Διαθεματικά | Παραμυθοκουζίνα | Προδημοτική Εκπαίδευση Επ. 85
Γεια σας! Ίσως είδατε ότι είμαστε εδώ η Παραμυθοκουζίνα,
κι ίσως είδατε ότι έχουμε και συνταγές του Τζάνι Ροντάρι,
του οποίου γιορτάζουμε φέτος τα 100 χρόνια από τη γέννησή του.
Αλλά όταν ακούς κουζίνα και συνταγές και δεν βλέπεις ούτε κατσαρόλες,
ούτε κουτάλες ούτε πιρούνες ούτε κουζίνες, λες... με κοροϊδεύουν!
Κι όμως για να φτιάξουμε και να μαγειρέψουμε παραμύθια,
δεν θα χρειαστούμε παρά μόνο μερικές κάρτες.
Είκοσι μία για την ακρίβεια.
Δεν είναι άλλες από τις περίφημες κάρτες του Ροντάρι.
Βέβαια, να καλωσορίσω την Άννα Βασιλειάδη,
Πρόεδρο της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς και συγγραφέα,
που θα με βοηθήσει να φτιάξουμε μαζί παραμύθια.
Εγώ είμαι ο Κώστας Στοφόρος δημιουργός της Παραμυθοκουζίνας,
μαζί με τη Στεφανία Βελδεμίρη που είναι η ζωγράφος
που έχει φτιάξει αυτές εδώ τις καρτούλες.
Αυτές λοιπόν οι κάρτες...
Ο Ροντάρι δεν τις έλεγε κάρτες του Ροντάρι, εμείς τις λέμε κάρτες του Ροντάρι.
Ο ίδιος ο Ροντάρι τις έλεγε κάρτες του Προπ.
- Ναι. - Τι έκανε λοιπόν;
Ο Βλάντιμιρ Προπ ήταν ένας Ρώσος εθνολόγος,
ο οποίος κάθισε και μελέτησε όλα τα λαϊκά ρώσικα παραμύθια
και ανακάλυψε ότι υπάρχουν 30 λειτουργίες.
Δεν υπάρχουν 31 ή 32, μόλις 30.
Και με αυτές τις 30 έχουν βγει τα αναρίθμητα...
και καταπληκτικά ρώσικα παραμύθια.
Διαβάζοντας το βιβλίο του Προπ ή Ροντάρι,
του άρεσε πολύ αυτή η ιδέα με τις λειτουργίες.
Κάθισε το έψαξε, το διάβασε,
και τελικά λέει "κάτσε να το απλοποιήσουμε λίγο,
να κάνουμε τις 30, 20 πιο σχηματικές κάπως."
Και μήπως, σκέφτηκε, μήπως αυτές τις λειτουργίες τις κάναμε κάρτες...
και φτιάχναμε παραμύθια;
Απευθύνεται λοιπόν σε κάποιους φίλους του ζωγράφους...
και, σε ένα μέρος που το λένε Ρέτζο-Εμίλια,
δοκιμάζει για πρώτη φορά με κάρτες που σχεδίασαν οι φίλοι του,
και με τις λειτουργίες του παραμυθιού που είχε γράψει ο Προπ, να φτιάξουνε παραμύθια.
Τα αρχικά, τα πρώτα παραμύθια πήγαιναν με μία - μία τις κάρτες.
Θα δούμε ας πούμε, άμα κοιτάξουμε την κάρτα νούμερο 1,
θα δούμε ότι λέει "Απαγόρευση".
Ποιο παραμύθι ξεκινάει με απαγόρευση, Άννα;
- Δεν μου 'ρχεται... - Δεν σου 'ρχεται!
Ποιο είναι το πιο γνωστό παραμύθι... Άμα είχαμε παιδιά εδώ τώρα στο κοινό,
θα σου απαντούσαν "Κυρία Βασιλειάδη μου, η Κοκκινοσκουφίτσα"!
- Η μαμά της δεν της λέει να μην πάει... - Μην πας στο δάσος...
Και τι άλλο; Και μη μιλάς με κόσμο.
- Η Κοκκινοσκουφίτσα την άκουσε; - Όχι.
Και τι έκανε; Παράβαση.
Το λέει η δεύτερη κάρτα.
Και τι έπαθε;
Βλάβη, λέει ο Ροντάρι εδώ, η λειτουργία του παραμυθιού.
- Όντως έπαθε βλάβη - πήγε στη γιαγιά... - Βλάβη.
Η επόμενη κάρτα, η νούμερο 4, είναι ότι ο ήρωας φεύγει απ' τον τόπο του.
Πράγματι, η Κοκκινοσκουφίτσα έφυγε από το σπίτι να πάει στη γιαγιά.
Η κάρτα νούμερο 5 λέει "Αποστολή". Ποια ήταν η αποστολή της;
- Να πάει το καλάθι με τα τρόφιμα στη γιαγιά. - Μπράβο!
Η Κοκκινοσκουφίτσα βέβαια δεν ήταν τυχερή,
αντί να συναντήσει τον δωρητή που λέει η κάρτα νούμερο 6,
συνάντησε τον Κακό Λύκο.
Όμως εμείς στα παραμύθια ξέρουμε...
ότι συνήθως συναντάνε έναν που τους δίνει δώρο.
Μα νεράιδα, μα μάγο, μα μάγισσα;
- Αλλά πρόσεξε... - Αν δώσουν τη σωστή απάντηση όμως.
Ναι, και παίρνουνε... Τι παίρνουνε; Τα μαγικά δώρα, η κάρτα 7.
- Τα μαγικά δώρα. - Τώρα υπάρχει κάποιος...
Προσέξτε να δείτε τώρα γιατί μερικά πράγματα...
που βλέπουμε εμείς οι μεγάλοι σήμερα και τα παιδιά,
έχουνε πολύ μεγάλη επιτυχία. Γιατί βασίζονται στα λαϊκά μας παραμύθια,
ή τα ρώσικα ή τα διεθνή, στις λειτουργίες των παραμυθιών.
Και στο σύγχρονο κινηματογράφο, σε τηλεοπτικές σειρές, σε ό,τι έχει επιτυχία,
χρησιμοποιούνται συχνότατα τα μοτίβα του λαϊκού παραμυθιού.
Αλλά εμείς ας μείνουμε στα πολύ γνωστά παραμύθια,
γιατί σταματάμε να δούμε τι γίνεται με αυτά τα μαγικά δώρα,
γιατί είπαμε ότι η Κοκκινοσκουφίτσα η κακομοίρα,
δεν συναντά κανέναν να της δώσει κάποιο δώρο,
και έτσι την πατάει με τον Κακό Λύκο.
Είμαστε λοιπόν στην κάρτα 6.
Θυμάσαι κάποιον που να 'χει δώσει δώρο σε κάποιον από τους ήρωες του παραμυθιού;
- Στην Κοκκινοσκουφίτσα όχι. - Όχι.
Η άλλη γνωστή ηρωίδα ποια είναι;
- Η Σταχτοπούτα. - Η Σταχτοπούτα...
έχει αυτήν την περίφημη νονά, τη νεράιδα.
Νάτη λοιπόν, συναντιέται με τη νεράιδα,
ενώ της έχουν απαγορεύσει οι αδερφές της να πάει στον χορό.
Η βλάβη που μπορούμε να πούμε ότι παθαίνει είναι ότι έχασε το γοβάκι.
- Αλλά... - Αυτό είναι πιο μετά.
Αλλά τι παίρνει; Τα μαγικά δώρα.
Τα μαγικά δώρα θυμόμαστε τι είναι.
Η κολοκύθα που έγινε άμαξα,
τα άλογα, το φόρεμα.
- Και τα μαγικά γυάλινα γοβάκια. - Αχ, τα γυάλινα γοβάκια!
Είπες ότι το γοβάκι ήτανε γυάλινο.
Όμως ξέρεις ότι, όπως μας λέει ο Ροντάρι,
στο βιβλίο "Το βιβλίο με τα λάθη",
αρχικά το γοβάκι αυτό ήταν γούνινο;
Κι από ένα ορθογραφικό λάθος έγινε γυάλινο.
Αλλά άρεσε στον Περό, άρεσε στα παιδιά που το διάβασαν,
κι έτσι δεν διορθώθηκε ποτέ το λάθος.
Είχε και πολλή πέραση. Όλα τα κοριτσάκια ονειρεύονται γυάλινα γοβάκια.
Σωστό!
Εμφανίζεται όμως συχνά ο κακός στα παραμύθια, ο αντίπαλος.
- Στην Κοκκινοσκουφίτσα έχουμε τον Κακό Λύκο. - Ακριβώς.
Αυτός έχει και κάτι διαβολικές ικανότητες, λέει εδώ.
- Ο Λύκος δεν έχει. - Όχι.
Αλλά κάτι μάγια, ας πούμε, στον Παπουτσωμένο Γάτο...
Βέβαια, είναι πολύ πονηρός ο γάτος και τα καταφέρνει.
- Είναι η κάρτα 9 αυτή. - Πολλά παραμύθια έχουνε μάγισσες.
Στο τέλος έχουμε, όχι στο τέλος, σε κάποιο σημείο του παραμυθιού,
υποχρεωτικά ο ήρωας θα έχει μια μονομαχία...
οποιουδήποτε είδους με τον αντίπαλο.
Συνήθως τον νικάει τον αντίπαλο,
αλλά θα ήταν πολύ εύκολο να τελειώσει το παραμύθι με την πρώτη συνάντηση.
Ας πούμε, έχω υπόψη μου τον Γενναίο Ραφτάκο,
που με την εξυπνάδα του νικάει τον πρώτο γίγαντα...
αλλά όταν πάει στο βασιλιά, ο βασιλιάς τον βάζει να αντιμετωπίσει και δεύτερο.
Επιστρέφει ο ήρωας. Η επιστροφή του ήρωα.
Αλλά του αναθέτουν να κάνει κάτι άλλο.
Εδώ λέει ότι φτάνει συχνά αγνώριστος πίσω.
Ποιος ήρωας της Μυθολογίας γύρισε αγνώριστος πίσω;
- Ο Οδυσσέας. - Ο Οδυσσέας...
για να μπορέσει να αντιμετωπίσει τους μνηστήρες. Ο Οδυσσέας.
Καμιά φορά στα παραμύθια όμως εμφανίζεται ένας ψεύτικος ήρωας,
που θέλει να πει ότι αυτός έκανε το κατόρθωμα.
Ξέρω μια ιστορία, ας πούμε, με το Αθάνατο Νερό,
που φεύγουνε τρία αδέρφια να πάνε να φέρουνε νερό στο βασιλιά.
Το βρίσκει ο μικρός αλλά τα μεγάλα αδέρφια του αλλάζουν το νερό στο μπουκάλι
και εμφανίζονται ότι είναι αυτοί οι αληθινοί ήρωες. Αλλά είναι ψεύτικοι.
- Και σε πολλά άλλα παραμύθια. - Κι ο ήρωας καμιά φορά τότε...
...περνάμε μια φάση απελπισίας που ο ήρωας φεύγει απ' τον τόπο του παραγνωρισμένος.
- Μπορεί καμιά φορά να τον τιμωρήσουν κιόλας. - Φτωχός.
Φτωχός. Όμως του αναθέτουν τότε να κάνει έναν άθλο,
για να μπορέσει να τα βγάλει πέρα...
και να φύγει από αυτή τη δύσκολη κατάσταση.
Τον καταφέρνει τον άθλο.
Γιατί, τι ήρωας θα 'τανε;
- Αναγνωρίζεται. Η αναγνώριση του ήρωα είναι η επόμενη λειτουργία.
Ο ψεύτικος ήρωας ξεσκεπάζεται.
Όλοι καταλαβαίνουν τι κακός που ήτανε.
Όπως ξεσκεπάζονται και οι αδερφές της Σταχτοπούτας.
Οι αδερφές της Σταχτοπούτας, ορίστε!
Τιμωρούνται συχνά. Η τιμωρία.
Εδωπέρα, νάτη. Εδώ δείχνει μια φυλακή.
Δεν μπαίνουν πάντα φυλακή αλλά υπάρχουν διάφορες τιμωρίες...
- Υπάρχουν άλλες τιμωρίες στα παραμύθια. - Ναι.
Ε, και συνήθως τα παραμύθια τελειώνουν με το γάμο του ήρωα.
- Το βασιλόπουλο και τη βασιλοπούλα. - Εμείς βάλαμε και μια...
...και μια τελευταία κάρτα που λέει "μετά το γάμο".
Αυτό γιατί το κάναμε;
Γιατί όλη αυτή η ιστορία να ασχολούμαι εγώ με το να μαγειρεύω παραμύθια,
ξεκίνησε όταν ήταν ο μεγάλος που ο γιος, που σήμερα είναι φοιτητής,
μικρός - που του άρεσε να του διαβάζω ή να του λέω παραμύθια.
Του άρεσε πάρα πολύ αυτό το παραμύθι που είπαμε και πριν με τον Γενναίο Ραφτάκο.
Το το 'λεγα κάθε βράδυ και μετά κοιμότανε.
Ένα βράδυ δεν νύσταζε. (Γέλια)
- Ε χε, χε... - Ήθελε και τη συνέχεια!
Μου λέει "Και μετά τι έγινε;". Λέω, "Τι εννοείς, παιδί μου;".
Μου λέει, "Ωραία, παντρεύτηκε την πριγκίπισσα και μετά;".
Μετά του λέω μάλιστα...
Μετά... Κι άρχισα να φτιάχνω ένα παραμύθι κάνοντας την παραμυθοσαλάτα του Ροντάρι.
Αλλά στο παραμύθι είπαμε ότι πρέπει να υπάρχουν κακοί.
Εγώ αντί για έναν έκανα τρεις.
Ο ένας ήτανε ο σατανικός μάγος Ρόκενφολ.
Ο άλλος ήτανε ο Μαύρος Ιππότης που ήτανε πολύ κακός.
Κι ο άλλος ήταν ο Πράσινος Δράκος που ήταν λίγο χαρωπός και περίεργος.
Λοιπόν, έτσι ξεκινήσαμε και κάναμε ένα σήριαλ παραμυθιών.
Και μετά βρέθηκα να κάνω Παραμυθοκουζίνα και εργαστήρια με τα παιδιά.
Σήμερα δεν έχω παιδιά κοντά μου αλλά έχω ένα μεγάλο παιδί.
Ναι. (Γέλια)
Γιατί νομίζω κι εσύ θα απαντούσες το ίδιο, εμείς οι συγγραφείς παιδικών βιβλίων.
Όταν πάω σε ένα νηπιαγωγείο και μου λένε,
"Κύριε Κώστα, γιατί γράφετε βιβλία;",
λέω "Θέλετε το σοβαρό ή το πραγματικό;", μου λένε "Το πραγματικό",
- Το πραγματικό είναι για να μπορώ να ξαναγίνομαι παιδί.
- Είναι έτσι; - Ακριβώς...
Είναι το παιδί που υπάρχει μονίμως μέσα μας και δεν πρόκειται να μεγαλώσει ποτέ.
Ε, τώρα είναι και μέρες γιορτών και τον Δεκέμβρη...
γιορτάζει ο Άγιος Νικόλαος, ο ένας, ο άλλος,
έχουμε τα Χριστούγεννα, αλλά για μένα ιδιαίτερη σημασία...
έχει η γιορτή που είναι στις 9 Δεκεμβρίου.
- Γιορτάζω κι εγώ! - Βέβαια.
- Για μένα έχει σημασία... - Αλλά...
Ναι, αλλά γιορτάζει και η κόρη μου.
Λοιπόν τι έγινε; Όταν ήτανε μικρότερη,
στο νηπιαγωγείο, της τραγουδούσα ένα τραγούδι που λέει μέσα για τις Άννες.
Της έλεγα ένα τραγούδι που 'λεγε ο Αντώνης Καλογιάννης.
Θα το πω τώρα και να δω ποιος θα με κοροϊδέψει.
Αχ, Αννούλα του χιονιά,
δεν θα είμαι πια μαζί σου,
τον Δεκέμβρη στις 9,
που 'χεις Άννα τη γιορτή σου.
- Πω πω, Καλογιάννης. - Πρόσεξε, θα σε βάλω να είσαι μαζί μου...
Όταν έλεγα αυτό τραγούδι, το "Αχ Αννούλα του χιονιά",
το έλεγα στην κόρη μου και τι μου λέει μια μέρα;
"Μπαμπά, πολύ ωραίο είναι το τραγούδι αλλά ποια είναι αυτή η "Αχανούλα";".
Δεν είχε καταλάβει ότι είναι "Αχ, Αννούλα",
αλλά είχε καταλάβει ότι είναι ένα κοριτσάκι που το λένε "Αχανούλα του χιονιά".
Και μας έφτιαξε έναν καινούργιο ήρωα.
Ναι, η καινούργια λοιπόν ηρωίδα μας, που σήμερα θα προσπαθήσουμε να φτιάξουμε ένα...
παραμύθι με τις κάρτες του Ροντάρι.
Το λέμε, η ηρωίδα μας θα είναι η Αχανούλα του Χιονιά.
Τώρα γιατί την λένε Αχανούλα...
- ...θα μας το πει η Αννούλα! - Γιατί είναι του Χιονιά;
Για πες ένα νούμερο κυρία Άννα μου.
- Δεκατρία. - Δεκα... Δεκατρία.
- Θεωρείται γρουσούζικο ε; - Ευτυχώς δεν είσαι προληπτική.
Λοιπόν, ο ήρωας φτάνει αγνώριστος στον τόπο του.
Η Αχανούλα του Χιονιά φτάνει αγνώριστη στον τόπο της.
Τώρα, πρέπει να μας πεις εσύ ποιος είναι ο τόπος της Αχανούλας,
πώς ξεκινάει το παραμύθι και γιατί γύρισε αγνώριστη,
και πώς ήταν αγνώριστη, δηλαδή τι έκανε.
Μια φορά κι έναν καιρό λοιπόν,
σ' έναν τόπο μακρινό,
σ' ένα υπέροχο κάστρο,
έφτασε μία ταλαιπωρημένη κοπέλα,
ντυμένη με κουρέλια, βρώμικη, αχτένιστη,
κουρασμένη και πεινασμένη.
Το κάστρο περιβαλλόταν από ένα τεράστιο λιβάδι,
μια τεράστια πράσινη έκταση,
στην οποία οι αγρότες του τόπου εκείνου ζούσαν ειρηνικά,
ήρεμα, δεν υπήρχε πόλεμος εκεί.
Και η Αχανούλα ουσιαστικά έφτανε στον τόπο της...
αλλά δεν μπορούσε να τη γνωρίσει κανένας από τους πρώην υπηκόους της...
- ...εκείνη τη στιγμή. - Ήταν πριγκίπισσα;
- Ήταν πριγκίπισσα... - Α, πριγκίπισσα και γυρνάει με κουρέλια!
Ήταν μία από τις τρεις κόρες του βασιλιά,
η μικρότερη αλλά και η πιο αγαπημένη του.
Κι επειδή όλοι οι πρίγκιπες, οι αξιωματικοί και τα παληκάρια,
αγαπούσαν την Αχανούλα συνήθως,
και δεν κοιτούσαν συνήθως τις δύο μεγάλες αδερφές της που ήτανε...
- ...λίγο κακούλες. - Πώς τις λέγανε αυτές;
Ας τις πούμε Κακία και Ζήλια.
- Η Κακία και η Ζήλια, μάλιστα. - Ναι.
- Να μην τους δώσουμε κάποιο συγκεκριμένο όνομα... - Όχι η Κακία και η Ζήλια.
...και παρεξηγηθεί κανένα καλό παιδάκι.
Η Κακία κι η Ζήλια.
Είχανε λοιπόν... κάνανε όλο ίντριγκες μεταξύ τους...
για να κερδίσουν την αγάπη του πατέρα τους,
ο οποίος ούτως ή άλλως σαν πατέρας αγαπούσε όλα του τα παιδιά.
Αλλά στην Αχανούλα είχε μία αδυναμία...
Γιατί τη λέγανε Αχανούλα αυτή, δηλαδή πολύ παράξενο όνομα είναι.
Αχανούλα γιατί τη λέγανε...
- Έτσι την βάφτισαν; Πήγαν δηλαδή κι είπανε Αχανούλα; - Όχι.
Γιατί όταν ήταν να γεννήσει η μαμά της,
είχε πάει σε μία από αυτές τις μεγάλες βόλτες,
τα κυνήγια που κάνουν οι βασιλιάδες,
είχε πάει και η μαμά της μαζί.
Κι ήταν λοιπόν σε κάτι απέραντους κάμπους, σε μία αχανή περιοχή,
και ξαφνικά ήρθε η ώρα της να γεννήσει λίγο πριν το αναμενόμενο.
Και από το αχανές του τόπου, που δεν ξέρανε ποιος τόπος είναι,
είχανε πάει στην τύχη για κυνήγι.
- Πο! Αχανές, ατελείωτο δηλαδή. - Ναι.
- Σκέφτηκαν να την βγάλουν Αχανούλα. - Αχανούλα!
Και αποδείχτηκε ότι αχανή ήταν και τα προτερήματά της.
- Τα είχε όλα πολλά αυτή η κοπέλα! - Δεν είχε σχέση με τους χάνους...
- ...τα ψάρια που λέμε είσαι σαν τον χάνο; - Όχι καμία σχέση.
- Ούτε με τους χάνους ούτε με τους ροφούς. - Α, ωραία! Εντάξει.
Επ επ, άλλη κάρτα.
Θα τελειώσει το παραμύθι με μία κάρτα; Δεν γίνονται αυτά. Νουμεράκι, παρακαλώ.
Ε, θα πω έναν αγαπημένο μου αριθμό, το δεκάξι.
Δεκάξι, για να δούμε τι λέει το δεκάξι.
Ο ήρωας εκτελεί τον άθλο.
Καλείται να εκτελέσει έναν άθλο.
Άρα κάτι πρέπει να κάνει η Αχανούλα.
Ο ήρωας που έχει εκπέσει καλείται να κάνει έναν άθλο;
Ωραία. Η Αχανούλα λοιπόν αφού έχει εκδιωχθεί απ' το παλάτι,
ο άθλος που καλείται τώρα να κάνει για να ισορροπήσει...
...η ζημιά που έχει προηγηθεί,
είναι να μπορέσει να ξαναμπεί μέσα.
Και χωρίς να την πάρουν από την πρώτη στιγμή είδηση οι αδερφές της,
να καταφέρει να ξεσκεπάσει την Κακία και τη Ζήλια,
και να δείξει σε όλους ποιο είναι το πραγματικό της πρόσωπο.
Ωραία, για πάμε στην επόμενη! Άλλο νούμερο.
Άλλο νούμερο... Άλλο νούμερο...
- Ε, μέχρι το 20 είμαστε; - 21.
- Το 21 είναι μετά... - Ναι.
- Να πούμε... - Πες το.
Να πω κάτι; Όταν τα παιδιά πρώτα απ' όλα,
αν ακούσανε προσεκτικά ποιες είναι οι λειτουργίες του παραμυθιού,
αλλά μπορούνε και με τη βοήθεια των γονιών ή των δασκάλων τους να το ανακαλύψουν,
μπορούν να φτιάξουν και τις δικές τους κάρτες.
- Βεβαίως. - Δηλαδή να κάνουνε 20 ή 21 κάρτες...
...ό,τι προτιμούν, που να 'χουν τις λειτουργίες και να κάθονται όπως καθόμαστε εμείς,
και να φτιάχνουν τα παραμύθια. Αλλά πρόσεξε!
Όταν κάνουμε παραμύθια μαζί με τα παδιά,
εμείς τώρα το κάνουμε πολύ σοβαρά, γιατί είμαστε και μεγάλοι.
Κανονικά... Κανονικά, τους παίζουμε τους ρόλους.
Δηλαδή δεν θα μου έλεγες τώρα απλώς...
"φτάνει η Αχανούλα με τα κουρέλια",
θα ΄πρεπε να μας παραστήσεις την Αχανούλα...
- ...να φτάνει με τα κουρέλια. - Με κουρέλια ε;
Έτσι τα παιδιά τώρα που είναι στο σπίτι...
και κάθονται παρέα ή με τα αδερφάκια τους
ή όταν θα συναντηθούν στις γιορτές ή οτιδήποτε,
μπορούνε να κάτσουν όλοι μαζί και να παίξουν το παιχνίδι, κάνοντας ρόλους.
Ο ένας να κάνει την Αχανούλα.
Και οι κακοί ρόλοι είναι ωραίοι,
γιατί σε μερικά παιδιά αρέσει να κάνουν αυτό το δραματικό.
Και τους κάνουν πολύ ευχάριστους και...
και τους απομυθοποιούν όλους αυτούς τους κακούς,
τους κάνουν, έτσι, πιο εύπλαστους.
Πριν από λίγες μέρες που κάναμε ένα διαδικτυακό παιχνίδι...
με παιδιά στο Φεστιβάλ Νεανικού Κινηματογράφου της Ολυμπίας,
ένα κοριτσάκι ήθελε μόνη της να κάνει την κακιά.
Και της λέω, "Και τι αγώνα θα κάνεις με τον καλό ήρωα;".
Μου λέει, "Πολύ απλό!". Λέω, "Για πες μου".
Θα τρώμε καυτερές πιπεριές!
Κι όποιος αντέξει να φάει τις πιο πολλές καυτερές πιπεριές, θα είναι ο νικητής.
Και παραστήσανε καταπληκτικά και οι δύο...
πώς άρχισαν να καίγονται τρώγοντας τις πιπεριές.
Γιατί αυτό το κάνει πιο διασκεδαστικό απ' το απλώς να αφηγηθούμε.
Είναι πολύ πιο διασκεδαστικό αν έχουμε παιδιά κοντά μας.
Και μόνοι μας, αρκεί να μπορούμε να νιώσουμε σαν παιδιά...
και να κινηθούμε και πιο ελεύθερα στον χώρο,
γιατί τώρα εντάξει, δεν είναι και πολύ εφικτό να σηκωθώ εγώ να κάνω...
την Αχανούλα με τα κουρέλια.
Τι νούμερο είπαμε; Είπες νούμερο; Όχι.
Όχι, είπα το 6.
- Το 6. Α! Το θυμάσαι αυτό μου φαίνεται. - Όχι!
- Με κοροϊδεύεις! - Όχι!
Το 6 γιατί λέω ότι το θυμάται; Γιατί είναι η συνάντηση με τον δωρητή.
Βρήκαμε τα δύσκολα. Γυρίσαμε με τα κουρέλια στο παλάτι,
έχουμε τις δύο κακές αδερφές που έχουνε τα μέσα και τα έξω,
ε, οπότε ποια είναι η λύση; Κάποιος να μας βοηθήσει.
- Κάποιος να μας βοηθήσει. - Ποιος είναι ο δωρητής;
Έξω λοιπόν σ' αυτό το λιβάδι που είναι...
οι αγρότες κι οι κτηνοτρόφοι και οι υπήκοοι του βασιλείου,
την αναγνωρίζει μία γριούλα.
- Η οποία όμως... - Αυτή μπορείς να μας την κάνεις τη γριούλα.
- Όχι! - Έλα!
Μπορώ να την κάνω; "Γεια σου Αχανούλα μου, σε κατάλαβα, εσύ δεν είσαι;"
- Κορίτσι μου... - Μπράβο!
Γύρισες... (Γέλια)
Κάπως έτσι, ναι ακριβώς.
Κάπως έτσι, έτσι με μία ξέρεις σκούφια κι αυτά...
με μακριά ρούχα, μαγκουρίτσα.
Κι αφού την καλωσορίζει κι η Αχανούλα σαστισμένη...
που κάποιος την αναγνώρισε έστω και με αυτά τα ρούχα,
αλλά και πολύ κουρασμένη και πεινασμένη,
πάει στο καλύβι της.
Όμως αυτή η γριούλα δεν είναι τόσο γριούλα.
Είναι μια πανέμορφη νεράιδα.
Κι είναι η νεράιδα του Καλού.
Η νεράιδα του Καλού!
Η νεράιδα που βοηθάει οποιαδήποτε Αχανούλα,
να εκπληρώσει το σκοπό της και να ξεσκεπάσει την Κακία και τη Ζήλια.
Ας μείνουμε εκεί, γιατί απλώς την συνάντησε,
δεν ξέρουμε αν θα την βοηθήσει.
Γιατί η επόμενη κάρτα θα μας δείξει τι γίνεται στη συνέχεια.
Για πες μας ένα νούμερο πάλι.
- Το 11. - Το 11 δεν μ' αρέσει...
Ωχ, καλό είναι! Κοίτα να δεις!
Θα μας τελειώσεις το παραμύθι πολύ γρήγορα, κυρία Βασιλειάδη.
Γιατί εδώ λέει ο ήρωας νικάει τον αντίπαλο.
Αν και είπαμε ότι δεν τελειώνει με την πρώτη νίκη.
- Α, δεν μπορεί να τελειώσει... - Αλλά νικάει.
- Να δούμε πώς βοήθησε λοιπόν... - Ναι, αλλά μέχρι να φτάσει να νικήσει...
- Δεν θα κάνουν μονομαχία για να νικήσει. - Δεν ξέρω, θα μας πεις εσύ.
- Πρέπει να μπει μέσα στο κάστρο. - Πες τα μας σιγά - σιγά.
Λοιπόν, έχουμε μείνει στο καλυβάκι της νεράιδας.
Στο καλυβάκι που τελικά η γιαγιά είναι η νεράιδα του Καλού.
Ε, αφού βάζει στην Αχανούλα να φάει, της δίνει νερό να πλυθεί,
της στρώνει ένα αχυρένιο κρεβάτι.
Και βλέπει ποιες είναι οι προθέσεις της, γιατί έχει καιρό να τη δει την Αχανούλα.
Μήπως η Αχανούλα γύρισε κι έχει γίνει κι αυτή εξίσου κακιά;
- Ωχ, δεν το σκέφτηκα! - Μήπως...
Μήπως αντί για Αχανούλα την λένε τώρα πια Ανακατωσούρα;
Μήπως την λένε...
Κουτσομπολιό; Μήπως την λένε Φθόνο;
Που είναι χειρότερος απ' την κακία και τη ζήλια.
Αφού λοιπόν συζητάει μαζί της και μαθαίνει όλα,
επιβεβαιώνει όλα όσα έχει περάσει, γιατί σαν νεράιδα τα ξέρει κανονικά,
απλά επιβεβαιώνει τα αισθήματα της Αχανούλας και τις προθέσεις της,
ξεσκεπάζεται, της εξηγεί ποια είναι.
Κι η Αχανούλα έχει μείνει έκθαμβη βέβαια.
Και σαστισμένη γιατί βρίσκει μια ανέλπιστη βοήθεια.
Κι αρχίζουν να καταστρώνουν μαζί ένα σχέδιο,
πρώτα πώς θα μπει μες στο παλάτι,
μέσα στο κάστρο μάλλον,
δεν θα πάει στο παλάτι,
και πώς θα μπορέσει να δημιουργήσει μία κατάσταση...
τέτοια, ώστε η Κακία και η Ζήλια να να βγάλουν τον χαρακτήρα τους μπροστά στον κόσμο.
Ενδεχομένως σε μια γιορτή που θα διοργανωθεί έτσι για έναν ασήμαντο λόγο.
Όχι μόνο μέσα στο παλάτι, δηλαδή να 'ναι και κόσμος μπροστά.
Ούτως ώστε να μην μπορεί να τις κρύψει και η αγάπη του πατέρα τους, του βασιλιά.
Άρα εκεί θα νικούσε αλλά, να δούμε... θα γίνει αυτό;
- Αλλά ναι, είναι δύσκολο. - Ένα νούμερο άλλο; Μια κάρτα άλλη;
Ένα νούμερο άλλο...
- Μονοψήφιο ή διψήφιο να πω; - Ό,τι θέλεις.
- Πες ένα... - Οκτώ.
- Ωχ, ωχ, ωχ! - Τι είναι το 8;
Ωραίο είναι. Για την πλοκή του παραμυθιού είναι ό,τι πρέπει.
Γιατί είναι το 8: Εμφανίζεται ο αντίπαλος.
Άρα έχουμε την καλή νεράιδα, έχουμε την Κακία και τη Ζήλια από την άλλη,
έχουμε την Αχανούλα που 'χει βρει ένα απάγκιο στο καλύβι.
Τώρα δυσκολεύουν τα πράγματα.
Εδώ όπως είδαμε και στην κάρτα μάλιστα,
όπως την έχει ζωγραφίσει και η Στεφανία Βελτεμίρη,
εμφανίζεται ο αντίπαλος, ανοίγει την πόρτα και λέει "Τσα!".
- Ποιος να 'ναι ο αντίπαλος; - Αυτός λοιπόν δεν ήτανε πραγματικός ζητιάνος.
Απλά το έβρισκε σαν πρόφαση για να κυκλοφορεί στον κόσμο,
μέσα κι έξω απ' το κάστρο, να μαθαίνει σημαντικά μυστικά...
και την κατάσταση του κάθε υπηκόου.
Κι ανάλογα να τα προδίδει είτε στο βασιλιά,
αν επρόκειτο για την ασφάλεια της χώρας,
είτε στην Κακία και τη Ζήλια,
που ήταν ζηλιάρες απέναντι σε όλο τον κόσμο.
Τώρα λοιπόν ακούει λίγα πράγματα,
επειδή είναι και πολύ έξυπνος και πονηρός,
καταλαβαίνει περί τίνος πρόκειται,
γιατί την ήξερε την Αχανούλα.
Την αναγνωρίζει παρά τα κουρέλια.
- Δεν την αναγνωρίζει ακριβώς. - Όχι;
Υποψιάζεται αλλά όπως χώνει τη μούρη του και καλά να ζητιανέψει...
και τις βλέπει εκεί στο τζάκι ήσυχα - ήσυχα να είναι αφοσιωμένες στην κουβέντα,
κάνει ησυχία για να ακούσει κι απ' τη συζήτηση καταλαβαίνει...
Και μετά σε ποια κάρτα πάμε μετά από αυτό;
- Μετά πάμε στη 18. - 18;
- Που ήταν κι ο βαθμός μου στο... - Πού φτάσαμε... 18 στο σχολείο;
Εγώ 18 πήρα σε όλα μαζί τα μαθήματα. Δεκαοχτώ.
- Ε, λοιπόν, η κάρτα 18... - Τι είναι η 18;
Λέει "ο ψεύτικος ήρωας ξεσκεπάζεται". Άρα;
Άρα, λοιπόν, παρά του ότι τους ακούει ο ζητιάνος...
και τρέχει να τα προδώσει στις δύο αδερφές,
η νεράιδα ως νεράιδα μεταμορφώνει ανάλογα την Αχανούλα,
τη βοηθάει να μπει μες στο κάστρο,
κάνοντάς την αόρατη κάποια στιγμή που ανοίγει το κάστρο...
για να βγουν κάποιοι πολεμιστές.
Και τη βοηθάει με τους δικούς της μαγικούς τρόπους
να στηθεί μία γιορτή, δημόσια γιορτή, όχι μέσα στο παλάτι,
όπου θα μαζευτεί πολύς κόσμος.
Και εκεί καταφέρνει, πάλι χρησιμοποιώντας τα μαγικά τα δώρα,
να κάνει τις δύο αδερφές να κακιώσουν και να ζηλέψουν η μία την άλλη.
Οπότε αναγκαστικά επειδή είναι πολύ κακές και πολύ ζηλιάρες,
δεν μπορούν να κρατηθούν για τα προσχήματα του κόσμου,
και αρχίζουν και διαπληκτίζονται στην αρχή σιγά μεταξύ τους.
- Αλλά όσο φουντώνει... - Κι εσύ μωρέ...
Εσύ δεν είπες στον μπαμπά ότι η Αχανούλα έκλεψε εκείνο το χρυσό κόσμημα της μαμάς;
Ρίχνει και τη μαγική σκόνη η νεράιδα αόρατη και αρχίζει:
- Κι εσύ που προσπαθείς να κλέψεις όλους τους γαμπρούς!
- Όχι κι εσύ που κατηγορούσες την Αχανούλα για να την ξεφορτωθούμε.
- Κι εσύ που είπες στον μπαμπά...
Είχαν πάρα πολλές ιστορίες για την Αχανούλα.
Ο βασιλιάς έχει μείνει άφωνος!
Την τελευταία κάρτα όμως θα την τραβήξω εγώ. Συγγνώμη που στο λέω.
Γιατί είναι ο γάμος του ήρωα.
Γιατί εδώ πέρα μέσα σε όλο τον γενικό χαμό,
η Αχανούλα όπως ωραία την έχει φτιάξει η καλή νεράιδα,
εμφανίζεται με το υπέροχο αυτό φόρεμα... Τι χρώμα να 'τανε;
- Περλέ. - Περλέ.
- Ούτε κάτασπρο ούτε... - Μαργαριταρένιο.
- Ναι, μαργαριταρένιο. - Μαργαριταρένιο χρώμα...
Και μια σειρά ωραία μαργαριτάρια, πανέμορφη.
- Σηκωμένα τα μαλλιά όλο μπούκλες... - Τη βλέπει λοιπόν ο πρίγκιπας...
που τυχαία εντελώς περνούσε από το βασίλειο εκείνη την ημέρα.
Είχε έρθει για τη γιορτή!
- Α, ναι για τη γιορτή! - Είχαν έρθει και πρίγκιπες για τη γιορτή.
Και τη ζητάει σε γάμο. Συνήθως λοιπόν, να πούμε,
ότι τα παραμύθια έτσι κάπως τελειώνουν, με το γάμο του ήρωα.
Κι εμείς όταν είμαστε με τα παιδιά στα νηπιαγωγεία,
στους παιδικούς σταθμούς ή και στα Δημοτικά ή και στα Γυμνάσια ακόμα,
μας αρέσει να τελειώνουμε με το γάμο,
γιατί εκεί βρίσκουμε την ευκαιρία να παίξουνε όλοι.
- Ακριβώς! - Ένας θα κάνει...
Είναι ο γαμπρός βέβαια και η νύφη.
Αλλά υπάρχει ο κουμπάρος,
- Υπάρχει ο παπάς. - Και νομίζω ότι το χαίρονται τα παιδιά.
Αυτό που χαίρονται πάρα πολύ είναι όταν τους πω,
"Παιδιά, λοιπόν, τώρα θα πετάμε και ρύζι στους νεόνυμφους".
Ωραίο, ναι, ναι.
Δεν πετάμε αληθινό ρύζι.
Λοιπόν είναι μια ωραία ευκαιρία και στο σπίτι,
άμα φτιάξετε τις κάρτες και δημιουργήσετε τα δικά σας παραμύθια,
να τελειώσετε με ένα γάμο.
Τους βάζω και το ξέρουν σχεδόν όλοι, κι απορώ που το ξέρουν...
- Το τραγούδι το ξέρεις; - Του γάμου;
- Σήμερα γάμος... - Ποιος δεν το ξέρει!
Σήμερα γάμος γίνεται...
Μόλις το αρχίσω αυτό λες και... Το ξέρουνε σε όλη την Ελλάδα,
όλες οι ηλικίες, από δεν ξέρω...
Από όταν αρχίσουν να μιλάνε τα παιδιά μάλλον ξέρουν το τραγούδι...
- Ακούγεται πάρα πολύ αυτό το τραγούδι. - Το ξέρουν.
Το λένε όλοι μαζί και γίνεται μια πολύ όμορφη γιορτή.
Γιατί ο πιο ωραίος τρόπος να τελειώσει ένα παραμύθι και μια ιστορία είναι μια γιορτή.
Εγώ θα ήθελα να είχαμε παιδιά στην πραγματικότητα,
για να μπορέσουν να μας πούνε την κάρτα 21.
- Την κάρτα 21 μετά το γάμο; - Όχι εμείς, τα παιδιά!
Να ευχαριστήσουμε εδώ για την φιλοξενία όλους τους ανθρώπους που δούλεψαν,
για να μπορούμε εμείς να φτιάξουμε το παραμύθι μας.
Τον μουσικό μας με την ωραία μουσική που μας συνόδευε.
- Να ευχαριστήσω εγώ την Άννα Βασιλειάδη... - Κι εγώ τον Κώστα Στοφόρο.
Η πρόεδρος της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς και συγγραφέας.
Της έβαλα πολύ δύσκολα. Νομίζω ότι τα κατάφερε.
Αυτό βέβαια θα μας το πούνε τα παιδιά στο τέλος.
Αυτό είναι στην κρίση των παιδιών.
Γιατί μπορεί να μην είναι εδώ, αλλά είναι εδώ τα παιδιά.
Πάντα είμαστε στην κρίση των παιδιών.
Κι ο Ροντάρι έλεγε ότι πρέπει να χρησιμοποιούμε την τηλεόραση για καλούς σκοπούς.
- Και να που τη χρησιμοποιούμε. - Εποικοδομητικά βεβαίως.
Ευχαριστούμε πάρα πολύ κι όμορφες γιορτές ευχόμαστε σε όλους.
Καλές γιορτές!
