Ferdowsi poem Ferdowsi|Shahnameh epic Ferdowsi-Gedicht Ferdowsi poem poema ferdowsi Poesia di Ferdowsi フェルドウスィーの詩 Ferdowsi-gedicht wiersz Ferdowsiego Poema de Ferdowsi Стихотворение Фирдоуси

توانا بود هر که دانا بود Capable|"was" or "is"|every|who|wise| Be capable of being wise Wees in staat om wijs te zijn Bilge olma yeteneğine sahip olmak

ز دانش دل پیر برنا بود "from"|knowledge|heart|old person|young|was It was the knowledge of Pir Borna Het was de kennis van Pir Borna

****

چو ایران مباشد تن من مباد If||"does not exist"|body|my body|"May not be" If Iran is not my body Als Iran niet mijn lichaam is

بدین بوم و بر زنده یک تن مباد "to this"|land||land|alive||| |Bu topraklar|||||| Be on this canvas and keep one person alive

اگر سر به سر تن به کشتن دهیم ||||||killing| If we kill head to head Als we het tegen elkaar opnemen

از آن به که کشور به دشمن دهیم |"it"|||homeland||| ||||ülke||| To give the country to the enemy

****

ز دانش بود جان و دل را فروغ |||||||light It was knowledge that enlightened the soul and the heart

نگر تا نگردی به گرد دروغ ||you turn||| Look until you look around lying

سخنگوی چون بر گشاید سخن The speaker opens his mouth

بمان تا بگوید تو تندی مکن Stay to say do not be harsh

مگو آن سخن کاندرو سود نیست ||||benefit| Do not say that Kandro's words are not profitable

کزان آتشت بهره جز دود نیست from the fire||||| The fire of interest is nothing but smoke

تن مرده چون مرد بی دانشست |||||is knowledgeable The body is dead because the man is ignorant

که نادان به هر جای بی رامشست That the ignorant are restless everywhere

که دشمن که دانا بود به ز دوست That enemy who was wise to his friend

که با دشمن و دوست دانش نکوست Who is not with the enemy and the friend of knowledge

سخن ماند از ما همی یادگار There was talk of us all

تو با گنج دانش برابر مدار You are equal to the treasure of knowledge

سخن سنج و دینار گنجی مسنج |singer|||| Speakers and Ganji Dinars

که بر دانشی مرد خوار است گنج ||||inferior|| Which is a treasure based on man-eating knowledge

به دانش نگر دور باش از گناه

که دانش گرامی تر از تاج و گاه

هران گه که گویی که دانا شدم

به هر دانشی بر توانا شدم

چنان دان که نادان تری آن زمان

مشو بر تن خویش بر بدگمان

****

بیا تا همه دست نیکی بریم

جهان جهان را به بد نسپریم |||||we will treat

نباشد همه نیک و بد پایدار

همان به که نیکی بود یادگار

همان گنجِ دینار و کاخ بلند The same treasure of the dinar and the high palace

نخواهد بُدَن مر تو را سودمند It will not be useful for you

سخن ماند از تو همی یادگار We will always remember you

سخن را چنین خوارمایه مدار

****

مکن بد که بینی به فرجام بد |||||end|

ز بد گردد اندر جهان نام بد

نگر تا چه کاری، همان بدروی

سخن هرچه گویی همان بشنوی

تو تا زنده ای سوی نیکی گرای You are a good person as long as you live

مگر کام یابی به دیگر سرای

****