Γλώσσα - Ορθογραφία: Τα λάθη μου - Α' & Β' Δημοτικού Επ. 64
Γεια σας, παιδιά, το όνομά μου είναι Ντίνα.
Μαζί θα κάνουμε σήμερα ορθογραφία.
Άκουσα ένα "Ωχ!". Ήμουν βέβαιη.
Όταν ακούτε "ορθογραφία" για κάποιον λόγο τρέμουν τα πόδια σας,
ανατριχιάζετε, εκνευρίζεστε.
Ξέρω, ξέρω. Είναι αυτά τα τρομερά λάθη.
Για πες μου εσύ, η ξανθούλα με την αλογοουρά.
Τι; Έγραψες 20 φορές ένα λάθος τη Δευτέρα
και την Παρασκευή το ξανάκανες;
Μμμμ, μάλλον δεν ήταν πολύ αποτελεσματικός ο τρόπος που διόρθωσες.
Για να δούμε.
(Η δασκάλα διαβάζει τις διαφάνειες)
Πώς γίνεται αυτό;
Ποιος είναι αυτός ο τρόπος;
Είναι πιο αποτελεσματικός και σίγουρα πιο διασκεδαστικός.
(Η δασκάλα διαβάζει τις διαφάνειες)
Κόκκινα τα λάθη για την αρχή της λέξης.
Μπλε τα λάθη για την τελευταία συλλαβή.
Και πράσινα για τις λέξεις που δεν πήραν τόνο.
Τρέξτε λοιπόν γρήγορα στην κασετίνα σας.
Γιατί σε λίγο γράφουμε ορθογραφία.
Πάρτε κόκκινο,
μπλε,
πράσινο.
Μολύβι.
Γόμα.
Και το τετράδιό σας. Γρήγορα!
Μην ξεχάσετε, ξύστε και το μολύβι.
Ας τα ξαναπώ τα χρώματα.
Κόκκινο.
Μπλε.
Πράσινο.
Ναι, μία ερώτηση; Πες μου.
Εάν μπορείς να χρησιμοποιήσεις μαρκαδόρους, αντί για ξυλομπογιές;
Βεβαίως και μπορείς;
Είμαστε έτοιμοι να γράψουμε ορθογραφία, παιδιά;
Ξύστε καλά το μολύβι.
Γράψτε και την ημερομηνία σας,
έτσι όπως κάνετε στο σχολείο.
Μπράβο! Ξεκινάμε.
Το παιδί παίζει με
το κουτάβι στην αυλή
και οι βάτραχοι
βουτάνε στις λακκούβες.
Ναι, μην ανησυχείτε, θα το πω άλλη μία φορά.
Το παιδί παίζει με
το κουτάβι στην αυλή
και οι βάτραχοι
βουτάνε στις λακκούβες.
Τελεία.
Πώς είπες εσύ με τα κόκκινα μαλλάκια;
Θέλεις να το ξαναπώ;
Μα και βέβαια, καλή μου.
Το παιδί παίζει με το κουτάβι στην αυλή
και οι βάτραχοι βουτάνε στις λακκούβες.
Ελέγξτε λίγο, αν έχετε κάνει λάθη.
Τους τόνους σας.
Και στο μεταξύ θα γράψω κι εγώ την ίδια ορθογραφία.
Αλλά σας προειδοποιώ! Μην ξαφνιαστείτε.
Γιατί είμαι σίγουρη ότι είστε φοβεροί μαθητές.
Θα κάνω πολλά λάθη.
Γιατί; Μα, γιατί πρέπει να σας δείξω τον τρόπο,
που θα τα διορθώνετε από εδώ και στο εξής.
Και πιστέψτε με! Είναι πολύ απολαυστικός.
Είμαι έτοιμη.
Μην φωνάζετε, σας ακούω!
Βλέπετε κάποια τρομερά λάθη!
Πο πο! Λάθη!
Σε άκουσα που το 'πες!
Αρκετά λάθη!
Είμαι έτοιμη να διορθώσω.
Πάμε μαζί να θυμηθούμε.
Κόκκινο...
...για τα λάθη που βρίσκονται στην αρχή της λέξης.
Πιάστε κόκκινο!
Εδώ υπάρχει ένα λάθος.
Εδώ υπάρχει ένα κόκκινο λάθος επίσης.
Κι άλλο κόκκινο λάθος.
Κι εδώ υπάρχει ένα λάθος.
Μα τι περίεργο!
Κι όμως! Οι λακκούβες γράφονται με δύο "κ"!
Παίρνω τώρα τον μπλε.
Ποια λάθη διορθώνουμε με τον μπλε;
Τα λάθη που βρίσκονται στην τελευταία συλλαβή της λέξης.
Έτοιμο το όπλο!
Εδώ υπάρχει ένα λάθος μπλε.
Και εδώ.
Και εδώ υπάρχει ένα λάθος μπλε.
Θα συμφωνείτε μαζί μου, είμαι σίγουρη.
Είστε φοβεροί ορθογράφοι.
Και εδώ υπάρχει.
Και εδώ.
Αυτό το άρθρο σαν να μην ταιριάζει με την κατάληξη.
Ωραία! Νομίζω δεν έχουμε άλλα μπλε λάθη.
Πάμε τώρα πράσινο!
Τι διορθώνουμε με το πράσινο;
Διορθώνουμε τις λέξεις που δεν πήραν τόνο.
Ή που τον πήραν σε λάθος συλλαβή.
Τις έχετε εντοπίσει;
Θέλει κάποιος να με βοηθήσει;
Ναι! Για πες μου εσύ με τα σγουρά μαλλάκια. Ο μελαχρινούλης.
Α! Μπράβο! Εδώ δεν υπάρχει τόνος.
Στο "κουτάβη". Πού αλλού;
Και στις "λακουβες" δεν έχω βάλει τόνο.
Νομίζω ότι τα λάθη είναι αρκετά.
Ώρα για διόρθωμα.
Θα τα διορθώσουμε και θα τα βάλουμε στη θέση τους.
Ας πάρουμε τον κόκκινο μαρκαδόρο.
Θα διορθώσουμε τα κόκκινα λάθη.
Το "παιδί" γράφεται με "αι".
"Παίζει" με "αι".
Να βάλουμε λίγο πιο σωστά τον τόνο.
"αυλή" με "υ". "αυ".
Και εδώ οι λακκούβες θέλουν δύο "κ".
Τα κόκκινα λάθη μας θα μπούνε σε ένα όμορφο κόκκινο σπίτι.
Γιατί διαλέξατε σπιτάκι, κυρία, για να βάλετε τις...
...λέξεις με τα κόκκινα λάθη και όχι ένα αυτοκίνητο;
Γιατί στα σπίτια κατοικούν οικογένειες.
Οικογένειες λέξεων.
Οι κόκκινες συλλαβές είναι ίδιες...
...για τα μέλη της οικογένειας λέξεων που δημιουργούν.
Και όλες κατοικούν εδώ.
Πάμε να δούμε, να διορθώσουμε τα μπλε λάθη μας.
Μπλε στο χέρι. Τι διορθώνουμε με το μπλε;
Τα λάθη που βρίσκονται στην τελευταία συλλαβή.
Μπράβο! Πολύ ωραία!
Τα θυμάστε, βλέπω.
Σβήνουμε αυτό.
Τα σβήνουμε για να μπορέσουμε...
...να τα αντικαταστήσουμε με τα σωστά γράμματα.
Ωραία!
Το "παιδί" γράφεται με "ι".
Είναι ένα ουδέτερο ουσιαστικό.
"παίζει".
Όταν κάποιος κάτι κάνει, το "ει" στο τέρμα φτάνει.
Ναι, είναι ένα ρήμα.
Και γράφεται με "ει" στην τελευταία συλλαβή.
Το "κουτάβι" είναι ένα ουδέτερο ουσιαστικό.
Και γράφεται και αυτό με "ι".
Στην "αυλή".
Η "αυλή". Είναι ένα θηλυκό ουσιαστικό.
Και η τελευταία συλλαβή γράφεται με "η".
Στο τέλος στην αρχή το ίδιο "η" θα μπει.
Οι "βάτραχοι". Στο τέλος στην αρχή το ίδιο "οι" θα μπει.
Το άρθρο ταιριάζει απόλυτα με την τελευταία συλλαβή.
Τελειώσαν και τα μπλε λάθη.
Πού θα τα βάλετε, κυρία, τα μπλε λάθη;
Σε ένα όμορφο...
...μπλε σύννεφο πάνω από το σπιτάκι μας.
Να δούμε λίγο τα πράσινα λάθη μας.
Ποιος θυμάται από εσάς,
ποια λάθη διορθώνουμε με το πράσινο.
Ναι! Για πες μου εσύ.
Μπράβο! Τις λέξεις που δεν έχουν τόνο.
Τα θυμάστε όλα, βλέπω.
Για να το διαβάσουμε όλο ξανά,
να δούμε πού ξεχάσαμε να τονίσουμε.
Να ένας καταπράσινος τόνος!
Ε, βάλτε τον επιτέλους, κυρία, τον τόνο.
Και σταματήστε να κάνετε τον λύκο!
Τι θα γίνει άραγε τώρα;
Τι λείπει από το τοπίο μας;
Μήπως ξέρετε, τι θα σχεδιάσω;
Έναν θάμνο;
Κοντά είστε. Πλησιάζουμε.
Ένα δέντρο! Μπράβο! Το βρήκατε!
Ένα όμορφο δεντράκι καταπράσινο.
Δίπλα στο σπίτι.
Ωραίο δέντρο!
Το οποίο θα υποδεχτεί τις λέξεις που δεν έβαλα τόνο.
Ήταν η λέξη "κουτάβι".
Και η λέξη "λακκούβες".
Αρχίσαμε από το δεντράκι να γεμίζουμε.
Πάμε να βάλουμε τα κόκκινα λάθη.
Παιδί...
Θα αρχίσω με πονηριά.
Θα βάλω τα κόκκινα γράμματα.
Εδώ μπαίνουν τα λάθη που φτιάχνουν οικογένειες.
Μήπως βλέπετε δύο λέξεις που φτιάχνουν μία οικογένεια;
Σκεφτείτε λίγο.
Ναι. Μπράβο!
Αυτές οι δύο φτιάχνουν δική τους οικογένεια.
Όλες οι λέξεις με τα κόκκινα λάθη φτιάχνουν οικογένειες λέξεων.
Πάμε λίγο να μου πείτε αυτές τις δύο.
Παιδί - παίζει, θα τις κάνω κατακόκκινες εδώ δίπλα
και θα τις βάλω σε ένα δικό τους σπιτάκι.
Άλλη; Ποια σας έρχεται στο νου;
Που έχει να κάνει με το παιδί;
Ναι εσύ!
Παιδίατρος. Μπράβο!
Άλλη;
Παιδική χαρά. Πολύ ωραία!
Το είδατε λοιπόν, παιδιά, που φτιάχνουν ολόκληρη οικογένεια;
Ναι, για αυτό μπαίνουν στο σπιτάκι.
Πείτε μου μία άλλη λέξη που ανήκει στην οικογένεια της αυλής.
Αυλικός. Μπράβο!
Να σας βοηθήσω εγώ σε μία άλλη.
Πώς την λέμε αυτή την πόρτα έξω στην αυλή;
Πώς;
Αυλόπορτα! Μπράβο τα παιδιά!
Οι "λακκούβες";
Οι "λακκούβες". Για σκεφτείτε;
Νομίζω ότι το ανέφερα πριν.
Ναι! "λάκκος". Μεγάλος.
Για πες εσύ. Ναι, ναι!
"λακκουβίτσα". Και βέβαια ανήκει στην ίδια οικογένεια!
Και βέβαια γράφονται με την ίδια κόκκινη συλλαβή.
Είναι το κοινό χαρακτηριστικό...
...που έχουν τα μέλη αυτών των οικογενειών.
Εσείς δεν μοιάζετε με τους γονείς σας; Και βέβαια!
Για να δούμε στο σύννεφο.
Σαν πολλά λάθη μαζεύονται.
Το αφήνω για μετά το μπλε.
Για να πάρουμε το μπλε να γεμίσει το συννεφάκι μας.
Το παιδί. Η αυλή. Αυτό παίζει.
Το κουτάβι. Οι βάτραχοι.
Θέλω να κοιτάξετε προσεχτικά και να σκεφτείτε
πού έγιναν τα περισσότερα λάθη;
Φεύγω από το πλάνο για να μην σας εμποδίζω.
Δεντράκι, σπιτάκι, συννεφάκι.
Προσέξτε καλά. Το βρήκατε;
Πράγματι! Τα περισσότερα λάθη τα έχω κάνει στο σύννεφο.
Κάνω λάθη πολλά στις καταλήξεις.
Ποιος θα με βοηθήσει;
Ποιος θα με βοηθήσει όταν κάνω πολλά λάθη στο σύννεφο;
Πολλά μπλε λάθη.
Ποιος θα με βοηθήσει όταν κάνω πολλά πράσινα λάθη;
Και ποιος θα με βοηθήσει όταν κάνω πολλά κόκκινα λάθη;
Άλλος είναι ο βοηθός για κάθε σκίτσο.
Πάμε να δούμε λίγο ό,τι κάναμε μέχρι εδώ.
Χωρίσαμε τα λάθη λοιπόν σε κατηγορίες.
Σε κόκκινα λάθη στην αρχή της λέξης.
Θέλετε να λέτε μαζί μου; Πολύ ευχαρίστως!
Μπλε λάθη στην τελευταία συλλαβή της λέξης. Ωραία!
Πράσινα λάθη οι λέξεις χωρίς τόνο.
Ωραία συντονιστήκατε. Σαν χορωδία.
Να η ορθογραφία μας με τα λάθη.
Διορθώσαμε με κόκκινο τα λάθη
που βρέθηκαν στην αρχή της λέξης.
Βάλαμε μπλε στη διόρθωση,
στο λάθος που βρισκόταν στην τελευταία συλλαβή της λέξης.
Πρασινίσαμε την λέξη που δεν είχε τόνο.
Και καταλάβαμε ότι ήταν ώρα για διόρθωμα.
Πήραμε τη γόμα μας.
Δεν αφήνουμε ποτέ μέσα στην ορθογραφία το γράμμα το λάθος.
Πάντα το σβήνουμε και διορθώνουμε.
Γράφουμε με το μολύβι μας ξανά τη λέξη σωστά.
Μα, κυρία, εσείς ξέρατε και τις διορθώσατε.
Εμείς πώς θα τις διορθώσουμε, αν είμαστε μόνοι;
Πώς βρίσκω τις λέξεις τις σωστές;
Στων βιβλίων τις σελίδες.
Διορθώνουμε βρίσκοντας τις σωστές λέξεις, στο βιβλίο της Γλώσσας.
Στο τετράδιο της Αντιγραφής μας.
Ή και στο Λεξικό μας.
Αν έχει διορθώσει άλλος την ορθογραφία μου;
Ε, τότε δουλεύω πάλι με τον ίδιο τρόπο στο σπίτι.
Με τα τρία χρώματα.
Τα τρία χρώματα είναι βοηθοί μου.
Να τα τα βιβλία σας, να τα θυμηθείτε,
τα πρωτάκια και τα δευτεράκια,
που παρακολουθούν την εκπομπή.
Και το λεξικό μας.
Ένα υπέροχο εικονογραφημένο λεξικό.
Γράψαμε τις διορθωμένες λέξεις σε:
σπίτι, σύννεφο, δέντρο.
Να τα τα κόκκινα λάθη,
που μπήκαν μέσα στο σπίτι!
Για διαβάστε το όλοι μαζί!
παιδί - παίζει - λακκούβες - αυλή.
Πειράζει που σας συνοδεύω;
Όχι σας αρέσει!
Στο μπλε.
το παιδί - αυτό παίζει - η αυλή
το κουτάβι - οι βάτραχοι
Βλέπουμε λοιπόν καταλήξεις ουσιαστικών και ρημάτων μέσα στο συννεφάκι.
Να και το δεντράκι μας.
Σαν πιο ωραίο μου φαίνεται από αυτό που σας ζωγράφισα.
Τα πράσινα λάθη είναι οι λέξεις που δεν τονίστηκαν καθόλου.
Τι όμορφο τοπίο!
Η ορθογραφία μας διορθώθηκε.
Μπορείτε να κάνετε έλεγχο.
Μα, γιατί αφήσατε τις γραμμές, κυρία, κάτω από τα πρώην λάθη;
Γιατί πρέπει να θυμάστε πού κάνατε λάθος.
Και τι χρώμα είχε.
Παρατηρώ πως τα περισσότερα λάθη είναι μέσα στο σύννεφο.
Σωστή η παρατήρησή σας.
Έκανα πολλά μπλε λάθη στις καταλήξεις.
Ποιος θα με βοηθήσει;
Εσείς ποιος λέτε;
Ποιος; Η μαμά;
Όχι ακριβώς.
Η νονά σας;
Τώρα πλησιάζει και το Πάσχα, θα σας φέρει και τη λαμπάδα.
Όχι! Η Κυρα Γραμματική, παιδιά.
Με τους κανόνες της τους ορθογραφικούς.
Όλοι ξέρουμε λίγο ή πολύ τους κανόνες.
Τους είπαμε και πριν.
Το "παιδί", το "κουτάβι" ουδέτερα ουσιαστικά.
Συνοδεύονται από το ουδέτερο άρθρο και τελειώνουν σε "ι".
"Παίζει". Κάποιος κάνει κάτι.
Είναι ένα ρήμα. "ει".
Η "αυλή" θηλυκό ουσιαστικό.
Συνοδεύεται πάντα από το άρθρο της.
Γράφεται με "η" στην τελευταία συλλαβή.
Όντως αυτοί είναι ορθογραφικοί κανόνες.
Πρέπει να τους θυμόμαστε, κι αν τους ξεχνάμε.
Τα κόκκινα λάθη, κυρία, πολλά ήταν και τα κόκκινα λάθη.
Εδώ ποιος βοηθάει;
Βοηθάνε τα παραμύθια.
Τα λογοτεχνικά βιβλία.
Και το λεξικό σας.
Εκεί ανακαλύπτετε καινούριες λέξεις και τις οικογένειες αυτών.
Πολλές φορές δεν βάζω τόνο στις λέξεις.
Ή τον βάζω σε λάθος συλλαβή.
Ποιος θα με βοηθήσει;
Παιδιά, ο τόνος είναι σημαντικός.
Οι περισσότεροι από εσάς και το ξέρω,
δεν βάζετε τόνους ή τους βάζετε όπου να 'ναι.
Αυτό το σημάδι δεν είναι τυχαίο.
Έχει μεγάλη σημασία.
Πρέπει να διαβάζουμε σωστά και να μιλάμε σωστά.
Να αρθρώνουμε σωστά τον προφορικό μας λόγο.
Πώς θα βοηθηθώ;
Θα πρέπει να κάνεις ανάγνωση κειμένων πολύ δυνατά,
προσέχοντας η τονισμένη συλλαβή να έχει δύο χαρακτηριστικά:
Δύναμη και διάρκεια.
Για να σας ακούσω!
Κουτάαααααβι.
Μπράβο! Είχε και δύναμη και διάρκεια η συλλαβή -τα.
Στην άλλη λέξη;
Βάλτε τη δύναμή σας να φτάσει μέχρι εδώ η φωνή σας.
Λακκούυυυβες.
Μπράβο, τα μικρά λυκόπουλα!
Το καλύτερο κομμάτι της διόρθωσης είναι τώρα.
Γράφω νέες προτάσεις με τις λέξεις που έκανα λάθος.
Το παιδί παίζει στην παιδική χαρά με το κουτάβι του.
Οι βάτραχοι κάνουν βουτιές στις λακκούβες.
Ή μπορώ να αλλάξω και την ορθογραφία.
Οι βάτραχοι παίζουν με το κουτάβι στην αυλή
και το παιδί πέφτει στις λακκούβες και γελά.
Θέλω την άλλη φορά να έχετε κάνει
τις δικές σας προτάσεις με τα λάθη σας.
Πάμε να μάθουμε κάτι απέξω.
"Τα λάθη μου τα αγαπώ γιατί με αυτά μαθαίνω!".
Θέλουν φροντίδα. Είναι φίλοι μας στο ταξίδι της γνώσης.
Και το καλύτερο!
Θέλω να ζωγραφίσετε αυτό που λέει η ορθογραφία σας.
Θέλω οπωσδήποτε να τις δω τις ζωγραφιές.
Πινέλο, μαρκαδόρο, ό,τι θέλετε μπορείτε να χρησιμοποιήσετε.
Άλλη μία φορά το σλόγκαν μας!
"Τα λάθη μου τα αγαπώ γιατί με αυτά μαθαίνω!".
Σας ευχαριστώ που ήσασταν σήμερα μαζί μου, παιδιά.
Καλή συνέχεια!
