Taking Public Education Forward | Nikos Sioutas | TEDxAUEB
Μετάφραση: Nikoletta Savvidou Επιμέλεια: Lucas Kaimaras
Εγώ θα ξεκινήσω λίγο διαφορετικά.
Φίλιππε, έλα κοντά μου.
Έλα κοντά μου.
Και θα ξεκινήσουμε κατά αυτόν τον τρόπο.
Εγώ, χαιρετώ τους μαθητές, όπου τους συναντώ, με έναν τέτοιο τρόπο
και λέω: πάμε δυνατά,
πολύ δυνατά.
Και τα TED
πάνε δυνατά.
Ένα χειροκρότημα.
(Χειροκρότημα)
Βέβαια, θα έχω και το νεράκι μου λίγο δίπλα.
Αν το χρειαστώ θα σας φωνάξω, Φίλιππε. Το αφήνεις, νιώθω άνετα.
Επιτρέψτε μου να συστηθώ.
Λέγομαι Νίκος Σιούτας.
Είμαι δάσκαλος.
Γεννήθηκα
σε ένα μικρό χωριό.
Στους φίλους μου, γιατί σήμερα νιώθω ότι είμαι ανάμεσα σε φίλους,
θα προσπαθήσω
το συναίσθημά μου να το κάνω λόγο.
Και τον λόγο, να τον μοιραστώ μαζί σας.
Γεννήθηκα, λοιπόν, στις κατηφορικές πλαγιές της Οίτης.
Μεγάλωσα κάτω το θρόισμα πλατάνων.
Αιωνόβιων πλατάνων.
Κάπου εκεί κοντά,
οι γονείς μου ήταν άνθρωποι απλοί,
άνθρωποι του μόχθου,
Μαζί τους αγάπησα τον άνθρωπο.
Και το 4ο,
το 4ο Δημοτικό Σχολείο,
εμείς λέμε:
υπάρχει ελπίδα,
υπάρχει όραμα,
και το 4ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Σμύρνης μας δείχνει το μονοπάτι
της χαράς και της δημιουργικότητας των μαθητών του. Η αγάπη για τον άνθρωπο με οδήγησε στην Παιδαγωγική Ακαδημία Λαμίας.
Τελείωσα την Παιδαγωγική Ακαδημία Λαμίας.
Συνέχισα,
διορίστηκα πάνω, στα χωριά της Βοιωτίας,
Συνέχισα τις σπουδές μου, μετατέθηκα στην Αθήνα,
Συνέχισα τις σπουδές μου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο,
στο Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης,
μετεκπαιδεύτηκα στα άτομα με ειδικές ανάγκες και ολοκλήρωσα τις σπουδές μου
με την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής.
Το 2006 μέχρι το 2010,
διετέλεσα σχολικός σύμβουλος.
στην στην 7η Περιφέρεια Αθήνας.
Και εκεί βρέθηκα σε ένα δίλημμα.
Ή θα έπρεπε να συνταξιοδοτηθώ,
όπως έκαναν πολλοί συνάδελφοί μου,
ή να συνεχίσω
σαν σχολικός σύμβουλος.
Μέσα στο μυαλό μου όμως,
άρχισε να στροβιλίζει κάτι διαφορετικό.
Ναι,
μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα σχολείο
που θα ξεφεύγει από παραδοσιακές νόρμες.
Ένα δημόσιο σχολείο
που θα το αγαπούν τα παιδιά
και θα το εμπιστεύονται οι γονείς.
Σε όσους συναδέλφους,
τους είπα ότι
σκοπεύω να γυρίσω στην μάχιμη εκπαίδευση,
μου απάντησαν ότι:
δεν έχεις το δικαίωμα αυτό.
Όμως, εγώ είχα πάρει την απόφαση.
Παρακαλώ, να μείνουμε στην προηγούμενη διαφάνεια.
Είχα πάρει την απόφαση.
Και καθώς περνούσα την πόρτα -να μείνουμε σε αυτό-
την πόρτα του 4ου, αναρωτιόμουν:
αν θα μπορούσα
να δημιουργήσουμε,
αν θα μπορούσαμε, μάλλον,
να δημιουργήσουμε ένα σχολείο,
που όπως είπα και προηγουμένως, θα ξεφεύγει από παραδοσιακές νόρμες.
Ένα σχολείο που θα είναι ανοιχτό στη ζωή.
Ένα σχολείο, που θα το πώ με απλά λόγια,
θα το αγαπούν τα παιδιά
και θα το εμπιστεύονται οι γονείς.
Οι πρώτες μέρες,
θα έλεγα ότι
ήταν λίγο περίεργες.
Με την έννοια ότι
ένας
μεγάλος γραφειοκρατισμός
να θέλει τον διευθυντή να είναι συνεχώς
σε ένα τηλέφωνο.
Να μη μπορεί - να απαντάει σε email συνεχώς,
και είπα:
αυτό είναι το σχολείο που ονειρεύομαι;
Αυτό είναι το σχολείο που θέλω να φτιάξουμε;
Όμως αυτά τελείωσαν πάρα πολύ γρήγορα.
Όλοι μαζί στοχεύσαμε
να δημιουργήσουμε ένα σχολείο
που θα είναι ανοιχτό στην κοινωνία,
ανοιχτό στη ζωή,
ένα σχολείο που θα καλλιεργεί την περιβαλλοντική συνείδηση,
ένα σχολείο που θα προάγει την βιωματική μάθηση, ένα σχολείο που θα προετοιμάζει τον μαθητή για τη ζωή. «Πάρα πολύ καλά,» θα πει κάποιος.
«Πάρα πολύ καλά,» στα λόγια.
Στην πράξη όμως,
πώς μπορούμε να το κάνουμε αυτό;
Και πώς μπορούμε να αποσυνδέσουμε ο,τιδήποτε είναι με το Δημόσιο,
με την έννοια του μίζερου;
Και, συγκεντρωθήκαμε όλοι μαζί και κοίταξε ο ένας τον άλλον στα μάτια.
Γονείς, μαθητές, δάσκαλοι.
Και μέτοχοι σε αυτήν την εκπαιδευτική διαδικασία
στο δικό μας σχολείο
και, πιστεύω και σε πολλά άλλα σχολεία,
είναι και η ευρύτερη τοπική κοινωνία,
είναι και η γειτονιά,
είναι όλοι μαζί.
Και κατά αυτόν τον τρόπο ξεκινήσαμε.
Μέσα σε
τρία χρόνια
έχουμε κάνει
το 4ο να είναι το σχολείο της καρδιάς μας.
Θα μου πει κάποιος: «Μα τι κάνατε;»
Θα πω: «Απλά πράγματα.
Απλά πράγματα που μπορούν να γίνουν παντού».
Υποδεχόμαστε τους μαθητές μας με μουσική.
Κατά την διάρκεια των διαλειμμάτων παίζει μουσική. Έχουμε ζωγραφίσει.
Τους τοίχους
τους ζωγραφίζουν τα παιδιά.
Έχουμε ζωγραφίσει κάτω στο δάπεδο,
και παίζουν παραδοσιακά παιχνίδια.
Όμως, είπαμε και κάτι άλλο.
Πιστεύουμε στην βιωματική μάθηση.
Θα πρέπει να υπάρχει ένα παιδαγωγικό υπόβαθρο. Κάτι άλλο που διαθέτει το σχολείο μας:
σύγχρονη δανειστική βιβλιοθήκη,
αίθουσες προβολών.
Ακόμη, αίθουσες συνεδριάσεων,
γραφεία δασκάλων.
Ακόμη, ιατρείο.
Συνεχίζουμε.
Ο άδειος χώρος,
που όπως σας είπα, ζωγραφίζεται συνεχώς.
Και ζωγραφίζεται.
Ηχοσυστήματα.
Υποδεχόμαστε με μουσική.
Διαδραστικούς πίνακες
σε αρκετές τάξεις.
Σύγχρονο χημείο.
Πράσινη γωνιά.
Δημιουργική γωνιά
-και να μείνουμε λίγο, ή μάλλον- περάσαμε στην πράσινη ταράτσα.
Στην πράσινη ταράτσα,
υπήρχε για βιοκλιματικούς λόγους.
Ο δήμος Νέας Σμύρνης,
θα έλεγα ότι
είναι ένας δήμος
ο οποίος έχει αναπτύξει πράσινες ταράτσες.
Το θέμα δεν είναι μόνο να το χρησιμοποιούμε
για βιοκλιματικούς λόγους.
Το θέμα μας είναι
το πώς θα το εντάξουμε στην μαθησιακή διαδικασία.
Και εμείς το εντάξαμε.
Αυτό που βλέπετε τώρα είναι
πριν από μερικές μέρες
οι μαθητές μας -
και σκεφτείτε, μιλάμε για την καρδιά της Αθήνας.
Οι μαθητές μας θα έρθουν,
θα φυτέψουν,
θα τα δουν να μεγαλώνουν,
και δεν θα σταματήσουμε μόνο εκεί.
Όλα αυτά θα τα δοκιμάσουμε.
Συνεχίζουμε.
Ακόμη,
θα πάρετε μια άλλη εικόνα.
Εδώ, είμαστε με την δασκάλα μας.
Είναι τα πρωτάκια μας, δέστε,
επάνω στην πράσινη ταράτσα.
Συνεχίζουμε.
Ο μετεωρολογικός σταθμός που λέγαμε,
ανήκει στην κατηγορία Davis.
Μπορούν οι μαθητές μας και αναπτύσσουν διάφορα πρότζεκτ.
Όταν μιλάμε για ανεμόμετρο, για βροχόμετρο, τα παιδιά ανεβαίνουν και τα βλέπουν όλα αυτά τα πράγματα.
Σε αυτή τη δύσκολη εποχή που περνάμε,
είπαμε ότι θέλουμε ένα σχολείο
το οποίο θα είναι ανοικτό
στην ευρύτερη κοινωνία,
θα είναι στην γειτονιά.
Κάνουμε το σινέ-σχολείο
όπου αρκετά Σάββατα
συγκεντρώνεται όλη η γειτονιά.
Και θα μου πει κάποιος:
«Και πώς γίνεται αυτό;»
Πληρώνουμε δικαιώματα και πρέπει να πληρώνουμε.
Έχουμε ένα κουτί που μέσα σε αυτό
ρίχνουμε ό,τι έχουμε και ό,τι δεν έχουμε.
Και σας πληροφορώ ότι συγκεντρώνονται πολύ περισσότερα.
Διακόσια, τριακόσια άτομα.
Να προχωρήσουμε λίγο πιο κάτω.
Κατοπτρικό τηλεσκόπιο.
Το σχολείο μας έχει το δικό του κατοπτρικό τηλεσκόπιο. Κάναμε την πρώτη μας αστροβραδιά στο άλσος της Νέας Σμύρνης
όπου συγκεντρώθηκαν
χίλια πεντακόσια άτομα.
Και θα έλεγα, είναι κάτι
που θα με συνοδεύει για μια ολόκληρη ζωή.
Οι μαθητές μας,
εκατό εβδομήντα παιδιά
τραγούδησαν για το φεγγάρι.
Όταν τελείωσαν, οι μαθητές τις πρώτης είχαν γράψει, είχαν κάνει μία ευχή.
Είπαν την ευχή,
την έβαλαν μέσα σε μπαλόνια με ήλιο
και όλα τα μπαλόνια,
έφυγαν επάνω στον ουρανό.
Πείτε μου,
δεν ήταν μάθημα αυτό;
Αυτό είναι μάθημα ζωής.
Και το σύγχρονο σχολείο
δεν μεταδίδει μόνο στείρα γνώση.
Δίνει ερεθίσματα για γνώση και αναζήτηση.
Προχωρούμε.
Αισθητήρας σεισμών.
Είμαστε από τα ελάχιστα σχολεία που έχουμε αισθητήρα-σεισμογράφο
να το πώ έτσι απλά.
Μα θα μου πει κάποιος:
«Πώς ένα σχολείο, ένα δημόσιο σχολείο,
μπόρεσε και πήρε έναν αισθητήρα σεισμών;»
Ψάχνοντας, αναζητώντας, είδαμε ότι τρέχει ένα πρότζεκτ
στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.
Ζητήσαμε τον αισθητήρα,
συνεργαζόμαστε μαζί τους,
μας στοίχισε πενήντα μόνο ευρώ.
Και θα πω και κάτι άλλο. Ο τελευταίος σεισμός που έγινε,
ο σεισμογράφος μας κατέγραψε ότι ήταν 6,1 (Ρίχτερ). Συνεχίζουμε.
Ιντερνετικό ραδιόφωνο.
Για δέστε, ένα μικρό παιδάκι
είναι δευτέρας δημοτικού.
Δέστε με ποιο τρόπο
παρακολουθεί και είναι έτοιμος
να αρχίσει να χρησιμοποιεί το ιντερνετικό.
Δεν το' χουμε εντάξει ακόμη στην μαθησιακή διαδικασία
Θα το εντάξουμε λίγο πιο κάτω.
Συνεχίζουμε.
Με πρόταση του ομίλου τους δημιουργήσαμε το ΣΥΛΑΠ,
Σύγχρονο Λαϊκό Πανεπιστήμιο,
όπου
κάτοικοι από την Νέα Σμύρνη,
με πρώτη έδρα το 4ο Δημοτικό Σχολείο,
έρχονται
και αναπτύξαμε δύο θεματικές.
Ή μάλλον, αυτή την εποχή, έχουμε δύο θεματικές.
Την θεματική της ψυχικής υγείας και της κοινωνικής πολιτικής.
Συνεχίζουμε.
Αξιοποιούμε την πράσινη ταράτσα.
Πρέπει να έχω δύο λεπτά ακόμη.
Έχω δύο λεπτά ακόμη.
Όμως, δεν σταματάμε εκεί.
Κάνουμε μία ακόμη τομή.
Ανοίγουμε το σχολείο και το Σάββατο.
Ανοίγουμε το σχολείο και το Σάββατο.
Και θα αναρωτηθεί κάποιος:
«Ανοίγετε το σχολείο το Σάββατο, γιατί;
Τι θέλετε να κάνετε κ. Σιούτα;»
Είναι αυτό το οποίο λένε πολλοί:
«Ποιος είσαι εσύ, δάσκαλε, που χαλάς την πιάτσα;"
Δεν χαλάω καμία πιάτσα.
Σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς,
που δεν μπορούν
τα παιδιά μας
να πληρώσουν για δραστηριότητες,
εμείς, αξιοποιήσαμε τον εθελοντισμό.
Και έτσι,
δωρεάν,
τα παιδιά μας,
-γιατί είναι παιδιά μας, έτσι τα νοιώθουμε- τα παιδιά μας παρακολουθούν δώδεκα δραστηριότητες. Από τέννις,
από μαγειρική,
από ιντερνετικό, από θέατρο σκιών, σύγχρονους χορούς,
συμβουλευτική γονέων και πολλά άλλα.
Αυτά.
Αυτό είναι το 4ο Δημοτικό Σχολείο.
Και όταν μίλησα με τους μαθητές μου
και τους είπα
ότι θα έρθω να μιλήσω μαζί σας
να μοιραστώ τις σκέψεις μου,
μου είπαν, λέω, τι να μπορώ να τους προσφέρω.
Τι θα δίνατε, αν μπορούσατε, με την καρδιά σας;
Και τι μου είπαν;
Έναν χαρταετό.
Και όταν τους ρώτησα: «Γιατί έναν χαρταετό;»
Γιατί, μου είπαν,
μπορεί να πετάξει,
μπορεί να φτάσει ψηλά,
μπορεί να ταξιδέψει στον ουρανό
και να κάνει πραγματικότητα τα όνειρα.
Και θα έλεγα και κάτι άλλο.
Εκεί,
που η δική μας γενιά - η δική μου γενιά
απέτυχε,
η νέα γενιά έχει όραμα.
Τα παιδιά του 4ου δείχνουν τον δρόμο.
Τα παιδιά της Ελλάδας δείχνουν τον δρόμο.
Όλοι εσείς
δείχνετε έναν δρόμο.
Και η Ελλάδα ακουμπάει επάνω.
Και το εμβατήριο του Σικελιανού:
«Ομπρός, ελάτε να σηκώσουμε τον ήλιο
πάνω από την Ελλάδα»
μπορεί να γίνει.
Γιατί
ο Έλληνας κρύβει μέσα του
έναν Ζορμπά του Καζαντζάκη.
Ελάτε
όλοι μαζί
να αφήσουμε
τους χαρταετούς
των προσδοκιών μας
να ταξιδέψουν,
να ταξιδέψουν ψηλά,
πολύ ψηλά.
Και είμαι σίγουρος ότι
θα αγγίξουμε
την άκρη
των ονείρων μας
γιατί αυτό
αξίζει.
Και επαναλαμβάνω και πάλι,
υπάρχουν πολλά τέτοια δημόσια σχολεία.
Δεν είναι μόνο το 4ο.
Οφείλουμε να αγκαλιάσουμε την δημόσια εκπαίδευση.
Να πιστέψουμε στον Έλληνα δάσκαλο.
Σας ευχαριστώ πολύ.
(Χειροκρότημα)
