15. Η βλαχοπούλα μιλάει στα παιδιά
the|the shepherdess|talks||the children
|menina|||
15. The Wallachian girl talks to the children
15. La Wallachienne parle aux enfants
15. Wołoska dziewczynka rozmawia z dziećmi
15. A rapariga da Valáquia fala com as crianças
15. Валлахская девочка разговаривает с детьми
Τα παιδιά κάθισαν στο χράμι που τους έστρωσε η Αφρόδω απάνω στην κασέλα.
|The children|sat down||rug|||laid out for||Aphrodo|on top of|on the|chest
The children sat on the mat that Aphrodite had spread for them on the terrace.
Είχε ζωγραφιές αυτή η κασέλα και φαίνεται πως ήταν η καλή καλή.
"Had"|drawings|this one||chest||"it seems"|"that"|||good|good one
This terrace had paintings and it seems it was the good one.
Αλλιώς θα τα έβαζε τα παιδιά να καθίσουν στην άλλη που βρισκόταν παραπέρα, μα που ήταν μαύρη και παλιά· της κυρούλας ίσως.
"Otherwise"|"would"||"would make"||the children||sit down|"in the"|other one||was located|"further away"||"which"||black||old and worn|of the|old lady's|perhaps
Sonst hätte er die Kinder auf dem anderen sitzen lassen, der weiter weg war, der aber schwarz und alt war, vielleicht der der Dame.
Otherwise, she would have made the children sit on the other one that was further away, but it was black and old; maybe the mistress's.
Η Αφρόδω έμενε όρθια και ενώ η ρόκα της έγνεθε και το αδράχτι της γύριζε μιλούσε στα παιδιά.
||"was standing"|standing up|and|while|the|distaff|her|spun|and|the|spindle|of the|was spinning|"was talking"||
Aphrodite stood upright and while her rocket was waving and her spindle was turning she was talking to the children.
Ρώτησε τον Φάνη και τον Δήμο αν είχαν αδερφή, πόσων χρονών είναι και ποιο είναι τ' όνομά της.
"Asked"||Fanis|||Dimos||had|sister|how many years|years old||||||her name|
He asked Fanny and Demos if they had a sister, how old she was and what her name was.
Ύστερα τα παιδιά τη ρωτούσαν το ένα και το άλλο για πρόβατα, για στάνες και για βουνά.
"Afterwards"||||"were asking"||||||about|sheep|for|sheepfolds|||mountains
Then the children would ask her one by one about sheep, stables and mountains.
Sonra çocuklar teker teker ona koyunlar, ahırlar ve dağlar hakkında sorular sorarlardı.
Κι η Αφρόδω, γνέθοντας, τους ιστόρησε τη ζωή των βλάχων στα βουνά και στα χαμηλώματα, το καλοκαίρι και τον χειμώνα.
|||spinning|them|told||||Vlachs' life||||in the|lowlands||summer|||winter
And Aphrodite, beckoning, told them about the life of the peasants in the mountains and in the lowlands, in summer and in winter.
---
---
Χίλια πράματα έμαθαν, που δεν τα είχαν ακούσει.
a thousand|things|learned|||||
They learned a thousand things they hadn't heard.
Πώς χιλιάδες πρόβατα και γίδια δίνουν το γάλα, το τυρί, το βούτυρο, το μαλλί και το κρέας τους για να ζήσει ο άνθρωπος.
how|thousands|sheep||goats|give||milk||cheese||butter||wool|||||||live||
How thousands of sheep and goats give their milk, cheese, butter, wool and meat for man to live on.
Τα κοπάδια είναι ευτυχισμένα, όπου βρίσκουν βοσκή.
|The herds|are|happy|where|"they find"|grazing pasture
The herds are happy wherever they find pasture.
Μα όχι και κείνοι που τα βόσκουν.
|no|and|those|||graze them
But not those who graze them.
Οι βλάχοι περνούν σκληρή ζωή!
the|Vlachs|go through|harsh|
The rednecks have a hard life!
Πολεμούν με τους βαριούς χειμώνες, με τους βράχους, με τα ποτάμια.
fight|||harsh|winters|||rocks|||rivers
They fight with the heavy winters, with the rocks, with the rivers.
Ταξιδεύουν από τόπο σε τόπο, από ψήλωμα σε χαμήλωμα.
Travel|from||||from place to place|elevation|to|lower place
They travel from place to place, from high ground to low ground.
Σήμερα στήνουν την καλύβα εδώ, αύριο πέρα μακριά, όπου είναι χορτάρι και κλαρί.
|set up||hut|here|tomorrow|beyond|far|where||grass and branches||branch or twig
Today they set up the hut here, tomorrow far away, where there is grass and branches.
Αθεμέλιωτα είναι τα σπίτια τους και δεν μπορείς να στήσεις τίποτα μέσα.
Unfounded|||houses|||not|you cannot||set up||
Their houses are unfoundationed and you can't set anything up inside.
Όλες οι δουλειές από το πρωί ως το βράδυ· βοσκή, γνέψιμο, άρμεγμα, ζύμωμα, τάγισμα του κοπαδιού.
||jobs||||as|||Grazing|spinning wool|Milking|kneading dough|feeding the flock|possessive particle|the flock's
All the work from morning till night - grazing, spinning, milking, kneading, feeding the herd.
Ύπνος λίγος· ξαγρύπνια, νυχτοπερπάτημα.
sleep|little|sleeplessness|nighttime wandering
Sleep little; wakefulness, night-walking.
---
---
Αυτά διηγιόταν η Αφρόδω.
|was narrating||Aphrodite
This is what Aphrodite was telling.
Mα ενώ τα έλεγε ορθή, κοιτάζοντας τη ρόκα και κλωσταίνοντας το μαλλί, τόσο χαριτωμένο χαμόγελο είχε που δεν έμοιαζαν με βάσανα.
But|while||said|upright|looking at||rocket||spinning||wool|so|Cute|smile|had|||"did not seem"||sufferings, troubles
But while she was saying them correctly, looking at the rocket and kicking the hair, she had such a cute smile that they didn't look like suffering.
«Δεν αφήνεις τα πρόβατα», είπε ο Φάνης, «να 'ρθεις κάτω με τα δικά μας τα κορίτσια;»
not|"leave"||sheep|||||come|||||our||
"Won't you leave the sheep," said Fanis, "and come down with our girls?"
Η Αφρόδω γέλασε και απάντησε πως δεν τ' αφήνει για όλα τ' αγαθά του κόσμου.
|Aphrodite|laughed||answered||not||"give up"||||good things||world
Aphrodite laughed and replied that she would not give it up for all the good things of the world.
Εδώ είναι η γενιά της, αδέρφια, πατέρας, μάνα, γαμπροί, παππούδες, τα γεροθανασαίικα που λέει ο λόγος.
|||generation||siblings||mother|sons-in-law|grandfathers||old Thanasis family||||saying
Hier ist ihre Generation, ihre Brüder, ihr Vater, ihre Mutter, ihre Schwäger, ihre Großeltern, die alten Hasen, über die man in der Stadt spricht.
Here is her generation, brothers, father, mother, sons-in-law, grandparents, the old death family as they say.
Μα όχι μόνο τούτο, έχει κι άλλο συγγενολόι.
but||||he has|||extended family
But not only this, she has other relatives too.
«Έχω συγγένεια, είπε, με κάθε δεντρί... Εδώ γίναμε ένα κλαριά και βλάχοι, τόσον καιρό μαζί.
|kinship||with|every|little tree||became|one|branches and shepherds||Vlachs|so much|a long time|together
"I have relatives," she said, "with every little tree... Here we became one branch and Vlachs, all this time together."
Αντάμα μεγαλώνουμε, αντάμα βρεχόμαστε και χιονιζόμαστε, μαζί παίρνουμε τον ήλιο.
Together|grow up||get wet||We get snowed on||we take||sun
Together we grow up, together we get wet and snowy, together we get the sun.
Birlikte büyüyoruz, birlikte ıslanıyoruz ve kar yağıyoruz, birlikte güneşe çıkıyoruz.
Έχουν και κείνα χάδι και χαϊδεύουν, φωνή και λαλούνε· δεν ακούς άμα τα φυσάει αέρας!
They have||those|gentle touch||caress|voice||sing||hear|when|the|"blows"|wind
They also have a caress and caressing, a voice and they sing; you can't hear them when the wind blows!
Και τα μικρά, που είναι σαν τ' αδέρφι μου τον Λάμπρο, και τα μεγάλα, που μοιάζουν του παππού, όλα με γνωρίζουν, όπως γνωρίζουν κι όλους τους βλάχους, όλη τη γενιά.»
|||||||brother|||Lambros|||||"resemble"||grandfather|||know|as|know||||Vlachs|the whole||
And the little ones, who are like my brother Lambros, and the big ones, who look like my grandfather, they all know me, as they know all the rednecks, the whole generation."
«Εκατό πρόβατά μας αποκοιμίζει στον ίσκιο του το μεσημέρι ένας πεύκος εκεί κάτω.
hundred|sheep||puts to sleep||shade|||afternoon||pine tree|there|
"A hundred of our sheep fall asleep in the shade of a pine tree down there at noon.
"Koyunlarımızdan yüz tanesi öğle vakti aşağıdaki çam ağacının gölgesinde uyuyakalır.
Αυτά έχουμε συντρόφους κι εμείς.
These|we have|partners||we
That's what we have companions too.
Την ημέρα τα δέντρα και το βράδυ τ' αστέρια που μας φέγγουν για τη βοσκή.»
|||trees|||night||stars|||"shine for us"|||grazing
By day the trees and by night the stars that beckon us to graze."
---
---
Πολύ μαλλί από τη ρόκα της Αφρόδως έγινε νήμα και πήγε στο αδράχτι με τούτη την κουβέντα.
Very|wool|||distaff||Aphrodos'|became thread|thread||went|to the|spinning wheel||this||conversation
Much wool of the robe of Aphrodite became thread, and went to the spinning wheel with this saying.
Και πάλι έγνεθε για να μη χάνει καιρό.
|again|nodded again|||not|loses|time
Again he nodded so as not to waste time.
Κάπου κάπου έλεγε καμιά λέξη, που τα παιδιά δεν την καταλάβαιναν αμέσως, μόνο από το νόημα.
Somewhere|somewhere|was saying|some|word|||children|||understood|immediately|only||the|meaning
Every now and then he would say a word that the children didn't immediately understand, only by the meaning.
Arada sırada çocukların hemen anlamadığı, sadece anlamını bildikleri bir kelime söylerdi.
Έλεγε τα πρόβατα πράτα, το ρούχο σκτί, το πάλι το έλεγε μάτα και τα γίδια τα 'ίδια.
|||"sheep"|the||torn garment||again||said|again|||the goats||same
He called the sheep meek, the garment skti, he called it again mata and the goats the same.
Μα τα παιδιά δε θυμούνται καμιά κοπέλα να τους μίλησε ποτέ με τόση ομορφιά.
||||remember|any|girl|||spoke to|||such|beauty
But the boys don't remember any girl ever speaking to them with such beauty.
Κι όταν βγήκε έξω μια στιγμή, γιατί άκουσε τα πατήματα του παππού, θυμήθηκαν τα λόγια της πως έχει συγγένεια με τα δέντρα.
||came out|outside||||||footsteps|||remembered||words||||kinship with|||
And when she went out for a moment, because she heard the grandfather's footsteps, her words about being related to the trees were remembered.
Ήταν αλήθεια σαν δεντρί!
It was|truth||little tree
It was really like a tree!
