History of Iran 14
History of Iran 14
Historia de Irán 14
Histoire de l'Iran 14
História do Irã 14
سلام.
Hallo.
این اپیزود دربارۀ دوران صفوی در تاریخ ایران هست.
this||||Safavid||||
this||||||||
This episode is about the Safavid era in the history of Iran.
دورۀ صفوی از مهم‌ترین دوران تاریخی ایران به شمار می‌آید، چون بعد از گذشت نهصد سال از نابودی شاهنشاهی ساسانی، یک دولت متمرکز ایرانی توانست بر سراسر ایران فرمانروایی کند.
|||important|||historical|||is considered|it|"is considered"|because||||nine hundred|||destruction|Empire|Sassanian Empire||government|centralized|Iranian|was able to|over|"throughout"||rule|
|||||||||||||||het verstrijken van|negenhonderd||||koninkrijk|Sassanid|één|staat|gecentraliseerd||konde||overal||heerschappij|
The Safavid period is considered one of the most important historical periods in Iran, because nine hundred years after the destruction of the Sassanid Empire, a centralized Iranian government was able to rule all of Iran.
و تمام ایران را زیر پوشش خود قرار دهد.
||||under its coverage|covering||put|cover
|||||dekking||plaatsen|
And cover all of Iran.
شاه اسماعیل، اولین شاه صفویان بود.
koning|Ismaël||||
Shah Ismail was the first Safavid king.
او پس از تاج گذاری، مذهب شیعه را رسمی کرد.
|||crown|crown|religion|Shia Islam|||
|||tijger||religie|sjiisme|||
After his coronation, he formalized the Shiite religion.
معروف ترین شاه صفویان، شاه عباس اول، پنجمین شاه صفوی، است.
|||||Abbas||vijfde|||
The most famous Safavid king is Shah Abbas I, the fifth Safavid king.
که حکومت صفوی را به اوج قدرت رساند.
||||to|peak|power|brought to power
die|||||top|kracht|bracht naar
Which brought the Safavid government to the peak of power.
او شهر اصفهان را در مرکز ایران به عنوان پایتخت انتخاب کرد.
||||||||title|capital|chose|
||||||||titel|hoofdstad|kiezen|
He chose the city of Isfahan in central Iran as his capital.
در دوران صفوی به دلیل وجود حکومت مرکزی نیرومند و برقراری نظم و امنیت در سراسر کشور، شرایط مناسبی برای رونق زندگی اجتماعی و اقتصادی پدید آمد.
||||reason|existence||central government|powerful||establishment|order and stability||safety and security||throughout||conditions||for|prosperity||social life|||emerged|
||||||||krachtig||||||||land|omstandigheden|||bloei||||economisch||
During the Safavid period, due to the existence of a strong central government and the establishment of order and security throughout the country, suitable conditions arose for the prosperity of social and economic life.
جمعیت ایران در آن دوره حدود ده میلیون نفر تخمین زده می شود.
population|Iran's population|||||||people|estimated|estimated||
Iran's population at that time was estimated at about ten million.
روستاییان و کوچ نشینان به ترتیب بیشترین ساکنان ایران را تشکیل می دادند.
Villagers||migration|nomads|to|order||inhabitants|||||gave
|||nomaden|||||||vormden||gaven
Villagers and nomads made up the largest population of Iran, respectively.
یکی از منابع اصلی درآمد حکومت صفوی، مالیاتی بود که از کشاورزان و دامداران می گرفت.
||sources|main|income|||tax revenue||||farmers||livestock farmers||
||bronnen|hoofd-||||||||boeren||veehouders||
One of the main sources of income for the Safavid government was the tax it collected from farmers and ranchers.
در دورهٔ صفوی شهرهای بزرگ و آبادی به وجود آمد.
||||||settlements|||
||||||woonplaats||tot stand kwam|
Während der Safavid-Zeit wurden große Städte geschaffen.
During the Safavid period, large cities and towns were created.
و شهرنشینی در ایران کم کم رونق گرفت.
|urbanization|||||prosperity|
And urbanization in Iran gradually flourished.
در آن زمان، حدود ده تا پانزده درصد ایرانیان در شهرها زندگی می کردند.
||||||fifteen|percent||||||
At that time, about ten to fifteen percent of Iranians lived in cities.
هم زمان با به قدرت رسیدن سلسلهٔ صفوی، کشورهای اروپایی، قرون وسطا یا عصر تاریکی را پشت سر گذاشته و وارد قرون جدید شده بودند.
||||power|reaching|||||centuries|Middle Ages||era|Dark Ages||behind||"had passed"|||centuries|||
|||||||||||middeleeuwen|||||||||||||
At the same time as the Safavid dynasty came to power, European countries had passed through the Middle Ages or the Dark Ages and entered new centuries.
در آستانهٔ تأسیس سلسلهٔ صفوی، پرتغالی ها جزایر و سواحل جنوبی ایران را تصرف کرده بودند.
on|"on the verge"|establishment||Safavid|Portuguese||islands||coasts||||occupy||
|||||Portugezen||||||||||
On the eve of the establishment of the Safavid dynasty, the Portuguese had occupied the islands and coasts of southern Iran.
و تجارت خلیج فارس و دریای عمان را در اختیار گرفته بودند.
|trade|the Gulf||||Sea of Oman|||control|"taken over"|had
|handel||||||||in bezit||
And controlled the Persian Gulf and the Sea of Oman.
شاه اسماعیل صفوی به دلیل نداشتن کشتی جنگی، نتوانست در برابر پرتغالی ها کاری از پیش ببرد.
|||||lack of|warship||could not|||||do anything|||achieve anything
|||||het ontbreken van||oorlogs||||Portugezen|||||
Shah Ismail Safavid konnte aufgrund des Fehlens eines Kriegsschiffes nichts gegen die Portugiesen unternehmen.
Shah Ismail Safavid, due to the lack of a warship, could not do anything against the Portuguese.
اما شاه عباس اول از رقابت انگلیسی ها و پرتغالی ها استفاده کرد.
|||||competition||||||used|
||Abbas|||concurrentie||||Portugezen|||
But Shah Abbas I used the rivalry of the British and the Portuguese.
و به کمک کشتی های جنگی انگلستان، پرتغالی ها را از سواحل و جزایر ایران بیرون راند.
||help of|||||||||||||drove out|drove out
||||||Engeland||||||||||
And with the help of British warships, he drove the Portuguese off the coasts and islands of Iran.
شاهان صفوی، مخصوصاً شاه عباس اول، برای گسترش تجارت خارجی به شرکت های تجاری اروپایی اجازه دادند که در ایران فعالیت کنند.
||especially|||||expansion|trade|||||commercial||permission|"allowed"||||activity|could
||vooral|||||||||||handels||||||||
Die Könige der Safawiden, insbesondere Shah Abbas I., erlaubten europäischen Handelsunternehmen, im Iran zu operieren, um den Außenhandel auszubauen.
The Safavid kings, especially Shah Abbas I, allowed European trading companies to operate in Iran to expand foreign trade.
همچنین برای گسترش تجارت، شبکهٔ وسیعی از راه ها و کاروانسراها در سراسر ایران ایجاد شد.
||expansion of||network||||||caravanserais|||||
Um den Handel auszubauen, wurde im gesamten Iran ein breites Netz von Straßen und Gasthäusern eingerichtet.
Also, to expand trade, a wide network of roads and inns was established throughout Iran.
بازرگانان و مسافران رایگان در کاروانسراها اقامت می کردند.
Merchants||Travelers|free of charge|||stay||stayed
Free merchants and travelers stayed in the caravanserais.
در آن دوره بازارهای بزرگی نیز در شهرها ساخته شد.
|||markets||also|||built|
During that period, large markets were built in cities.
که یکی از باشکوه ترین آنها، بازار قیصریهٔ اصفهان در شمال میدان نقش جهان بود.
||||||bazaar|Grand Bazaar|||||Naghsh|world|
|||||||de grote bazaar|Isfahan|||plein|||
One of the most magnificent of them was the Qaisaria Bazaar in Isfahan, north of Naghsh Jahan Square.
یکی از منابع درآمد حکومت صفوی، عوارضی بود که از کاروان های تجاری گرفته می شد.
||sources||||tolls||||||commercial|||
One of the sources of income for the Safavid government was the tolls levied on trade caravans.
L'une des sources de revenus du gouvernement safavide était les péages perçus sur les caravanes commerciales.
بخشی از محصولات ایران در آن دوران، مانند خشکبار، پارچه های مخملی، ابریشمی و حریر و نیز قالی های نفیس به کشورهای همسایه و برخی کشورهای اروپایی صادر می شد.
a part||products|||||such as|Dried fruits|Fabrics||velvet fabrics|silk fabrics||Silk fabric|||carpet||exquisite|||neighboring countries||some|||export||
een deel||producten||||||gedroogde vruchten|stof|||zijdeachtig||zijde|||||||||||||||
Einige der damaligen iranischen Produkte wie Nüsse, Samt, Seide und Seidenstoffe sowie exquisite Teppiche wurden in Nachbarländer und einige europäische Länder exportiert.
Some of Iran's products at that time, such as nuts, velvet, silk and silk fabrics, as well as exquisite carpets were exported to neighboring countries and some European countries.
صادرات ابریشم، که پرسودترین کالای صادراتی بود، در انحصار شاه عباس قرار داشت.
Silk exports|Silk|which|most profitable|commodity|export commodity||"in"|Monopoly||||
exporten|zijde||||exportproduct|||monopolie||||
The export of silk, which was the most profitable export commodity, was monopolized by Shah Abbas.
هنر دورهٔ صفوی از دوران درخشان هنر ایران است.
|||||brilliant|||
|||||brilliant|||
Die Kunst der Safaviden ist eine der brillanten Perioden der iranischen Kunst.
The art of the Safavid period is from the brilliant period of Iranian art.
استاد کمال‌الدین بهزاد، هنرمند نقاش، در این دوران آثار ارزشمندی پدید آورد.
Master|Kamal|"of the faith"|Behzad|artist|painter||||works|valuable works|appeared|produced
|Kamal|||||||||||
Master Kamaluddin Behzad, a painter, created valuable works during this period.
پادشاهان صفوی دوستدار هنر بودند.
||fond of||
Safavid kings loved art.
در این دوره در همهٔ رشته‌های هنری، آثار زیبایی پدید آمد که جدا از نگارگری‌ها و خوشنویسی‌های زیبای بسیار، بناهای معماری مانند مسجد شیخ لطف‌الله، مسجد شاه اصفهان و مدرسۀ چهارباغ شهرت جهانی دارند.
|||||fields|||works|beauty||||separately||Miniature painting|||calligraphy|||many|architectural structures|architecture|||||God||||||Chahar Bagh|worldwide fame||
|||||||||schoonheid||||||||||||||||moskee||||||Isfahan|||Vier Tuinen|||
During this period, beautiful works appeared in all fields of art, which apart from many beautiful paintings and calligraphies, architectural buildings such as Sheikh Lotfollah Mosque, Shah Mosque of Isfahan and Chaharbagh School are world famous.
Au cours de cette période, de belles œuvres ont émergé dans toutes les disciplines artistiques, outre de nombreuses belles peintures et calligraphies, des bâtiments architecturaux tels que la mosquée Cheikh Lotfollah, la mosquée Shah d'Ispahan et l'école Chaharbagh sont mondialement connus.
قالی اردبیل هم که اکنون در موزۀ بریتانیا نگهداری می‌شود، یکی از آثار درخشان این دوره است.
Ardabil carpet|Ardabil|||"now"||||preservation||||||brilliant|||
|Ardabil|||nu||museum|||||||werken||||
The Ardabil carpet, which is now housed in the British Museum, is one of the most brilliant works of the period.
شهرهای مهم هنرپرور در عصر صفویان، اصفهان، تبریز، هرات و قزوین بوده‌اند.
||art-nurturing||era||Isfahan||Herat||||
Important cities of art in the Safavid era were Isfahan, Tabriz, Herat and Qazvin.
در دورهٔ صفوی، تعلیم و تربیت مورد توجه بسیار بود.
|||Education||Education and training|subject|attention|greatly|
|||onderwijs||onderwijs en opvoeding||||
In der Zeit der Safawiden wurde Bildung hoch geschätzt.
In the Safavid period, education was highly regarded.
À l’époque safavide, l’éducation était très importante.
و مدرسه ها و کتابخانه های عظیمی به ویژه در پایتخت های صفوی ساخته شد.
||||||grand||especially|||||built|
||||||gigantisch||bijzonder||||Safavid||
And huge schools and libraries were built, especially in the Safavid capitals.
میرداماد، ملاصدرا و شیخ بهایی از فیلسوفان و عالمان بزرگ آن روزگار بودند.
Mirdamad||||Baha'i||philosophers||scholars|||that time|
Mirdamad||||||filosofen||wetenschappers||||
Mirdamad, Mulla Sadra and Sheikh Baha'i were among the great philosophers and scholars of that time.
صفویان از آغاز قرن شانزدهم میلادی، به مدت دویست و سی و پنج سال بر ایران حکومت کردند.
||beginning|century|sixteenth||||two hundred|||||||||
Safaviden|||||||||||||||||
The Safavids ruled Iran for two hundred and thirty-five years from the beginning of the sixteenth century.
