Το Όνειρο Ενός Γελοίου - Ντοστογιέφσκι (6) Traum eines Narren - Dostojewski (6) Dream of a Jester - Dostoevsky (6) Rêve d'un bouffon - Dostoïevski (6) Sen błazna - Dostojewski (6)

Είχε αρχίσει να χαράζει, δεν είχε ξημερώσει ακόμα, είν' αλήθεια, μα θάτανε περίπου έξι η ώρα. It was beginning to dawn, it was not yet dawn, true, but it would be about six o'clock. Ξανάνοιξα τα μάτια μου καθισμένος στην πολυθρόνα μου. I reopened my eyes sitting in my chair. Το κερί μου είχε λειώσει ως το τέλος, και στο δωμάτιο του λοχαγού όλοι κοιμόνταν, γύρω βασίλευε, πολύ σπάνιο πράγμα, η σιωπή. My candle had melted by the end, and in the captain's room everyone was asleep, silence reigned around, a very rare thing. Η πρώτη μου κίνηση ήτανε να πηδήξω όρθιος απ' την πολυθρόνα μου, γεμάτος κατάπληξη∙ ποτές δε μούχε ξανατύχει τέτοιο πράγμα και μάλιστα — αυτό ήτανε τιποτένια λεπτομέρεια, να κοιμηθώ έτσι δα στην πολυθρόνα μου. My first move was to jump up from my armchair, full of amazement; never before had such a thing happened to me, and indeed - that was a petty detail, to sleep like that in my armchair. Ξαφνικά, ενώ σηκωνόμουν και συνερχόμουνα, το μάτι μου έπεσε πάνω στο γεμάτο κι έτοιμο περίστροφο — μα αμέσως τόσπρωξα μακριά μου. Suddenly, as I was getting up and coming to my senses, my eye fell on the loaded and ready revolver - but I immediately darted away. Ω! να ζήσω, τώρα θέλω να ζήσω! to live, now I want to live! Σήκωσα ψηλά τα χέρια μου, και προσευχήθηκα στην αιώνια Αλήθεια∙ δεν προσευχόμουν, έκλαιγα, και μια ζέση, μία απροσμέτρητη ζέση μου αναστάτωνε όλο μου το είναι. I lifted up my hands, and prayed to the eternal Truth; I did not pray, I cried, and a zeal, an immeasurable zeal stirred my whole being. Ναι, να ζήσω και να κηρύξω! Yes, to live and preach! Αμέσως έκανα το τάμα να κηρύξω και — εννοείται — για τη ζωή! I immediately made a vow to preach and - of course - for life! Θα πήγαινα να κηρύξω, ήθελα να κηρύξω — τι; Την Αλήθεια, αφού την έβλεπα, την έβλεπα με τα μάτια μου, την έβλεπα σ' όλη της τη δόξα! I was going to preach, I wanted to preach - what? The Truth, after seeing it, seeing it with my own eyes, seeing it in all its glory!

Κι από τότες, όλο κηρύττω! And since then, I've been preaching! Κι από τότε, αγαπώ όλους όσους γελούν μαζί μου, και μάλιστα περισσότερο από τους άλλους. And since then, I love everyone who laughs with me, and even more than others. Γιατί; ... Δεν ξέρω κι ούτε μπορώ να το εξηγήσω, μα δεν έχει σημασία που είναι έτσι. Why? ... I don't know and I can't explain it, but it doesn't matter that it's like this. Λένε πως τώρα πια έχω πάρει στραβό δρόμο, ή μάλλον πως αφού από τώρα έχω πάρει στραβό δρόμο τι θα γίνει παραπέρα; Ολοκάθαρη αλήθεια: πήρα στραβό δρόμο, κι ίσως τα πράγματα να πάνε απ' το κακό στο χειρότερο. They say that now I have gone wrong, or rather that since I have gone wrong, what will happen next? The plain truth: I have gone wrong, and perhaps things will go from bad to worse. Βέβαια, πολλές φορές θα γελαστώ ώσπου ν' ανακαλύψω πώς πρέπει να κηρύττω, δηλαδή με τι λόγια και τι πράξεις, γιατί δεν είναι εύκολο αυτό. Of course, many times I will laugh until I find out how to preach, that is, in what words and actions, because it is not easy. Όλ' αυτά, τα βλέπω από τώρα ολοφάνερα, μα ακούστε: και ποιος δεν παίρνει στραβό δρόμο; Κι όμως όλοι περπατούν και τείνουν προς τον ίδιο σκοπό, από τον πιο σοφό ως τον χειρότερο ληστή, μόνο που βαδίζουν από διαφετικούς δρόμους. All this I see now plainly, but listen: and who does not take the wrong road? Yet all walk and tend to the same end, from the wisest to the worst thief, only they walk by different ways. Αυτή είναι παλιά αλήθεια, μα να και κάτι καινούργιο: δεν μπορεί να γελιέμαι πολύ. That's an old truth, but here's something new: I can't be fooled too much. Γιατί την είδα την αλήθεια, το είδα και το ξέρω πως μπορούνε οι άνθρωποι να είναι ωραίοι κι ευτυχισμένοι χωρίς να χάσουν την ικανότητά τους να ζήσουνε στη γης. Because I saw the truth, I saw it and I know that people can be beautiful and happy without losing their ability to live on earth. Δε θέλω κι ούτε μπορώ να πιστέψω πως το κακό είναι η φυσική κατάσταση των ανθρώπων. I don't want to believe, nor can I believe, that evil is the natural state of people. Και ομως, μόνο γι' αυτή μου την πεποίθηση με κοροϊδεύουν. And yet, it is only because of this belief that I am mocked. Μα πώς να μη με πιστέψουν; Την είδα την αλήθεια, δεν την έβγαλα απ' το μυαλό μου, την είδα, λέω, την είδα, κι η ζωντανή εικόνα της μου γέμισε για πάντα την ψυχή μου. But how could they not believe me? I saw the truth, I didn't get it out of my mind, I saw it, I say, I saw it, and its living image filled my soul forever. Την είδα σε τόση απόλυτη τελειότητα, που δεν μπορώ να πιστέψω πως δε θα υπήρχε στους ανθρώπους. I saw it in such absolute perfection that I can't believe it wouldn't exist in humans. Πώς λοιπόν πήρα στραβό δρόμο; Βέβαια και θα πλανηθώ πολλές φορές κι ίσως να πω αταίριαστα λόγια, μα όχι για πολύ. So how did I go wrong? Sure, and I will go a lot of wrong places and maybe say inappropriate words, but not for long. Η ζωντανή εικόνα που είδα είναι πάντα μπροστά στα μάτια μου, και θα με ανορθώνει και θα με κατευθύνει. The living image that I saw is always before my eyes, and it will lift me up and guide me. Ω! είμαι γενναίος, εγώ, έχω γερές δυνάμεις, και θα προχωρήσω, έστω και για χίλια χρόνια. I am brave, I, I have strong powers, and I will go on, even for a thousand years. Βλέπετε, στην αρχή ήθελα να το κρύψω πως τους είχα όλους διαφθείρει ... κι όμως, ήτανε σφάλμα, ήτανε κιόλας το πρώτο σφάλμα. You see, at first I wanted to hide the fact that I had corrupted them all ... and yet, it was a mistake, it was the first mistake. Μα η Αλήθεια μούπε σιγανά πως έλεγα ψέματα, και με προφύλαξε, και με καθοδήγησε. But Truth told me quietly that I was lying, and warned me, and guided me. Πώς να κάνω, για να φτιάξω τον παράδεισο; — Δεν ξέρω, γιατί δεν ξέρω να το εκφράσω με λόγια. How can I do to make heaven?I don't know, because I don't know how to put it into words. Από τότε που είδα το όνειρο, ξέχασα να μιλάω, ή τουλάχιστον ξέχασα τις κυριώτερες κι απαραίτητες λέξεις. Since I had the dream, I forgot how to speak, or at least I forgot the most important and necessary words. Μα τι σημασία έχει; θα πάω και θα τα πω όλα, ακούραστα, γιατί το είδα με τα μάτια μου, κι ας μην ξέρω να πω αυτά που είδα. But what does it matter; I will go and tell all, tirelessly, for I have seen it with my own eyes, even though I do not know how to tell what I have seen. Αυτοί οι καλύτεροι δε θα το καταλάβουν. These better ones won't understand. «Όνειρο, λένε, είδε εφιάλτη, παραίσθηση...» Ε... ε... όλ' αυτά δεν είναι σπουδαίες εξυπνάδες. "Dream, they say, nightmare, hallucination..." Uh... uh... uh... all that's not much of a wisecrack. Κι όμως είναι αρκετά περήφανοι! And yet they are quite proud! Όνειρο; Μα μήπως όνειρο δεν είναι η ζωή μας; Και μάλιστα θάλεγα τι σημασία έχει, τι σημασία έχει αν δεν ξανάρθει ποτέ πια ο παράδεισος κι αν δεν υπάρχει πια (αφού σας λέω, το καταλαβαίνω), κι όμως, εγώ θα κηρύξω τον παράδεισο. A dream? But isn't our life a dream? And indeed I would think what does it matter, what does it matter if heaven never comes again and if it no longer exists (since I tell you, I understand), and yet, I will preach heaven. Κι όμως, τι απλό που είναι! And yet, how simple it is! θα μπορούσαν μέσα σε μια μέρα, μέσα σε μιαν ώρα μόνο, να ξαναγίνουν όλα. could in one day, in just one hour, make it all happen again. Το ουσιώδες, είναι ν' αγαπούμε τον πλησίον μας σαν τον εαυτό μας, ναι, αυτό είναι το ουσιώδες και το παν, χωρίς να χρειάζεται τίποτ' άλλο: τότε, αμέσως θα ξέρουμε πώς να χτίσουμε τον παράδεισο. The essential thing is to love our neighbour as ourselves, yes, that is the essential and everything, without needing anything else: then, immediately we will know how to build paradise. Κι όμως, αυτή είναι παμπάλαια αλήθεια, την έχουμε διαβάσει και αναμασήσει εκατομμύρια φορές, μα δεν παύει να είναι αποτελεσματική. And yet, this is an old truth, we have read it and regurgitated it a million times, but it is still effective. «Η συνείδηση της ζωής είναι ανώτερη απ' τη ζωή∙ η γνώση των νόμων της ευτυχίας είναι ανώτερη, από την ευτυχία». "The consciousness of life is higher than life; the knowledge of the laws of happiness is higher than happiness." Αυτά πρέπει να καταπολεμήσουμε! This is what we have to fight! Και θα παλέψω. And I will fight. Φτάνει να το θελήσουν όλοι, κι αμέσως όλα θα χτιστούν. If only everyone wants it, everything will be built.

Όσο για το κοριτσάκι, έψαξα να το βρω ... Και θα εξακολουθήσω να ψάχνω, να ψάχνω! As for the little girl, I looked her up... And I'll keep looking, looking!