×

Utilizziamo i cookies per contribuire a migliorare LingQ. Visitando il sito, acconsenti alla nostra politica dei cookie.

image

7 metrów pod ziemią, Co można wyczytać z ludzkiego ciała? – 7 metrów pod ziemią

Co można wyczytać z ludzkiego ciała? – 7 metrów pod ziemią

Pomóż mi zrealizować film dokumentalny na temat

pracy seksualnej w Polsce. Wejdź na Patronite.pl/7MPZ

i stań się częścią tego projektu.

Po zgonie na ciele człowieka

dochodzi do rozwijania się tzw. znamion śmierci.

Są takie sekcje, gdzie zanim przystąpi się w ogóle do

umycia zwłok i opisu obrażeń,

spędza się kilka godzin na zbieraniu śladów.

Łukasz, jak się otwiera czaszkę?

Łukasz, jesteś medykiem sądowym,

co oznacza, że ty zawodowo zajmujesz się ustalaniem przyczyn i okoliczności zgonu.

Jak wygląda sekcja zwłok?

Sekcja zwłok... Jestem medykiem sądowym, może warto podkreślić

to określenie "medyk sądowy", ponieważ funkcjonuje

jeszcze określenie "lekarz sądowy".

Lekarz sądowy to jest lekarz, który nie ma w ogóle żadnego związku z medycyną sądową.

O.

Taka ciekawostka.

Rzeczywiście specjalista, lekarz, który zajmuje się medycyną sądową, to jest medyk sądowy.

Medyk sądowy pracuje na zlecenie organów ścigania:

prokuratury, policji.

Przeprowadzamy sekcje zwłok, przeprowadzamy oględziny zwłok w miejscu znalezienia.

Analizujemy później już całościowo, całe przypadki

kryminalne.

No i rzeczywiście taką najważniejszą czynnością

biegłego medyka sądowego

i z którą większość osób nas kojarzy jest sekcja zwłok

sądowo-lekarska.

Jak to wygląda?

Sekcja składa się z dwóch części: pierwsza to są oględziny zewnętrzne,

czyli bardzo szczegółowy opis tego wszystkiego, tych wszystkich zmian,

które na zwłokach widzimy: od zmian pośmiertnych,

przez zmiany chorobowe i przede wszystkim zmiany urazowe.

Mhm. Czyli co to może być?

Opisujesz uszkodzenia typu złamana noga,

siniaki? Czy zupełnie inne rzeczy?

Opisujemy tak: zmiany pośmiertne,

czyli te wczesne jak stężenie pośmiertne, plamy opadowe, zmiany gnilne,

zmiany pośmiertne spowodowane żerowaniem np. zwierząt, bo to

też się często zdarza, owadów,

zmiany chorobowe, jeżeli jakieś są obecne na zewnątrz

na ciele, natomiast przede wszystkim

to są zmiany urazowe, dlatego że sekcja sądowo-lekarska

to sekcja na zlecenie prokuratora,

kiedy jest podejrzenie popełnienia przestępstwa.

kiedy mamy do czynienia - najcześciej - z podejrzeniem bądź wiemy już wcześniej,

że jest to śmierć gwałtowna, czyli śmierć urazowa.

Opisujemy wszelkie obrażenia: podbiegnięcia krwawe, otarcia,

rany, złamania. Robimy to bardzo, bardzo szczegółowo.

Czasami bywa tak, że taka sekcja zwłok

trwa ileś godzin, z czego większą część czasu

zajmuje opis obrażeń zewnętrznych.

Czyli ten pierwszy etap, tak?

Tak, to jest bardzo szczegółowy etap.

Jaką ty masz...?

Mało tego. Są takie sekcje,

gdzie zanim przystąpi się w ogóle do umycia zwłok i opisu obrażeń,

spędza się kilka godzin na zbieraniu śladów.

Ja na przykład wykonywałem kiedyś sekcję, trwała 12 godzin,

z czego 6 godzin to było zbieranie śladów z ciała,

czyli poszukiwanie wizytówki przestępcy na ciele ofiary przestępstwa seksualnego.

Czyli na przykład co to może być?

Czym mogą być takie ślady?

To może być pojedynczy włos.

To może być rzęsa z oka, to może być włos łonowy.

To może być ślad nasienia, to może być ślad krwi sprawcy.

To może być ślad nawet dotykowy, tak?

Teraz genetyka sądowa poszła tak do przodu jako nauka, że

takie ślady - niewidoczne - można je zabezpieczać

i można je identyfikować, tak? I my możemy z ciała

ofiary DNA sprawcy uzyskać.

To jest potężny dowód później w całym postępowaniu.

Okej. Czyli najpierw ślady, później oględziny ciała.

Jaką ty masz metodologię?

Zaczyna się od głowy? Od kończyn?

Metodologia jest w zasadzie ustalona i wszyscy mamy taką samą,

jeżeli chodzi o opis obrażeń na ciele:

od głowy, przez szyję, tułów, kończyny górne, dolne.

Tak się przyjęło i w ten sposób się opisuje

wszystkie zmiany, które są na zwłokach.

Okej. I później zaczyna się ten etap "2".

Tak. Otwarcie zwłok.

Na czym to polega?

Etap drugi, otwarcie zwłok, polega na

otwarciu przynajmniej trzech jam ciała,

tak jak to podają przepisy,

czyli otwiera się jamę czaszki, klatkę piersiową, jamę brzuszną.

Ogląda się narządy w położeniu in situ tak jak one są,

bo tu możemy uzyskać już pewne dane.

Następnie narządy się wydobywa na zewnątrz

i ogląda je się już pojedynczo, każdy narząd z osobna.

Każdy po kolei?

Nie, nie, nie.

Wyciąga się w pewnych pakietach. To znaczy są

różne techniki. Są też takie techniki polegające na tym,

że się... W Egipcie na przykład, w krajach arabskich,

tak się stosuje, że się wyciąga narządy pojedynczo.

To jest technika u nas niestosowana.

Wyciąga się w pakietach, ogląda się je na stoliku sekcyjnym

i dokonuje się odpowiednie cięcia, które są określone w technice sekcyjnej

po to, żeby zobaczyć, czy w tych narządach są zmiany urazowe, chorobowe, pośmiertne.

No właśnie. Co ty możesz wyczytać,

oglądając np. płuca?

Przykładowo.

Mogę wyczytać np. to, czy ktoś nie został uduszony,

czy ktoś nie utonął.

Mogę wyczytać jakieś zmiany chorobowe, gruźlicę, zmiany urazowe, ranę kłutą,

rozerwanie na skutek pobicia i urazu klatki piersiowej.

Dużo, tak? To wszystko zależy od przypadku.

Okej. Mówisz, że przynajmniej trzy jamy:

czaszkowa, klatka piersiowa... Później jest żołądek?

Później jest jama brzuszna.

Jama brzuszna. Jak to wygląda? Co tam się dzieje?

Przynajmniej... Ja tu chciałem jeszcze zwrócić uwagę, że

technika sekcji sądowo-lekarskiej pozwala na

modyfikowanie tej techniki i rozszerzanie jej,

także w zależności od potrzeb taką sekcję można rozszerzyć,

dlatego te trzy jamy ciała się otwiera zawsze, natomiast możemy jeszcze zbadać inne okolice ciała,

które w danym przypadku są istotne.

Na przykład?

Tkanki miękkie pleców, kończyny, stawy kolanowe, stawy skokowe,

więzadła - w przypadku potrącenia pieszego na przykład. Wtedy tam znajdziemy odpowiedź

na to, jaki był mechanizm potrącenia:

z prawa na lewo, z przodu, z tyłu, a może nie potrącenie, tylko przejechanie.

Szukamy nowych markerów, innych markerów.

Sekcje tkanek miękkich twarzy, twarzoczaszki, jeżeli ktoś został pobity,

więc tutaj możliwości jest dużo.

Ta sekcja czasami bywa naprawdę rozszerzona.

Ale taki powiedzmy "must have" to są trzy jamy, o których powiedziałeś.

Zapytałem o tę brzuszną. Co tam się dzieje?

Jakie ty czynności musisz wykonać i czego możesz się dowiedzieć?

Muszę obejrzeć in situ narządy,

zobaczyć, czy nie są uszkodzone, czy nie ma krwi, czy nie ma jakichś treści obcych w jamie brzusznej, a jeżeli

są, to starać się już ustalić przyczynę takiego stanu: dlaczego jest krew,

czy to jest pęknięta wątroba, śledziona, może jakiś inny stan.

Później narządy trzeba wydobyć.

My korzystamy z pomocy techników sekcyjnych i to warto wspomnieć,

że podczas sekcji towarzyszy nam technik sekcyjny,

wyszkolony, wyspecjalizowany w tych czynnościach technik,

który nam też pomaga, który otwiera zwłoki, wydobywa narządy.

Czasami robimy to sami, bo to jest też element techniki, więc

ja też te narządy czasem wyciągam sam, natomiast

towarzyszy nam technik sekcyjny, z którym wspólnie taką sekcję robimy.

Okej. Te dwie rzeczy, te dwie jamy jestem sobie w stanie mniej więcej wyobrazić, jak to może wyglądać,

ale wspomniałeś też w pierwszej kolejności o czaszce.

Tak.

Jak to się odbywa?

Jaka jest technika i po co się otwiera czaszkę?

Otwarcie czaszki jest zasadniczym elementem sekcji, ponieważ właśnie czasami

w jamie czaszki leży przyczyna śmierci.

To mogą być zmiany chorobowe, to może być udar krwotoczny, niedokrwienny,

ale przede wszystkim - i to, co z punktu widzenia medyka sądowego jest najważniejsze - uraz głowy.

Uraz głowy, którego śladów możemy z zewnątrz nie widzieć.

Niestety tak bywa. Zdarza się niewspółmierność obrażeń zewnętrznych do wewnętrznych, czyli z zewnątrz...

Okej. Czyli nie ma żadnego guza, siniaka...

Dokładnie tak może być,

także otwarcie jamy czaszki jest jednym z takich podstawowych elementów sekcji, bo czasami właśnie tam będzie tkwiła przyczyna zgonu.

Łukasz, jak się otwiera czaszkę?

No trzeba odwarstwić powłoki skórne, odsłonić szkielet, odsłonić kości,

otwiera się piłą oscylacyjną, zdejmuje się kości sklepienia czaszki, pod kontrolą oczywiście lekarza,

ocenia się przestrzeń pod oponą twardą, nad oponą twardą, mózg in situ,

czy nie ma właśnie jakichś zmian, które możemy już zobaczyć.

Później się mózg wydobywa, tnie się na fragmenty.

Odpowiednią technikę sekcyjną się stosuje po to, żeby zobaczyć, tak? Czy w tym mózgu nie ma jakichś zmian, które są istotne.

Powiedz mi, co jest większym problemem dla ciebie:

czy te wszystkie widoki, dosyć inwazyjne,

czy zapachy?

Ani widoki, ani zapachy.

A na początku?

Na początku też nie. Ja powiem tak, że

pytanie, które się najczęściej zadaje medykowi sądowemu, jak ktoś

nie wie, czym się zajmuję... Ja, szczerze mówiąc, też nie lubię

specjalnie o tym mówić, bo ja bardzo nie lubię tego epatowania medycyną sądową.

No nie jest to temat na imprezę.

No nie, zdecydowanie, prawda? Natomiast, jak już ktoś się dowiaduje czym się zajmuję, no to

pierwsze pytanie jest: "ile musiałeś się przyzwyczajać do tej pracy?".

Takie zasadnicze, pierwsze na twarz pytanie.

Odpowiedź jest w zasadzie zawsze taka sama: gdybym się musiał przyzwyczajać do niej, znaczy, że się do niej po prostu nie nadaję.

Widok zwłok, obcowanie z tą materią taką, no, śmiercią w takim najgorszym, najokrutniejszym wydaniu

tak naprawdę, jak my to widzimy,

jest dla nas czymś normalnym, czymś naturalnym.

Ale przecież masa osób opowiada o specyficznym zapachu, który podobno jest nie do wytrzymania.

Jak to możliwe, że ty nie masz z tym kłopotu?

Nie wiem. Może są osoby, które są wrażliwe na zapachy. Dla nas jest to kwestia po prostu normalnego naszego warsztatu

pracy. Mi bardziej przeszkadzają zapachy chemiczne jakieś niż naturalny zapach

zwłok. No po prostu nie mam z tym problemu i żaden medyk sądowy nie ma problemu,

także to, co oglądamy w filmach kryminalnych, że tam się smaruje jakimś mentolem

to nie ma racji bytu. Zwłaszcza, że ten zapach

też jest dla nas pewnym nośnikiem jakichś informacji

i my też czasami...

Nawet zapach?

Proszę?

Nawet zapach?

Nawet zapach, tak. Chociażby zapach

alkoholu z jam ciała jest wyczuwalny u osoby, która się zatruła alkoholem.

Zapach jakichś substancji chemicznych, zapach

rozkładu też w zależności od okoliczności śmierci, czasu,

warunków się różni, więc my

pracujemy jakby też tym zmysłem i tutaj

pozbawianie się tego nie ma sensu,

ale też nie stanowi to dla nas problemu tak de facto.

Czy prawdą jest, że ty jesteś w stanie

wyciągnąć, wyczytać pewne informacje nawet z obecności owadów,

które znajdowały się na ciele?

Ja jako medyk sądowy do pewnego ograniczonego stopnia tak,

ale jest cała nauka entomologia sądowa.

Mamy współpracę taką bardzo bliską z entomologami, z entomologiem sądowym u nas na Uniwersytecie Wrocławskim.

Zabezpieczamy owady i dzięki tej współpracy też się uczymy.

Uczymy. Rzeczywiście...

Na czym to polega, tak najogólniej mówiąc? W jaki sposób...?

Co nam daje entomologia sądowa?

Jakie informacje?

Czas zgonu. Czas zgonu, dlatego że

w pewnym momencie medyk sądowy dochodzi do ściany.

Jakby stan zwłok niewiele jest już nam w stanie powiedzieć o czasie zgonu,

natomiast cykle owadów, które żerują na zwłokach

już tak. I tutaj entomolog ma

pole do popisu. No to jest wiedza pozamedyczna całkowicie,

więc jakby trudno... Nawet nie próbuję się tego uczyć. Po prostu ja

uważam, że powinienem prawidłowo zabezpieczyć ten materiał,

wiedzieć, na co zwrócić uwagę,

i oddać tutaj pałeczkę entomologowi sądowemu.

Natomiast też dają informacje o przemieszczaniu zwłok.

Są przecież owady, które żyją w siedliskach ludzkich, są

jakieś leśne. Czasami przy przemieszczeniu zwłok można znaleźć

owady nie z tego środowiska.

Ważne dla mnie, żeby medyk sądowy miał świadomość tego,

że takie dane może uzyskać podczas sekcji zwłok

i prawidłowo je zabezpieczył.

No dobrze. A z czego ty czytasz?

Z czego ty pozyskujesz informacje na temat tego, kiedy doszło do zgonu?

Po zgonie na ciele człowieka dochodzi do

rozwijania się tzw. znamion śmierci,

czyli krew przestaje krążyć, ona spływa do najniżej położonych części ciała

tworzą się plamy opadowe, one przechodzą jakąś swoją ewolucję.

Pojawia się stężenie pośmiertne, spada temperatura

ciała. I znając typowe przedziały czasu, kiedy te

znamiona śmierci i w jaki sposób się rozwijają.

można próbować szacować czas zgonu.

To jest takie jedno z podstawowych zadań medyka sądowego ustalanie

czasu śmierci, natomiast to jest

ciągle szacowanie, mimo tego, że nauka bardzo eksploruje ten dział,

dział medycyny sądowej, ciągle to jest jeszcze szacowanie

przedziału czasu, w którym zgon mógł nastąpić.

Nie godzina, nie dzień, nie amerykański kryminał.

Mhm.

Celem takiej sekcji jest potwierdzenie albo nie podejrzeń

dotyczących chociażby sposobu

zgonu, w jaki sposób doszło do zgonu.

Domyślam się, że niekiedy jest tak, że faktycznie ta sekcja to potwierdza,

ale czy zdarzają się także sytuacje, jak często zdarzają się takie sytuacje,

gdzie wynik sekcji okazuje się dużym zaskoczeniem,

nawet dla Ciebie, czyli te podejrzenia

nie mają nic wspólnego z rzeczywistością?

Czy masz w pamięci takie sytuacje, gdzie

przebieg sekcji był jakąś taką dużą niespodzianką dla Ciebie?

To znaczy zawsze to jest... Też studentom powtarzamy, że

w tej pracy medyka sądowego jest ten dreszczyk emocji.

Dopóki się zwłok nie otworzy, tak naprawdę my nie wiemy,

co zastaniemy. I czasami rzeczywiście jest

tak, że okoliczności wskazują na coś całkiem innego,

na całkiem inną przyczynę zgonu,

a ta przyczyna zgonu pojawia się dopiero w trakcie sekcji.

Z takich najbardziej zaskakujących

przypadków, to pamiętam np. osobę, która

popełniła samobójstwo przez powieszenie,

a znaleźliśmy u niej w sercu wbitą igłą krawiecką, którą sobie kilka dni temu w serce wbiła.

No to rzeczywiście było zaskoczenie, no bo

tego się nie spodziewaliśmy, natomiast...

Czyli to by świadczyło o tym, że ta próba samobójcza była już wcześniej?

Tak, wcześniejsza, nieudana.

Natomiast każda sekcja to jest pewne novum, to jest wkraczanie na terytorium, którego nie znamy.

I zawsze liczymy się z tym, że ta sekcja

może przebiegać całkiem inaczej i ten wynik sekcji może być całkiem inny niż się spodziewamy przed sekcją.

Mhm.

To jest... Taka jest istota naszej pracy.

Jakie zawodowe doświadczenie było dla ciebie do tej pory jakimś takim największym wyzwaniem?

Myślę, że takim dużym, może nie tyle wyzwaniem, co

chyba największym zawodowym doświadczeniem,

dla mnie była praca tak troszeczkę na pograniczu medycyny sądowej.

Praca polegająca na poszukiwaniu, na

badaniu, na ekshumacji, na identyfikacji

ofiar systemów totalitarnych, zwłaszcza tego okresu powojennego

w Polsce. Bo to było...

jakby taka praca interdyscyplinarna:

z historykami, z archeologami, z antropologami.

Całkiem jakby nowy rodzaj doświadczeń

dla mnie, nowa nauka.

Z drugiej strony wprowadzenie medycyny sądowej,

tych procedur, które stosujemy na co dzień w pracy takiej z policją, z prokuraturą,

w te badania historyczne.

I to była taka nowość.

Ty uczestniczyłeś, między innymi oczywiście, w ekshumacjach na "Łączce"...

Tak.

Gdzie znajdują się, znajdowały się

ciała żołnierzy AK, więźniów politycznych,

którzy byli ofiarami komunizmu.

No w tamtej sytuacji, mówiąc obrazowo, wy wyciągaliście z ziemi

po prostu szkielety, kości.

Jakie informacje byliście w stanie wyczytać z tych szkieletów?

Warto w ogóle podkreślić, że te prace

z Instytutem Pamięci Narodowej to są prace całkowicie pionierskie. To znaczy

nikt wcześniej tej materii nie dotknął i nie badał

w takiej skali jak my to zrobiliśmy.

To było coś absolutnie innowacyjnego.

Tak. I to jest takie poczucie, że... Tak wracałem, nie wiem, samochodem z tych ekshumacji,

to sobie tak myślałem: "kurczę, kawał dobrej roboty, tego

nikt wcześniej nie zrobił".

Co możemy wyczytać? Możemy

oczywiście wstępnie zidentyfikować taką osobę, płeć, wiek, jakieś cechy identyfikacyjne,

oczywiście, no, podstawą to jest identyfikacja genetyczna.

XXI wiek, więc tutaj nie ma dwóch zdań, natomiast...

Ale jak to się odbywa?

Identyfikacja?

Tak, w jaki sposób...? Bo zgaduje, że służy to temu, żeby ustalić,

do kogo należały te szczątki.

Jak to się odbywa?

To znaczy w ogóle cel tych prac jest przede wszystkim

zwrócenie rodzinom ofiar, które poszukują od 70 lat miejsca pochówku swoich bliskich,

prawa do godnego pochówku, które wtedy brutalnie tym osobom zabrano.

Bo mimo że komandora Mieszkowskiego 3 lata po egzekucji zrehabilitowano, to nie wskazano miejsca pochówku.

I syn walczył o to przez wiele lat. W końcu ten spokój mógł uzyskać poprzez pochowanie swojego ojca.

Więc jakby wszystko jest nakierowane na identyfikację

osobniczą, żeby mieć pewność, że to są szczątki od tej osoby.

A technicznie: my pobieramy materiał ze szczątków, fragment kości,

fragmenty zębów po to, żeby później porównywać to,

to już oczywiście genetycy tym się zajmują,

z profilami genetycznymi rodzin.

Czy oni byli chętni, żeby...

oddawać swoje próbki do badania?

Żeby przeprowadzać takie badanie?

Tak, zdecydowanie tak. I to

było też jedno z takich mocniejszych doświadczeń, kiedy my,

pracując na Łączce, mieliśmy kontakt z rodzinami.

Nawet się zaprzyjaźnialiśmy z tymi rodzinami, bo

one były jakby w tym całym procesie obecne.

Więc to jest taka duża wartość tych badań...

No że sam widziałeś na oczy

ludzi, którym poniekąd pomagałeś, tak?

Tak, no tak, zdecydowanie. No ja też jakby...

Mój dziadek zginał... był więźniem Starobielska.

Moja babcia zginęła w Kazachstanie, więc jakby rozumiem to, że

ktoś może mieć taką potrzebę

pochowania zmarłego swojego bliskiego i tego grobu, tego miejsca, gdzie

może postawić świeczkę.

Ale pytałeś mnie jeszcze...

Tak, wracając do tych informacji, jakie

jesteście w stanie wyczytać ze szkieletu...

Tak. No ja jako medyk sądowy

głównie zajmuję się opisem, interpretacją

obrażeń, które na tych zwłokach, na tych szczątkach stwierdzamy, czyli...

My wykonaliśmy kawał roboty,

zrobiliśmy potężną pracę naukową

i stwierdziliśmy w jaki sposób w latach powojennych

wykonywano karę śmierci na skazańcach.

Wiemy, jakie były przepisy, jak miała wyglądać śmierć na skutek rozstrzelania, egzekucja...

Jakie były przepisy, jaka była rzeczywistość?

Przepisy były takie, że to miał być pluton egzekucyjny,

czyli miała to być taka śmierć honorowa dla żołnierza,

strzelanie z broni długiej, no

cały jakby był ten, ja to mówię, rytuał śmierci żołnierza.

Strzelanie w klatkę piersiową?

Tak, dokładnie tak. Strzelanie w klatkę piersiową między innymi

po to, żeby oszczędzić twarz i żeby rodzina mogła się pożegnać. No to wszystko miało jakieś tam swoje uzasadnienie.

Tak miało być, a czego wy się dowiedzieliście?

Dowiedzieliśmy się, że w większości i to naprawdę przeważającej większości

przypadków strzelano w tył głowy z broni krótkiej,

nie licząc się, nawet nie biorąc pod uwagę takiej możliwości,

ze te zwłoki będą wydane rodzinie. No bo jeżeli

się strzela komuś w tył głowy, to znaczy, że

tych zwłok się rodzinie nie wydaje. No i

tam nie było pochówku, tam nie było pogrzebu.

Ciała były wrzucane po prostu do wykopanego przez grabarza dzień wcześniej dołu.

Rzucone w pozycjach kompletnie nieprzewidywalnych.

To nie był pogrzeb, to nie był pochówek, to było ukrycie zwłok.

I my to tak traktujemy.

Takie miejsce jak Łączka to jest pole grzebalne, które ma wszystkie cechy miejsca ukrycia zwłok,

nie ma nic wspólnego z pochówkiem cmentarnym.

Łukasz, ty jesteś też facetem, który

zidentyfikował Inkę,

czyli Danutę Sidzikównę, zaledwie 17-letnią dziewczynę, która

była sanitariuszką, którą zastrzelono

w gdańskim więzieniu.

To też musiało być dla ciebie jakieś szczególne doświadczenie.

Tak, zdecydowanie tak.

Myśmy z ekipą profesora Szwagrzyka odnaleźli ciało,

przebadaliśmy, stwierdziliśmy z prawdopodobieństwem praktycznie

prawie że 100 proc., że to

musi być ona, tam były różne cechy identyfikacyjne,

które na to wskazywały.

Później to zostało potwierdzone badaniami,

genetycznymi, potwierdziliśmy też sposób pozbawiania życia

jej przez też strzał w głowę.

I to faktycznie, to jest taki przypadek, który

dla nas ma duże... Mówię "dla nas" - dla mnie i dla antropolog sądowej, z którą razem pracujemy.

To jest taki przypadek, który na nas zrobił duże wrażenie.

On też jest takim... Ja bardzo często młodzieży, bo mam spotkania z młodzieżą,

w szkole, staram się wykorzystywać te swoje doświadczenia medyczno-sądowe jakby też pozazawodowo...

Ona jest takim klasycznym przykładem opresji tego systemu.

Młoda dziewczyna, niewinna, która nikogo nie zabijała,

wręcz przeciwnie: jako sanitariuszka jeszcze pomagała,

została tak zamordowana.

Kiedy ja o tym czytałem, to dla mnie szokujące

było to, na jakiej wysokości to ciało się znajdowało

i w jakim położeniu. Możesz też o tym dwa słowa opowiedzieć?

Tak. Rzeczywiście grób znajdował się bardzo płytko, na

chyba 30 czy 40 cm.

Sytuacja była jeszcze taka bardzo symboliczna, ponieważ tam

na tym cmentarzu był postawiony jej symboliczny grób,

bo wiadomo było, że ona... że gdzieś tam te zwłoki leżą.

Jak się okazało: żeby przejść do jej symbolicznego grobu, trzeba było przejść

przez jej prawdziwy grób, który był pod tym chodnikiem, więc to

taki symbol jeszcze tutaj się pojawił.

No udało nam się te szczątki odnaleźć,

udało się zidentyfikować i oby jak najwięcej takich sukcesów.

Łukasz, czy w twoim fachu

jest w ogóle przestrzeń jakakolwiek na emocje?

To jest bardzo dobre pytanie.

Dlatego że medyk sądowy musi...

Nie wiem, no, my jesteśmy środowiskiem dosyć zwartym.

Znamy się wszyscy, natomiast każdy ma inną osobowość, więc każdy sobie pewnie inaczej radzi, ja mówię za siebie,

nie wiem, jak inni. Ja uważam, że

każdy medyk sądowy musi mieć dwa tryby pracy:

tryb on i tryb off.

Off, kiedy emocje są wyłączane i tutaj

nie, żebym chciał przed tobą udawać jakiegoś twardziela,

tylko tak rzeczywiście jest. Po prostu emocjami się nie pracuje.

Ja robię swoje, ja jestem robotem, ja jestem techniczny.

Ja wykonuję swoje czynności.

Natomiast moim zdaniem ważne jest, żeby w tym wszystkim

nie zatracić tych emocji. To znaczy się... Trzeba

umieć... Niedobrze by było bezrefleksyjnie przechodzić obok tej pracy.

Trzeba umieć też dosyć sprawnie tym włącznikiem on/off operować.

No np. robię sekcję zwłok chłopca potrąconego przez samochód,

po sekcji matka chce ze mną porozmawiać.

I ona mnie pyta, jak zmarł, czy się nie męczył, czy można go było uratować.

To są pytania, które są dla niej najistotniejsze w życiu.

No właśnie. W tej sytuacji nie powinieneś być automatem.

No właśnie. Wtedy trzeba włączyć tryb on. Ja jestem lekarzem, ja mam

w sobie wrażliwość lekarską.

Ja muszę pokazać tej matce, że...

że... ja mam w sobie empatię.

Że ja... ja ją rozumiem.

Że tak naprawdę... Żeby ona miała przede wszystkim poczucie, że...

mimo że to dziecko trafiło na stół sekcyjny, trafiło na

tę potwornie inwazyjną procedurę, jaką jest sekcja zwłok,

to ciało było traktowane z należnym szacunkiem.

Jest jakiś taki stereotyp medyka sądowego

w kryminałach, nie wiem czemu,

jakiegoś takiego ponurego człowieka z dziwnym poczuciem humoru, palącego papierosa...

No tak, jeszcze pewnie alkoholika.

Alkoholika, który z lekceważniem podchodzi do śmierci, do zwłok.

Staramy się z tym stereotypem walczyć,

ze względu na rodziny, żeby one wiedziały tak naprawdę, że my jesteśmy lekarzami,

mamy w sobie lekarską wrażliwość

i dla nas zwłoki... Traktujemy je zawsze z należnym szacunkiem.

I nie chciałbym po sobie pozostawiać takiego wrażenia w tej zrozpaczonej matce,

że jej dziecko trafiło w ręce jakiegoś... jakiejś osoby...

Bezdusznej niemalże.

Bezdusznej, tak.

Także ten tryb on/off. Zwłaszcza, że my przecież mamy rodziny, mamy dzieci.

Musimy normalnie funkcjonować,

natomiast rzeczywiście w pracy emocje są wyłączone.

Całkowicie.

Udaje ci się nie przenosić w żaden sposób pracy do domu?

Czy to jednak jakoś rzutuje? Czy jednak płacisz jakąkolwiek cenę?

Na pewno płacę. Na pewno się jakoś to przekłada na

nasze życie prywatne.

Zwłaszcza że pracę przynosi się do domu.

Specyfiką medyka sądowego jest to, że my robimy swoje w pracy, ale przynosimy pewne dokumenty, czyli ta

praca zawodowa nam się troszeczkę z życiem... Ten taki

work life balance mi przynajmniej nie wychodzi.

I nam się to miesza.

Natomiast, no, musimy normalnie jakby funkcjonować, tak? No i...

I tyle no.

Wnioskuję z tego, co mówisz, że... Bo oczywiście nie masz łatwego fachu, natomiast

to jest chyba taka robota, która od czasu do czasu

potrafi dać człowiekowi wiele satysfakcji.

Kiedy chociażby, no, udaje się

w jakiś sposób pomóc rodzinie.

Jakie sytuacje właśnie tobie dają najwięcej tej satysfakcji? Kiedy sobie

myślisz, że ta robota ma po prostu duży sens?

Satysfakcję zawodową dają mi sytuacje, kiedy wiem, że dobrze wykonałem swoją pracę.

I że jest efekt pod postacią tego, że

zabójca, bandyta trafia za kratki.

Na przykład, w zasadzie jest tak, że jak robię sekcję, no to jakby ja tę całą sprawę zostawiam gdzieś tam w pracy.

Jeżeli nawet w domu nad nią myślę, to myślę nad nią bardziej technicznie,

jak coś tam napisać. I kompletnie bezemocjonalnie. Natomiast

były takie przypadki zabójstwa, na przykład przypadkowych ofiar, młodych osób

przez sprawcę, który nie był wykryty przez jakiś okres czasu.

I ja mam wtedy takie poczucie, że tam są jakieś niedomknięte drzwi, które...

Że coś mi nie daje spokoju, tak? I na przykład pamiętam taki przypadek, że

przez cały weekend przesiedziałem przed telewizorem, bo to była sprawa medialna, gdzie przez cały czas było nadawane,

na telefonach, z policją, z prokuraturą.

I czekałem, aż te drzwi będą zamknięte, aż ten sprawca będzie złapany. I wtedy

czuję satysfakcję, tak? Że ktoś, kto ma siedzieć w więzieniu, do niego trafia.

I jest to dzięki mojej pracy. Między innymi, bo oczywiście to jest

praca mnóstwa osób - policji, techników, kryminalistyki, prokuratorów.

No tak, ale z całą pewnością też się do tego przyczyniłeś.

No tak, jeżeli ja znajdę na ciele ślad DNA i później dzięki temu ten człowiek

trafi do więzienia, no to ja mam satysfakcję, że

dobrze wykonałem swoją robotę.

Łukasz, wielki szacun dla ciebie za to, co robisz.

Dziękuję.

Dziękuję ci pięknie za spotkanie, dziękuję za rozmowę.

Dziękuję bardzo.

Learn languages from TV shows, movies, news, articles and more! Try LingQ for FREE

Co można wyczytać z ludzkiego ciała? – 7 metrów pod ziemią что|можно|прочитать|из|человеческого|тела|метров|под|землёй Was kann man am menschlichen Körper ablesen? - 7 Meter unter der Erde What can be read from the human body? - 7 meters underground Что можно прочитать из человеческого тела? – 7 метров под землёй

Pomóż mi zrealizować film dokumentalny na temat помоги|мне|реализовать|фильм|документальный|на|тему Help me make a documentary about Помоги мне реализовать документальный фильм на тему

pracy seksualnej w Polsce. Wejdź na Patronite.pl/7MPZ работы|сексуальной|в|Польше|зайди|на||| sexual work in Poland. Go to Patronite.pl/7MPZ секс-работы в Польше. Зайди на Patronite.pl/7MPZ

i stań się częścią tego projektu. и|стань|частью||этого|проекта and become part of this project. и стань частью этого проекта.

Po zgonie na ciele człowieka после|смерти|на|теле|человека After death on the human body После смерти на теле человека

dochodzi do rozwijania się tzw. znamion śmierci. происходит|к|развитию|себя|так называемых|знаков|смерти the so-called death marks. начинают развиваться так называемые знаки смерти.

Są takie sekcje, gdzie zanim przystąpi się w ogóle do есть|такие|секции|где|прежде чем|приступить|себя|в|целом|к There are sections where before proceeding at all Есть такие секции, где прежде чем приступить к

umycia zwłok i opisu obrażeń, мытью|тел|и|описанию|повреждений wash the corpse and describe the injuries, умытию трупа и описанию повреждений,

spędza się kilka godzin na zbieraniu śladów. проводит|себя|несколько|часов|на|сборе|следов several hours are spent collecting traces. проводится несколько часов, собирая улики.

Łukasz, jak się otwiera czaszkę? Лукаш|как|себя|открывает|череп Łukasz, how does the skull open? Лукаш, как открывается череп?

Łukasz, jesteś medykiem sądowym, Лукаш|ты есть|медиком|судебным Łukasz, you are a forensic physician, Лукаш, ты судебно-медицинский эксперт,

co oznacza, że ty zawodowo zajmujesz się ustalaniem przyczyn i okoliczności zgonu. что|означает|что|ты|профессионально|занимаешься|себя|установлением|причин|и|обстоятельств|смерти which means that you are professionally involved in determining the causes and circumstances of death. что означает, что ты профессионально занимаешься установлением причин и обстоятельств смерти.

Jak wygląda sekcja zwłok? как|выглядит|секция|трупов What does an autopsy look like? Как выглядит вскрытие?

Sekcja zwłok... Jestem medykiem sądowym, może warto podkreślić секция|трупов|я есть|медиком|судебным|может|стоит|подчеркнуть Autopsy ... I'm a forensic physician, maybe it's worth emphasizing Вскрытие... Я судебно-медицинский эксперт, возможно, стоит подчеркнуть

to określenie "medyk sądowy", ponieważ funkcjonuje это|определение|медик|судебный|потому что|функционирует it's the term "forensic doctor" because it works это определение "судебно-медицинский эксперт", потому что существует

jeszcze określenie "lekarz sądowy". еще|определение|врач|судебный also the term "forensic physician". еще определение "судебный врач".

Lekarz sądowy to jest lekarz, który nie ma w ogóle żadnego związku z medycyną sądową. врач|судебный|это|есть|врач|который|не|имеет|в|вообще|никакого|связи|с|медициной|судебной A forensic physician is a doctor who has nothing to do with forensic medicine. Судебный врач — это врач, который вообще не имеет никакого отношения к судебной медицине.

O. О О.

Taka ciekawostka. такая|интересность Such a curiosity. Вот такая интересная деталь.

Rzeczywiście specjalista, lekarz, który zajmuje się medycyną sądową, to jest medyk sądowy. действительно|специалист|врач|который|занимается|собой|медициной|судебной|это|есть|медик|судебный Indeed, a specialist, a doctor who deals with forensics, that is, a forensic physician. Действительно, специалист, врач, который занимается судебной медициной, это судебный медик.

Medyk sądowy pracuje na zlecenie organów ścigania: медик|судебный|работает|на|заказ|органов|следствия The forensic physician works on behalf of the law enforcement agencies: Судебный медик работает по поручению правоохранительных органов:

prokuratury, policji. прокуратуры|полиции prosecutor's office, police. прокуратуры, полиции.

Przeprowadzamy sekcje zwłok, przeprowadzamy oględziny zwłok w miejscu znalezienia. проводим|вскрытия|тел|проводим|осмотры|тел|в|месте|находки We carry out autopsies and inspect the bodies at the place where they were found. Мы проводим вскрытия, проводим осмотры тел на месте их обнаружения.

Analizujemy później już całościowo, całe przypadki анализируем|позже|уже|целиком|все|случаи We analyze the whole cases later Затем мы анализируем уже в целом, все случаи.

kryminalne. criminal. криминальные.

No i rzeczywiście taką najważniejszą czynnością но|и|действительно|такую|важнейшей|деятельностью And indeed the most important activity Ну и действительно, такой важнейшей деятельностью

biegłego medyka sądowego эксперта|врача|судебного forensic expert судебно-медицинского эксперта

i z którą większość osób nas kojarzy jest sekcja zwłok и|с|которой|большинство|людей|нас|ассоциирует|есть|вскрытие|тел and most people associate us with is an autopsy и с которой большинство людей нас ассоциирует, является вскрытие.

sądowo-lekarska. |медицинская forensic medical. судебно-медицинская.

Jak to wygląda? как|это|выглядит How does it look like? Как это выглядит?

Sekcja składa się z dwóch części: pierwsza to są oględziny zewnętrzne, секция|состоит|себя|из|двух|частей|первая|это|есть|осмотры|внешние The section consists of two parts: the first is an external inspection, Секция состоит из двух частей: первая - это внешние осмотры,

czyli bardzo szczegółowy opis tego wszystkiego, tych wszystkich zmian, то есть|очень|подробный|описание|этого|всего|этих|всех|изменений that is a very detailed description of it all, all these changes, то есть очень подробное описание всего этого, всех этих изменений,

które na zwłokach widzimy: od zmian pośmiertnych, которые|на|трупах|мы видим|от|изменений|посмертных which we see on the corpse: from posthumous changes, которые на трупах мы видим: от посмертных изменений,

przez zmiany chorobowe i przede wszystkim zmiany urazowe. через|изменения|болезненные|и|прежде|всего|изменения|травматические by lesions and, above all, by traumatic lesions. через болезненные изменения и прежде всего травматические изменения.

Mhm. Czyli co to może być? Мм|значит|что|это|может|быть Mhm. So what could it be? Мм. То есть что это может быть?

Opisujesz uszkodzenia typu złamana noga, ты описываешь|повреждения|типа|сломанная|нога You describe injuries like a broken leg, Ты описываешь повреждения типа сломанная нога,

siniaki? Czy zupełnie inne rzeczy? синяки|ли|совершенно|другие|вещи bruises? Or completely different things? синяки? Или совершенно другие вещи?

Opisujemy tak: zmiany pośmiertne, мы описываем|так|изменения|посмертные We describe as follows: post-mortem changes, Мы описываем это так: посмертные изменения,

czyli te wczesne jak stężenie pośmiertne, plamy opadowe, zmiany gnilne, то есть|эти|ранние|как|затвердевание|посмертное|пятна|осадочные|изменения|гнилостные i.e. those early as post-mortem concentration, precipitation spots, decay changes то есть ранние, такие как посмертная ригидность, пятна от осадков, гнилостные изменения,

zmiany pośmiertne spowodowane żerowaniem np. zwierząt, bo to изменения|посмертные|вызванные|поеданием|например|животных|потому что| post-mortem changes caused by for example feeding animals, because it посмертные изменения, вызванные поеданием, например, животных, потому что это

też się często zdarza, owadów, тоже|себя|часто|случается|насекомых also happens often, insects, тоже часто случается, насекомых,

zmiany chorobowe, jeżeli jakieś są obecne na zewnątrz изменения|болезненные|если|какие-то|есть|присутствующие|на|снаружи lesions, if any are present outside изменения болезненные, если какие-то есть на поверхности

na ciele, natomiast przede wszystkim на|теле|однако|прежде|всего on the body, but most of all тела, однако прежде всего

to są zmiany urazowe, dlatego że sekcja sądowo-lekarska это|есть|изменения|травматические|поэтому|что|секция|| these are traumatic changes, because the forensic medical section это травматические изменения, потому что судебно-медицинская экспертиза

to sekcja na zlecenie prokuratora, это|секция|на|основании|прокурора is a section commissioned by the prosecutor, это раздел по запросу прокурора,

kiedy jest podejrzenie popełnienia przestępstwa. когда|есть|подозрение|совершения|преступления when there is a suspicion of a crime. когда есть подозрение в совершении преступления.

kiedy mamy do czynienia - najcześciej - z podejrzeniem bądź wiemy już wcześniej, когда|имеем|к|делу|чаще всего|с|подозрением|или|знаем|уже|ранее when we deal - most often - with suspicion or we know in advance, когда мы имеем дело - чаще всего - с подозрением или уже знаем заранее,

że jest to śmierć gwałtowna, czyli śmierć urazowa. что|есть|это|смерть|насильственная|то есть|смерть|травматическая that it is a sudden death, i.e. a traumatic death. что это насильственная смерть, то есть травматическая смерть.

Opisujemy wszelkie obrażenia: podbiegnięcia krwawe, otarcia, мы описываем|все|повреждения|ушибы|кровавые|ссадины We describe all injuries: bloody runs, abrasions, Мы описываем все повреждения: кровоподтеки, ссадины,

rany, złamania. Robimy to bardzo, bardzo szczegółowo. раны|переломы|мы делаем|это|очень||подробно wounds, fractures. We do it in great, great detail. раны, переломы. Мы делаем это очень, очень подробно.

Czasami bywa tak, że taka sekcja zwłok иногда|бывает|так|что|такая|вскрытие|трупов Sometimes it happens that such an autopsy Иногда бывает так, что такое вскрытие

trwa ileś godzin, z czego większą część czasu длится|несколько|часов|из|чего|большую|часть|времени it lasts several hours, most of them time длится несколько часов, из которых большую часть времени

zajmuje opis obrażeń zewnętrznych. занимает|описание|травм|внешних takes a description of external injuries. занимает описание внешних повреждений.

Czyli ten pierwszy etap, tak? значит|этот|первый|этап|да So this first stage, right? То есть, это первый этап, да?

Tak, to jest bardzo szczegółowy etap. да|это|есть|очень|подробный|этап Yes, this is a very detailed step. Да, это очень детальный этап.

Jaką ty masz...? какую|ты|имеешь What kind do you have ...? Какую ты имеешь...?

Mało tego. Są takie sekcje, мало|этого|есть|такие|секции Nay. There are sections Более того. Есть такие секции,

gdzie zanim przystąpi się w ogóle do umycia zwłok i opisu obrażeń, где|прежде чем|приступить|себя|в|вообще|к|мытью|тел|и|описанию|повреждений where before you even start cleaning the body and describing the injuries, где прежде чем приступить к мытью трупа и описанию травм,

spędza się kilka godzin na zbieraniu śladów. проводит|себя|несколько|часов|на|сборе|улик several hours are spent collecting traces. проводится несколько часов на сборе улик.

Ja na przykład wykonywałem kiedyś sekcję, trwała 12 godzin, я|на|пример|я выполнял|когда-то|вскрытие|длилось|часов For example, I used to do an autopsy that lasted 12 hours Я, например, однажды проводил секцию, она длилась 12 часов,

z czego 6 godzin to było zbieranie śladów z ciała, из|чего|часов|это|было|собирание|следов|с|тела of which 6 hours was collecting traces from the body, из которых 6 часов было сбором следов с тела,

czyli poszukiwanie wizytówki przestępcy na ciele ofiary przestępstwa seksualnego. то есть|поиск|визитки|преступника|на|теле|жертвы|преступления|сексуального that is, looking for a criminal's calling card on the body of a sexual crime victim. то есть поиском визитной карточки преступника на теле жертвы сексуального преступления.

Czyli na przykład co to może być? то есть|на|пример|что|это|может|быть So, for example, what could it be? То есть, например, что это может быть?

Czym mogą być takie ślady? чем|могут|быть|такие|следы What can such traces be? Чем могут быть такие следы?

To może być pojedynczy włos. это|может|быть|одиночный|волос It can be a single hair. Это может быть один волос.

To może być rzęsa z oka, to może być włos łonowy. это|может|быть|ресница|из|глаза|это|может|быть|волос|лобковый It could be eye lash, it could be pubic hair. Это может быть ресница из глаза, это может быть волос на лобке.

To może być ślad nasienia, to może być ślad krwi sprawcy. это|может|быть|след|семени|это|может|быть|след|крови|преступника It could be a trace of semen, it could be a trace of the culprit's blood. Это может быть след семени, это может быть след крови преступника.

To może być ślad nawet dotykowy, tak? это|может|быть|след|даже|тактильный|да It can even be a tactile trace, right? Это может быть даже след от прикосновения, так?

Teraz genetyka sądowa poszła tak do przodu jako nauka, że теперь|генетика|судебная|пошла|так|до|вперёд|как|наука|что Now forensic genetics has gone so far as the science of that Теперь судебная генетика продвинулась так далеко как наука, что

takie ślady - niewidoczne - można je zabezpieczać такие|следы|невидимые|можно|их|защищать such traces - invisible - can be secured такие следы - невидимые - можно защищать

i można je identyfikować, tak? I my możemy z ciała и|можно|их|идентифицировать|так|и|мы|можем|из|тела and you can identify them, right? And we can from the flesh и можно их идентифицировать, да? И мы можем из тела

ofiary DNA sprawcy uzyskać. жертвы|ДНК|преступника|получить victims DNA perpetrator obtain. жертвы получить ДНК преступника.

To jest potężny dowód później w całym postępowaniu. это|есть|мощный|доказательство|позже|в|всем|процессе This is powerful evidence later in the proceedings. Это мощное доказательство позже в ходе всего разбирательства.

Okej. Czyli najpierw ślady, później oględziny ciała. окей|значит|сначала|следы|потом|осмотр|тела Okay. First the traces, then the inspection of the body. Окей. То есть сначала улики, потом осмотр тела.

Jaką ty masz metodologię? какую|ты|имеешь|методологию What is your methodology? Какая у тебя методология?

Zaczyna się od głowy? Od kończyn? начинается|себя|с|головы|с|конечностей It starts with the head? From the limbs? Начинается с головы? С конечностей?

Metodologia jest w zasadzie ustalona i wszyscy mamy taką samą, методология|есть|в|принципе|установленная|и|все|имеем|такую|самую The methodology is basically fixed and we all have the same, Методология в основном установлена, и у всех нас она такая же,

jeżeli chodzi o opis obrażeń na ciele: если|речь|о|описание|травм|на|теле regarding the description of injuries on the body: что касается описания травм на теле:

od głowy, przez szyję, tułów, kończyny górne, dolne. от|головы|через|шею|туловище|конечности|верхние|нижние from the head, through the neck, torso, upper and lower limbs. от головы, через шею, туловище, верхние и нижние конечности.

Tak się przyjęło i w ten sposób się opisuje так|себя|приняло|и|в|этот|способ|себя|описывает That's how it caught on and that's how it describes itself Так принято, и именно так это описывается.

wszystkie zmiany, które są na zwłokach. все|изменения|которые|есть|на|трупах all the changes that are on the cadaver. все изменения, которые происходят с трупами.

Okej. I później zaczyna się ten etap "2". Окей|и|позже|начинается|этот|этот|этап Okay. And then this stage "2" begins. Окей. И потом начинается этот этап "2".

Tak. Otwarcie zwłok. Да|вскрытие|трупов Yes. Opening the body. Да. Открытие трупа.

Na czym to polega? на|чем|это|заключается What is it about? В чем это заключается?

Etap drugi, otwarcie zwłok, polega na этап|второй|вскрытие|трупов|заключается на| Этап второй, вскрытие трупа, заключается в

otwarciu przynajmniej trzech jam ciała, вскрытии|по крайней мере|трех|полостей|тела вскрытии как минимум трех полостей тела,

tak jak to podają przepisy, так|как|это|указывают|правила как это предписано правилами,

czyli otwiera się jamę czaszki, klatkę piersiową, jamę brzuszną. то есть|открывает|себя|полость|черепа|грудную клетку|грудную|полость|брюшную то есть вскрываются черепная полость, грудная клетка, брюшная полость.

Ogląda się narządy w położeniu in situ tak jak one są, смотрят|себя|органы|в|положении|в|ситуации|так|как|они|есть Органы рассматриваются в положении in situ, так как они есть,

bo tu możemy uzyskać już pewne dane. потому что|здесь|можем|получить|уже|некоторые|данные потому что здесь мы можем получить уже некоторые данные.

Następnie narządy się wydobywa na zewnątrz затем|органы|себя|извлекают|на|наружу Затем органы извлекаются наружу

i ogląda je się już pojedynczo, każdy narząd z osobna. и|смотрят|их|себя|уже|по одному|каждый|орган|с|отдельно и рассматриваются уже по отдельности, каждый орган отдельно.

Każdy po kolei? каждый|по|очереди Каждый по очереди?

Nie, nie, nie. нет|не|не Нет, нет, нет.

Wyciąga się w pewnych pakietach. To znaczy są вытягивается|себя|в|определенных|пакетах|это|значит|есть Извлекается в определенных пакетах. Это значит, что есть

różne techniki. Są też takie techniki polegające na tym, разные|техники|есть|тоже|такие|техники|основанные|на|этом разные техники. Есть также такие техники, которые основаны на том,

że się... W Egipcie na przykład, w krajach arabskich, что|себя|в|Египте|на|пример|в|странах|арабских что... В Египте, например, в арабских странах,

tak się stosuje, że się wyciąga narządy pojedynczo. так|себя|применяется|что|себя|вытаскивает|органы|по одному так принято, что органы извлекаются по одному.

To jest technika u nas niestosowana. это|есть|техника|у|нас|не применяемая Это техника, которая у нас не применяется.

Wyciąga się w pakietach, ogląda się je na stoliku sekcyjnym вытаскивает|себя|в|пакетах|смотрит|себя|их|на|столике|секционном Извлекаются пакетами, их осматривают на секционном столе.

i dokonuje się odpowiednie cięcia, które są określone w technice sekcyjnej и|я заканчиваю|себя|соответствующие|резки|которые|есть|определенные|в|технике|секционной и производится соответствующий разрез, который определяется в секционной технике

po to, żeby zobaczyć, czy w tych narządach są zmiany urazowe, chorobowe, pośmiertne. для|того|чтобы|увидеть|ли|в|этих|органах|есть|изменения|травматические|болезненные|посмертные чтобы увидеть, есть ли в этих органах травматические, болезненные, посмертные изменения.

No właśnie. Co ty możesz wyczytać, ну|именно|что|ты|можешь|прочитать Вот именно. Что ты можешь прочитать,

oglądając np. płuca? смотря|например|легкие смотря, например, на легкие?

Przykładowo. например Например.

Mogę wyczytać np. to, czy ktoś nie został uduszony, я могу|прочитать|например|это|ли|кто-то|не|был|задушен Я могу прочитать, например, не был ли кто-то задушен,

czy ktoś nie utonął. ли|кто-то|не|утонул не утонул ли кто-то.

Mogę wyczytać jakieś zmiany chorobowe, gruźlicę, zmiany urazowe, ranę kłutą, я могу|прочитать|какие-то|изменения|болезненные|туберкулез|изменения|травматические|рану|колотую Я могу прочитать о каких-то болезненных изменениях, туберкулезе, травмах, колотых ранах,

rozerwanie na skutek pobicia i urazu klatki piersiowej. разрыв|на|следствие|избиения|и|травмы|грудной|клетки разрыв в результате избиения и травмы грудной клетки.

Dużo, tak? To wszystko zależy od przypadku. много|да|это|всё|зависит|от|случая Много, да? Все зависит от случая.

Okej. Mówisz, że przynajmniej trzy jamy: окей|ты говоришь|что|по крайней мере|три|полости Окей. Ты говоришь, что как минимум три полости:

czaszkowa, klatka piersiowa... Później jest żołądek? черепная|грудная|клетка|потом|есть|желудок черепная, грудная... А потом желудок?

Później jest jama brzuszna. позже|есть|полость|брюшная Позже идет брюшная полость.

Jama brzuszna. Jak to wygląda? Co tam się dzieje? полость|брюшная|как|это|выглядит|что|там|себя|происходит Брюшная полость. Как это выглядит? Что там происходит?

Przynajmniej... Ja tu chciałem jeszcze zwrócić uwagę, że по крайней мере|я|здесь|хотел|еще|обратить|внимание|что По крайней мере... Я хотел бы еще обратить внимание на то, что

technika sekcji sądowo-lekarskiej pozwala na техника|вскрытия|||позволяет|на техника судебно-медицинской секции позволяет

modyfikowanie tej techniki i rozszerzanie jej, модификация|этой|техники|и|расширение|её модификация этой техники и ее расширение,

także w zależności od potrzeb taką sekcję można rozszerzyć, также|в|зависимости|от|потребностей|такую|секцию|можно|расширить также в зависимости от потребностей такую секцию можно расширить,

dlatego te trzy jamy ciała się otwiera zawsze, natomiast możemy jeszcze zbadać inne okolice ciała, поэтому|эти|три|полости|тела|себя|открываются|всегда|однако|мы можем|ещё|исследовать|другие|области|тела поэтому эти три полости тела всегда открываются, однако мы можем также исследовать другие области тела,

które w danym przypadku są istotne. которые|в|данном|случае|являются|важными которые в данном случае являются важными.

Na przykład? на|пример Например?

Tkanki miękkie pleców, kończyny, stawy kolanowe, stawy skokowe, ткани|мягкие|спины|конечности|суставы|коленные||голеностопные Мягкие ткани спины, конечностей, коленные суставы, голеностопные суставы,

więzadła - w przypadku potrącenia pieszego na przykład. Wtedy tam znajdziemy odpowiedź связки|в|случае|наезда|пешехода|на|пример|тогда|там|мы найдем|ответ связки - в случае наезда на пешехода, например. Тогда мы найдем ответ

na to, jaki był mechanizm potrącenia: на|это|какой|был|механизм|наезда на то, каков был механизм наезда:

z prawa na lewo, z przodu, z tyłu, a może nie potrącenie, tylko przejechanie. из|права|на|лево|из|перед|из|сзади|а|может|не|сбивание|только|переезд с права налево, спереди, сзади, а может быть не столкновение, а переезд.

Szukamy nowych markerów, innych markerów. мы ищем|новых|маркеров|других|маркеров Мы ищем новые маркеры, другие маркеры.

Sekcje tkanek miękkich twarzy, twarzoczaszki, jeżeli ktoś został pobity, секции|тканей|мягких|лица|лицевого черепа|если|кто-то|был|избит Секции мягких тканей лица, лицевого черепа, если кто-то был избит,

więc tutaj możliwości jest dużo. так что|здесь|возможности|есть|много так что здесь возможностей много.

Ta sekcja czasami bywa naprawdę rozszerzona. эта|секция|иногда|бывает|действительно|расширенной Этот раздел иногда действительно бывает очень расширенным.

Ale taki powiedzmy "must have" to są trzy jamy, o których powiedziałeś. но|такой|скажем|должен|иметь|это|есть|три|ямы|о|которых|ты сказал Но так сказать, "обязательный элемент" - это три области, о которых ты говорил.

Zapytałem o tę brzuszną. Co tam się dzieje? я спросил|о|эту|брюшную|что|там|себя|происходит Я спросил о брюшной. Что там происходит?

Jakie ty czynności musisz wykonać i czego możesz się dowiedzieć? какие|ты|действия|ты должен|выполнить|и|чего|ты можешь|себя|узнать Какие действия ты должен выполнить и что ты можешь узнать?

Muszę obejrzeć in situ narządy, мне нужно|посмотреть|в|месте|органы Мне нужно осмотреть органы in situ,

zobaczyć, czy nie są uszkodzone, czy nie ma krwi, czy nie ma jakichś treści obcych w jamie brzusznej, a jeżeli увидеть|ли|не|они|поврежденные|ли|не|есть|кровь|ли|не|есть|каких-то|содержимого|чуждые|в|полости|брюшной|| посмотреть, нет ли повреждений, нет ли крови, нет ли каких-либо инородных тел в брюшной полости, а если

są, to starać się już ustalić przyczynę takiego stanu: dlaczego jest krew, они|то|пытаться|себя|уже|установить|причину|такого|состояния|почему|есть|кровь они есть, то постараться установить причину такого состояния: почему есть кровь,

czy to jest pęknięta wątroba, śledziona, może jakiś inny stan. ли|это|есть|разорванная|печень|селезенка|может|какой-то|другой|состояние это разорванная печень, селезенка, может быть, какое-то другое состояние.

Później narządy trzeba wydobyć. позже|органы|нужно|извлечь Позже органы нужно извлечь.

My korzystamy z pomocy techników sekcyjnych i to warto wspomnieć, мы|пользуемся|с|помощью|техников|секционных|и|это|стоит|упомянуть Мы пользуемся помощью секционных техников, и это стоит упомянуть,

że podczas sekcji towarzyszy nam technik sekcyjny, что|во время|вскрытия|сопровождает|нам|техник|секционный что во время вскрытия нам помогает секционный техник,

wyszkolony, wyspecjalizowany w tych czynnościach technik, обученный|специализированный|в|этих|действиях|техник обученный, специализированный в этих технических действиях.

który nam też pomaga, który otwiera zwłoki, wydobywa narządy. который|нам|тоже|помогает|который|открывает|трупы|извлекает|органы который нам тоже помогает, который открывает трупы, извлекает органы.

Czasami robimy to sami, bo to jest też element techniki, więc иногда|делаем|это|сами|потому что|это|есть|тоже|элемент|техники|поэтому Иногда мы делаем это сами, потому что это тоже элемент техники, поэтому

ja też te narządy czasem wyciągam sam, natomiast я|тоже|эти|органы|иногда|извлекаю|сам|однако я тоже иногда сам извлекаю эти органы, однако

towarzyszy nam technik sekcyjny, z którym wspólnie taką sekcję robimy. сопровождает|нам|техник|секционный|с|которым|вместе|такую|секцию|делаем нам сопутствует техник секции, с которым мы вместе проводим такую секцию.

Okej. Te dwie rzeczy, te dwie jamy jestem sobie w stanie mniej więcej wyobrazić, jak to może wyglądać, Окей|эти|две|вещи|эти|две|ямы|я|себе|в|состоянии|менее|больше|представить|как|это|может|выглядеть Окей. Эти две вещи, эти две ямы я могу более-менее представить, как это может выглядеть,

ale wspomniałeś też w pierwszej kolejności o czaszce. но|ты упомянул|тоже|в|первой|очереди|о|черепе но ты также упомянул в первую очередь о черепе.

Tak. Да Да.

Jak to się odbywa? как|это|себя|происходит Как это происходит?

Jaka jest technika i po co się otwiera czaszkę? какая|есть|техника|и|для|чего|себя|открывает|череп Какова техника и зачем открывают череп?

Otwarcie czaszki jest zasadniczym elementem sekcji, ponieważ właśnie czasami открытие|черепа|есть|основным|элементом|вскрытия|потому что|именно|иногда Открытие черепа является основным элементом секции, потому что именно в черепной полости

w jamie czaszki leży przyczyna śmierci. в|полости|черепа|лежит|причина|смерти может находиться причина смерти.

To mogą być zmiany chorobowe, to może być udar krwotoczny, niedokrwienny, это|могут|быть|изменения|болезненные|это|может|быть|удар|кровоизлияние|ишемический Это могут быть патологические изменения, это может быть геморрагический или ишемический инсульт,

ale przede wszystkim - i to, co z punktu widzenia medyka sądowego jest najważniejsze - uraz głowy. но|прежде|всего|и|это|что|с|точки|зрения|медика|судебного|есть|самое важное|травма|головы но прежде всего - и это то, что с точки зрения судебного медика является самым важным - травма головы.

Uraz głowy, którego śladów możemy z zewnątrz nie widzieć. травма|головы|которого|следов|можем|с|внешне|не|видеть Травма головы, следов которой мы можем не видеть снаружи.

Niestety tak bywa. Zdarza się niewspółmierność obrażeń zewnętrznych do wewnętrznych, czyli z zewnątrz... к сожалению|так|бывает|случается|(частица)|несоответствие|травм|внешних|к|внутренним|то есть|с|внешне К сожалению, так бывает. Случается несоответствие внешних и внутренних повреждений, то есть снаружи...

Okej. Czyli nie ma żadnego guza, siniaka... окей|значит|не|есть|никакого|шишки|синяка Окей. То есть нет никакой шишки, синяка...

Dokładnie tak może być, точно|так|может|быть Именно так может быть,

także otwarcie jamy czaszki jest jednym z takich podstawowych elementów sekcji, bo czasami właśnie tam będzie tkwiła przyczyna zgonu. также|открытие|ямы|черепа|есть|одним|из|таких|основных|элементов|вскрытия|потому что|иногда|именно|там|будет|скрыта|причина|смерти поэтому открытие черепной коробки является одним из таких основных элементов секции, потому что иногда именно там будет скрыта причина смерти.

Łukasz, jak się otwiera czaszkę? Лукаш|как|себя|открывать|череп Łukasz, как открывается череп?

No trzeba odwarstwić powłoki skórne, odsłonić szkielet, odsłonić kości, ну|нужно|отслоить|покровы|кожные|обнажить|скелет|обнажить|кости Ну, нужно отсечь кожные покровы, обнажить скелет, обнажить кости,

otwiera się piłą oscylacyjną, zdejmuje się kości sklepienia czaszki, pod kontrolą oczywiście lekarza, открывается|себя|пилой|осциллирующей|снимается|себя|кости|свода|черепа|под|контролем|конечно|врача открывается с помощью осциллирующей пилы, снимаются кости свода черепа, под контролем, конечно, врача,

ocenia się przestrzeń pod oponą twardą, nad oponą twardą, mózg in situ, оценивается|себя|пространство|под|оболочкой|твердой|над|оболочкой|твердой|мозг|в|ситуации оценивается пространство под твердой оболочкой, над твердой оболочкой, мозг in situ,

czy nie ma właśnie jakichś zmian, które możemy już zobaczyć. ли|не|есть|как раз|каких-то|изменений|которые|можем|уже|увидеть нет ли каких-либо изменений, которые мы уже можем увидеть.

Później się mózg wydobywa, tnie się na fragmenty. позже|себя|мозг|извлекается|режется|себя|на|фрагменты Позже мозг извлекается, нарезается на фрагменты.

Odpowiednią technikę sekcyjną się stosuje po to, żeby zobaczyć, tak? Czy w tym mózgu nie ma jakichś zmian, które są istotne. соответствующую|технику|секционную|себя|применяют|для|это|чтобы|увидеть|да|ли|в|этом|мозге|не|есть|каких-либо|изменений|которые|являются|важные Соответствующую секционную технику применяют для того, чтобы увидеть, так ли? Есть ли в этом мозге какие-либо изменения, которые имеют значение.

Powiedz mi, co jest większym problemem dla ciebie: скажи|мне|что|является|большей|проблемой|для|тебя Скажи мне, что является для тебя большей проблемой:

czy te wszystkie widoki, dosyć inwazyjne, ли|эти|все|виды|довольно|инвазивные или все эти виды, довольно инвазивные,

czy zapachy? ли|запахи или запахи?

Ani widoki, ani zapachy. ни|виды|ни|запахи Ни видов, ни запахов.

A na początku? а|на|начале А в начале?

Na początku też nie. Ja powiem tak, że на|начале|тоже|не|я|скажу|так|что В начале тоже нет. Я скажу так, что

pytanie, które się najczęściej zadaje medykowi sądowemu, jak ktoś вопрос|который|себя|чаще всего|задают|судебному врачу||как|кто-то вопрос, который чаще всего задают судебно-медицинскому эксперту, как кто-то

nie wie, czym się zajmuję... Ja, szczerze mówiąc, też nie lubię не|знает|чем|себя|занимаюсь|я|честно|говоря|тоже|не|люблю не знает, чем я занимаюсь... Я, честно говоря, тоже не люблю

specjalnie o tym mówić, bo ja bardzo nie lubię tego epatowania medycyną sądową. специально|о|этом|говорить|потому что|я|очень|не|люблю|этого|эпатирования|медициной|судебной особо об этом говорить, потому что я очень не люблю это эпатирование судебной медициной.

No nie jest to temat na imprezę. ну|не|есть|это|тема|на|вечеринку Ну это не тема для вечеринки.

No nie, zdecydowanie, prawda? Natomiast, jak już ktoś się dowiaduje czym się zajmuję, no to ну|не|определенно|правда|однако|как|уже|кто-то|себя|узнает|чем|себя|занимаюсь|ну|то Ну нет, определенно, правда? Однако, когда кто-то уже узнает, чем я занимаюсь, то

pierwsze pytanie jest: "ile musiałeś się przyzwyczajać do tej pracy?". первый|вопрос|есть|сколько|ты должен был|себя|привыкать|к|этой|работе первый вопрос: "сколько времени тебе понадобилось, чтобы привыкнуть к этой работе?".

Takie zasadnicze, pierwsze na twarz pytanie. такое|основное|первое|в|лицо|вопрос Такой основной, первый вопрос в лицо.

Odpowiedź jest w zasadzie zawsze taka sama: gdybym się musiał przyzwyczajać do niej, znaczy, że się do niej po prostu nie nadaję. ответ|есть|в|принципе|всегда|такой|тот же|если бы я|себя|должен был|привыкать|к|ней|значит|что|себя|к|ней|||не|я не подхожу Ответ, в принципе, всегда один и тот же: если бы мне пришлось привыкать к ней, значит, я просто не подхожу для этой работы.

Widok zwłok, obcowanie z tą materią taką, no, śmiercią w takim najgorszym, najokrutniejszym wydaniu вид|трупов|общение|с|этой|материей|такой|ну|смертью|в|таком|худшем|самом жестоком|варианте Вид мертвецов, соприкосновение с этой материей, ну, смерть в самом худшем, самом жестоком проявлении.

tak naprawdę, jak my to widzimy, так|на самом деле|как|мы|это|видим на самом деле, как мы это видим,

jest dla nas czymś normalnym, czymś naturalnym. есть|для|нас|чем-то|нормальным|чем-то|естественным это для нас чем-то нормальным, чем-то естественным.

Ale przecież masa osób opowiada o specyficznym zapachu, który podobno jest nie do wytrzymania. но|ведь|масса|людей|рассказывает|о|специфическом|запахе|который|якобы|есть|не|до|выносимого Но ведь масса людей рассказывает о специфическом запахе, который, как говорят, невыносим.

Jak to możliwe, że ty nie masz z tym kłopotu? как|это|возможно|что|ты|не|имеешь|с|этим|проблем Как это возможно, что у тебя с этим нет проблем?

Nie wiem. Może są osoby, które są wrażliwe na zapachy. Dla nas jest to kwestia po prostu normalnego naszego warsztatu не|знаю|может|есть|люди|которые|есть|чувствительные|на|запахи|для|нас|есть|это|вопрос|||нормального|нашего|мастерской Я не знаю. Может быть, есть люди, которые чувствительны к запахам. Для нас это просто вопрос нормальной работы.

pracy. Mi bardziej przeszkadzają zapachy chemiczne jakieś niż naturalny zapach работы|мне|больше|мешают|запахи|химические|какие-то|чем|натуральный|запах Мне больше мешают химические запахи, чем естественный запах.

zwłok. No po prostu nie mam z tym problemu i żaden medyk sądowy nie ma problemu, трупов|но|просто|просто|не|имею|с|этим|проблемой|и|ни один|медик|судебный|не|имеет|проблемы трупов. Просто у меня с этим нет проблем, и ни у одного судебно-медицинского эксперта нет проблем,

także to, co oglądamy w filmach kryminalnych, że tam się smaruje jakimś mentolem также|это|что|смотрим|в|фильмах|криминальных|что|там|себя|мажут|каким-то|ментолом так что то, что мы видим в криминальных фильмах, где там мажут каким-то ментолом.

to nie ma racji bytu. Zwłaszcza, że ten zapach это|не|имеет|оснований|существования|особенно|что|этот|запах это не имеет смысла. Особенно, что этот запах

też jest dla nas pewnym nośnikiem jakichś informacji тоже|является|для|нас|определенным|носителем|каких-то|информации тоже является для нас определённым носителем каких-то информации

i my też czasami... и|мы|тоже|иногда и мы тоже иногда...

Nawet zapach? даже|запах Даже запах?

Proszę? пожалуйста Пожалуйста?

Nawet zapach? даже|запах Даже запах?

Nawet zapach, tak. Chociażby zapach даже|запах|да|хотя бы| Даже запах, да. Хотя бы запах

alkoholu z jam ciała jest wyczuwalny u osoby, która się zatruła alkoholem. алкоголя|из|полостей|тела|есть|ощутимый|у|человека|который|себя|отравилась|алкоголем алкоголя из телесных полостей ощущается у человека, который отравился алкоголем.

Zapach jakichś substancji chemicznych, zapach запах|каких-то|веществ|химических|запах Запах каких-то химических веществ, запах

rozkładu też w zależności od okoliczności śmierci, czasu, разложения|тоже|в|зависимости|от|обстоятельств|смерти|времени разложения тоже в зависимости от обстоятельств смерти, времени,

warunków się różni, więc my условий|себя|различается|поэтому|мы условий отличается, так что мы

pracujemy jakby też tym zmysłem i tutaj работаем|как будто|тоже|этим|чувством|и|здесь работаем как бы тоже этим чувством и здесь

pozbawianie się tego nie ma sensu, лишение|себя|этого|не|нет|смысла лишение этого не имеет смысла,

ale też nie stanowi to dla nas problemu tak de facto. но|тоже|не|составляет|это|для|нас|проблемы|так|| но это также не представляет для нас проблемы на самом деле.

Czy prawdą jest, że ty jesteś w stanie ли|правда|есть|что|ты|ты есть|в|состоянии Правда ли, что ты способен

wyciągnąć, wyczytać pewne informacje nawet z obecności owadów, извлечь|прочитать|некоторые|информацию|даже|из|присутствия|насекомых извлечь, прочитать определенную информацию даже из присутствия насекомых,

które znajdowały się na ciele? которые|находились|на|теле| которые находились на теле?

Ja jako medyk sądowy do pewnego ograniczonego stopnia tak, я|как|медик|судебный|до|определенного|ограниченного|степени|так Я как судебный медик до определенной степени так,

ale jest cała nauka entomologia sądowa. но|есть|вся|наука|энтомология|судебная но есть вся наука судебная энтомология.

Mamy współpracę taką bardzo bliską z entomologami, z entomologiem sądowym u nas na Uniwersytecie Wrocławskim. у нас есть|сотрудничество|такое|очень|близкое|с|энтомологами|с|энтомологом|судебным|у|нас|на|университете|Вроцлавском У нас очень тесное сотрудничество с энтомологами, с судебным энтомологом у нас в Вроцлавском университете.

Zabezpieczamy owady i dzięki tej współpracy też się uczymy. мы защищаем|насекомых|и|благодаря|этой|сотрудничеству|тоже|себя|мы учим Мы защищаем насекомых, и благодаря этому сотрудничеству мы тоже учимся.

Uczymy. Rzeczywiście... мы учим|действительно Мы учим. Действительно...

Na czym to polega, tak najogólniej mówiąc? W jaki sposób...? на|чем|это|заключается|так|наиболее общим образом|говоря|в|какой|способ В чем это заключается, так, в общем говоря? Каким образом...?

Co nam daje entomologia sądowa? что|нам|дает|энтомология|судебная Что нам дает судебная энтомология?

Jakie informacje? какие|информация Какие сведения?

Czas zgonu. Czas zgonu, dlatego że время|смерти|время|смерти|поэтому|что Время смерти. Время смерти, потому что

w pewnym momencie medyk sądowy dochodzi do ściany. в|некотором|моменте|медик|судебный|приходит|к|стене в какой-то момент судебный медик упирается в стену.

Jakby stan zwłok niewiele jest już nam w stanie powiedzieć o czasie zgonu, как будто|состояние|тел|немного|есть|уже|нам|в|состоянии|сказать|о|времени|смерти Как бы состояние тел уже мало что может сказать нам о времени смерти,

natomiast cykle owadów, które żerują na zwłokach однако|циклы|насекомых|которые|питаются|на|трупах в то время как циклы насекомых, которые питаются трупами

już tak. I tutaj entomolog ma уже|да|и|здесь|энтомолог|имеет уже да. И здесь энтомолог имеет

pole do popisu. No to jest wiedza pozamedyczna całkowicie, поле|для|самовыражения|ну|это|есть|знание|вне медицинская|полностью поле для деятельности. Это совершенно вне медицинских знаний,

więc jakby trudno... Nawet nie próbuję się tego uczyć. Po prostu ja поэтому|как бы|трудно|даже|не|пытаюсь|себя|это|учить|после|просто|я поэтому как бы трудно... Я даже не пытаюсь это изучать. Просто я

uważam, że powinienem prawidłowo zabezpieczyć ten materiał, я считаю|что|я должен|правильно|защитить|этот|материал Я считаю, что я должен правильно обеспечить этот материал,

wiedzieć, na co zwrócić uwagę, знать|на|что|обратить|внимание знать, на что обратить внимание,

i oddać tutaj pałeczkę entomologowi sądowemu. и|отдать|здесь|палочку|энтомологу|судебному и передать эстафету судебному энтомологу.

Natomiast też dają informacje o przemieszczaniu zwłok. однако|тоже|дают|информацию|о|перемещении|тел Кроме того, они также дают информацию о перемещении тел.

Są przecież owady, które żyją w siedliskach ludzkich, są есть|ведь|насекомые|которые|живут|в|средах|человеческих|есть Ведь есть насекомые, которые живут в человеческих средах, есть

jakieś leśne. Czasami przy przemieszczeniu zwłok można znaleźć какие-то|лесные|иногда|при|перемещении|тел|можно|найти какие-то лесные. Иногда при перемещении трупов можно найти

owady nie z tego środowiska. насекомые|не|из|этой|среды насекомых не из этой среды.

Ważne dla mnie, żeby medyk sądowy miał świadomość tego, важно|для|меня|чтобы|медик|судебный|имел|осознание|этого Важно для меня, чтобы судебный медик осознавал это,

że takie dane może uzyskać podczas sekcji zwłok что|такие|данные|может|получить|во время|вскрытия|тел что такие данные можно получить во время вскрытия

i prawidłowo je zabezpieczył. и|правильно|их|он обеспечил и правильно их зафиксировал.

No dobrze. A z czego ty czytasz? ну|хорошо|а|из|чего|ты|читаешь Ну хорошо. А из чего ты читаешь?

Z czego ty pozyskujesz informacje na temat tego, kiedy doszło do zgonu? из|чего|ты|получаешь|информацию|о|тему|этого|когда|произошло|до|смерти Из чего ты получаешь информацию о том, когда произошла смерть?

Po zgonie na ciele człowieka dochodzi do после|смерти|на|теле|человека|происходит|к После смерти на теле человека происходит

rozwijania się tzw. znamion śmierci, развитию|себя|так называемых|знаков|смерти развитие так называемых признаков смерти,

czyli krew przestaje krążyć, ona spływa do najniżej położonych części ciała то есть|кровь|перестает|циркулировать|она|стекает|в|наименьшей|расположенных|части|тела то есть кровь перестает циркулировать, она стекает в самые низко расположенные части тела

tworzą się plamy opadowe, one przechodzą jakąś swoją ewolucję. образуются|себя|пятна|постмортальные|они|проходят|какую-то|свою|эволюцию образуются постмортальные пятна, они проходят свою эволюцию.

Pojawia się stężenie pośmiertne, spada temperatura появляется|себя|концентрация|посмертная|падает|температура Появляется посмертная концентрация, температура тела падает.

ciała. I znając typowe przedziały czasu, kiedy te тела|и|зная|типичные|интервалы|времени|когда|эти И зная типичные временные интервалы, когда эти

znamiona śmierci i w jaki sposób się rozwijają. знамения|смерти|и|в|какой|способ|себя|развиваются признаки смерти и как они развиваются.

można próbować szacować czas zgonu. можно|пытаться|оценивать|время|смерти можно пытаться оценить время смерти.

To jest takie jedno z podstawowych zadań medyka sądowego ustalanie это|есть|такое|одно|из|основных|задач|медика|судебного|установление Это одно из основных задач судебного медика - установление

czasu śmierci, natomiast to jest времени|смерти|однако|это|есть времени смерти, однако это

ciągle szacowanie, mimo tego, że nauka bardzo eksploruje ten dział, все еще|оценка|несмотря на||что|наука|очень|исследует|этот|область по-прежнему оценка, несмотря на то, что наука активно исследует эту область,

dział medycyny sądowej, ciągle to jest jeszcze szacowanie область|медицины|судебной|все еще|это|есть|еще|оценка область судебной медицины, это все еще оценка.

przedziału czasu, w którym zgon mógł nastąpić. диапазон|времени|в|котором|смерть|мог|произойти периода времени, в течение которого могла произойти смерть.

Nie godzina, nie dzień, nie amerykański kryminał. не|час|не|день|не|американский|криминал Не час, не день, не американский криминал.

Mhm. Мгм Мгм.

Celem takiej sekcji jest potwierdzenie albo nie podejrzeń целью|такой|секции|является|подтверждение|или|не|подозрений Цель такого вскрытия - подтвердить или опровергнуть подозрения.

dotyczących chociażby sposobu касающихся|хотя бы|способа касающихся хотя бы способа

zgonu, w jaki sposób doszło do zgonu. смерти|в|какой|способ|произошло|к|смерти смерти, каким образом произошла смерть.

Domyślam się, że niekiedy jest tak, że faktycznie ta sekcja to potwierdza, догадываюсь|себя|что|иногда|есть|так|что|действительно|эта|секция|это|подтверждает Догадываюсь, что иногда так бывает, что эта секция действительно это подтверждает,

ale czy zdarzają się także sytuacje, jak często zdarzają się takie sytuacje, но|ли|случаются|себя|также|ситуации|как|часто|случаются|себя|такие|ситуации но бывают ли также ситуации, как часто происходят такие ситуации,

gdzie wynik sekcji okazuje się dużym zaskoczeniem, где|результат|секции|оказывается|себя|большим|удивлением где результат секции оказывается большим сюрпризом,

nawet dla Ciebie, czyli te podejrzenia даже|для|тебя|то есть|эти|подозрения даже для тебя, то есть эти подозрения

nie mają nic wspólnego z rzeczywistością? не|имеют|ничего|общего|с|реальностью не имеют ничего общего с реальностью?

Czy masz w pamięci takie sytuacje, gdzie ли|у тебя есть|в|памяти|такие|ситуации|где Ты помнишь такие ситуации, где

przebieg sekcji był jakąś taką dużą niespodzianką dla Ciebie? ход|секции|был|какую-то|такую|большую|неожиданностью|для|тебя пробег секции был какой-то большой неожиданностью для тебя?

To znaczy zawsze to jest... Też studentom powtarzamy, że это|значит|всегда|это|есть|тоже|студентам|повторяем|что Это значит, что это всегда... Мы тоже студентам повторяем, что

w tej pracy medyka sądowego jest ten dreszczyk emocji. в|этой|работе|медика|судебного|есть|этот|мурашки|эмоций в этой работе судебного медика есть этот азарт.

Dopóki się zwłok nie otworzy, tak naprawdę my nie wiemy, пока|себя|трупов|не|откроет|так|на самом деле|мы|не|знаем Пока труп не откроют, на самом деле мы не знаем,

co zastaniemy. I czasami rzeczywiście jest что|мы найдем|и|иногда|действительно|есть что мы найдем. И иногда действительно так и есть

tak, że okoliczności wskazują na coś całkiem innego, так|что|обстоятельства|указывают|на|что-то|совершенно|другое что обстоятельства указывают на что-то совершенно иное,

na całkiem inną przyczynę zgonu, на|совершенно|другую|причину|смерти на совершенно другую причину смерти,

a ta przyczyna zgonu pojawia się dopiero w trakcie sekcji. а|эта|причина|смерти|появляется|себя|только|в|процессе|вскрытия а эта причина смерти появляется только во время вскрытия.

Z takich najbardziej zaskakujących из|таких|наиболее|удивительных Из таких самых неожиданных

przypadków, to pamiętam np. osobę, która случаев|это|я помню|например|человека|который случаев, я помню, например, человека, который

popełniła samobójstwo przez powieszenie, она совершила|самоубийство|через|повешение совершил самоубийство через повешение,

a znaleźliśmy u niej w sercu wbitą igłą krawiecką, którą sobie kilka dni temu w serce wbiła. а|мы нашли|у|нее|в|сердце|вбитую|иглой|швейной|которую|себе|несколько|дней|назад|||она вбила а у него в сердце нашли вбитую швейную иглу, которую он несколько дней назад в сердце вбил.

No to rzeczywiście było zaskoczenie, no bo ну|это|действительно|было|удивление|ну|потому что Ну, это действительно было неожиданно, потому что

tego się nie spodziewaliśmy, natomiast... этого|себя|не|ожидали|однако мы этого не ожидали, однако...

Czyli to by świadczyło o tym, że ta próba samobójcza była już wcześniej? значит|это|бы|свидетельствовало|о|этом|что|эта|попытка|самоубийственная|была|уже|ранее То есть это свидетельствовало бы о том, что эта попытка самоубийства была уже раньше?

Tak, wcześniejsza, nieudana. да|предыдущая|неудачная Да, ранее, неудачно.

Natomiast każda sekcja to jest pewne novum, to jest wkraczanie na terytorium, którego nie znamy. однако|каждая|секция|это|есть|определенное|новшество|это|есть|вторжение|на|территорию|которого|не|знаем Однако каждый раздел - это нечто новое, это вхождение на территорию, которую мы не знаем.

I zawsze liczymy się z tym, że ta sekcja и|всегда|считаем|себя|с|этим|что|эта|секция И мы всегда учитываем, что этот раздел

może przebiegać całkiem inaczej i ten wynik sekcji może być całkiem inny niż się spodziewamy przed sekcją. может|проходить|вполне|иначе|и|этот|результат|секции|может|быть|вполне|другой|чем|себя|ожидаем|перед|секцией может проходить совершенно иначе, и результат раздела может быть совершенно другим, чем мы ожидаем перед разделом.

Mhm. Мм Мм.

To jest... Taka jest istota naszej pracy. это|есть|такая|есть|суть|нашей|работы Это... Такова суть нашей работы.

Jakie zawodowe doświadczenie było dla ciebie do tej pory jakimś takim największym wyzwaniem? какое|профессиональное|опыт|было|для|тебя|до|этой|поры|каким-то|таким|самым большим|вызовом Какой профессиональный опыт был для тебя до сих пор самым большим вызовом?

Myślę, że takim dużym, może nie tyle wyzwaniem, co я думаю|что|таким|большим|может|не|столько|вызовом|что Я думаю, что таким большим, может быть, не столько вызовом, сколько

chyba największym zawodowym doświadczeniem, наверное|самым большим|профессиональным|опытом наверное, самым большим профессиональным опытом,

dla mnie była praca tak troszeczkę na pograniczu medycyny sądowej. для|меня|была|работа|так|чуть-чуть|на|границе|медицины|судебной для меня работа была немного на грани судебной медицины.

Praca polegająca na poszukiwaniu, na работа|заключающаяся|на|поиске|на Работа, заключающаяся в поиске, в

badaniu, na ekshumacji, na identyfikacji исследовании|на|эксгумации|на|идентификации исследовании, в эксгумации, в идентификации

ofiar systemów totalitarnych, zwłaszcza tego okresu powojennego жертв|систем|тоталитарных|особенно|этого|периода|послевоенного жертв тоталитарных систем, особенно этого послевоенного периода.

w Polsce. Bo to było... в|Польше|потому что|это|было в Польше. Потому что это было...

jakby taka praca interdyscyplinarna: как будто|такая|работа|междисциплинарная как бы такая междисциплинарная работа:

z historykami, z archeologami, z antropologami. с|историками||археологами||антропологами с историками, с археологами, с антропологами.

Całkiem jakby nowy rodzaj doświadczeń вполне|как будто|новый|вид|опыта Совсем как бы новый вид опыта

dla mnie, nowa nauka. для|меня|новая|наука для меня, новое учение.

Z drugiej strony wprowadzenie medycyny sądowej, с|другой|стороны|введение|медицины|судебной С другой стороны, введение судебной медицины,

tych procedur, które stosujemy na co dzień w pracy takiej z policją, z prokuraturą, тех|процедур|которые|мы применяем|на|что|день|в|работе|такой|с|полицией|с|прокуратурой тех процедур, которые мы применяем ежедневно в работе с полицией, с прокуратурой,

w te badania historyczne. в|эти|исследования|исторические в эти исторические исследования.

I to była taka nowość. и|это|была|такая|новость И это была такая новинка.

Ty uczestniczyłeś, między innymi oczywiście, w ekshumacjach na "Łączce"... ты|участвовал|среди|других|конечно|в|эксгумациях|на|Лонке Ты участвовал, среди прочего, конечно, в эксгумациях на "Лąчке"...

Tak. да Да.

Gdzie znajdują się, znajdowały się где|||| Где находятся, находились

ciała żołnierzy AK, więźniów politycznych, тела|солдат|АК|узников|политических тела солдат АК, политических заключенных,

którzy byli ofiarami komunizmu. которые|были|жертвами|коммунизма которые были жертвами коммунизма.

No w tamtej sytuacji, mówiąc obrazowo, wy wyciągaliście z ziemi ну|в|той|ситуации|говоря|образно|вы|вытаскивали|из|земли Ну в той ситуации, говоря образно, вы вытаскивали из земли

po prostu szkielety, kości. просто|просто|скелеты|кости просто скелеты, кости.

Jakie informacje byliście w stanie wyczytać z tych szkieletów? какие|информация|вы были|в|состоянии|прочитать|из|этих|скелетов Какие сведения вы смогли извлечь из этих скелетов?

Warto w ogóle podkreślić, że te prace стоит|в|целом|подчеркнуть|что|эти|работы Стоит вообще подчеркнуть, что эти работы

z Instytutem Pamięci Narodowej to są prace całkowicie pionierskie. To znaczy с|институтом|памяти|национальной|это|есть|работы|совершенно|пионерские|это|значит с Институтом национальной памяти являются совершенно пионерскими. То есть

nikt wcześniej tej materii nie dotknął i nie badał никто|раньше|этой|материи|не|прикоснулся|и|не|исследовал никто ранее не касался и не исследовал этот материал.

w takiej skali jak my to zrobiliśmy. в|такой|масштаб|как|мы|это|сделали в таком масштабе, как мы это сделали.

To było coś absolutnie innowacyjnego. это|было|что-то|абсолютно|инновационное Это было что-то абсолютно инновационное.

Tak. I to jest takie poczucie, że... Tak wracałem, nie wiem, samochodem z tych ekshumacji, да|и|это|есть|такое|чувство|что|да|я возвращался|не|знаю|на машине|с|этих|эксгумаций Да. И есть такое чувство, что... Я возвращался, не знаю, на машине с этих эксгумаций,

to sobie tak myślałem: "kurczę, kawał dobrej roboty, tego это|себе|так|я думал|блин|кусок|хорошей|работы|этого и думал: "блин, кусок хорошей работы, этого

nikt wcześniej nie zrobił". никто|раньше|не|сделал никто раньше этого не делал.

Co możemy wyczytać? Możemy что|мы можем|прочитать|мы можем Что мы можем прочитать? Мы можем

oczywiście wstępnie zidentyfikować taką osobę, płeć, wiek, jakieś cechy identyfikacyjne, конечно|предварительно|идентифицировать|такую|личность|пол|возраст|какие-то|признаки|идентификационные конечно, предварительно идентифицировать такого человека, пол, возраст, какие-то идентификационные признаки,

oczywiście, no, podstawą to jest identyfikacja genetyczna. конечно|ну|основой|это|является|идентификация|генетическая конечно, основой этого является генетическая идентификация.

XXI wiek, więc tutaj nie ma dwóch zdań, natomiast... XXI|век|поэтому|здесь|не|есть|двух|мнений|однако XXI век, так что здесь нет двух мнений, однако...

Ale jak to się odbywa? но|как|это|(частица)|происходит Но как это происходит?

Identyfikacja? идентификация Идентификация?

Tak, w jaki sposób...? Bo zgaduje, że służy to temu, żeby ustalić, да|в|какой|способ|потому что|я предполагаю|что|служит|это|этому|чтобы|установить Да, каким образом...? Потому что я предполагаю, что это нужно для того, чтобы установить,

do kogo należały te szczątki. к|кому|принадлежали|эти|останки кому принадлежали эти останки.

Jak to się odbywa? как|это|себя|происходит Как это происходит?

To znaczy w ogóle cel tych prac jest przede wszystkim это|значит|в|общем|цель|этих|работ|есть|прежде|всего Это значит, что цель этих работ прежде всего

zwrócenie rodzinom ofiar, które poszukują od 70 lat miejsca pochówku swoich bliskich, возвращение|семьям|жертв|которые|ищут|с|лет|место|захоронения|своих|близких возвратить семьям жертв, которые уже 70 лет ищут место захоронения своих близких,

prawa do godnego pochówku, które wtedy brutalnie tym osobom zabrano. права|на|достойного|похорона|которые|тогда|жестоко|этим|людям|забрали права на достойное погребение, которые тогда жестоко отняли у этих людей.

Bo mimo że komandora Mieszkowskiego 3 lata po egzekucji zrehabilitowano, to nie wskazano miejsca pochówku. потому что|несмотря на|что|командира|Мieszko|года|после|казни|реабилитировали|то|не|указали|место|похорона Потому что, несмотря на то, что командира Мешковского реабилитировали через 3 года после казни, место его захоронения не было указано.

I syn walczył o to przez wiele lat. W końcu ten spokój mógł uzyskać poprzez pochowanie swojego ojca. и|сын|боролся|за|это|в течение|много|лет|в|конце|этот|покой|мог|получить|через|похороны|своего|отца И сын боролся за это много лет. В конце концов, он смог обрести покой, похоронив своего отца.

Więc jakby wszystko jest nakierowane na identyfikację так что|как бы|все|есть|направлено|на|идентификацию Так что все как бы направлено на идентификацию.

osobniczą, żeby mieć pewność, że to są szczątki od tej osoby. индивидуальную|чтобы|иметь|уверенность|что|это|есть|останки|от|этой|личности индивидуально, чтобы быть уверенным, что это останки этого человека.

A technicznie: my pobieramy materiał ze szczątków, fragment kości, а|технически|мы|берем|материал|из|останков|фрагмент|кости А технически: мы берем материал из останков, фрагмент кости,

fragmenty zębów po to, żeby później porównywać to, фрагменты|зубов|для|это|чтобы|позже|сравнивать|это фрагменты зубов, чтобы потом сравнивать это,

to już oczywiście genetycy tym się zajmują, это|уже|конечно|генетики|этим|себя|занимаются это уже, конечно, генетики занимаются этим,

z profilami genetycznymi rodzin. с|профилями|генетическими|семей с генетическими профилями семей.

Czy oni byli chętni, żeby... ли|они|были|готовыми|чтобы Были ли они готовы, чтобы...

oddawać swoje próbki do badania? отдавать|свои|образцы|для|исследования сдавать свои образцы для исследования?

Żeby przeprowadzać takie badanie? чтобы|проводить|такое|исследование Чтобы проводить такое исследование?

Tak, zdecydowanie tak. I to да|определенно|так|и|это Да, определенно да. И это

było też jedno z takich mocniejszych doświadczeń, kiedy my, было|тоже|одно|из|таких|более сильных|опытов|когда|мы было одно из таких сильных переживаний, когда мы,

pracując na Łączce, mieliśmy kontakt z rodzinami. ||Лужке|||с|семьями работая на Лонжке, имели контакт с семьями.

Nawet się zaprzyjaźnialiśmy z tymi rodzinami, bo ||заводили дружбу||||потому что Мы даже подружились с этими семьями, потому что

one były jakby w tym całym procesie obecne. они|были|как бы|в|этом|целиком|процессе|присутствующие они были как бы присутствуют в этом всем процессе.

Więc to jest taka duża wartość tych badań... так что|это|есть|такая|большая|ценность|этих|исследований Так что это большая ценность этих исследований...

No że sam widziałeś na oczy ну|что|сам|видел|на|глаза Ну, что ты сам видел своими глазами

ludzi, którym poniekąd pomagałeś, tak? людей|которым|отчасти|помогал|да людей, которым ты в какой-то мере помогал, да?

Tak, no tak, zdecydowanie. No ja też jakby... да|но|так|определенно|ну|я|тоже|как бы Да, ну да, определенно. Ну я тоже как бы...

Mój dziadek zginał... był więźniem Starobielska. мой|дед|он погиб|он был|узником|Старобельска Мой дед погиб... был узником Старобельска.

Moja babcia zginęła w Kazachstanie, więc jakby rozumiem to, że моя|бабушка|она погибла|в|Казахстане|поэтому|как бы|я понимаю|это|что Моя бабушка погибла в Казахстане, так что как бы я понимаю, что

ktoś może mieć taką potrzebę кто-то|может|иметь|такую|потребность кто-то может иметь такую потребность

pochowania zmarłego swojego bliskiego i tego grobu, tego miejsca, gdzie похороны|умершего|своего|близкого|и|этого|могилы|этого|места|где похоронить умершего близкого и эту могилу, это место, где

może postawić świeczkę. может|поставить|свечку можно поставить свечку.

Ale pytałeś mnie jeszcze... но|ты спрашивал|меня|еще Но ты еще спрашивал меня...

Tak, wracając do tych informacji, jakie да|возвращаясь|к|этим|информации|какие Да, возвращаясь к той информации, которую

jesteście w stanie wyczytać ze szkieletu... вы есть|в|состоянии|прочитать|из|скелета вы можете прочитать из скелета...

Tak. No ja jako medyk sądowy да|ну|я|как|медик|судебный Да. Я как судебный медик

głównie zajmuję się opisem, interpretacją в основном|я занимаюсь|(с) собой|описанием|интерпретацией в основном занимаюсь описанием, интерпретацией

obrażeń, które na tych zwłokach, na tych szczątkach stwierdzamy, czyli... травм|которые|на|этих|трупах|на|этих|останках|мы устанавливаем|то есть повреждений, которые мы обнаруживаем на этих телах, на этих останках, то есть...

My wykonaliśmy kawał roboty, мы|выполнили|кусок|работы Мы проделали огромную работу,

zrobiliśmy potężną pracę naukową сделали|мощную|работу|научную мы сделали мощное научное исследование

i stwierdziliśmy w jaki sposób w latach powojennych и|установили|в|какой|способ|в|годах|послевоенных и выяснили, как в послевоенные годы

wykonywano karę śmierci na skazańcach. выполняли|наказание|смерти|над|осужденными исполняли смертную казнь над осужденными.

Wiemy, jakie były przepisy, jak miała wyglądać śmierć na skutek rozstrzelania, egzekucja... мы знаем|какие|были|правила|как|она должна была|выглядеть|смерть|в|результате|расстрела|казнь Мы знаем, какие были правила, как должна была выглядеть смерть в результате расстрела, казнь...

Jakie były przepisy, jaka była rzeczywistość? какие|были|правила|какая|была|реальность Какие были правила, какая была реальность?

Przepisy były takie, że to miał być pluton egzekucyjny, правила|были|такие|что|это|он должен был|быть|взвод|расстрельный Правила были таковы, что это должен был быть расстрел,

czyli miała to być taka śmierć honorowa dla żołnierza, то есть|она должна была|это|быть|такая|смерть|почетная|для|солдата то есть это должна была быть такая почетная смерть для солдата,

strzelanie z broni długiej, no стрельба|из|оружия|длинного|нет стрельба из длинного оружия, да

cały jakby był ten, ja to mówię, rytuał śmierci żołnierza. весь|как будто|был|этот|я|это|говорю|ритуал|смерти|солдата всё как будто был этот, я это называю, ритуал смерти солдата.

Strzelanie w klatkę piersiową? стрельба|в|грудь|грудную Стрельба в грудь?

Tak, dokładnie tak. Strzelanie w klatkę piersiową między innymi да|точно|так|стрельба|в|грудь|грудную|среди|прочими Да, именно так. Стрельба в грудь, среди прочего.

po to, żeby oszczędzić twarz i żeby rodzina mogła się pożegnać. No to wszystko miało jakieś tam swoje uzasadnienie. для|это|чтобы|сэкономить|лицо|и|чтобы|семья|могла|себя|попрощаться|ну|это|все|имело|какие-то|там|свои|оправдание чтобы сохранить лицо и чтобы семья могла попрощаться. Так что у всего этого было какое-то оправдание.

Tak miało być, a czego wy się dowiedzieliście? так|должно было|быть|а|чего|вы|себя|узнали Так и должно было быть, а что вы узнали?

Dowiedzieliśmy się, że w większości i to naprawdę przeważającej większości мы узнали|себя|что|в|большинстве|и|это|действительно|преобладающей|большинстве Мы узнали, что в большинстве случаев, и это действительно подавляющее большинство,

przypadków strzelano w tył głowy z broni krótkiej, случаев|стреляли|в|затылок|головы|из|оружия|короткого стреляли в затылок из короткоствольного оружия,

nie licząc się, nawet nie biorąc pod uwagę takiej możliwości, не|считая|себя|даже|не|беря|под|внимание|такой|возможности не считая, даже не принимая во внимание такую возможность,

ze te zwłoki będą wydane rodzinie. No bo jeżeli что|эти|тела|будут|выданы|семье|ну|потому что|если что эти останки будут переданы семье. Потому что если

się strzela komuś w tył głowy, to znaczy, że себя|стреляет|кому-то|в|затылок|головы|то|значит|что стреляют кому-то в затылок, это значит, что

tych zwłok się rodzinie nie wydaje. No i этих|тел|себя|семье|не|выдается|ну|и эти останки семье не передаются. Ну и

tam nie było pochówku, tam nie było pogrzebu. там|не|было|похорона|там|не|было|погребения там не было похорон, там не было погребения.

Ciała były wrzucane po prostu do wykopanego przez grabarza dzień wcześniej dołu. тела|были|выбрасываемые|||в|выкопанную|через|могильщика|день|ранее|яму Тела просто бросали в яму, выкопанную могильщиком накануне.

Rzucone w pozycjach kompletnie nieprzewidywalnych. брошенные|в|позициях|совершенно|непредсказуемых Брошенные в совершенно непредсказуемых позициях.

To nie był pogrzeb, to nie był pochówek, to było ukrycie zwłok. это|не|был|похороны|это|не|был|захоронение|это|было|укрытие|тел Это не были похороны, это не было погребение, это было сокрытие тел.

I my to tak traktujemy. и|мы|это|так|мы трактуем И мы так это воспринимаем.

Takie miejsce jak Łączka to jest pole grzebalne, które ma wszystkie cechy miejsca ukrycia zwłok, такое|место|как|Лонжка|это|есть|поле|захоронение|которое|имеет|все|признаки|места|укрытия|тел Такое место, как Łączka, это захоронение, которое имеет все признаки места укрытия тел,

nie ma nic wspólnego z pochówkiem cmentarnym. не|имеет|ничего|общего|с|захоронением|кладбищенским не имеет ничего общего с кладбищенским захоронением.

Łukasz, ty jesteś też facetem, który Лукаш|ты|ты есть|тоже|мужчиной|который Łukasz, ты тоже парень, который

zidentyfikował Inkę, идентифицировал|Инку идентифицировал Инку,

czyli Danutę Sidzikównę, zaledwie 17-letnią dziewczynę, która то есть|Дануту|Сидзиковну|всего лишь|17-летнюю|девушку|которая то есть Дануту Сидзиковну, всего лишь 17-летнюю девушку, которая

była sanitariuszką, którą zastrzelono была|санитаркой|которую|застрелили была санитаркой, которую застрелили

w gdańskim więzieniu. в|гданьском|тюрьме в гданьской тюрьме.

To też musiało być dla ciebie jakieś szczególne doświadczenie. это|тоже|должно было|быть|для|тебя|какое-то|особое|опыт Это тоже должно было быть для тебя каким-то особенным опытом.

Tak, zdecydowanie tak. да|определенно|да Да, определенно.

Myśmy z ekipą profesora Szwagrzyka odnaleźli ciało, мы|с|командой|профессора|Свагрыка|нашли|тело Мы с командой профессора Швагрыка нашли тело,

przebadaliśmy, stwierdziliśmy z prawdopodobieństwem praktycznie мы исследовали|мы установили|с|вероятностью|практически провели исследование, установили с вероятностью практически

prawie że 100 proc., że to почти|что|процентов|что|это почти 100 процентов, что это

musi być ona, tam były różne cechy identyfikacyjne, должен|быть|она|там|были|разные|признаки|идентификационные должна быть она, там были разные идентификационные признаки,

które na to wskazywały. которые|на|это|указывали которые на это указывали.

Później to zostało potwierdzone badaniami, позже|это|было|подтверждено|исследованиями Позже это было подтверждено исследованиями,

genetycznymi, potwierdziliśmy też sposób pozbawiania życia генетическими|мы подтвердили|тоже|способ|лишения|жизни генетическими, мы также подтвердили способ лишения жизни

jej przez też strzał w głowę. её|через|тоже|выстрел|в|голову ей также выстрелом в голову.

I to faktycznie, to jest taki przypadek, który и|это|фактически|это|есть|такой|случай|который И это действительно, это такой случай, который

dla nas ma duże... Mówię "dla nas" - dla mnie i dla antropolog sądowej, z którą razem pracujemy. для|нас|имеет|большое|я говорю|для|нас|для|меня|и|для|антрополога|судебного|с|которой|вместе|мы работаем для нас имеет большое... Я говорю "для нас" - для меня и для судебного антрополога, с которым мы работаем вместе.

To jest taki przypadek, który na nas zrobił duże wrażenie. это|есть|такой|случай|который|на|нас|сделал|большое|впечатление Это такой случай, который произвел на нас большое впечатление.

On też jest takim... Ja bardzo często młodzieży, bo mam spotkania z młodzieżą, он|тоже|есть|таким|я|очень|часто|молодежи|потому что|у меня есть|встречи|с|молодежью Он тоже такой... Я очень часто с молодежью, потому что у меня встречи с молодежью,

w szkole, staram się wykorzystywać te swoje doświadczenia medyczno-sądowe jakby też pozazawodowo... в|школе|я стараюсь|себя|использовать|эти|свои|опыты|||как бы|тоже|вне работы в школе, стараюсь использовать свои медицинско-судебные опыты как бы тоже вне профессии...

Ona jest takim klasycznym przykładem opresji tego systemu. она|есть|таким|классическим|примером|угнетения|этого|системы Она является классическим примером угнетения этой системы.

Młoda dziewczyna, niewinna, która nikogo nie zabijała, молодая|девушка|невинная|которая|никого|не|убивала Молодая девушка, невинная, которая никого не убивала,

wręcz przeciwnie: jako sanitariuszka jeszcze pomagała, напротив|наоборот|как|санитарка|еще|помогала наоборот: как санитарка она еще помогала,

została tak zamordowana. была|так|убитой была так убита.

Kiedy ja o tym czytałem, to dla mnie szokujące когда|я|о|этом|читал|это|для|меня|шокирующее Когда я это читал, это было для меня шокирующе.

było to, na jakiej wysokości to ciało się znajdowało это было|это|на|какой|высоте|это|тело|себя|находилось на какой высоте находилось это тело

i w jakim położeniu. Możesz też o tym dwa słowa opowiedzieć? и|в|каком|положении|ты можешь|тоже|о|этом|два|слова|рассказать и в каком положении. Можешь об этом рассказать?

Tak. Rzeczywiście grób znajdował się bardzo płytko, na да|действительно|могила|находился|себя|очень|мелко|на Да. Действительно, могила находилась очень мелко, на

chyba 30 czy 40 cm. наверное|или|см примерно 30 или 40 см.

Sytuacja była jeszcze taka bardzo symboliczna, ponieważ tam ситуация|была|еще|такая|очень|символическая|потому что|там Ситуация была еще очень символичной, потому что там

na tym cmentarzu był postawiony jej symboliczny grób, на|этом|кладбище|был|установлен|ее|символический|могила на этом кладбище был установлен ее символический могила,

bo wiadomo było, że ona... że gdzieś tam te zwłoki leżą. потому что|известно|было|что|она|что|где-то|там|эти|останки|лежат потому что было известно, что она... что где-то там эти останки лежат.

Jak się okazało: żeby przejść do jej symbolicznego grobu, trzeba było przejść как|себя|оказалось|чтобы|пройти|к|ее|символическому|могилe|нужно|было|пройти Как оказалось: чтобы пройти к ее символическому могиле, нужно было пройти

przez jej prawdziwy grób, który był pod tym chodnikiem, więc to через|её|настоящий|могила|который|был|под|этим|тротуаром|поэтому|это через её настоящий гроб, который был под этой плиткой, так что это

taki symbol jeszcze tutaj się pojawił. такой|символ|ещё|здесь|(частица)|появился такой символ ещё здесь появился.

No udało nam się te szczątki odnaleźć, ну|удалось|нам|(частица)|эти|останки|найти Ну, нам удалось найти эти останки,

udało się zidentyfikować i oby jak najwięcej takich sukcesów. удалось|(частица)|идентифицировать|и|чтобы|как|можно больше|таких|успехов удалось идентифицировать, и чтобы как можно больше таких успехов.

Łukasz, czy w twoim fachu Лукasz|ли|в|твоей|профессии Лукаш, есть ли в твоей профессии

jest w ogóle przestrzeń jakakolwiek na emocje? есть|в|вообще|пространство|какое-либо|для|эмоции вообще место для эмоций?

To jest bardzo dobre pytanie. это|есть|очень|хороший|вопрос Это очень хороший вопрос.

Dlatego że medyk sądowy musi... поэтому|что|медик|судебный|должен Потому что судебный медик должен...

Nie wiem, no, my jesteśmy środowiskiem dosyć zwartym. не|знаю|ну|мы|есть|средой|довольно|сплоченной Я не знаю, мы довольно сплоченная среда.

Znamy się wszyscy, natomiast każdy ma inną osobowość, więc każdy sobie pewnie inaczej radzi, ja mówię za siebie, знаем|себя|все|однако|каждый|имеет|другую|личность|поэтому||себе|наверное|иначе|справляется|я|говорю|за|себя Мы все знаем друг друга, но у каждого своя личность, так что каждый, вероятно, справляется по-своему, я говорю за себя,

nie wiem, jak inni. Ja uważam, że ||||я|считаю|что не знаю, как другие. Я считаю, что

każdy medyk sądowy musi mieć dwa tryby pracy: каждый|медик|судебный|должен|иметь|два|режима|работы каждый судебно-медицинский эксперт должен иметь два режима работы:

tryb on i tryb off. режим|включен|и|режим|выключен режим включен и режим выключен.

Off, kiedy emocje są wyłączane i tutaj выключен|когда|эмоции|они|выключаются|и|здесь Выключен, когда эмоции отключены и здесь

nie, żebym chciał przed tobą udawać jakiegoś twardziela, не|чтобы я|хотел|перед|тобой|притворяться|каким-то|крутым парнем не для того, чтобы притворяться перед тобой каким-то крутым,

tylko tak rzeczywiście jest. Po prostu emocjami się nie pracuje. только|так|действительно|есть|||эмоциями|себя|не|работает просто так на самом деле есть. С эмоциями просто не работают.

Ja robię swoje, ja jestem robotem, ja jestem techniczny. я|делаю|свое|я|я есть|робот|я|я есть|технический Я делаю свое, я робот, я технический.

Ja wykonuję swoje czynności. я|выполняю|свои|действия Я выполняю свои действия.

Natomiast moim zdaniem ważne jest, żeby w tym wszystkim однако|моим|мнением|важно|есть|чтобы|в|этом|всем Однако, на мой взгляд, важно, чтобы в этом всем

nie zatracić tych emocji. To znaczy się... Trzeba не|потерять|этих|эмоций|это|значит|себя|нужно не потерять эти эмоции. То есть... Нужно

umieć... Niedobrze by było bezrefleksyjnie przechodzić obok tej pracy. уметь|плохо|бы|было|бездумно|проходить|мимо|этой|работе уметь... Плохо было бы бездумно проходить мимо этой работы.

Trzeba umieć też dosyć sprawnie tym włącznikiem on/off operować. нужно|уметь|тоже|довольно|быстро|этим|выключателем|||управлять Нужно уметь также довольно ловко управлять этим выключателем on/off.

No np. robię sekcję zwłok chłopca potrąconego przez samochód, ну|например|я делаю|секцию|трупа|мальчика|сбитого|на|автомобиле Ну например, я делаю вскрытие тела мальчика, сбитого машиной,

po sekcji matka chce ze mną porozmawiać. после|секции|мать|она хочет|со|мной|поговорить после вскрытия мать хочет поговорить со мной.

I ona mnie pyta, jak zmarł, czy się nie męczył, czy można go było uratować. и|она|меня|спрашивает|как|он умер|ли|себя|не|он мучился|ли|можно|его|было|спасти И она меня спрашивает, как он умер, мучился ли он, можно ли было его спасти.

To są pytania, które są dla niej najistotniejsze w życiu. это|есть|вопросы|которые|есть|для|неё|самые важные|в|жизни Это те вопросы, которые для нее наиболее важны в жизни.

No właśnie. W tej sytuacji nie powinieneś być automatem. ну|именно|в|этой|ситуации|не|ты должен|быть|автоматом Вот именно. В этой ситуации ты не должен быть автоматом.

No właśnie. Wtedy trzeba włączyć tryb on. Ja jestem lekarzem, ja mam ну|именно|тогда|нужно|включить|режим|он|я|есть|врачом|я|имею Вот именно. Тогда нужно включить режим «включено». Я врач, я должен

w sobie wrażliwość lekarską. в|себе|чувствительность|врачебная в себе врачебную чувствительность.

Ja muszę pokazać tej matce, że... я|должен|показать|этой|матери|что Я должен показать этой матери, что...

że... ja mam w sobie empatię. что|я|имею|в|себе|эмпатию что... у меня есть эмпатия.

Że ja... ja ją rozumiem. что|я|я|её|понимаю Что я... я её понимаю.

Że tak naprawdę... Żeby ona miała przede wszystkim poczucie, że... что|так|на самом деле|чтобы|она|имела|прежде|всего|чувство|что Что на самом деле... Чтобы она прежде всего чувствовала, что...

mimo że to dziecko trafiło na stół sekcyjny, trafiło na несмотря на|что|это|ребенок|попало|на|стол|секционный|попало|на несмотря на то, что этот ребенок попал на операционный стол, он попал на

tę potwornie inwazyjną procedurę, jaką jest sekcja zwłok, эту|ужасно|инвазивную|процедуру|какую|есть|вскрытие|трупов эту ужасно инвазивную процедуру, которой является вскрытие,

to ciało było traktowane z należnym szacunkiem. это|тело|было|обращено|с|должным|уважением это тело было обработано с должным уважением.

Jest jakiś taki stereotyp medyka sądowego есть|какой-то|такой|стереотип|медика|судебного Существует такой стереотип судебно-медицинского эксперта

w kryminałach, nie wiem czemu, в|криминалах|не|знаю|почему в криминальных романах, не знаю почему,

jakiegoś takiego ponurego człowieka z dziwnym poczuciem humoru, palącego papierosa... какого-то|такого|мрачного|человека|с|странным|чувством|юмора|курящего|сигарету какого-то мрачного человека с странным чувством юмора, курящего сигарету...

No tak, jeszcze pewnie alkoholika. ну|да|еще|наверное|алкоголика Ну да, еще, наверное, алкоголика.

Alkoholika, który z lekceważniem podchodzi do śmierci, do zwłok. алкоголик|который|с|пренебрежением|подходит|к|смерти|к|телам Алкоголик, который с пренебрежением относится к смерти, к трупам.

Staramy się z tym stereotypem walczyć, мы стараемся|себя|с|этим|стереотипом|бороться Мы стараемся бороться с этим стереотипом,

ze względu na rodziny, żeby one wiedziały tak naprawdę, że my jesteśmy lekarzami, из-за|соображений|на|семьи|чтобы|они|знали|так|на самом деле|что|мы|мы есть|врачами из-за семей, чтобы они действительно знали, что мы врачи,

mamy w sobie lekarską wrażliwość мы имеем|в|себе|врачебную|чувствительность у нас есть врачебная чувствительность.

i dla nas zwłoki... Traktujemy je zawsze z należnym szacunkiem. и|для|нас|трупы|мы относимся|их|всегда|с|должным|уважением и для нас тела... Мы всегда относимся к ним с должным уважением.

I nie chciałbym po sobie pozostawiać takiego wrażenia w tej zrozpaczonej matce, и|не|я хотел бы|после|себя|оставлять|такого|впечатления|в|этой|отчаявшейся|матери И я не хотел бы оставлять такое впечатление у этой отчаявшейся матери,

że jej dziecko trafiło w ręce jakiegoś... jakiejś osoby... что|её|ребёнок|попало|в|руки|какого-то|какой-то|личности что ее ребенок попал в руки какого-то... какого-то человека...

Bezdusznej niemalże. бездушной|почти Бездушного почти.

Bezdusznej, tak. бездушной|так Бездушной, да.

Także ten tryb on/off. Zwłaszcza, że my przecież mamy rodziny, mamy dzieci. также|этот|режим|||особенно|что|мы|ведь|имеем|семьи|имеем|дети Также этот режим включения/выключения. Особенно, что у нас ведь есть семьи, у нас есть дети.

Musimy normalnie funkcjonować, мы должны|нормально|функционировать Мы должны нормально функционировать,

natomiast rzeczywiście w pracy emocje są wyłączone. однако|действительно|в|работе|эмоции|есть|выключены однако действительно на работе эмоции выключены.

Całkowicie. совершенно Совершенно.

Udaje ci się nie przenosić w żaden sposób pracy do domu? удается|тебе|себе|не|переносить|в|никакой|способ|работы|в|дом Тебе удается не переносить работу домой?

Czy to jednak jakoś rzutuje? Czy jednak płacisz jakąkolwiek cenę? ли|это|однако|как-то|сказывается|ли|однако|ты платишь|какую-либо|цену Но это как-то сказывается? Ты платишь какую-то цену?

Na pewno płacę. Na pewno się jakoś to przekłada na на|уверенно|я плачу|на|уверенно|себе|как-то|это|сказывается|на Я определенно плачу. Это определенно как-то сказывается на

nasze życie prywatne. наше|жизнь|частное наша личная жизнь.

Zwłaszcza że pracę przynosi się do domu. особенно|что|работу|приносит|себя|в|дом Тем более что работу приносят домой.

Specyfiką medyka sądowego jest to, że my robimy swoje w pracy, ale przynosimy pewne dokumenty, czyli ta спецификой|медика|судебного|есть|это|что|мы|делаем|свое|в|работе|но|приносим|некоторые|документы|то есть|эта Специфика судебного медика заключается в том, что мы делаем свою работу на месте, но приносим некоторые документы, то есть эта

praca zawodowa nam się troszeczkę z życiem... Ten taki работа|профессиональная|нам|себя|немного|с|жизнью|этот|такой профессиональная работа немного пересекается с жизнью... Вот такая

work life balance mi przynajmniej nie wychodzi. работа|жизнь|баланс|мне|по крайней мере|не|получается баланс между работой и личной жизнью у меня, по крайней мере, не получается.

I nam się to miesza. и|нам|себе|это|мешается И у нас это смешивается.

Natomiast, no, musimy normalnie jakby funkcjonować, tak? No i... однако|ну|мы должны|нормально|как бы|функционировать|да|ну|и Тем не менее, мы должны нормально функционировать, да? Ну и...

I tyle no. и|столько|ну И всё.

Wnioskuję z tego, co mówisz, że... Bo oczywiście nie masz łatwego fachu, natomiast я делаю вывод|из|этого|что|ты говоришь|что|потому что|конечно|не|у тебя есть|легкого|ремесла|однако Я делаю вывод из того, что ты говоришь, что... Потому что, конечно, у тебя нелегкая работа, но

to jest chyba taka robota, która od czasu do czasu это|есть|наверное|такая|работа|которая|от|времени|до|времени это, наверное, такая работа, которая время от времени

potrafi dać człowiekowi wiele satysfakcji. может|дать|человеку|много|удовлетворения может приносить человеку много удовлетворения.

Kiedy chociażby, no, udaje się когда|хотя бы|ну|удается|это Когда, например, ну, удается

w jakiś sposób pomóc rodzinie. в|какой-то|способ|помочь|семье как-то помочь семье.

Jakie sytuacje właśnie tobie dają najwięcej tej satysfakcji? Kiedy sobie какие|ситуации|именно|тебе|дают|больше всего|этой|удовлетворения|когда|себе Какие ситуации приносят тебе больше всего удовлетворения? Когда ты

myślisz, że ta robota ma po prostu duży sens? ты думаешь|что|эта|работа|имеет|||большой|смысл думаешь, что эта работа просто имеет большой смысл?

Satysfakcję zawodową dają mi sytuacje, kiedy wiem, że dobrze wykonałem swoją pracę. удовлетворение|профессиональное|дают|мне|ситуации|когда|я знаю|что|хорошо|я выполнил|свою|работу Профессиональное удовлетворение мне приносят ситуации, когда я знаю, что хорошо выполнил свою работу.

I że jest efekt pod postacią tego, że и|что|есть|эффект|под|видом|этого|что И что есть эффект в том, что

zabójca, bandyta trafia za kratki. убийца|бандит|попадает|за|решетки убийца, бандит попадает за решетку.

Na przykład, w zasadzie jest tak, że jak robię sekcję, no to jakby ja tę całą sprawę zostawiam gdzieś tam w pracy. на|пример|в|принципе|есть|так|что|как|я делаю|секцию|ну|то|как бы|я|эту|всю|дело|я оставляю|где-то|там|в|работе Например, в принципе так, что когда я делаю секцию, то как бы я оставляю всю эту работу где-то там на работе.

Jeżeli nawet w domu nad nią myślę, to myślę nad nią bardziej technicznie, если|даже|в|доме|над|ней|я думаю|то|я думаю|над|ней|более|технически Если даже я думаю о ней дома, то я думаю о ней более технически,

jak coś tam napisać. I kompletnie bezemocjonalnie. Natomiast как|что-то|там|написать|и|совершенно|безэмоционально|однако как-то что-то написать. И совершенно безэмоционально. Однако

były takie przypadki zabójstwa, na przykład przypadkowych ofiar, młodych osób были|такие|случаи|убийства|на|пример|случайных|жертв|молодых|людей были такие случаи убийств, например, случайных жертв, молодых людей

przez sprawcę, który nie był wykryty przez jakiś okres czasu. через|преступника|который|не|был|обнаружен|через|какой-то|период|времени со стороны преступника, который не был обнаружен в течение какого-то времени.

I ja mam wtedy takie poczucie, że tam są jakieś niedomknięte drzwi, które... и|я|имею|тогда|такое|чувство|что|там|есть|какие-то|незакрытые|двери|которые И у меня тогда возникает такое чувство, что там есть какие-то незакрытые двери, которые...

Że coś mi nie daje spokoju, tak? I na przykład pamiętam taki przypadek, że что|что-то|мне|не|дает|покоя|да|и|на|пример|я помню|такой|случай|что Что-то меня не оставляет в покое, да? И, например, я помню такой случай, что

przez cały weekend przesiedziałem przed telewizorem, bo to była sprawa medialna, gdzie przez cały czas było nadawane, через|весь|уикенд|я просидел|перед|телевизором|потому что|это|была|дело|медийное|где|через|все|время|было|передавалось всю выходные я просидел перед телевизором, потому что это было медийное дело, где всё время шло вещание,

na telefonach, z policją, z prokuraturą. на|телефонах|с|полицией|с|прокуратурой по телефонам, с полицией, с прокуратурой.

I czekałem, aż te drzwi będą zamknięte, aż ten sprawca będzie złapany. I wtedy и|я ждал|пока|эти|двери|будут|закрыты|пока|этот|преступник|будет|пойманный|и|тогда И я ждал, пока эти двери закроются, пока преступник будет пойман. И тогда

czuję satysfakcję, tak? Że ktoś, kto ma siedzieć w więzieniu, do niego trafia. я чувствую|удовлетворение|да|что|кто|кто|должен|сидеть|в|тюрьме|к|нему|попадает Я чувствую удовлетворение, да? Что кто-то, кто должен сидеть в тюрьме, туда попадает.

I jest to dzięki mojej pracy. Między innymi, bo oczywiście to jest и|это|это|благодаря|моей|работе|среди|прочим|потому что|конечно|это|есть И это благодаря моей работе. Среди прочего, потому что, конечно, это

praca mnóstwa osób - policji, techników, kryminalistyki, prokuratorów. работа|множества|людей|полиции|техников|криминалистики|прокуроров работа множества людей - полиции, техников, криминалистов, прокуроров.

No tak, ale z całą pewnością też się do tego przyczyniłeś. ну|да|но|с|всей|уверенностью|тоже|себя|к|этому|ты способствовал Ну да, но ты, безусловно, тоже к этому способствовал.

No tak, jeżeli ja znajdę na ciele ślad DNA i później dzięki temu ten człowiek ну|так|если|я|найду|на|теле|след|ДНК|и|потом|благодаря|этому|этот|человек Ну да, если я найду на теле след ДНК и потом благодаря этому этот человек

trafi do więzienia, no to ja mam satysfakcję, że попадет|в|тюрьму|ну|то|я|имею|удовлетворение|что попадет в тюрьму, то я испытываю удовлетворение от того, что

dobrze wykonałem swoją robotę. хорошо|выполнил|свою|работу хорошо выполнил свою работу.

Łukasz, wielki szacun dla ciebie za to, co robisz. Лукаш|большой|респект|для|тебя|за|то|что|делаешь Лукаш, большое уважение к тебе за то, что ты делаешь.

Dziękuję. спасибо Спасибо.

Dziękuję ci pięknie za spotkanie, dziękuję za rozmowę. спасибо|тебе|прекрасно|за|встречу|спасибо|за|разговор Большое спасибо за встречу, спасибо за разговор.

Dziękuję bardzo. спасибо|большое Большое спасибо.

PAR_TRANS:gpt-4o-mini=8.8 PAR_CWT:AvJ9dfk5=12.0 ru:AvJ9dfk5 openai.2025-02-07 ai_request(all=254 err=0.00%) translation(all=507 err=0.00%) cwt(all=3953 err=1.59%)