Cześć, tu Dorota.
Hi||
Hallo, ich bin's, Dorota.
Hi, this is Dorota.
Привет, это Дорота.
Witajcie na kanale Polish with Dorota.
Welcome to the Polish with Dorota channel.
Czasami słyszałam albo czytałam w wiadomościach do mnie: "Dzień dobry, pani Dorota."
|||ich las||Nachrichten||||||
"Sometimes"|I heard||I read||messages to me||||||
Manchmal hörte oder las ich in Nachrichten an mich: "Guten Morgen, Frau Dorota."
Sometimes I heard or read in the messages to me: "Good morning, Mrs. Dorota."
Иногда я слышала или читала в сообщениях, обращенных ко мне: "Доброе утро, госпожа Дорота".
Albo: "Dziękuję, pani Dorota."
Oder: "Danke, Frau Dorota".
Or: "Thank you, Mrs. Dorota."
Или: "Спасибо, госпожа Дорота".
Proszę tak nie mówić.
||değil|konuşmak
Bitte sagen Sie das nicht.
Please don't say that.
Proszę tak nie pisać.
|||"write"
Bitte schreiben Sie nicht so.
Please don't write like that.
Dlaczego?
Why?
Bo to nie jest poprawna forma.
Bo(1)|das|||korrekte|
||||correct|
Denn dies ist nicht die richtige Form.
Because that's not the correct form.
Poprawne formy to:
korrekte||
Correct||
Die richtigen Formen sind:
The correct forms are:
"Dzień dobry, pani Doroto."
|||Frau Dorota
|||Dorota
"Guten Morgen, Frau Dorothy."
"Good morning, Mrs. Dorota."
I "Dziękuję, pani Doroto."
Und "Danke, Frau Dorothy".
And "Thank you, Mrs Dorota."
Ta forma, "Doroto", to wołacz.
||||Vokativ
||||vocative case
Diese Form, "Dorothy", ist ein Vokativ.
This form: "Doroto", is a vocative.
To jeden z polskich przypadków.
|dieser||polnischen|Fällen
to||||cases
Dies ist einer der polnischen Fälle.
This is one of the Polish cases.
Это один из случаев в Польше.
On jest dosyć rzadko używany, tylko w niektórych sytuacjach,
||ziemlich|selten|verwendet|nur||einigen|Situationen
it||"fairly"|rarely|used|||some certain|situations
Er wird recht selten eingesetzt, nur in bestimmten Situationen,
It's pretty rarely used, only in some situations,
ale jest bardzo, bardzo ważny.
||||wichtig
||||important
Aber es ist sehr, sehr wichtig.
but it's very, very important.
Dzisiaj nauczycie się, jak używać form imion w wołaczu
||||||Namen||Vokativ
|you will learn|||to use||names||vocative case
Heute werden Sie lernen, wie man die Vokativformen von Namen verwendet
Today you will learn how to use the vocative forms of names
Сегодня вы узнаете, как использовать звательные формы имен
po słowach: pan, pani.
|words||
nach den Wörtern Mr., Mrs.
after the words: Mr., Mrs.
Zaczynamy.
Jetzt geht's los.
Here we go.
Na początek muszę powiedzieć, że forma "pani Dorota" czy na przykład:
|To start|||||||||
Zunächst einmal muss ich sagen, dass die Form "Frau Dorota" oder z.B.:
At the beginning I have to say that the form "Mrs. Dorota" or, for example:
pani Marta, pan Michał, pan Tomasz.
|||||Herr Tomasz
|||||Mr. Tomasz
Frau Marta, Herr Michał, Herr Tomasz.
Mrs. Marta, Mr. Michał, Mr. Tomasz.
Te formy istnieją, ale używamy ich, kiedy to jest podmiot zdania.
||||||wenn|||Subjekt|Satz
||there are|||||||subject|sentences
Diese Formen gibt es, aber wir verwenden sie, wenn es das Subjekt eines Satzes ist.
These forms exist, but we use them when it is the subject of a sentence.
Estas formas existem, mas usamo-las quando é o sujeito de uma frase.
Такие формы существуют, но мы используем их, когда речь идет о подлежащем в предложении.
Na przykład: "Pan Michał napisał, że się spóźni."
||||hat geschrieben|||verspäten wird
||||wrote|||late
Zum Beispiel: "Herr Michael schrieb, dass er sich verspäten würde."
For example: "Mr Michael wrote that he will be late."
Por exemplo: "O Sr. Michael escreveu que ia chegar atrasado".
Например: "Мистер Майкл написал, что задержится".
To jest pani Marta, która będzie z nami pracować.
|||||wird|||
|||||||with us|to work
Das ist Frau Marta, die mit uns zusammenarbeiten wird.
This is Mrs. Marta, who will be working with us.
Ale jeśli chcecie bezpośrednio coś do kogoś powiedzieć, to
|||direkt||||sagen|
|||"directly"|||someone||
But if you want to say something directly to someone, then
wtedy używamy wołacza, więc na przykład.
||Vokativ|||
then||vocative case|||
dann verwenden wir den Vokativ, also zum Beispiel.
we use vocative, so for example
powiemy: panie Michale, pani Marto.
wir sagen||||Frau Marto
we will say|Mr|||Ms. Marta
Wir werden sagen: Herr Michael, Frau Marta.
we will say: Mr. Michale, Mrs. Marto.
Dzień dobry, pani Aniu.
|||Frau Ania
|||Mrs Ania
Guten Morgen, Frau Anna.
Good morning, Mrs. Aniu.
Najpierw pokażę Wam, jak używać form żeńskich.
||||||weiblichen Formen
|I will show|||use||female forms
Zunächst werde ich Ihnen zeigen, wie Sie die weiblichen Formen verwenden.
First, I'll show you how to use the feminine forms.
Słowo "pani" pozostaje bez zmian i mówimy po prostu "pani", a większość
||bleibt||Änderungen|||||||
||remains||changes|||||||majority
Das Wort "Frau" bleibt unverändert und wir sagen einfach "Frau", und die meisten
The word "pani" remains the same and we just say "pani" and most
A palavra "Mrs" mantém-se inalterada e dizemos simplesmente "Ms", e a maioria
imion żeńskich będzie miała końcówkę "-o".
||||Endung|
names|female||will have|ending|
weibliche Namen haben die Endung "-o".
female names will end in "-o".
Na przykład:
For example:
pani Doroto, pani Agnieszko, pani Magdaleno, pani Karolino,
|||Frau Agniesz||Frau Magdalena||Frau Karolina
|||Ms. Agnieszka||Ms. Magdalena||Ms. Karolina
Mrs. Doroto, Mrs. Agnieszko, Mrs. Magdaleno, Mrs. Karolino,
pani Julio. Są jednak polskie imiona, które będą miały końcówkę "-u".
|||||Namen|||||
|Julio||however||names|||||
Mrs. Julio. However, there are Polish names that will end in "-u".
Госпожа Юлия. Однако есть польские имена, которые имеют окончание "-u".
To są imiona, które kończą się na "-nia", na przykład:
|||||||-nia||
||names||end|||-nia ending names||
These are names that end in "-nia", for example:
Ania, pani Aniu.
Ania, Mrs Aniu.
"-sia": Kasia, Asia, Kasia,
-ia|||
Asia|||
"-sia": Asia, Kasia,
pani Asiu, pani Kasiu.
|Frau||Frau Kasiu
|Ms. Asia||Ms. Kasia
Mrs. Asiu, Mrs. Kasiu.
"-dzia": Jadzia. To teraz nie jest bardzo częste imię. Jadzia to jest zdrobnienie od imienia Jadwiga.
Diminutive|Jadzia||||||häufige|||||Koseform||Vorname|Hedwig
"Jadzia"|Jadzia: diminutive of Jadwiga||||||common|||||diminutive||name|Jadzia: diminutive of Jadwiga
"-dzia": Jadzia. It's not a very common name now. Jadzia is a diminutive of the name Jadwiga.
I powiemy: pani Jadziu.
|||Frau Jadzia
|we will say||Ms. Jadzia
And we will say: Mrs Jadziu.
И мы скажем: госпожа Жадзия.
I jeszcze imiona, które kończą się na "-zia".
|||||||-zia
||names||end|||"-zia"
And also names that end in "-zia."
Tutaj tak naprawdę przychodzi mi do głowy tylko jedno imię, Zuzia,
||||||||||Zuzia
|so||comes|||||||Zuzia
Hier fällt mir eigentlich nur ein Name ein: Susie,
Only one name really comes to mind here, Zuzia,
czyli nieoficjalnie Zuzanna.
|inoffiziell|Zuzanna
||unofficially Zuzanna
unofficially Zuzanna.
Powiemy: pani Zuziu.
||Frau Zuziu
we will say||Ms. Zuziu
We will say: Mrs. Zuziu.
Oprócz tego będą to imiona: Ola i Pola:
außerdem|||||||Pola
Besides|||||Ola||Pola
Dazu kommen noch die Namen: Ola und Pola:
In addition, these will be names: Ola and Pola:
В дополнение к ним будут имена: Оля и Поля:
pani Olu, pani Polu, ale takie imiona jak Kamila
|Frau||Herr Polu|||||
|Ms. Olu||Ms. Pola|||names||
Frau Olu, Frau Pol, aber auch Namen wie Kamila
Mrs. Olu, Mrs. Polu, but names such as Kamila
i Gabriela na przykład,
|ich Gabriela||
|and Gabriela, for example||
and Gabriela, for example,
które też kończą się na "-la",
|||||-la
||end|||end in "-la"
die ebenfalls auf "-la" enden,
which also end in "-la",
tak jak Ola i Pola będą miały w wołaczu jednak końcówkę "-o":
|||||will have|||vocative case|however||
wie Ola und Pola haben jedoch eine '-o'-Endung im Vokativ:
just like Ola and Pola, will have the ending "-o" in the vocative:
например, Ola и Pola, будут иметь окончание '-o' в звательном падеже:
pani Gabrielo,
|Frau Gabrielo
|Ms. Gabriela
Mrs. Gabriela,
pani Kamilo. Dlaczego?
|Frau Kamilo|
|Ms. Kamilo. Why?|
Mrs. Kamila. Why?
Bo forma Gabrielu, Kamilu to będzie forma męska,
||Gabriel|||||männlich
||Gabriel|Kamil||||masculine form
Weil die Form Gabriel, Kamil die männliche Form sein wird,
Because the form Gabrielu, Kamilu will be a masculine form,
Поскольку форма Габриэль, Камиль будет мужской формой,
dotycząca imion Gabriel i Kamil.
betreffend||Gabriel||
"concerning"|names|Gabriel's names||
referring to the names Gabriel and Kamil.
относительно имен Гавриил и Камиль.
Podsumowując, większość imion żeńskich będzie miała w wołaczu
Zusammenfassend|||||||
|majority|names|female||||
In summary, most female names will end in "-o" in the vocative,
В целом, большинство женских имен будут иметь в звательном падеже
końcówkę "-o", ale część imion,
|||Teil|
||||names
Endung '-o', sondern Teil von Namen,
but some names
te, które kończą się na "-nia", "-sia", "-dzia" i "-zia" będą miały końcówkę "-u".
ending in "-nia", "-sia", "-dzia" and "-zia" will end in "-u ".
Będą to też dodatkowo imiona Pola i Ola.
|||additionally|Pola and Ola|||
Außerdem werden sie zusätzlich Pola und Ola heißen.
These will also be the additional names Pola and Ola.
Posłuchajcie kilku przykładów z żeńskimi imionami w wołaczu.
||||weiblichen|Namen||
|a few|||female|female names||vocative case
Listen to some examples with female names in the vocative.
Dzień dobry, pani Olu.
Good morning, Mrs. Olu.
Dziękuję, pani Natalio.
||Frau Natalio
||Thank you, Natalia.
Thank you, Mrs Natalio.
Do widzenia, pani Magdo.
|||Frau Magda
|||Ms. Magda
Goodbye, Mrs Magdo.
Pani Agnieszko, to jest dla pani.
Frau Agnes, das ist für Sie.
Mrs Agnieszko, this is for you.
Pani Aleksandro, czy mogę pani pomóc?
|Frau Aleksandro||||
|Ms. Alexandra||||
Mrs Alexandro, can I help you?
Tak używamy wołacza
||vocative case
So verwenden wir den Vokativ
This is how we use the
w rodzaju żeńskim. A w rodzaju męskim to wygląda trochę bardziej skomplikowanie.
||weiblichen|||der Form|männlichen|||||komplizierter
|of kind|feminine gender|||gender|masculine gender||looks||more|more complicated
In der weiblichen. Und in der männlichen Art sieht es ein bisschen komplizierter aus.
feminine vocative. And in the masculine it looks a little more complicated.
Gramatycznie rodzaj męski jest zdecydowanie bardziej
|Genus||||
|gender|masculine||definitely|
Grammatikalisch ist das Maskulinum eindeutig mehr
Grammatically, the masculine gender is definitely more
skomplikowany niż rodzaj żeński
komplizierter als|||weiblich
More complicated||gender|feminine gender
komplizierter als das Weibliche
complicated than the feminine gender
w języku polskim.
auf Polnisch.
in Polish.
I tak.
Und so.
So...
Jeśli chcecie powiedzieć do mężczyzny, zwrócić się do niego bezpośrednio,
||||Mann|anrede||||
|||||address||||directly
Wenn Sie mit einem Mann sprechen wollen, sprechen Sie ihn direkt an,
If you want to say to a man, address him directly,
to słowo "pan" ma formę "panie".
dann hat das Wort "Herr" die Form "Lord".
the word "pan" is in the form "panie."
тогда слово "хозяин" имеет форму "господин".
A imię ma taką samą formę jak w miejscowniku.
||||gleiche||||Lokativ
||||the same||||locative case
And the name has the same form as in the locative.
Więc na przykład
So zum Beispiel
So, for example,
będziemy mówić: panie Damianie.
werden wir sagen: Herr Damian.
we will say: Mr. Damianie.
panie Filipie,
|Herr Filipie
Mr|
Mr. Filipie,
panie Dominiku,
|Herr Dominik
|Mr. Dominik
Mr. Dominiku,
panie Bartoszu,
|Herr Bartosz
|Mr. Bartosz
Mr. Bartoszu,
panie Stanisławie.
|Mr. Stanisław
Mr. Stanisławie.
Będą tutaj dwie końcówki.
|||Enden
|||endings
Hier werden zwei Tipps gegeben.
There will be two endings here.
Albo "-e" albo "-u".
Entweder "-e" oder "-u".
Either "-e" or "-u".
Kiedy "-e" a kiedy "-u"?
When "-e" and when "-u"?
Już mówię.
Das sage ich jetzt schon.
I'm saying it right now.
Я уже говорю.
Formy imion męskich w wołaczu są takie same jak w miejscowniku.
|names|male||vocative|||the same|||locative
The forms of masculine names in the vocative are the same as in the locative.
Формы мужских имен в звательном падеже такие же, как и в притяжательном.
To znaczy, że mamy albo na końcu "-e" albo "-u".
That is, we have either "-e" or "-u" at the end.
I teraz, kiedy imię kończy się na: -p, -b, -m, -n, -w, -f, -s, -z,
||||ends||||||n||-f||
Und jetzt, wenn ein Name endet in: -p, -b, -m, -n, -w, -f, -s, -z,
Now, when a name ends in -p, -b, -m, -n, -w, -f, -s, -z,
dodajemy końcówkę "-ie".
wir fügen hinzu||-ie Endung
we add||-add "-ie" ending
we add "-ie".
Nie tylko "e", ale jeszcze "i".
Nicht nur das 'e', sondern auch das 'i'.
Not only "e", but also "i".
Więc na przykład:
So for example:
Filip, panie Filipie, Damian, panie Damianie.
Filip|||||
|||Damian||
Filip, Mr. Filipie, Damian, Mr. Damianie.
Kiedy imię kończy się na" "-t", "-d", "-ł", "-r",
|||||-t -d -ł -r||-ł|
When the name ends in "-t", "-d", "-ł", "-r",
wtedy mamy końcówkę "-e", ale są małe zmiany.
|||||||Änderungen
then we have the ending "-e", but there are small changes.
Będziemy mieli końcówkę "-cie",
|||-chen
|||-you
There will be ending "-cie"
jeśli imię kończy się na "-t".
if the name ends in "-t".
Będziemy mieć końcówkę "-dzie",
|||-chen
|||"-dzie"
Wir werden die Endung '-dzie' haben,
There will be ending"-dzie"
kiedy imię kończy się na "-d".
when the name ends in "-d".
Końcówkę -"le",
|Diminutivsuffix
|the ending "-le"
The ending -"le"
kiedy imię kończy się na "-ł".
when the name ends in "-ł".
I końcówkę "-rze", kiedy imię kończy się na "-r", na przykład:
||Endung -rze||||||||
||"-rze" ending||||||||
And the ending "-rze" when the name ends in "-r", for example:
Konrad, panie Konradzie, albo na przykład
Konrad||Herr|||
Konrad||Mr. Konrad|||
Konrad, Mr. Konradzie, or, for example,
angielskie imię Brad jak Brad Pitt, też powiedzielibyśmy panie Bradzie.
||Brad|||Pitt||würden wir||Herr Brad
English||Mr. Brad|like||Brad Pitt||we would say||Mr. Brad
the English name Brad like Brad Pitt, we would also say Mr. Bradzie.
Tak, tak powiedzielibyśmy po polsku.
yes||we would say||
Ja, so würden wir es auf Polnisch sagen.
Yes, that's what we would say in Polish.
A jeśli imię kończy się na
And if the name ends with
inną literę, jedną z tych liter,
|||||Buchstaben
another|another letter||||another letter
einen anderen Brief, einen dieser Briefe,
another letter, one of these letters,
другое письмо, одно из этих писем,
wtedy mamy końcówkę "-u", na przykład:
then|||||
then we have the ending "-u", for example:
panie Bartoszu albo panie Tomaszu.
||||Herr Tomasz
||||Mr. Tomasz
Mr. Bartoszu or Mr. Tomaszu.
Oczywiście nie ma w języku polskim imion, które kończą się
of course||||||names|||
Of course, there aren't names in Polish that end
na wszystkie litery alfabetu, ale
|||des Alphabets|
|||the alphabet|
with all letters of the alphabet, but
tutaj podałam wam wszystkie możliwości,
|ich habe gegeben|||
|provided|||options
Ich habe Ihnen hier alle Möglichkeiten aufgezeigt,
here I gave you all the possibilities
żebyście mogli stworzyć wszystkie formy wołacza.
so that you|you could|"create"|||vocative case
so that you could create all forms of the vocative.
nie tylko od imion, ale też od takich słów
|||names|||||
not only from names, but also from words
jak kierownik, panie kierowniku,
|der Chef||Chef
|like a boss||boss
such as manager, manager,
как менеджер, мистер менеджер,
albo szef, szefie.
||Chef
||boss
or boss, boss.
Więc jest to bardzo praktyczna wiedza.
|||||Wissen
||||practical|knowledge
So this is very practical knowledge.
Podsumowując. Imiona męskie w wołaczu mają taką samą formę jak w miejscowniku,
||männliche|||||||||
|names|"male"|||||the same||||locative
To sum up. Male names in the vocative have the same form as in the locative,
czyli na końcu mamy albo "-ie" albo "-e" ze zmianami, albo -"u".
|||||||||Änderungen||
that is|||||||||changes||
d.h. am Ende steht entweder "-ie" oder "-e" mit Änderungen, oder - "u".
so at the end we have either "-ie" or "-e" with changes, or - "u".
A słowo "pan" ma formę "panie".
Und das Wort "Herr" hat die Form "Lord".
And the word "pan" is in the form of "panie".
Dlatego mówimy panie Tomaszu,
Deshalb sagen wir Herr Thomas,
That is why we say Mr. Tomaszu,
panie Danielu,
|Herr Daniel
|Mr. Daniel
Mr. Danielu,
panie Stanisławie,
Mr. Stanisławie,
panie Filipie.
Mr. Filipie.
I teraz posłuchajcie kilku przykładów z męskimi imionami w wołaczu.
||||||männlichen|||
||||||male|names||
And now listen to some examples with male names in vocative.
Dzień dobry, panie Adamie.
|||Herr Adam
|||Mr Adam
Good morning, Mr. Adamie.
Dziękuję, panie Rafale.
||Rafale
||Mr. Rafal
Thank you Mr Rafale.
Do widzenia, panie Wojciechu.
|||Wojciech
|||Goodbye, Mr. Wojciech.
Goodbye, Mr Wojciechu.
Czy mógłby mi pan pomóc, panie Filipie?
|could|||||
Können Sie mir helfen, Herr Filip?
Could you help me, Mr. Filipie?
Czy to jest pana komputer, panie Danielu?
Ist das Ihr Computer, Herr Daniel?
Is this your computer, Mr. Danielu?
Formy wołacza powinniśmy też używać w nieoficjalnych kontaktach.
||||||inoffiziellen|Kontakten
|vocative|we should||||informal|informal interactions
The vocative form should also be used in informal contacts.
Powinniśmy mówić: "Cześć, Tomku." "Do widzenia, Karolino."
|||Tom|||
We should||||||
Wir sollten sagen: "Hallo, Tom." "Auf Wiedersehen, Carolina."
We should say, "Hi Tom." "Goodbye, Carolina."
Ale niewiele osób tak mówi.
|wenige|||
|"not many"|||
Aber das sagen nicht viele Menschen.
But few people say that.
Teraz język polski bardzo się zmienia i muszę powiedzieć, że wołacz w kontaktach
|||||changes|||||vocative case||
Now the Polish language is changing a lot and I have to say that the vocative in
nieoficjalnych brzmi teraz już troszkę staromodnie, nienaturalnie.
|||||altmodisch|unnatürlich
||||a little bit|old-fashioned|unnaturally
unofficial contacts now sounds a bit old-fashioned, unnatural.
Niewiele osób tak mówi i naprawdę
Few people say that and really
Не многие люди говорят это и действительно
kiedy ja to słyszę, kiedy słyszę "Cześć Doroto", to zwykle piszą do mnie
||||||||||sie schreiben||
||||||||||write to me||
Wenn ich das höre, wenn ich "Hallo Dorothy" höre, schreiben sie mir normalerweise
when I hear it, when I hear "Hi Doroto", it's usually
Когда я слышу это, когда я слышу "Привет, Дороти", они обычно пишут мне
wtedy nauczycielki języka polskiego.
|Lehrerinnen||
then|Polish language teachers||
Polnischer Sprachlehrer zu der Zeit.
Polish language teachers who write to me.
В то время преподаватель польского языка.
Tak to zwykle wszyscy mówią: "Cześć Dorota."
So sagt man normalerweise: "Hallo Dorota".
That's how everyone usually says: "Hi Dorota."
Обычно все так и говорят: "Привет, Дорота".
To jest normalne i naturalne,
||||natural
This is normal and natural,
ale forma "pani Dorota" nie brzmi dobrze.
|||||sounds|
but the form "Mrs. Dorota" does not sound good.
Но форма "госпожа Дорота" звучит неправильно.
Nie jest poprawna.
It's not correct.
Więc jeśli chcecie mówić poprawnie używając słów "pan" i "pani", powinniście
|||||unter Verwendung von|||||solltet ihr
||||correctly|using|||||you should
Wenn Sie also die Wörter "Herr" und "Frau" korrekt verwenden wollen, sollten Sie
So if you want to speak correctly using the words "pan" and "pani", you should
Итак, если вы хотите говорить правильно, используя слова "Mr" и "Mrs", вам следует
mówić do innych osób, używając ich imion w wołaczu,
||other|people|using||names||
speak to other people using their names in the vocative,
czyli mówić: pani Magdaleno,
that is|||
Das heißt: Frau Magdalena,
so say Mrs. Magdaleno,
panie Tomaszu
Mr. Tomaszu
i tak dalej.
and so on.
To już koniec dzisiejszej lekcji.
|||heutigen|
|||today's|
This is the end of today's lesson.
Dziękuję Wam bardzo za oglądanie i zapraszam serdecznie na moją stronę
Thank you very much for watching and I cordially invite you to my website
www.polishwithdorota.pl
www.polishwithdorota.pl
oraz na kursy do mojej szkoły języka polskiego online.
and to the courses at my online Polish language school.
Do zobaczenia w następnych lekcjach.
See you in the next lessons.
Pa pa.
Bye bye.