×

We use cookies to help make LingQ better. By visiting the site, you agree to our cookie policy.

image

Esperanta Retradio 2021, Usonanoj gravas por Esperanto

Usonanoj gravas por Esperanto

En mia sonartikolo "Aŭdado superas legadon" mi konstatis ke multaj novaj parolantoj de Esperanto, precipe usonanoj, tre bone parolas la lingvon. Tio estas tre ĝojiga konstato, ĉar tiel plialtiĝas la nivelo de parolado de Esperanto entute.

Nome paroli Esperanton kun forta nacilingva akĉento fariĝas pli kaj pli netolerinda. En antaŭaj epokoj esperantistoj, ankaŭ en Usono, ofte parolis kun tia nacilingva akĉento. Tio jam tiam ne estis bona por la ekstera prestiĝo de Esperanto, sed hodiaŭ tio estus eĉ tre damaĝa.

Sed bonŝance hodiaŭ la situacio estas alia: En Usono la motivo por lerni Esperanton ne plu estas ke oni volas lerni facilan helplingvon por povi komuniki kun la cetera mondo. Tio ja pro la pozicio de la usonangla ne plu estas necesa. Tiel usonanoj kutime ne plu devas lerni fremdan lingvon kaj nur homoj kiuj havas intelektajn ambiciojn interesiĝas pri fremdaj lingvoj, inter kiuj Esperanto okupas interesan pozicion.

La angla kaj Esperanto ja estas ambaŭ kvazaŭ novaj versioj de la latina. Kvankam la angla baziĝas sur ĝermanaj radikoj, ĝi havas precipe en la scienca kampo tre multajn latinajn radikojn, dum Esperanto baziĝas ĉefe sur latinaj radikoj, sed havas je ĉirkaŭ 30 procentoj ankaŭ ĝermanajn radikojn. Do en la skriba formo la angla estas laŭ vortradikoj en altnivelaj tekstoj sufiĉe proksima al la latina, kaj tiel ĝi bone taŭgas kiel internacia lingvo.

Sed rilate al la parola formo la afero aspektas alie: Tie la distanco al la latina estas multe pli granda. La usonangla prononco estas malfacile imitebla por alilingvanoj kaj tial ĝi ne taŭgas kiel internacia lingvo en parolado. Esperanto aliflanke havas tie sian atuton: La lingvo havas tre klarajn prononcregulojn laŭ kiuj Esperanto povas esti simile parolata en la tuta mondo.

Do usonanoj kiuj konscias ke la usonangla prononco ne estas favora por internacia parola komunikado, tiuj trovas en Esperanto la eblecon lerni kaj regi alian lingvon ol la usonanglan. Esperanto por ili signifas atingi pli altan nivelon de lingvoscio kaj de konscio pri la mondo.

Tio kontrastas al la sinteno de multaj eŭropanoj, ekz. de germanoj: Por ili la angla prezentas pli altan ŝtupon de lingvoscio, dum Esperanto aliflanke pro la gvida pozicio de la angla en internacia komunikado fariĝis sensignifa, forgesinda historia provo por havi helplingvon por la tuta mondo.

Tiu situacio klare respeguliĝas en la statistiko de aŭskultoj en la ERR. Dum Usono okupas kun tre granda distanco al aliaj landoj la unuan lokon en la nombro de aŭskultoj, Germanio eĉ ne troviĝas inter la unuaj dek landoj.

Pro la tre granda nombro de novlernintoj de Esperanto en Usono helpe de Duolingo, oni povas kalkuli ke pli kaj pli da homoj tie atingos tre altan nivelon de la regado de la lingvo kio kapabligos ilin produkti filmetojn kaj podkastojn en Esperanto. Ju pli da usonanoj faros tion, des pli kreskos la prestiĝo de Esperanto en la mondo.

Do usonanoj estas kaj estos tre gravaj por la plua kresko de Esperanto tutmonde

Learn languages from TV shows, movies, news, articles and more! Try LingQ for FREE

Usonanoj gravas por Esperanto Americans|care|| Americans are important for Esperanto

En mia sonartikolo "Aŭdado superas legadon" mi konstatis ke multaj novaj parolantoj de Esperanto, precipe usonanoj, tre bone parolas la lingvon. ||audio article|Listening|surpasses|reading||found||||||||||||| In my audio article "Listening surpasses reading," I noted that many new speakers of Esperanto, especially Americans, speak the language very well. Tio estas tre ĝojiga konstato, ĉar tiel plialtiĝas la nivelo de parolado de Esperanto entute. |||joyful|finding|||increases||||||| This is a very encouraging observation, as it raises the overall level of spoken Esperanto.

Nome paroli Esperanton kun forta nacilingva akĉento fariĝas pli kaj pli netolerinda. ||||||accent||||| Specifically, speaking Esperanto with a strong native accent is becoming more and more intolerable. En antaŭaj epokoj esperantistoj, ankaŭ en Usono, ofte parolis kun tia nacilingva akĉento. |||||||||||national language| In earlier times, Esperanto speakers, including in the USA, often spoke with such a native language accent. Tio jam tiam ne estis bona por la ekstera prestiĝo de Esperanto, sed hodiaŭ tio estus eĉ tre damaĝa. |||||||||prestige||||||||| That was not good for the external prestige of Esperanto back then, but today it would be even very harmful.

Sed bonŝance hodiaŭ la situacio estas alia: En Usono la motivo por lerni Esperanton ne plu estas ke oni volas lerni facilan helplingvon por povi komuniki kun la cetera mondo. ||||||||||||||||||||||helper language||||||| But fortunately today the situation is different: In the United States, the reason to learn Esperanto is no longer that one wants to learn an easy auxiliary language to communicate with the rest of the world. Tio ja pro la pozicio de la usonangla ne plu estas necesa. |||||||American English|||| This is indeed no longer necessary due to the position of American English. Tiel usonanoj kutime ne plu devas lerni fremdan lingvon kaj nur homoj kiuj havas intelektajn ambiciojn interesiĝas pri fremdaj lingvoj, inter kiuj Esperanto okupas interesan pozicion. ||||||||||||||intellectual||||||||||| Thus Americans usually no longer have to learn a foreign language and only people with intellectual ambitions are interested in foreign languages, among which Esperanto occupies an interesting position.

La angla kaj Esperanto ja estas ambaŭ kvazaŭ novaj versioj de la latina. |||||||||versions||| English and Esperanto are both like new versions of Latin. Kvankam la angla baziĝas sur ĝermanaj radikoj, ĝi havas precipe en la scienca kampo tre multajn latinajn radikojn, dum Esperanto baziĝas ĉefe sur latinaj radikoj, sed havas je ĉirkaŭ 30 procentoj ankaŭ ĝermanajn radikojn. |||||Germanic|roots|||||||||||||||||||||||||German| Although English is based on Germanic roots, it has especially in the scientific field many Latin roots, while Esperanto is mainly based on Latin roots but also has about 30 percent Germanic roots. Do en la skriba formo la angla estas laŭ vortradikoj en altnivelaj tekstoj sufiĉe proksima al la latina, kaj tiel ĝi bone taŭgas kiel internacia lingvo. |||written|||||||||||||||||||||| In written form, English is quite close to Latin according to linguistic roots in high-level texts, and thus it is well-suited as an international language.

Sed rilate al la parola formo la afero aspektas alie: Tie la distanco al la latina estas multe pli granda. ||||verbal||||||||||||||| But regarding the spoken form, the situation looks different: there the distance to Latin is much greater. La usonangla prononco estas malfacile imitebla por alilingvanoj kaj tial ĝi ne taŭgas kiel internacia lingvo en parolado. |||||||speakers of other languages|||||||||| American English pronunciation is difficult for non-native speakers to imitate and therefore it is not suitable as an international language in spoken form. Esperanto aliflanke havas tie sian atuton: La lingvo havas tre klarajn prononcregulojn laŭ kiuj Esperanto povas esti simile parolata en la tuta mondo. ||||its|||||||pronunciation rules||||||||||| On the other hand, Esperanto has its advantage: The language has very clear pronunciation rules according to which Esperanto can be spoken similarly all over the world.

Do usonanoj kiuj konscias ke la usonangla prononco ne estas favora por internacia parola komunikado, tiuj trovas en Esperanto la eblecon lerni kaj regi alian lingvon ol la usonanglan. ||||||||||||||||||||||||||||American English So Americans who realize that American English pronunciation is not favorable for international spoken communication find in Esperanto the possibility to learn and master a language other than American English. Esperanto por ili signifas atingi pli altan nivelon de lingvoscio kaj de konscio pri la mondo. ||||||||||||awareness||| For them, Esperanto means achieving a higher level of language awareness and awareness of the world.

Tio kontrastas al la sinteno de multaj eŭropanoj, ekz. |||||||Europeans| This contrasts with the attitude of many Europeans, e.g., de germanoj: Por ili la angla prezentas pli altan ŝtupon de lingvoscio, dum Esperanto aliflanke pro la gvida pozicio de la angla en internacia komunikado fariĝis sensignifa, forgesinda historia provo por havi helplingvon por la tuta mondo. |||||||||||||||||guiding||||||||||||attempt||||||| of Germans: For them, English represents a higher level of language awareness, while Esperanto, on the other hand, has become insignificant, a forgettable historical attempt to have a auxiliary language for the whole world due to the leading position of English in international communication.

Tiu situacio klare respeguliĝas en la statistiko de aŭskultoj en la ERR. |||is reflected|||||||| This situation is clearly reflected in the audience statistics of the ERR. Dum Usono okupas kun tre granda distanco al aliaj landoj la unuan lokon en la nombro de aŭskultoj, Germanio eĉ ne troviĝas inter la unuaj dek landoj. ||||||||||||||||||Germany|||||||| While the United States occupies the first place in the number of listeners with a very large margin over other countries, Germany is not even among the top ten countries.

Pro la tre granda nombro de novlernintoj de Esperanto en Usono helpe de Duolingo, oni povas kalkuli ke pli kaj pli da homoj tie atingos tre altan nivelon de la regado de la lingvo kio kapabligos ilin produkti filmetojn kaj podkastojn en Esperanto. ||||||||||||||||||||||||||||||governing|||||||||||| Due to the very large number of new learners of Esperanto in the United States with the help of Duolingo, it can be counted that more and more people there will reach a very high level of proficiency in the language, enabling them to produce videos and podcasts in Esperanto. Ju pli da usonanoj faros tion, des pli kreskos la prestiĝo de Esperanto en la mondo. ||||||||will grow||||||| The more Americans do this, the more the prestige of Esperanto in the world will increase.

Do usonanoj estas kaj estos tre gravaj por la plua kresko de Esperanto tutmonde |||||||||further||||