Wit-Rusland is er klaar mee
Vitis|Rusija||||
||is|it|done|with
Weißrussland ist fertig mit ihm
Bielorrusia ha terminado
La Biélorussie en a fini avec elle
Baltarusija su tuo baigė
A Bielorrússia está farta
Belarus is done with it.
Dit zijn geen fijne beelden, maar wel de realiteit.
||||||||thực tế
These|are|no|pleasant|images|but|indeed|the|reality
Tai nėra malonūs vaizdai, bet tai realybė.
These are not pleasant images, but they are the reality.
Opgepakte en weer vrijgelaten demonstranten in Wit-Rusland die hun verwondingen laten zien...
bị bắt||||||||||||
Arrested|and|again|released|demonstrators|in|||who|their|injuries|let|see
Sulaikyti ir vėl išlaisvinti protestuotojai Baltarusijoje, kurie rodo savo sužeidimus...
Manifestantes detidos e libertados na Bielorrússia mostram seus ferimentos...
Arrested and released demonstrators in Belarus showing their injuries...
...na zwaar te zijn mishandeld in de gevangenis.
||||bị ngược đãi|||
after|severely|to|been|abused|in|the|prison
...after being severely beaten in prison.
Tsja, Wit-Rusland. Daar is heel veel aan de hand.
Ừ|||||||||
well|||There|is|very|much|at|the|hand
Well, Belarus. There is a lot going on there.
Valse verkiezingen, grote protesten, geweld, arrestaties, mishandelingen...
||||||lạm dụng
False|elections|large|protests|violence|arrests|abuses
Fake elections, large protests, violence, arrests, abuses...
...en deze drie vrouwen lijnrecht tegenover deze man...
||||thẳng thắn|||
and|these|three|women|directly|opposite|this|man
...and these three women directly opposite this man...
...president Loekasjenko.
|Lukashenko
president|Lukashenko
...President Lukashenko.
Bijnaam: de laatste dictator van Europa.
Nickname|the|last|dictator|of|Europe
Nickname: the last dictator of Europe.
Om al dat nieuws uit dat land met bijna 10 miljoen inwoners...
To|all|that|news|from|that|country|with|almost|million|inhabitants
To cover all that news from that country with nearly 10 million inhabitants...
...ingeklemd tussen de EU en Rusland te kunnen volgen, leggen we je de basis uit.
squeezed|between|the|EU|and|Russia|to|be able to|follow|we lay|we|you|the|basis|out
...to be able to follow the situation squeezed between the EU and Russia, we explain the basics to you.
Dit is Wit-Rusland in een paar minuten.
This|is|||in|a|few|minutes
This is Belarus in a few minutes.
Het verhaal van Loekasjenko begint in 1994.
The|story|of|Lukashenko|begins|in
The story of Lukashenko begins in 1994.
Dat betekent dat elke Wit-Rus onder de 30 geen ander Wit-Rusland kent dan onder Loekasjenko.
That|means|that|every|||under|the|no|other|||knows|than|under|Lukashenko
That means that every Belarusian under 30 knows no other Belarus than under Lukashenko.
Alsof Rutte al jouw hele leven aan de macht zou zijn.
As if|Rutte|already|your|whole|life|in|the|power|would|be
As if Rutte had been in power your entire life.
Maar eerst... wat eraan voorafging.
But|first|what|to it|preceded
But first... what preceded it.
Een geschiedenis die er niet om liegt.
A|history|that|about|not|around|lies
A history that does not lie.
Wat nu Wit-Rusland heet, was sinds de middeleeuwen altijd al onderdeel van dan weer die...
What|now|||is called|was|since|the|Middle Ages|always|already|part|of|then|again|those
What is now called Belarus has always been part of that...
...en dan weer die grootmacht, van oost tot west.
and|then|again|that|superpower|from|east|to|west
...and then that great power, from east to west.
En dan de 20ste eeuw.
And|then|the|20th|century
And then the 20th century.
In de Eerste Wereldoorlog wordt Wit-Rusland...
In|the|First|World War|is||
In World War I, Belarus...
...in tweeën gespleten door het Duits-Russische front.
in|two|split|by|the|||front
...is split in two by the German-Russian front.
Na de oorlog is het al heel even een onafhankelijke staat...
After|the|war|is|it|already|very|briefly|an|independent|state
After the war, it is briefly an independent state...
...maar wordt het al snel bezet door het Poolse leger.
but|is|it|already|soon|occupied|by|the|Polish|army
...but is soon occupied by the Polish army.
Daarna komt het Rode Leger eroverheen...
Then|comes|the|Red|Army|over it
Then the Red Army comes in...
...en wordt Wit-Rusland onderdeel van de Sovjet-Unie.
and|becomes|||part|of|the||
...and Belarus becomes part of the Soviet Union.
In de Tweede Wereldoorlog is Wit-Rusland...
In|the|Second|World War|is||
During World War II, Belarus is...
...een van de zwaarst getroffen landen...
one|of|the|hardest|affected|countries
...one of the hardest hit countries...
...onder de bezetting van nazi-Duitsland.
under|the|occupation|of||
...under the occupation of Nazi Germany.
Een kwart van alle Wit-Russen overleeft het niet.
A|quarter|of|all|||survives|it|not
A quarter of all Belarusians do not survive.
Om na de oorlog weer tientallen jaren...
To|after|the|war|again|dozens|years
To be under the communist influence of Moscow again for decades after the war...
...onder de communistische invloed van Moskou te staan.
under|the|communist|influence|of|Moscow|to|stand
...estar sob a influência comunista de Moscou.
...And oh yes... Chernobyl.
En oh ja... Tsjernobyl.
And|oh|yes|Chernobyl
The nuclear disaster in Ukraine was also the nuclear disaster of Belarus.
De kernramp van Oekraïne was ook de kernramp van Wit-Rusland.
The|nuclear disaster|of|Ukraine|was|also|the|nuclear disaster|of||
The radioactive wind blew across the border...
De radioactieve wind waaide over de grens...
The|radioactive|wind|blew|over|the|border
...waardoor in Wit-Rusland méér radioactieve neerslag neerdaalde dan in Oekraïne zelf.
which caused|in|||more|radioactive|precipitation|fell|than|in|Ukraine|itself
...which caused more radioactive precipitation to fall in Belarus than in Ukraine itself.
Inclusief heel veel slachtoffers en door straling onbewoonbaar land.
Including|very|many|victims|and|by|radiation|uninhabitable|land
Including a lot of victims and land rendered uninhabitable by radiation.
Dat was 20ste eeuw tot dan toe.
That|was|20th|century|until|then|so far
That was the 20th century up to that point.
En dan vanaf de jaren 90: Loekasjenko.
And|then|from|the|years|Lukashenko
And then from the 1990s: Lukashenko.
In 1991 valt de Sovjet-Unie...
In|falls|the||
In 1991, the Soviet Union collapses...
...en wordt Wit-Rusland onafhankelijk.
and|becomes|||independent
...and Belarus becomes independent.
Dit is hun nieuwe vlag...
This|is|their|new|flag
This is their new flag...
...die ze ook al even gebruikten in 1918, toen het heel even onafhankelijk was, en tijdens de Duitse bezetting.
which|they|also|already|for a while|used|in|when|it|very|briefly|independent|was|and|during|the|German|occupation
...which they also used for a while in 1918, when it was briefly independent, and during the German occupation.
In 1994 zijn er voor het eerst presidentsverkiezingen.
In|are|there|for|the|first|presidential elections
In 1994, the first presidential elections are held.
En die wint de populaire Sovjet-gezinde communist Loekasjenko met grote meerderheid.
And|he|wins|the|popular|||communist|Lukashenko|with|large|majority
E o popular comunista pró-soviético Lukashenko venceu por grande maioria.
And the popular Soviet-aligned communist Lukashenko wins by a large majority.
Maar dat waren ook meteen de laatste eerlijke, open en democratische verkiezingen in het land.
But|that|were|also|immediately|the|last|honest|open|and|democratic|elections|in|the|country
Mas essas também foram as últimas eleições justas, abertas e democráticas no país.
But those were also the last honest, open, and democratic elections in the country.
Want Loekasjenko trekt zijn eigen semi-communistische pad.
Because|Lukashenko|follows|his|own|||path
Porque Lukashenko está traçando seu próprio caminho semicomunista.
Because Lukashenko is following his own semi-communist path.
Hij vervangt de vlag van het trotse onafhankelijke Wit-Rusland...
He|replaces|the|flag|of|the|proud|independent||
He replaces the flag of proud independent Belarus...
...voor een vlag die sterk lijkt op de vlag uit de Sovjet-tijd.
for|a|flag|that|strongly|resembles|on|the|flag|from|the||
...para uma bandeira muito semelhante à bandeira da era soviética.
...with a flag that strongly resembles the flag from the Soviet era.
Er komt een einde aan de voorzichtig ingezette democratiseringsprocessen...
There|comes|an|end|to|the|cautiously|initiated|democratization processes
An end comes to the cautiously initiated democratization processes...
...Loekasjenko trekt meer en meer macht naar zich toe en zet de oppositie buitenspel.
Lukashenko|pulls|more|and|more|power|towards|himself|to|and|puts|the|opposition|out of play
...Lukashenko is consolidating more and more power and sidelining the opposition.
En hoe.
And|how
And how.
Hij sluit ze op, mishandelt ze, jaagt ze het land uit of ze verdwijnen op mysterieuze wijze.
He|locks|them|up|mistreats|them|drives|them|the|country|out|or|they|disappear|in|mysterious|ways
He locks them up, mistreats them, chases them out of the country, or they disappear in mysterious ways.
En voor zichzelf regelt hij dat hij er telkens weer een termijn aan vast kan plakken.
And|for|himself|arranges|he|that|he|there|each time|again|a|deadline|to|firmly|can|attach
And he arranges for himself to be able to attach another term each time.
En in alle daaropvolgende verkiezingen wordt hij telkens met iets van driekwart tot 80 procent van de stemmen herkozen.
And|in|all|subsequent|elections|is|he|each time|with|something|of|three-quarters|to|percent|of|the|votes|re-elected
And in all subsequent elections, he is re-elected with something like three-quarters to 80 percent of the votes.
Maar het zaakje stinkt.
But|the|little matter|stinks
Mas a coisa fede.
But the matter stinks.
Internationale waarnemers concluderen in 2006 dat de verkiezingsuitslag frauduleus is.
International|observers|conclude|in|that|the|election result|fraudulent|is
International observers conclude in 2006 that the election results are fraudulent.
En in 2010 wéér.
And|in|again
And again in 2010.
En dan zijn veel Wit-Russen het al zat.
And|then|are|many|||it|already|tired
And by then many Belarusians are already fed up.
Duizenden mensen gaan de straat op en Loekasjenko laat zien hoe hij aan zijn bijnaam komt.
Thousands|people|go|the|street|on|and|Lukashenko|shows|how|how|he|to|his|nickname|comes
Milhares de pessoas saem às ruas e Lukashenko mostra como ganhou o apelido.
Thousands of people take to the streets and Lukashenko shows how he got his nickname.
Oppositieleden worden in elkaar geslagen en opgesloten, net als honderden andere tegenstanders.
Opposition members|are|in|each other|beaten|and|imprisoned|just|like|hundreds|other|opponents
Opposition members are beaten and imprisoned, just like hundreds of other opponents.
Onder wie journalisten, mensenrechten- activisten en intellectuelen.
Among|whom|journalists|||and|intellectuals
Among them are journalists, human rights activists, and intellectuals.
En zo zorgt Loekasjenko ervoor dat alles blijft zoals het was.
And|so|ensures|Lukashenko|for that|that|everything|remains|as|it|was
E assim Lukashenko garante que tudo permaneça como estava.
And so Lukashenko ensures that everything remains as it was.
Maar hij verliest zijn populariteit bij het volk.
But|he|loses|his|popularity|with|the|people
But he is losing his popularity with the people.
In het buitenland probeert hij intussen zowel de EU als Rusland te vriend te houden...
In|the|foreign country|tries|he|meanwhile|both|the|EU|and|Russia|to|friendly|to|keep
No exterior, ele tenta fazer amizade com a UE e a Rússia...
Meanwhile, abroad he tries to keep both the EU and Russia on his side...
...in een politiek schaakspel van een beetje geven en nemen.
in|a|political|chess game|of|a|little|giving|and|taking
... em um jogo de xadrez político de um pouco de dar e receber.
...in a political chess game of a bit of give and take.
Vooral ook om zijn eigen macht te behouden.
Especially|also|to|his|own|power|infinitive marker|maintain
Especialmente para manter seu próprio poder.
Especially to maintain his own power.
In 2015 wordt Loekasjenko weer 'herkozen'.
In|is|Lukashenko|again|'re-elected'
Em 2015, Lukashenko é 'reeleito' novamente.
In 2015, Lukashenko is 're-elected' again.
Protesten daartegen drukt hij de kop in, maar als in 2020, nu dus...
Protests|against that|suppresses|he|the|head|in|but|as|in|now|so
Ele reprime protestos contra isso, mas como em 2020, agora...
He suppresses protests against it, but as in 2020, now...
...hij wéér met overmacht gekozen lijkt te zijn...
he|again|with|superior force|chosen|seems|to|be
...he again seems to have been elected by a landslide...
...komt er echt iets los bij de Wit- Russen dat we nooit eerder zagen.
comes|there|really|something|loose|among|the|||that|we|never|before|saw
...something is really happening with the Belarusians that we have never seen before.
Dit keer is alles anders.
This|time|is|everything|different
This time everything is different.
In het begin nog niet. Loekasjenko schakelt op zijn gebruikelijke manier zijn concurrentie uit...
In|the|beginning|not yet|not|Lukashenko|eliminates|in|his|usual|way|his|competition|out
At first not yet. Lukashenko eliminates his competition in his usual way...
...en met intimidatie en geweld probeert hij het volk koest te houden.
and|with|intimidation|and|violence|tries|he|the|people|subdued|to|keep
...and with intimidation and violence he tries to keep the people subdued.
Maar dat lukt niet.
But|that|works|not
But that is not working.
Dat heeft alles te maken met deze drie vrouwen...
That|has|everything|to|do|with|these|three|women
That has everything to do with these three women...
...de vrouwen van opgesloten of verjaagde oppositieleden.
the|women|of|imprisoned|or|expelled|opposition members
...the women of imprisoned or exiled opposition members.
Zij hebben nu de handen ineen geslagen met maar één boodschap: nieuwe vrije verkiezingen.
They|have|now|the|hands|together|joined|with|but|one|message|new|free|elections
They have now joined forces with just one message: new free elections.
Ze krijgen de grootste protesten in het land ooit op de been.
They|receive|the|largest|protests|in|the|country|ever|on|the|feet
They are mobilizing the largest protests in the country's history.
Loekasjenko heeft hun invloed totaal onderschat.
Lukashenko|has|their|influence|totally|underestimated
Lukashenko has completely underestimated their influence.
Veel Wit-Russen zijn bereid hem te trotseren, met alle mogelijke gevolgen van dien.
Many|||are|willing|him|to|defy|with|all|possible|consequences|of|that
Many Belarusians are willing to confront him, with all possible consequences.
Maar in plaats van af te schrikken, lijken deze beelden de demonstranten meer te motiveren dan ooit.
But|in|place|of||to|||||||||motivate|than|ever
But instead of deterring them, these images seem to motivate the demonstrators more than ever.
Loekasjenko wil hoe dan ook aan de macht blijven.
Lukashenko|wants|no matter how|then|also|in|the|power|to remain
Lukashenko quer permanecer no poder não importa o que aconteça.
Lukashenko wants to stay in power at all costs.
Veel hangt ook af van die twee reusachtige machtsblokken naast hem.
Much|depends|also|on|from|those|two|gigantic|power blocks|next to|him
Muito também depende desses dois enormes blocos de poder próximos a ele.
Much also depends on those two gigantic power blocs next to him.
Door alle mishandelingen en mensen- rechtenschendingen is de EU klaar met hem...
Due to|all|abuses|and||rights violations|is|the|EU|done|with|him
Due to all the abuses and human rights violations, the EU is done with him...
...ze hebben ook al sancties afgekondigd.
they|have|also|already|sanctions|announced
...they have also already imposed sanctions.
Dus klopt Loekasjenko nu aan bij Rusland...
So|is knocking|Lukashenko|now|at|with|Russia
So Lukashenko is now knocking on Russia's door...
...dat heeft gezegd hem te willen helpen. Wat dat precies betekent is nog de vraag.
that|has|said|him|to|want|help|What|that|exactly|means|is|still|the|question
...which has said it wants to help him. What that exactly means is still the question.
Dat is waar de Wit-Russen nu staan.
That|is|where|the|||now|stand
É onde os bielorrussos estão agora.
That is where the Belarusians currently stand.
Het is afwachten of de komende hoofdstukken in het verhaal van Wit-Rusland iets rustiger zullen verlopen.
It|is|waiting|whether|the|upcoming|chapters|in|the|story|of|||somewhat|more peacefully|will|unfold
It remains to be seen whether the upcoming chapters in the story of Belarus will unfold more calmly.
Tot zover de basics, vergeet niet te liken en als je dat nog niet hebt gedaan: abonneren.
So|far|the|basics|forget|not|to|like|and|if|you|that|yet|not|have|done|subscribe
So far the basics, don't forget to like and if you haven't done so yet: subscribe.
SENT_CWT:AFkKFwvL=4.36 PAR_TRANS:gpt-4o-mini=3.73
en:AFkKFwvL
openai.2025-01-22
ai_request(all=110 err=0.00%) translation(all=91 err=1.10%) cwt(all=869 err=7.59%)
