Τι είναι Φιλοσοφία; What is Philosophy? ¿Qué es la filosofía?

Είστε έτοιμοι να ανοίξετε λεξικό, να ρωτήσετε κάποιο γλωσσολόγο ή κάτι ανάλογο; Πόσο πρόθυμοι είστε να μάθετε τελικά τι είναι; Are you ready to open a dictionary, ask a linguist or something similar? How eager are you to finally find out what it is?

Υπάρχουν δύο ορισμοί. There are two definitions. Όσο αντιπαθητική και τρισάθλια είναι η έννοια του ορισμού, εντούτοις υπάρχουν δύο. As disgusting and trivial as the meaning of the definition is, there are nevertheless two. Και οι δύο απορρέουν από μια μοναδική και αδιαμφισβήτητη αλήθεια, την υποκειμενικότητα. Both stem from a unique and indisputable truth, subjectivity. Και αυτό είναι που τους κάνει ισχυρούς. And that is what makes them strong. Ας ξεκινήσουμε με τον επιστημονικό, τον οποίο και έγραψα πριν μερικά χρόνια και τον χάρισα στην ελληνική wikipedia: Let's start with the scientific one, which I wrote a few years ago and donated to the Greek wikipedia:

" Ο ορισμός της Φιλοσοφίας είναι από μόνος του ένα φιλοσοφικό ερώτημα. "The definition of Philosophy is in itself a philosophical question. Οι εκάστοτε φιλόσοφοι, σύμφωνα με το εννοιολογικό περιεχόμενο που προσάπτουν στη φιλοσοφία, δημιουργούν και το ανάλογο φιλοσοφικό ρεύμα. The respective philosophers, according to the conceptual content they attribute to philosophy, create the corresponding philosophical current. Γενικώς θα μπορούσε να διατυπώσει κανείς ότι φιλοσοφική σκέψη είναι η διανοητική διερεύνηση βαθέων ερωτημάτων για την σχέση του ανθρώπου με τον κόσμο και την θέση του σ' αυτόν. Η φιλοσοφία βέβαια δεν αρκείται στην ανάλυση της πραγματικότητας του εμπειρικού κόσμου, αλλά διατυπώνει προτάσεις για την αλλαγή του. Philosophy, of course, is not enough to analyze the reality of the empirical world, but makes proposals for its change. Ένας φιλόσοφος δεν αρκείται στο να διατυπώσει πώς έχουν τα πράγματα, αλλά προχωρά και σε συγκεκριμένες προτάσεις για το πώς θα μπορούσαν να είναι. A philosopher is not content to state how things are, but goes on to make specific suggestions about how they might be. Εύστοχα ο Bertrand Russell διατυπώνει πως φιλοσοφία είναι μια δεξαμενή γνώσεων που ακόμα είναι ανέτοιμες προς εξειδικευμένη επιστημονική διαπραγμάτευση. Επομένως, όπως έχει ιστορικά αποδειχθεί άλλωστε, η φιλοσοφία είναι η επιστήμη των επιστημών, ο κορμός της διεπιστημονικής γνώσης, ο άσβεστος πόθος αναζήτησης του ανθρώπου. Therefore, as has been historically proven, philosophy is the science of sciences, the backbone of interdisciplinary knowledge, the unquenchable desire to search for man. Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι οι σύγχρονες θετικές επιστήμες (Μαθηματικά, Φυσική, Χημεία, Ιατρική, Αστρονομία κ.α.) αλλά και μεταγενέστερες θεωρητικές (Ψυχολογία, Κοινωνιολογία κ.α.) ξεπήδησαν από το φιλοσοφικό στοχασμό.

Η Φιλοσοφία διαιρείται σε κλάδους. Ο τομέας της Φιλοσοφίας που διερευνά το αν πρέπει ή όχι ο άνθρωπος να ενεργεί με κάποιους τρόπους ή να υιοθετήσει κάποιους γενικούς κανόνες που να καθορίζουν τις ενέργειες του, ονομάζεται Ηθική. The field of Philosophy that investigates whether or not man should act in certain ways or adopt some general rules that determine his actions is called Ethics. Ο τομέας που ασχολείται εκτεταμένως με την αντίληψη του καλού, του ωραίου και των αντιστρόφων τους ονομάζεται Αισθητική. The field that deals extensively with the perception of good, beautiful and vice versa is called Aesthetics. Ο κλάδος που διερευνά τα όρια, την προέλευση και την ποιότητα της ανθρώπινης γνώσης ονομάζεται Γνωσιολογία. Ο τομέας που ασχολείται με το επέκεινα, με εκείνο που εμπειρία δεν μας αποκαλύπτει, ονομάζεται Μεταφυσική (που δεν πρέπει να συγχέεται με εξωεπιστημονικούς κλάδους όπως η Παραφυσική) και ένας παραπλήσιος με τη Μεταφυσική κλάδος που ασχολείται εξειδικευμένα με το Ον και τις ιδιότητές του ονομάζεται Οντολογία (κλάδος που δεν πρέπει να συγχέεται με τη Θεολογία και τα θρησκευτικά δόγματα). Όλοι οι παραπάνω κλάδοι διαιρούνται σε αρκετές υποενότητες, καλύπτοντας έτσι μια τεράστια θεματική που απλώνεται σε όλο το εύρος του σύγχρονου επιστημονικού κόσμου, είτε πρόκειται για Θετικές, είτε για Θεωρητικές, είτε για Τεχνολογικές επιστήμες. All the above disciplines are divided into several subsections, thus covering a huge topic that extends to the whole range of the modern scientific world, whether it is Positive, Theoretical or Technological sciences.

Παρόλο το εύρος της έννοιας της Φιλοσοφίας, δεν πρέπει να παραβλέπεται το γεγονός ότι πρόκειται για επιστήμη (και μάλιστα τη "μητέρα" επιστήμη όπως είδαμε). Despite the breadth of the concept of Philosophy, the fact that it is a science (and in fact the "mother" science as we have seen) should not be overlooked. Επομένως η μέθοδος ενός στοχασμού ώστε αυτός να ονομασθεί φιλοσοφικός πρέπει να τηρεί συγκεκριμένα επιστημονικά κριτήρια και στάδια. Therefore the method of a reflection in order to be called philosophical must observe specific scientific criteria and stages. Αυτά τα στάδια είναι εκείνα της Παρατηρήσεως, της Υποθέσεως, του Πειράματος, της Απόδειξης και της Επαναλήψεως. These stages are those of Observation, Hypothesis, Experiment, Evidence, and Repetition. Ο φιλοσοφικός στοχασμός απαραίτητα πρέπει να εγκολπώνει την επιστημονική αποδεικτική διαδικασία. Philosophical reflection must necessarily embrace the scientific proof process.

Η λέξη ετυμολογικά είναι σύνθετη και προέρχεται από τό αρχαίο ελληνικό φιλείν (που σημαίνει αγάπη) και το δεύτερο συνθετικό,τη λέξη σοφία. "

Σήμερα όμως, κάποια χρόνια αργότερα, αποφάσισα να διατυπώσω και τον δεύτερο ορισμό της φιλοσοφίας: But today, some years later, I decided to formulate the second definition of philosophy:

"Φιλοσοφία είναι το μαρτύριο που θα σε βασανίζει κάθε στιγμή, κάθε δέκατο του δευτερολέπτου της ύπαρξής σου. Εκείνο που δεν θα σε αφήνει να ησυχάσεις τα βράδια, εκείνο που θα σε κάνει εχθρό του ανθρώπου. Είναι ένας τρόπος που δεν έχει τρόπους, μια απελευθέρωση που σε αφανίζει. It is a way that has no ways, a release that destroys you. Εκείνο το σουβλερό θραύσμα υαλοπίνακα που θα τρυπώσει στις ανοιχτές πληγές σου μέχρι να στερέψεις από κραυγές. That spiky piece of glass that will pierce your open wounds until you run out of screams. Εκείνο που θα σε βάλει να πιεις στο ποτήρι το ίδιο σου το αίμα. The one that will make you drink your own blood in the glass. Εκείνο που θα ανεβάζει τους σφυγμούς σου στο ζενίθ όταν συλλογίζεσαι κάποιο χάραμα το θάνατο ενώ λαγοκοιμάσαι: Και αν σταματήσω να αναπνέω, και αν η καρδιά μου σταματήσει, αν διαβώ το κατώφλι του μηδενός; Τότε τί; Ποτέ πια. The one that will raise your pulse to the zenith when you think of death at dawn while you fall asleep: And if I stop breathing, and if my heart stops, if I cross the threshold of zero? Then what; Never again. Τι πάει να πει ποτέ πια; Μέχρι πότε; Για πάντα τίποτε. What does he ever say? Until when; Nothing forever. Για πάντα μηδέν, οριστικά και αμετάκλητα. Forever zero, definitive and irrevocable. Ο καθένας μόνος του. Everyone alone. Ο καθένας στο δικό του, προσωπικό μηδέν. Everyone in their own, personal zero. Δένεσαι, συναναστρέφεσαι, ομαδοποιείσαι. You bond, you socialize, you group. Και όλα αυτά για να τονίσουν το δικό σου απόλυτο προσωπικό μηδέν. And all this to emphasize your absolute personal zero. Κανείς δεν σε ακολουθεί. Nobody follows you. Ο καθένας στην δική του μεγάλη ώρα, στο ασφαλές ραντεβού με το παντοτινό τίποτε. Everyone in their own big time, on the safe date with the eternal nothing. Μελέτη θανάτου. Death study. Αυτό είναι το πρόβλημα. Μελέτη του δικού σου προσωπικού θανάτου. Όλα τα άλλα έχουν λυθεί, όλα τα άλλα θα λυθούν. Το νόημα της ζωής, δουλειά της φιλοσοφίας είναι ο θάνατος. The meaning of life, the work of philosophy is death.

Φιλοσοφία είναι να έχεις μπροστά σου το θάνατο, να έχεις μέσα σου ριζωμένο το θάνατο. Philosophy is to have death in front of you, to have death rooted in you. Να μάθεις να ζεις από αυτόν. Learn to live from him. Διαφορετικά δεν ζεις, τοποθετείσαι στον χώρο. Έτσι μόνο σκέφτεσαι και εκφράζεσαι ελεύθερα. This is the only way to think and express yourself freely. Όταν έχεις το θάνατο μπροστά σου, δεν υπάρχουν εμπόδια. Όλα τα άλλα είναι δευτερεύοντα. Θα πεις αυτό που θες χωρίς τύπους. You will say what you want without formulas. Θα σκεφτείς αυτό που θες χωρίς δόγματα. You will think what you want without dogmas. Μία και μοναδική ευκαιρία έχεις να το κάνεις και θα το κάνεις. Και θα ακουστείς. And you will be heard. Και θα σε θαυμάσουν. And they will admire you. Θα σε θαυμάσουν τόπο πολύ που θα σε φθονήσουν για το γεγονός και μόνο ότι εσύ βρήκες τον τρόπο να χρησιμοποιήσεις τον θάνατό σου για να φτιάξεις ύπαρξη. They will admire you so much that they will envy you for the fact that you just found a way to use your death to make a living. Θα είσαι αυθεντικός και πρωτότυπος, δημιουργικός και αδέσμευτος. You will be authentic and original, creative and unbound. Γιατί μία ευκαιρία σου δίνεται να παίξεις τον ρόλο σου. Και ξέρεις ότι κανείς δεν χειροκροτά μια μαριονέτα. Κανείς δεν έχει ανάγκη ένα σκιάχτρο, μια διπλωματία, έναν αχυράνθρωπο. No one needs a scarecrow, a diplomat, a straw man. Τότε θα είσαι εσύ. Then it will be you. Θα έχεις χτίσει το πρόσωπο. You will have built the face. Το ιδανικό πρόσωπο. The ideal person. Το μεγάλο σου εγώ. Your big me. Και όταν θα φτάσεις σε αυτό το ορόσημο, και πάλι θα ξυπνήσεις χάραμα από την ιδέα του θανάτου. And when you reach this milestone, you will again wake up at dawn from the idea of death. Και πάλι θα γίνεις μικρός. Και αυτό συνέχεια. Μόνο που εσύ θα το ξέρεις, θα το καταλαβαίνεις. Θα έχεις βρει ένα κλειδί. Τι κλειδί; Μια ιδιότητα. Ότι είσαι τραγικό πρόσωπο. Ότι δεν ζεις ευτυχισμένα στο παραμύθι σου. That you do not live happily in your fairy tale. Ότι δεν μπορείς να αποφύγεις με τίποτα το βασανιστήριο της σκέψης, δεν μπορείς να αποφύγεις να υπάρξεις αληθινά. Μονόδρομος για σένα θα είναι το κολαστήριο της υπέρτατης ηδονής. The only way for you will be the hell of supreme pleasure. Η τιμωρία του να σκεφτεσαι και να παράγεις λερναίες ύδρες. The punishment of thinking and producing mountain water.

Ο φιλόσοφος καταλαβαίνει ότι είναι στο σωστό δρόμο. Το καταλαβαίνει αυτό όταν συνειδητοποιεί ότι όσο προχωράει στην σκέψη και την επιστήμη, τόσο περισσότερο ηλίθιος αισθάνεται για την αδυναμία της γνώσης του. He realizes this when he realizes that the further he goes in thought and science, the more stupid he feels about the impossibility of his knowledge. Δεν μαζεύει βιβλία στην βιβλιοθήκη του ο φιλόσοφος, μαζεύει "γιατί". The philosopher does not collect books in his library, he collects "why". Αυτά είναι η περιουσία του. These are his fortunes. Καταλαβαίνει ότι είναι στον σωστό δρόμο όταν συλλάβει ότι οι ερωτήσεις είναι σημαντικότερες από τις απαντήσεις. He understands that he is on the right track when he realizes that questions are more important than answers. Αυτές είναι το καύσιμο της ύπαρξης. These are the fuel of existence. Κάθε απάντηση είναι και ένα μικρό τέλος. Each answer is a small end. Και όταν θα έλθει η μεγάλη ώρα θα είναι έτοιμος να υψωθεί στο υπέρτατο βάθρο της φύσης: στην οντολογική αξία ενός ξερού φύλλου που το παίρνει ο αέρας και το αφανίζει σε κάποιο υδάτινο ρεύμα. And when the great hour comes, he will be ready to rise to the supreme pedestal of nature: to the ontological value of a dry leaf that is taken by the wind and destroyed in a stream of water. Και όλοι οι άλλοι; Την ίδια τύχη θα έχουν, πολύ πιο οδυνηρά όμως. And everyone else? They will have the same fate, but much more painful. Θα πεθάνουν χωρίς να καταλάβουν ότι πέθαναν. They will die without realizing that they are dead. Όπως έζησαν χωρίς να υπάρξουν." As they lived without being. "