14. ОТРАВИЛ ЛИ САЛЬЕРИ МОЦАРТА?
Vergiftete||Salieri|
poisoned||Salieri|Mozart
14. HAT SALIERI MOZART VERGIFTET?
14\. DID SALLERI POISON MOZART?
14. MYRKYTTIKÖ SALIERI MOZARTIN?
14. SALIERI A-T-IL EMPOISONNÉ MOZART ?
14. SALIERI HA AVVELENATO MOZART?
14. VERGIFTIGDE SALIERI MOZART?
14\. SALLERI ENVENENOU MOZART?
14. SALIERI MOZART'I ZEHIRLEDI MI?
ОТРАВИЛ ЛИ САЛЬЕРИ МОЦАРТА?
poisoned||Salieri|Mozart
HAT SALLIERI MOZART GIFTIG GEMACHT?
Had Poison Salieri Mozart?
«Сальери отравил Моцарта» - эта легенда существует уже более двухсот лет.
||||||||zweihundert|
|poisoned|||legend|exists|||two hundred|
“Salieri poisoned Mozart” - this legend has existed for more than two hundred years.
"Salieri envenenou Mozart" - essa lenda existe há mais de duzentos anos.
"Salieri Mozart'ı zehirledi" - bu efsane iki yüz yılı aşkın bir süredir ortalıkta dolaşıyor.
Даже в далекой от Вены России она была распространена.
||fernen||||||verbreitet
||distant||from Vienna||||widespread
Sogar in Russland, weit weg von Wien, war es weit verbreitet.
Even in a country far from Vienna, Russia was widespread.
Jopa Venäjällä, kaukana Wienistä, se oli laajalle levinnyt.
Anche in Russia, lontano da Vienna, era molto diffuso.
Mesmo na Rússia, longe de Viena, era comum.
Viyana'dan çok uzakta, Rusya'da bile yaygındı.
Именно на этой легенде основал знаменитый русский поэт Александр Пушкин свою известную трагедию «Моцарт и Сальери».
|||der Legende|||||||||Tragödie|Mozart||
|||legend|based|famous||||||famous|tragedy|Mozart||
Auf dieser Legende gründete der berühmte russische Dichter Alexander Puschkin seine berühmte Tragödie "Mozart und Salieri".
It was on this legend that the famous Russian poet Alexander Pushkin founded his famous tragedy "Mozart and Salieri".
Kuuluisa venäläinen runoilija Aleksandr Puškin perusti kuuluisan tragediansa "Mozart ja Salieri" tähän legendaan.
È su questa leggenda che il famoso poeta russo Alexander Pushkin ha basato la sua celebre tragedia "Mozart e Salieri".
Foi nessa lenda que o famoso poeta russo Alexander Pushkin baseou sua famosa tragédia Mozart e Salieri.
Правда, есть музыкальные исследователи, которые называют эту легенду «глупой сплетней».
|||музыкальные критики||||||глупой болтовней
|||musikalische Forscher||||diese Legende|dumm|dummes Gerücht
||musical|researchers||call||legend|silly|gossip
Es stimmt, es gibt Musikforscher, die diese Legende "albernen Klatsch" nennen.
True, there are musical explorers who call this legend "stupid gossip."
On tosin musiikintutkijoita, jotka kutsuvat tätä legendaa "typeräksi juoruksi".
Certo, ci sono studiosi di musica che chiamano questa leggenda "sciocco pettegolezzo".
É verdade que há pesquisadores de música que chamam essa lenda de "fofoca estúpida".
Однако часть исследователей до сих пор верят в неё и даже пытаются доказать.
|||||||||||пытаются доказать|
||Forscher||||glauben an sie|||||versuchen zu beweisen|beweisen
however|part|of the researchers||||believe|||||try to|prove it
Einige Forscher glauben jedoch immer noch daran und versuchen sogar, es zu beweisen.
However, some researchers still believe in it and even try to prove it.
Osa tutkijoista uskoo kuitenkin edelleen siihen ja yrittää jopa todistaa sen.
Tuttavia, alcuni ricercatori ci credono ancora e cercano addirittura di dimostrarlo.
No entanto, alguns pesquisadores ainda acreditam nisso e até tentam provar isso.
Действительно, с одной стороны, мы видим явного музыкального гения, создателя небесных мелодий, которые никто не может повторить и который навсегда останется в истории человечества.
||||||offensichtlichen|musikalischen||Schöpfer|himmlischen|||||||||für immer||||Menschheit
truly|||sides|||an obvious|musical|genius|the creator|heavenly|melodies|||||repeat|||forever|will remain|||humanity
In der Tat sehen wir einerseits ein klares musikalisches Genie, den Schöpfer himmlischer Melodien, die niemand wiederholen kann und der für immer in der Geschichte der Menschheit bleiben wird.
Indeed, on the one hand, we see an obvious musical genius, the creator of heavenly melodies, which no one can repeat and who will forever remain in the history of mankind.
Yhtäältä näemme selvän musiikkineron, taivaallisten melodioiden luojan, joita kukaan ei voi toistaa ja jotka jäävät ikuisiksi ajoiksi ihmiskunnan historiaan.
Da un lato, infatti, vediamo un chiaro genio musicale, un creatore di melodie celestiali che nessuno può ripetere e che rimarranno per sempre nella storia dell'umanità.
De fato, por um lado, vemos um gênio musical claro, criador de melodias celestiais que ninguém pode repetir e que permanecerão para sempre na história da humanidade.
А с другой стороны – плодовитый музыкальный ремесленник, чья музыка почти забыта и которого помнят только в связи с этой легендой об отравлении Моцарта.
||||плодотворный||музыкальный мастер||||||||||||||||
||||fruchtbarer||Handwerksmusiker|deren|||fast vergessen|||||||||dieser Legende||Vergiftung Mozarts|
||||prolific|musical|craftsman|whose|||forgotten|||remembered|||connections|||legend||poisoning|Mozart
Andererseits ist er ein produktiver Musikhandwerker, dessen Musik fast vergessen ist und an den man sich nur im Zusammenhang mit dieser Legende über die Vergiftung Mozarts erinnert.
And on the other hand - a prolific musical artisan, whose music is almost forgotten and which is remembered only in connection with this legend about the poisoning of Mozart.
Toisella puolella on tuottelias musiikkitaiteilija, jonka musiikki on melkein unohdettu ja joka muistetaan vain tämän Mozartin myrkytyslegendan yhteydessä.
E dall'altra parte c'è un prolifico artigiano musicale la cui musica è quasi dimenticata e che viene ricordato solo in relazione alla leggenda dell'avvelenamento di Mozart.
Por outro lado, um prolífico artesão musical cuja música está quase esquecida e que é lembrada apenas em conexão com essa lenda do envenenamento de Mozart.
И многие находятся под сильным воздействием от такого понятного противопоставления.
|||||влиянием|||ясного|противоречия
||||starkem|Einfluss|||verständlichen|Gegensatz
|many|||strong influence|influence|||clear|contrast
Und viele sind stark von einem so verständlichen Nebeneinander beeinflusst.
And many are under strong influence from such a clear opposition.
Tällainen ymmärrettävä vastustus vaikuttaa voimakkaasti moniin.
E molti sono fortemente influenzati da questa comprensibile opposizione.
E muitos são fortemente afetados por uma oposição tão compreensível.
Есть также едкое, насмешливое стихотворения молодого Гёте по этому поводу:
|||насмешливое||||||
||beißend|spöttisches|Gedicht|||||diesem Anlass
|also|scathing|mocking|poems||Goethe|||on
Es gibt auch ein ätzendes, spöttisches Gedicht des jungen Goethe darüber:
There is also the caustic, mocking poem of young Goethe about this:
Aiheesta on myös nuoren Goethen syövyttävä ja pilkallinen runo:
C'è anche una poesia caustica e beffarda del giovane Goethe sull'argomento:
Há também um poema cáustico e zombeteiro do jovem Goethe sobre esse assunto:
„Genie ist Fleiß.
Genie ist Fleiß.|ist|
genius|talent|diligence
„Genie ist Fleiß.
„O gênio é Fleiss.
Gewiss ich weiß.
Sicherlich|Ich|
certainly|I|know
Gewiss ich weiß.
Doch wisse: nie
but know never|know this|never
Ist Fleiß Genie!“-
Ist Fleiß Genie!"
«Гений – прежде всего усердие.
|||трудолюбие
Genie|||Eifer
genius|above all||diligence
„Genie ist vor allem Fleiß.
"Genius is first of all zeal.
"Nerous on ennen kaikkea ahkeruutta.
"Il genio è soprattutto diligenza.
“Gênio é acima de tudo diligência.
Конечно – я знаю это.
of course|||
Of course - I know that.
Но запомните – никогда
|remember this|
Aber denk dran - niemals
But remember - never
Усердие не станет гением!»
|||Genie
diligence||will become|genius
Diligence will not be a genius! ”
Ahkeruudesta ei tule neroutta!"
La diligenza non diventerà genio!".
И эти строчки часто относят к Сальери и ему подобным усердным музыкантам, у которых много амбиций, но не хватает таланта.
|||||||||похожим|трудолюбивым|||||||||
||||zuschreiben|||||ähnlichen|fleißigen|Musikern||||Ambitionen||||Talent, Begabung, Fähigkeit
||lines||attribute to||Salieri|||similar|diligent|musicians||||ambitions|||is lacking|talent
And these lines are often attributed to Salieri and to him like assiduous musicians, who have many ambitions, but lack talent.
Nämä repliikit liitetään usein Salieriin ja hänen kaltaisiinsa ahkeriin muusikoihin, joilla on paljon kunnianhimoa mutta liian vähän lahjakkuutta.
E questi versi sono spesso attribuiti a Salieri e al suo genere di musicisti industriosi che hanno molta ambizione ma non abbastanza talento.
E essas linhas são muitas vezes atribuídas a Salieri e seus semelhantes, músicos diligentes que têm muita ambição, mas falta de talento.
А теперь познакомимся вкратце с биографией Сальери.
|||kurz|||
|now|get acquainted|briefly||biography|Salieri
And now let's get acquainted briefly with the biography of Salieri.
Tutustutaan nyt lyhyesti Salierin elämäkertaan.
Ora facciamo una breve conoscenza della biografia di Salieri.
E agora vamos nos familiarizar brevemente com a biografia de Salieri.
Антонио Сальери родился в августе 1750 года.
Antonio|||||
Antonio|Salieri|||August|
Antonio Salieri was born in August 1750.
Он писал оперы, оратории, инструментальные произведения, а также церковную музыку.
|||Oratorien|instrumentale||||kirchliche|
|wrote|operas|oratorios|instrumental works|works|||church music|music
He wrote operas, oratorios, instrumental works, as well as church music.
Hän kirjoitti oopperoita, oratorioita, instrumentaaliteoksia ja kirkkomusiikkia.
Scrisse opere, oratori, opere strumentali e musica da chiesa.
Ele escreveu óperas, oratórios, obras instrumentais, bem como música sacra.
Все эти произведения сейчас почти забыты.
|||||fast vergessen
all||works||almost|forgotten
All these works are now almost forgotten.
Kaikki nämä teokset ovat nyt lähes unohdettuja.
Todas essas obras estão quase esquecidas.
Но в свое время у Сальери был большой успех, он был известен не менее Моцарта.
|||||Salieri|||success|||famous|||Mozart
But in his time, Salieri was a great success, he was known no less than Mozart.
Mutta Salieri menestyi aikanaan hyvin, hän oli yhtä kuuluisa kuin Mozart.
Ma Salieri ebbe un grande successo ai suoi tempi, era famoso quanto Mozart.
Mas ao mesmo tempo Salieri foi um grande sucesso, ele era conhecido não menos que Mozart.
Он состоял на службе королевского двора в качестве придворного композитора и капельмейстера.
|был на службе|||||||дворцового|||
|||im Dienst|königlichen|Hof|||Hof-|Komponist||Kapellmeister
|served||service|royal|court||capacity|court composer|composer||choirmaster
He was at the service of the royal court as a court composer and conductor.
Hän oli kuninkaallisen hovin palveluksessa hovisäveltäjänä ja kapellimestarina.
Fu al servizio della corte reale come compositore di corte e Kapellmeister.
Ele estava a serviço da corte real como compositor da corte e maestro.
Некоторое время Сальери был учителем музыки у Бетховена, Керубини, Листа и Шуберта.
|||||||Beethoven|Cherubini|Liszt||Schubert
some time||||teacher|||Beethoven|Cherubini|Liszt||Schubert
For some time Salieri was a music teacher with Beethoven, Cherubini, Liszt and Schubert.
Salieri toimi jonkin aikaa Beethovenin, Cherubinin, Lisztin ja Schubertin musiikinopettajana.
Он был дружен с известными композиторами Глюком и Гайдном.
||был в дружбе||||||
||befreundet mit||||Gluck||Haydn
||close friends||famous|composers|Gluck||Haydn
He was friends with famous composers Gluck and Haydn.
Hän oli kuuluisien säveltäjien Gluckin ja Haydnin ystävä.
Era amico dei famosi compositori Gluck e Haydn.
Ele era amigo de compositores famosos Gluck e Haydn.
В 1825 году, когда Сальери, будучи уже смертельно больным, лежал в венском городском госпитале, его посетил бывший ученик, виртуоз игры на фортепьяно Игнац Мошелес (Ignaz Moscheles).
|||Salieri|||tödlich erkrankt||||Wiener|städtischen||||ehemaliger||Virtuose|||Klavier|Ignaz|Ignaz Moscheles|Ignaz|Ignaz Moscheles
|||Salieri|being||mortally||was lying||Viennese|city|hospital||visited him|former||virtuoso|||piano|Ignaz Moscheles|Moscheles|Ignaz Moscheles|Moscheles
In 1825, when Salieri, already mortally ill, was lying in a Vienna city hospital, he was visited by a former student, piano virtuoso Ignaz Moscheles.
Vuonna 1825, kun Salieri makasi jo kuolemansairaana wieniläisessä kaupunginsairaalassa, hänen entinen oppilaansa, pianovirtuoosi Ignaz Moscheles vieraili hänen luonaan.
Em 1825, quando Salieri, já mortalmente doente, estava no hospital da cidade de Viena, foi visitado por um ex-aluno, o virtuoso do piano Ignaz Moscheles.
«Моя жизнь подходит к концу», - сказал Сальери молодому человеку.- «Но все же, прежде тем как покинуть навсегда этот мир, я хочу сказать вам, что я не отравил Моцарта, как почему-то утверждают мои недруги.»
|||||||||||||||оставить||||||||||||||||утверждают||
||sich dem Ende nähern||||||||dennoch|||||verlassen||||||||||||||||behaupten||Feinde
||is coming||end|||young|||||before|||leave|forever||||||||||poisoned|Mozart||||claim||enemies
“My life is coming to an end,” Salieri said to the young man. “But still, before leaving this world forever, I want to tell you that I did not poison Mozart, as my enemies say for some reason.”
"Elämäni on päättymässä", Salieri sanoi nuorelle miehelle, "mutta ennen kuin jätän tämän maailman lopullisesti, haluan silti kertoa teille, etten myrkyttänyt Mozartia, kuten viholliseni jotenkin väittävät." "En ole myrkyttänyt häntä."
"La mia vita sta per finire", disse Salieri al giovane, "ma prima di lasciare questo mondo per sempre, voglio dirti che non ho avvelenato Mozart, come sostengono i miei nemici".
“Minha vida está chegando ao fim”, disse Salieri ao jovem. “Mas ainda assim, antes de deixar este mundo para sempre, quero lhe dizer que não envenenei Mozart, como meus inimigos alegam por algum motivo.”
Он рассказал также, что именно его неловкое высказывание сразу после смерти Моцарта легло в основу этого нелепого слуха.
||||||неуклюжее|||||||||||
||ebenfalls||||ungeschickte||||||zur Grundlage geworden||||lächerlichen|Gerücht
||also||specifically||awkward|statement|immediately|after|||laid||basis||absurd|rumor
He also said that it was his awkward statement immediately after Mozart's death that formed the basis of this ridiculous rumor.
Hän paljasti myös, että tämä naurettava huhu perustui hänen kiusalliseen huomautukseensa heti Mozartin kuoleman jälkeen.
Ha anche rivelato che è stata la sua goffa osservazione subito dopo la morte di Mozart a costituire la base di questa ridicola diceria.
Ele também disse que foi sua declaração constrangedora imediatamente após a morte de Mozart que formou a base desse boato ridículo.
Вот те его слова: «Гений покинул нас.
|||||оставил|
|||||verlassen hat|
|||words|genius|left us|
Dies sind seine Worte: „Das Genie hat uns verlassen.
Here are his words: "Genius left us.
Tässä ovat hänen sanansa: "Nero on jättänyt meidät.
Aqui estão suas palavras: “O gênio nos deixou.
Порадуемся этому, так как вскоре наша собственная музыка не приносила бы нам никакого куска хлеба».
Порадуемся этому||||||||||||||
Freuen wir uns||||bald||eigene|||gebracht hätte|||||
let's rejoice|this|||soon||own|||brought|||any|piece|bread
Lasst uns darüber froh sein, denn bald würde uns unsere eigene Musik kein Stück Brot mehr bringen. "
Let us rejoice at this, because soon our own music would not bring us any piece of bread. ”
Iloitkaamme tästä, sillä pian oma musiikkimme ei toisi meille yhtään leivän palaa."
Rallegriamoci di questo, perché presto la nostra stessa musica non ci porterebbe più un pezzo di pane".
Regozijemo-nos com isso, porque em breve nossa própria música não nos trará nenhum pedaço de pão.
Признание Сальери кажется правдоподобным, принимая во внимание, что звучало оно как предсмертная исповедь.
|||достоверным|||||||||
Geständnis||scheint|glaubwürdig|unter Berücksichtigung||||klang|||Sterbensbeichte|Beichte
confession||seems||||attention||sounded|||deathbed|confession
Salieri’s confession seems plausible, considering that it sounded like a death confession.
Salierin tunnustus vaikuttaa uskottavalta, koska se kuulosti kuolinvuoteella tehdyltä tunnustukselta.
La confessione di Salieri sembra plausibile, visto che sembrava una confessione in punto di morte.
A confissão de Salieri parece plausível, já que soou como uma confissão moribunda.
Однако все равно Сальери был не без греха – он действительно ненавидел Моцарта с самого начала музыкальной карьеры этого «мальчика-вундеркинда».
|||||||Sünde|||hasste|||||||||Wunderkind
however|||||||sin||really|hated|||very||musical|career||boy genius|prodigy
However, all the same, Salieri was not without a sin - he really hated Mozart from the very beginning of the musical career of this "prodigy boy".
Mutta Salieri ei silti ollut synnitön - hän todella vihasi Mozartia tämän "ihmelapsen" musiikillisen uran alusta alkaen.
Ma Salieri non era esente da peccati: odiava Mozart fin dall'inizio della carriera musicale di questo "ragazzo prodigio".
No entanto, mesmo assim, Salieri não estava sem pecado - ele realmente odiava Mozart desde o início da carreira musical desse "garoto prodígio".
Он инстинктивно считал его своим главным соперником в музыке, угрозой для его дальнейшей работы в качестве придворного композитора.
||||||конкурентом|||||||||||
||hielt für||||Hauptkonkurrent|||Bedrohung für seine||||||||
|instinctively|considered|||main|rival||music|threat|||future|||capacity|court composer|composer
Instinctively, he considered him his main rival in music, a threat to his future work as a court composer.
Hän piti häntä vaistomaisesti tärkeimpänä kilpailijanaan musiikin alalla, uhkana tulevalle työlleen hovisäveltäjänä.
Lo considerava istintivamente il suo principale rivale in campo musicale, una minaccia per il suo futuro lavoro di compositore di corte.
Ele instintivamente o considerava seu principal rival na música, uma ameaça ao seu futuro trabalho como compositor da corte.
Он осознал гений Моцарта, может быть, даже раньше других, но он делал все, что было в его власти, чтобы не дать Моцарту достичь всеобщего признания.
|понял||||||||||||||||||||||всеобщего признания|
|erkannte||||||||||||||||in seiner Macht|||||erlangen|allgemeine Anerkennung|allgemeine Anerkennung
|realized|genius||||||others|||did||||||authorities|||allow|Mozart|achieve universal recognition||recognition
He realized the genius of Mozart, maybe even earlier than others, but he did everything that was in his power to prevent Mozart from achieving universal recognition.
Hän tunnusti Mozartin nerokkuuden ehkä jopa ennen ketään muuta, mutta hän teki kaikkensa estääkseen Mozartia saavuttamasta maailmanlaajuista suosiota.
Egli riconobbe il genio di Mozart, forse ancor prima di chiunque altro, ma fece di tutto per impedire a Mozart di raggiungere il successo universale.
Ele percebeu a genialidade de Mozart, talvez antes mesmo de outros, mas fez tudo ao seu alcance para impedir que Mozart alcançasse o reconhecimento universal.
Например, он мог бы помочь Моцарту стать придворным капельмейстером, но он высказался о нем плохо.
|||||||||||отозвался|||
|||||||hofkapellmeister|Hofkapellmeister|||äußerte sich schlecht|||
||||||become|court|court conductor|||spoke out|||
Zum Beispiel hätte er Mozart helfen können, Hofkapellmeister zu werden, aber er sprach schlecht über ihn.
For example, he could help Mozart become a court music conductor, but he spoke badly of him.
Hän olisi esimerkiksi voinut auttaa Mozartia pääsemään hovikapellimestariksi, mutta puhui hänestä pahaa.
Ad esempio, avrebbe potuto aiutare Mozart a diventare Kapellmeister di corte, ma ne parlò male.
Por exemplo, ele poderia ajudar Mozart a se tornar o maestro da corte, mas falou mal dele.
В результате Моцарт не получил эту должность, которая давала бы какой-то постоянный доход Моцарту и помогла бы ему рассчитаться с его многочисленными долгами.
||||||||||||непрерывный|||||||погасить долги||||
||||||Stelle|||||||festes Einkommen||||||sich entlasten von||||Schulden
|result|||received||position||provided||||steady|income||||||settle|||numerous|debts
Infolgedessen erhielt Mozart diese Position nicht, was Mozart ein dauerhaftes Einkommen verschaffen und ihm helfen würde, seine vielen Schulden zu begleichen.
As a result, Mozart did not receive this position, which would give Mozart some kind of steady income and would help him pay off his numerous debts.
Tämän seurauksena Mozart ei saanut tätä virkaa, joka olisi tarjonnut Mozartille jonkinlaiset säännölliset tulot ja auttanut häntä maksamaan monia velkojaan.
Di conseguenza, Mozart non ottenne questa posizione, che gli avrebbe fornito una sorta di reddito regolare e lo avrebbe aiutato a pagare i suoi numerosi debiti.
Como resultado, Mozart não recebeu essa posição, que daria algum tipo de renda permanente a Mozart e o ajudaria a pagar suas muitas dívidas.
Да, Сальери не был безжалостным убийцей.
Да, конечно|||||
||||rücksichtslosen|mörderischer Täter
||||ruthless|killer
Yes, Salieri was not a ruthless killer.
Kyllä, Salieri ei ollut häikäilemätön tappaja.
Sì, Salieri non era un assassino spietato.
Sim, Salieri não era um assassino implacável.
Но его поведение по отношению к Моцарту было ужасным и отвратительным.
||Verhalten||gegenüber||||||widerlich
||behavior||towards||||terrible||disgusting
But his behavior towards Mozart was terrible and disgusting.
Mutta hänen käytöksensä Mozartia kohtaan oli kauhistuttavaa ja vastenmielistä.
Mas seu comportamento em relação a Mozart foi terrível e repugnante.
Сознательно и намеренно он отравил лучшие годы бессмертного гения и тем самым способствовал его преждевременной смерти.
Bewusst||absichtlich||vergiftete|||unsterblichen|||||förderte||vorzeitigen|
consciously||deliberately||poisoned|best|years||genius||||contributed to||premature|death
Consciously and deliberately he poisoned the best years of the immortal genius and thereby contributed to his premature death.
Hän myrkytti tietoisesti ja tarkoituksellisesti kuolemattoman neron parhaat vuodet ja myötävaikutti näin hänen ennenaikaiseen kuolemaansa.
Consapevolmente e deliberatamente ha avvelenato gli anni migliori del genio immortale, contribuendo così alla sua morte prematura.
Consciente e intencionalmente, ele envenenou os melhores anos do gênio imortal e, assim, contribuiu para sua morte prematura.
(written and read by Evgueny40, 2018)
