Adjectives
Ένα επίθετο χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις ιδιότητες ενός αντικειμένου ή ενός προσώπου. Τα επίθετα απαντούν στις ερωτήσεις який? (τι;) отрий? (ποια) чий? (ποιανού;) Στα Ο Ουκρανικά, τα επίθετα χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:
ποιοτικά (зелена трава [zel`ena trav`a] - πράσινο γρασίδι)
εκφράζουν άμεσα χαρακτηριστικά των αντικειμένων τα οποία μπορούν να εκδηλωθούν σε διάφορους βαθμούς:
білий [b`ily] άσπρος, світлий [sv`itly] ελαφρύς, широкий [shyr`oky] φαρδύς, старий
[star`y] παλιός, добрий [d`obry] καλός
αναφορικά (морський бриз [morsk`y bryz] - θαλάσσια αύρα)
που εκφράζουν τα χαρακτηριστικά των αντικειμένων σε σχέση με:
- υλικό- скляний [sklian`y] γυαλί, дубовий [dub`ovy] βελανιδιά
- person - студентський [stud`ents’ky] student’s 0
- φαινόμενα - сніговий [snihov`y] χιονισμένος
- χρόνος, τόπος, ενέργεια - вечірній [vech`irni] βράδυ, міський [mis’k`y] αστικός
κτητικός (материні руки [m`ateryni r`uky] - τα χέρια της μητέρας) που εκφράζει την υπαγωγή του αντικειμένου σε άτομο ή ζώο:
заячий [z`ajachy] - του λαγού, мамин [m`amyn] - της μητέραςε, братів [br`ativ] - του αδερφού
Τα επίθετα αλλάζουν κατά:
- α. γένος: αρσενικό, θηλυκό, ουδέτερο˙
- β. αριθμός: ενικός, πληθυντικός˙
- γ. πτώσεις: όλες εκτός από τη κλητική.
Επίθετα
Τα ουκρανικά επίθετα έχουν δύο βαθμούς σύγκρισης - τον συγκριτικό και τον υπερθετικό. Ακριβώς όπως και στα Aγγλικά, υπάρχουν μερικές εξαιρέσεις, που δεν ακολουθούν τον γενικό κανόνα. Θα τις βρεις κάτω από τον πίνακα.
Υπάρχουν επίσης τρεις μορφές σχηματισμού του υπερθετικού βαθμού: απλός (προσθέτοντας επιθήματα ή προθήματα), σύνθετος (προσθέτοντας προθήματα) και συνδιαστικός μορφή (προσθέτοντας λέξεις). Στον συγκριτικό βαθμό, η σύνθετη μορφή δεν υπάρχει.
Η συνδιαστική μορφή είναι στην πραγματικότητα πιο εύκολο να τη θυμάσαι, επειδή δεν χρειάζεται να αλλάξεις την αρχική μορφή του επιθέτου. Παρόλα αυτά, ως επί το πλείστον προσθέτουμε λέξεις για να δημιουργήσουμε τον υπερθετικό βαθμό των αφηρημένων επιθέτων.
Βαθμός σύγκρισης --> Μορφή του επιθέτου |
Συγκριτικός |
Υπερθετικός |
Απλή |
Ρίζα ή θέμα ποιοτικού επιθέτου + επίθημα-іш-, -ш- Добрий(ευγενικός) – добр-іш-ий (πιο ευγενικός) Малий (μικρός) – мен-ш-ий (μικρότερος) |
Μορφή του συγκριτικού βαθμού + πρόθεμα най- Добріший (πιο ευγενικός) – найдобріший (ο πιο ευγενικός) Менший(μικρότερος) - найменший (ο πιο μικρός) |
Σύνθετη |
__________________ |
Απλός τύπος του υπερθετικού βαθμού + πρόθεμαяк-, що-: Якнайменший, щонайменший (ο πιο μικρός) |
Συνδιαστική |
Μορφή ρίζας + οι λέξεις більш (περισσότερο), менш (λιγότερο): більш добрий(πιο ευγενικός) |
1. Μορφή ρίζας + οι λέξεις найбільш (ο πιο), найменш (ο λιγότερο) найбільш демократичний (ο πιο δημοκρατικός) найменш категоричний (ο λιγότερο κατηγορηματικός). 2. Μορφή υπερθετικού βαθμού + οι λέξειςвід усіх (περισσότερο από όλα), над усе (περισσότερο από οτιδήποτε) дорожчий над усе (πιο ακριβό από όλα) |
Εξαιρέσεις:
Υψηλός - υψηλότερος - ο υψηλότερος | Високий - вищий - найвищий |
Κοντός - κοντύτερος - ο πιο κοντός | Низький - нижчий - найнижчий |
Κοντά/κοντινός - πιο κοντά/κοντινός - ο πιο κοντινός | Близький - ближчий - найближчий |
Βαρύς - βαρύτερος - ο πιο βαρύς | Важкий - важчий - найважчий |
Δύσκολος - πιο δύσκολος - ο πιο δύσκολος | Тяжкий - тяжчий - найтяжчий |
Καλός - καλύτερος - ο πιο καλός /ο καλύτερος | Добрий - кращий - найкращий |
Μεγάλος - μεγαλύτερος - ο πιο μεγάλος/ο μεγαλύτερος | Великий - більший - найбільший |
Μικρός - μικρότερος - ο πιο μικρός/ο μικρότερος | Малий - менший - найменший |
Το επίθημα -ш στο σχηματισμό του συγκριτικού βαθμού των επιθέτων:
Κανόνες |
Παραδείγματα |
1. Επίθημα -ш αντί των επιθημάτων-к- -ок-, -ек- |
Короткий (κοντός) – коротший (κοντότερος) глибокий (βαθύς) – глибший (βαθύτερος) далекий (μακριά) – дальший (μακρύτερα) |
2. Οι φθόγγοι αντικαθίστανται: α. с + ш --> щ β. г, ж, з + ш --> жч. Ο υπερθετικός βαθμός σχηματίζεται από άλλες ρίζες σε ορισμένες περιπτώσεις. |
високий (ψηλός) – вищий (ψηλότερος), товстий (παχύς) – товщий (παχύτερος) дорогий (ακριβός) – дорожчий (πιο ακριβός), близький (κοντινός) - ближчий (κοντινότερος) , дужий (δυνατός) – дужчий (δυνατότερος) Εξαιρέσεις: легший (ελαφρύτερος), довший (μακρύτερος) Гарний – кращий, поганий – гірший, Великий – більший, малий - менший |
Ομάδες Επιθέτων
Ηχηρά |
Άηχα |
1. Ποιοτικά και αναφορικά επίθετα με το θέμα να καταλήγει σε ηχηρό σύμφωνο και αρσενικά επίθετα που λήγουν σε-ий στην ονομαστική πτώση ενικού: веселий (αστείο), глухий (κουφός),поточний (τρέχον). |
1. Αναφορικά επίθετα με το θέμα που λήγει σε άηχο σύμφωνο н, και αρσενικά επίθετα που λήγουν σε -ій (-їй): верхній (άνω), давній (αρχαίος), пізній ( αργοπορημένος). |
2. Κτητικά επίθετα με τις καταλήξεις -ів (-їв), ин (-їн) που δεν έχουν κατάληξη στην ονομαστική πτώση: батьків (του πατέρα), дідів (του παππού), мамин (της μητέρας). |
2. Όλα τα επίθετα που λήγουν σε -жній, -шній: ближній (γείτονας), inнутрішній (εσωτερικός). |
3. Όλοι οι σύντομοι τύποι των επιθέτων: винен (винний - ένοχος), повен (повний - πλήρης), потрібен (потрібний - απαραίτητος). |
3. Αναφορικά επίθετα με το θέμα να λήγει σε -й: безкраїй Σχετικό με την χροιά της κτητικότητας: браτній Ποιοτικό: синій |
Κλίσεις των Επιθέτων
Τα επίθετα έχουν τη μορφή του γένους και του αριθμού και αλλάζουν ανάλογα με τις πτώσεις.
Ομάδα ηχηρών |
||||||
Πτώσεις |
Ενικός |
Πληθυντικός |
||||
Αρσενικό |
Ουδέτερο |
Θηλυκό |
||||
Ονομαστική |
зелен-ий |
зелен-е |
зелен-а |
зелен-і |
||
Γενική |
зелен-ого |
зелен-ого |
зелен-ої |
зелен-их |
||
Δοτική |
зелен-ому |
зелен-ому |
зелен-ій |
зелен-им |
||
Αιτιατική |
όπως στην Ονομαστική ή τη Γενική |
зелен-е |
зелен-у |
όπως στην Ονομαστική ή τη Γενική |
||
Οργανική |
зелен-им |
зелен-им |
зелен-ою |
зелен-ими |
||
Τοπική |
…зелен-ому (-ім) |
…зелен-ому (-ім) |
…зелен-ій |
…зелен-их |
||
Ομάδα άηχων |
||||||
Ονομαστική |
син-ій |
син-є |
син-я |
син-і |
||
Γενική |
синь-ого |
синь-ого |
синь-ої |
син-іх |
||
Δοτική |
синь-ому |
синь-ому |
син-ій |
син-ім |
||
Αιτιατική |
όπως στην Ονομαστική ή τη Γενική |
син-є |
син-ю |
όπως στην Ονομαστική ή τη Γενική |
||
Οργανική |
син-ім |
син-ім |
синь-ою |
син-іми |
||
Τοπική |
…синь-ому |
…синь-ому |
…син-ій |
…син-іх |