65. Στο νεροπρίονο At the|water saw 65. In der Wassermühle 65. Dans le moulin à eau 65. At the sawmill

Την ώρα που ο δασάρχης έλεγε αυτά, είχαν μπει μέσα στο δάσος. The|time|when|the|forest ranger|was saying|these|had|entered|inside|into the|forest At the moment the forest ranger was saying this, they had entered the forest. Πρώτα πέρασαν ώρα πολλή μέσα από πεύκα· ύστερα, αφού προχώρησαν πιο ψηλά, μπήκαν στα λυγερά και τα ίσια έλατα. First|they passed|time|much|through|from|pines|then|after|they advanced|more|uphill|they entered|into the|slender|and|the|straight|firs First, they spent a long time among the pines; then, after moving higher, they entered the slender and straight firs.

—Ακόμη ψηλότερα από 'δώ, είπε ο δασάρχης, είναι ένα δάσος από οξιές· μα τώρα θα μείνουμε εδώ στο πριόνι. Even|higher|than|here|said|the|forest ranger|there is|a|forest|of|beech trees|but|now|will|we stay|here|at the|sawmill —Even higher than here, said the forest ranger, there is a forest of beeches; but now we will stay here at the saw. Φτάσαμε. We arrived We have arrived.

--- ---

Το νεροπρίονο δούλευε όπως ένας μύλος. The|water saw|worked|like|a|mill The sawmill worked like a mill. Το νερό έπεφτε από ένα κανάλι και με την ορμή του κινούσε ένα μεγάλο ορθό πριόνι. The|water|was falling|from|a|channel|and|with|the|momentum|it|was moving|a|large|vertical|saw The water fell from a channel and with its force moved a large vertical saw. Όλους τους κορμούς, που έκοβαν οι λοτόμοι στο δάσος, τους έφερναν εκεί. All|the|trunks|that|were cutting|the|loggers|in the|forest|them|were bringing|there All the logs that the lumberjacks cut in the forest were brought there. Το πριόνι τούς έσκιζε κι έφτιαχναν απ' αυτούς την ξυλεία· σανίδες, πάτερα, μαδέρια. The|saw|them|tore|and|they made|from|them|the|timber|boards|beams|planks The saw split them and they made lumber from them; boards, beams, planks.

Πόση ξυλεία ήταν εκεί! How much|lumber|was|there How much timber was there! Την είχαν στοιβαγμένη σε μεγάλους σωρούς· πάντα το πριόνι έκοβε και πάντα κουβαλούσαν. It|had|stacked|in|large|piles|always|the|saw|cut|and|always|carried They had it stacked in large piles; the saw was always cutting and they were always carrying.

--- ---

Ένα κλαράκι βγαίνει στη γη και σε σαράντα πενήντα χρόνια δίνει αυτά τα μεγάλα μαδέρια. A|little twig|comes out|in the|ground|and|in|forty|fifty|years|gives|these|the|large|planks A little twig comes out of the ground and in forty to fifty years it gives these large planks.

Πόσα καλά θα δώσουν στους ανθρώπους αυτά τα ξύλα! How many|good things|will|give|to the|people|these|the|woods How many good things will these woods provide for people! Τα πάνε για να γίνουν σπίτια, καράβια, εκκλησίες, γεφύρια. They|go|to|(particle for subjunctive)|become|houses|ships|churches|bridges They are going to become houses, ships, churches, bridges. Για να κάνουν αμάξια, έπιπλα, κουτιά, βαρέλια, κουπιά, καλάθια, βιβλία. To|(particle for infinitive)|make|cars|furniture|boxes|barrels|oars|baskets|books To make cars, furniture, boxes, barrels, oars, baskets, books.

Χίλια πράματα θα γίνουν με τούτη την ξυλεία, βαριά κι ελαφρά, από το μεγαλύτερο ως το μικρότερο· από το κατάρτι του καραβιού ως τις μικρές ξυλόπροκες που καρφώνουν τα παπούτσια. Thousand|things|will|happen|with|this|the|timber|heavy|and|light|from|the|largest|to|the|smallest|from|the|mast|of|ship|to|the|small|wooden pegs|that|nail|the|shoes A thousand things will be made with this timber, heavy and light, from the largest to the smallest; from the mast of the ship to the small wooden pegs that fasten the shoes.

Τι έπλασε ο ήλιος κι η βροχή! What|created|the|sun|and|the|rain What the sun and the rain have shaped! Τι μας χαρίζει το δάσος! What|us|gives|the|forest What the forest gives us!

--- ---

—Ελάτε να δείτε πώς ταξιδεύουν τα ξύλα, είπε ο δασάρχης. Come|to|see|how|travel|the|logs|said|the|forest ranger "Come and see how the logs travel," said the forest ranger.

Πήγαν ως την άκρη και κοίταξαν κάτω στον γκρεμό. They went|to|the|edge|and|they looked|down|in the|abyss They went to the edge and looked down into the ravine. Κάτω είδαν τη Ρούμελη. Down|they saw|the|Roumeli Below, they saw Roumeli. Από το μέρος αυτό η Ρούμελη είχε πολύ νερό, επειδή τώρα ερχόταν ίσια από την πηγή της, δίχως να χωρίζεται πουθενά. From|the|part|this|the|Roumeli|had|much|water|because|now|was coming|straight|from|the|spring|her|without|to|be separated|anywhere From this place, Roumeli had a lot of water, because it was now coming straight from its source, without being separated anywhere.

Τη χαιρέτησαν όλοι, σηκώνοντας το χέρι: Her|greeted|everyone|raising|the|hand Everyone greeted her, raising their hands:

—Γεια σου, Ρούμελη! Hello|to you|Roumeli —Hello, Roumeli! Πάντα κοντά μας είσαι! Always|near|us|you are You are always with us!

Από την κορυφή, που ήταν, ως κάτω στο νερό, οι λοτόμοι παρατούσαν τα κούτσουρα και τα μαδέρια και κείνα κυλούσαν στη ράχη και κατέβαιναν ορμητικά στο ρέμα. From|the|top|which|was|down|down|in the|water|the|loggers|abandoned|the|logs|and|the|planks|and|those|rolled|on the|slope|and|descended|swiftly|in the|stream From the top, where they were, down to the water, the loggers abandoned the logs and the planks, and they rolled down the slope and rushed down into the stream.

Στο ρέμα πάλι τα παραλάβαιναν άλλοι λοτόμοι. In the|stream|again|them|were receiving|other|loggers In the stream, other loggers picked them up again. Τα έριχναν μέσα και πηγαίνοντας αυτοί στις άκρες τα συνόδευαν, καθώς ταξίδευαν μέσα στο νερό. They|were throwing|inside|and|going|they|to the|edges|them|were accompanying|as|they traveled|inside|in|water They threw them in and as they went to the edges, they accompanied them as they traveled through the water. Όταν σταματούσαν σε τίποτα λιθάρια ή όταν μαζεύονταν πολλά, οι λοτόμοι τα βοηθούσαν πάλι να γλιστρήσουν. When|they stopped|on|any|stones|or|when|they gathered|many|the|loggers|them|helped|again|to|slide When they stopped at some stones or when many gathered, the loggers helped them slide again.

Τα πήγαινε έτσι η Ρούμελη ως κάτω στον κάμπο, όπου γινόταν πλατύ ποτάμι. The|went|like this|the|Roumeli|as|down|in the|plain|where|became|wide|river Roumeli took them down to the plain, where it became a wide river. Και πάλι από ‘κεί σιγά τα ταξίδευε ως τη θάλασσα. And|again|from|there|slowly|the|traveled|until|the|sea And again from there, it slowly traveled to the sea. Εκεί τα έπαιρναν και τα κουβαλούσαν στο εργοστάσιο. There|them|would take|and|them|would carry|to the|factory There, they took them and carried them to the factory.

—Από ‘δώ το βουνό πάει στον γιαλό, είπε ο δασάρχης στα παιδιά. From|here|the|mountain|goes|to the|shore|said|the|forest ranger|to the|children —From here the mountain goes to the shore, said the forest ranger to the children.

--- ---

Τα ξύλα που έστειλαν στο ποτάμι αυτή την ώρα οι λοτόμοι θα χρησίμευαν για ένα καράβι. The|logs|that|sent|to|river|this|the|time|the|loggers|would|be useful|for|a|boat The wood that the loggers sent to the river at this time would be useful for a ship. Ήταν διάφορα ξύλα· από πεύκα, από βαλανίδια, από οξιά. There were|various|woods|from|pines|from|acorns|from|beech There were various types of wood; from pines, from acorns, from beech.

Μαζί με την άλλη ξυλεία του καραβιού κατέβαζαν από άλλο δρόμο δυο κορμούς από τετράψηλα έλατα, δεμένους πίσω από μουλάρια. Together|with|the|other|timber|of|ship|they were lowering|from|another|road|two|trunks|from|four-horned|firs|tied|behind|by|mules Along with the other timber for the ship, they were bringing down two trunks of four-hundred-year-old firs from another path, tied behind mules. Ήταν τα κατάρτια του. It was|the|sails|his It was his masts.

Στο θέαμα τούτο τα παιδιά ένιωσαν μια επιθυμία. In the|spectacle|this|the|children|felt|a|desire In this spectacle, the children felt a desire. Τους ήρθαν στον νου τα κύματα και τα ταξίδια που έχουν ακούσει και ήθελαν να πάνε, να πάνε... To them|came|to the|mind|the|waves|and|the|travels|that|they have|heard|and|they wanted|to|go|to|go The waves and the journeys they had heard about came to their minds, and they wanted to go, to go...

Ο Αντρέας κι ο Φάνης θυμήθηκαν τη θάλασσα που είδαν με τον μεγάλο ήλιο. The|Andreas|and|the|Fanis|remembered|the|sea|that|saw|with|the|big|sun Andreas and Fanis remembered the sea they saw with the big sun.

Τότε η μάνα του πρωτομάστορα λοτόμου, μια γριά, πολύ γριά, που δεν έβλεπε καθόλου τον κόσμο, καθισμένη σε μια πέτρα τραγούδησε το νέο καράβι μ' αυτά τα λόγια: Then|the|mother|of|master carpenter|of the woodcutter|an|old woman|very|old|who|not|saw|at all|the|world|sitting|on|a|stone|sang|the|new|ship|with|these|the|words Then the mother of the master shipbuilder, an old woman, very old, who could not see the world at all, sitting on a stone, sang about the new ship with these words: