La Miriga Skatolo - Vere aŭ Fantazie The|Amazing|Box|Truly|or|Fantastically Die Wunderbox – wahr oder falsch A Caixa Maravilha – Verdadeiro ou Falso The Amazing Box - Truly or Fantastically

LA MIRIGA SKATOLO THE|AMAZING|BOX THE AMAZING BOX Dum mi laboris en Afriko por Tutmonda San-Organizo, mi ĉeestis multajn mirigajn okazaĵojn, kiujn eĉ post longa pripensado mi ne sukcesas kompreni. While|I|worked|in|Africa|for|World|||I|witnessed|many|amazing|events||even|after|long|contemplation|I|not|succeed|to understand Enquanto|||||||||||||||||||||| While I was working in Africa for the World Health Organization, I witnessed many amazing events that I still cannot understand even after long contemplation.

Jen unu. Here is|one Here is one. Foje mi estis en vilaĝo kaj unu el la junuloj tie ek-malsan-iĝis. Once|I|was|in|village|and|one|of|the|youths|there||| Once I was in a village and one of the young people there suddenly got sick.

Li ne plu povis stari. He|not|anymore|could|stand He could no longer stand. Se oni starigis lin, li falis. If|they|stood|him|he| If he was stood up, he fell. Kaj li preskaŭ ne plu povis movi sin. And|he|almost|not|anymore|could|move|himself And he could hardly move anymore. Nur malfacile li parolis. Only|with difficulty|he|spoke He spoke only with difficulty. Ne temis pri ŝajnigo, ekzemple pro deziro ne labori, aŭ io simila. Not|was about|about|pretense|for example|due to|desire|not|to work|or|something|similar It was not about pretending, for example due to a desire not to work, or something similar. La eŭropa doktoro, kiu tie troviĝis kun mi, faris ĉiujn provojn necesajn en tia okazo por certiĝi pri la vero. The|European|doctor|who|there|was|with|me|made|all|tests|necessary|in|such|case|to|assure himself|about|the|truth The European doctor, who was there with me, made all the necessary attempts in such a case to ascertain the truth. Estus neeble kaŝi al li la veron, ĉar li konis ĉiujn eblecojn kaj sciis, kiamaniere agi por ricevi certecon. It would be|impossible|to hide|to|him|the|truth|because|he|knew|all|possibilities|and|knew|how|to act|in order to|receive|certainty It would have been impossible to hide the truth from him, because he knew all the possibilities and knew how to act to gain certainty. La eŭropa doktoro faris multajn demandojn al la juna malsanulo kaj longe, stude, rigardis ĉion en li el ĉiuj flankoj, sed li povis nur diri: The|European|doctor|asked|many|questions|to|the|young|patient|and|for a long time|studiously|looked|everything|in|him|from|all|sides|but|he|could|only|say The European doctor asked many questions to the young patient and looked at everything about him from all sides for a long time, but he could only say: "Mi ne komprenas. I|do not|understand "I do not understand.

Ĉio devus funkcii bone. Everything|should|function|well Everything should work well. Vi ŝajne estas en bonega sano. You|apparently|are|in|excellent|health You seem to be in great health. Vi devus povi stari kaj moviĝi, sed vi ne povas, kaj mi ne komprenas, kial. You|should|be able to|stand|and|move|but|you|not|can|and|I|not|understand|why You should be able to stand and move, but you can't, and I don't understand why. Iu amiko de la junulo decidis viziti tiun-kiu-havas-povon-pri-nevid-eblaĵoj — la fakulon pri super-naturaj aferoj: la sorĉiston — kaj li akceptis, ke ni iru kun li. A certain|friend|of|the|young man|decided|to visit|||||on|||the|||||||wizard|and|he|accepted|that|we|go|with|him A friend of the young man decided to visit the one who has power over the unseen — the expert on supernatural matters: the sorcerer — and he accepted that we would go with him.

"Nun ni vidos ion interesan," la doktoro diris al mi. Now|we|will see|something|interesting|the|doctor|said|to|me "Now we will see something interesting," the doctor said to me.

Mi jesis. I|said yes I agreed. Mi min demandis, kian metodon la sorĉisto uzos por provi re-sanigi la junulon. I|myself|asked|what kind of|method|the|wizard|will use|to|try|||the|young man I asked myself what method the wizard would use to try to heal the young man. La sorĉisto estis maljuna viro, kiu bonvenigis nin plej amike. The|wizard|was|old|man|who|welcomed|us|most|friendly The wizard was an old man who welcomed us very warmly.

Tio iom mirigis min, ĉar mia antaŭa sperto estis, ke vilaĝaj sorĉistoj ne ŝatas eŭropajn doktorojn. That|a little|surprised|me|because|my|previous|experience|was|that|village|sorcerers|not|like|European|doctors That surprised me a bit, because my previous experience was that village wizards do not like European doctors. Nia kunulo rakontis pri la malsano. Our|companion|told|about|the|illness Our companion told about the illness. Dum longa tempo la sorĉisto diris kaj faris nenion. During|long|time|the|wizard|said|and|did|nothing For a long time the wizard said and did nothing. Fine li ekstaris por iri preni brilan aĵon, kiu troviĝis ie en lia hejmo. Finally|he|stood up|to|go|take|shiny|object|which|was found|somewhere|in|his|home Finally, he got up to go take a shiny object that was located somewhere in his home.

Mi diras "aĵon", ĉar mi vere ne povus priskribi ĝin. I|say|thing|because|I|really|not|could|describe|it I say "object" because I really couldn't describe it. Estis eta afero kun multaj brilaj flankoj, kiuj donis al ĝi malsimplan formon. There was|small|thing|with|many|shiny|sides|which|gave|to|it|complex|shape It was a small thing with many shiny sides that gave it a complex shape. Kiam oni vidis tiun aĵon, oni tute ne povis bildigi al si, kio povas esti ĝia uzo. When|one|saw|that|thing|one|totally|not|could|imagine|to|oneself|what|can|be|its|use When one saw that thing, one could not at all imagine what its use could be. Tiun aĵon li metis sur tableton kaj rigardis tre forte, sen-move. That|thing|he|put|on|tablet|and|looked|very|intently|| He placed that thing on a tablet and looked very intently, motionless.

Neniam li turnis sin al ni aŭ al la vilaĝano. Never|he|turned|himself|to|us|or|to|the|villager He never turned to us or to the villager. Li nur rigardis la aferon. He|only|looked at|the|matter He only looked at the matter. Post du aŭ tri minutoj, li komencis eligi tre malaltajn sonojn, pli malpli kantajn. After|two|or|three|minutes|he|began|to produce|very|low|sounds|more|less|singing After two or three minutes, he began to produce very low sounds, more or less singing. Ĉu estis kanto, ĉu estis poemo, ĉu estis simple rediraĵo, kiun li ree kaj ree ripetis, mi ne povas sciigi al vi, ĉar ni ne komprenis la vortojn. Whether|was|song|whether|was|poem|whether|was|simply|repetition|that|he|again|and|again|repeated|I|not|can|inform|to|you|because|we|not|understood|the|words Whether it was a song, whether it was a poem, whether it was simply a recitation that he repeated over and over, I cannot tell you, because we did not understand the words. Eĉ la vilaĝano ne komprenis. Even|the|villager|not|understood Even the villager did not understand. La sono, fakte, estis tre malforta, preskaŭ ne aŭdebla. The|sound|actually|was|very|weak|almost|not|audible The sound, in fact, was very weak, almost inaudible. Eble eĉ ne estis vortoj, nur sonoj sen lingva signifo. Maybe|even|not|were|words|only|sounds|without|linguistic|meaning Perhaps there were not even words, just sounds without linguistic meaning. Dum li tiel elkantis siajn ekster-ordinarajn sonojn, li malrapide movis sin. While|he|so|sang|his|||sounds|he|slowly|moved|himself As he sang his extraordinary sounds, he slowly moved.

Li restis sida, kompreneble, sed la supra duono de li moviĝis dekstren kaj maldekstren, tien kaj reen, fojfoje ankaŭ antaŭen kaj malantaŭen. He|remained|seated|of course|but|the|upper|half|of|him|moved|to the right|and|to the left|there|and|back|sometimes|also|forward|and|backward He remained seated, of course, but the upper half of him moved right and left, back and forth, sometimes also forward and backward. La movoj kuniris kun la kanto. The|movements|synchronized|with|the|song The movements accompanied the song. Dum li tiel faris, li ĉiam rigardis same forte la brilan formon antaŭ si. While|he|so|did|he|always|looked|just|intensely|the|shining|shape|in front of|himself As he did this, he always looked just as intensely at the shining shape before him.

La supra parto de li moviĝis, sed lia rigardo restis sam-direkta: ĉiam ĝin tenis la brilaĵo. The|upper|part|of|him|moved|but|his|gaze|remained|||always|it|held|the|brightness The upper part of him moved, but his gaze remained directed the same way: it was always held by the brightness. Kiom da tempo ni restis tie, senmove, senparole, mi ne povus diri. How much|of|time|we|stayed|there|motionless|speechless|I|not|could|say I couldn't say how long we stayed there, motionless, speechless.

Estis tag-meze ekstere, kaj en la ĉielo brilis varmega suno, sed en la sen-fenestra hejmo, kie ni sidis, oni povus pensi, ke nun estas nokto, ĉar preskaŭ nenio videblis: nur tiu brila dudek-flanka afero, kaj, iomete, la sorĉisto, kiu movis sin malrapide per movoj, kiuj kunfunkciis kun la muziko de lia nekomprenebla kanto. It was|||outside|and|in|the|sky|shone|scorching|sun|but|in|the|||home|where|we|sat|one|could||that|now|is|night|because|almost|nothing|was visible|only|that|bright|||thing|and|a little|the|wizard|who|moved|himself|slowly|with|movements|which|functioned together|with|the|music|of|his|incomprehensible|song It was midday outside, and the scorching sun shone in the sky, but in the windowless house where we sat, one could think it was night, because almost nothing was visible: only that shining twenty-sided thing, and, a little, the wizard, who moved slowly with movements that worked in harmony with the music of his incomprehensible song. Kaj jen li finis sian mirigan agadon. And|here|he|finished|his|amazing|action And there he finished his amazing activity.

Dum minuto li restis senmova. During|minute|he|remained|motionless For a minute he remained motionless. Nenio aŭdiĝis. Nothing|was heard Nothing was heard. Iom post iom li aperis kiel homo, kiu malrapide eliras el dormo. Little by little|after|little by little|he|appeared|like|a man|who|slowly|emerges|from|sleep Little by little he appeared as a person who is slowly waking up from sleep. Li ekrigardis nin, kaj ŝajnis, ke li ne estas tute certa, kie li troviĝas kaj kiuj sidas apud li. He|glanced|us|and|seemed|that|he|not|is|completely|sure|where|he|is located|and|who|are sitting|next to|him He looked at us, and it seemed that he was not quite sure where he was and who was sitting next to him. Li diris kelkajn vortojn en la loka lingvo. He|said|a few|words|in|the|local|language He said a few words in the local language. Nia kunulo tradukis: Our|companion|translated Our companion translated: "La malsanon kaŭzis lia fratino," li diris, "la fratino de la junulo. The|illness|caused|his|sister|he|said|the|sister|of|the|young man "The illness was caused by his sister," he said, "the sister of the young man.

"Kiel? How "How?

", "Kial?" Why ", "Why?" ni du diris samtempe. we|two|said|at the same time we both said at the same time. "Kial? Why "Why?

Ĉar, ŝia-opinie, li agis malbone, kaj ŝi sentis fortan malamon al li. Because|||he|acted|badly|and|she|felt|strong|hatred|towards|him Because, in her opinion, he acted badly, and she felt a strong hatred towards him. Ŝi ne akceptas, ke li amas la knabinon, kun kiu li pli kaj pli ofte pasigas la tempon. She|does not|accepts|that|he|loves|the|girl|with|who|he|more|and|more|often|spends|the|time She does not accept that he loves the girl with whom he spends more and more time. "Kion ŝi faris por malsanigi sian fraton? What|she|did|to|heal|her|brother "What did she do to make her brother sick?

"Ŝi kaptis lian volon, metis ĝin en ujon, kaj kaŝis ĝin ie en la naturo. She|caught|his|will|put|it|in|container|and|hid|it|somewhere|in|the| "She captured his will, put it in a container, and hid it somewhere in nature. "Lian volon, ĉu? His|will|question particle "His will, right?

Ni ne komprenis, sed venis neniu respondo. We|not|understood|but|came|no|answer We did not understand, but no answer came. "Kion ni faru? What|we|should do "What should we do?

demandis la doktoro. asked|the|doctor asked the doctor. La sorĉisto ekstaris. The|wizard|stood up The wizard stood up. "Ni iru viziti la fratinon, kaj paroligu ŝin. We|go|to visit|the|sister|and|talk to|her "Let's go visit the sister, and talk to her.

Kiam ni eliris el lia nokto-plena hejmo, la suno igis nin unu-minute senvidaj, tiel brila ĝi estis. When|we|exited|from|his|||home|the|sun|made|us|||without envy|so|bright|it|was When we left his night-filled home, the sun made us blind for a minute, so bright it was. Ni eksekvis la sorĉiston al dometo. We|followed|the|wizard|to|cottage We led the wizard to a little house. Tie la fratino loĝis. There|the|sister|lived There the sister lived. La sorĉisto alprenis plej timigan sin-tenon, gravulan. The|wizard|adopted|most|frightening|||serious The wizard adopted the most fearsome demeanor, serious.

Oni sentis, ke li estas ulo grand-pova, kiun oni ne kontraŭ-staru, se oni deziras plu vivi bonan vivon. They|felt|that|he|is|man|||whom|one|not|||if|one|desires|further|to live|good|life One felt that he was a powerful guy, whom one should not oppose if one wishes to continue living a good life. "Mi scias, kion vi faris al via frato," li diris. I|know|what|you|did|to|your|brother|he|said "I know what you did to your brother," he said.

Videble, ŝi ege ektimis. Obviously|she|very|got scared Clearly, she was very frightened. "Mi devus scii, ke vi venos, kaj ke utilos al nenio fari mian faron," ŝi respondis. I|should|know|that|you|will come|and|that|will be useful|to|nothing|do|my|task|she|answered "I should have known that you would come, and that it would be of no use to do my job," she replied.

Ŝia sinteno montris, ke ŝi unu-flanke sub-metas sin, dum ali-flanke ŝi plej forte deziras malakcepti la inter-venon de "la ulo kun la povoj". Her|attitude|showed|that|she|||||herself|while|||she|most|strongly|desires|to reject|the|||of|the|guy|with|the|powers Her attitude showed that she was submissive on one side, while on the other side she strongly wished to reject the intervention of "the guy with the powers." Sed kion ŝi povus fari? But|what|she|could|do But what could she do? Al sorĉisto oni ne povas kontraŭ-stari. To|the wizard|one|not|can|| One cannot resist a wizard. "Diru, kien vi metis ĝin! Say|where|you|put| "Tell me, where did you put it!" Ŝi ne demandis, pri kio li parolas. She|not|asked|about|what|he|speaks She did not ask what he was talking about.

Ŝi ne miris pri lia diro. She|not|was surprised|about|his|saying She was not surprised by his words. Ŝi eligis tre simplajn vortojn: "Venu kun mi! She|chose|very|simple|words|Come|with|me She uttered very simple words: "Come with me!" Ni forlasis la vilaĝon. We|left|the|village We left the village.

Post longa irado, komence sur mallarĝa vojeto, poste inter altaj kreskaĵoj, kie neniu vojo plu troviĝis, ni alvenis apud rivereton. After|long|walk|initially|on|narrow|path|later|among|tall|vegetation|where|no|road|anymore|was found|we|arrived|by|small river After a long walk, first on a narrow path, then among tall vegetation, where no road could be found anymore, we arrived by a small river. Ŝi montris ter-levaĵon, malgrandan monteton, kiun iuj bestetoj faris el tero kaj pecoj de malnovaj kreskaĵoj. She|showed|||small|hill|which|some|little animals|made|from|earth|and|pieces|of|old|plants She pointed to a mound, a small hill that some little animals had made from dirt and pieces of old vegetation. "Mi ĝin kaŝis en tio," ŝi diris. I||hid|in|that|she|said "I hid it in that," she said.

Ni ĉiuj staris flanke, dum la sorĉisto malkonstruis la altaĵeton. We|all|stood|aside|while|the|wizard|dismantled|the|towerlet We all stood aside while the wizard dismantled the little tower.

El ĝi li fine eligis la ujon: tre etan skatolon, kiu ne povus enhavi pli ol ion ege malgrandan. From|it|he|finally|chose|the|container|very|small|box|which|not|could|hold|more|than|something|extremely|small From it he finally extracted the container: a very small box that could hold nothing more than something extremely tiny. Mi esperis, ke li tuj malfermos ĝin, sed tion li ne faris. I|hoped|that|he|immediately|would open||but|that|he|not|did I hoped he would open it right away, but he did not.

Nia grupeto samvoje revenis vilaĝen. Our|small group|together|returned|to the village Our little group returned to the village. Tuj ni iris al la loĝejo de la malsana viro. Immediately|we|went|to|the|apartment|of|the|sick|man Immediately we went to the apartment of the sick man. Li kuŝis sur la tero ĉe sia pordo, duone ene, duone ekstere. He|lay|on|the|ground|at|his|door|half|inside|half|outside He was lying on the ground at his door, half inside, half outside. La sorĉisto alparolis lin: The|wizard|addressed|him The wizard addressed him: "Vian volon forprenis via fratino, kaj ĝin kaŝis, sed ni devigis ŝin redoni ĝin al ni. Your|wish|took away|your|sister|and|it|hid|but|we|forced|her|to return|it|to|us "Your sister took your will and hid it, but we forced her to return it to us.

Tamen, antaŭ ol vi rajtos ĝin ricevi, mi devas unue scii, kion vi volas, ke okazu al via fratino. However|before|than|you|will be allowed||to receive|I|must|first|to know|what|you|want|that|happens|to|your|sister However, before you are allowed to receive it, I must first know what you want to happen to your sister. La frato restis senparola. The|brother|remained|speechless The brother remained speechless.

Li movis sin eĉ ne iomete. He|moved|himself|even|not|a little He didn't move even a little. Malrapide li turnis la rigardon al la fratino. Slowly|he|turned|the|gaze|to|the|sister Slowly he turned his gaze to his sister. En ĝi estis nek miro nek malamo. In|it|was|neither|wonder|nor|hate In it, there was neither wonder nor hatred. "Nenio speciala okazu al ŝi," li fine diris, ege malrapide. Nothing|special|will happen|to|her|he|finally|said|very|slowly "Nothing special should happen to her," he finally said, very slowly.

Ŝajnis, ke li ne havas forton sufiĉan por fari la etajn movojn necesajn por paroli. It seemed|that|he|not|has|strength|sufficient|to|make|the|small|movements|necessary|to|speak It seemed that he did not have enough strength to make the small movements necessary to speak. Kaj li aldonis: "Ŝi komprenos. And|he|added|She|will understand And he added: "She will understand. Eble jam nun ŝi komprenis. Maybe|already|now|she|understood Maybe she already understands now. Tio sufiĉas. That|is enough That is enough. La sorĉisto transdonis la skatolon. The|wizard|transferred|the|box The wizard handed over the box.

La malsanulo ĝin malfermis. The|patient||opened The sick person opened it. Mi staris tute proksime kaj tre bone povis vidi: en ĝi estis nenio. I|stood|completely|close|and|very|well|could|see|in|it|was|nothing I stood very close and could see very well: there was nothing in it. Dum la junulo rigardegis plu kaj plu tiun nenion, lia maniero sin teni ŝanĝiĝis. While|the|young man|stared|longer|and|longer|that|nothing|his|manner|himself|to hold|changed As the young man kept looking at that nothing, his demeanor changed.

Lia senbrila rigardo refariĝis brila; li, antaŭe senmova, komencis moviĝi; vivo revenis en homon tri-kvarone en-dorman. His|dull|gaze|became|bright|he|previously|motionless|began|to move|life|returned|into|man|||| His dull gaze became bright; he, previously motionless, began to move; life returned to the person three-quarters asleep. Fine, li facil-move ekstaris kaj larĝe ridetis al ni. Fine|he|||stood up|and|widely|smiled|at|us Finally, he easily stood up and smiled broadly at us. Li dankis nin kaj komencis paroli tute rapide. He|thanked|us|and|began|to speak|completely|quickly He thanked us and began to speak very quickly. El la timiga malsano restis nenio plu. From|the|terrifying|disease|remained|nothing|more Nothing remained of the frightening illness. Longe la eŭropa doktoro kaj mi priparolis tiun okazaĵon, sed ni ne trovis respondon al niaj sin-demandoj. For a long time|the|European|doctor|and|I|discussed|that|event|but|we|not|found|answer|to|our|| For a long time, the European doctor and I discussed that event, but we did not find an answer to our self-questions.

Miriga okazaĵo, kiu aldoniĝis al aliaj mirigaĵoj, kiujn ni tra-vivis en Afriko. Amazing|event|that|was added|to|other|wonders||we|||in|Africa A wonderful event that added to other wonders we experienced in Africa. Eĉ hodiaŭ mi ne scias, kion opinii pri ĝi. Even|today|I|not|know|what|to think|about|it Even today, I do not know what to think about it. Kaj vi, amiko leganto, ĉu vi spertis similajn aferojn aŭ aŭdis pri ili de ver-ama persono, kiun vi bone konas kaj al kiu vi povas kredi? And|you|friend|reader|whether|you|experienced|similar|things|or|heard|about|them|from|||person|whom|you|well|know|and|to|whom|you|can|believe And you, dear reader, have you experienced similar things or heard about them from a true-loving person you know well and can trust? Kion vi opinias? What|you|think What do you think?