Virtuele tour 100 x Congo - Tragisch Antwerps verleden
We staan bij een pijnlijke geschiedenis van Antwerpen en haar koloniaal verleden.
Slechts 9 jaar na de eerste wereldtentoonstelling
organiseert de stad een tweede.
Deze keer zijn er geen 12 Congolezen die worden overgebracht,
maar 144. Van hen heb je er 44 die ziek worden
en daarvan zijn er 8 die hier overlijden in Antwerpen.
Kabeya is stagiaire in het MAS
en zal meer vertellen over de context
waarin de wereldtentoonstellingen plaatsvonden.
Achter ons hebben wij historische foto's. Kan je ons hier meer over vertellen?
Hier zien we hoe Congolezen in een namaakdorp
hun dagelijks leven nadoen, hoe ze instrumenten bespelen.
Je ziet daar dat de witte mensen kijken naar hen,
zoals we nu naar dieren in de zoo zouden gaan.
Dit was eigenlijk meer om het beeld te benadrukken
van hoe primitief de Congolezen leven.
Kijk op welk niveau ze nog zitten, terwijl ze gelijk moeten zijn aan ons.
Wij gaan ze daarbij helpen.
Er was een heel onevenwichtige machtsrelatie tussen die twee.
In de vitrines zien we ook archieven terug.
Ik zie hier namen, jaartallen.
Wat stellen ze juist voor? - We kunnen in de archieven terugvinden
dat ze geregistreerd zijn, wanneer ze zijn binnengekomen in het ziekenhuis,
welke ziekte ze hadden, hun naam, hun leeftijd
en als ze overleden zijn ook wanneer ze overleden zijn.
Dat is heel belangrijk, want we kunnen echt heel duidelijke bewijzen zien
dat ze ziek waren en naar het ziekenhuis werden gebracht.
Hier zien we dan de toestemming die ze hadden
om begraven te worden op het kerkhof Kiel,
en nadien zijn ze verhuisd naar het kerkhof Schoonselhof.
Zijn die namen in ons collectief geheugen gebleven?
Nee, helemaal niet.
Het is eigenlijk frappant dat we dit nog hebben teruggevonden.
Bij deze wereldtentoonstelling is er ook een in memoriam dat je hier kunt zien,
van de acht Congolezen die hier zijn overleden.
Wat denk jij er zelf van?
Het maakt mij heel droevig, vooral als ik kijk naar de leeftijden.
En ook naar de data waarop ze zijn gestorven, zo snel na elkaar.
Dan denk ik: Het is zo jammer. Die mensen zijn eigenlijk ontvoerd
uit hun eigen land om naar hier te komen
om in een mensenzoo gezet te worden.
Dan zijn ze gestorven en ze zijn zelfs niet teruggekeerd.
Het is alsof je een kind ontvoert van achttien jaar
en dat de mama het nooit meer terugziet. Zelfs voor kinderen die ontvoerd worden,
wordt er een herdenkingsdienst gehouden. Ze worden nog herdacht
of er worden bloemen gelegd op de plek waar ze voor het laatst werden gezien.
Maar zij worden totaal niet herdacht,
er is niks wat nog aan hen doet denken,
dus dat vind ik echt heel spijtig.
Waarom is het de dag van vandaag noodzakelijk
dat we die personen herdenken?
Omdat die personen... Dit behoort tot onze geschiedenis.
Voor mij kunnen we niet verdergaan als we niet kijken naar ons verleden.
Naar de fouten die we hebben begaan en die rechtzetten
om nadien samen verder te bouwen.
We moeten deze mensen wel meenemen in ons geheugen, in onze geschiedenis.