×

We use cookies to help make LingQ better. By visiting the site, you agree to our cookie policy.

image

Auli Gellii Noctes Atticae (D'Ooge), Gellius I: Fabricius, Xanthippe, et Sibyllini

Gellius I: Fabricius, Xanthippe, et Sibyllini

I.14. Quid dixerit feceritque C. Fabricius, magna vir gloria magnisque rebus gestis, sed familiae pecuniaeque inops, cum ei Samnites tamquam indigenti grave aurum donarent. 1 Iulius Hyginus in libro de vita rebusque inlustrium virorum sexto legatos dicit a Samnitibus ad C. Fabricium, imperatorem populi Romani, venisse et memoratis multis magnisque rebus, quae bene ac benivole post redditam pacem Samnitibus fecisset, obtulisse dono grandem pecuniam orasseque, uti acciperet utereturque, atque id facere Samnites dixisse, quod viderent multa ad splendorem domus atque victus defieri neque pro amplitudine dignitateque lautum paratum esse. 2 Tum Fabricium planas manus ab auribus ad oculos et infra deinceps ad nares et ad os et ad gulam atque inde porro ad ventrem imum deduxisse et legatis ita respondisse: dum illis omnibus membris, quae attigisset, obsistere atque imperare posset, numquam quicquam defuturum; propterea se pecuniam, qua nihil sibi esset usus, ab his, quibus eam sciret usui esse, non accipere.

I.17. Quanta cum animi aequitate toleraverit Socrates uxoris ingenium intractabile; atque inibi quid M. Varro in quadam satura de officio mariti scripserit. 1 Xanthippe, Socratis philosophi uxor, morosa admodum fuisse fertur et iurgiosa irarumque et molestiarum muliebrium per diem perque noctem scatebat. 2 Has eius intemperies in maritum Alcibiades demiratus interrogavit Socraten, quaenam ratio esset, cur mulierem tam acerbam domo non exigeret. 3 "Quoniam," inquit Socrates "cum illam domi talem perpetior, insuesco et exerceor, ut ceterorum quoque foris petulantiam et iniuriam facilius feram." 4 Secundum hanc sententiam M. quoque Varro in satura Menippea, quam de officio mariti scripsit: "Vitium" inquit "uxoris aut tollendum aut ferendum est. Qui tollit vitium, uxorem commodiorem praestat; qui fert, sese meliorem facit." 5 Haec verba Varronis "tollere" et "ferre" lepide quidem composita sunt, sed "tollere" apparet dictum pro "corrigere". 6 Id etiam apparet eiusmodi vitium uxoris, si corrigi non possit, ferendum esse Varronem censuisse, quod ferri scilicet a viro honeste potest; vitia enim flagitiis leviora sunt.

I.19. Historia super libris Sibyllinis ac de Tarquinio Superbo rege. 1 In antiquis annalibus memoria super libris Sibyllinis haec prodita est: 2 Anus hospita atque incognita ad Tarquinium Superbum regem adiit novem libros ferens, quos esse dicebat divina oracula; eos velle venundare. 3 Tarquinius pretium percontatus est. Mulier nimium atque inmensum poposcit; 4 rex, quasi anus aetate desiperet, derisit. 5 Tum illa foculum coram cum igni apponit, tris libros ex novem deurit et, ecquid reliquos sex eodem pretio emere vellet, regem interrogavit. 6 Sed enim Tarquinius id multo risit magis dixitque anum iam procul dubio delirare. 7 Mulier ibidem statim tris alios libros exussit atque id ipsum denuo placide rogat, ut tris reliquos eodem illo pretio emat. 8 Tarquinius ore iam serio atque attentiore animo fit, eam constantiam confidentiamque non insuper habendam intellegit, libros tris reliquos mercatur nihilo minore pretio, quam quod erat petitum pro omnibus. 9 Sed eam mulierem tunc a Tarquinio digressam postea nusquam loci visam constitit. 10 Libri tres in sacrarium conditi "Sibyllini" appellati; 11 ad eos quasi ad oraculum quindecimviri adeunt, cum di immortales publice consulendi sunt.

Learn languages from TV shows, movies, news, articles and more! Try LingQ for FREE

Gellius I: Fabricius, Xanthippe, et Sibyllini Геллий|I|Фабриций|Ксантиппа|и|Сивиллин ||Fabricius|Xanthippe||Sibylline ||ファブリキウス||| Gellius I: Fabricius, Xanthippe, and Sibyllini ゲッリウスI:ファブリキウス、クサンティッペ、そしてシビリニ Геллий I: Фабриций, Ксантиппа и Сибиллини

I.14. Я I.14. I.14. I.14. Quid dixerit feceritque C. Fabricius, magna vir gloria magnisque rebus gestis, sed familiae pecuniaeque inops, cum ei Samnites tamquam indigenti grave aurum donarent. Что|скажет|и сделает|Гай|Фабриций|великой|человек|славы|великими|делами|свершениями|но|семьи|и богатства|лишенный|когда|ему|самниты|как|нуждающемуся|тяжелое|золото|даровали |he said|and he will have done||||||and great||having been done|||money|poor|||Samnites|as if|in need|heavy||were giving ||||||||大きな|||||お金や財産|貧しい|||||困窮している者|重い金||贈ろうとした What was said and done by Gaius Fabricius, a man of great renown and great deeds, but the families of the establishment and little money, with a great amount of gold to give up to him the Samnites offered him that is in need. カイウス・ファブリキウスが何を言い、何をしたか、偉大な栄光と偉大な業績を持つ人物であるが、家族や財産に乏しい彼に、サムニウム人がまるで貧困者であるかのように重い金を贈った。 Что сказал и сделал Г. Фабриций, великий человек с великой славой и великими делами, но бедный в семье и деньгах, когда самниты, как нуждающемуся, подарили ему тяжелое золото. 1 Iulius Hyginus in libro de vita rebusque inlustrium virorum sexto legatos dicit a Samnitibus ad C. Fabricium, imperatorem populi Romani, venisse et memoratis multis magnisque rebus, quae bene ac benivole post redditam pacem Samnitibus fecisset, obtulisse dono grandem pecuniam orasseque, uti acciperet utereturque, atque id facere Samnites dixisse, quod viderent multa ad splendorem domus atque victus defieri neque pro amplitudine dignitateque lautum paratum esse. Юлий|Гигин|в|книге|о|жизни|и делах|выдающихся|мужчин|шестом|послов|говорит|от|самнитов|к|Гаю|Фабрицию|полководцу|народа|римлян|пришли|и|упомянутыми|многими|великими|делами|которые|хорошо|и|доброжелательно|после|возвращенной|миру|самнитам|сделал|предложили|в дар|большую|сумму денег|и просили|чтобы|он принял|и пользовался ею|и|это|сделать|самниты|сказали|что|они видели|много|к|славе|дома|и|существованию|недостаточно|и не|для|величия|и достоинства|роскошным|подготовленным|быть ||||||matters|of illustrious|||||||||||||||having been mentioned|||||||well|||||||gift|||and|to use||and he used||||||||||||||to be done|||amplitude|and dignity|loud|| |||書物||||||第六巻|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||| Julius Hyginus noted in the book of the distinction, however, of the men of the sixth year of life and property 1 says that a deputation from the Samnites came to Gaius Fabricius and, among emperors of the Roman people, and after mentioning his many important things, of kindness and generosity to the Samnites since peace restored, offered him a present of a large sum of money, begging, that he would accept and use it and then it is to make the Samnites, to have said, they would have seen the greatness of the dignity of his, many would not be acting according to the brightness of the house apart for the rite and manner of living was ready to be unmade. 1. ユリウス・ヒュギヌスは、偉大な人々の生活に関する本の第6章で、サムニウムの使節がローマ人の皇帝であるガイウス・ファブリキウスに来たことを述べており、サムニウム人が平和を回復した後にガイウス・ファブリキウスが行った多くの善行と大きな善意に対して、多くの寄付や大金を贈り、それを受け入れて利用するようにと願った。そしてサムニウム人は、家と食事の華美さと品位に不足しているのを見ていること、およびその豪華さと重要性にふさわしいものが用意されていないと述べた。 1 Юлий Гигин в книге о жизни и делах выдающихся людей говорит, что послы от самнитов пришли к Г. Фабрицию, командующему римским народом, и, упомянув многие великие дела, которые он сделал хорошо и доброжелательно после возвращения мира самнитам, предложили ему в дар большую сумму денег и просили, чтобы он принял и использовал это, и самниты сказали, что они делают это, потому что видят, что много чего не хватает для блеска дома и пропитания, и что не хватает роскошного приготовления для величия и достоинства. 2 Tum Fabricium planas manus ab auribus ad oculos et infra deinceps ad nares et ad os et ad gulam atque inde porro ad ventrem imum deduxisse et legatis ita respondisse: dum illis omnibus membris, quae attigisset, obsistere atque imperare posset, numquam quicquam defuturum; propterea se pecuniam, qua nihil sibi esset usus, ab his, quibus eam sciret usui esse, non accipere. Тогда|Фабрицию|плоские|руки|от|ушей|к|глазам|и|ниже|последовательно|к|носу|и|к|рту|и|к|горлу|и|оттуда|дальше|к|животу|нижнему|опустил|и|легатам|так|ответил|пока|им|всеми|членами|которые|коснулся|противостоять|и|повелевать|мог|никогда|ничего|недоставало|поэтому|себя|деньги|которой|ничего|себе|был|нужда|от|ними|которым|её|знал|пользе|быть|не|принимать |Fabricius|||||||||||||||||the throat||||||lowest|||||||||||he had touched||||||anything|future||||||||||||||||| |ファブリキウス|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||| 2 Then Fabricius brought down the flat hands from the ears to the eyes, and below them to the nose, and to the mouth, and to the esophagus, and thence further to the belly; therefore that he did not receive the money, which he had no use for himself, from those to whom he knew it was of use. 2. その後、ファブリキウスは手を耳から目に向け、次に鼻、口、喉、そしてそこから下は腹部まで引き下げ、使節に次のように答えた:彼が触れたすべての部位において立ちはだかり、命令できる限り、何も不足することはないだろう。そのため、彼は自分自身には何の用途もない金を、それを必要としている人々から受け取らない。 2 Затем Фабриций провел плоские руки от ушей к глазам и ниже к носу, рту и горлу, а затем дальше к нижней части живота и так ответил легатам: пока он мог противостоять и управлять всеми этими частями тела, которые он касался, никогда ничего не будет недоставать; поэтому он не будет принимать деньги, которые ему не нужны, от тех, кто, как он знал, нуждается в них.

I.17. Я I.17. I.17. Quanta cum animi aequitate toleraverit Socrates uxoris ingenium intractabile; atque inibi quid M. Varro in quadam satura de officio mariti scripserit. Как много|с|духа|спокойствием|терпел|Сократ|жены|ум|неукротимый|и|там|что|Марк|Варрон|в|одной|сатире|о|долге|мужа|написал |||"calmness of mind"|"has endured"|Socrates' temperament|wife's||||there|||||||||| What an untouchable temper of his wife Socrates endured with impartiality; and also what M. Varro wrote in a satire on the duty of a husband. Сколько душевного спокойствия проявил Сократ, терпя неукротимый характер своей жены; и что М. Варрон написал в одной сатире о долге мужа. 1 Xanthippe, Socratis philosophi uxor, morosa admodum fuisse fertur et iurgiosa irarumque et molestiarum muliebrium per diem perque noctem scatebat. Ксантиппа|Сократа|философа|жена|сварливая|весьма|была|говорят|и|скандальная|гнева|и|беспокойств|женских|в течение|дня|и|ночи|изобиловала ||||morose|||||quarrelsome|of anger||||||through||was bubbling 1 Xanthippe, the wife of the philosopher Socrates, is said to have been very mannerisms, and was quarreling with tantrums and female annoyances day and night. 1 Ксантиппа, жена философа Сократа, считается весьма капризной и ссорливой, и днем и ночью она изобиловала гневом и женскими неприятностями. 2 Has eius intemperies in maritum Alcibiades demiratus interrogavit Socraten, quaenam ratio esset, cur mulierem tam acerbam domo non exigeret. У этих|его|неумеренность|в|мужа|Алкивиад|удивленный|спросил|Сократа|какой|разум|была|почему|женщину|так|жестокой|из дома|не|выгнал бы ||temperament||||wondering|||what||||||bitter||| 2 Alcibiades, astonished at this intemperance toward her husband, asked Socrates what was the reason why he should not demand so severe a woman at home. 2 Удивленный неистовством жены, Алкивиад спросил Сократа, какая причина тому, что он не выгнал такую горькую женщину из дома. 3 "Quoniam," inquit Socrates "cum illam domi talem perpetior, insuesco et exerceor, ut ceterorum quoque foris petulantiam et iniuriam facilius feram." Поскольку|говорит|Сократ|когда|её|дома|такой|терплю|привыкаю|и|упражняюсь|чтобы|других|тоже|на улице|дерзость|и|несправедливость|легче|терпел ||||||||I become accustomed||I am exercised|||||petulance|||| 3 "For," says Socrates, "when I endure such a thing at home, I am accustomed and exercised, so that I may more easily bear the petulance of the rest outside, and the injury of others." 3 "Поскольку," сказал Сократ, "когда я терплю её такой дома, я привыкаю и тренируюсь, чтобы легче переносить дерзость и обиды других на улице." 4 Secundum hanc sententiam M. quoque Varro in satura Menippea, quam de officio mariti scripsit: "Vitium" inquit "uxoris aut tollendum aut ferendum est. согласно|этой|мысли|Марк|тоже|Варрон|в|сатире|Менипповой|которую|о|долге|мужа|написал|недостаток|говорит|жены|или|устраняемым|или|терпимым|есть 4 According to this opinion also M. Varro, in Menippea's satire, which he wrote about the office of her husband: "It is the fault of the wife," he says, "that we must either take away or bear it. 4 Согласно этому мнению, и Марк Варрон в своей Менипповой сатире, которую он написал о долге мужа: "Недостаток" — говорит он, "жены нужно либо устранить, либо терпеть. Qui tollit vitium, uxorem commodiorem praestat; qui fert, sese meliorem facit." Кто|убирает|порок|жену|более удобной|предоставляет|кто|несет|себя|лучшим|делает He who removes vice makes a wife more convenient; he who takes it does himself better." Тот, кто устраняет недостаток, делает жену более удобной; тот, кто терпит, делает себя лучше." 5 Haec verba Varronis "tollere" et "ferre" lepide quidem composita sunt, sed "tollere" apparet dictum pro "corrigere". Эти|слова|Варрона|поднимать|и|нести|остроумно|действительно|составлены|есть|но||кажется|сказано|вместо|исправлять ||||||neatly||||||||| 5 These words of Varro "to take" and "to bear" are indeed cleverly composed, but "to take" appears to have been said instead of "correcting". 5 Эти слова Варрона "поднимать" и "нести" действительно хорошо составлены, но "поднимать" кажется сказанным вместо "исправлять". 6 Id etiam apparet eiusmodi vitium uxoris, si corrigi non possit, ferendum esse Varronem censuisse, quod ferri scilicet a viro honeste potest; vitia enim flagitiis leviora sunt. Это|также|очевидно|подобные|порок|жены|если|исправить|не|сможет|терпимым|быть|Варрон|считал|что|переноситься|очевидно|от|мужем|честно|может|пороки|ведь|позором|менее серьезные|есть |||||||||||||||||||||vice||crimes|| 6 It also appears that Varro thought that such a vice of his wife, if it could not be corrected, ought to be borne, which, to wit, can be borne by the man honorably; for vices are less important than crimes. 6 Это также проявляется в таком недостатке жены, если ее нельзя исправить, Варрон считал, что это нужно терпеть, поскольку это, очевидно, может быть вынесено мужем с честью; ведь недостатки менее тяжкие, чем позор.

I.19. Я I.19. Historia super libris Sibyllinis ac de Tarquinio Superbo rege. История|над|книгами|Сивиллиными|и|о|Тарквинии|Гордым|царе History of the Sibylline books and of King Tarquinius Superbus История о книгах Сивиллы и о царе Тарквинии Гордом. 1 In antiquis annalibus memoria super libris Sibyllinis haec prodita est: 2 Anus hospita atque incognita ad Tarquinium Superbum regem adiit novem libros ferens, quos esse dicebat divina oracula; eos velle venundare. В|древних|анналах|память|над|книгами|Сивиллиными|это|предсказано|есть|старая женщина|гостья|и|незнакомка|к|Тарквинию|Супербу|царю|подошла|девять|книг|неся|которые|быть|говорила|божественные|оракулы|их|хотеть|продать ||||||||prodita||||||||||||||||she was saying|||||to sell 1 In the ancient annals this story has been recorded over the books of the Sibylline: 2 An old woman, an inmate and unknown, went to King Tarquinius Superbus, carrying nine books, which he said were divine oracles; to be willing to sell them. 1 В древних анналах память о том, что было предано в Сивиллиных книгах, такова: 2 Неизвестная старая женщина пришла к царю Тарквинию Супербу, неся девять книг, которые, как она говорила, были божественными оракулами; она хотела их продать. 3 Tarquinius pretium percontatus est. Тарквиний|цену|спросил|есть ||inquired| 3 Tarquin asked the price. 3 Тарквиний спросил о цене. Mulier nimium atque inmensum poposcit; 4 rex, quasi anus aetate desiperet, derisit. Женщина|слишком|и|безмерное|потребовала|царь|как будто|старая женщина|возрастом|теряла рассудок|посмеялся |||||||||were to become foolish| The woman demanded too much; 4 The king ridiculed him, as if an old woman was insensible with age. Женщина потребовала слишком много и непомерно; 4 царь, как будто старая женщина теряла рассудок от возраста, насмехался. 5 Tum illa foculum coram cum igni apponit, tris libros ex novem deurit et, ecquid reliquos sex eodem pretio emere vellet, regem interrogavit. Тогда|она|очаг|перед|с|огнем|ставит|три|книги|из|девяти|сжигает|и|что-либо|остальные|шесть|тем же|ценой|купить|хотел бы|короля|спросил ||foculum|||||||||she endures||whether|||||||| 5 Then, when he sets a stove before the fire, he burns three out of the nine books, and asked the king whether he would buy the rest of the six at the same price. 5 Тогда она положила перед ним очаг с огнем, сожгла три книги из девяти и спросила царя, не хочет ли он купить оставшиеся шесть по той же цене. 6 Sed enim Tarquinius id multo risit magis dixitque anum iam procul dubio delirare. Но|ведь|Тарквиний|это|гораздо|рассмеялся|более|и сказал|старуху|уже|далеко||бредить ||||||||||||to be crazy 6 But Tarquin laughed this much the more, and said that the old woman was now without a doubt crazy. 6 Но Тарквиний это гораздо больше рассмеялся и сказал, что старая женщина, без сомнения, уже сходит с ума. 7 Mulier ibidem statim tris alios libros exussit atque id ipsum denuo placide rogat, ut tris reliquos eodem illo pretio emat. Женщина|там же|немедленно|три|другие|книги|сожгла|и|это|то же самое|снова|спокойно|спрашивает|чтобы|три|остальные|тем же|тем|ценой|купил |there|||||burned||||again||||||||| 7 The woman immediately burned up three other books there, and calmly begs for the same thing again to buy the other three at that same price. 7 Женщина тут же сожгла три другие книги и снова мирно просит, чтобы купили три оставшиеся по той же цене. 8 Tarquinius ore iam serio atque attentiore animo fit, eam constantiam confidentiamque non insuper habendam intellegit, libros tris reliquos mercatur nihilo minore pretio, quam quod erat petitum pro omnibus. Тарквиний|лицом|уже|серьезно|и|более внимательным|духом|становится|ту|стойкость|и уверенность|не|сверх того|имеющейся|понимает|книги|три|остальные|покупает|ничем|меньшей|ценой|чем|что|было|предложено|за|все 8 Tarquinus, now with a serious and more attentive mind, realizes that this determination and confidence must not be taken lightly; he sells the remaining three books at no lesser price than what had been requested for all of them. 8 Тарквиний теперь с серьезным лицом и более внимательным умом понимает, что эту стойкость и уверенность нельзя игнорировать, он покупает три оставшиеся книги не дешевле, чем та цена, которая была запрошена за все. 9 Sed eam mulierem tunc a Tarquinio digressam postea nusquam loci visam constitit. Но|её|женщину|тогда|от|Тарквиния|ушедшую|позже|нигде|в месте|видимой|остановилась 9 But that woman, having departed from Tarquin, was seen nowhere afterward. 9 Но эту женщину, когда она ушла от Тарквиния, больше нигде не видели. 10 Libri tres in sacrarium conditi "Sibyllini" appellati; 11 ad eos quasi ad oraculum quindecimviri adeunt, cum di immortales publice consulendi sunt. Книги|три|в|святилище|помещенные|Сивиллинские|называемые|к|ним|как|к|оракулу|квиндецимвиры|приходят|когда|боги|бессмертные|публично|консультироваться|должны быть ||||||||||||||||||consulting| 10 The three books, placed in the sacred shrine, were called 'Sibylline'; 11 to them, as to an oracle, the Fifteen Men go when the immortal gods must be consulted publicly. 10 Книги три, помещенные в святилище, называются "Сивиллины"; 11 к ним, как к оракулу, приходят пятнадцать мужчин, когда необходимо публично совещаться с бессмертными богами.

SENT_CWT:AFkKFwvL=6.66 PAR_TRANS:gpt-4o-mini=4.33 ru:AFkKFwvL openai.2025-02-07 ai_request(all=32 err=0.00%) translation(all=25 err=0.00%) cwt(all=479 err=0.42%)