Comienza a aprender esta lección ya

Kurzgesagt (In a Nutshell), Could Your Phone Hurt You? Electromagnetic Pollution

Could Your Phone Hurt You? Electromagnetic Pollution

Electricity is all around us all the time.

It makes our lives easier, safer, more fun,

and most of us never think about it.

But is there such a thing as too much electricity?

Could the thing that is the foundation of the modern world

slowly be killing us?

Before we dive deeper,

let's try to understand what electricity is,

and how it affects us.

Electricity is the movement of an electric charge.

This movement generates Electric and Magnetic Fields

that spread out through space and carry energy.

We call this phenomenon: Electromagnetic Radiation.

Radiation is a word that makes people very nervous.

But, to radiate just means, "giving off".

Like when the radiator in your house gives off heat

in the form of infrared radiation.

Different parts of the electromagnetic spectrum

correspond to different types of radiation.

And, many of them are perfectly harmless.

Some of them can be dangerous though.

Radiation with very short wavelengths

like UV Light, X-Rays, and Gamma Rays

are strong enough to rip electrons out of their atoms,

which can cause burns and genetic damage.

This is what many people have in mind when they hear the term "radiation".

The rest of the spectrum covers a large range of longer waves

from Visible Light, Infrared,

Microwaves, to Radio Waves.

This is the kind of radiation that's emitted by all sorts of human technology.

Mobile phones, Wi-Fi routers,

electric power lines, and household appliances.

This radiation doesn't disrupt molecules in our body.

However, some kinds of radiation can stimulate muscles and nerves

and can also make the hair on your body vibrate,

which can sometimes cause a tingly feeling above certain threshold values.

Other kinds are useful for making dinner.

Microwaves push the water molecules in your food around

which warms it up.

This happens to us all the time.

For example, the pleasant warmth you feel at the beach

is your skin heating up from exposure to

electromagnetic infrared radiation from the sun.

We are surrounded by natural, and generally harmless,

sources of electromagnetic radiation all the time

and always have been.

But, since the Industrial Revolution,

we have added a lot of it to our immediate environment.

The question of whether this is actually dangerous

first got public attention when a 1979 study

linked leukemia to living near power lines.

This particular study was quickly discredited though.

The connection could not be explained

and no direct causal link was confirmed.

But once this had been proposed, the idea persisted.

And the thousands of studies about possible dangers

illustrate that it's still seen as a very real threat.

A lot of people claim to be sensitive to the radiation

coming from our appliances and cell phones.

They report symptoms like headaches,

nausea, skin reactions,

burning eyes, or exhaustion.

But those are just effects reported on a day-to-day basis.

A few studies have found much more unsettling results.

Like, possible connections between the side of the brain,

which people use when they are on their phones,

and the appearance of brain tumors.

The question that science is trying to answer,

is not so much about the acute effects of irradiation.

We know, for example,

that x-rays cause immediate damage to the DNA in your cells

but that the same doesn't happen with radio waves.

The question is rather:

Is the sort of weak electromagnetic radiation we are constantly surrounded by

harmful in the long run as a result of some as-yet-unknown mechanism?

Answering this question was much harder than we first thought.

There are thousands of primary sources,

reports, and statements by an onslaught of different organizations.

So, we read a lot for this video.

You can take a look at our research in the video description.

What we found is that this debate is a good example

of how science should be communicated and how it shouldn't.

Many of the much-cited studies that spread panic about electromagnetic radiation

are highly controversial.

For example,

a series of population studies based on surveys and self-reporting.

What this means is, for example,

asking brain tumor patients how much they think they used their phone in the last few years.

The problem is that people are unreliable.

We tend to misremember things or can be influenced easily.

On top of this,

studies or media reports may be cherry picking the findings that best suit their opinion

or make for the most exciting headline.

For example,

a study looking for cancer in rats and mice from cell phone radiation.

The results seemed to show a connection.

But, for some reason, only in male rats.

And, none at all in mice.

But it was reported as if this study did prove

that mobile phone radiation causes cancer.

Unfortunately, this is the case for studies with both positive and negative findings on the issue.

Another aspect, is that the WHO did officially classify radio frequency fields

as possibly carcinogenic.

But what this actually means

is that there are some hints that they might cause cancer,

but we can't prove it, and that we will keep an eye out.

So, if we zoom out a bit, what's the big picture?

On the whole,

there was no consistent evidence in human studies

that electromagnetic radiation below exposure value limits causes health problems.

There are some statistical associations

but they're mostly weak and inconsistent.

If there were any definite cause-effect relations

we would know by now because of all the data we have.

So, based on the current state of science,

should you worry about the radiation from your laptop, or cell phone, or TV?

The answer is no.

You shouldn't.

But what about the people who say it is harming them?

Research show they could be experiencing what's known as the Nocebo Effect.

If you have a headache and happen to start feeling better right when you switch off your laptop,

you might see a connection between those two things.

Once you get this suspicion, the idea alone that weak radiation might harm you

could be the very thing harming you.

It's easy to belittle these people;

most of them feel they're not being taken seriously,

which makes the situation even worse for them.

They should get support.

But, it's important to be aware that, so far,

we have no robust evidence that electricity below safety limits has any negative effect on humans.

In the attention economy we live in,

talking about unproven dangers can make us neglect things that we know for sure are bad for us.

Just one example:

Outdoor air pollution is linked to 4.2 million premature deaths each year,

and is definitely something we could have a real impact on today.

Still, to make people feel safe, and just to make sure,

there are several long-term studies ongoing already.

For example, the Cosmos study that will look at the possible health impacts of cell phone use

by exactly measuring frequency and duration of phone calls.

But while we wait for the conclusion of these long-term studies,

there are a lot more pressing problems to focus on.

Like, instead of worrying what devices and networks do to your health,

consider how they can harm you in other ways.

When we shop online, share photos,

or watch YouTube videos,

we leave a trail of accounts and passwords all over the Internet.

Radio waves may not hurt us,

but people trying to take advantage of our data certainly will.

If a service becomes compromised, hackers can get your password.

And, if you use the same login details anywhere else,

they can easily slip into your other accounts.

That's why we use dashlane.

It's just one app to stay safe online on any device,

operating system, or browser.

It creates super-strong, unique passwords

but still lets you change them with just one click.

dashlane will even send you breach alerts when sites you use get hacked

and includes VPN for every device so you can securely browse from anywhere in the world

like on your home Wi-Fi.

Because we want you to have nice things,

you can get a 30-day free trial of dashlane by going to:

dashlane.com/kurzgesagt

If you like it, use the code, "Kurzgesagt" at checkout.

The first 200 people will get 10% off.

Could Your Phone Hurt You? Electromagnetic Pollution |||||elektromagnetisch| Kann Ihr Telefon Ihnen schaden? Elektromagnetische Verschmutzung ¿Puede hacerle daño su teléfono? Contaminación electromagnética Votre téléphone pourrait-il vous nuire ? Pollution électromagnétique L'inquinamento elettromagnetico potrebbe farvi male? あなたのスマホがあなたを傷つけるかも？電磁波による汚染 휴대폰이 당신을 해칠 수 있나요? 전자기 공해 Ar jūsų telefonas gali jums pakenkti? Elektromagnetinė tarša Czy Twój telefon może Cię skrzywdzić? Zanieczyszczenie elektromagnetyczne O seu telemóvel pode prejudicá-lo? Poluição electromagnética Может ли ваш телефон навредить вам? Электромагнитное загрязнение Telefonunuz Size Zarar Verebilir mi? Elektromanyetik Kirlilik Чи може ваш телефон нашкодити вам? Електромагнітне забруднення 你的手机会伤害你吗？电磁污染你的手機會傷害你嗎？電磁污染

Electricity is all around us all the time. La electricidad nos rodea todo el tiempo. Energia elektryczna jest wokół nas przez cały czas

It makes our lives easier, safer, more fun, Sprawia, że nasze życie jest łatwiejsze, bezpieczniejsze, przyjemniejsze

and most of us never think about it. y la mayoría de nosotros nunca pensamos en ello. i większość z nas nigdy o tym nie myśli

But is there such a thing as too much electricity? Aber|||so etwas|ein||als||zu viel| Aber gibt es so etwas wie zu viel Elektrizität? Pero, ¿existe el exceso de electricidad? Mais existe-t-il un excès d'électricité ? しかし、電気が過剰というものはあるのでしょうか？ Ale czy istnieje coś takiego jak za dużo prądu?

Could the thing that is the foundation of the modern world Könnte das, was die Grundlage der modernen Welt ist ¿Podría lo que es la base del mundo moderno 現代の世界の基盤であるものが Czy to, co jest fundamentem współczesnego świata

slowly be killing us? langsam sein, dass es uns umbringt? 私たちを徐々に殺しているのでしょうか？ powoli nas zabija?

Before we dive deeper, ||eintauchen| ||dalmadan önce|daha derine Avant d'aller plus loin. Zanim zanurkujemy głębiej,

let's try to understand what electricity is, spróbujmy zrozumieć, czym jest elektryczność,

and how it affects us. and how|||| i jak to na nas wpływa

Electricity is the movement of an electric charge. |||||||Ladung Elektryczność to ruch ładunku elektrycznego

This movement generates Electric and Magnetic Fields |||||Magnetisch| Ce mouvement génère des champs électriques et magnétiques Ten ruch generuje pola elektryczne i magnetyczne

that spread out through space and carry energy. które rozprzestrzeniają się w przestrzeni i przenoszą energię

We call this phenomenon: Electromagnetic Radiation. 私たちはこの現象を「電磁放射」と呼びます。

Radiation is a word that makes people very nervous. 放射という言葉は人々を非常に不安にさせる言葉です。 Promieniowanie to słowo, które bardzo denerwuje ludzi

But, to radiate just means, "giving off". |||||abgeben| |||||放出する| Pero irradiar sólo significa "emitir". Mais rayonner signifie simplement "émettre". しかし、放射するということはただ「放出する」という意味です。 Ale promieniować oznacza po prostu „wydzielać się”.

Like when the radiator in your house gives off heat |||lò sưởi|||||| |||Heizkörper|||||| |||ラジエーター|||||| Jak wtedy, gdy kaloryfer w twoim domu oddaje ciepło

in the form of infrared radiation. ||||赤外線| en forma de radiación infrarroja. w postaci promieniowania podczerwonego

Different parts of the electromagnetic spectrum |||||Spektrum Diferentes partes del espectro electromagnético Różne części widma elektromagnetycznego

correspond to different types of radiation. tương ứng||||| entsprechen||||| karşılık gelmek||||| odpowiadają różnym rodzajom promieniowania

And, many of them are perfectly harmless. I wiele z nich jest całkowicie nieszkodliwych

Some of them can be dangerous though. |||||危険なこともある| Niektóre z nich mogą być jednak niebezpieczne

Radiation with very short wavelengths Radiación con longitudes de onda muy cortas Promieniowanie o bardzo krótkich długościach fal

like UV Light, X-Rays, and Gamma Rays ||||||Gamma| |UV|||Strahlen||Gamma-Strahlen| |紫外線|||||| jak światło ultrafioletowe, promienie rentgenowskie i promienie gamma

are strong enough to rip electrons out of their atoms, |||||Elektronen|||| son lo suficientemente fuertes como para arrancar electrones de sus átomos. sont suffisamment puissants pour arracher des électrons à leurs atomes. są wystarczająco silne, aby wyrywać elektrony z ich atomów,

which can cause burns and genetic damage. qui peut provoquer des brûlures et des dommages génétiques. które mogą powodować oparzenia i uszkodzenia genetyczne

This is what many people have in mind when they hear the term "radiation". Esto es lo que mucha gente tiene en mente cuando oye el término "radiación". To właśnie ma na myśli wielu ludzi, kiedy słyszą termin „promieniowanie”.

The rest of the spectrum covers a large range of longer waves |||||deckt ab|||||| Reszta widma obejmuje duży zakres dłuższych fal

from Visible Light, Infrared, ze światła widzialnego, podczerwieni,

Microwaves, to Radio Waves. sóng vi ba||| Mikrowellen||| マイクロ波||| Mikrofale, fale radiowe

This is the kind of radiation that's emitted by all sorts of human technology. |||||||yaydığı|||||| Jest to rodzaj promieniowania emitowanego przez wszelkiego rodzaju ludzką technologię Це випромінювання, яке випускають усі види людських технологій.

Mobile phones, Wi-Fi routers, ||||bộ định tuyến Mobil|Telefone|Wi|Fi|Router ||||ルーター

electric power lines, and household appliances. |||||Geräte |||||電化製品 linie elektroenergetyczne i sprzęt AGD.

This radiation doesn't disrupt molecules in our body. |||stören|||| To promieniowanie nie zaburza cząsteczek w naszym ciele Це випромінювання не руйнує молекули в нашому тілі.

However, some kinds of radiation can stimulate muscles and nerves jedoch|||||||||Nerven ||||||uyarmak||| Jednak niektóre rodzaje promieniowania mogą stymulować mięśnie i nerwy Однак деякі види випромінювання можуть стимулювати м'язи та нерви

and can also make the hair on your body vibrate, |||||||||vibrieren |||||||||振動させる a także może sprawić, że włosy na twoim ciele wibrują, а також може змусити волосся на вашому тілі вібрувати.

which can sometimes cause a tingly feeling above certain threshold values. |||||tê||||| |||||kribbelnd||über||Schwelle|Werte ||||||||belirli|| |||||しびれるような||||| que a veces puede provocar una sensación de hormigueo por encima de ciertos umbrales. co czasami może powodować uczucie mrowienia powyżej pewnych wartości progowych що іноді може викликати відчуття поколювання вище певних порогових значень.

Other kinds are useful for making dinner. Inne rodzaje przydają się do przygotowania obiadu

Microwaves push the water molecules in your food around Mikrofale popychają cząsteczki wody w żywności dookoła

which warms it up. |wärmt|| |温める|| que lo calienta. co go rozgrzewa...

This happens to us all the time. To zdarza się nam cały czas

For example, the pleasant warmth you feel at the beach |||||||||Strand Por ejemplo, el agradable calor que se siente en la playa Na przykład przyjemne ciepło, które czujesz na plaży

is your skin heating up from exposure to czy twoja skóra nagrzewa się od ekspozycji na

electromagnetic infrared radiation from the sun. 太陽からの電磁赤外線放射。 elektromagnetyczne promieniowanie podczerwone ze słońca

We are surrounded by natural, and generally harmless, 私たちは常に自然の、通常は無害な、 Otaczają nas naturalne i na ogół nieszkodliwe,

sources of electromagnetic radiation all the time 電磁放射の源に囲まれています。 źródła promieniowania elektromagnetycznego przez cały czas

and always have been. und||| i zawsze były

But, since the Industrial Revolution, Ale od czasu rewolucji przemysłowej,

we have added a lot of it to our immediate environment. dodaliśmy wiele z nich do naszego najbliższego otoczenia

The question of whether this is actually dangerous Pytanie, czy to faktycznie jest niebezpieczne

first got public attention when a 1979 study po raz pierwszy zwrócił na siebie uwagę opinii publicznej, gdy badanie z 1979 r

linked leukemia to living near power lines. powiązała białaczkę z mieszkaniem w pobliżu linii energetycznych

This particular study was quickly discredited though. |||||bị mất uy tín| |||||diskreditiert| |||||信用を失った| Deze specifieke studie werd echter snel in diskrediet gebracht. To konkretne badanie zostało jednak szybko zdyskredytowane

The connection could not be explained Nie można było wyjaśnić związku

and no direct causal link was confirmed. |||ursächlicher Zusammenhang||| |||因果の||| i nie potwierdzono żadnego bezpośredniego związku przyczynowego

But once this had been proposed, the idea persisted. |||||önerilmiş||| Ale kiedy to zostało zaproponowane, pomysł nie ustępował

And the thousands of studies about possible dangers I tysiące badań na temat możliwych zagrożeń

illustrate that it's still seen as a very real threat. illustre le fait qu'il est toujours considéré comme une menace très réelle. pokazują, że nadal jest to bardzo realne zagrożenie

A lot of people claim to be sensitive to the radiation Viele|||||||||| Wiele osób twierdzi, że jest wrażliwych na promieniowanie

coming from our appliances and cell phones. pochodzące z naszych urządzeń i telefonów komórkowych

They report symptoms like headaches, ||||Kopfschmerzen Zgłaszają objawy, takie jak bóle głowy,

nausea, skin reactions, Übelkeit||Hautreaktionen |皮膚| nudności, reakcje skórne,

burning eyes, or exhaustion. 燃えるような目、または疲労。 pieczenie oczu lub wyczerpanie

But those are just effects reported on a day-to-day basis. ||||||||Tag||| Aber das sind nur Auswirkungen, die täglich berichtet werden. Pero esos son sólo efectos de los que se informa en el día a día. Mais il ne s'agit là que d'effets rapportés au jour le jour. しかし、それは日常的に報告されるただの影響です。 Ale to tylko efekty zgłaszane na co dzień Але це лише ефекти, про які повідомляють щодня.

A few studies have found much more unsettling results. |||||||beunruhigend| Einige Studien haben viel beunruhigendere Ergebnisse gefunden. Quelques études ont donné des résultats beaucoup plus inquiétants. いくつかの研究では、さらに不穏な結果が見つかっています。 Kilka badań wykazało znacznie bardziej niepokojące wyniki

Like, possible connections between the side of the brain, Wie|||||||| Wie mögliche Verbindungen zwischen der Seite des Gehirns, Na przykład możliwe połączenia między półkulami mózgu

which people use when they are on their phones, que la gente utiliza cuando habla por teléfono. których ludzie używają, gdy są na swoich telefonach,

and the appearance of brain tumors. ||Erscheinung|||Tumoren ||görünümü||| |||||腫瘍 i pojawieniem się guzów mózgu

The question that science is trying to answer, Pytanie, na które próbuje odpowiedzieć nauka,

is not so much about the acute effects of irradiation. |||||||||chiếu xạ |||||||||Bestrahlung |||||||||照射 no se trata tanto de los efectos agudos de la irradiación. ne concerne pas tant les effets aigus de l'irradiation. nie tyle dotyczy ostrych skutków napromieniowania

We know, for example, Znamy np

that x-rays cause immediate damage to the DNA in your cells że promieniowanie rentgenowskie powoduje natychmiastowe uszkodzenie DNA w komórkach

but that the same doesn't happen with radio waves. ale to samo nie dzieje się z falami radiowymi

The question is rather: Die||| La cuestión es más bien. Pytanie brzmi raczej:

Is the sort of weak electromagnetic radiation we are constantly surrounded by Es el tipo de radiación electromagnética débil por la que estamos constantemente rodeados Il s'agit du type de rayonnement électromagnétique faible dont nous sommes constamment entourés. 私たちが常に取り囲まれている弱い電磁放射は、 Jest rodzajem słabego promieniowania elektromagnetycznego, którym jesteśmy stale otoczeni

harmful in the long run as a result of some as-yet-unknown mechanism? ||||||||||als||| perjudicial a largo plazo como resultado de algún mecanismo aún desconocido? 何らかの未知のメカニズムの結果として、長期的には有害なのでしょうか？ szkodliwe na dłuższą metę w wyniku jakiegoś nieznanego jeszcze mechanizmu?

Answering this question was much harder than we first thought. この質問に答えることは、私たちが最初に考えていたよりもはるかに難しかった。 Odpowiedź na to pytanie była znacznie trudniejsza, niż początkowo myśleliśmy

There are thousands of primary sources, ||||primär| Es gibt Tausende von Primärquellen, Istnieją tysiące źródeł pierwotnych, m.in

reports, and statements by an onslaught of different organizations. |||||Angriff||| |||||猛攻||| Berichten und Erklärungen von einer Vielzahl unterschiedlicher Organisationen. informes y declaraciones de diversas organizaciones. des rapports et des déclarations d'une multitude d'organisations. raporty i oświadczenia przez atak różnych organizacji

So, we read a lot for this video. Also haben wir für dieses Video viel gelesen. Así que hemos leído mucho para este vídeo. Dużo czytamy na potrzeby tego filmu

You can take a look at our research in the video description. Możesz rzucić okiem na nasze badania w opisie filmu.

What we found is that this debate is a good example ||||||Debatte|||| Odkryliśmy, że ta debata jest dobrym przykładem

of how science should be communicated and how it shouldn't. |||||kommuniziert|||| |||||伝えられた|||| o tym, jak nauka powinna być komunikowana, a jak nie

Many of the much-cited studies that spread panic about electromagnetic radiation ||||zitierten||||||| Muchos de los estudios tan citados que siembran el pánico sobre la radiación electromagnética Wiele z często cytowanych badań, które sieją panikę na temat promieniowania elektromagnetycznego Многие из часто цитируемых исследований, вызывающих панику по поводу электромагнитного излучения

are highly controversial. są bardzo kontrowersyjne весьма противоречивы.

For example, na przykład

a series of population studies based on surveys and self-reporting. |||||||||Selbst|Selbstberichterstattung ||||||||||自己報告 une série d'études de population basées sur des enquêtes et des auto-déclarations. seria badań populacyjnych opartych na ankietach i samoopisie

What this means is, for example, Esto significa, por ejemplo. Co to oznacza np

asking brain tumor patients how much they think they used their phone in the last few years. ||Tumor|||||||||||||| ||腫瘍|||||||||||||| preguntando a pacientes con tumores cerebrales cuánto creen que han usado el teléfono en los últimos años. en demandant à des patients atteints de tumeurs cérébrales à quel point ils pensent avoir utilisé leur téléphone au cours des dernières années.

The problem is that people are unreliable. ||||||unzuverlässig ||||||信頼できない El problema es que la gente no es de fiar.

We tend to misremember things or can be influenced easily. |||falsch erinnern|||||beeinflusst| |||誤記憶|||||| Tendemos a recordar mal las cosas o podemos dejarnos influir fácilmente. Nous avons tendance à nous souvenir de choses erronées ou à être facilement influencés. Мы склонны неправильно запоминать вещи или на нас легко повлиять.

On top of this, Además de esto.

studies or media reports may be cherry picking the findings that best suit their opinion ||||||Kirsche|Auswahl|||||passen||Meinung ||||||選択的|||||||| los estudios o los informes de los medios de comunicación pueden estar seleccionando los resultados que mejor se ajustan a su opinión. Les auteurs d'études ou de rapports médiatiques peuvent sélectionner les résultats qui correspondent le mieux à leur opinion. 研究やメディアの報告は、自らの意見に最も適した結果を選び取ることがある。 studies of mediaberichten kunnen de bevindingen zijn die het beste bij hun mening passen дослідження або повідомлення в ЗМІ можуть вибирати ті висновки, які найбільше відповідають їхній думці

or make for the most exciting headline. ||||||Schlagzeile o hacer el titular más emocionante. あるいは、最も興味を引くヘッドラインを作ろうとする。

For example, 例えば、

a study looking for cancer in rats and mice from cell phone radiation. ||||||Ratten|||||| ||||||ラット|||||| исследование, направленное на выявление рака у крыс и мышей с помощью излучения сотового телефона.

The results seemed to show a connection. ||schienen zu zeigen|||| ||gibi göründü|||| Результаты, казалось, показали связь.

But, for some reason, only in male rats. Pero, por alguna razón, sólo en ratas macho. Но почему-то только у крыс-самцов.

And, none at all in mice. Y, ninguno en ratones. E, em ratos, nada.

But it was reported as if this study did prove Pero se informó como si este estudio probara Mais il a été rapporté comme si cette étude avait prouvé

that mobile phone radiation causes cancer.

Unfortunately, this is the case for studies with both positive and negative findings on the issue. Malheureusement, c'est le cas pour les études dont les résultats sont à la fois positifs et négatifs. Infelizmente, este é o caso de estudos com resultados positivos e negativos sobre a questão.

Another aspect, is that the WHO did officially classify radio frequency fields |||||||offiziell|klassifizieren|||

as possibly carcinogenic. ||krebserregend ||発がん性の comme possiblement cancérigène.

But what this actually means

is that there are some hints that they might cause cancer, |||||Hinweise||||| es que hay indicios de que pueden causar cáncer. est qu'il y a des indices selon lesquels ils pourraient causer le cancer.

but we can't prove it, and that we will keep an eye out. |||||||wir||behalten||| pero no podemos probarlo, y que estaremos atentos. mais que nous ne pouvons pas le prouver, et que nous resterons vigilants. mas não o podemos provar, e que estaremos atentos.

So, if we zoom out a bit, what's the big picture?

On the whole, im Großen und Ganzen||

there was no consistent evidence in human studies |||konsistente|||| no había pruebas consistentes en estudios en humanos

that electromagnetic radiation below exposure value limits causes health problems. |||altında||||||

There are some statistical associations |||thống kê| |||statistische|Zusammenhänge

but they're mostly weak and inconsistent. pero en su mayoría son débiles e inconsistentes.

If there were any definite cause-effect relations ||||bestimmte|||Beziehungen Si hubiera alguna relación causa-efecto definida S'il existait des relations de cause à effet précises

we would know by now because of all the data we have. ya lo sabríamos gracias a todos los datos que tenemos.

So, based on the current state of science, Así que, basándonos en el estado actual de la ciencia.

should you worry about the radiation from your laptop, or cell phone, or TV? ||||||||Laptop||||| ¿debe preocuparse por la radiación de su ordenador portátil, su teléfono móvil o su televisor?

The answer is no.

You shouldn't.

But what about the people who say it is harming them? Pero, ¿qué pasa con las personas que dicen que les perjudica?

Research show they could be experiencing what's known as the Nocebo Effect. |||||erleben|||||Nocebo-Effekt| ||||||||||ノセボ| Les recherches montrent qu'ils pourraient être victimes de ce que l'on appelle l'effet Nocebo. Onderzoek toont aan dat ze het zogenaamde Nocebo-effect kunnen ervaren.

If you have a headache and happen to start feeling better right when you switch off your laptop, ||||頭痛|||||||||||||

you might see a connection between those two things.

Once you get this suspicion, the idea alone that weak radiation might harm you ||||şüphe||||||||| ||||疑い||||||||| Una vez que se tiene esta sospecha, la sola idea de que una radiación débil pueda dañar Als je eenmaal dit vermoeden hebt, alleen al het idee dat zwakke straling je zou kunnen schaden

could be the very thing harming you. podría ser precisamente lo que te perjudica.

It's easy to belittle these people; |||herabsetzen|| Es fácil menospreciar a estas personas. Il est facile de rabaisser ces personnes. Het is gemakkelijk om deze mensen te kleineren;

most of them feel they're not being taken seriously, la mayoría siente que no se les toma en serio.

which makes the situation even worse for them.

They should get support. Deberían recibir apoyo.

But, it's important to be aware that, so far, Pero, es importante ser consciente de que, hasta ahora.

we have no robust evidence that electricity below safety limits has any negative effect on humans.

In the attention economy we live in,

talking about unproven dangers can make us neglect things that we know for sure are bad for us. ||unbewiesen|||||vernachlässigen|||||||||| ||証明されていない||||||||||||||| Hablar de peligros no probados puede hacernos descuidar cosas que sabemos con certeza que son malas para nosotros. parler de dangers non prouvés peut nous faire négliger des choses dont nous savons pertinemment qu'elles sont mauvaises pour nous. 証明されていない危険について話すと、私たちは確実に体に悪いとわかっていることをおろそかにしてしまう。 Розмови про недоведену небезпеку можуть змусити нас нехтувати тим, що, як ми точно знаємо, є шкідливим для нас.

Just one example:

Outdoor air pollution is linked to 4.2 million premature deaths each year, Freiluft|||||||||| |||||||erken ölümler|ölüm|| 屋外の大気汚染は、毎年420万人の早死につながっている。 Buitenluchtvervuiling is gekoppeld aan 4,2 miljoen vroegtijdige sterfgevallen per jaar, A poluição do ar exterior está associada a 4,2 milhões de mortes prematuras por ano.

and is definitely something we could have a real impact on today. これは間違いなく、今日私たちが実際に影響を与えることができるものだ。

Still, to make people feel safe, and just to make sure,

there are several long-term studies ongoing already.

For example, the Cosmos study that will look at the possible health impacts of cell phone use |||Cosmos-Studie||||||||||||| Par exemple, l'étude Cosmos qui examinera les effets possibles de l'utilisation des téléphones portables sur la santé

by exactly measuring frequency and duration of phone calls. |||||Dauer||| |正確に||||||| midiendo exactamente la frecuencia y la duración de las llamadas telefónicas.

But while we wait for the conclusion of these long-term studies, Pero mientras esperamos la conclusión de estos estudios a largo plazo. Mais en attendant la conclusion de ces études à long terme.

there are a lot more pressing problems to focus on. hay problemas mucho más acuciantes en los que centrarse. є набагато більше нагальних проблем, на яких варто зосередитися.

Like, instead of worrying what devices and networks do to your health, Como, en lugar de preocuparte por lo que los dispositivos y las redes hacen a tu salud. Par exemple, au lieu de s'inquiéter des effets des appareils et des réseaux sur votre santé.

consider how they can harm you in other ways. réfléchir à la façon dont ils peuvent vous nuire d'une autre manière.

When we shop online, share photos, ||Einkaufen||| Cuando compramos en Internet, compartimos fotos.

or watch YouTube videos,

we leave a trail of accounts and passwords all over the Internet. |||Spur||||Passwörter|||| |||||||パスワード|||| nous laissons des traces de comptes et de mots de passe sur tout l'internet.

Radio waves may not hurt us,

but people trying to take advantage of our data certainly will. |||||||||確かに|

If a service becomes compromised, hackers can get your password. |||||Hacker||||Passwort |||||ハッカー||||パスワード ||||скомпрометованим|||||

And, if you use the same login details anywhere else, ||||||Anmeldung||| ||||||ログイン||| Et si vous utilisez les mêmes données de connexion ailleurs.

they can easily slip into your other accounts. |||eindringen|||| 彼らはあなたの他のアカウントに簡単に侵入することができます。

That's why we use dashlane. Das ist||||Dashlane ||||Dashlane kullanıyoruz ||||パスワード管理ツール Por eso usamos dashlane. C'est pourquoi nous utilisons dashlane. だから私たちはダッシュレーンを使用しています。

It's just one app to stay safe online on any device, |||App||||||| それはどのデバイスでも安全にオンラインでいるための1つのアプリです。

operating system, or browser. |||Browser |||ブラウザ

It creates super-strong, unique passwords

but still lets you change them with just one click. pero te permite cambiarlos con un solo clic.

dashlane will even send you breach alerts when sites you use get hacked |||senden||Verstoß|Warnungen||||||gehackt |||||侵害|||||||ハッキングされた dashlane incluso le enviará alertas de infracción cuando los sitios que utiliza sean pirateados

and includes VPN for every device so you can securely browse from anywhere in the world ||virtuelles privates Netzwerk|||||||sicher|surfen||||| ||VPN||||||||||||| et comprend un VPN pour chaque appareil afin que vous puissiez naviguer en toute sécurité depuis n'importe quel endroit du monde

like on your home Wi-Fi.

Because we want you to have nice things,

you can get a 30-day free trial of dashlane by going to: ||||||Testversion|||||

dashlane.com/kurzgesagt

If you like it, use the code, "Kurzgesagt" at checkout. |||||||||Kasse Als je het leuk vindt, gebruik dan de code "Kurzgesagt" bij het afrekenen.

The first 200 people will get 10% off.