Με μια διαφορετική ματιά: Klimis Pirounakis at TEDxAUEB With a different perspective: Klimis Pirounakis at TEDxAUEB Con otra perspectiva: Klimis Pirounakis en TEDxAUEB Avec une perspective différente : Klimis Pirounakis à TEDxAUEB

Μετάφραση: Helena Galani Επιμέλεια: Dimitra Papageorgiou

Είμαι ο Κλήμης ο Πυρουνάκης, καθηγητής Θεολόγος. My name is Klimis Pirounakis, a Τheology teacher.

Γεννήθηκα στην Αθήνα I was born in Athens

και πριν 32 χρόνια αποφάσισα να φύγω and 32 years ago I decided to leave

και να ζήσω στην επαρχία. and live in the countryside.

Βρέθηκα στο Καπαρέλι της Βοιωτίας, I found myself in Kapareli in Voiotia

καθηγητής και διευθυντής as professor and principal

στο Γυμνάσιο-Λύκειο Καπαρελίου. of the High school in Kapareli.

Επηρεασμένος από τις ιδέες των μεγάλων Ελλήνων παιδαγωγών, Influenced by the ideas of great Greek pedagogists

του Αλέξανδρου Δελμούζου, του Δημήτρη Λινού, του Μίλτου Κουντουρά, such as Alexander Delmouzos, Dimitris Linos, Miltos Kountouras

της Μαρίας της Σαμαριώτου, and Maria Samariotou

αλλά και απ' τις αρχές και τις δράσεις του πατέρα μου παπα-Γιώργη Πυρουνάκη, but also by the principles and the actions of my father, father George Pyrounakis

ονειρεύτηκα ένα σχολείο εναλλακτικό, ένα σχολείο μαθητοκεντρικό, I dreamt of an alternative, learner-centred school

ένα σχολείο που νοιάζεται με ενσυναίσθηση για τους άλλους. a school that cares for others with empathy.

28 χρόνια έμεινα στο Καπαρέλλι και ασχοληθήκαμε ιδιαίτερα For 28 years, I lived in Kapareli mainly dealing with environmental education.

με την περιβαλλοντική αγωγή.

Διαπιστώσαμε ότι οι μαθητές ψηλαφώντας τη φύση ανακαλύπτουν την αλήθεια.

Κι ανακαλύπτοντας την αλήθεια, αποκτούσαν πιο εύκολα αυτογνωσία. We experimented on teamwork.

Κάναμε πειράματα στο επίπεδο της ομαδοσυνεργατικής. We placed great importance on co-operation through teamwork

Δώσαμε μεγάλη σημασία στην συνεργασία μέσα από ομάδες and in the development of relations, on relation dynamics.

και στην ανάπτυξη των σχέσεων, στη σχεσιοδυναμική. These are principles promoted by Elias Matsagouras the great padagogist,

Είναι αρχές που πλέον τις έχει προβάλει ο μεγάλος παιδαγωγός Ηλίας Ματσαγγούρας and by following them through intuition, we solved problems.

και από διαίσθηση ακολουθώντας τις, λύσαμε προβλήματα. We insisted on creating groups.

Επιμέναμε πάντα να συγκροτούμε ομάδες. If the timetable did not allow for it,

Κι αν δεν το επέτρεπε το ωρολόγιο πρόγραμμα, we found a way to form groups out of school.

βρίσκαμε τρόπο να φτιάχνουμε ομάδες εκτός σχολείου. We dealt with crops, we grew hyacinth, carnation.

Ασχοληθήκαμε με καλλιέργειες, καλλιεργήσαμε ζουμπούλι, γαρυφαλλιά, roses, organic agriculture.

τριανταφυλλιά, με βιοκαλλιέργειες. We bought incubator, incubated partridge eggs,

Αγοράσαμε εκκολαπτήριο, εκκολάψαμε αβγά πέρδικας, we farmed them and we let them free for 10 years.

εκθρέψαμε τις πέρδικες και τις απελευθερώναμε επί σειρά 10 ετών. We built a cooperative school canteen, printed money at the school.

Φτιάξαμε συνεταιριστικό κυλικείο, εκτυπώσαμε χρήμα στο σχολείο. We formed a climbing team, discovered a Byzantine cistern

Φτιάξαμε ορειβατική ομάδα. Ανακαλύψαμε μια Βυζαντινή στέρνα in Sterniza in Kithairwna and we cleaned away the debris.

στη θέση Στέρνιζα στον Κιθαιρώνα και βαλθήκαμε να την ξεμπαζώνουμε. We planted trees, recycled materials,

Ασχοληθήκαμε με τις δενδροφυτεύσεις, με την ανακύκλωση υλικών. we promoted alternative types of sports.

Προωθήσαμε εναλλακτικούς τρόπους άθλησης. We formed archery and badminton teams.

Κάναμε τοξοβολία, κάναμε αντιπτέριση. All this gave us a different sense of school.

Όλα αυτά μας έδιναν μια διαφορετική αίσθηση του σχολείου. School was a workshop for the spirit,

Το σχολείο ήταν εργαστήρι πνεύματος, μια χαρούμενη συνάθροιση a happy gathering opportunity

ανθρώπων διαφορετικών, αλλά με κοινούς στόχους και πολλαπλές δράσεις. for different people with common goals and various activities. Με χρήματα του μαθητικού συνεταιρισμού, νοικιάσαμε αίθουσα στο χωριό With money from the students' association, we rented a classroom in the village

και στήσαμε μαθητικό κέντρο. and we set up a learner centre.

Φτιάξαμε αίθουσα εκτύπωσης φωτογραφίας, σκοτεινό θάλαμο. We made a room for photo printing, a dark room.

Αγοράσαμε ποδήλατα, φτιάξαμε ποδηλατική ομάδα. We bought bicycles and formed a cycling team.

Αγοράσαμε δυο τραπέζια πινγκ πονγκ, δανειστική βιβλιοθήκη. We bought two tables for ping pong, a lending library.

Αγοράσαμε επαγγελματική μηχανή προβολής ταινιών, We bought a professional film projector,

μια FDV μεταχειρισμένη, 35mm, a second-hand FDV, 35mm,

και κάθε 15 ημέρες κάναμε προβολές κινηματογράφου. and every 15 days we screened films.

Νοικιάσαμε ένα σπίτι και το ονομάσαμε Ξενώνα Καθηγητών. We rented a house and named it ''Τhe Teachers' Guest House''.

Για 5 χρόνια οι καθηγητές έμεναν εκεί δωρεάν. For 5 years, the teachers stayed there for free.

Όλο αυτό το γεγονός μας συνέπαιρνε, All this excited us,

μας γέμιζε τις μέρες, τις στιγμές, τις ώρες, τα λεπτά. it filled our days, our moments, our hours and minutes.

Η σχέση με τα παιδιά ήταν συγκινητική. The relationship with the children was touching.

Ήταν δροσερή, επικοινωνιακή. It was refreshing, communicative.

Ουσιαστικά δεν κοιμόμασταν. In fact, we did not sleep.

Συνέχεια το μυαλό μας ήταν στις δράσεις, στην ελπίδα, στην αναζήτηση, We were constantly on the lookout and had in mind the activities, hope,

στις διεξόδους από την απραξία. outlets from inactivity.

Δούλεψα ένα χρόνο ως εμψυχωτής στις φυλακές Χαλκίδας. I worked for one year as animator at the Chalkida prison.

Εκεί κλήθηκα να βοηθήσω I was called for help there

20 εγκλείστους άνδρες που είχαν ήδη αποκτήσει 20 male internees that had already got απολυτήριο τίτλο Γυμνασίου και Λυκείου και Πανεπιστημίου. High School GCSEs and a University degree.

Προσπαθούσα να βρω τρόπους να τους κάνω να ξεχάσουν τα δεινά του εγκλεισμού. I was trying to find ways to make them forget about the plight of confinement.

Επινόησα ν' ασχοληθούμε με το βιβλίο του Γιώργου Γραμματικάκη, I came up with the idea of studying George Grammatikakis' book

την Κόμη της Βερενίκης για να τους δείξω την έννοια της υπέρβασης entitled ''Coma Berenices'' to show them the concept of transcendence

και την έννοια της αποστασιοποίησης. and the concept of dissociation.

Αγοράσαμε 20 βιβλία, τα μοιραστήκαμε. We bought 20 books and shared them.

Ο Βαγγέλης, ένας απ' τους κρατούμενους, μελέτησε το βιβλίο, Vaggelis, one of the internees, studied the book

το χώρισε σε 20 ενότητες. and divided it into 20 sections.

Ο καθένας ανέλαβε μια ενότητα, τη μελέτησε Each one selected a section, studied it

και σε κάθε συνάντηση ο καθένας παρουσίαζε το κείμενο, and in every meeting, each one presented the text,

το επεξεργασμένο και κατέθετε ερωτήσεις. the processed text and put questions.

Για να τους δίνω χαρούμενες νότες, To reflect on a positive note,

επινόησα να τους φέρνω λόγια από τραγούδια, I came up with introducing lyrics from songs,

από Μπιτλς -επειδή ήταν και κάποιας ηλικίας- from The Beatles -because they were of a certain age-

Ρόλινκ Στόουνς, Μπι Τζιζ, Σάιμον & Γκαρφάνκελ Rolling Stones, Bee Gees, Simon & Garfunkel

αλλά και Αγγελάκα και Κατσιμιχαίους και Πλιάτσικα but also Aggelakas, the Katsimihas and Pliatsikas και βάζαμε τα CD στους υπολογιστές κι όλοι μαζί τραγουδάγαμε. we played the CDs on the computer and sang all together.

Όλη η φυλακή απορούσε τι γίνεται σ' αυτό το καταγώγι. The whole prison wondered what was going on in that den.

Ήταν μια αίθουσα σκοτεινή με δύο σιδερένιες πόρτες It was a dark room with two iron doors

κι έναν φεγγίτη δεξιά στην πάνω γωνία. and a skylight in the top right-hand corner.

Θυμάμαι τον Παύλο που μου είπε: I remember Pavlos telling me:

«Δάσκαλε, μαζί σου δραπετεύω». ''Teacher, with you, I escape.''

Θυμάμαι το Γιώργο που κάθε φορά που μ' έβλεπε, μου 'λεγε: I remember Giorgos telling me, every time we met:

«Καλώς την Άνοιξη». "Welcome, Spring."

Αυτά έλεγα και σε κάποιους φίλους ότι είναι τα πιο βαριά γαλόνια I was also telling some friends that this is heavy medal

στις επωμίδες μου. on my shoulder.

Αφού τέλειωσε η μελέτη πήραμε τηλέφωνο τον Γιώργο τον Γραμματικάκη, After studying finished, we called George Grammatikakis,

ήρθε στη φυλακή -μεγάλο γεγονός- who came to the prison -a great event-

έγινε η παρουσίαση του βιβλίου, απάντησε σ' ερωτήσεις, presented the book, answered questions,

συγκινημένος ο Γραμματικάκης μάς είπε ότι: and feeling touched, Grammatikakis told us:

«Έχω διδάξει σε πολλά πανεπιστήμια, σε πολλά αμφιθέατρα, "I have taught at many universities and auditoria.

Αυτά τα μάτια, αυτά τα χαμόγελα κι αυτή τη διάθεση για ζωή, These eyes, these smiles and this zest for life,

δεν την συνάντησα πουθενά». I have never come across elsewhere."

Τέσσερα χρόνια δούλεψα στις φυλακές της Χαλκίδας. For four years, I worked at the Chalkida prison.

Κλήθηκα να διευθύνω το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας. I was called to manage the Second Chance School.

Το κατάστημα κράτησης αυτό, είναι για τις γυναίκες, This detention establishment is for women.

είναι η μόνη γυναικεία φυλακή στην Ελλάδα. it is the only prison for women in Greece.

Είναι τυχερή αυτή η φυλακή γιατί This prison is lucky because

στήθηκε πάνω στο παλιό τυπογραφείο των Ιεχωβάδων it was set up on the old Jehovah printing office

σε μια εγκατάσταση που είχε αγοράσει κάποτε ο υπουργός δικαιοσύνης. on the premises the Minister of Justice had once bought.

Βρήκαμε τρόπους ν' ανακαλούμε, να προσελκύουμε τις μαθήτριες, We found ways to call, to draw female students,

να τις ανασύρουμε, όπως λέγαμε, από τα κελιά τους. to raise them, as we used to say, from their cells.

Αξιοποιήσαμε τα κίνητρα, We have made the most of motivation.

απ' τη μια, ο ευεργετικός υπολογισμός ημερομισθίων On one hand, the beneficial calculation of wages

που σημαίνει ότι όποιος ερχόταν σχολείο έπαιρνε μεροκάματο which means that whoever attended school, got wages

και με το μεροκάματο, γλίτωνε μια μέρα φυλακή. and with the wages, they escaped prison for one day.

Το άλλο μεγάλο κίνητρο ήταν η βεβαίωση σπουδών The other big motive was certification

που όταν την προσκόμιζαν στο δικαστήριο which, on presening in court,

σε συντριπτική πλειοψηφία οι δικαστές μείωναν την ποινή τους. reduced their punishment by many judges.

Το τρίτο κίνητρο ήταν η συμμετοχή στα δρώμενα που μεταδιδόντουσαν The third motive was participation in events that spread

από στόμα σε στόμα κι από ματιά σε ματιά. by word of mouth.

Κι εκεί δουλέψαμε με ομάδες, ομαδοσυνεργατικά, σχεσιοδυναμικά. We worked there in groups, teamwork, relational dynamics.

Φτιάξαμε θεατρική ομάδα. We formed a drama group.

Φτιάξαμε χειροτεχνίες. Κατοχυρώσαμε σχολικό κήπο. We made handcrafts. We secured a school garden.

Χωρίσαμε τον κήπο σε κομμάτια και κάθε κρατούμενη We divided the garden into areas and each internee

καλλιεργούσε το δικό της κήπο. cultivated her own.

Στο τέλος του καλοκαιριού, At the end of summer,

μαζεύανε τις τομάτες, τι μπάμιες, they would pick the tomatos, the okras,

τα κολοκυθάκια, τα μοιραστήκαμε, μαγειρέψαμε, φτιάξαμε γλυκά the courgettes, we made sweet preserves

-μια ζωντανή οικογένεια διαφορετικών ανθρώπων, -a lively family of different people, γεμάτη ελπίδα κι όνειρα. full of hope and dreams.

Μαθήματα Θεολογίας, μαθήματα αυτοσυνειδησίας. Theology lessons, self-consciousness lessons.

Θυμάμαι, όταν τους μίλαγα για τον εσωτερικό διάλογο, I remember, when talking to them about esoteric dialogue,

για την κουβέντα με τον άλτερ έγκο, -our talk with alter ego,

ότι πρέπει να βρίσκουμε τρόπους, that we have to find ways,

ν' ανακαλύπτουμε κάπου τον άλλο μας εαυτό, to discover my other me-

θυμάμαι την Ιωάννα που μου είπε: I remember Ioanna tell me:

«Δάσκαλε, κάθε βράδυ, κάθομαι στον τοίχο 'Teacher, every night, I sit by the wall

και μιλάω στον καθρέπτη του εαυτού μου. and talk to the mirror of myself.

Του δίνω υποσχέσεις ότι δε θα ξανακάνω λάθη, I promise to her that I will not make mistakes again,

ότι θα βγω και δε θα ξαναγυρίσω». that I will go out and never come back.'

Βγήκε, έφτιαξε τη ζωή της, παντρεύτηκε, She got out, made a living, got married,

έχει κάνει παιδιά, τέλειωσε το σχολείο. got children, finished school.

Καλέσαμε τα σχολεία της περιοχής να μας επισκεφθούν, We invited the schools in the region to visit us,

όχι μ' άδεια χέρια, αλλά με μουσικά όργανα. not empty-handed but with musical instruments.

Στήσαμε γιορτές, We set up events,

κάναμε μαθήματα αυτοεπιμόρφωσης, had self-training lessons,

οργανώσαμε ημερίδες και σεμινάρια. organised information days and seminars.

Μας βοήθησε το Ίδρυμα Λασκαρίδη The Laskaridis foundation helped us

και φτιάξαμε λέσχη ανάγνωσης. and we made a reading club.

Επώνυμοι συγγραφείς μάς έστελναν τα βιβλία ανά δεκάδες Famous authors sent us books by the dozen

τα μελετούσαν οι κρατούμενοι, ερχόντουσαν οι συγγραφείς στη φυλακή, detainees studied them, the authors came to the prison

κάνανε την παρουσίαση, την κουβέντα, την επεξήγηση, την επικοινωνία. gave the presentation, the talk, the explanation, communicated.

Η Μάρω η Δούκα, η Λένα η Διβάνη, ο Γιάννης ο Ξανθούλης. Maro Douka, Lena Divani, Yiannis Xanthoulis,

Τη δεύτερη φορά, ξανάρθε ο Ξανθούλης The second time, Xanthoulis came again

κι έδειξε την ταινία «Το Ταγκό των Χριστουγέννων». and showed the film 'Christmas Tango'.

Ήταν πάρα πολύ ωραία όλη η δράση αυτή. This action was very nice.

Συνέχεια επινοούσαμε καινούρια πράγματα. We constantly devised new things.

Το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας δεν έχει βιβλία, The Second Chance School has no books,

στηρίζεται στο λόγο και στη γραφή. it's based on oral discourse and writing.

Ο δάσκαλος είναι υποχρεωμένος κάθε μέρα να επινοεί το μάθημα της επόμενης. The teacher is committed to devising next day's lesson daily.

Τις πληροφορίες θα τις πάρει απ' την Τράπεζα Πληροφοριών του σχολείου, They will take information from the Data bank of the school,

απ' το Διαδίκτυο, από τον ημερήσιο τύπο. the Internet, the daily press.

Αυτό το μοντέλο δουλειάς έχει πάντα το ανέλπιστο, This work model always entails the unexpected,

έχει πάντα το ελπιδοφόρο, έχει πάντα το ανακαινιστικό, it involves hope, renovation,

έχει πάντα το διαφορετικό. it always has something different.

Αυτή η διαφορετικότητα μάς έδινε τη δυνατότητα να επικοινωνούμε That differenciation gave us the chance to communicate

και μέσα στη φυλακή, να φτιάχνουμε τέτοιες σχέσεις and build upon such relationships in prison

που πραγματικά οδηγούν σε λύσεις. which really lead to solutions.

Πέρα από το Γυμνάσιο, το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας, Besides Secondary School, the Second Chance School,

επινοήσαμε να στήσουμε Δημοτικό. we thought of establishing Primary School.

Δασκάλους δεν είχαμε. Βαπτίσαμε τρεις κρατούμενες, δασκάλους, We had no teachers.

τη Νταίζη, τη Σοφία και τη Στέλλα,

κάναμε όλη τη χρονιά μαθήματα Ελληνικής γλώσσας, We had Greek language lessons all year round.

Μαθηματικά, Ιστορία και λίγο Γεωγραφία. Maths, History and a little Geography.

Έδωσαν εξετάσεις πέντε από αυτές και πέρασαν, απέκτησαν απολυτήριο τίτλο Five of them took exams and passed, got a GCSE

και γράφτηκαν φέτος στο σχολείο. and enrolled at scool this year.

Φέτος, για καλή μας τύχη, διορίστηκε με απόσπαση μια δασκάλα, This year, luckily, a female teacher was transferred

ξεκίνησε κανονικά το Δημοτικό σχολείο. and officially started the Primary school.

Αξιοποιούμε το νόμο κατ' ιδία διδαχθέντες, για τους κρατούμενους We utilise private tuition for the internees

που έχουν αποκτήσει απολυτήριο τίτλο Γυμνασίου. who have acquired a GCSE.

Εγγράψαμε τις μαθήτριες στο Τρίτο Λύκειο Θήβας, We enrolled the students at the Third School in Thebes στο κοντινότερο Λύκειο, -the nearest Senior High School-

και τους κάναμε μαθήματα ενισχυτικής διδασκαλίας, καθηγητές του σχολείου and gave them extra tuition -school teachers extra courses

και άλλοι εθελοντές and other volunteers

και τα αποτελέσματα είναι πραγματικά συγκινητικά. and the results were really touching.

Η Μαρίνα πέρασε απ' τις πρώτες στη Νομική Σχολή. Marina was amongst the first to enter Law School.

Αποφυλακίστηκε στη Δεύτερη Λυκείου, She was discharged while in the Second class of Senior High,

την εγκαταστήσαμε στην πόλη της Θήβας, της βρήκαμε σπίτι We found her a home in Thebes, got her a house

τη βοήθησε η εκκλησία, ο Δήμος τής εξασφάλισε εργασία. -the Church helped her, the Municipality secured work for her.

Έδωσε εξετάσεις με επιτυχία, τώρα είναι στο τρίτο έτος. She successfully took exams, now being in the third year.

Θέλει να ξαναγυρίσει στη φυλακή ως δικηγόρος She wants to return to the prison as a lawyer

για να βοηθήσει τους αδύνατους και τους ξεχασμένους. to help the weak and neglected.

Η Γεωργία πέρασε στο ΤΕΙ Κοζάνης. Georgia got into the Technological Institute of Kozani.

Η Τίνα στο Πανεπιστήμιο Σάμου. Tina got into the University of Samos.

Η Λενιώ Μυριβήλη, η εγγονή του Στρατή Μυριβήλη, Lenio Myrivili, Stratis Myrivilis' granddaughter,

ως αντιπρόσωπος της σχολής, έρχεται στη φυλακή as a school rep, comes to the prison

και σε σφραγισμένους φακέλους δίνει τα θέματα των εξετάσεων. and gives the examination questions in sealed envelopes.

Το ίδιο κι απ' το Πανεπιστήμιο Κοζάνης, ένας φωτισμένος δάσκαλος, ο κύριος Νίκλης The same holds about the University of Kozani. An enlightened teacher,

επανέλαβε το ίδιο. Mr Niklis, repeated the same

Η Ευθυμία αποφυλακίστηκε, πέρασε στην Κοινωνιολογία του Ρεθύμνου, Euthimia was released, got into Sociology at Rethymno,

αποφυλακίστηκε και τώρα είναι φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο του Ρεθύμνου. got released and is now a student at the University of Rethymno.

Το μεγάλο μας πρόβλημα είναι Our great problem is

ότι δεν υπάρχει πρόνοια για τους αποφυλακισμένους. that there is no provision for the discharged.

Ο άπορος αποφυλακισμένος, χωρίς ένα ευρώ στην τσέπη, The underprivileged discharged prisoner, without a penny in his pocket,

το πρώτο βράδυ κοιμάται σ' ένα παγκάκι, το δεύτερο κλέβει, will sleep on a bench, on the first night, on the second one he steals,

το τρίτο παίρνει το σακούλι και μοιράζει πρέζα. on the third one, he takes the bag and deals junk.

Υπάρχει βέβαια η δομή της Επανόδου που είναι φτιαγμένη There is the Epanodos, a service which is made

για την επανένταξη των αποφυλακισμένων, for the reintegration of released prisoners,

αλλά ακόμη είναι σε ένα γραφειοκρατικό σχήμα, επίπεδο. which, however, is still at a bureaucratic stage.

Υπάρχει η επιθυμία, αλλά ακόμα δεν έχουν βρεθεί τρόποι There is a wish, without having the means yet,

ώστε να μπορούμε έναν ο οποίος είναι άπορος κι αποφυλακίζεται to be able to help the underprivilleged released prisoner

να του βρίσκουμε τουλάχιστον για τους πρώτους τρεις μήνες by finding them -at least during the first two months-

μια στέγη, μια στοιχειώδη απασχόληση, μια προοπτική. accommodation, basic employment, some perspective.

Από την πλευρά μας φτιάξαμε ένα δίκτυο στήριξης αποφυλακισμένων On our behalf, we made a network of support for the released prisoner

και φυλακισμένων γυναικών. and for female prisoners.

Ήδη το καταστατικό μας εγκρίθηκε από το Πρωτοδικείο Our Act was approved by the Court of First Instance

κι έχουμε αυτή τη μεγάλη ελπίδα κι όνειρο and we have hopes and dreams

να προσπαθήσουμε, στο μέτρο του δυνατού, to try, as far as possible,

όποια κρατούμενη έχει τις δυνατότητες κι επιθυμεί for every internee who has potential and wishes so,

να είμαστε κοντά τους. to be close to them.

Δε θα ξεχάσω τη Στέλλα που μου λέει: I will not forget Stella telling me:

«Δάσκαλε, για την απληστία μας είμαστε εδώ. 'Teacher, we are here for our greed.

Τι κακό που έχουμε κάνει στον κόσμο! What evil we have wrought onto the world!

Πώς μπορώ να επανορθώσω; How can I make amends?

Όταν αποφυλακιστώ, να' ρθω κι εγώ στο δίκτυο;» When I am released, shall I come to the network too?'

Σε περιμένουμε. We are expecting you.

Δε θα ξεχάσω τα λόγια της Γαρδένιας που κάθε πρωί μου 'λεγε: I will never forget Gardenia's words, who would tell me every morning:

«Σ' αγαπάω, δεν ξέρω γιατί, σ' αγαπάω. 'I love you. I don't know why but I do.

Μάλλον μου θυμίζεις τον παππού μου». You probably remind me of my grandad.'

Αυτή η σχέση λοιπόν, θα λέγαμε, η θεία-ερωτική So, this divine, loving relationship, let's say,

που αναπτύσσει ο δάσκαλος με τους μαθητές είναι τόσο σημαντική. developing between a teacher and students is so important

Χαράζει δρόμους στο μυαλό των ανθρώπων και στην ψυχή. It leaves its marks on people's mind and soul.

Μεταμορφώνει τη συναισθηματική νοημοσύνη, It transforms emotional intelligence,

αξιοποιεί αυτό το μεγαλείο στον άνω θρώσκοντα, στον άνθρωπο. it leverages the subline for the ones 'gazing higher', for humans.

Όλα τα πράγματα μπορούν ν' αλλάξουν, Everything can change,

όλα τα πράγματα μπορούν να μεταμορφωθούν. everything can transform.

Απλώς χρειάζεται θέληση, It only takes willpower,

θέληση και βοήθεια απ' τους άλλους. and help from peers.

Εμείς πάντα έχουμε την αίσθηση We always have the feeling

ότι μπορούμε να στήσουμε την ανθρώπινη κούκλα that we can put up a human doll

και να της δώσουμε πνοή και να προχωρήσει στα πόδια της. and give it flesh and soul to walk on its feet.

Έχουμε την αίσθηση ότι οι άνθρωποι πνίγονται και μπορούμε πολύ εύκολα We have a feeling that human beings drown and we can easily

να πιάσουμε το χεράκι τους και να τους φέρουμε δίπλα μας take them by their hand and bring them next to us

και να περπατήσουμε μαζί. and walk together.

Απλώς χρειάζεται πίστη σ' αυτό που πραγματικά έχουμε βάλει It just takes faith

στο σχέδιο και στο πρόγραμμά μας. in our plans and schedules.

Πρέπει να φτιάξουμε σχολεία σ' όλες τις φυλακές. We have to make schools in all prisons.

Οι φυλακές αρνούνται. Από τις 25 μόνο 7 δέχθηκαν σχολείο. Prisons refuse. Out of 27 only 7 agreed about a school.

Είναι ευθύνη της πολιτείας λοιπόν να θεσμοθετήσει It is the responsibility of the state to establish

τη δημιουργία σχολείων στις φυλακές. schools in prisons

Γιατί ξέρουμε ότι το στατιστικό είναι because we know, the statistics say

απ' τους 100 αποφυλακισμένους οι 70 γυρίζουν. that 70 out of 100 released internees returning to prison.

Μαζί με το διευθυντή του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας στον Κορυδαλλό, Together with he director of the Second Chance School in Koridallos,

τον Γιώργο Ζουγανέλη και το σχολείο το δικό μας έχουμε καταγράψει George Zouganelis, and our school we have recorded

μόνο ένα 6% επιστροφή. only a 6% of return.

3% κατέγραψε το σχολείο του Ελαιώνα κι ένα 6% το σχολείο του Κορυδαλλού. The School of Elaeonas recorded a 3% and a 6% by the one in Korydallos.

Τι σημαίνει λοιπόν; What does this signify?

Αυτός που εκπαιδεύεται μέσα στη φυλακή δεν ξαναγυρίζει στη φυλακή. The ones educated in prison never return to it.

Ελπίζουμε λοιπόν ότι τα πράγματα μπορούν ν' αλλάξουν. We hope that things can change.

Είναι στα χέρια μας. It's in our hands.

(Χειροκρότημα) (Applause)