×

We use cookies to help make LingQ better. By visiting the site, you agree to our cookie policy.

image

Μαθαίνουμε ασφαλείς, Φυσικά | Το ταξίδι της τροφής | Ε' Δημοτικού Επ. 96

Φυσικά | Το ταξίδι της τροφής | Ε' Δημοτικού Επ. 96

Γεια σας, είμαι η Ειρήνη Πιπερίδου και σήμερα θα μιλήσουμε για τη συνέχεια του ταξιδιού της τροφής.

Στο προηγούμενο μάθημα είχαμε μιλήσει για τα δόντια και για την αρχή του ταξιδιου της τροφή -

συγκεκριμένα είχαμε δει τα είδη των δοντιών, πώς συμβάλλουν στη διάσπαση της τροφής.

Και σήμερα ήρθε η ώρα να δούμε τα όργανα που πεπτικού συστήματος τα οποία παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη συνέχεια του ταξιδιού της τροφής.

Λοιπόν, πριν πω το οτιδήποτε θέλω λίγο να μου θυμίσετε για ποιο λόγο ο άνθρωπος τρέφεται,

ποιά είναι η συμβολή των τροφών στη ζωή του ανθρώπου.

Αν θυμάστε, είχαμε πει ότι ο άνθρωπος για τις διάφορες λειτουργίες του οργανισμού του και για τις δραστηριότητές του, έχει ανάγκη από ενέργεια.

Αυτή την απαιτούμενη ενέργεια την εξασφαλίζει από τις τροφές, οι οποίες τροφές έχουν χημική ενέργεια.

Οι τροφές έχουν διάφορα θρεπτικά συστατικά μέσα: υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπη...

Κάθε μία από τις τροφές έχει και τη δική της θρεπτική αξία για τον ανθρώπινο οργανισμό.

Πριν πούμε λοιπόν το οτιδήποτε, θέλω λιγάκι να μου πείτε τι φαντάζεστε να συμβαίνει με την τροφή.

Μπαίνει στο στόμα η τροφή, τα δόντια την πολτοποιούν, την κόπτουν - μασάμε με τα δόντια μας. Μετά;

Ποιά είναι η συνέχεια αυτού του ταξιδιού; Πού πάει η τροφή; Τί συμβαίνει; Ξέρουμε όργανα τα οποία συμμετέχουν στο ταξίδι της τροφής;

Για να δω λοιπόν, τί ξέρουμε; Είμαι σίγουρη ότι ξέρετε, απλά σήμερα θα τα βάλουμε όλα σε μία τάξη, σε μία σειρά.

Λοιπόν, για να δω όργανα: πρώτα πρώτα τα δόντια. Πώς ονομάζεται το σημείο που βρίσκονται μέσα τα δόντια; Για να ακούσω.

Το στόμα μας, ή όπως αλλιώς λέγεται, η στοματική κοιλότητα. Πολύ ωραία.

Άλλο όργανο που συμμετέχει στο ταξίδι της τροφής: το στομάχι μας. Μπορείτε να μου τα λέτε και ανακατεμένα, μετά θα τα βάλουμε στη σειρά.

Ό,τι ξέρει ο καθένας! Το στομάχι, πάρα πολύ ωραία. Άλλο;

Το έντερο, πάρα πολύ ωραία. Και μάλιστα, ένα έντερο υπάρχει; Ή υπάρχουν περισσότερα; Τί ξέρουμε;

Υπάρχει το λεπτό έντερο, πολύ σωστά... Έχουμε, λοιπόν, το λεπτό έντερο και το παχύ έντερο.

Άρα, στοματική κοιλότητα - στομάχι - έντερο, το οποίο διακρίνεται σε λεπτό και παχύ. Πάρα πολύ ωραία!

Άλλο όργανο; Τί άλλο έχετε ακούσει; Το συκώτι, είναι και το συκώτι μας, και αυτό διαδραματίζει κάποιο ρόλο.

Βέβαια, θα δούμε στη συνέχεια ότι το συκώτι δεν είναι όργανο όπως είναι τα προηγούμενα που μου είπατε,

είναι κάτι άλλο, το οποίο θα το πούμε τι είναι. Άλλο;

Η χολή - και η χολή συμμετέχει στο ταξίδι της τροφής. Δεν είναι βέβαια όργανο, αλλά έχει σχέση με αυτό το ταξίδι για το οποίο θα μιλήσουμε,

άρα θα τη σημειώσω τη χολή εδώ. Τί άλλο;

Η γλώσσα μας - φυσικά, και η γλώσσα μας. Άλλο; Έχουμε κάποιο άλλο; Πώς κατεβαίνει η τροφή μας;

Μπαίνει στο στόμα, πώς κατεβαίνει; Τα άλλα όργανα βρίσκονται εδώ, χαμηλά στην κοιλίτσα μας. Πώς πηγαίνει εκεί πέρα;

Από τον οισοφάγο, πάρα πολύ ωραία. Έχουμε, λοιπόν, και τον οισοφάγο. Τέλεια, κάτι άλλο;

Το πάγκρεας! Καλά, ξέρετε πάρα πολλά. Πάρα πολύ ωραία και σωστά αυτά που μου λέτε. Κάτι άλλο;

Τα σάλια. Τα σάλια δεν είναι όμως όργανο, αλλά ναι, και αυτό έχει συμμετοχή σε αυτό το ταξίδι για το οποίο θα μιλήσουμε.

Και το σάλιο έχει συμμετοχή στο ταξίδι της τροφής το οποίο θα δούμε σήμερα...

Και το οποίο ταξίδι της τροφής, παιδιά, ξέρετε πόση διάρκεια έχει περίπου; 30 ώρες.

Το ταξίδι της τροφής για το οποίο θα μιλήσουμε σήμερα έχει διάρκεια 30 ωρών. Πολύ, ε; Πολύ είναι.

Ωραία, κάτι άλλο;

Νομίζω μου τα είπατε όλα. Αυτό νομίζω, δεν ξέρω αν ξεχάσαμε κάτι, αλλά αν ξεχάσαμε κάτι θα το δούμε στη συνέχεια παρέα.

Λοιπόν, εδώ στον πίνακα, κατέγραφα τις πάρα πολύ ωραίες γνώσεις και ιδέες που έχετε σχετικά με τα όργανα που συμμετέχουν στο ταξίδι της τροφής...

Τα όργανα του πεπτικού μας συστήματος, όπως λέμε. Και τώρα θα πάμε παρέα να δούμε καθένα από αυτά...

τι δουλειά κάνει, ποιός είναι ο ρόλος του;

Και θα πάμε λιγάκι να τα κατηγοριοποιήσουμε, να τα ομαδοποιήσουμε, γιατί ναι μεν μου τα είπατε ωραία...

-είναι όλα σωστά αυτά που μου είπατε-, αλλά κάποια περιλαμβάνονται μέσα σε κάποια άλλα...

και θα κάνουμε σήμερα αυτή τη διάκριση: θα πάμε να τα πούμε πιο επιστημονικά.

Γιατί μεγαλώνουμε και θα πρέπει τα ξέρουμε να τα λέμε και πιο αναβαθμισμένα, συμφωνείτε; Συμφωνείτε.

Λοιπόν, αυτό το οποίο θα κάνουμε σήμερα σαν μάθημα είναι το μάθημα στη σελίδα 64 του πορτοκαλί βιβλίου, του μαθήματος "Ερευνώ και ανακαλύπτω"...

"Το ταξίδι της τροφής συνεχίζεται". Θα πάμε να δούμε όλα αυτά τα οποία μου είπατε τα πολύ ωραία.

Θα τα δούμε μέσα από μία παρουσίαση για να εξηγήσουμε τι κάνει το καθένα και, στη συνέχεια, θα κάνουμε δραστηριότητες.

Λοιπόν, αρχίζουμε τώρα! Το πεπτικό σύστημα του ανθρώπου αποτελείται από τον πεπτικό ή γαστρεντερολογικό σωλήνα,

στον οποίο υπάρχουν... Σχεδόν όλα μου τα έχετε πει - από αυτά τα οποία περιλαμβάνει ο πεπτικός σωλήνας...

μου τα έχετε πει όλα σχεδόν, και τα έχουμε και στον πίνακα.

Λοιπόν, ο πεπτικός ή γαστρεντερολογικός σωλήνας περιλαμβάνει: τη στοματική κοιλότητα, εδώ το στόμα μας.

Πολύ σωστά μου το είπατε.

Τον οισοφάγο μας, το στομαχάκι μας, το λεπτό έντερο, το παχύ έντερο και τον πρωκτό.

Δεν μου αναφέρατε τον πρωκτό στον πίνακα. Δεν πειράζει, τον ξεχάσατε, είμαι σίγουρη όμως ότι τον ξέρετε.

Πέρα, λοιπόν, από τον πεπτικό σωλήνα υπάρχουν και οι προσαρτημένοι αδένες - κάποια πράγματα τα οποία μου αναφέρατε δεν είναι όργανα, είναι αδένες.

Και αυτοί οι αδένες είναι: οι σιελογόνοι αδένες, είναι οι αδένες οι οποίοι εκκρίνουν το σάλιο.

Άρα, λοιπόν, το σάλιο είναι μια ουσία η οποία εκκρίνεται απο τους σιελογόνους αδένες... και όντως συμμετέχουν στη συνέχεια του ταξιδιού της τροφής.

Το συκώτι μας είναι αδένας, και μάλιστα είναι ο μεγαλύτερος αδένας του ανθρώπινου σώματος. Και το συκώτι μας εκκρίνει τη χολή,

άρα λοιπόν και τη χολή που μου αναφέρατε, πολύ σωστά μου την αναφέρατε,

γιατί όντως η χολή είναι απαραίτητη στο ταξίδι της τροφής που θα μελετήσουμε.

Η χολή εκκρίνεται από το συκώτι. Είναι μια ουσία, δεν είναι όργανο, είναι μία ουσία η οποία εκκρίνεται από το συκώτι...

και είναι αποθηκευμένη σε ένα σακουλάκι. Αυτό το σακουλάκι λέγεται χοληδόχος κύστη.

Λοιπόν, μετά είναι και το πάγκρεας - το οποίο πάγκρεας μου το είπατε και αυτό πολύ ωραία, όμως είναι και αυτό αδένας. Δεν είναι όργανο,

είναι αδένας. Και από το πάγκρεας εκκρίνεται το παγκρεατικό υγρό.

Βλέπετε, λοιπόν, και στη φωτογραφία της διαφάνειας που σας έχω ετοιμάσει, τα όργανα στη σειρά.

Θα τα δούμε μετά και επί μέρους, αλλά τώρα βλέπετε εδωπέρα τη στοματική κοιλότητα, τον οισοφάγο - αυτό τον σωλήνα,

ο οποίος τι κάνει; Ξεκινάει από το στοματάκι, συνδέει τη στοματική κοιλότητα και καταλήγει στο στομαχάκι μας.

Από το στόμα στο στομαχάκι καταλήγει.

Βλέπουμε μετά αυτό εδωπέρα το καφετί, το έντονο. Βυσσινοκαφέ είναι το συκωτάκι μας. Εγώ σας τα λέω τώρα να σας δώσω μία ιδέα.

Εδώ επάνω βλέπουμε το πάγκρεας που μοιάζει σαν πιπεριά, κάτω από το στομάχι μας, το οποίο μοιάζει λίγο με ένα μεγάλο φασόλι.

Βλέπουμε το πάγκρεας που μοιάζει κάπως σαν πιπεριά - τώρα μου ήρθε, έτσι όπως το κοιτάω.

Και μετά βλέπουμε τι; Τα έντερα!

Βλέπουμε το λεπτό έντερο μέσα στον εσωτερικό χώρο και το παχύ εντερο να είναι από πάνω, σαν στεφάνι,

σαν πέταλο κάνει! Και η κατάληξη είναι ο πρωκτός.

Αυτά εν περιλήψει, πάμε τώρα να τα δούμε και αναλυτικά.

Λοιπόν, η στοματική κοιλότητα: μέσα στη στοματική κοιλότητα βρίσκονται τα δόντια μας, βρίσκεται η γλώσσα μας, βρίσκεται το σάλιο μας.

Οι τροφές έχουν θρεπτικές ουσίες - με τη βοήθεια των δοντιών είδαμε, και στο προηγουμενο μάθημα, οι τροφές διασπώνται και πολτοποιούνται.

Επίσης υπάρχει και η γλώσσα -η οποία...

βοηθάει στο μάσημα- και το σάλιο, το οποίο... Όλα αυτά μαζί συμβάλλουν στη δημιουργία της μπουκιάς ή, όπως αλλιώς λέγεται επιστημονικά, του βλωμού.

Το σάλιο, όπως είπαμε, εκκρίνεται από τους σιελογόνους αδένες και περιέχει ένζυμα όπως η αμυλάση που βοηθά στη διάσπαση του αμύλου.

Είδαμε σε προηγούμενα μαθήματα ότι το άμυλο είναι συστατικό τροφών. Άμυλο υπάρχει στο ψωμί, στις πατάτες... αν τα θυμάστε.

Άρα, λοιπόν, η στοματική κοιλότητα... - βλέπουμε ποιά είναι και στη φωτογραφία. Είδαμε με την βοήθεια ποιών σχηματίζεται η μπουκιά...

Και μετά από το στόμα προχωράμε στον οισοφάγο, ο οποίος οισοφάγος συνδέει το στόμα μας με το στομάχι.

Είναι ένας μυώδης σωλήνας, ο οποίος έχει μήκος 25-30 εκατοστά. Τον βλέπετε και εδώ στην εικόνα μας.

Και φανταστείτε τον οισοφάγο σαν να κάνει κάποιες κινησούλες, να βοηθάει την κατάποση της τροφής, το κατέβασμα της τροφής.

Ωραία, πήγε λοιπόν η τροφή στο στομαχάκι μας και τώρα στο στομάχι μας η τροφή αναμειγνύεται με το γαστρικό υγρό και γίνεται χυλός,

γίνεται ένας παχύρρευστος χυλός. Τί είναι το γαστρικό υγρό; Ποιά είναι η συμβολή του γαστρικού υγρού;

Πολλές φορές μας λένε "φάε κάτι, θα τρυπήσει το στομάχι σου": είναι γεμάτο υγρά το στομάχι.

Το στομάχι μας εκκρίνει υγρά - είναι τα γαστρικά υγρά τα οποία περιέχουν ένζυμα και υδροχλωρικό οξύ,

τα οποία βοηθούν στη διάσπαση των πρωτεϊνών.

Οι πρωτεΐνες είναι επίσης συστατικά των τροφών.

Και επίσης το υδροχλωρικό οξύ βοηθά να καταστρέφονται και τα μικρόβια που υπάρχουν μέσα στην τροφή μας.

Βλέπετε την τροφή; Βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο στομαχάκι μας, είναι αυτό το πράσινο! Και μετά από το στομαχάκι μας...

Η τροφή, μετά το στομαχάκι μας, πού λέτε να πάει; Στο λεπτό έντερο.

Το λεπτό έντερο, λοιπόν, είναι το τμήμα εκείνο του εντέρου που βρίσκεται μεταξύ του δωδεκαδακτύλου και του παχέος εντέρου.

Το δωδεκαδάχτυλο είναι το αρχικό μέρος του εντέρου, γιατί το λεπτό έντερο -θα δείτε αργότερα όταν θα πάτε στο γυμνάσιο...

και θα τα κάνετε πιο αναλυτικά-, χωρίζεται σε τρία μέρη. Το δωδεκαδάχτυλο είναι το αρχικό τμήμα του εντέρου...

και έχει συνολικά μήκος πέντε μέτρα. Αρκετά μεγάλο, ε;

Είναι ακριβώς το όργανο εντός του οποίου γίνεται η πέψη και η απορρόφηση των τροφών.

Η πέψη, αν θυμάστε καλά από αυτά που είχαμε πει στην πρώτη-πρώτη ενότητα του κεφαλαίου, είναι η επεξεργασία των τροφών.

Άρα, λοιπόν, το όργανο το οποίο είναι αρμόδιο για την πέψη και την απορρόφηση των τροφών είναι το λεπτό έντερο.

Το βλέπετε εδωπέρα τώρα. Και συνεχίζουμε να δούμε τι άλλο συμβαίνει στο λεπτό έντερο. Στο λεπτό έντερο διασπώνται τα λίπη.

Άρα, μέχρι στιγμής, θυμηθήκαμε ότι στις τροφές υπάρχουν υδατάνθρακες, είδαμε ότι υπάρχουν οι πρωτεΐνες,

τις αναφέραμε και προηγουμένως, και τώρα θυμόμαστε και τα λίπη, που είναι επίσης συστατικό που υπάρχει μέσα στις τροφές.

Στο λεπτό έντερο γίνεται η διάσπαση των λιπών και, μάλιστα, με τη συμβολή της χολής...

που μου αναφέρατε πρώτα πρώτα - που, αν θυμάστε, η χολή εκκρίνεται από το συκώτι,

παράγεται από το συκώτι και αποθηκεύεται στη χοληδόχο κύστη...

που είναι ένα σακουλάκι που βρίσκεται κοντά στο συκώτι μας.

Έπειτα, όταν διασπαστούν τα λίπη, ολοκληρώνεται και η διάσπαση των υδατανθράκων και πρωτεϊνών με τη συμβολή του παγκρεατικού υγρού.

Το πάγκρεας είναι ένας ακόμα αδένας ο οποίος εκκρίνει το παγκρεατικό υγρό,

το οποίο συμβάλλει στη διάσπαση των υδατανθράκων και των πρωτεϊνών.

Και μετά τι γίνεται; Ό,τι είναι χρήσιμο για τον οργανισμό μας, για τις λειτουργίες και την ανάπτυξη του οργανισμού μας,

περνούν από το λεπτό έντερο στο αίμα. Ό,τι δεν είναι χρήσιμο μεταφέρεται στο παχύ έντερο.

Στο παχύ έντερο, λοιπόν, πηγαίνουν οι τροφές οι οποίες δεν διασπώνται και δεν απορροφώνται, όπως είναι οι φυτικές ίνες.

Οι φυτικές ίνες είναι στοιχεία που βρίσκονται στα λαχανικά, στα φρούτα.

Το παχύ έντερο θα θυμόμαστε ότι έχει μήκος ενάμιση με δύο μέτρα.

Εκεί απορροφάται το νερό και οι άχρηστες ουσίες σχηματίζουν τα κόπρανα τα οποία αποβάλλονται από τον πρωκτό.

Νομίζω ότι λίγο-πολύ όλα αυτά που σας λέω τα ξέρετε, απλά τώρα τα βάζουμε σε μία σειρά, εμπλουτίζουμε λίγο τις γνώσεις μας...

με λεπτομέρειες σχετικά με το τι κάνει κάθε όργανο και με αναφορές για το πώς είναι το κάθε όργανο.

Δεν νομίζω δηλαδή τις ονομασίες να μην τις ξέρετε, μεγάλα παιδιά που διαβάζετε κιόλας!

Λοιπόν, σε αυτή τη διαφάνεια βλέπουμε πάλι ολοκληρωμένο το πεπτικό σύστημα! Ξεκινάμε λοιπόν: στοματική κοιλότητα,

η οποία συνδέεται με το στομαχάκι μας, που μοιάζει σαν ένα μεγάλο φασόλι, με τον οισοφάγο, ο οποίος έχει τη μορφή ενός σωλήνα.

Κάτω από το στομαχάκι -εγώ περιγράφω τώρα τι βλέπω στην εικόνα- που μοιάζει σαν μια πιπεριά, ποιό είναι είπαμε;

Το πάγκρεας, πολύ ωραία! Δίπλα στο στομαχάκι, αυτό που έχει το χρώμα το βυσσινοκαφέ, είναι ένας αδένας,

ο μεγαλύτερος αδένας τους ανθρώπινου σώματος, το συκώτι μας... και η τροφή, είπαμε, μετά το στομαχάκι μας...

πού πηγαίνει; Στο λεπτό έντερο, το οποίο λεπτό έντερο είναι μέσα, το βλέπετε; Τί μήκος είπαμε έχει; Θυμάστε;

Πέντε μέτρα, θυμάμαι! Και γύρω από το λεπτό έντερο, σαν πέταλο, είναι το παχύ έντερο, το οποίο έχει μήκος εναμιση με δύο μέτρα.

Πιστεύω να τα θυμάστε και εσείς, γιατί θα παίξουμε ένα κουίζ, το οποίο κουίζ όμως θα το παίξουμε λίγο αργότερα...

γιατί τώρα θα κάνουμε το εξής: στο βιβλίο μας, αφού εξηγήσαμε τα όργανα -πολύ ωραία μου τα είπατε στον πίνακα,

τα είδαμε και εδώ πέρα στην παρουσίαση, τι κάνει το καθένα-, είδαμε και ολοκληρωμένη την εικόνα του ανθρώπου:

με το πεπτικό του σύστημα, τα όργανα στη σειρά... Εσείς τώρα, αφού θα σας μοιραστεί αυτό εδώ το φυλλάδιο,

το κάθε παιδί θα πάρει από μία σειρά: 3 όργανα η κάθε σειρά. Με μεγάλη προσοχή θα τα κόψετε...

και μετά τι θα κάνετε; Θα προσπαθήσετε να κάνετε τη δραστηριότητα στη σελίδα 64, στο πορτοκαλί σας βιβλίο.

Είναι, λοιπόν, εκεί, ένας άνθρωπος ο οποίος άνθρωπος έχει μείνει με τα μισά του όργανα, κάποια όργανα λείπουν.

Αυτά τα όργανα που λείπουν είναι αυτά που έχουμε εδώ στο φυλλάδιο. Για να μου πείτε τώρα εδωπέρα,

αυτό εδώ στη μέση που μοιάζει σαν φασόλι ποιό είναι; Το στομάχι, που μοιάζει σαν φασόλι.

Αυτό που έχει που έχει και μέσα και απ' έξω αυτό εδώ σαν πέταλο; Ποιό είναι είχαμε πει;

Το λεπτό έντερο και το παχύ έντερο! Ποιό είναι μέσα, το λεπτό ή το παχύ; Το λεπτό - και από πάνω είναι το παχύ.

Και αυτό εδώ, που τώρα δεν έχει χρώμα αλλά είχαμε δει ότι είναι αυτό το βυσσινοκαφέ; Το συκώτι, πάρα πολύ ωραία.

Άρα, λοιπόν, τα κόβετε αφού έχετε διαβάσει πάρα πολύ καλά, μπαίνετε στη διαδικασία να τα κολλήσετε...

για να αποκτήσει ο άνθρωπος στη σελίδα 64 όλα τα όργανα του πεπτικού του συστήματος,

για να μπορέσει να κάνει σωστά το ταξίδι της τροφής του, εντάξει; Τέλεια.

Λοιπόν, τί θα κάνουμε τώρα στη συνέχεια; Τώρα σας έχω ετοιμάσει εδώ... Βλέπετε κάτι ποτηράκια.

Έχω δύο ποτήρια τα οποία έχουν νεράκι, ένα ποτηράκι το οποίο έχει λαδάκι -έχω βαλει ελαιόλαδο-...

και έχω και ένα ποτήρι το οποίο έχει υγρό πιάτων. Και έχω κι ένα καλαμάκι.

Τι θα κάνω λοιπόν τώρα με αυτά; Με αυτά θα κάνω το πείραμα στη σελίδα 66 από το πορτοκαλί βιβλίο.

Σελίδα, λοιπόν, 66: μας έχει ένα πείραμα, μας γράφει τα όργανα τα οποία ήδη έχω πει... Τί χρειαζόμαστε;

Να τα ξαναπούμε: ποτήρι, καλαμάκι, λάδι, υγρό σαπούνι για πιάτα.

Εγώ τα έχω εδώ, αλλά επειδή ήθελα να τα έχω και έτοιμα, βιαζόμουν να τα έχω έτοιμα για εσάς,

τα ετοίμασα: τα έχω βάλει ήδη όλα σε ποτήρια.

Τί πρέπει να κάνουμε τώρα; Ακολουθούμε προσεκτικά τα βήματα.

Γεμίζω το ποτήρι μέχρι τη μέση με νερό. Τα έχω γεμίσει εγώ, προτίμησα να πάρω χαμηλά ποτηράκια. Τα έχω γεμίσει,

νομίζω ότι είναι εντάξει το γέμισμα - εμένα μου είναι επαρκές έτσι όπως είναι το κάθε ποτήρι, είναι επαρκές για τα δικά μου δεδομένα.

Λοιπον, και τώρα τι κάνουμε; Έχουμε το πρώτο ποτήρι μας, νάτο, αυτό είναι το πρώτο ποτήρι μου. Και τι κάνω;

Παίρνω το λαδάκι μου και... τι μου λέει; Ρίξε λίγες σταγόνες λάδι και ανακάτεψε καλά με το καλαμάκι.

Λοιπόν, το πρώτο ποτήρι το βγάζω μπροστά, ρίχνω λίγες σταγόνες λάδι... Για να ρίξω τρεις!

Μία, δύο, τρεις.

Και τι να κάνω, λέει, μετά; Να ανακατέψω καλά με το καλαμάκι. Ανακατεύω, προσέξτε μην τα κάνουμε χάλια, ε;

Ανακατεύουμε. Τί παρατηρώ; Ανακατεύω με δύναμη. Παρατηρούμε ότι το λάδι μένει επάνω στην επιφάνεια,

έχει μείνει επάνω.

Το νερό μένει κάτω. Είναι ευδιάκριτο το λάδι, το διακρίνουμε στην επιφάνεια του νερού,

μια χαρά ξεχωρίζει.

Κάτω είναι το νερό μας, το βλέπουμε, και πάνω στην επιφάνεια ξεχωρίζει το λαδάκι μας. Μια χαρά.

Δεν είναι δύσκολο να το κάνετε νομίζω. Πανεύκολο.

Πάμε να κάνουμε τώρα το δεύτερο ποτήρι: στο δεύτερο ποτήρι έχουμε το νεράκι μας και... τι κάνουμε;

Βασικά θέλει να είναι στο ίδιο, απλά εγώ σκέφτηκα να κάνω δυο διαφορετικά ποτήρια για να δείτε τη διαφορά, για να έχετε σύγκριση.

Ρίχνουμε πάλι σταγόνες λαδιού - το πείραμα λεει ότι είναι το ίδιο ποτήρι, απλά επειδή θέλω να το δείτε και να κάνετε σύγκριση...

γιατί μ' αρέσει να συγκρίνω πράγματα, ρίχνουμε σταγόνες στο νερό μας όπως κάναμε και πριν...

Και τι κάνω τώρα; Ρίχνω και υγρό πιάτων και πάω και τα ανακατεύω, τα ανακατεύω τώρα όλα μαζί.

Και θέλω να δω τι θα γίνει τώρα, τι θα γίνει σε αυτό το πείραμα αυτή τη φορά.

Στο ένα εξακολουθούμε να βλέπουμε ότι έχουμε το νερό με το λάδι να είναι πάνω στην επιφάνεια, ξεχωρίζει.

Στο δεύτερο, λοιπόν, ξεχωρίζουμε κάτι; Βλέπουμε κάτι;

Αυτό το οποίο μπορούμε να παρατηρήσουμε είναι ότι, αυτή τη φορά, το νερό μας είναι θολό...

και πάνω στην επιφάνεια του νερού μας δεν είναι ευδιάκριτο το λάδι, δεν ξεχωρίζει.

Ξέρετε για ποιο λόγο γίνεται αυτό;

Γιατί το λάδι δεν μπορεί να διασπαστεί, τα λίπη δεν διασπώνται. Στην πρώτη περίπτωση αυτό βλέπουμε,

ότι το λίπος δεν έχει διασπαστεί, μένει έτσι στην επιφάνεια.

Στη δεύτερη περίπτωση, βάζοντας το υγρό των πιάτων, θέλουμε να κάνουμε αντιστοιχία με τη χολή μας.

Η χολή θυμάστε τι κάνει; Η χολή διασπά τα λίπη, άρα όταν έχουμε το λάδι μεσα στο νερό και προσθέτουμε το υγρό πιάτων,

τί παρατηρούμε; Ότι το λάδι μας διασπάται από την επιφάνεια και το νερό θολώνει - νομίζω είναι ευδιάκριτο αυτό.

Το ίδιο συμβαίνει και με τη χολή. Η χολή έχει την ιδιότητα να διασπά τα λίπη που περιλαμβάνονται στις τροφές.

Αφού, λοιπόν, κάναμε και αυτό το πείραμα, δεν ξέρω αν έχετε κάποια απορία... Πιστεύω είναι όλα κατανοητά γιατί τα λέω και απλά.

Ωστόσο εάν κάτι μας έχει διαφύγει, είμαστε εδώ για να κάνουμε το κουίζ μας...

για να μπορέσουμε να κάνουμε και επαναληψούλα και να θυμηθούμε οτιδήποτε μας έχει διαφύγει.

Και πάμε λοιπόν να δούμε, να τσεκάρουμε τις γνώσεις μας, να δούμε τι έχουμε μάθει!

Πατάμε το βελάκι για να ξεκινήσει το κουίζ. Είναι άσκηση συσχέτισης, που σημαίνει ότι βλέπουμε μία προτασούλα...

η οποία έχει κενό και μετά πάμε να επιλέξουμε τη σωστή επιλογή που θεωρούμε εμείς ότι ταιριάζει στην πρόταση που έχουμε.

Η επιλογή γίνεται κάνοντας κλικ πάνω στον όρο που θέλουμε να επιλέξουμε...

και μετά επιλέγουμε "υποβολή απάντησης", για να δούμε αν είναι σωστό ή λάθος αυτο που επιλέξαμε.

Λοιπόν, πρώτη ερωτησούλα!

(Η δασκάλα διαβάζει την πρώτη ερώτηση)

Πού είπαμε ότι παράγεται η χολή;

Στο συκώτι - που, το συκώτι τί είπαμε ότι είναι;

Ο μεγαλύτερος αδένας του ανθρώπινου σώματος! Για να δούμε, τα είπαμε σωστά;

Σωστά! Βλέπετε, ο όρος που συμπληρώνει σωστά την πρόταση είναι "συκώτι". Για να συνεχίσουμε, πατάμε στο βέλος.

Επόμενη ερώτηση! (Η δασκάλα διαβάζει τη δεύτερη ερώτηση).

Πού τεμαχίζεται η τροφή; Τί είχαμε μάθει στο προηγούμενο μάθημα;

Στα δόνια! Πάμε, λοιπόν, κάνουμε κλικ πάνω στα δόντια μας, κάνουμε υποβολή...

και, όντως, τα δόντια είναι η σωστή επιλογή που θα μπορούσαμε να έχουμε κάνει.

Λοιπόν, με ανάλογο τρόπο συνεχίζετε και μόνοι σας να τελειώσετε το κουίζ,

να δείτε αν έχετε μάθει σωστά αυτά τα οποία είπαμε. Αν δεν τα έχετε μάθει, να τα ξαναδιαβάσετε...

και μέχρι την επόμενη φορά, καλά να είστε!

Γεια σας!

Learn languages from TV shows, movies, news, articles and more! Try LingQ for FREE

Φυσικά | Το ταξίδι της τροφής | Ε' Δημοτικού Επ. 96 Natürlich | Die Reise der Lebensmittel | Grundschule Klasse 5 Ep. 96 Natural | The journey of food | Primary School Grade 5 Ep. 96

Γεια σας, είμαι η Ειρήνη Πιπερίδου και σήμερα θα μιλήσουμε για τη συνέχεια του ταξιδιού της τροφής. |||||Piperidou|||||||||journey||food

Στο προηγούμενο μάθημα είχαμε μιλήσει για τα δόντια και για την αρχή του ταξιδιου της τροφή - |||||||||||||journey||

συγκεκριμένα είχαμε δει τα είδη των δοντιών, πώς συμβάλλουν στη διάσπαση της τροφής. ||||||teeth||contribute||digestion||

Και σήμερα ήρθε η ώρα να δούμε τα όργανα που πεπτικού συστήματος τα οποία παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη συνέχεια του ταξιδιού της τροφής. ||||||||||digestive|||||protagonist|||||||

Λοιπόν, πριν πω το οτιδήποτε θέλω λίγο να μου θυμίσετε για ποιο λόγο ο άνθρωπος τρέφεται, ||||anything|||||remind||||||feeds

ποιά είναι η συμβολή των τροφών στη ζωή του ανθρώπου. |||contribution||foods||||

Αν θυμάστε, είχαμε πει ότι ο άνθρωπος για τις διάφορες λειτουργίες του οργανισμού του και για τις δραστηριότητές του, έχει ανάγκη από ενέργεια. ||||||||||functions||of the organism|||||activities|||||

Αυτή την απαιτούμενη ενέργεια την εξασφαλίζει από τις τροφές, οι οποίες τροφές έχουν χημική ενέργεια. ||required|||secures|||foods|||||chemical|

Οι τροφές έχουν διάφορα θρεπτικά συστατικά μέσα: υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπη... ||||nutritional|nutrients||carbohydrates|proteins|fats

Κάθε μία από τις τροφές έχει και τη δική της θρεπτική αξία για τον ανθρώπινο οργανισμό. ||||||||||nutritional|||||

Πριν πούμε λοιπόν το οτιδήποτε, θέλω λιγάκι να μου πείτε τι φαντάζεστε να συμβαίνει με την τροφή.

Μπαίνει στο στόμα η τροφή, τα δόντια την πολτοποιούν, την κόπτουν - μασάμε με τα δόντια μας. Μετά; ||||||||puree||cut|we chew|||||

Ποιά είναι η συνέχεια αυτού του ταξιδιού; Πού πάει η τροφή; Τί συμβαίνει; Ξέρουμε όργανα τα οποία συμμετέχουν στο ταξίδι της τροφής;

Για να δω λοιπόν, τί ξέρουμε; Είμαι σίγουρη ότι ξέρετε, απλά σήμερα θα τα βάλουμε όλα σε μία τάξη, σε μία σειρά.

Λοιπόν, για να δω όργανα: πρώτα πρώτα τα δόντια. Πώς ονομάζεται το σημείο που βρίσκονται μέσα τα δόντια; Για να ακούσω.

Το στόμα μας, ή όπως αλλιώς λέγεται, η στοματική κοιλότητα. Πολύ ωραία. ||||||||oral|cavity||

Άλλο όργανο που συμμετέχει στο ταξίδι της τροφής: το στομάχι μας. Μπορείτε να μου τα λέτε και ανακατεμένα, μετά θα τα βάλουμε στη σειρά. |||participes||||||||||||||||||||

Ό,τι ξέρει ο καθένας! Το στομάχι, πάρα πολύ ωραία. Άλλο;

Το έντερο, πάρα πολύ ωραία. Και μάλιστα, ένα έντερο υπάρχει; Ή υπάρχουν περισσότερα; Τί ξέρουμε; |intestine|||||||||||||

Υπάρχει το λεπτό έντερο, πολύ σωστά... Έχουμε, λοιπόν, το λεπτό έντερο και το παχύ έντερο. |||||||||||||thick|

Άρα, στοματική κοιλότητα - στομάχι - έντερο, το οποίο διακρίνεται σε λεπτό και παχύ. Πάρα πολύ ωραία! |oral|cavity||||||||||||

Άλλο όργανο; Τί άλλο έχετε ακούσει; Το συκώτι, είναι και το συκώτι μας, και αυτό διαδραματίζει κάποιο ρόλο. |||||||liver||||||||plays||

Βέβαια, θα δούμε στη συνέχεια ότι το συκώτι δεν είναι όργανο όπως είναι τα προηγούμενα που μου είπατε,

είναι κάτι άλλο, το οποίο θα το πούμε τι είναι. Άλλο;

Η χολή - και η χολή συμμετέχει στο ταξίδι της τροφής. Δεν είναι βέβαια όργανο, αλλά έχει σχέση με αυτό το ταξίδι για το οποίο θα μιλήσουμε, |bile||||participes||||||||||||||||||||

άρα θα τη σημειώσω τη χολή εδώ. Τί άλλο; |||I will note|||||

Η γλώσσα μας - φυσικά, και η γλώσσα μας. Άλλο; Έχουμε κάποιο άλλο; Πώς κατεβαίνει η τροφή μας;

Μπαίνει στο στόμα, πώς κατεβαίνει; Τα άλλα όργανα βρίσκονται εδώ, χαμηλά στην κοιλίτσα μας. Πώς πηγαίνει εκεί πέρα; ||||||||||low||tummy|||||

Από τον οισοφάγο, πάρα πολύ ωραία. Έχουμε, λοιπόν, και τον οισοφάγο. Τέλεια, κάτι άλλο; ||esophagus||||||||esophagus|||

Το πάγκρεας! Καλά, ξέρετε πάρα πολλά. Πάρα πολύ ωραία και σωστά αυτά που μου λέτε. Κάτι άλλο; |pancreas|||||||||||||||

Τα σάλια. Τα σάλια δεν είναι όμως όργανο, αλλά ναι, και αυτό έχει συμμετοχή σε αυτό το ταξίδι για το οποίο θα μιλήσουμε. |saliva||||||||||||participation|||||||||

Και το σάλιο έχει συμμετοχή στο ταξίδι της τροφής το οποίο θα δούμε σήμερα... ||saliva||participation|||||||||

Και το οποίο ταξίδι της τροφής, παιδιά, ξέρετε πόση διάρκεια έχει περίπου; 30 ώρες.

Το ταξίδι της τροφής για το οποίο θα μιλήσουμε σήμερα έχει διάρκεια 30 ωρών. Πολύ, ε; Πολύ είναι. |||||||||||duration of|hours||||

Ωραία, κάτι άλλο;

Νομίζω μου τα είπατε όλα. Αυτό νομίζω, δεν ξέρω αν ξεχάσαμε κάτι, αλλά αν ξεχάσαμε κάτι θα το δούμε στη συνέχεια παρέα. |||you told|||||||we forgot|||||||||||

Λοιπόν, εδώ στον πίνακα, κατέγραφα τις πάρα πολύ ωραίες γνώσεις και ιδέες που έχετε σχετικά με τα όργανα που συμμετέχουν στο ταξίδι της τροφής... ||||I was recording|||||||||||||||||||

Τα όργανα του πεπτικού μας συστήματος, όπως λέμε. Και τώρα θα πάμε παρέα να δούμε καθένα από αυτά... |||digestive||||||||||||||

τι δουλειά κάνει, ποιός είναι ο ρόλος του;

Και θα πάμε λιγάκι να τα κατηγοριοποιήσουμε, να τα ομαδοποιήσουμε, γιατί ναι μεν μου τα είπατε ωραία... ||||||categorize|||group them|||indeed||||

-είναι όλα σωστά αυτά που μου είπατε-, αλλά κάποια περιλαμβάνονται μέσα σε κάποια άλλα... |||||||||are included||||

και θα κάνουμε σήμερα αυτή τη διάκριση: θα πάμε να τα πούμε πιο επιστημονικά. ||||||distinction|||||||

Γιατί μεγαλώνουμε και θα πρέπει τα ξέρουμε να τα λέμε και πιο αναβαθμισμένα, συμφωνείτε; Συμφωνείτε. ||||||||||||upgraded||

Λοιπόν, αυτό το οποίο θα κάνουμε σήμερα σαν μάθημα είναι το μάθημα στη σελίδα 64 του πορτοκαλί βιβλίου, του μαθήματος "Ερευνώ και ανακαλύπτω"... |||||||||||||||orange||||I investigate||I discover

"Το ταξίδι της τροφής συνεχίζεται". Θα πάμε να δούμε όλα αυτά τα οποία μου είπατε τα πολύ ωραία.

Θα τα δούμε μέσα από μία παρουσίαση για να εξηγήσουμε τι κάνει το καθένα και, στη συνέχεια, θα κάνουμε δραστηριότητες.

Λοιπόν, αρχίζουμε τώρα! Το πεπτικό σύστημα του ανθρώπου αποτελείται από τον πεπτικό ή γαστρεντερολογικό σωλήνα, ||||digestive||||consists|||digestive||gastroenterological|tube

στον οποίο υπάρχουν... Σχεδόν όλα μου τα έχετε πει - από αυτά τα οποία περιλαμβάνει ο πεπτικός σωλήνας... |||almost||||||||||||digestive|tube

μου τα έχετε πει όλα σχεδόν, και τα έχουμε και στον πίνακα.

Λοιπόν, ο πεπτικός ή γαστρεντερολογικός σωλήνας περιλαμβάνει: τη στοματική κοιλότητα, εδώ το στόμα μας. ||||gastroenterological|tube|includes||oral|cavity||||

Πολύ σωστά μου το είπατε.

Τον οισοφάγο μας, το στομαχάκι μας, το λεπτό έντερο, το παχύ έντερο και τον πρωκτό. ||||stomach||||intestine|||intestine|||anus

Δεν μου αναφέρατε τον πρωκτό στον πίνακα. Δεν πειράζει, τον ξεχάσατε, είμαι σίγουρη όμως ότι τον ξέρετε. ||you mentioned||anus||||||you forgot||||||

Πέρα, λοιπόν, από τον πεπτικό σωλήνα υπάρχουν και οι προσαρτημένοι αδένες - κάποια πράγματα τα οποία μου αναφέρατε δεν είναι όργανα, είναι αδένες. ||||digestive|tube||||attached|glands||||||you mentioned|||organs||glands

Και αυτοί οι αδένες είναι: οι σιελογόνοι αδένες, είναι οι αδένες οι οποίοι εκκρίνουν το σάλιο. ||||||salivary|glands||||||secrete||saliva

Άρα, λοιπόν, το σάλιο είναι μια ουσία η οποία εκκρίνεται απο τους σιελογόνους αδένες... και όντως συμμετέχουν στη συνέχεια του ταξιδιού της τροφής. ||||||substance|||is secreted|||salivary|||indeed|they participate||||journey||

Το συκώτι μας είναι αδένας, και μάλιστα είναι ο μεγαλύτερος αδένας του ανθρώπινου σώματος. Και το συκώτι μας εκκρίνει τη χολή, |liver|||gland||||||gland||||||liver||secretes||bile

άρα λοιπόν και τη χολή που μου αναφέρατε, πολύ σωστά μου την αναφέρατε, ||||bile||to me|you mentioned|||||

γιατί όντως η χολή είναι απαραίτητη στο ταξίδι της τροφής που θα μελετήσουμε. |||||necessary||||food|||we will study

Η χολή εκκρίνεται από το συκώτι. Είναι μια ουσία, δεν είναι όργανο, είναι μία ουσία η οποία εκκρίνεται από το συκώτι... ||is secreted|||liver|||substance|||||||||is secreted|||liver

και είναι αποθηκευμένη σε ένα σακουλάκι. Αυτό το σακουλάκι λέγεται χοληδόχος κύστη. ||stored|||||||||

Λοιπόν, μετά είναι και το πάγκρεας - το οποίο πάγκρεας μου το είπατε και αυτό πολύ ωραία, όμως είναι και αυτό αδένας. Δεν είναι όργανο, |||||pancreas|||||||||||||||gland|||

είναι αδένας. Και από το πάγκρεας εκκρίνεται το παγκρεατικό υγρό. |||||pancreas|is secreted||pancreatic|fluid

Βλέπετε, λοιπόν, και στη φωτογραφία της διαφάνειας που σας έχω ετοιμάσει, τα όργανα στη σειρά.

Θα τα δούμε μετά και επί μέρους, αλλά τώρα βλέπετε εδωπέρα τη στοματική κοιλότητα, τον οισοφάγο - αυτό τον σωλήνα, |||||on|part||||over here|||cavity|||||

ο οποίος τι κάνει; Ξεκινάει από το στοματάκι, συνδέει τη στοματική κοιλότητα και καταλήγει στο στομαχάκι μας. |||||||little mouth|connects|||||||stomach|

Από το στόμα στο στομαχάκι καταλήγει.

Βλέπουμε μετά αυτό εδωπέρα το καφετί, το έντονο. Βυσσινοκαφέ είναι το συκωτάκι μας. Εγώ σας τα λέω τώρα να σας δώσω μία ιδέα. |||||brown||intense|cherry-brown|||liver|||||||||||

Εδώ επάνω βλέπουμε το πάγκρεας που μοιάζει σαν πιπεριά, κάτω από το στομάχι μας, το οποίο μοιάζει λίγο με ένα μεγάλο φασόλι. ||||||||pepper|||||||||||||bean

Βλέπουμε το πάγκρεας που μοιάζει κάπως σαν πιπεριά - τώρα μου ήρθε, έτσι όπως το κοιτάω.

Και μετά βλέπουμε τι; Τα έντερα!

Βλέπουμε το λεπτό έντερο μέσα στον εσωτερικό χώρο και το παχύ εντερο να είναι από πάνω, σαν στεφάνι, |||||||||||intestine||||||a crown

σαν πέταλο κάνει! Και η κατάληξη είναι ο πρωκτός. |petal||||ending|||anus

Αυτά εν περιλήψει, πάμε τώρα να τα δούμε και αναλυτικά. |in|summary|||||||in detail

Λοιπόν, η στοματική κοιλότητα: μέσα στη στοματική κοιλότητα βρίσκονται τα δόντια μας, βρίσκεται η γλώσσα μας, βρίσκεται το σάλιο μας. |||cavity|||oral|cavity|||||||||||saliva|

Οι τροφές έχουν θρεπτικές ουσίες - με τη βοήθεια των δοντιών είδαμε, και στο προηγουμενο μάθημα, οι τροφές διασπώνται και πολτοποιούνται. |||nutritional|substances|||||||||previous||||are broken down||are ground

Επίσης υπάρχει και η γλώσσα -η οποία...

βοηθάει στο μάσημα- και το σάλιο, το οποίο... Όλα αυτά μαζί συμβάλλουν στη δημιουργία της μπουκιάς ή, όπως αλλιώς λέγεται επιστημονικά, του βλωμού. ||chewing|||||||||||||bite|||||scientifically||bolus

Το σάλιο, όπως είπαμε, εκκρίνεται από τους σιελογόνους αδένες και περιέχει ένζυμα όπως η αμυλάση που βοηθά στη διάσπαση του αμύλου. ||||is secreted|||salivary|||contains|enzymes|||amylase||helps||breakdown||starch

Είδαμε σε προηγούμενα μαθήματα ότι το άμυλο είναι συστατικό τροφών. Άμυλο υπάρχει στο ψωμί, στις πατάτες... αν τα θυμάστε. ||||||starch||ingredient||starch||||||||

Άρα, λοιπόν, η στοματική κοιλότητα... - βλέπουμε ποιά είναι και στη φωτογραφία. Είδαμε με την βοήθεια ποιών σχηματίζεται η μπουκιά... |||||||||||||||of which|is formed||bite

Και μετά από το στόμα προχωράμε στον οισοφάγο, ο οποίος οισοφάγος συνδέει το στόμα μας με το στομάχι. |||||we proceed|||||esophagus|connects||mouth||||stomach

Είναι ένας μυώδης σωλήνας, ο οποίος έχει μήκος 25-30 εκατοστά. Τον βλέπετε και εδώ στην εικόνα μας. ||muscular|tube||||length|centimeters|||||||

Και φανταστείτε τον οισοφάγο σαν να κάνει κάποιες κινησούλες, να βοηθάει την κατάποση της τροφής, το κατέβασμα της τροφής. ||||||||little movements||||swallowing||||downward movement||

Ωραία, πήγε λοιπόν η τροφή στο στομαχάκι μας και τώρα στο στομάχι μας η τροφή αναμειγνύεται με το γαστρικό υγρό και γίνεται χυλός, |||||||||||||||is mixed|||gastric|liquid|||chyme

γίνεται ένας παχύρρευστος χυλός. Τί είναι το γαστρικό υγρό; Ποιά είναι η συμβολή του γαστρικού υγρού; ||viscous|mucus|||||||||contribution||gastric|

Πολλές φορές μας λένε "φάε κάτι, θα τρυπήσει το στομάχι σου": είναι γεμάτο υγρά το στομάχι. |||||||pierce|||||full of|liquids||

Το στομάχι μας εκκρίνει υγρά - είναι τα γαστρικά υγρά τα οποία περιέχουν ένζυμα και υδροχλωρικό οξύ, |||secretes|fluids|||gastric||||contain|enzymes||hydrochloric|acid

τα οποία βοηθούν στη διάσπαση των πρωτεϊνών. ||||breaking down||proteins

Οι πρωτεΐνες είναι επίσης συστατικά των τροφών. ||||components||

Και επίσης το υδροχλωρικό οξύ βοηθά να καταστρέφονται και τα μικρόβια που υπάρχουν μέσα στην τροφή μας. |||||||are destroyed|||microbes||||||

Βλέπετε την τροφή; Βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο στομαχάκι μας, είναι αυτό το πράσινο! Και μετά από το στομαχάκι μας... |||||||||||||green||||||

Η τροφή, μετά το στομαχάκι μας, πού λέτε να πάει; Στο λεπτό έντερο.

Το λεπτό έντερο, λοιπόν, είναι το τμήμα εκείνο του εντέρου που βρίσκεται μεταξύ του δωδεκαδακτύλου και του παχέος εντέρου. ||||||part|||intestine|||||duodenum|||colon|of the intestine

Το δωδεκαδάχτυλο είναι το αρχικό μέρος του εντέρου, γιατί το λεπτό έντερο -θα δείτε αργότερα όταν θα πάτε στο γυμνάσιο... |duodenum||||||intestine||||||||||||gymnasium

και θα τα κάνετε πιο αναλυτικά-, χωρίζεται σε τρία μέρη. Το δωδεκαδάχτυλο είναι το αρχικό τμήμα του εντέρου... ||||||it is divided|||||||||||

και έχει συνολικά μήκος πέντε μέτρα. Αρκετά μεγάλο, ε; ||in total|length|||||

Είναι ακριβώς το όργανο εντός του οποίου γίνεται η πέψη και η απορρόφηση των τροφών. |||||||||digestion|||absorption||

Η πέψη, αν θυμάστε καλά από αυτά που είχαμε πει στην πρώτη-πρώτη ενότητα του κεφαλαίου, είναι η επεξεργασία των τροφών. |digestion||||||||||||unit||chapter|||processing||foods

Άρα, λοιπόν, το όργανο το οποίο είναι αρμόδιο για την πέψη και την απορρόφηση των τροφών είναι το λεπτό έντερο. |||organ||||responsible|||digestion|||||||||

Το βλέπετε εδωπέρα τώρα. Και συνεχίζουμε να δούμε τι άλλο συμβαίνει στο λεπτό έντερο. Στο λεπτό έντερο διασπώνται τα λίπη. ||over here|||||||||||||||||

Άρα, μέχρι στιγμής, θυμηθήκαμε ότι στις τροφές υπάρχουν υδατάνθρακες, είδαμε ότι υπάρχουν οι πρωτεΐνες, ||||||||carbohydrates|||||proteins

τις αναφέραμε και προηγουμένως, και τώρα θυμόμαστε και τα λίπη, που είναι επίσης συστατικό που υπάρχει μέσα στις τροφές. |we mentioned||||||||fats||||ingredient|||||

Στο λεπτό έντερο γίνεται η διάσπαση των λιπών και, μάλιστα, με τη συμβολή της χολής... |||||||fats|||||contribution||bile

που μου αναφέρατε πρώτα πρώτα - που, αν θυμάστε, η χολή εκκρίνεται από το συκώτι, ||you mentioned|||||||bile|is secreted|||liver

παράγεται από το συκώτι και αποθηκεύεται στη χοληδόχο κύστη... is produced|||liver||is stored||gallbladder|bladder

που είναι ένα σακουλάκι που βρίσκεται κοντά στο συκώτι μας. |||bag||||||

Έπειτα, όταν διασπαστούν τα λίπη, ολοκληρώνεται και η διάσπαση των υδατανθράκων και πρωτεϊνών με τη συμβολή του παγκρεατικού υγρού. ||are split||||||breakdown||carbohydrates||of proteins|||contribution||pancreatic|fluid

Το πάγκρεας είναι ένας ακόμα αδένας ο οποίος εκκρίνει το παγκρεατικό υγρό, |||||gland|||secretes||pancreatic|

το οποίο συμβάλλει στη διάσπαση των υδατανθράκων και των πρωτεϊνών. ||contributes||||carbohydrates|||

Και μετά τι γίνεται; Ό,τι είναι χρήσιμο για τον οργανισμό μας, για τις λειτουργίες και την ανάπτυξη του οργανισμού μας, |||||||||||||functions|||development|||

περνούν από το λεπτό έντερο στο αίμα. Ό,τι δεν είναι χρήσιμο μεταφέρεται στο παχύ έντερο. pass|||||||||||is transferred|||

Στο παχύ έντερο, λοιπόν, πηγαίνουν οι τροφές οι οποίες δεν διασπώνται και δεν απορροφώνται, όπως είναι οι φυτικές ίνες. ||||||||||are broken down|||are absorbed||||plant|fibers

Οι φυτικές ίνες είναι στοιχεία που βρίσκονται στα λαχανικά, στα φρούτα.

Το παχύ έντερο θα θυμόμαστε ότι έχει μήκος ενάμιση με δύο μέτρα. |||||||length||||

Εκεί απορροφάται το νερό και οι άχρηστες ουσίες σχηματίζουν τα κόπρανα τα οποία αποβάλλονται από τον πρωκτό. |is absorbed|||||useless|substances|form|the|feces|||are expelled|||

Νομίζω ότι λίγο-πολύ όλα αυτά που σας λέω τα ξέρετε, απλά τώρα τα βάζουμε σε μία σειρά, εμπλουτίζουμε λίγο τις γνώσεις μας... ||||||||||||||||||we enrich||||

με λεπτομέρειες σχετικά με το τι κάνει κάθε όργανο και με αναφορές για το πώς είναι το κάθε όργανο. |details||||||||||references|||||||

Δεν νομίζω δηλαδή τις ονομασίες να μην τις ξέρετε, μεγάλα παιδιά που διαβάζετε κιόλας! ||||names|||||||||already

Λοιπόν, σε αυτή τη διαφάνεια βλέπουμε πάλι ολοκληρωμένο το πεπτικό σύστημα! Ξεκινάμε λοιπόν: στοματική κοιλότητα, ||||slide|||complete||digestive|||||

η οποία συνδέεται με το στομαχάκι μας, που μοιάζει σαν ένα μεγάλο φασόλι, με τον οισοφάγο, ο οποίος έχει τη μορφή ενός σωλήνα. ||is connected||||||||||bean||||||||||

Κάτω από το στομαχάκι -εγώ περιγράφω τώρα τι βλέπω στην εικόνα- που μοιάζει σαν μια πιπεριά, ποιό είναι είπαμε; |||||I describe|||||||||||||

Το πάγκρεας, πολύ ωραία! Δίπλα στο στομαχάκι, αυτό που έχει το χρώμα το βυσσινοκαφέ, είναι ένας αδένας, |||||||||||||burgundy|||

ο μεγαλύτερος αδένας τους ανθρώπινου σώματος, το συκώτι μας... και η τροφή, είπαμε, μετά το στομαχάκι μας...

πού πηγαίνει; Στο λεπτό έντερο, το οποίο λεπτό έντερο είναι μέσα, το βλέπετε; Τί μήκος είπαμε έχει; Θυμάστε;

Πέντε μέτρα, θυμάμαι! Και γύρω από το λεπτό έντερο, σαν πέταλο, είναι το παχύ έντερο, το οποίο έχει μήκος εναμιση με δύο μέτρα. ||||||||||||||||||length|one and a half|||

Πιστεύω να τα θυμάστε και εσείς, γιατί θα παίξουμε ένα κουίζ, το οποίο κουίζ όμως θα το παίξουμε λίγο αργότερα...

γιατί τώρα θα κάνουμε το εξής: στο βιβλίο μας, αφού εξηγήσαμε τα όργανα -πολύ ωραία μου τα είπατε στον πίνακα, ||||||||||we explained|||||||||

τα είδαμε και εδώ πέρα στην παρουσίαση, τι κάνει το καθένα-, είδαμε και ολοκληρωμένη την εικόνα του ανθρώπου: |||||||||||||the complete||||

με το πεπτικό του σύστημα, τα όργανα στη σειρά... Εσείς τώρα, αφού θα σας μοιραστεί αυτό εδώ το φυλλάδιο,

το κάθε παιδί θα πάρει από μία σειρά: 3 όργανα η κάθε σειρά. Με μεγάλη προσοχή θα τα κόψετε... |||||||||||||||||cut

και μετά τι θα κάνετε; Θα προσπαθήσετε να κάνετε τη δραστηριότητα στη σελίδα 64, στο πορτοκαλί σας βιβλίο.

Είναι, λοιπόν, εκεί, ένας άνθρωπος ο οποίος άνθρωπος έχει μείνει με τα μισά του όργανα, κάποια όργανα λείπουν.

Αυτά τα όργανα που λείπουν είναι αυτά που έχουμε εδώ στο φυλλάδιο. Για να μου πείτε τώρα εδωπέρα, |||||||||||||||||from here

αυτό εδώ στη μέση που μοιάζει σαν φασόλι ποιό είναι; Το στομάχι, που μοιάζει σαν φασόλι.

Αυτό που έχει που έχει και μέσα και απ' έξω αυτό εδώ σαν πέταλο; Ποιό είναι είχαμε πει; |||||||||||||petal||||

Το λεπτό έντερο και το παχύ έντερο! Ποιό είναι μέσα, το λεπτό ή το παχύ; Το λεπτό - και από πάνω είναι το παχύ.

Και αυτό εδώ, που τώρα δεν έχει χρώμα αλλά είχαμε δει ότι είναι αυτό το βυσσινοκαφέ; Το συκώτι, πάρα πολύ ωραία. |||||||||||||||burgundy|||||

Άρα, λοιπόν, τα κόβετε αφού έχετε διαβάσει πάρα πολύ καλά, μπαίνετε στη διαδικασία να τα κολλήσετε... |||you cut|||||||you enter||process|||stick them

για να αποκτήσει ο άνθρωπος στη σελίδα 64 όλα τα όργανα του πεπτικού του συστήματος, ||acquire|||||||||digestive||

για να μπορέσει να κάνει σωστά το ταξίδι της τροφής του, εντάξει; Τέλεια.

Λοιπόν, τί θα κάνουμε τώρα στη συνέχεια; Τώρα σας έχω ετοιμάσει εδώ... Βλέπετε κάτι ποτηράκια.

Έχω δύο ποτήρια τα οποία έχουν νεράκι, ένα ποτηράκι το οποίο έχει λαδάκι -έχω βαλει ελαιόλαδο-... ||glasses||||||||||little oil||put|olive oil

και έχω και ένα ποτήρι το οποίο έχει υγρό πιάτων. Και έχω κι ένα καλαμάκι. ||||||||liquid|of dishes|||||straw

Τι θα κάνω λοιπόν τώρα με αυτά; Με αυτά θα κάνω το πείραμα στη σελίδα 66 από το πορτοκαλί βιβλίο. ||||||||||||experiment||||||

Σελίδα, λοιπόν, 66: μας έχει ένα πείραμα, μας γράφει τα όργανα τα οποία ήδη έχω πει... Τί χρειαζόμαστε;

Να τα ξαναπούμε: ποτήρι, καλαμάκι, λάδι, υγρό σαπούνι για πιάτα.

Εγώ τα έχω εδώ, αλλά επειδή ήθελα να τα έχω και έτοιμα, βιαζόμουν να τα έχω έτοιμα για εσάς, ||||||||||||I was in a hurry||||||

τα ετοίμασα: τα έχω βάλει ήδη όλα σε ποτήρια. ||||||||glasses

Τί πρέπει να κάνουμε τώρα; Ακολουθούμε προσεκτικά τα βήματα. ||||||carefully||steps

Γεμίζω το ποτήρι μέχρι τη μέση με νερό. Τα έχω γεμίσει εγώ, προτίμησα να πάρω χαμηλά ποτηράκια. Τα έχω γεμίσει, I fill|||||||||||||||||||

νομίζω ότι είναι εντάξει το γέμισμα - εμένα μου είναι επαρκές έτσι όπως είναι το κάθε ποτήρι, είναι επαρκές για τα δικά μου δεδομένα. |||||filling||||sufficient||||||glass||sufficient|||||data

Λοιπον, και τώρα τι κάνουμε; Έχουμε το πρώτο ποτήρι μας, νάτο, αυτό είναι το πρώτο ποτήρι μου. Και τι κάνω; ||||||||||here it is|||||||||

Παίρνω το λαδάκι μου και... τι μου λέει; Ρίξε λίγες σταγόνες λάδι και ανακάτεψε καλά με το καλαμάκι. ||||||||drop|||||mix||||straw

Λοιπόν, το πρώτο ποτήρι το βγάζω μπροστά, ρίχνω λίγες σταγόνες λάδι... Για να ρίξω τρεις!

Μία, δύο, τρεις.

Και τι να κάνω, λέει, μετά; Να ανακατέψω καλά με το καλαμάκι. Ανακατεύω, προσέξτε μην τα κάνουμε χάλια, ε; |||||||mix|||||mix||||||

Ανακατεύουμε. Τί παρατηρώ; Ανακατεύω με δύναμη. Παρατηρούμε ότι το λάδι μένει επάνω στην επιφάνεια,

έχει μείνει επάνω.

Το νερό μένει κάτω. Είναι ευδιάκριτο το λάδι, το διακρίνουμε στην επιφάνεια του νερού, |||||distinct||||||surface||

μια χαρά ξεχωρίζει. ||it stands out

Κάτω είναι το νερό μας, το βλέπουμε, και πάνω στην επιφάνεια ξεχωρίζει το λαδάκι μας. Μια χαρά.

Δεν είναι δύσκολο να το κάνετε νομίζω. Πανεύκολο. |||||||very easy

Πάμε να κάνουμε τώρα το δεύτερο ποτήρι: στο δεύτερο ποτήρι έχουμε το νεράκι μας και... τι κάνουμε;

Βασικά θέλει να είναι στο ίδιο, απλά εγώ σκέφτηκα να κάνω δυο διαφορετικά ποτήρια για να δείτε τη διαφορά, για να έχετε σύγκριση.

Ρίχνουμε πάλι σταγόνες λαδιού - το πείραμα λεει ότι είναι το ίδιο ποτήρι, απλά επειδή θέλω να το δείτε και να κάνετε σύγκριση... |||of oil||experiment|says|||||||||||||||

γιατί μ' αρέσει να συγκρίνω πράγματα, ρίχνουμε σταγόνες στο νερό μας όπως κάναμε και πριν... ||||compare||||||||||

Και τι κάνω τώρα; Ρίχνω και υγρό πιάτων και πάω και τα ανακατεύω, τα ανακατεύω τώρα όλα μαζί.

Και θέλω να δω τι θα γίνει τώρα, τι θα γίνει σε αυτό το πείραμα αυτή τη φορά.

Στο ένα εξακολουθούμε να βλέπουμε ότι έχουμε το νερό με το λάδι να είναι πάνω στην επιφάνεια, ξεχωρίζει. ||we continue|||||||||||||||

Στο δεύτερο, λοιπόν, ξεχωρίζουμε κάτι; Βλέπουμε κάτι; |||do we distinguish|||

Αυτό το οποίο μπορούμε να παρατηρήσουμε είναι ότι, αυτή τη φορά, το νερό μας είναι θολό... |||||||||||||||cloudy

και πάνω στην επιφάνεια του νερού μας δεν είναι ευδιάκριτο το λάδι, δεν ξεχωρίζει. |||surface||||||distinct||||is distinguishable

Ξέρετε για ποιο λόγο γίνεται αυτό;

Γιατί το λάδι δεν μπορεί να διασπαστεί, τα λίπη δεν διασπώνται. Στην πρώτη περίπτωση αυτό βλέπουμε, ||||||be broken down||||split|||||

ότι το λίπος δεν έχει διασπαστεί, μένει έτσι στην επιφάνεια. ||fat|||broken down||||

Στη δεύτερη περίπτωση, βάζοντας το υγρό των πιάτων, θέλουμε να κάνουμε αντιστοιχία με τη χολή μας. |||||liquid||||||correspondence||||

Η χολή θυμάστε τι κάνει; Η χολή διασπά τα λίπη, άρα όταν έχουμε το λάδι μεσα στο νερό και προσθέτουμε το υγρό πιάτων, ||||||bile|breaks down|||||||oil|in the middle||||we add|||

τί παρατηρούμε; Ότι το λάδι μας διασπάται από την επιφάνεια και το νερό θολώνει - νομίζω είναι ευδιάκριτο αυτό. ||||oil||is separating|||surface||||clouds|||clear|

Το ίδιο συμβαίνει και με τη χολή. Η χολή έχει την ιδιότητα να διασπά τα λίπη που περιλαμβάνονται στις τροφές. ||||||||bile|||property||breaks down||||are included||foods

Αφού, λοιπόν, κάναμε και αυτό το πείραμα, δεν ξέρω αν έχετε κάποια απορία... Πιστεύω είναι όλα κατανοητά γιατί τα λέω και απλά. ||||||experiment||||||||||understandable|||||

Ωστόσο εάν κάτι μας έχει διαφύγει, είμαστε εδώ για να κάνουμε το κουίζ μας... however|||||escaped||||||||

για να μπορέσουμε να κάνουμε και επαναληψούλα και να θυμηθούμε οτιδήποτε μας έχει διαφύγει. ||||||a little review|||||||escaped

Και πάμε λοιπόν να δούμε, να τσεκάρουμε τις γνώσεις μας, να δούμε τι έχουμε μάθει! ||||||check||||||||

Πατάμε το βελάκι για να ξεκινήσει το κουίζ. Είναι άσκηση συσχέτισης, που σημαίνει ότι βλέπουμε μία προτασούλα... we press||arrow||||||||of correlation||||||

η οποία έχει κενό και μετά πάμε να επιλέξουμε τη σωστή επιλογή που θεωρούμε εμείς ότι ταιριάζει στην πρόταση που έχουμε. ||||||||||||||||fits||||

Η επιλογή γίνεται κάνοντας κλικ πάνω στον όρο που θέλουμε να επιλέξουμε... |||||||term||||select

και μετά επιλέγουμε "υποβολή απάντησης", για να δούμε αν είναι σωστό ή λάθος αυτο που επιλέξαμε. ||we choose|submission|answer|||||||||||

Λοιπόν, πρώτη ερωτησούλα! ||question

(Η δασκάλα διαβάζει την πρώτη ερώτηση)

Πού είπαμε ότι παράγεται η χολή;

Στο συκώτι - που, το συκώτι τί είπαμε ότι είναι;

Ο μεγαλύτερος αδένας του ανθρώπινου σώματος! Για να δούμε, τα είπαμε σωστά;

Σωστά! Βλέπετε, ο όρος που συμπληρώνει σωστά την πρόταση είναι "συκώτι". Για να συνεχίσουμε, πατάμε στο βέλος. |||||completes|||||||||||

Επόμενη ερώτηση! (Η δασκάλα διαβάζει τη δεύτερη ερώτηση).

Πού τεμαχίζεται η τροφή; Τί είχαμε μάθει στο προηγούμενο μάθημα; |is cut up||||||||

Στα δόνια! Πάμε, λοιπόν, κάνουμε κλικ πάνω στα δόντια μας, κάνουμε υποβολή... |teeth||||||||||submission

και, όντως, τα δόντια είναι η σωστή επιλογή που θα μπορούσαμε να έχουμε κάνει. |indeed||||||||||||

Λοιπόν, με ανάλογο τρόπο συνεχίζετε και μόνοι σας να τελειώσετε το κουίζ, ||analogous|||||||finish||

να δείτε αν έχετε μάθει σωστά αυτά τα οποία είπαμε. Αν δεν τα έχετε μάθει, να τα ξαναδιαβάσετε... |||||||||||||||||re-read

και μέχρι την επόμενη φορά, καλά να είστε!

Γεια σας!