De verdwijning van de AliExpress-miljardair
|Verschwinden|||AliExpress|
|disappearance|||AliExpress billionaire|
Verschwinden des AliExpress-Milliardärs
The disappearance of the AliExpress billionaire
Desaparición del multimillonario de AliExpress
Disparition du milliardaire d'AliExpress
Scomparsa del miliardario di AliExpress
アリエクスプレス億万長者の失踪
Desaparecimento do bilionário do AliExpress
Bàba Ma, oftewel: vader Ma...
Vater||||
Father||||
...dat is de koosnaam die Chinezen voor deze man hebben. En nee, het is geen artiest.
|||lievelingsnaam||||||||||||
|||nickname||||||||||||
Waarschijnlijk heb je weleens iets van hem besteld.
|||vast wel eens||||
Jack Ma. Hij werd steenrijk met AliExpress en Alibaba...
||||||AliExpress||Alibaba
||||steinreich||||Alibaba
||||filthy rich||||Alibaba Group
...en in China kun je niet meer om hem heen.
||||||||him|around him
...e na China você não pode mais ignorá-lo.
Via Jacks platforms koop en verkoop je spullen, leen je geld sluit je verzekeringen af en betaal je.
|Jacks||||||||||||||||
|Jacks'|||||||borrow|||||||||
|Jacks|||||||leihen|||||||||
You buy and sell stuff, borrow money, take out insurance and pay via Jack's platforms.
Waar een Chinees is, daar is Jack. En op die manier werd hij de rijkste man van China.
Where there is a Chinese, there is Jack. And so he became the richest man in China.
Bijna 50 miljard dollar is-ie waard.
||dollars|||
Vale quase US$ 50 bilhões.
Maar nu is-ie kwijt...
||||lost
Mas agora está perdido...
Wie is deze man en wat is er gebeurd?
Jack Ma, geboortenaam Ma Yun...
|||Ma|Yun
||Geburtsname||Ma
||||Yun
...is een doodgewoon ventje uit een doodgewoon gezin.
||heel gewoon|jongen|||heel gewoon|
|||little guy||||
...is an ordinary boy from an ordinary family.
...é um garoto comum de uma família comum.
Niets wees erop dat hij ooit de rijkste man uit China zou worden.
|weise|||||||||||
Tot de jaren 70. Het tot dan toe geïsoleerde China opent de deuren voor de wereld.
En er volgt een historisch bezoek van de Amerikaanse president Nixon.
||||||||||Nixon
||||||||||Nixon
||||||||||Nixon
Het Chinese volk is een groots volk.
|||||großartig|
De kleine Ma Yun raakt geobsedeerd door de Engelssprekenden die het land daarna bezoeken.
|||||besessen|||Englischsprechenden|||||
||||becomes|obsessed|||English speakers|||||
Elke morgen, negen jaar lang, leidde ik ze gratis rond. En zij hebben me Engels geleerd.
|every morning||||guided||||||||||
Every morning for nine years, I showed them around for free. And they taught me English.
Engels was voor Ma meer dan een taal.
Alles wat ze me leerden, was zó anders dan wat ik leerde op school en van mijn ouders...
||||taught me|||||||learned||||||
En dankzij die westerse toeristen kennen wij Ma Yun als Jack Ma...
|thanks to||Western||||||||
...een Amerikaanse penvriendin noemt hem zo, omdat ze zijn echte naam té ingewikkeld vindt.
||pen pal|||||||||||
||pen pal||||||||||complicated|
Ze zei: m'n vader heet Jack, m'n man heet Jack...
She said my father's name is Jack, my husband's name is Jack...
...wat vind je van Jack? Ik zei: prima!
Echt succesvol is-ie dan nog niet.
Ainda não é bem sucedido.
Jack solliciteert veel, maar hij wordt het keer op keer niet.
|applies|||||||||
Jack applies a lot, but time and time again he doesn't get it.
Niet bij de politie, niet om te studeren aan Harvard en ook niet bij de KFC in China.
|||||||||Harvard||||||KFC||
|||||||||||||||Kentucky Fried Chicken||
In de jaren 80 wordt hij uiteindelijk leraar Engels.
En pas in de jaren 90 komt de ondernemer in hem naar boven.
|only then||||||entrepreneur||||
E foi só nos anos 90 que surgiu o empreendedor que havia nele.
Eerst met een bescheiden vertaalbedrijfje. Maar in 1995 ontdekt hij op reis in de VS...
||||Übersetzungsfirma|||||||||
|||small|translation company|||||||||
Het internet.
Dus 't eerste woord dat ik zocht: bier.
|||||||beer
Então a primeira palavra que procurei: cerveja.
Ik zag bier uit Duitsland, de Verenigde Staten, Japan...
Maar: geen bier uit China!
Waar is China op 't internet, vraagt hij zich af?
Hij bouwt websites. En na wat eerdere pogingen, springt hij in 1999 in een gat in de Chinese markt.
|builds|||||||jumps|||||gap||||
He builds websites. And after some previous attempts, in 1999 he fills a gap in the Chinese market.
Vanuit dit appartement start hij met 17 man een nieuw bedrijf: Alibaba Group.
||apartment|||||||||
Die Alibaba Group richt heel veel bedrijven op.
The Alibaba Group sets up a lot of companies.
Een soort marktplaats, AliExpress, AliPay, Taobao, vergelijkingssites, clouddiensten, etcetera.
||||AliPay|Taobao|||
||marketplace|||Taobao|comparison sites|cloud services|etcetera
||||AliPay|Taobao|vergleichsseiten|Cloud-Dienste|
Jacks bedrijf wordt enorm met wereldwijde impact. Ook hier kennen we z'n bedrijven.
Een usb-stick voor twee kwartjes, een oplader voor een euro. Voor het geld hoef je het niet te laten.
|USB-Stick||||||Ladegerät||||||||||||
||USB stick|||quarters||charger||||||||||||
A USB stick for two quarters, a charger for one euro. You don't have to leave it for the money.
Um pendrive por dois quartos, um carregador por um euro. Você não tem que deixá-lo para o dinheiro.
Maar 't duurt wel lang.
But it will take a long time.
Alibaba gaat naar de beurs in New York, Shanghai en Hongkong.
||||bourse||||Shanghai||
||||stock exchange||||||
Alibaba goes public in New York, Shanghai and Hong Kong.
En verdient mil-jarden.
|||miljarden
||billion|billions
Et gagne des millions de dollars.
E fatura bilhões.
Jack Ma wordt de rijkste man van China.
Jack Ma devient l'homme le plus riche de Chine.
Hij treedt veel op in het openbaar, staat schouder aan schouder met grote wereldleiders.
|se produit||||||||||||grands dirigeants mondiaux
|performs|||||||shoulder|||||world leaders
|||||||||||||Weltführer
He performs widely in public, stands shoulder to shoulder with major world leaders.
Il fait de nombreuses apparitions publiques, aux côtés des principaux dirigeants du monde.
...gaat op de foto met beroemdheden, speelt in een film...
|||||célébrités||||
|||||Berühmtheiten||||
|||||celebrities||||movie
...prend des photos avec des célébrités, joue dans un film...
...en klimt zelf ook graag als showman op het podium. Als rockster of als Michael Jackson.
|monte|||||homme de spectacle|||||rock star||||Michael Jackson
|klimt|||||Showman|||||Rockstar||||Michael Jackson
|climbs|||||showman|||||||||
...e também gosta de subir no palco como showman. Como uma estrela do rock ou como Michael Jackson.
Tot zover 'The Rise of Jack Ma'...
|||L'ascension|||
|so far||Ascent|||
...want het gaat effe niet zo lekker.
|||a little|||
...because things aren't going so well.
...Parce que les choses ne vont pas très bien depuis un certain temps.
...porque as coisas não estão indo tão bem.
Ze hebben toegang tot honderden miljoenen mensen...
||accès à||||
||access||||
They have access to hundreds of millions of people...
Ils ont accès à des centaines de millions de personnes...
Ze bedreigen de heerschappij van de Communistische Partij.
|menacer||||||
|threaten||rule||||
Ils menacent le pouvoir du parti communiste.
Jack Ma zit dus op een berg aan informatie over al die Chinezen die zijn producten gebruiken...
Jack Ma dispose donc d'une montagne d'informations sur tous les Chinois qui utilisent ses produits...
...en daar heeft de Chinese regering ook wel oren naar.
|||||gouvernement chinois||||
||||||||ear|
...Et le gouvernement chinois y tient également.
...e o governo chinês também está interessado nisso.
Daarbovenop vindt hij het niet erg om af en toe te botsen met die regering. Hoort bij ondernemen, zegt-ie.
||||||||on|||clash||||||entrepreneurship||
On top of that, he doesn't mind clashing with that government every now and then. It's part of entrepreneurship, he says.
En outre, il n'hésite pas à se heurter de temps à autre à ce gouvernement, ce qui fait partie de la conduite des affaires, selon lui.
In China sta ik erom bekend dat ik ruziemaak met de regering.
||||||||me dispute avec|||
||||||||Streit haben|||
||||||||argue|||
In China I am known for arguing with the government.
En Chine, il m'est arrivé de me disputer avec le gouvernement.
Het internet is nieuw voor alle regeringen.
||||||gouvernements
||||||Regierungen
L'internet est une nouveauté pour tous les gouvernements.
A internet é nova para todos os governos.
Dus ik moet de regering overtuigen en met ze meedenken...
|||||||||réfléchir avec eux
|||||convince||||think along
|||||||||mitdenken
So I have to convince the government and think along with them...
Je dois donc convaincre le gouvernement et réfléchir avec lui....
...luisteren naar wat ze dwarszit en zeggen wat mij dwarszit.
||||dwarsligt|||||storen
||||bothers her|||||
...listen to what's bothering her and say what's bothering me.
...écouter ce qui les dérange et dire ce qui me dérange.
Maar die houding komt hem letterlijk duur te staan.
But that attitude is literally costing him dear.
Mais cette attitude lui a littéralement coûté cher.
Mas essa atitude está literalmente lhe custando caro.
Ik wil belangrijk nieuws met u delen dat zich nu ontwikkelt in China.
I want to share with you important news that is now developing in China.
Je souhaite vous faire part d'une nouvelle importante qui se développe actuellement en Chine.
Eigenlijk zou hij begin november nog wat miljarden kunnen bijschrijven, als nog een bedrijf van hem naar de beurs zou gaan.
|||||||||inscrire sur le compte|||||||||||
|||||||||bijschrijven|||||||||||
|||||||||add|||||||||||
Actually, he could add a few billions in early November, if one of his other companies were to go public.
En fait, il pourrait ajouter quelques milliards au début du mois de novembre si une autre de ses entreprises entrait en bourse.
Na verdade, ele poderia adicionar alguns bilhões no início de novembro, se uma de suas outras empresas se tornasse pública.
Maar die beursgang is op het allerlaatste moment afgeketst...
||Börsengang||||||abgesagt
||IPO||||||fell through
But the IPO was canceled at the very last minute...
Mais cette introduction en bourse a échoué à la toute dernière minute
...z'n bedrijf Alibaba ligt onder vuur van een markttoezichthouder...
||||||||Marktaufsichtsbehörde
||||||||market regulator
...Son entreprise Alibaba est sous le feu des critiques d'un régulateur du marché...
...en er loopt een onderzoek naar machtsmisbruik.
||||||Machtmissbrauch
||||||abuse of power
...Et une enquête sur les abus de pouvoir est en cours.
Volgens Chinese autoriteiten, omdat er jarenlang te weinig controle is geweest op grote techbedrijven.
Maar volgens anonieme betrokkenen vooral ook hierom:
||anonymes|personnes concernées|||
|||die Beteiligten|||
|||sources involved|||
Mais, selon des parties prenantes anonymes, c'est surtout à cause de cela :
Je kan een vliegveld niet besturen alsof het een treinstation is.
|||||||||gare ferroviaire|
|||||operate||||train station|
You cannot operate an airport as if it were a train station.
On ne peut pas gérer un aéroport comme une gare.
En de toekomst kan je niet op dezelfde manier besturen als het verleden.
|||||||||gérer|||
And the future cannot be controlled in the same way as the past.
Et vous ne pouvez pas contrôler l'avenir de la même manière que vous contrôlez le passé.
Deze speech die hij onlangs gaf, ging de machtige Communistische Partij te ver, zegt correspondent Sjoerd den Daas:
||||||||powerful|||||||||
Le discours qu'il a prononcé récemment est allé trop loin pour le puissant parti communiste, explique le correspondant Sjoerd den Daas :
Jack Ma was sowieso niet een ondernemer die graag binnen de lijntjes kleurde, maar meestal wist-ie wel hoe ver hij kon gaan...
|||de toute façon|||||||||||||||||||
|||||||||||de lijntjes|kleurde||||||||||
||||||||||||stayed within the lines||||||||||
Jack Ma n'était pas un entrepreneur qui aimait colorier dans les limites du possible, mais il savait généralement jusqu'où il pouvait aller ...
Jack Ma não era um empresário que gostava de colorir dentro das linhas, mas geralmente sabia até onde poderia ir...
...om op zo'n forum, oog in oog met de toezichthouders en de vice-president...
|||||||||toezichthouders||||
|||||||||supervisors||||
...in such a forum, face to face with the regulators and the vice president...
...Se retrouver dans un tel forum, face à face avec les régulateurs et le vice-président...
...op te roepen tot hervormingen van het financiële systeem...
||||Reformen||||
||call for||reforms||||
...pedir reformas do sistema financeiro...
...was voor de partijtop echt een brug te ver.
|||Parteiführung|||||
|||party leadership|||bridge||
...était vraiment un pont trop loin pour la direction du parti.
En dan kun je nog zo'n grote jongen zijn, want dat is Jack Ma hier in China...
Vous pourrez alors devenir un grand garçon, car c'est ce que Jack Ma est ici en Chine....
E então você pode ser um menino tão grande, porque esse é Jack Ma aqui na China...
Niemand is te groot voor de Communistische Partij om aan te pakken, blijkt nog maar eens.
|||||||||||aan te pakken||||
No one is too big for the Communist Party to tackle, as it turns out.
Personne n'est trop grand pour le Parti communiste, semble-t-il une fois de plus.
En zoals ik dus al zei: na die kritische speech heeft niemand hem meer gezien.
||||||||critique||||||
Et donc, comme je l'ai dit, après ce discours critique, personne ne l'a revu.
Net als eerder al gebeurde met andere bekende kritische Chinezen.
Zoals Wu Xiaohui, de baas van een grote verzekeraar.
|Comme Wu|Comme Wu Xiaohui||||||
|Wu|Xiaohui||||||
||Wu Xiaohui||||||insurer
Comme Wu Xiaohui, le patron d'un grand assureur.
En ook de Chinese topactrice Fan Bingbing was twee maanden onvindbaar, voor ze de bak indraaide voor belastingfraude.
||||||Fan Bingbing||||introuvable|||||||
||||Top-Schauspielerin||Fan Bingbing||||unauffindbar|||||einlegte||Steuerbetrug
||||top actress||Fan Bingbing||||untraceable|||||went to jail||tax fraud
And the Chinese top actress Fan Bingbing was also untraceable for two months, before she went to jail for tax fraud.
L'actrice chinoise Fan Bingbing a également été introuvable pendant deux mois avant d'être emprisonnée pour fraude fiscale.
E a atriz chinesa Fan Bingbing também não foi rastreada por dois meses, antes de ser presa por fraude fiscal.
Jack Ma is dus een self made multi-miljardair...
...in een land waar niemand groter is dan president Xi Jinping en de Communistische Partij.
Zijn verhaal is ook exemplarisch voor het veranderende economische beleid in China, legt Sjoerd uit:
||||exemplaire|||évolutif|||||||
||||beispielhaft|||||Politik|||||
||||exemplary||||||||||
Jack Ma groeide op in het China van na Mao Zedong. Er mocht weer wat geld worden verdiend.
Jack Ma a grandi dans la Chine de l'après-Mao Zedong, où l'on pouvait à nouveau gagner de l'argent.
De deuren naar het buitenland gingen weer op een kier.
|||||||||een kiertje
|||||||||crack
The doors to foreign countries were opened a crack again.
Les portes des pays étrangers s'entrouvrent à nouveau.
As portas para países estrangeiros foram abertas novamente.
Daar heeft hij van geprofiteerd, hebben heel veel Chinezen van geprofiteerd.
||||benefited||||||
Il en a profité, ainsi que de nombreux Chinois.
Een hoop Chinezen zijn uit de armoede verheven in die periode.
|||||||erhoben|||
|||||||elevated out|||
De nombreux Chinois sont sortis de la pauvreté au cours de cette période.
Maar het werd wel erg losjes in de ogen van Xi Jinping.
|||||locker||||||
|||||too casual||||||
But it got very loose in the eyes of Xi Jinping.
Mais il est devenu très lâche aux yeux de Xi Jinping.
Hij heeft de laatste jaren dus echt de touwtjes weer aangetrokken.
||||||||Fäden||
||||||really||strings||tightened up
He has really pulled the strings again in recent years.
Il a donc de nouveau tiré les ficelles ces dernières années.
Waar het voor Amerika de afgelopen jaren 'America First' was...
|||||||Amérique||
...was het hier in China vooral 'party first'.
||||||parti d'abord|
||||||party first|
Dus even samengevat: de steenrijke Jack Ma heeft op het juiste moment in de Chinese geschiedenis zijn imperium gesticht.
||||extreem rijk|||||||||||||Reich|
||||stone-rich|||||||||||||empire|founded
Pour résumer, le richissime Jack Ma a fondé son empire au bon moment de l'histoire de la Chine.
Então, para resumir: o imensamente rico Jack Ma fundou seu império no momento certo da história chinesa.
Maar volgens de Communistische Partij kreeg hij net iets te veel praatjes.
|||||||||||Gespräche
|||||||||||talk
But according to the Communist Party, he got just a little too much talk.
Mais selon le parti communiste, il est devenu un peu trop bavard.
Waar hij nu uithangt?
|||hängt
|||hanging out
Where is he now?
Où traîne-t-il maintenant ?
Dat blijft speculeren.
||spekulieren
That continues to speculate.
Cela reste de l'ordre de la spéculation.
Hij is in ieder geval niet de eerste die president Xi boos maakte en vervolgens van de radar verdween.
||||||||||||||ensuite||||
||||||||||||||||||disappeared
In any case, he is not the first to anger President Xi and then disappear from the radar.
Au moins, il n'est pas le premier à se mettre à dos le président Xi et à disparaître ensuite des radars.
Afwachten dus.
So wait and see.
Attendez donc de voir ce qu'il en est.
Então espere e veja.
Is het even huisarrest voor Jack Ma, of...
Is it house arrest for Jack Ma, or...
Jack Ma sera-t-il assigné à résidence pendant un certain temps, ou...
...iets anders.
...autre chose.
Wil je nou meer uitleg bij het nieuws? Vergeet je dan niet te abonneren op dit kanaal.
Si vous voulez plus d'explications sur l'actualité, n'oubliez pas de vous abonner à cette chaîne.
Bedankt voor het kijken en wie weet tot ziens.
Thanks for watching and who knows see you soon.
