What does "I can't breathe" mean in Greece (2) What does "I can't breathe" mean in Greece (2) Qué significa "no puedo respirar" en Grecia (2) Que signifie "Je ne peux pas respirer" en Grèce (2) Co oznacza "nie mogę oddychać" w języku greckim (2) Yunanistan'da "Nefes alamıyorum" ne anlama geliyor (2)

Γι' αυτό ο κόσμος σοκάρεται αυτή τη στιγμή που καίγανε τα κτίρια. That is why people are shocked at the moment when the buildings were burning. C'est pourquoi les gens sont choqués en ce moment lorsque les bâtiments brûlent. "Μα γιατί; Δεν μπορούν να το συζητήσουν, να τα πούνε ήρεμα και ψύχραιμα; "But why? They can not discuss it, say it calmly and coolly? « Mais pourquoi ? Ne peuvent-ils pas en parler, en parler calmement et froidement ? Εγώ θα ήθελα να σταθούμε λίγο στις κινητοποιήσεις που γίνονται πλέον. I would like us to focus for a moment on the mobilizations that are taking place now. Je voudrais m'attarder un peu sur les mobilisations qui ont lieu actuellement.

Δηλαδή, στις αντιδράσεις, γιατί τα γεγονότα αυτά λίγο τα έχουμε συνηθίσει. I mean, on the reactions, because we have become accustomed to these events. C'est-à-dire dans les réactions, car nous sommes un peu habitués à ces événements.

Κασσίμ, κάτι θέλεις να πεις; Kassim, do you have something to say? Kassim, as-tu quelque chose à dire ?

Ναι, αυτό που με εκπλήσσει... Oui, ce qui m'étonne...

είναι το γεγονός ότι έχουμε ξεσηκωθεί σιγά σιγά, ανά τον κόσμο. It is a fact that we have gradually risen up, all over the world.

Όλοι σαν μαύροι, να κάνουμε κάποιες κινητοποιήσεις, κάποιες εκδηλώσεις, διαδηλώσεις, οι οποίες θα προσπαθήσουν να αποφέρουν έναν προβληματισμό στην κοινωνία και στο σύστημα, έτσι ώστε να δουν κάποιοι: "Ξέρετε κάτι; All of us, like black people, need to take some mobilization actions, some events, demonstrations, which will try to raise awareness in society and the system, so that some may see: "You know something? "Άμα ξαναγίνει αυτό, θα υπάρχει μία αντίδραση από τους άλλους." "If this happens again, there will be a reaction from the others." Ας είναι έστω μικρή, αλλά θα υπάρχει αντίδραση. Let it be small, but there will be a reaction.

Και ήθελα να πω κάτι που για μένα ήταν πολύ δυνατό και αξιοσημείωτο.

Το πώς εμείς τώρα είμαστε εδώ, άτομα που έχουμε γεννηθεί στην Ελλάδα, αφρικανικής καταγωγής, δεν έχουμε σχέση με την Αμερική.

Και το πώς όλο αυτό το πράγμα, σαν να έχει καταγραφεί στο DNA μας.

Όλη αυτή η πίεση, όλο αυτό το πράγμα είναι η κληρονομιά μας.

Αυτό είναι πολύ δυνατό και σ' το λέω και ανατριχιάζω. Αυτή η ταύτιση. Είμαστε τώρα στην Αθήνα.

Μιλάμε ελληνικά. Είναι μίλια μακριά αυτό που γίνεται.

Μπορούσαμε να πούμε, "Αχ, τι είναι αυτό που γίνεται. Κρίμα." Αλλά το νιώθουμε σαν να έγινε στον διπλανό μας.

Αυτό το πράγμα είναι πολύ δυνατό και δεν μπορείς να το παλέψεις.

Είναι κάτι που βγαίνει πολύ φυσικά. Και αυτό είναι που γίνεται και τώρα.

Δεν έχουμε μιλήσει ακόμα για τις δικές μας εμπειρίες.

Έχει περάσει πόση ώρα και μιλάμε για αυτό το πράγμα, για την παράδοση, τον παραδοσιακό ρατσισμό. How much time has passed and we are talking about this thing, about tradition, traditional racism.

Γιατί στην Αμερική έχει παράδοση ο ρατσισμός.

-Νομικά κατοχυρωμένος. - Legally registered. -Έχει παράδοση ο ρατσισμός.

Δεν έχουμε ζήσει, δεν έχουμε βιώσει εμείς τον παραδοσιακό ρατσισμό, γιατί βρισκόμαστε σε κάποιες χώρες... We have not lived, we have not experienced traditional racism, because we are in some countries...

Δεν είμαστε σε μια χώρα που έχει κάνει αποικίες.

Είμαστε σε μία χώρα που έχει εισροή μεταναστών και δεν έχουμε νιώσει αυτό το πράγμα. We are in a country with an influx of immigrants and we have not felt this thing.

-Είναι καινούργια... -Σε αυτόν τον βαθμό.

Σε αυτόν τον βαθμό, ναι, επειδή είναι κάτι καινούργιο.

-Τα τελευταία 50 χρόνια, μπορείς να πεις... -Δεν έχουν θεμελιωθεί ολόκληρα συστήματα.

Αλλά εκεί είναι παράδοση.

Και είμαστε εμείς τώρα εδώ και συζητάμε για αυτή την παράδοση, μελετάμε αυτό το πράγμα και αυτό το πράγμα είναι δικό μας.

Δηλαδή, όλα αυτά τα 400 χρόνια είναι δικά μας.

Αυτό. Δεν ξέρω αν με καταλαβαίνετε.

Να προσθέσω κάτι; Κι εδώ συμβαίνουν διάφορα. Εκεί πεθαίνουν.

Εμείς εδώ είμαστε μέχρι στιγμής ακόμα ζωντανοί. We here are still alive.

-Ωραία, μου έδωσες πολύ ωραίο πάτημα. -Nice, you gave me a very nice push. -Γι' αυτό είμαι εδώ. Να πατάμε πάνω σου!

Χαλί θα γίνει για σένα! Χαλί!

Βλέπουμε και στις διαδηλώσεις και στις πορείες που έγιναν και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη και στην Αμερική... πλακάτ που έγραφαν: "Ι Can't Breathe", "Δεν Μπορώ να Αναπνεύσω". We also see in the demonstrations and marches that took place in Greece and in Europe and in America... placards that read: "I Can't Breathe", "I Can't Breathe". Πολλοί θεώρησαν ότι...

Με αφορμή τα τελευταία λόγια του Τζωρτζ Φλόυντ... On the occasion of the last words of George Floyd ...

-Και όχι μόνο.

-Και όχι μόνο.

Αυτά ήταν βιντεοσκοπημένα, τα τελευταία του λόγια.

Και δημιούργησαν αυτά τα πλακάτ. And they created these placards.

Αλλά εγώ, όταν τα είδα, δεν ήταν αυτό το πρώτο που σκέφτηκα.

Σκέφτηκα ότι είναι κάτι παραπάνω για τα μέσα άτομα αφρικανικής διασποράς, το "I Can't Breathe". I thought it's more than just the average African American, I Can't Breathe. Τι σημαίνει το "I Can't Breathe" "Δεν μπορώ να Αναπνεύσω" για εσάς, στην Ελλάδα; What does "I Can't Breathe" mean to you in Greece? Υπάρχει; Ισχύει κάτι τέτοιο για εσάς; Μπορεί να εκφραστεί με αυτούς τους όρους; There is; Does this apply to you? Can it be expressed in these terms?

Ναι, θα ξεκινήσω εγώ.

Τα έχω γράψει, αλλά τέλος πάντων. I have written them, but anyway. Κάτσε να δω λίγο...

Ωραία, θα ξεκινήσω επειδή εγώ, παλιότερα, πριν από τέσσερα χρόνια, ασχολιόμουν με τον στίβο, έκανα πρωταθλητισμό στον στίβο.

Τώρα μιλάω για προσωπική εμπειρία.

Ήταν το 2009. Τα κοιτάω γιατί δεν θέλω να κάνω λάθος. I look at them because I do not want to make a mistake.

Ήταν το 2009 και ήμουν στην ηλικία των 13 με 14 ετών.

Και είχαμε κάποιους αγώνες στον στίβο, στον Πανελλήνιο κυρίως. And we had some competitions in athletics, mainly in the Panhellenic.

Και έρχεται η προπονήτριά μου, εκείνη την ημέρα, και μου λέει:

"Τζέσικα, δεν σ' το είχα πει πιο πριν, αλλά σου το λέω τώρα." "Αν βγεις πρώτη και πιάσεις και το όριο, θα πας..." Θα πάω πού; "If you go out first and catch the limit, you will go ..." Where will I go? "Στο Μαναμά. Ναι, θα πάω στο Μαναμά για να εκπροσωπήσω την Ελλάδα." Το ακούω εκείνη τη στιγμή και λέω: "Τι λέτε τώρα; Θα πάω εγώ; "Θα ταξιδέψω, θα εκπροσωπήσω την Ελλάδα; Βεβαίως, θα βάλω τα δυνατά μου, θα τρέξω." "Will I travel, will I represent Greece? Of course, I will do my best, I will run." Και ξαναλέω, μου το είπαν εκείνη τη στιγμή, πέντε λεπτά πριν από την εκκίνηση.

Λέω, οκέι, τέλεια. "Λάβετε θέσεις, έτοιμοι, πάμε." Βάζω τα δυνατά μου, τρέχω. Ήμουν πρώτη, πιάνω το όριο.

Βλέπω την προπονήτριά μου, ήταν χαρούμενη. I see my coach, she was happy.

Μου λέει: "Μπράβο, Τζέσικα, τα κατάφερες. Έπιασες το όριο. Θα πας στο Μαναμά." Λέω, "Τι λέτε τώρα;" Πάω στη μητέρα μου, την αγκαλιάζω, χαίρομαι. Ούτε πέντε λεπτά δεν πέρασαν και ξαφνικά, έρχεται ένας κύριος και μου λέει:

"Τζέσικα, τελικά δεν θα μπορέσεις να πας. " Λέω, "Γιατί;" "Γιατί δεν είσαι Ελληνίδα, δεν έχεις ελληνική υπηκοότητα. "Οπότε, αυτό που θα κάνουμε είναι η δεύτερη κοπέλα θα πάρει τη θέση σου." Εκείνη τη στιγμή, ένιωσα λες και μου έκοψαν τα φτερά. At that moment, I felt as if my wings had been clipped.

Εκείνη τη στιγμή, ένιωσα για πρώτη φορά ότι όντως "Ι Can't Breathe". Κάθε φορά που το λέω, το έχω πει εκατό χιλιάδες φορές.

Συγγνώμη.

Την έχω πει εκατό χιλιάδες φορές αυτή την ιστορία και είναι σαν χθες... γιατί, σαν μικρό κορίτσι κι εγώ, επειδή ήμουν πάρα πολύ καλή, στον αθλητισμό, εκείνη την εποχή, ο στόχος μου ήταν...

Εντάξει, ζω σε μια χώρα που αγαπάω.

Και ήταν όνειρο για μένα να πάω να την εκπροσωπήσω κιόλας. And it was a dream for me to go and represent her.

Και λέω, "Τι λέτε τώρα;" Θα πραγματοποιηθεί! And I say, "What do you say now?" Will be held! Και ξαφνικά, να σου λένε... Η δεύτερη δεν έπιασε καν το όριο.

Συγγνώμη που το λέω έτσι, αλλά νευριάζω... Ότι θα πάρει τη θέση μου, επειδή... αυτό.

Και εκείνη τη στιγμή, ένιωσα:

"Τζέσικα, ό,τι και να κάνεις σ' αυτή τη χώρα, "είτε έχεις τον καλύτερο προπονητή στην Ελλάδα είτε βγαίνεις πρώτη, "δεν θα σε πάρουν ποτέ, γιατί δεν είσαι Ελληνίδα. "Θα παίρνει πάντα τη θέση σου η δεύτερη, η τρίτη, η τέταρτη..." Αυτό ήταν το πρώτο... που ένιωσα "I Can't Breathe". Το δεύτερο, ήταν στα 18 μου, όταν έκλεισα τα 18 και...

Αγάπη μου, να σου φέρω λίγο νερό, γιατί "You Can't Breathe" τώρα! Θα αρχίσουμε να κλαίμε όλοι, με τη σειρά τώρα.

-Εγώ έχω ήδη αρχίσει! -Εντάξει, λίγο νεράκι!

-Πέρασαν αυτά. -Ναι, πέρασαν, αλλά με πονάει.

Ήτανε... Ήτανε...

Εντάξει, δεν είναι εύκολο. Κι εγώ που έλεγα... Σε πιάνει.

Εννοείται.

Τέλος πάντων, το δεύτερο ήταν στα 18 μου.

Εντάξει, ήρθε η ώρα για να βρούμε κι εμείς δουλειά.

Και παίρνω τηλέφωνο... Ως πωλήτρια σε κατάστημα στο Κολωνάκι.

Και παίρνω τηλέφωνο, μιλάω με την κυρία που το σήκωσε.

Όλα τέλεια. Ακούστηκε λες και την έχω σίγουρη τη δουλειά.

"Έλα", μου λέει, "την τάδε μέρα και ώρα, να σε δούμε." Οκέι, τέλεια. Σκάω εγώ μύτη στο κατάστημα. I pop my nose in the store.

Δεν μπαίνω καν. Δεν με άφησαν καν να μπω μέσα. Έμεινα στην πόρτα.

Με βλέπει ο κύριος που ήταν εκεί, σοκαρισμένος.

Λες και μου λέει: "Έχεις χαθεί; Τι κάνεις εδώ;" Λέω: "Έχω συνέντευξη, είμαι η Τζέσικα που μιλήσαμε στο τηλέφωνο χθες." Έτσι κι έτσι.

Σκαλώνει αυτός, κοιτάει την κυρία δίπλα του. Κοιτιούνται.

Η έκφρασή του ήταν στη φάση: "Θα πάρω την πρωτοβουλία να της το πω." Και έρχεται ούτε καν... Δηλαδή, σας λέω, δεν με άφησαν καν να μπω μέσα.

Και με κοιτάει και μου λέει:

"Κορίτσι μου, συγγνώμη γι' αυτό που θα πω, αλλά δεν θέλουμε μαύρους εδώ." Επειδή ήταν η πρώτη φορά... Στο σχολείο δεν το βίωσα ποτέ αυτό.

Και ήταν η πρώτη φορά που το βιώνω έξω στην κοινωνία από έναν άνθρωπο προφανώς που δεν ήξερα. And it was the first time I experienced it outside in society by a person I obviously did not know.

Και ένιωσα... Δεν μπορούσα καν να αντιδράσω. And I felt... I couldn't even react. Τώρα, προφανώς θα αντιδρούσα.

Θα είχα κάνει χαμό.

Αλλά εκείνη τη στιγμή, επειδή ήταν η πρώτη φορά που το βίωσα αυτό, να μου πει κάποιος, "Δεν σε θέλω επειδή είσαι μαύρη"... σκάλωσα, ένιωσα ότι μου κόπηκαν τα πόδια. Και ήθελα απλά να ανοίξει η γη και να με καταπιεί, εκείνη τη στιγμή.

Και λέω, "Εντάξει. " Φαντάσου, είπα και ευχαριστώ. Ευχαριστώ, και έφυγα.

Οπότε, αυτό κιόλας μου προκάλεσε φόβο στο να βρω, να ψάξω για δουλειά, γιατί πάντα νιώθω ότι μπορεί, όταν δουν ότι είμαι μαύρη, να μου πουν: "Δεν κάνεις" ή θα βρουν δικαιολογία για να μη μου δώσουν τη δουλειά. Αυτά ήταν τα δύο βασικά που όντως με έχουν στιγματίσει.

Προφανώς υπάρχουν κι άλλα τόσα. Ευχαριστώ πάρα πολύ.

Προφανώς υπάρχουν κι άλλα τόσα, αλλά, ναι... αυτή ήταν η δική μου εμπειρία στο κομμάτι του "I Can't Breathe". Θυμάμαι, η πρώτη φορά που βγήκα εκτός ήταν σε ένα λάιβ στην Κύπρο.

Επειδή είχα τρεις μήνες ακόμα στην άδεια διαμονής. Because I had three more months on the residence permit.

Δηλαδή πήγα, ας πούμε, τον Δεκέμβρη και θα έληγε τον Φλεβάρη.

Και πρόλαβα.

Εν τω μεταξύ, τότε, οι άδειες διαμονής έρχονταν πολύ αργά. Meanwhile, back then, residence permits came very slowly.

Δηλαδή έρχονταν είτε ληγμένες είτε μετά από...

Ήθελες, ας πούμε, δύο μήνες, και έληγε.

Με τα πολλά, με τα χρόνια, μπήκαμε σε ένα καθεστώς.

Με πολλούς αγώνες, με πολλές ομάδες που έχουν δημιουργηθεί, το Generation, η Anasa, η καμπάνια "Όχι στον ρατσισμό από την κούνια", το "Διαβατήριο". With many struggles, with many groups that have been created, Generation, Anasa, the "No to Racism from the Cradle" campaign, "Passport". Πολλές ομάδες οι οποίες μας βοήθησαν, βοηθηθήκαμε κι εμείς και επικοινωνήσαμε το πρόβλημά μας μέσα στα χρόνια.

Κατακτήσαμε κάποια πράγματα. We conquered some things. Ακόμα παλεύουμε γι' αυτά. Κι εντάξει, βρέθηκα τώρα με τα πολλά, με πολλούς αγώνες, να μπω σε καθεστώς άδειας διαμονής αορίστου χρόνου, που γίνεται δέκα χρόνια. And okay, I found myself now with the many, with many struggles, to enter into a regime of residence permit of indefinite duration, which takes place for ten years.

Και μετά, έκανα αίτηση για ιθαγένεια. Πλήρωσα επτά κατοστάρικα. I paid seven katostarika.

Πέρασα από συνέντευξη, για να δείξω ότι ξέρω ελληνικά, και όλο αυτό το πράγμα... I went through an interview, to show that I know Greek, and all that stuff...

Έζησα όλον αυτόν τον παραλογισμό. I lived all this absurdity.

Αυτό λίγο πολύ ξέρω ότι όλοι το έχουμε ζήσει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. I more or less know that we have all experienced it one way or another.

Και είναι αυτό το πράγμα, το "I can't breathe", Ναι, νομίζω είναι πολύ σημαντικό, και για τη συζήτηση, να θυμίσουμε ότι, μέχρι το 2010, δεν υπήρχε νομοθετικό πλαίσιο το οποίο να αναγνώριζε ότι υπάρχουν άνθρωποι εδώ στην Ελλάδα, που έχουν γεννηθεί και μεγαλώσει κι οι γονείς έχουν μεταναστεύσει στη χώρα.

Και νομίζω σ' αυτό αναφέρεσαι, Μανώλη. Ότι μιλάμε για ένα κενό, νομοθετικά τουλάχιστον, το οποίο...

-Για πολύ καιρό, ναι. -Ορίστε;

-Για πολύ καιρό. -Για πάρα πολύ καιρό, ακριβώς.

Ήτανε μια περίοδος δέκα χρόνων που ήμασταν στον αέρα, μετέωροι, και δεν ξέραμε τι θα κάνουμε.

Πηγαίναμε, πιέζαμε καταστάσεις, αλλά και πάλι, ήταν αδιέξοδο η κατάσταση.

Στο το κομμάτι του "I can't breathe", που λες... Α! Κι επίσης ένα πολύ σημαντικό, επειδή υπάρχει γενικά το σκεπτικό ότι: And also a very important one, because there is a general rationale that:

"Έλα, μωρέ, οι μαύροι όλο γκρινιάζουν, λένε για τον ρατσισμό κ.λπ." "Come on baby, black people are always whining, talking about racism, etc." Δεν είναι κάτι που εμείς επιλέγουμε, δεν είναι ότι είμαστε υποχόνδριοι που βρίσκουμε αρρώστιες και λέμε, "Αχ, πονάει η μέση μου", χωρίς να υπάρχει. Είναι μία κατάσταση, ένας τοίχος που έρχεται ξαφνικά, σε καθέναν σε μια διαφορετική ηλικία. It is a situation, a wall that comes suddenly, to everyone at a different age.

Το "Δεν μπορώ να αναπνεύσω", νομίζω για μένα ήταν αυτή η λέξη. "I can't breathe," I think for me was that word. Ήταν η λέξη που αισθανόμουν ότι δεν υπάρχει αέρας, όταν... It was the word I felt that there is no air, when ...

Και ειδικά όταν ήμουν μπροστά σε κόσμο, δεν ήξερα πώς να αντιδράσω.

Αυτό που είπες, Τζέσικα. Σου λένε κάτι και είναι το σοκ τόσο δυνατό που... θα ξαναγυρίσω πάλι στο κομμάτι του τραύματος... σε τραυματίζει και σοκάρεσαι τόσο πολύ που δεν μπορείς να κάνεις κάτι. They tell you something and the shock is so strong that ... I will go back to the part of the injury ... it hurts you and you are so shocked that you can not do anything.

Και μετά, γυρνούσα σπίτι, θυμάμαι, κι έλεγα:

"Ρε γαμώτο, έπρεπε να 'χω πει αυτό, να 'χω κάνει εκείνο." Αλλά σε όλα τα χρόνια της ζωής μου, ποτέ δεν κατάφερα την κατάλληλη στιγμή να κάνω και να πω το κατάλληλο πράγμα για να μπορέσω να μη γυρίσω σπίτι έχοντας αισθανθεί ότι τραυματίστηκα άλλη μία φορά. But in all the years of my life, I never managed to do the right thing at the right time and say the right thing so that I could not go home feeling that I was injured again.

Και το "Δεν μπορώ ν' αναπνεύσω" το αισθανόμουν όταν πήγαινα σ' έναν χώρο που είχε κόσμο. And "I can't breathe" I felt when I went to a crowded place. Αυτό το λένε, ας πούμε, αγοραφοβία.

Γιατί μιλώντας και με άλλα παιδιά, φίλους μου που έχουν αφρικανική καταγωγή,

οι γονείς τους είναι από την Αφρική, μου έλεγαν το ίδιο πράγμα.

Χωρίς να το καταλαβαίνω, δεν πήγαινα κάπου εύκολα, άμα είχε κόσμο.

Σε κάποιο θέατρο, σε καφετέριες, σ' αυτά... Το απέφευγα. Χωρίς, όμως, να καταλαβαίνω γιατί. Απλά δεν ήθελα να πάω.

Και κάποια στιγμή, με βοήθησε πολύ το θέατρο για να το ξεπεράσω αυτό.

-αλλά το σώμα μου είναι σε κατάσταση... -Αντιδρούσε ακόμα. -but my body is in a state ... -He was still reacting.

-Σε κατάσταση εγρήγορσης. -In a state of alert. -Μάχης. Εγρήγορσης, ακριβώς. Vigilance, exactly.

Ευχαριστούμε, Ηλία.

-Εγώ θα συμπλήρωνα... -Το άλλο... Συγγνώμη.

Το άλλο που θυμήθηκα τώρα.

Ήτανε μια μέρα, ήταν γύρω στις 6 η ώρα το απόγευμα, ήμουνα με τη μητέρα μου και γυρνούσαμε από το σουπερμάρκετ.

Και, ξαφνικά, σταματάνε... Εκείνη τη μέρα, είχαν σταματήσει δύο αμάξια.

Τη μία, ήταν σε άλλη τοποθεσία, η άλλη ήταν σε άλλη, τέλος πάντων, και το πρώτο πράγμα που μας είπανε, η λέξη, η πρόταση βασικά που μας είπανε, ήταν:

"Πόσο, πόσο;" -Καταλάβατε τι είναι το "πόσο, πόσο". -Βέβαια. Αλίμονο. Alas.