Dlaczego SYRYJCZYK ucieka z OJCZYZNY? – 7 metrów pod ziemią
|сириец||||||
Why is a SYRIAN fleeing the DAM? - 7 meters underground
Чому сирійці тікають зі США? - 7 метрів під землею
To jest historia o wojnie i miłości.
Dies ist eine Geschichte über Krieg und Liebe.
This is a story about war and love.
Później widzieliśmy powoli, że sytuacja jest
|видели|медленно|||
Später sahen wir langsam, dass die Situation da war
Later we saw slowly that the situation was there
gorsza i gorsza, i gorsza.
worse and worse and worse.
Prawdopodobieństwo, ze ja zostanę zabrany do wojska
вероятность||||||
Die Wahrscheinlichkeit, dass ich zur Armee gebracht werde
The likelihood that I will be taken to the army
też było codziennie większe.
es war auch jeden Tag größer.
To jest bardzo trudne pytanie, naprawdę. Bo...
Das ist wirklich eine sehr schwierige Frage. Weil...
Syria, w której ja byłem,
Syria||||
Syria where I have been
się zmieniła.
hat sich verändert.
Mieszkasz w Polsce od ponad pięciu lat.
Sie leben seit über fünf Jahren in Polen.
You have been living in Poland for over five years.
Jak się tu znalazłeś?
как|||
Wie bist du hier her gekommen?
How did you get here?
To jest historia o wojnie i miłości.
Dies ist eine Geschichte über Krieg und Liebe.
Tak? Wojna, bo - wiadomo - Syria i wojna.
Jawohl? Krieg, weil - wissen Sie - Syrien und Krieg.
Yes? War, because - you know - Syria and war.
Miłość, bo moja była partnerka
Liebe, weil mein Ex-Partner
Love because my ex-partner
jest Polką. Więc to dlatego
sie ist Polin. Das ist der Grund
she is Polish. So that's why
do Polski.
nach Polen.
Dlaczego nie zostaliście na miejscu?
Warum bist du nicht dort geblieben?
Why didn't you stay there?
Bo w Syrii od początku wojny, to nie myśleliśmy, że będziemy po prostu...
Denn in Syrien dachten wir von Beginn des Krieges an nicht, dass wir einfach ...
Because in Syria, from the beginning of the war, we did not think that we would just ...
Myśleliśmy, że możemy jeszcze nadal mieszkać, bo myśleliśmy
Wir dachten, wir könnten noch leben, weil wir dachten
We thought we could still live because we thought
wtedy, że wojna niedługo będzie. A później
dann wird der Krieg bald sein. Und später
then that the war will be soon. And later
wiedzieliśmy powoli, że sytuacja jest gorsza
wir wussten langsam, dass die Situation schlimmer war
we knew slowly that the situation was worse
i gorsza, i gorsza. I wtedy zdecydowaliśmy
und schlimmer und schlimmer. Und dann haben wir uns entschieden
and worse and worse. And then we decided
po prostu
just
wyjechać z kraju.
verlasse das Land.
leave the country.
A co to znaczy, że było gorzej, gorzej i gorzej? Co się zmieniało? Jak zmieniało się
Und was bedeutet es, dass es immer schlimmer und schlimmer wurde? Was hat sich verändert? Wie hat sich geändert
And what does it mean that it was worse, worse and worse? What has changed? How has it changed
życie przeciętnych ludzi?
|обычных|
Leben des Durchschnittsmenschen?
life of average people?
Wszystko po prostu, tak?
всё|||
Einfach alles richtig?
Just everything right?
Ale to o to chodzi, to jest ten problem. Że
но|||||||||
Aber das ist es, das ist das Problem. Dass
But that's it, that's the problem. That
ta zmiana była aż tak subtelna,
|||||субтильная
diese änderung war so subtil
this change was so subtle
że
that
codziennie trochę jest gorzej, w sensie
jeden Tag ist ein bisschen schlimmer, meine ich
everyday is a little worse, I mean
mniej bezpiecznie, tak?
weniger sicher, oder?
less safe, right?
Prawdopodobieństwo, że ja zostanę zabrany do wojska
вероятность||||||
Die Wahrscheinlichkeit, dass ich zur Armee gebracht werde
The probability that I will be taken to the army
też było codziennie większe, tak?
es war auch jeden Tag größer, oder?
was also bigger every day, right?
Więc to
So this
tak było. I też było prawdopodobieństwo, że moja
es war so. Und es bestand die Wahrscheinlichkeit, dass es von mir war
it was so. And there was a likelihood that it was mine
była partnerka wtedy miała
Ex-Partner dann hatte sie
ex-partner then she had
taki..., było też takie prawdopodobieństwo, że
so ..., es gab auch eine solche Wahrscheinlichkeit, dass
so ..., there was also such a probability that
ona zostanie deportowana wtedy z Syrii.
she will then be deported from Syria.
Bo dla syryjskiego rządu wtedy
Denn für die syrische Regierung dann
Because for the Syrian government then
być na przykład dziennikarzem,
|||журналистом
sei zum Beispiel ein Journalist
be, for example, a journalist
który... Każdy cudzoziemiec wtedy,
||иностранец|
wer ... jeder Ausländer dann,
who ... every foreigner then,
"zachodni" cudzoziemiec
"westlicher" Ausländer
"western" foreigner
był suspected... Jak jest...?
|подозреваемый||
er wurde verdächtigt ... Wie geht es ...?
he was suspected ... How is ...?
Podejrzany.
Suspect.
Podejrzany, że jest po prostu dziennikarzem. Więc myśleliśmy, ze ona nie będzie deportowana i
Vermute, dass er nur ein Journalist ist. Also dachten wir, sie würde nicht abgeschoben und
Suspect that he is just a journalist. So we thought she wouldn't be deported and
ja nie będę zabrany do wojska.
Ich werde nicht zur Armee gebracht.
I will not be taken to the army.
Ty bałeś się, że zostaniesz zabrany do wojska. Co to
Sie hatten Angst, in die Armee aufgenommen zu werden. Was ist das
You were afraid of being taken into the army. What is it
by oznaczało dla ciebie?
would mean for you?
Bo wojna w Syrii to jest,
Denn der Krieg in Syrien ist
Because the war in Syria is
to nie jest wojna między, na przykład...
es ist kein Krieg zwischen, zum Beispiel ...
it's not a war between, for example ...
Okej, to było na różnych
Okay, das war anders
Okay, that was different
poziomach, tak? Się zaczynało od
|||начиналось|
Ebenen, oder? Es begann mit
levels, right? It started with
protestów. Później te protesty zaczynały
Proteste. Später begannen diese Proteste
protests. Later these protests began
być militaryzowane, tak? Bo nacisk
militarisiert werden, oder? Denn die Betonung
be militarized, right? Because pressure
reżimu, prowokacja itd., później ludzie zaczynali po prostu
|провокация||||||
Regime, Provokation etc., dann haben die Leute einfach angefangen
regime, provocation, etc., then people just started
walczyć z reżimem. Później
das Regime bekämpfen. Später
fight the regime. Later
zaczynało być bardziej
es fing an mehr zu werden
it was starting to get more
radykalnie. Radykalizował się ten konflikt.
radically. This conflict has become radicalized.
Wszystkie strony, tak? I wtedy... Ja nie chcę brać
Alle Seiten, oder? Und dann ... will ich nicht nehmen
All sides, right? And then ... I don't want to take
udziału w tym
участия||
daran teilnehmen
participate in it
bałaganie, tak? W sensie, że ja,
в беспорядке|||||
ein Durcheinander oder? In dem Sinne, dass ich
a mess right? In the sense that I,
bo wojsko syryjskie niestety nie walczyło dla kraju.
weil die syrische Armee leider nicht für das Land gekämpft hat.
because the Syrian army, unfortunately, did not fight for the country.
Bardziej walczyło dla reżimu jako systemu, tak?
Es hat mehr für das Regime als System gekämpft, oder?
It fought more for the regime as a system, right?
I...
rebelianci nie walczą też
повстанцы|||
die Rebellen kämpfen auch nicht
the rebels don't fight either
dla kraju, walczą dla ideologii
für das Land, sie kämpfen für die Ideologie
for the country, they fight for the ideology
i dla swoich sponsorów
and for their sponsors
itd. Dlatego to było dla mnie trudne zostać.
usw. Es fiel mir also schwer zu bleiben.
etc. So it was difficult for me to stay.
Czyli nie chciałeś być wykorzystany do czyjejś walki.
Du wolltest also nicht im Kampf eines anderen verwendet werden.
So you didn't want to be used in someone else's fight.
Przez nikogo.
By nobody.
Wyjechaliście do Polski. Jak wyglądały twoje początki?
Вы уехали||||||
Sie sind nach Polen abgereist. Wie waren Ihre Anfänge?
You left for Poland. What were your beginnings like?
Początki tutaj były trudne, bo nie mówiłem po polsku.
Die Anfänge hier waren schwierig, weil ich kein Polnisch sprach.
The beginnings here were difficult because I didn't speak Polish.
Ani słowa?
Ohne ein Wort?
Without a word?
Jeden, dwa, trzy, takie typu...,
Eins, zwei, drei, von der Art ...,
One, two, three, such as ...,
słownictwa już nauczyłem się wtedy, tak?
Ich habe die Vokabeln dann schon gelernt, oder?
I already learned the vocabulary then, right?
Ale jednak to było trudne, tak? Że nie
Aber trotzdem war es schwierig, oder? Das nicht
But still it was difficult, right? That not
mówię po polsku, było dużo frustracji, miałem bardzo fajne,
Ich spreche Polnisch, es war viel Frust, ich hatte viel Spaß,
I speak Polish, there was a lot of frustration, I had a lot of fun,
bardzo dobry poziom życia w Syrii, bo ja pracowałem dla
sehr guter Lebensstandard in Syrien, weil ich gearbeitet habe
very good standard of living in Syria because I have worked for
ONZ wtedy...
ООН|
UNO dann...
UN then ...
No właśnie.
Genau.
Exactly.
W UNHCR-ze, tak?
|в УВКБ||
Beim UNHCR, richtig?
At UNHCR, right?
Jesteś człowiekiem po studiach. Miałeś dobrą pracę, przyzwoicie zarabiałeś, nie żal ci było to zostawiać?
|||||||прилично|зарабатывал||||||
Sie sind ein Doktorand. Du hattest einen guten Job, du hast ein ordentliches Gehalt bekommen, war es dir nicht leid, ihn aufzugeben?
You are a graduate student. You had a good job, you earned a decent salary, weren't you sorry to leave it?
Moja była partnerka też bardzo dobrze zarabiała.
Mein Ex-Partner hat auch sehr gut verdient.
My ex-partner also earned very well.
Wiedliście fajne życie.
вели||
Ihr hattet ein schönes Leben.
You guys had a nice life.
Dokładnie. Ale zagrożenie było coraz większe....
Genau. Aber die Bedrohung wurde immer größer....
Exactly. But the threat was getting bigger ....
Większe.
Größer.
Bigger.
Coraz większe.
Größer.
Bigger.
Coraz większe. Wtedy myśleliśmy, że do Polski to jest najbezpieczniejszy wybór dla nas.
Größer. Damals dachten wir, dass es für uns die sicherste Wahl ist, nach Polen zu gehen.
Bigger. Back then, we thought that going to Poland was the safest choice for us.
I tak. I później, jeszcze kilka miesięcy, to był taki trochę...
Und ja. Und dann, noch ein paar Monate, war es ein bisschen ...
And yes. And then, a few more months, it was a bit ...
Szukałem pracy, po angielsku itd., nie mówiłem po
Ich war auf der Suche nach einem Job, auf Englisch usw., ich sprach nicht
I was looking for a job, in English etc., I didn't speak
polsku, wtedy to było trudno.
Polnisch, das war damals schwierig.
Polish, it was difficult then.
I jeżeli była jakaś praca wtedy to było
Und wenn es Arbeit gab, dann war es
And if there was any work then it was
takie: "Okej, on pracował dla ONZ,
wie: "Okay, er hat für die Vereinten Nationen gearbeitet,
like "Okay, he worked for the United Nations,
to on na pewno chce on nas takiej...
er will uns auf jeden Fall so...
he definitely wants us like that ...
tyle pieniędzy".
so viel Geld".
so much money".
Musiałem spuścić z tonu i, domyślam się, poszukać prostszej, mniej płatnej pracy.
|снизить||тона|||||простой|||
Ich musste mich überlegen und nach einem einfacheren, weniger bezahlten Job suchen.
I had to take my mind and, I guess, look for a simpler, less paid job.
Dokładnie, no. I wtedy...
Genau, nein. Und dann...
Exactly, no. And then...
Co znalazłeś?
Was hast du gefunden
What did you find
Pracowałem na bazarze. Bazar ekologiczny. Na Mokotowie jest taki bazar, który się nazywa Olkuska.
||базаре|||||||||||
Ich habe auf dem Basar gearbeitet. Ökologischer Basar. In Mokotów gibt es einen Basar namens Olkuska.
I worked at the bazaar. Ecological bazaar. There is a market in Mokotów called Olkuska.
I co tam sprzedawałeś?
|||продавал
Und was hast du dort verkauft?
And what did you sell there?
Soczewicę, mąkę, daktyle, przyprawy.
чечевицу|муку|финики|специи
Linsen, Mehl, Datteln und Gewürze.
Lentils, flour, dates, and spices.
I ludzie
Und Leute
And people
przychodzili do mnie i zaczynali pytać, tak?
Sie kamen immer zu mir und fingen an zu fragen, oder?
they used to come to me and start asking, right?
Miałeś okazję, żeby uczyć się języka?
Hatten Sie die Möglichkeit, eine Sprache zu lernen?
Have you had the opportunity to learn a language?
Tak, tak, tak, to o to chodzi. A tak, pytają o produkty, tak? A później:
Yes, yes, yes, that's it. Oh yes, they ask for products, right? And later:
"A ciekawe skąd jesteś?", "Co tutaj robisz?" itd., itd. Wtedy to
"Und ich frage mich, woher kommst du?", "Was machst du hier?" usw. usw. Dann das
"I wonder where are you from?" "What are you doing here?" etc., etc. Then this
miałem rozmawiać z ludźmi. I jak możesz widzieć, że jestem też
Ich musste mit den Leuten reden. Und wie kannst du sehen, dass ich es auch bin
I had to talk to people. And how can you see that I am too
gadający trochę, tak? Więc to ja
говорящий|||||
ein bisschen reden, ja? Also, das bin ich
talking a little, yeah? So that's me
miałem komunikować się z ludźmi, tak? I wtedy
I was supposed to communicate with people, right? And then
coraz lepiej, coraz lepiej. W tym czasie też
getting better, getting better. At that time too
zaczynałem uczyć się polskiego tak
I started to learn Polish yes
z Fundacji Ocalenie, gdzie ja dzisiaj pracuję, tak?
|Фонда|Спасение|||||
||Salvation|||||
von der Ocalenie Foundation, wo arbeite ich heute, oder?
from the Ocalenie Foundation, where do I work today, right?
W jaki sposób postrzegają cię Polacy? Wyglądasz
Wie nehmen Polen Sie wahr? Sie sehen
How do Poles perceive you? You look
nieco inaczej niż przeciętny Polak, masz ciemniejszą
etwas anders als der durchschnittliche Pole, du hast einen dunkleren
slightly different than the average Pole, you have a darker one
karnację, kręcone włosy.
кожу|кудрявые|
|curly|
Teint, lockiges Haar.
complexion, curly hair.
Czy Polacy reagują na ciebie z uśmiechem,
Reagieren Polen mit einem Lächeln auf dich,
Do Poles react to you with a smile,
życzliwością? Czy nie wszyscy?
kindness? Not all of them?
Zależy. Słuchaj, różnie jest.
Es hängt davon ab, ob. Hören Sie, die Dinge sind anders.
It depends. Listen, things are different.
Bo to zależy od skojarzenia, tak?
||||ассоциации|
Da kommt es auf den Verband an, oder?
Because it depends on the association, right?
I co ta osoba widzi we mnie.
And what that person sees in me.
Na przykład są ludzie, którzy myślą o mnie,
Zum Beispiel gibt es Leute, die an mich denken
For example, there are people who think about me
że ja jestem albo z Hiszpanii, albo z Włoch,
dass ich entweder aus Spanien oder Italien komme,
that I am either from Spain or Italy,
i pytają: "Czy pan jest Polakiem?",
und sie fragen: "Bist du polnisch?",
and they ask: "Are you Polish?",
przepraszam. "Czy pan jest Hiszpanem?", "czy pan jest Włochem?".
excuse me. "Are you Spanish?" "Are you Italian?"
Ja mówię "nie", tak?
Ich sage nein, oder?
I say no, right?
Albo są ludzie, którzy myślą o mnie, że jestem Grekiem.
Oder es gibt Leute, die mich für Griechen halten.
Or there are people who think of me as Greek.
Tak?
Yes?
Prawie nigdy nikt nie mówił, że jestem
Fast nie hat jemand gesagt, dass ich es bin
Almost never anyone said I was
z Syrii. Albo bardzo rzadko też
aus Syrien. Oder auch sehr selten
from Syria. Or very rarely too
ktoś myśli o mnie, że jestem
jemand denkt an mich, dass ich es bin
someone thinks of me that I am
arabskojęzyczny.
арабоязычный
Arabische Sprache.
Arabic language.
Polacy na pierwszy rzut oka widzą w tobie południowca -
||||||||южанина
Polen sehen Sie auf den ersten Blick als Südländer -
Poles at first glance see you as a southerner -
Włocha, Hiszpania. A co, kiedy dowiadują się,
|||||узнают|
Italien, Spanien. Was ist, wenn sie es herausfinden?
Italy, Spain. What about when they find out
że jesteś Syryjczykiem?
dass du Syrer bist?
that you are Syrian?
Aha, kto jest? No,
Ach wer ist? Brunnen,
Oh who is? Well,
generalnie do 2012 roku, kiedy ja
im Allgemeinen bis 2012, wenn ich
generally until 2012 when me
przyjechałem do Polski, ludzie pytają: "Skąd jesteś?", ja wtedy:
Ich bin nach Polen gekommen, die Leute fragen: "Woher kommst du?", ich dann:
I came to Poland, people ask: "Where are you from?", then I:
"Jestem z Syrii", tak? "O..."
"Ich komme aus Syrien", oder? "ÜBER..."
"I'm from Syria", right? "ABOUT..."
Wojna.
Krieg.
War.
Wojna. "To przykro mi", coś takiego, tak? Ale później
Krieg. "Es tut mir leid", so ähnlich, oder? Aber später
War. "I'm sorry", something like that, right? But later
powoli takie podejście
langsam dieser Ansatz
slowly this approach
się zmieniło.
hat sich verändert.
has changed.
W jaki sposób?
Wie?
How?
Że generalnie po 2015 roku weszliśmy w tę falę
|||||||волну
Dass wir im Allgemeinen nach 2015 in diese Welle eingetreten sind
That generally after 2015 we entered this wave
hejtów na...,
хейтов|
hassen auf...
hate on ...
w internecie i...
im Internet und...
on the internet and ...
Dotyczące uchodźców?
|беженцев
Concerning refugees?
Dotyczące uchodźców, tak? Więc to... I też takie negatywne podejście do
Was Flüchtlinge betrifft, oder? Also das ... Und auch so eine negative Einstellung gegenüber
Concerning refugees, right? So this ... And also such a negative attitude towards
Arabów, do muzułmanów, tak?
Arabs, to Muslims, right?
Do ludzi z tego regionu.
To the people of this region.
Kiedy zdarzały się te negatywne reakcje, których na szczęście
||||||||счастью
Wenn diese negativen Reaktionen passiert sind, hast du Glück
When these negative reactions happened, you are lucky
było zdecydowanie mniej, to na czym one polegały?
es gab definitiv weniger, worum ging es?
there was definitely less, what were they about?
No takie, że ktoś krzyczał albo powiedział coś
||||кричал|||
Naja, jemand hat geschrien oder etwas gesagt
Well, someone shouted or said something
niemiłego.
unpleasant.
No tak, nigdy nie byłem taki nękany, nigdy nie byłem
||||||досаждали|||
Oh ja, ich wurde noch nie so belästigt, noch nie
Oh yeah, I've never been so harassed, never been
nękany w sposób, po prostu, fizyczny. Na szczęście.
|||||||счастье
auf einfache, körperliche Weise belästigt. Glücklicherweise.
harassed simply physically. Fortunately.
Jeszcze. Mam nadzieję, że nie będę.
Immer noch. Ich hoffe, ich werde es nicht tun.
Yet. Hope I won't.
Czy masz jakieś sposoby na to, żeby przełamać lody, żeby oswoić
||||||||леды||освоить
Hast du irgendwelche Möglichkeiten, das Eis zu brechen, um es zu zähmen?
Do you have any ways to break the ice to tame?
Чи є у вас якісь способи розбити кригу, приборкати
tego Polaka z tym Syryjczykiem?
dieser Pole mit diesem Syrer?
this Pole with this Syrian?
Prawdę mówiąc, trochę podpuszczam ich.
|||подзуживаю|
Um ehrlich zu sein, bin ich ein bisschen ein Druck auf sie.
To tell the truth, I am a little bit of a tease.
W jaki sposób?
Wie?
How?
W jaki sposób? Że nie od razu mówię im, że jestem z Syrii, na przykład: "Okej, to skąd pan myśli, że jestem?".
Wie? Dass ich ihnen nicht gleich sage, dass ich aus Syrien komme, zum Beispiel: "Okay, wo denkst du dann bin ich?"
How? That I don't tell them right away that I am from Syria, for example: "Okay, then where do you think I am?"
I oni zgadują?
||угают
Und raten sie?
And they guess?
Tak, zaczynają, tak. "O, okej. To pan nie do końca wygląda jak Polak".
Ja, sie fangen an, ja. "Oh, okay. Du siehst nicht ganz aus wie ein Pole."
Yes, they start, yes. "Oh, okay. You don't exactly look like a Pole."
"Okej, czy pan jest pół-Polakiem?".
"Okay, bist du halb Polin?"
"Okay, are you half-Polish?"
"Prawie".
"Schon fast".
"Almost".
Prawie Polak, ale nie pół-Polak. No tak. I później tak
Fast ein Pole, aber kein Halbpol. Ja. Und dann ja
Almost a Pole, but not a half-Pole. Yeah. And then yes
zaczynają, tak? Na przykład: O, pan może być,
sie fangen richtig an? Zum Beispiel: Oh, du bist vielleicht,
they start right? For example: Oh, you may be,
nie wiem, z jakiego kraju, z południowej Ameryki albo
Ich weiß nicht welches Land, Südamerika auch
I don't know which country, South America either
z Włoch, albo z Hiszpanii itd., itd.,
aus Italien, oder aus Spanien usw. usw.,
from Italy, or from Spain etc. etc.,
z Grecji. Bo generalnie, co ja mówiłem. Że okej, jestem z
aus Griechenland. Denn im Grunde was ich gesagt habe. Das ist okay, ich bin dabei
from Greece. Because basically what I was saying. That's okay, I'm with
Morza Śródziemnego.
Mittelmeer.
Mediterranean Sea.
Tak?
Yes?
Z... To Hiszpania, Włochy.
With ... It's Spain, Italy.
Nie, nie, nie, trochę wschód.
Nein, nein, nein, ein bisschen östlich.
No, no, no, a little east.
Trochę wschód.
Ein bisschen östlich.
A bit east.
Grecja. Nie, nie.
Griechenland. Nein nein.
Greece. No no.
Jeszcze bardziej.
Sogar mehr.
Even more.
Jeszcze dalej. Turcja.
Even further. Turkey.
Blisko. Ciepło.
In der Nähe von. Hitze.
Near. Heat.
"Tak? Nie byłem bardzo dobry z geografii w szkole, ale jednak... Syria!".
"Ja? Ich war in der Schule nicht sehr gut in Erdkunde, aber trotzdem ... Syrien!"
"Yes? I wasn't very good at school geography, but still ... Syria!"
W końcu pada. I czemu służy ta zabawa, czemu ty się w ten sposób z nimi bawisz? W ten sposób
в|конце|||зачем|служит||||||||||||||
Endlich regnet es. Und wofür ist dieses Spiel, warum spielst du so mit ihnen? Auf diese Weise
It's finally raining. And what is this game for, why are you playing with them this way? In this way
oswajasz ich? Pokazujesz, że jesteś fajnym gościem?
осваиваешь||||||парнем
zähmst du sie? Zeigen Sie, dass Sie ein cooler Typ sind?
do you tame them Are you showing you're a cool guy?
Tak, tak, o to chodzi, że widzą... Chodzi mi o to,
Ja, ja, der Punkt ist, sie können sehen ... ich meine,
Yeah, yeah, the point is they see ... I mean,
że nie będzie tego dystansu, tak? Bo kiedy...
diese Entfernung wird es nicht geben, oder? Weil wenn ...
there won't be this distance, right? Because when ...
To o to chodzi. Rozmowa musi się zacząć jakaś,
Das ist es. Es muss ein Gespräch geben,
This is it. There must be some conversation
tak? Rozmawiać.
Yes? Speak.
Możesz słyszeć mnie. Ja też mówię po polsku.
Du kannst mich hören. Ich spreche auch Polnisch.
You can hear me. I also speak Polish.
Możesz spytać mnie, jakiekolwiek pytanie, tak?
Sie können mir jede Frage stellen, oder?
You can ask me any question, right?
Na przykład, jeśli chodzi o temat Syrii, tak? Kiedy oni
Zum Beispiel, wenn es um Syrien geht, oder? Wenn sie
For example, when it comes to Syria, right? When they
widzą, że jestem z Syrii, wiedzą, że jestem z Syrii,
Sie sehen, dass ich aus Syrien komme, sie wissen, dass ich aus Syrien komme,
they see I'm from Syria, they know I'm from Syria,
no wtedy: "O, co się dzieje u was?".
na dann: "Oh, was ist denn mit dir los?"
then: "Oh, what's going on with you?"
Właśnie. I wtedy pada najczęściej, domyślam się, pytanie o
Genau. Und dann ist die häufigste, denke ich, die Frage nach
Just. And then the most common question is, I guess, about
wojnę. Co odpowiadasz? Jak
Krieg. Was antwortest du? Wie
war. What are you answering? How
w najprostszy sposób wytłumaczyć Polakowi,
|самый простой|||
am einfachsten einem Polen zu erklären,
in the easiest way to explain to a Pole,
co dzieje się u ciebie w kraju?
Was passiert in Ihrem Land?
what is happening in your country?
Ojej. Bałagan.
Ой|беспорядок
Oh my. Mess.
Po prostu, bałagan. To jest,
Einfach ein Durcheinander. Es ist,
Simply, a mess. It is,
jak się mówi po angielsku - war by proxy, tak? To
|||||||прокси||
Wie spricht man Englisch - Krieg durch einen Stellvertreter, oder? Dies
how do you speak english - war by proxy, right? This
każdy z tych stron, bo nie tylko
jede dieser Seiten, denn nicht nur das
each of these sites, because not only that
dwa, nie tylko trzy, nie cztery. To różnie.
zwei, nicht nur drei, nicht vier. Es ist anders.
two, not only three, not four. It is different.
War worlds, tak?
War worlds, yeah?
Każdy ma swojego sponsora.
Jeder hat einen Sponsor.
I sponsorzy też się zmieniają od czasu do czasu.
Und auch Sponsoren wechseln von Zeit zu Zeit.
And the sponsors also change from time to time.
Tak? Mają różne podejście do ich...
Jawohl? Sie haben unterschiedliche Herangehensweisen an ihre ...
Yes? They have different approaches to their ...
w Syrii. Tak jak ja na przykład kiedyś
in Syrien. Wie ich zum Beispiel früher
in Syria. Like I used to, for example
też w żarcie, w żarcie powiedziałem komuś, że
auch im Scherz, im Scherz habe ich das jemandem erzählt
also in joke, in joke I told someone that
"Słuchaj, jeżeli masz dwóch kolegów,
„Hör zu, wenn du zwei Freunde hast,
"Listen, if you have two friends,
którzy są wrogami
who are enemies
i chcą walczyć między sobą, i nie chcesz, żeby oni
Ich will gegeneinander kämpfen, ich will sie nicht
i want to fight each other, i dont want them
walczyli tutaj, u nas, na przykład, nie wiem,
die haben hier gekämpft, bei uns zum Beispiel, ich weiß es nicht
they fought here, with us, for example, I don't know
na parkingu albo w podwórku,
auf dem Parkplatz oder im Hof,
in the parking lot or in the yard,
albo coś, wysyłaj ich do Syrii. Tam i tak
oder so, schick sie nach Syrien. Da und ja
or something, send them to Syria. There and yes
się dzieje już. Okej, to jest bardzo czarny
passiert schon. Okay, das ist sehr schwarz
is already happening. Okay, this is very black
humor, tak? Ale jednak to naprawdę tak wygląda.
Humor, ja? Aber es ist wirklich so.
humor, yes? But it really is like that.
Że, nie wiem, Iran ma problemy z Arabią Saudyjską, Rosja
That, I don't know, Iran has problems with Saudi Arabia, Russia
ma problemy ze Stanami Zjednoczonymi. Nie wiem, Turcja
has problems with the United States. I don't know Turkey
ma problemy z kimś. I tak dalej, i tak dalej. No...
hat Probleme mit jemandem. Und so weiter und so fort. Brunnen...
has problems with someone. And so on and so forth. Well...
I te problemy załatwiają w Syrii.
|||решают||
Und diese Probleme werden in Syrien behandelt.
And these problems are dealt with in Syria.
U nas. Po prostu.
An unserer Stelle. Gerade.
In our place. Just.
Co ty czujesz, kiedy słyszysz od polskich
Was fühlst du, wenn du von Polnisch hörst
What do you feel when you hear from Polish
polityków,
Politiker,
politicians,
od polskich komentatorów? Albo od
von polnischen Kommentatoren? Oder von
from Polish commentators? Or from
najzwyczajniejszych obywateli,
самых обыкновенных|
gewöhnliche Bürger,
ordinary citizens,
że cudzoziemcy
|иностранцы
that foreigners
z Bliskiego Wschodu przywożą do Polski
|||привозят||
they bring them to Poland from the Middle East
albo jakieś choroby, albo, co gorsza, gwałcą
||||||изнасилуют
oder einige Krankheiten, oder schlimmer noch, sie vergewaltigen
or some diseases, or worse, they rape
polskie kobiety?
Polnische Frauen?
Polish women?
Co człowiek czuje, kiedy słyszy takie głupoty?
Was fühlt ein Mensch, wenn er so dumme Dinge hört?
What does a person feel when he hears such folly?
Ja nie wiem, co mogę powiedzieć. Bo to jest tak, że
Ich weiß nicht, was ich sagen soll. Weil es so ist
I don't know what to say. Because it's like that
poziom dyskursu jest bardzo, bardzo, bardzo niski.
|дискурса|||||
das Niveau des Diskurses ist sehr, sehr, sehr niedrig.
the level of discourse is very, very, very low.
Tak? I to jest taki przekład po prostu, że
|||||перевод|||
Jawohl? Und das ist nur eine solche Übersetzung, dass
Yes? And this is just such a translation that
choroby, nie wiem,
I don't know
przemoc seksualna
насилие|
sexuelle Gewalt
sexual violence
albo coś, no... Chodzi mi o to, że jeżeli
oder so, naja ... ich meine wenn
or something, well ... I mean if
jedziemy na wakacje, naprawdę, do takich krajów,
Wir machen Urlaub, wirklich, in solche Länder,
we are going on vacation, really, to such countries,
które naprawdę są dalekie, tak?
die sind wirklich weit weg, oder?
which really are far away, right?
I ludzie w Polsce naprawdę jeżdżą. Na przykład
Und die Leute in Polen fahren wirklich. Zum Beispiel
And people in Poland really drive. E.g
bardzo daleko, gdzie jest na przykład
sehr weit, wo es zum Beispiel ist
very far where it is for example
inny system ekologiczny, gdzie naprawdę są
ein anderes ökologisches System, wo sie wirklich sind
another ecological system where they really are
różne wirusy i różne mikroby, które naprawdę są
verschiedene Viren und verschiedene Mikroben, die es wirklich sind
different viruses and different microbes that really are
daleko, tak?
weit weg ja
far away yeah
I ludzie wracają, więc... To co, czy mamy
Und die Leute kommen immer wieder, also ... Was haben wir?
And people keep coming back, so ... What do we have
Polaków, którzy
Polen, die
Poles who
jeżdżą na wakacje i inni mówią do nich: "nie wracajcie"?
sie fahren in den urlaub und andere sagen zu ihnen: "komm nicht zurück"?
they go on vacation and others say to them: "don't come back"?
Tak? To jedna rzecz. A druga rzecz: dobra, Syria nie jest
Jawohl? Es ist eine Sache. Und das Zweite: Okay, Syrien nicht
Yes? It's one thing. And the second thing: okay, Syria is not
aż tak daleko.
bisher.
so far.
Syria jest w okolicach Morza Śródziemnego,
Syria is near the Mediterranean Sea,
więc to samo jak
Włochy,
Italy,
Grecja, gdzie
Greece where
mają też podobny
sie haben auch ein ähnliches
they also have a similar one
system mikrobiologiczny.
mikrobiologisches System.
Wtedy mikroby i wirusy są podobne do tych w krajach, które są
Dann ähneln die Mikroben und Viren denen in den Ländern, in denen sie sich befinden
Then the microbes and viruses are similar to those in the countries they are
w południowej Europie. No też co?
in Südeuropa. Na und?
in southern Europe. So what?
To mówimy do ludzi z Grecji albo
Darüber sprechen wir auch mit den Griechen
z Włoch: "Nie przyjeżdżajcie do Polski,
|||приезжайте||
aus Italien: "Komm nicht nach Polen,
from Italy: "Don't come to Poland,
bo jesteście chorzy", tak?
weil du krank bist“, ja?
Czyli tłumaczysz cierpliwie, konsekwentnie, wyjaśniasz, oswajasz...
|||последовательно|объясняешь|
Also erklärst du geduldig, konsequent, erklärst, zähmst ...
So you explain patiently, consistently, explain, tame ...
Cierpliwie. Generalnie tak robię, bo niestety
терпеливо|||||
Geduldig. Generell tue ich das, denn leider
Patiently. Generally I do, because unfortunately
to ogólnie tak jest, tak? Jeżeli...
das ist im Allgemeinen so, oder? Wenn...
that's generally the way it is, right? If...
Takich pytań jest dużo
Solche Fragen gibt es viele
There are many such questions
wtedy muszę być cierpliwy, cierpliwy.
dann muss ich geduldig sein, geduldig.
then I have to be patient, patient.
Zostaniesz w Polsce czy czekasz aż
Bleibst du in Polen oder warte bis
Will you stay in Poland or wait until
wojna w Syrii się zakończy? Czy myślisz o powrocie?
Wird der Krieg in Syrien enden? Denken Sie daran, zurückzukehren?
will the war in Syria end? Are you thinking of going back?
Ja nie wiem. To jest bardzo trudne pytanie, naprawdę.
Ich weiß nicht. Das ist wirklich eine sehr schwierige Frage.
I do not know. This is a very difficult question, really.
Bo...
Because...
Syria, w której ja byłem,
Syrien wo ich war
Syria where I have been
się zmieniła.
hat sich verändert.
has changed.
Tak? I też w Syrii byłem trochę...
Jawohl? Und auch in Syrien war ich ein bisschen ...
Yes? And also in Syria I was a bit ...
inaczej.
Andernfalls.
otherwise.
I też ja się zmieniłem, więc
Und ich habe mich auch verändert, also
And I have changed too, so
ja tutaj, Syria - tutaj. Tak? Syria się zmieniła,
ich hier, Syrien - hier. Jawohl? Syrien hat sich verändert
me here, Syria - here. Yes? Syria has changed
i ja też. Więc jestem teraz jeszcze dalej.
ich auch. Also ich bin jetzt noch weiter weg.
me too. So I'm even further now.
Ale o to mi chodziło, ze Polska dla mnie jest
Aber ich meinte, Polen ist für mich
But my point is that Poland is for me
domem teraz. Mogę powiedzieć, że Polska jest dla mnie
jetzt nach Hause. Ich kann sagen, Polen ist für mich
home now. I can say that Poland is for me
moją drugą ojczyzną, tak? To na pewno tak. Ale
мою|второй|||||||
meine zweite Heimat, oder? Es ist sicher. Aber
my second homeland, right? It sure is. But
jednak też patrząc na to, że
||смотря|||
schaue mir das aber auch an
however also looking at that
nigdy nie mówisz "nigdy", tak? Że,
du sagst nie nie, oder? Dass,
you never say never, right? That,
nie wiem, może zostanę tutaj. Może ja
Ich weiß nicht, vielleicht bleibe ich hier. Vielleicht Ich
I don't know, maybe I'll stay here. Maybe me
jadę dalej. Mogę jeszcze raz do Syrii,
Ich mache weiter. Ich kann zurück nach Syrien
I'm going on. I can go back to Syria
ja nie wiem, naprawdę.
Ich weiß es wirklich nicht.
Co z twoją rodziną? Czy została na miejscu, czy...
Was ist mit deiner Familie? Ist sie dort geblieben oder...
What about your family? Did she stay there or ...
To zależy od definicji rodziny. Czy to jest "my big fat Greek wedding",
это||зависит от|определения||||||большой|жирная|греческая|
Das hängt von der Definition der Familie ab. Ist das "meine große fette griechische Hochzeit",
It depends on the definition of the family. Is this "my big fat Greek wedding",
tak? Wtedy to oznacza, że kuzyni, kuzyni,
Jawohl? Dann bedeutet es, dass Cousins, Cousins,
Yes? Then it means that cousins, cousins,
kuzyni, tak?
Cousinen, ja?
cousins, yeah?
Są wszędzie. W Syrii i poza Syrią.
Are everywhere. Within and outside Syria.
Rodzice, rodzeństwo są w Europie. Mam
|сестры и братья||||
Eltern und Geschwister sind in Europa. Ich habe ein
Parents and siblings are in Europe. I have
rodziców i młodszych braci. Są w Monachium dzisiaj,
||младших||||Мюнхен|
Eltern und jüngere Brüder. Sie sind heute in München
parents and younger brothers. They are in Munich today
w Niemczech. I mój młodszy brat,
|в Германии||||
in Deutschland. Und mein kleiner Bruder,
in Germany. And my little brother,
ten średni,
der Durchschnitt,
the average one,
mieszka tu w Warszawie.
er lebt hier in Warschau.
he lives here in Warsaw.
W Polsce, w Warszawie? Czy oni wszyscy również wyjechali ze względu na
||||||||уехали|||
In Polen, in Warschau? Sind sie auch alle weggegangen um des
In Poland, in Warsaw? Have they all also left for the sake of
wojnę?
Krieg?
Tak, tak, tak.
Bo to każdy miał taki specyficzny
Because everyone had that specific
powód jak ten, dla mnie, żeby nie wrócić
ein Grund wie dieser für mich, nicht wiederzukommen
a reason like this for me not to come back
do wojska. Bo kiedyś ja byłem żołnierzem, bo to jest obowiązkowe
zur Armee. Weil ich früher Soldat war, weil es Pflicht ist
to the army. Because I used to be a soldier because it is obligatory
w Syrii, tak?
in Syrien, oder?
Żeby...
Ja dostałem powołanie do rezerwy,
||призыв||резерву
Ich habe einen Anruf bei der Reserve bekommen,
I got a call to the reserve,
a mój młodszy brat
und mein kleiner bruder
and my little brother
miał tylko kilka miesięcy, żeby być
er hatte nur noch ein paar monate zu sein
he only had a few months to be
powołany do wojska, tak?
zur Armee eingezogen, oder?
drafted into the army, right?
Bardzo dziękuję za rozmowę.
Vielen Dank für das Gespräch.
Thank you very much for the interview.
Ja dziękuję również.
Thank you too.
A dla tych, którzy doczekali do końca, czeka muzyczna niespodzianka prosto z Syrii.
Und für diejenigen, die bis zum Ende leben, wartet eine musikalische Überraschung direkt aus Syrien.
And for those who live to the end, a musical surprise awaits straight from Syria.