×

We use cookies to help make LingQ better. By visiting the site, you agree to our cookie policy.

image

Παπαντωνίου, Ζ. - Τα Ψηλά Βουνά (1918), 75. Ο γάμος της Αφρόδως

75. Ο γάμος της Αφρόδως

Έρχεται το συμπεθερικό. Έρχεται στ' άλογα με τα κόκκινα και με τα πράσινα κιλίμια...

Μπροστά είναι ο παπάς με τ' άσπρα γένια. Είναι και το φλάμπουρο με μήλο κόκκινο στην κορυφή.

Ακολουθεί ο νουνός, ο γαμπρός κι οι συμπεθέροι· οι άντρες με την κάτασπρη φουστανέλα, οι γυναίκες με τα φλουριά στο στήθος. Όλα τα παιδιά είναι καλεσμένα στον γάμο. Ξεκίνησαν μαζί με τον κυρ Στέφανο και πάνε στις βλάχικες καλύβες.

---

Μέσα σε μια καλύβα, οι γυναίκες και τα κορίτσια στολίζουν τη νύφη. Όλη την ώρα που τη στόλιζαν, τα βιολιά έπαιζαν λυπητερό σκοπό.

Άμα τελείωσε το στόλισμα, ζήτησαν ένα παιδί να φορέσει της νύφης τ' άσπρο παπούτσι, που της το έφερε ο γαμπρός. Πρέπει να έχει και μάνα και πατέρα το παιδί που θα κάμει αυτό.

Πήραν τον Φουντούλη. Αυτός έχει και μάνα και πατέρα και γιαγιά και παππού· κι έχουν όλοι γερά δόντια. Έσκυψε και φόρεσε στη νύφη τα παπούτσια της κι η νύφη τον εφίλησε στα κόκκινα μάγουλά του.

---

Το απόγευμα έγιναν τα στεφανώματα. Ο παπάς διάβασε πολλές ευχές από ένα βιβλίο που ήταν γεμάτο κεριά. Έψελνε ο παπάς κι ο ψάλτης και βοηθούσε κι ο Γεροθανάσης λίγο.

Τα έχει ακούσει πολλές φορές ο Γεροθανάσης. Τόσες κόρες κι εγγονές πάντρεψε, που κοντεύει να τα μάθει απέξω.

Απάνω στο στεφάνωμα, ο νουνός έριξε στις πλάτες της νύφης και του γαμπρού ένα τριανταφυλλί μεταξωτό ύφασμα.

---

Το βράδυ έστρωσαν το τραπέζι απέξω από τις καλύβες. Η νύφη κάθισε στο ένα μέρος με τις συμπεθέρες μαζί και στο άλλο οι άντρες.

Τα πρώτα ξαδέρφια της νύφης κι ο Λάμπρος μαζί έφερναν το φαγητό και κερνούσαν το κρασί.

Όταν ο παπάς σήκωσε τα χέρια κι έσιαξε το καλημαύχι του, σώπασαν όλοι, γιατί κατάλαβαν πως θα πει το τροπάρι. Και τότε ο γέρος ο παπάς από το Περιστέρι, με τ' άσπρα του γένια, έψαλε ωραία με δυνατή φωνή τον ύμνο της Θεοτόκου.

---

Έπειτα ήρθε η σειρά του Γεροθανάση να τραγουδήσει.

Πάντα στους γάμους του σπιτιού του λέει το πρώτο τραγούδι ύστερα από το τροπάρι.

Ο τσέλιγκας, κρατώντας το άσπρο κεφάλι του ακίνητο, είπε σιγά και σοβαρά τούτο το τραγούδι:

Ένας γέρος γέροντας, κι ουδέ τόσο γέροντας, εκατόν εννιά χρονών, πότιζε τον γρίβα του . Τα βουνά τριγύριζε και τα δέντρα κοίταζε. «Σεις, βουνά, ψηλά βουνά, τώρα με την άνοιξη δε με ξανανιώνετε μένα και τον γρίβα μου, όπως ξανανιώνονται και καινούρια γίνονται τούτα τα χαμόδεντρα, τα χιλιόχρονα κλαριά, να γινόμουν κι εγώ νιος, όπως ήμουν μια φορά;»

Ο παπάς, καθώς άκουε πως ο Γεροθανάσης ήθελε να ξανανιώσει, τον κοίταζε και χαμογελούσε.

---

Ύστερα οι συμπεθέροι της νύφης τραγούδησαν τούτο το τραγούδι:

Πουλάκι κλαίει στον ποταμό κι εγώ έτυχε και διάβαινα.

Εστάθηκα και το ρωτώ:

«Τι έχεις και κλαις, πουλάκι μου;»

— «Εχτές ήμουν στη μάνα μου κι απόψε στο πεθερικό.»

---

Κι οι συμπεθέροι πάλι του γαμπρού τραγούδησαν: Έβγα, κυρά και πεθερά,

για να δεχτείς την πέρδικα, για να δεχτείς την πέρδικα,

που περπατεί λεβέντικα.

Για ιδέστε την, για ιδέστε την, ήλιο, φεγγάρι πέστε την.

Για ιδέστε την πώς περπατεί, σαν άγγελος με το σπαθί.

Αυτού που ζύγωσες να μπεις, ήλιος, φεγγάρι θα φανείς.

Έβγα, κυρά και πεθερά, για να τη βάλεις στο κλουβί

σαν το πουλί να κελαηδεί.

---

Το πρωί φόρτωσαν τα προικιά.

Η νύφη προχώρησε, για ν' ανεβεί στο στολισμένο της άλογο. Τα μάγουλά της ρόδιζαν όπως οι ράχες από τον ήλιο, που πρόβαλε εκείνη τη στιγμή.

Όταν χαιρέτησε τη μητέρα της, τον αδερφό της, τους δικούς της, έκλαιγαν όλα τα γεροθανασαίικα. Τα δάκρυα έτρεχαν νερό. Να τα δυο ποτάμια που είχε δει η Αφρόδω στ' όνειρό της!

Η Αφρόδω φίλησε τον Λάμπρο πολύ. Έπειτα φίλησε και τα παιδιά σαν τον Λάμπρο· φίλησε τον Φάνη και τον Δήμο στα δυο μάγουλα, φίλησε τον Αντρέα, τον Φουντούλη και τον Κωστάκη.

Δάκρυσε ο Φουντούλης. Δάκρυσε ο Φάνης. Τα βιολιά έπαιζαν το ξεκίνημα, τα κορίτσια τραγουδούσαν:

Πού 'ν' η νύφη μας, το κορίτσι μας...

Πήγε στον μπαξέ, στα τριαντάφυλλα...

Ο αδερφός του γαμπρού έσυρε το γκέμι από τ' άλογο της νύφης· για τιμή της αυτός θα πάει όλο τον δρόμο πεζός.

Το συμπεθερικό ξεκίνησε, ανέβηκε στο ψήλωμα, φεύγει για το Περιστέρι. Τώρα φαίνεται πολύ μακριά.

Σε λίγο χάθηκε πίσω από το βουνό.

Αφρόδω, καλή μας Αφρόδω!

Learn languages from TV shows, movies, news, articles and more! Try LingQ for FREE

75. Ο γάμος της Αφρόδως |marriage||Aphrodite 75. Die Hochzeit der Aphrodite 75. The wedding of Aphrodite 75. le mariage d'Aphrodite 75. Ślub Afrodyty 75. O casamento de Afrodite 75. Свадьба Афродиты

Έρχεται το συμπεθερικό. It is coming||in-law Here comes the sympathetic. Έρχεται στ' άλογα με τα κόκκινα και με τα πράσινα κιλίμια... comes||horses|||red||||green|rugs He comes on horseback with the red and green carpets...

Μπροστά είναι ο παπάς με τ' άσπρα γένια. in front|||priest|||white|beard In front is the priest with the white beard. Είναι και το φλάμπουρο με μήλο κόκκινο στην κορυφή. |||flamboro||apple|red|on the|top There is also the standard with a red apple on top.

Ακολουθεί ο νουνός, ο γαμπρός κι οι συμπεθέροι· οι άντρες με την κάτασπρη φουστανέλα, οι γυναίκες με τα φλουριά στο στήθος. follows||godfather||groom|||in-laws||men|||snow-white|fustanella||women|||gold coins||chest Next comes the dunos, the groom and the groomsmen; the men with the white dress, the women with the coin on their chests. Όλα τα παιδιά είναι καλεσμένα στον γάμο. ||||invited|| All the children are invited to the wedding. Ξεκίνησαν μαζί με τον κυρ Στέφανο και πάνε στις βλάχικες καλύβες. They started|together||||Stefano||they go||Vlach|huts They started together with Mr. Stefan and are going to the Vlach huts.

--- ---

Μέσα σε μια καλύβα, οι γυναίκες και τα κορίτσια στολίζουν τη νύφη. inside|||hut||||||adorn||bride Inside a hut, the women and girls are adorning the bride. Όλη την ώρα που τη στόλιζαν, τα βιολιά έπαιζαν λυπητερό σκοπό. |||||were decorating||violins|were playing|sad|tune All the time they were decorating it, the violins played a sad tune.

Άμα τελείωσε το στόλισμα, ζήτησαν ένα παιδί να φορέσει της νύφης τ' άσπρο παπούτσι, που της το έφερε ο γαμπρός. when|finished||decorating|they asked||child||wear||the bride's||white|shoe||||brought||groom When the decoration was over, they asked a child to wear the bride's white shoe, which the groom had brought her. Πρέπει να έχει και μάνα και πατέρα το παιδί που θα κάμει αυτό. ||||||father|||||do| The child who does this must have both a mother and a father.

Πήραν τον Φουντούλη. They took||Fountoulis They took Hazel. Αυτός έχει και μάνα και πατέρα και γιαγιά και παππού· κι έχουν όλοι γερά δόντια. |||||||||grandpa||||strong|teeth He has a mother and a father and a grandmother and a grandfather; and they all have strong teeth. Έσκυψε και φόρεσε στη νύφη τα παπούτσια της κι η νύφη τον εφίλησε στα κόκκινα μάγουλά του. bent down||put on||bride||shoes||||||kissed him||red|cheeks|

---

Το απόγευμα έγιναν τα στεφανώματα. |afternoon|took place||crownings Ο παπάς διάβασε πολλές ευχές από ένα βιβλίο που ήταν γεμάτο κεριά. |priest|read|many|prayers|||||was|full of|candles The priest read many prayers from a book that was full of candles. Έψελνε ο παπάς κι ο ψάλτης και βοηθούσε κι ο Γεροθανάσης λίγο. sang||priest|||chanter||was helping|||Old Thanasis| The priest was chanting and the cantor was singing, and old Thanasis was helping a little too.

Τα έχει ακούσει πολλές φορές ο Γεροθανάσης. ||||||Old Man Thanasis Old Thanasis has heard it many times. Τόσες κόρες κι εγγονές πάντρεψε, που κοντεύει να τα μάθει απέξω. so many|daughters||granddaughters|married||almost knows|||learn|by heart "He has married so many daughters and granddaughters that he is about to memorize them all by heart."

Απάνω στο στεφάνωμα, ο νουνός έριξε στις πλάτες της νύφης και του γαμπρού ένα τριανταφυλλί μεταξωτό ύφασμα. On top||crown||godfather|threw||shoulders||the bride|||groom||rose-colored|silk fabric|fabric At the time of the wedding ceremony, the godfather draped a rose-colored silk fabric over the shoulders of the bride and groom.

--- ---

Το βράδυ έστρωσαν το τραπέζι απέξω από τις καλύβες. |evening|set the table||table|outside|||huts In the evening, they set the table outside the huts. Η νύφη κάθισε στο ένα μέρος με τις συμπεθέρες μαζί και στο άλλο οι άντρες. |bride|sat|||side|||sisters-in-law|together||||| The bride sat on one side with her in-laws and on the other side the men.

Τα πρώτα ξαδέρφια της νύφης κι ο Λάμπρος μαζί έφερναν το φαγητό και κερνούσαν το κρασί. |first|cousins||bride|||||brought||food||were serving|| The bride's first cousins and Lambros brought the food and served the wine.

Όταν ο παπάς σήκωσε τα χέρια κι έσιαξε το καλημαύχι του, σώπασαν όλοι, γιατί κατάλαβαν πως θα πει το τροπάρι. |||raised||hands||adjusted||priest's stole||fell silent|everyone||they understood|||πει||troparion When the priest lifted his hands and adjusted his vestments, everyone fell silent because they understood that he was about to recite the troparion. Και τότε ο γέρος ο παπάς από το Περιστέρι, με τ' άσπρα του γένια, έψαλε ωραία με δυνατή φωνή τον ύμνο της Θεοτόκου. |then||old man||priest|||Pereastri|||white||beard|sang|beautifully||strong|voice||hymn||of the Theotokos And then the old priest from Peristeri, with his white beard, beautifully chanted with a strong voice the hymn of the Mother of God.

--- ---

Έπειτα ήρθε η σειρά του Γεροθανάση να τραγουδήσει. |came||turn||||sing Then it was Gerothanasis's turn to sing.

Πάντα στους γάμους του σπιτιού του λέει το πρώτο τραγούδι ύστερα από το τροπάρι. always|at the|weddings||of the house||says||first|song|after|||troparion At every wedding in his house, he sings the first song after the troparion.

Ο τσέλιγκας, κρατώντας το άσπρο κεφάλι του ακίνητο, είπε σιγά και σοβαρά τούτο το τραγούδι: |shepherd|holding|||head||still||softly||seriously|this||song The shepherd, keeping his white head still, quietly and seriously said this song:

Ένας γέρος γέροντας, κι ουδέ τόσο γέροντας, εκατόν εννιά χρονών, πότιζε τον γρίβα του . ||old man||not even|so|old man|one hundred|||was watering||the goat| An old old man, and not so old, a hundred and nine years old, was watering his horse. Τα βουνά τριγύριζε και τα δέντρα κοίταζε. |mountains|he wandered around|||trees|was looking at He wandered around the mountains and looked at the trees. «Σεις, βουνά, ψηλά βουνά, τώρα με την άνοιξη δε με ξανανιώνετε μένα και τον γρίβα μου, όπως ξανανιώνονται και καινούρια γίνονται τούτα τα χαμόδεντρα, τα χιλιόχρονα κλαριά, να γινόμουν κι εγώ νιος, όπως ήμουν μια φορά;» you|mountains|||now|||spring|||make me young again|me|||griva||as|make me young again||new|become|these||willow trees||thousand-year-old|branches||I become|||young man|as||a|time "You, mountains, tall mountains, now with spring, do not make me young again, along with my gray hair, as these old trees come back to life and become new. Would I become young again, like I once was?"

Ο παπάς, καθώς άκουε πως ο Γεροθανάσης ήθελε να ξανανιώσει, τον κοίταζε και χαμογελούσε. |||hearing||||||feel young again||was looking at||was smiling The priest, as he heard that Gerothanas wanted to feel young again, looked at him and smiled.

---

Ύστερα οι συμπεθέροι της νύφης τραγούδησαν τούτο το τραγούδι: ||in-laws||bride|sang||| Then the bride's in-laws sang this song:

Πουλάκι κλαίει στον ποταμό κι εγώ έτυχε και διάβαινα. little bird|cries||river|||happened||was passing A little bird is crying by the river and I happened to be passing by.

Εστάθηκα και το ρωτώ: I stand|||I ask I stopped and asked it:

«Τι έχεις και κλαις, πουλάκι μου;» |do you have|and|are crying|| The translation of the Greek text «Τι έχεις και κλαις, πουλάκι μου;» is: "What is wrong, my little bird? Why are you crying?"

— «Εχτές ήμουν στη μάνα μου κι απόψε στο πεθερικό.» Yesterday||||||||in-law's house — "Yesterday I was at my mother's and tonight at my in-laws."

--- ---

Κι οι συμπεθέροι πάλι του γαμπρού τραγούδησαν: Έβγα, κυρά και πεθερά, ||in-laws|||groom|sang|come out|lady||mother-in-law And the in-laws of the groom sang again: Come out, lady and mother-in-law,

για να δεχτείς την πέρδικα, για να δεχτείς την πέρδικα, ||accept||partridge|||accept|| to accept the partridge, to accept the partridge,

που περπατεί λεβέντικα. ||proudly that walks bravely.

Για ιδέστε την, για ιδέστε την, ήλιο, φεγγάρι πέστε την. |look at|||see||sun|moon|tell| Look at her, look at her, sun, moon tell her.

Για ιδέστε την πώς περπατεί, σαν άγγελος με το σπαθί. |see||how|walks||angel|||sword Look at her walk, like an angel with a sword.

Αυτού που ζύγωσες να μπεις, ήλιος, φεγγάρι θα φανείς. of this||you approach||enter|sun|moon||appear Of the one you are about to enter, the sun and the moon will appear.

Έβγα, κυρά και πεθερά, για να τη βάλεις στο κλουβί take out|lady||mother-in-law|to||it|put||cage Come out, mistress and mother-in-law, to put her in the cage.

σαν το πουλί να κελαηδεί. ||bird||is singing like the bird to sing.

--- ---

Το πρωί φόρτωσαν τα προικιά. ||loaded||the dowry In the morning, they loaded the dowries.

Η νύφη προχώρησε, για ν' ανεβεί στο στολισμένο της άλογο. ||moved|||||decorated||horse The bride proceeded to mount her decorated horse. Τα μάγουλά της ρόδιζαν όπως οι ράχες από τον ήλιο, που πρόβαλε εκείνη τη στιγμή. |cheeks||were rosy|like||backs|||sun||was appearing|that||moment Her cheeks flushed like the hills from the sun, which peeked out at that moment.

Όταν χαιρέτησε τη μητέρα της, τον αδερφό της, τους δικούς της, έκλαιγαν όλα τα γεροθανασαίικα. |she greeted||mother|||brother|||her people||were crying|||old man Thanasakis When she said goodbye to her mother, her brother, her loved ones, all the elder-than-life people were crying. Τα δάκρυα έτρεχαν νερό. |tears|were running|water The tears were flowing like water. Να τα δυο ποτάμια που είχε δει η Αφρόδω στ' όνειρό της! |||rivers|||||||dream| These are the two rivers that Aphrodite saw in her dream!

Η Αφρόδω φίλησε τον Λάμπρο πολύ. ||kissed||| Aphrodite kissed Lampros very much. Έπειτα φίλησε και τα παιδιά σαν τον Λάμπρο· φίλησε τον Φάνη και τον Δήμο στα δυο μάγουλα, φίλησε τον Αντρέα, τον Φουντούλη και τον Κωστάκη. |kissed|||children||||kissed||||||||cheeks|||||||| Then she kissed the children like Lambros; she kissed Fani and Dimos on both cheeks, she kissed Andreas, Fotoulis, and Kostakis.

Δάκρυσε ο Φουντούλης. Cried|| Fotoulis teared up. Δάκρυσε ο Φάνης. cried|| Fani teared up. Τα βιολιά έπαιζαν το ξεκίνημα, τα κορίτσια τραγουδούσαν: |violins|played||the beginning|||sang The violins played the beginning, the girls sang:

Πού 'ν' η νύφη μας, το κορίτσι μας... |||bride|||| Where is our bride, our girl...

Πήγε στον μπαξέ, στα τριαντάφυλλα... went||garden|to the|roses She went to the garden, to the roses...

Ο αδερφός του γαμπρού έσυρε το γκέμι από τ' άλογο της νύφης· για τιμή της αυτός θα πάει όλο τον δρόμο πεζός. |||groom|pulled|the|saddle|from||horse||bride||honor|of her|he||will go||the|road|on foot The brother of the groom dragged the groom's horse from the bride's horse; for her honor, he will walk the entire road.

Το συμπεθερικό ξεκίνησε, ανέβηκε στο ψήλωμα, φεύγει για το Περιστέρι. |the in-law|started|it went up||elevation|it leaves||| The in-laws have started, they climbed to the height, leaving for Peristeri. Τώρα φαίνεται πολύ μακριά. |it seems|| Now it seems very far away.

Σε λίγο χάθηκε πίσω από το βουνό. ||it disappeared|behind||| Soon it disappeared behind the mountain.

Αφρόδω, καλή μας Αφρόδω! |beautiful|| Aphrodite, our good Aphrodite!