleyemezsin, o ta şurana kadar gelir
burana kadar gelir ama sen oturup karşı tarafı
"Sen şöyle misin? Sen böyle misin?" diye suçlaman
ya da onu kısıtlaman anlamına gelmez sadece o hissi bir şekilde
kontrol etmen lazım.
Hissi engelleyemezsin ama hisle hareket etmeyi engelleyebilirsin
şöyle söyleyeyim sana
şu an ilişkide olduğun insan neden seni seçti?
sen fabrikatör müsün, senin paranı mı kullanıyor?
bir şekilde senden çıkarı mı var? muhtemelen bunların hiçbiri değil
Seni seviyor. Başka bir insanla da birlikte olabilirdi
başka bir insanla da evlenebilirdi, neden seninle evli hala?
o yüzen bunu düşünmen bence kıskançlığını kontrol
altına alman noktasında sana çok fayda sağlayacak
ilk olarak dikkat etmen gereken şey:
kıskançlık duygusu herkeste var ama bu kıskançlık duygusunu
hissiyatını yaşayan insanların bir çoğu kıskançlık duygusundan
yola çıkıp karşı tarafı suçlama ya da onu kısıtlama yoluna gitmiyorlar
peki sen ne yapacaksın?
kıskançlık hissi yükseldiği zaman ta burana kadar geldiği zaman
bu hissiyatı engelleyemeyeceğini kabullen ilk başta
ne yapacaksın?
buraya gelecek ama ,burayı kontrol edemezsin duygu kısmını, ama ağzından çıkmasını
ya da onu karşı tarafı kısıtlama konusunu engelleyebilirsin.
zannediyorsun ki sen; ben onu kontrol edince
o beni aldatmayacak, o beni bırakmayacak ya da
bir şekilde ilişkimizin başına kötü şeyler gelmeyecek
Bu tamamen yersiz bir varsayım. Şöyle düşün:
Neden seninle birlikte beraber olduğun insan?
başka bir insanı da tercih edebilirdi, başka bir insanla da evlenebilirdi
bunu düşündüğün zaman, kendine bu yönde telkin verdiğin zaman
olaylar biraz daha farklı algılanabilir senin için
şimdi, belki şöyle düşünüyorsun:
"Hepimizin terkedilme ihtimali vardır ya da aldatılma ihtimali vardır" ve bu ihtimal
seni çok geriyor olabilir ama en temelde
sevmenin felsefesinde, doğasında şöyle bir durum var
sevmek, savunmasız kalmaktır aslında
şu an sevdiğin insan, hayatında olan insan
belki günün birinde sevmeyecek seni
her ilişki içerisinde böyle bir ihtimal var
ben on yıllık evliyim sevgili dostum, şu an her şey çok yolunda birbirimizi çok seviyoruz
ama günün birinde bu benim için de karşı taraf için de ,eşim için de, geçerli olabilir
günün birinde belki birbirimizi sevmeyeceğiz
her ilişki içinde böyle bir risk var
eğer sen bu riski sevmiyorsan, bu riskten çok korkuyorsan
hayatına birini almasaydın ama hayatta güzel olan her şeyin içinde birazcık olsun
risk yok mudur?
bunu kabullenmen de kıskançlık konusuna farklı bir bakış açısı getirmeni sağlayacaktır
peki bazı insanlar neden birazcık daha fazla kıskanç?
çünkü, bir bakıyorsunuz etrafa bazı insanlar hiç kıskanç değil
bazıları da normal seviyede kıskançlık yaşıyor
ama bazıları hem kendilerini hem de karşı tarafı
bunaltacak kadar yoğun kıskançlık duygusu içindeler
benim karşılaştığım vakalarda bu insanların yani
yoğun kıskançlık yaşayanların geri planında,
arkaplanında, çocukluğunda hep bir güvensizlik
bir yetersizlik duygusu var
ve bu orada bir yerde bekliyor geçmişte yaşadığın hayal kırıklıkları
ya da travmalar senin bugünki ilişkini
karşındaki insanı etkiliyor ama sen zannediyorsun ki
şu anda ben problem yaşıyorum halbuki onun
kaynağı geçmişte,
şöyle bir, bunun farkına var bakalım: senin kıskançlığın gerçekten de
karşındaki insandan mı kaynaklanıyor yoksa geçmişteki
travmalarından mı kaynaklanıyor?
bunu fark ettiğin zaman kendine sorman gereken bir diğer soru da şu:
bu karşımdaki insan neden benimle birlikte ki?
çünkü ,ben şey diyorum, eğer karşındaki insan zihinsel engelli değilse
herkes aslında kendini de düşünüyor
neden seninle birlikte? Paran için mi?
ya da ne bileyim başka bir özelliğin mi var seni cazip kılan?
muhtemelen seni seviyor, çok büyük bir ihtimalle
seni sevdiği için, seni beğendiği için hayatında
ama sen ne yapıyorsun sanki her an seni bırakacakmış gibi
her an seni terketme ihtimali varmış gibi
ya da seni beğenmeyip başkasını beğenecekmiş gibi düşünüyorsun
korkuyorsun arkaplanında bunu fark et
bu korkunu fark et ve bununla yüzleştiğin zaman
bu korkunun gerçekçi olmadığını farkedeceksin
bazen de kıskançlığın kökeninde geçmişimizde yaşadığımız
ilişkilerde başımıza gelen travmalar etkilidir
nedir bu travmalar? Aldatılmış olabiliriz,
kıskançlığımızı haklı çıkartacak sebeplerle olaylarla
karşılaşmış olabiliriz ama şunu unutma
geçmişindeki ilişkide değilsin şu anda
şu anda bambaşka bir insan var
bazı insanlar ne yapıyor biliyor musun?
geçmişinin yüklerini, geçmişinin hesabını
orada çözemediği için şu anki ilişkiden çıkarma yoluna gidiyor
ama bu hem kişinin kendisine haksızlık
hem de karşı tarafa haksızlık çünkü
suçlu olmadığın bir suçtan dolayı yargılanıyorsun durmadan
ve şöyle bir durum var
suçlu olmadığın suçtan yargılandığın zaman
kendini aklamanın, kendini açıklamanın bir yolu da yok çünkü
ne yaparsan yap karşı tarafın kafasında eski mevzu var
sen diyeceksin ki "Bak ben kıskanılacak bir şey yapmıyorum" kendini anlatmaya çalışıyorsun, yok
o yüzden burada eğer sen de geçmişindeki ilişkinin travmasını yaşıyorsan
bunu bir yakalaman lazım, bunu bir etiketlemen lazım
yoğun kıskançlık hissettiğin zaman, bir
şöyle bir geriye dön bakalım
Geçmişinle bağlantılı mı? Böyle bir durumda kendine telkin vermen
"Bak Beyhan, şu an kıskançlık hissediyorsun ama bu karşındaki insanla alakalı
değil. Daha önceki ilişkinle alakalı " dersem eğer ben kendime
yavaş yavaş onu etiketlediğim anda
bu duygu birazcık daha farklı bir hale gelecektir
ilişkide olduğun insana; sevgiline, eşine güvenmek zorundasın
Başka çaren yok ki! Ne yapacaksın?
eğer ona güvenmezsen her daim her hareketinden
her davranışından, her bakışından
ya, yolda giderken araba sürerken
birine yol vermesinden bile anlam çıkartabilirsin. Böyle bir danışanım vardı
beraber karı koca gidiyorlar adam birine yol veriyor, başka bir arabaya
arabanın şoförü de kadınmış. Yandaki kadın da diyor ki
"Ya" diyor "Hayırdır" diyor "Sen niye yol verdin ki ona?"
"Yo" diyor "Hani trafikti centilmenlik yaptım."
"Centilmenlik senin neyine?" diyor "Tanıyon mu yoksa o kadını" diyor "Nereden? Neden?"
ve bundan dolayı bir ay ciddi bir problem yaşıyorlar yani
o şekilde bir hale bile gelebiliyor kıskançlık boyutu
şimdi diyeceğim o: karşındaki insana güvenmek zorundasın
bir insan aldatırsa aldatır
terkederse terkeder. Senin onu kontrol ediyor olman durumu değiştirmeyecek
ve hatta
eğer böyle bir ihtimal varsa senin onu yoğun bir şekilde
kıskanıyor olman o ihtimali de güçlendirecektir çünkü
ben olsam biri beni aşırı bunaltacak kadar kıskançlık
yaşıyor olsaydı aramız gergin olsaydı
bu bizim ilişkimiz için olumsuz bir durum olurdu
o yüzden: sevgiline, eşine güvenmekten başka hiçbir çaren yok
kendine bunu her zaman söylemelisin
bazen de kıskançlığın kökeninde şöyle bir korku yatar
o giderse ben nefes bile alamam
hayatımın merkezinde o, o benim her şeyim
ama zaten bu başlı başına sorunlu bir düşünce sorunlu bir bakış açısıdır
bu düşünceyi yakaladığın anda
kendine güvenmen lazım çünkü bu düşünceleri yaşayan insanlar
tek başına hayatta kalamayacaklarını düşünürler
tek başına nefes bile alamayacaklarını hissederler ama bu tamamen gerçek dışıdır
Ne yapacaksın peki? Düşünceyi birazcık daha öteye götüreceksin
Eğer giderse ne olur? Eğer terkederse ne yaşarsın?
Yalnızlıktan kim ölmüş?
ve böyle bir durumda kendine yönelik baş edemeyeceğine yönelik korkuların var ya
tek başına nefes bile alamaycakmışsın gibi
onlar senin aslında kıskançlığını körüklüyor olabilir
bundan dolayı. Bunun da farkına varman
bu kendine güvensizliğinin de tek başına
yapamayacakmışsın korkusunun üzerine gitmen senin için çok iyi olacaktır
beni dinlediğin için çok teşekkür ediyorum güzel insan
eğer ki bu videoyu beğendiysen beğenmeyi
ve kanalıma abone değilsen abone olmayı unutma
kendine çok iyi davran, görüşmek üzere
