Szansa na powrót normalnych żarówek ||||Glühbirnen |||normais|lâmpadas Eine Chance für die Rückkehr der normalen Glühbirnen A chance for the return of normal light bulbs Chance de voltar às lâmpadas normais

Nasi pradziadkowie spędzali romantyczne wieczory przy świecach. |Urgroßeltern|||||Kerzen ||||||velas Our great-grandparents spent romantic evenings by candlelight. Nossos bisavós passavam noites românticas à luz de velas. My – przy ciepłym świetle żarówki. ||||Glühbirnen ||quente||lâmpada We - with warm light from the bulb. Nós – à luz quente da lâmpada. Najmłodsze pokolenie przyzwyczaja się do zimnej barwy świetlówek, kolorowanych LEDów i innych tego typu rozwiązań. ||gewöhnt|||||Leuchtstofflampen|gefärbten|LEDs||||| o mais jovem|geração|||||cor||coloridos|LEDs|||||soluções The youngest generation gets used to the cold color of fluorescent lamps, colored LEDs and other similar solutions. Czy naprawdę nie da się już nic zrobić z wynalazkiem Edisona, by przystawał do współczesnych wyobrażeń o oszczędności prądu? ||||||||||Edison||passt|||Vorstellungen||Einsparungen| ||||||||||Edison|||||imagens|||eletricidade Is there really nothing more that can be done with Edison's invention to bring it in line with modern notions of saving electricity? 27\. odcinek Świata w trzy minuty – o pracach nad przywróceniem światu normalnej żarówki. ||||||||Wiederherstellung|||Glühbirne W skrócie: od pewnego czasu trudno kupić klasyczne żarówki dużej mocy, które z pomocą prawa i rachunków za prąd zostały wyparte przez tzw. ||||||||Glühbirnen||||||||||||verdrängt|| żarówki ekologiczne – świetlówki i LEDy; przyczyna prosta: był to najprostszy sposób doprowadzenia do spadku zużycia energii w skali państwa o 10%; sprawność tradycyjnej żarówki to niecałe 3%, czyli z każdej 100 zł wydanych na światło, 97 idzie do kosza a tylko 3 zł idzie na świecenie; LEDy i świetlówki marnują ponad 80% energii; barwa nowych źródeł światła wciąż pozostawia wiele do życzenia; jak działa żarówka: drucik wolframowy, w formie spiralki, prąd przez niego przepływa i rozgrzewa do białości. Glühbirnen||Leuchtstofflampen||LED|Ursache||||||von der Herbeiführung||Rückgang|des Verbrauchs||||||||Glühbirne||||||||||||||||||Leuchten|LED||||||Farbe|||||lässt||||||Glühbirne|drucik|Wolfram|||Glühbirnen||||||wärmt|| W otoczeniu próżni lub obojętnego gazu, bo inaczej całość się błyskawicznie pali; elementem koniecznym – podgrzanie. ||Vakuum||eines inerten||||||||||Erwärmung Niestety, większość energii rozchodzi się w postaci promieniowania podczerwonego. |||verbreitet||||Strahlung|Infrarot Grzeje, ale nie świeci (w każdym razie nie światłem widocznym dla ludzi); próbowano modyfikować powierzchnię drucika wolframowego, by więcej ciepła poszło w światło, ale z powodu wysokich temperatur, każdy dodatek się odklejał; to może jakoś odesłać już wyemitowaną podczerwień z powrotem do żarnika, by też go podgrzewała? heizt|||||||||sichtbarem||||modifizieren|Oberfläche|Drahts|Wolfram|||||||||||||||abkleben||||<odesłać(1)>||<wyemitowaną>|Infrarot||||des Glühdrahts||||heizte Czyli obudować czymś żarnik. |umgeben||Glühbirne Kłopot polega na tym, jak to zrobić, by nie zasłonić światła widzialnego; naukowcy z MIT stworzyli miniaturowe zwierciadła ze szkła i warstw tlenku tantalu oraz dwutlenku krzemu. |||||||||verdecken||sichtbaren|||||miniaturisierte|Spiegel|||||von|Tantal||| Przepuszczają światło widzialne, odbijają promienie podczerwone; zmieniono też kształt żarnika, by miał większą powierzchnię i przyjmował więcej odbitego promieniowania; efekt: 6.6 efektywności energetycznej, prawie 3x więcej niż klasyczna żarówka. Sie lassen||sichtbares|reflektieren||Infrarot||||des Glühdrahts||||Fläche||||reflektierten|Strahlung||||||||| Ale ciągle nie dość, dlatego trwają dalsze prace nad próbą osiągnięcia efektywności 40%, czyli ze 100 zł wpakowanych w generowanie światła, tylko 60 będzie trafiać do kosza. |||||||||||||||verpackt||Erzeugung|||||| A nie 97, jak przy klasycznym oświetleniu. Źródła: Skuteczność świetlna i świetna tabelka pokazująca, ile energii idzie w kosmos; materiał ze Science na temat prac nad udoskonaleniem żarówki; raport Tailoring high-temperature radiation and the resurrection of the incandescent source (Nature). |||||Tabelle||||||||||||||Verbesserung|Glühbirne||Tailoring||hohe Temperatur|strahlung|||Wiederauferstehung|||inkandescent|Bericht| ||||||||energy||||||||||||||||||||||||| Materiał płatny. |bezahlt material| Licencja podkastu: CC BY-NC-ND. Jeśli chcesz go wykorzystać w celach niedozwolonych taką licencją, zapraszam do kontaktu.