×

We use cookies to help make LingQ better. By visiting the site, you agree to our cookie policy.

image

History of Writing System In Iran | تاریخ خط در ایران, تاریخچه خط - چهار

تاریخچه خط - چهار

در اپیزودهای قبلی دربارۀ خط هایی که قبل از هجوم اسلام در ایران استفاده می شده صحبت کردیم. به طور خلاصه مهم ترین این خط ها عبارت بودند از خط میخی هخامنشی، خط آرامی، خط پهلوی و خط اوستایی. اما بعد از آمدن اسلام به ایران، تغییرات عمده ای به وجود آمد.

در سال ششصد و پنجاه و یک میلادی یزدگرد سوم، پادشاه ساسانی به قتل رسید. با قتل او دولت ساسانی سرنگون شد و ایران جزئی از دولت اسلام گشت. هنگام هجوم اعراب به ایران، زبان و خط ادبی، سیاسی و دینی ایران پهلوی ساسانی بود، اما این خط طی چهار قرن پس از حمله اعراب، در میان ایرانیان از رونق افتاد. عوامل محیطی، فرهنگی و اجتماعی گوناگونی به ‌صورت مستقیم و غیرمستقیم بر این تغییر و دگرگونی اثرگذار بوده‌اند.

وقتی اسلام در ایران انتشار یافت، خط کوفی جایگزین خط پهلوی ساسانی و دین دبیرۀ اوستایی شد. و ایرانیان تقریباً از اواخر قرن اول و اوایل سده دوم هجری کم‌کم در نوشته‌های خود خط کوفی را جایگزین خط پهلوی کردند. تقریباً تمام اسناد زبان‌های ایرانی این دوره به خط عربی است.

خط کوفی در ابتدا بی‌نقطه و بدون حركات ضمه و کسره و فتحه و اعراب بود. این نقص خواندن این خط را مشکل‌ می کرد.

در سده‌های نخستین اسلامی، ایرانیان همچنان به خط‌ پهلوی می‌نوشتند. در همین حال، ایرانیان مسلمان تلاش کردند شیوۀ نوشتن قرآن را که به خط نبَطی بود و در آن ابهامات زیادی بود، بهبود ببخشند. از آن رو که قرآن به عربی بود، عرب‌ها در خواندن آن مشکلی نداشتند، ولی ایرانیان نمی‌توانستند آن را بخوانند. در نتیجه ایرانیان طبق سلیقۀ خود و با نیم‌نگاهی به خط پهلوی و خط اوستایی، نقش مهمی را در تکامل خط نوشتاری قرآن و در واقع خط عربی بازی کردند.

برخلاف تصور بسیاری، بر این که ایرانیان خط کنونی خود را از عرب‌ها وام گرفته‌اند، خط فارسی پس از اسلام گونۀ تکامل‌یافته از خط در زمان اشکانیان و ساسانیان، یعنی پهلوی و اوستا بود. این خط که در سده‌ها پیش وارد عربستان شده‌ بود و با زبان عربی تطبیق داده شده‌ بود، یک بار دیگر توانست پس از اسلام وارد ایران شود. علاوه بر این، ایرانیان پس از اسلام در تکامل این خط و در تبدیل آن به هنر خوشنویسی نقش عمده‌ای داشته‌اند.

ایجاد نقطه و اِعراب در خط عربی بیشتر برای جلوگیری از اشتباه خواندن قرآن توسط غیرعرب زبانان از جمله ایرانیان انجام شد. عرب ها به همین دلیل نقطه گذاری را از آن زمان تا کنون هنوز اِعجام می نامند، زیرا این کار را به عجم_که برای نامیدن ایرانیان به کار می رفت_ پیوند می دادند.

تا قرن هشتم هجری، ایرانیان هنوز تصرفی در خط عربی برای چهار حرف مخصوص زبان فارسی که در تازی نیست یعنی «پ» و «چ» و «ژ» و «گ» نکرده بودند. و از قرن هشتم به بعد اندک اندک املای کنونی یعنی سه نقطه گذاشتن «پ» و «چ» و «ژ» و دو سرکش گذاشتن بر «گ» معمول شده است.

در ادامه، از روند شکل گیری خط و زبان فارسی امروزی صحبت می کنم.

Learn languages from TV shows, movies, news, articles and more! Try LingQ for FREE

تاریخچه خط - چهار Date line - four Storia della linea: quattro Historia linii - cztery Histórico de linha - quatro Tarih satırı - dört

در اپیزودهای قبلی دربارۀ خط هایی که قبل از هجوم اسلام در ایران استفاده می شده صحبت کردیم. |the episodes|||||||||||||||| In the previous episodes, we talked about the scripts that were used before the invasion of Islam in Iran. به طور خلاصه مهم ترین این خط ها عبارت بودند از خط میخی هخامنشی، خط آرامی، خط پهلوی و خط اوستایی. in||||||||were|were||||||||||| Kurz gesagt, die wichtigsten dieser Linien waren die achämenidischen Keilschrift, Aramäisch, Pahlavi und Avestanisch. In short, the most important of these lines were the Achaemenid cuneiform, Aramaic, Pahlavi and Avestan. اما بعد از آمدن اسلام به ایران، تغییرات عمده ای به وجود آمد. |||||||changes||||| Aber nach dem Aufkommen des Islam im Iran fanden große Veränderungen statt.

در سال ششصد و پنجاه و یک میلادی یزدگرد سوم، پادشاه ساسانی به قتل رسید. ||six hundred||||||Yazdgerd||king|||murder| Im Jahr 1501 wurde Yazdgerd III. Der sassanidische König ermordet. با قتل او دولت ساسانی سرنگون شد و ایران جزئی از دولت اسلام گشت. |his murder||||overthrown||||part||||became part Mit seiner Ermordung wurde die sassanidische Regierung gestürzt und der Iran wurde Teil der islamischen Regierung. هنگام هجوم اعراب به ایران، زبان و خط ادبی، سیاسی و دینی ایران پهلوی ساسانی بود، اما این خط طی چهار قرن پس از حمله اعراب، در میان ایرانیان از رونق افتاد. |||||||||||||||||||over the|||||invasion||||||declined in popularity|declined Zur Zeit der arabischen Invasion im Iran war die literarische, politische und religiöse Sprache und Schrift des Iran Sassanid Pahlavi, aber diese Schrift blühte unter den Iranern in den vier Jahrhunderten nach der arabischen Invasion auf. When the Arabs invaded Iran, the literary, political and religious language and script of Iran was Sasanian Pahlavi, but this script fell out of favor among Iranians during the four centuries after the Arab invasion. عوامل محیطی، فرهنگی و اجتماعی گوناگونی به ‌صورت مستقیم و غیرمستقیم بر این تغییر و دگرگونی اثرگذار بوده‌اند. |||||various|||||indirectly|||||transformation|influential||footnote Verschiedene ökologische, kulturelle und soziale Faktoren haben diesen Wandel direkt und indirekt beeinflusst. Various environmental, cultural and social factors have directly and indirectly affected this change and transformation.

وقتی اسلام در ایران انتشار یافت، خط کوفی جایگزین خط پهلوی ساسانی و دین دبیرۀ اوستایی شد. ||||spread|||Kufic script|replaced|||||religion|of the Avesta|| Als sich der Islam im Iran verbreitete, ersetzte die Kufic-Schrift die Sassanid Pahlavi-Schrift und die Avestan-Schrift. When Islam spread in Iran, the Kufic script replaced the Sassanid Pahlavi script and Avestai script. و ایرانیان تقریباً از اواخر قرن اول و اوایل سده دوم هجری کم‌کم در نوشته‌های خود خط کوفی را جایگزین خط پهلوی کردند. ||||||||early|||||||||||||replaced||| And Iranians gradually replaced the Pahlavi script in their writings from the end of the first century and the beginning of the second century of Hijri. تقریباً تمام اسناد زبان‌های ایرانی این دوره به خط عربی است. Almost all Iranian language documents of this period are in Arabic script.

خط کوفی در ابتدا بی‌نقطه و بدون حركات ضمه و کسره و فتحه و اعراب بود. ||||without||||diacritics|damma||kasra||fatha||diacritics| Am Anfang war die Kufic-Schrift ununterbrochen und ohne die Bewegungen von Ergänzungen, Brüchen, Eroberungen und Arabern. In the beginning, the Kufi script was without dots and without the movements of zama, kasra, fatha, and Arabs. این نقص خواندن این خط را مشکل‌ می کرد. |defect||||||| Dieser Fehler machte es schwierig, diese Zeile zu lesen. This defect made it difficult to read this line.

در سده‌های نخستین اسلامی، ایرانیان همچنان به خط‌ پهلوی می‌نوشتند. |centuries|||||||||| در همین حال، ایرانیان مسلمان تلاش کردند شیوۀ نوشتن قرآن را که به خط نبَطی بود و در آن ابهامات زیادی بود، بهبود ببخشند. in|||||||method of||Quran|||||Nabatean script|||||ambiguities|||improve|improve In der Zwischenzeit versuchten muslimische Iraner, die Art und Weise zu verbessern, wie der Koran geschrieben wurde, der in nabatäischer Schrift verfasst war und viele Unklarheiten aufwies. At the same time, Muslim Iranians tried to improve the way of writing the Qur'an, which was in Nabataic script and there were many ambiguities in it. از آن رو که قرآن به عربی بود، عرب‌ها در خواندن آن مشکلی نداشتند، ولی ایرانیان نمی‌توانستند آن را بخوانند. |||||||||||||||||||||read Since the Quran was in Arabic, the Arabs had no problem reading it, but the Iranians could not read it. در نتیجه ایرانیان طبق سلیقۀ خود و با نیم‌نگاهی به خط پهلوی و خط اوستایی، نقش مهمی را در تکامل خط نوشتاری قرآن و در واقع خط عربی بازی کردند. ||||taste|||with|half|glance|||||||||||evolution||writing|||||||played| Infolgedessen spielten die Iraner nach ihrem eigenen Geschmack und mit Blick auf die Schriften von Pahlavi und Avestan eine wichtige Rolle bei der Entwicklung der Koranschrift und sogar der arabischen Schrift. As a result, Iranians played an important role in the evolution of the written script of the Qur'an and, in fact, the Arabic script, according to their own taste and with partial attention to the Pahlavi and Avestan scripts.

برخلاف تصور بسیاری، بر این که ایرانیان خط کنونی خود را از عرب‌ها وام گرفته‌اند، خط فارسی پس از اسلام گونۀ تکامل‌یافته از خط در زمان اشکانیان و ساسانیان، یعنی پهلوی و اوستا بود. contrary to|imagination||||that|||||||||loan|borrowed|||Persian script||||type of|evolved||||||||||||| Contrary to the opinion of many, that the Iranians borrowed their current script from the Arabs, the Persian script after Islam was an evolved version of the script during the Parthian and Sassanid periods, that is, Pahlavi and Avesta. این خط که در سده‌ها پیش وارد عربستان شده‌ بود و با زبان عربی تطبیق داده شده‌ بود، یک بار دیگر توانست پس از اسلام وارد ایران شود. ||||||||Arabia|||||||adapted|||had|||||||||| Diese Schrift, die vor Jahrhunderten nach Saudi-Arabien gekommen war und an die arabische Sprache angepasst wurde, konnte nach dem Islam wieder in den Iran einreisen. This script, which had entered Arabia centuries ago and was adapted to the Arabic language, was once again able to enter Iran after Islam. علاوه بر این، ایرانیان پس از اسلام در تکامل این خط و در تبدیل آن به هنر خوشنویسی نقش عمده‌ای داشته‌اند. ||||||||evolution|||||||||calligraphy||||| Darüber hinaus haben postislamische Iraner eine wichtige Rolle bei der Entwicklung dieser Kalligraphie und ihrer Umwandlung in die Kunst der Kalligraphie gespielt. In addition, after Islam, Iranians played a major role in the evolution of this script and in its transformation into the art of calligraphy.

ایجاد نقطه و اِعراب در خط عربی بیشتر برای جلوگیری از اشتباه خواندن قرآن توسط غیرعرب زبانان از جمله ایرانیان انجام شد. |||||||||preventing||||||non-Arab|||||| The creation of dots and Arabs in the Arabic script was mostly done to prevent non-Arabic speakers, including Iranians, from misreading the Qur'an. عرب ها به همین دلیل نقطه گذاری را از آن زمان تا کنون هنوز اِعجام می نامند، زیرا این کار را به عجم_که برای نامیدن ایرانیان به کار می رفت_ پیوند می دادند. ||||||punctuation||||||||diacritical marks||the non-Arabs||||||non-Arabs||the|to name||||||link|| Aus diesem Grund nennen die Araber die Interpunktion immer noch Ajam, weil sie sie mit Ajam assoziierten, das verwendet wurde, um Iraner zu nennen. For this reason, the Arabs still call punctuation from that time until now, because they linked it to Ajam, which was used to name Iranians.

تا قرن هشتم هجری، ایرانیان هنوز تصرفی در خط عربی برای چهار حرف مخصوص زبان فارسی که در تازی نیست یعنی «پ» و «چ» و «ژ» و «گ» نکرده بودند. ||||||intervention||||||||||||Arabic|not present||p||||zh||g|| Bis zum 8. Jahrhundert n. Chr. Hatten die Iraner die arabische Schrift für die vier Buchstaben der persischen Sprache, die nicht in Tazi vorkommen, nämlich "P", "Ch", "J" und "G", noch nicht beherrscht. Until the 8th century of Hijri, Iranians had not yet mastered the Arabic script for the four letters of the Persian language that are not in Tazi, i.e. "P", "Ch", "Zh" and "G". و از قرن هشتم به بعد اندک اندک املای کنونی یعنی سه نقطه گذاشتن «پ» و «چ» و «ژ» و دو سرکش گذاشتن بر «گ» معمول شده است. ||||||gradually|little by little|spelling|||||||||||||diacritic mark|||||| Und ab dem achten Jahrhundert ist die derzeitige Schreibweise üblich geworden, dh drei Punkte "P", "Ch" und "J" und zwei rebellische Punkte auf "G". And from the 8th century onwards, little by little, the current spelling, i.e. putting three dots on "P" and "Ch" and "Z" and putting two dashes on "G" has become common.

در ادامه، از روند شکل گیری خط و زبان فارسی امروزی صحبت می کنم. Im Folgenden werde ich über die Bildung der modernen persischen Schrift und Sprache sprechen. In the following, I will talk about the process of the formation of calligraphy and the modern Persian language.