×

Mes naudojame slapukus, kad padėtume pagerinti LingQ. Apsilankę avetainėje Jūs sutinkate su mūsų slapukų politika.


image

Learn Serbian Podcast (formerly Serbian Language Podcast), E3: Beograde, moj Beograde!

E3: Beograde, moj Beograde!

Zdravo! Dobro došli u treću epizodu Serbian Language Podcast. Ja sam Nikola Pujić, onlajn nastavnik srpskog jezika. Danas govorimo o Beogradu, glavnom gradu Srbije. Beograd je grad koji je veoma važan za svakog ko živi u Srbiji, ali i na Balkanu. To je grad koji je makar najmanjim delom ušao u život svakog od nas. To je centar svih dešavanja, izvor svih novosti, početak svake nove priče. A to i jeste grad od milion priča: možete samo da prošetate Knez Mihailovom ili Skadarskom ulicom i već vas je ovaj grad osvojio, a da to ni ne znate! Hajde da čujemo neku od njegovih bezbrojnih priča.

Teško je reći ko je podigao grad Beograd. Postoje dokazi o naseobinama na ovoj teritoriji još u vreme praistorije. Naime, ispod današnje Palate Albanija otkriven je skelet neandertalca koji je poginuo boreći se protiv mamuta, zamislite! A i reka Dunav je jako bitna za formiranje naselja u to vreme. To je velika reka pored koje uvek može biti hrane. Tako je nastala i Vinčanska kultura, koja je dobila ime po mestu Vinča, koje je na udaljenosti od 14 kilometara od Beograda. Vinčanska kultura je jako stara, čak iz perioda neolita – to je otprilike od 4.400 do 3.200 godine pre nove ere. Međutim, sigurno znamo da je teritorija Beograda bila naseljena i u 3. veku pre nove ere, a narod koji je naseljavao tu teritoriju su bili Kelti. Kelti su još u kamenom dobu živeli na teritoriji od Francuske do Češke, ali ih je bilo i na Balkanu. Iz ovog vremena potiče naziv Singidun. Drugi deo reči (dun) je keltska reč koja znači naselje, ograda ili utvrđenje. Ova reč postoji u nazivu London (Lundun). Tako je glavni grad Srbije dobio svoje prvo ime. Međutim, posle Kelta, ovo naseljeno mesto preuzimaju Rimljani, koji su vladali skoro celom teritorijom današnje Srbije. Oni su ovom gradu na ušću Save u Dunav dali ime Singidunum (279. god. pre n.e.). Zanimljivo je da je Singidunum nastao pre Londona (43. god. n.e.)! Međutim, ovaj grad je bio osvajan više puta, od strane različitih naroda. Te narode su Rimljani zvali „varvari“. To su bili razni narodi, ali i Sloveni. Sloveni su osvojili Singidunum oko 630. god. pre n.e, a ime Beograd prvi put možemo naći 876. god. pre n.e. pre n.e. Srbi su prvi put osvojili Beograd 1284. godine, a prvi srpski kralj koji je vladao Beogradom je bio Stefan Dragutin. Srbi su dugo vladali Beogradom kao vazali, uprkos ostalim promenama teritorije. Međutim, Sulejman Veličanstveni, sultan Osmanskog carstva, osvojio je Beograd 1521. godine. Posle Drugog srpskog ustanka, Beograd je oslobođen 1817. godine i postao je prestonica Kneževine Srbije. Prestonicu je iz Kragujevca u Beograd premestio knez Mihailo Obrenović. Ako ste nekad bili u Beogradu, to je onaj spomenik na Trgu Republike - čovek koji jaše konja. Po njemu je nazvana i najpoznatija ulica u Beogradu – Knez Mihailova ulica. Kasnije je ovaj grad uglavnom ostao u granicama Srbije. Pretrpeo je mnoge ratove u svojoj istoriji, ali i bombardovanje od strane nacističke Nemačke 1941. godine i NATO bombardovanje 1999. godine. Dakle, Beograd je doživeo mnogo stvari, a zbog njegove duge istorije, Beograd se smatra jednim od najstarijih gradova u Evropi.

Ali dosta smo govorili o istoriji, šta nam Beograd može ponuditi danas? Danas beograd ima površinu malo veću od 3.000 kilometra kvadratih i populaciju od 1.659.440 stanovnika, prema statistici iz 2011. godine. Nalazi se na ušću reke Save u reku Dunav ispod planine Avala. Sastoji iz sedamnaest gradskih opština. Reka Sava deli Novi Beograd od ostatka grada. Novi Beograd je počeo da ubrzano raste posle Drugog svetskog rata, za vreme pojave i jačanja komunizma, a za vreme Josipa Broza Tita, Novi Beograd je već stvarao lepu budućnost za sebe. Danas, ova opština je najveći privredni centar u Beogradu, ali i u Srbiji. Sa druge strane Save, nalazi se stari Beograd. U najužem delu, između dveju reka, nalaze se najstarije zgrade u Beogradu. Tu su osnivane najstarije škole, banke i udruženja. Naravno, tu je i Kalemegdan – najveći beogradski park, gde se nalazi i Beogradska tvrđava – to je ona tvrđava koja je verovatno postojala na tom mestu i za vreme Kelta. Ovaj kompleks je jedno od najlepših stvari koje Beograd ima da ponudi. Svakog dana tu ima mnogo ljudi koji šetaju, sami ili sa decom, ima mnogo lepog i starog drveća i može biti veoma mirno. Park je pun spomenika različitih pisaca i važnih ličnosti. Zelene površine i šum lišća su savršen večernji odmor posle gradske buke. Ako nastavite dublje kroz park, možete izaći na otvoreni deo koji služi kao osmatračnica – mesto na kome možete gledati široki, veliki pejzaž. To je prelep pogled na Novi Beograd, Zemun, Savu, Dunav, ali i na mostove koji spajaju dva dela Beograda. Put kroz park dalje vodi ka starim prelepim stepenicama, a kada siđete, možete ići pored zidova tvrđave. Tu blizu se nalazi ulaz u tvrđavu preko malog mosta, a kada prođete tunel, sa desne strane nalazi se ulaz za Rimski bunar, koji je dubok čak 51 metar! Međutim, iznad tunela, smeštena je jedna od najpoznatijih ikona Beograda – Pobednik. To je veliki, visoki spomenik koji je podignut 1928. godine. Njega čine bronzana muška figura sa sokolom u levoj ruci i spuštenim mačem u desnoj ruci. Ovaj spomenik je rad verovatno najpoznatijeg srpskog vajara – Ivana Meštrovića. Spomenik stoji na širokom, visokom delu trvđave, koji ima prelep pogled na ušće Save u Dunav. Iza spomenika nalazi se ostatak tvrđave sa visokim zidovima od crvene cigle.

Posle šetnje kroz tvrđavu i kroz park, možete izaći na ulaz u najpoznatiju ulicu u Beogradu – Knez Mihailovu ulicu. Ova ulica je duga i stara. Ovom ulicom možete ići samo peške, da biste mogli da uživate u prelepim starim zgradama i u društvu mnogih muzičara koji svakog dana ovde nastupaju. Verovatno je na mestu ove ulice bio centar starog Singidunuma. Ako krenete od Kalemegdana ka Trgu Republike, na početku ulice nalazi se Biblioteka grada Beograda. To je stara zgrada koja je nekada bila hotel, a iza nje nalazi se novi šoping centar. Inače, Beograd ja jako poznat po svojoj upečatljivoj arhitekturi: to su mešavine od starih zgrada ukrašenim različitim reljefima i kipovima, do jednostavnih, betonskih zgrada nastalih za vreme komunizma, i najnovijih, savremenih zgrada od stakla i metalnih konstrukcija. Sve ovo, zajedno, može se naći u skoro svakoj ulici u centru Beograda. Kada smo već kod starih, lepih zgrada, ako nastavite pravo Knez Mihailovom ulicom, doći ćete do jednog manjeg spomenika u obliku piramide, na kome je ispisana nadmorska visina, gravitaciono ubrzanje i geografska širina i dužina Ispred ove piramide, sa desne strane, nalazi se jedna prelepa, velika zgrada – to je zgrada Srpske akadamije nauke i umetnosti – najviša naučna i umetnička ustanova u Srbiji. Ona je ukrašena velikim prozorima sa vitražom, velikim staklenim vratima, balkonima i različitim reljefima na fasadi. Građena je u francuskom stilu. Često baš ispred ove zgrade sviraju različiti muzičari i nastupaju umetnici. Dok šetate, možete slušati klasičnu muziku uz zvuke violina i violončela, ili savremenu, pop muziku uz zvuke električne gitare. Knez Mihailova ulica je prepuna različitim prodavnicama i buticima, sve do njenog kraja, koji izlazi na Trg Republike. Inače, ispod ove ulice, na severnoj strani, nalazi se Studentski trg. Ovaj trg je dobio ovakvo ime jer se oko njega nalazi niz fakultetskih ustanova Univerziteta u Beogradu. Tu su Filološki fakultet, Filozofski fakultet, Geografski fakultet, Bilološki fakultet, Matematički, Fizički, Hemijski i td. Odavde do Trga Republike može se stići za 5 minuta peške. Pošto smo u centru, tu se nalazi sve što je potrebno studentu: pekare gde se može kupiti doručak, kafići gde se može popiti kafa sa kolegama za vreme pauze, Studentski park, gde se može predahnuti i odmoriti u tišini posle teških (dosadnih) predavanja. Kao što smo rekli, biblioteka je takođe blizu, a čitaonice – prostorije za učenje – nalaze se na svakom fakultetu. Recimo da hoćemo da prošetamo do Trga Republike posle predavanja – šta možemo videti tamo? Pre svega, verovatno najveću pažnju ovde privlači spomenik. Beograđani, najčešće mladi, kažu: „Hajde da se nađemo kod konja.“ što je možda i ne tako dobar izraz, jer na tom konju nalazi se osoba koja je svakako bitnija od samog konja – knez Mihailo Obrenović. Ovaj trg okružen je starim i veoma važnim zgradama. Iza spomenika nalazi se Narodni muzej – jako lepa zgrada od crvene cigle. Sa leve strane muzeja, preko puta ulice, nalazi se Narodno pozorište, najstarije pozorište u Beogradu, izgrađeno 1869. godine. U blizini su Palata Albanija (prvi oblakoder u Beogradu) i Dom vojske. Trg je menjao svoj izgled mnogo puta, jedno vreme je tu bio veliki parking, a pre toga, mnogo pre toga, na mestu današnjeg muzeja, nalazila se kafana „Dardaneli“ koja je bila jako važna za srpsku kulturu i umetnički svet.

Pored Narodnog muzeja nalazi se jedna jako važna ulica – Francuska ulica. Ona vodi ka delu Beograda koji se zove Dorćol. Dorćol je takođe stari deo Beograda, ali ono što je upečatljivo za njega je ta posebna atmosfera koja se oseća kada se prolazi dorćolskim ulicama. Te ulice su male, tihe, u hladu raznog dorćolskog drveća koji šumi na vetru. Svako ko dođe u Beograd može osetiti tu magiju. Sve ove ulice su isprepletane, umršene i povezane u neku vrstu mreže. Pravo je zadovoljstvo šetati Dorćolom. Doduše, može biti i malo naporno vraćati se nazad, ka trgu, jer se Dorćol nalazi na nizbrdici (ili uzbrdici). Na dorćolu ima mnogo starih zgrada i kuća koje nisu mnogo visoke. Jedan razlog za ovo je taj što Turci nisu voleli da žive u kućama koje imaju više spratova, pa su takve kuće i rušili. Nakon odlaska Turaka, nastavlja se zidanje kuća u balkanskom stilu. Ovaj deo Beograda je najstariji deo, to bi bilo gradsko jezgro starog grada koji se ovde postojao. Reč dorćol je iz turskog jezika i znači „raskrsnica četiri puta“. Na Dorćolu se nalazi i najstarija zgrada u Beogradu iz 1727. godine, koja (istina) može biti i u boljem stanju od sadašnjeg. Ovde se nalazi i Beogradski zoološki vrt, ispod Kalemegdana, a u blizini je i Čukur česma, veoma važan spomenik za srpsku istoriju. Ako ste se umorili od šetnje, možete svratiti do obale Dunava, koja nije tako daleko. Dunav je druga najveća reka u Evropi koja protiče kroz deset zemalja. Večernje popodne je savršeno vreme za šetanje ili odmor pored reke. Na obali Dunava ima mnogo labudova, mnogi ljudi ih hrane mrvicama. Tu može biti veoma tiho i prijatno za odmor, pogotovo leti, kada uz reku duva prohladan vetar posle vrelog, sunčanog i napornog dana. Baš zbog toga, ovde obično bude mnogo ljudi: porodice u šetnji sa decom, studenti sa flašom piva i muzikom, parovi koji zagrljeni sede u zalasku sunca, s pogledom na ribarski brodić što prolazi velikim, tihim Dunavom.

Ovo bi bio kraj treće epizode Serbian Language Podcast-a. Nastavićemo sa pričama o Beogradu u nekoj od sledećih epizoda. Nadam se da ste uživali i da ste ponovo poželeli da posetite ovaj grad. Vidimo se i čujemo se u sledećoj epizodi uskoro, pozdrav!

Learn languages from TV shows, movies, news, articles and more! Try LingQ for FREE

E3: Beograde, moj Beograde! |Belgrado|| E3: Belgrad, mein Belgrad! E3: Belgrade, my Belgrade! E3 : Belgrade, mon Belgrade ! E3: Belgrado, la mia Belgrado! E3: Belgrado, mijn Belgrado! E3: Belgrado, minha Belgrado! E3: Белград, мой Белград! E3: Belgrad, benim Belgrad'ım!

Zdravo! Olá Hello! Dobro došli u treću epizodu Serbian Language Podcast. |||terceira|||| Welcome to the third episode of the Serbian Language Podcast. Ja sam Nikola Pujić, onlajn nastavnik srpskog jezika. ||Nikola||online|professor|sérvio| I am Nikola Pujić, an online Serbian language teacher. Eu sou Nikola Pujić, professor online de língua sérvia. Danas govorimo o Beogradu, glavnom gradu Srbije. |falamos|sobre|Belgrado|principal|gradu|Sérvia Today we are talking about Belgrade, the capital of Serbia. Hoje falamos sobre Belgrado, a capital da Sérvia. Beograd je grad koji je veoma važan za svakog ko živi u Srbiji, ali i na Balkanu. Belgrado||cidade|que||muito|importante||cada um|que|vive||Sérvia||||Balcânico Belgrade is a city that is very important for everyone who lives in Serbia, but also in the Balkans. Belgrado é uma cidade que é muito importante para todos que vivem na Sérvia, mas também nos Bálcãs. To je grad koji je makar najmanjim delom ušao u život svakog od nas. |||||zumindest|||eingetreten ist||||| |||||at least|smallest|part|entered||||| Este|||||at least|menor|parte dele|entrou na||vida|cada|od|nos Es ist eine Stadt, die zumindest im kleinsten Teil in das Leben eines jeden von uns eingetreten ist. It is a city that has entered the life of each of us, at least in the smallest part. To miasto, które choć w najmniejszej części wkroczyło w życie każdego z nas. Это город, который хотя бы в малой части вошел в жизнь каждого из нас. To je centar svih dešavanja, izvor svih novosti, početak svake nove priče. |||||||news|beginning||| ||centro|todas|de eventos|fonte||notícias|início|cada uma|nine|histórias It is the center of all events, the source of all news, the beginning of every new story. Jest centrum wszystkich wydarzeń, źródłem wszelkich wiadomości, początkiem każdej nowej historii. A to i jeste grad od milion priča: možete samo da prošetate Knez Mihailovom ili Skadarskom ulicom i već vas je ovaj grad osvojio, a da to ni ne znate! |||||||||||||||||||||||erobert|||||| |to|and|is||||||||walk through||Mihailo's||Skadarska||||||||won you over|||||| |||este|||milhão|histórias|pode pode|apenas||passear|Knez|Mihailova rua||Skadarska|rua||já|você||este||conquistou||||este||não sabe Und das ist eine Stadt mit Millionen Geschichten: Sie können nur durch die Straßen Knez Mihailova oder Skadarska gehen und diese Stadt hat Sie bereits erobert, ohne dass Sie es überhaupt wissen! And that is a city of a million stories: you can only walk along Knez Mihailova or Skadarska streets and this city has already conquered you, without you even knowing it! A to miasto miliona historii: wystarczy przejść się ulicą Knez Mihailova lub Skadar i już oczaruje Cię to miasto, nawet o tym nie wiedząc! E este é a cidade de um milhão de histórias: você pode simplesmente passear pela Knez Mihailova ou pela Skadarska e já terá sido conquistado por esta cidade, mesmo sem saber! Hajde da čujemo neku od njegovih bezbrojnih priča. ||||||zahlreichen| Vamos||vamos ouvir|alguma||suas|incontáveis| Let's hear some of his countless stories. Posłuchajmy kilku jego niezliczonych historii. Vamos ouvir algumas de suas inúmeras histórias.

Teško je reći ko je podigao grad Beograd. |||||errichtet hat|| |||||raised|| difficult||say|||levantou|| Wer die Stadt Belgrad gebaut hat, ist schwer zu sagen. It is difficult to say who built the city of Belgrade. Trudno powiedzieć, kto zbudował miasto Belgrad. É difícil dizer quem construiu a cidade de Belgrado. Postoje dokazi o naseobinama na ovoj teritoriji još u vreme praistorije. |||Siedlungen||||||| |evidence|about|settlements|||||||prehistoric times Existem|evidências||assentamentos humanos||esta|territory|ainda||tempo|pré-história There is evidence of settlements in this area in prehistoric times. Istnieją dowody na istnienie osadnictwa na tym terytorium już w czasach prehistorycznych. Есть свидетельства существования поселений на этой территории еще в доисторические времена. Naime, ispod današnje Palate Albanija otkriven je skelet neandertalca koji je poginuo boreći se protiv mamuta, zamislite! |||Palast Albanien||aufgedeckt worden||||||ums Leben gekommen|kämpfend gegen|||| |||||discovered||||||died fighting|fighting against|||mammoth| na verdade|debaixo|hoje|Palácio|Albania|descoberto||esqueleto|neandertalense|que||morreu lutando|lutando|||mamute|imagine Namely, the skeleton of a Neanderthal who died fighting a mammoth was discovered under today's Palace of Albania, imagine! A i reka Dunav je jako bitna za formiranje naselja u to vreme. ||||||||Bildung|||| The|and|river|the Danube||very|important|||||| ||reka|Danúbio||muito importante|importante||formação|povoados||| And the river Danube is very important for the formation of settlements at that time. O rio Danúbio é muito importante para a formação de assentamentos naquela época. To je velika reka pored koje uvek može biti hrane. ||big||ao lado|que|sempre||pode ser|comida Es ist ein großer Fluss, neben dem es immer Nahrung geben kann. It is a big river next to which there can always be food. É um grande rio ao lado do qual sempre pode haver comida. Tako je nastala i Vinčanska kultura, koja je dobila ime po mestu Vinča, koje je na udaljenosti od 14 kilometara od Beograda. ||||Vinča-Kultur||||||||Vinča||||Entfernung|||| ||||Vinca culture||||||||||||distance|||| Thus||surgiu||cultura de Vinča||que||recebeu|nome||lugar|Vinča||||distância||quilômetros||Belgrado So entstand die Vinča-Kultur, die nach dem 14 Kilometer von Belgrad entfernten Ort Vinča benannt wurde. That is how the Vinča culture was born, which was named after the place Vinča, which is at a distance of 14 kilometers from Belgrade. Assim nasceu a cultura de Vinča, que recebeu o nome do lugar Vinča, que está a uma distância de 14 quilômetros de Belgrado. Vinčanska kultura je jako stara, čak iz perioda neolita – to je otprilike od 4.400 do 3.200 godine pre nove ere. ||||||||Neolithic period|||||||pre Christ|new|era ||||antiga|até||período|neolítico|||aproximadamente|||anos|pre Cristo||era nova Vinča culture is very old, even from the Neolithic period - that is approximately from 4,400 to 3,200 BC. A cultura vinčana é muito antiga, data do período neolítico - aproximadamente de 4.400 a 3.200 anos antes da era comum. Međutim, sigurno znamo da je teritorija Beograda bila naseljena i u 3. veku pre nove ere, a narod koji je naseljavao tu teritoriju su bili Kelti. ||||||||inhabited|||||||||||inhabited||||| no entanto|certamente|sabemos com certeza|||territory||sido|habitada|||century|||||povo|||habitava|sua|territory||bili|celtas However, we know for sure that the territory of Belgrade was inhabited in the 3rd century BC, and the people who inhabited that territory were Celts. No entanto, sabemos com certeza que o território de Belgrado estava habitado também no século III antes da era comum, e o povo que habitava essa região eram os celtas. Kelti su još u kamenom dobu živeli na teritoriji od Francuske do Češke, ali ih je bilo i na Balkanu. ||||stone|stone age|||||||||||||| ||still||pedra|época|viveram||||França||Checa||ih, eles||havia||| Back in the Stone Age, the Celts lived in the territory from France to the Czech Republic, but there were also some in the Balkans. Os celtas já viviam na idade da pedra em um território que vai da França à Checoslováquia, mas também estavam presentes nos Balcãs. Iz ovog vremena potiče naziv Singidun. |||stammt aus||Singidunum |||originates from||Singidun |this||origina|nome|Singiduno Aus dieser Zeit stammt der Name Singidun. The name Singidun originates from this time. Deste tempo vem o nome Singidun. Drugi deo reči (dun) je keltska reč koja znači naselje, ograda ili utvrđenje. ||||||||||||Befestigung ||||||||||||fortification segundo|parte|palavras|fortificação||céltica|palavra||significa|assentamento|cerca ou fortificação||fortificação The second part of the word (dun) is a Celtic word meaning settlement, enclosure or fortification. A segunda parte da palavra (dun) é uma palavra celta que significa assentamento, cercado ou fortificação. Ova reč postoji u nazivu London (Lundun). ||||||London This word exists in the name London (Lundun). Esta palavra existe no nome Londres (Lundun). Tako je glavni grad Srbije dobio svoje prvo ime. This is how the capital of Serbia got its first name. Međutim, posle Kelta, ovo naseljeno mesto preuzimaju Rimljani, koji su vladali skoro celom teritorijom današnje Srbije. ||||||übernehmen||||||||| ||||||||||ruled over||||| However, after the Celts, this inhabited place was taken over by the Romans, who ruled almost the entire territory of today's Serbia. Oni su ovom gradu na ušću Save u Dunav dali ime Singidunum (279. god. |||||Mündung||||||| |||||confluence||||gave||| They gave the name Singidunum to this city at the confluence of the Sava and the Danube (year 279). pre n.e.). before not). Zanimljivo je da je Singidunum nastao pre Londona (43. god. |||||was founded||| It is interesting that Singidunum was created before London (year 43). n.e.)! no)! Međutim, ovaj grad je bio osvajan više puta, od strane različitih naroda. |||||erobert|||||| |||||conquered|||||| However, this city was conquered several times, by different peoples. Te narode su Rimljani zvali „varvari“. |||||barbarians Die Römer nannten diese Völker „Barbaren“. The Romans called those peoples "barbarians". To su bili razni narodi, ali i Sloveni. |||various|peoples||| These were various peoples, but also Slavs. Sloveni su osvojili Singidunum oko 630. god. pre n.e, a ime Beograd prvi put možemo naći 876. god. pre n.e. ||conquered||||||||||||||||| The Slavs conquered Singidun around 630BC and we can first find the name Belgrade 876BC. pre n.e. Srbi su prvi put osvojili Beograd 1284. godine, a prvi srpski kralj koji je vladao Beogradom je bio Stefan Dragutin. ||||eroberten|||||||||||||| |||||||||||||ruled over||||| Serbs conquered Belgrade for the first time in 1284, and the first Serbian king who ruled Belgrade was Stefan Dragutin. Srbi su dugo vladali Beogradom kao vazali, uprkos ostalim promenama teritorije. ||||||Vasallen|trotz||Veränderungen| ||||||vassals|despite||changes in territory| Serben regierten Belgrad trotz anderer territorialer Veränderungen lange Zeit als Vasallen. Serbs ruled Belgrade as vassals for a long time, despite other changes in the territory. Međutim, Sulejman Veličanstveni, sultan Osmanskog carstva, osvojio je Beograd 1521. godine. ||||||conquered||| However, Suleiman the Magnificent, Sultan of the Ottoman Empire, conquered Belgrade in 1521. Posle Drugog srpskog ustanka, Beograd je oslobođen 1817. godine i postao je prestonica Kneževine Srbije. |||Aufstand||||||||Hauptstadt|Fürstentum| |||uprising|||liberated|||||capital city|Principality| Nach dem Zweiten Serbischen Aufstand wurde Belgrad 1817 befreit und zur Hauptstadt des Fürstentums Serbien. After the Second Serbian Uprising, Belgrade was liberated in 1817 and became the capital of the Principality of Serbia. Prestonicu je iz Kragujevca u Beograd premestio knez Mihailo Obrenović. ||||||versetzt hat||| ||||||moved||| Die Hauptstadt wurde von Prinz Mihailo Obrenović von Kragujevac nach Belgrad verlegt. Prince Mihailo Obrenović moved the capital from Kragujevac to Belgrade. Ako ste nekad bili u Beogradu, to je onaj spomenik na Trgu Republike - čovek koji jaše konja. |||||||||||||||reitet| |||||||||||||||rides|horse If you've ever been to Belgrade, that's the monument on Trg Republike - a man riding a horse. Po njemu je nazvana i najpoznatija ulica u Beogradu – Knez Mihailova ulica. |||named after|||||||| The most famous street in Belgrade - Knez Mihailova Street - was named after him. Kasnije je ovaj grad uglavnom ostao u granicama Srbije. Später blieb diese Stadt größtenteils innerhalb der Grenzen Serbiens. Later, this city mostly remained within the borders of Serbia. Pretrpeo je mnoge ratove u svojoj istoriji, ali i bombardovanje od strane nacističke Nemačke 1941. godine i NATO bombardovanje 1999. godine. erlitten|||||||||||||||||| Suffered through many|||wars|||||||||Nazi|||||| It suffered many wars in its history, but also the bombing by Nazi Germany in 1941 and the NATO bombing in 1999. Dakle, Beograd je doživeo mnogo stvari, a zbog njegove duge istorije, Beograd se smatra jednim od najstarijih gradova u Evropi. |||erlebt|||||||||||||||| So|||experienced||||because of|||||||||||| So, Belgrade has experienced many things, and because of its long history, Belgrade is considered one of the oldest cities in Europe.

Ali dosta smo govorili o istoriji, šta nam Beograd može ponuditi danas? ||||||||||anbieten| |enough|we have|talked|||||||offer| But we talked a lot about history, what can Belgrade offer us today? Danas beograd ima površinu malo veću od 3.000 kilometra kvadratih i populaciju od 1.659.440 stanovnika, prema statistici iz 2011. godine. |||Fläche||größer||||||||||| |||area||larger||||||||||| Today, Belgrade has an area slightly larger than 3,000 square kilometers and a population of 1,659,440 inhabitants, according to statistics from 2011. Nalazi se na ušću reke Save u reku Dunav ispod planine Avala. It is located at the confluence of the Sava River and the Danube River under Mount Avala. Sastoji iz sedamnaest gradskih opština. ||||Gemeindebezirke ||||municipalities Es besteht aus siebzehn Stadtgemeinden. It consists of seventeen city municipalities. Reka Sava deli Novi Beograd od ostatka grada. ||||||rest of| The Sava River separates New Belgrade from the rest of the city. Novi Beograd je počeo da ubrzano raste posle Drugog svetskog rata, za vreme pojave i jačanja komunizma, a za vreme Josipa Broza Tita, Novi Beograd je već stvarao lepu budućnost za sebe. |||||schnell||||||||Auftreten||Stärkung||||||||||||schuf|||| |||began||rapidly||||||||emergence||strengthening|communism|||||||||||was creating|||| Neu-Belgrad begann nach dem Zweiten Weltkrieg, während des Aufkommens und Erstarkens des Kommunismus, schnell zu wachsen, und während der Zeit von Josip Broz Tito schuf sich Neu-Belgrad bereits eine schöne Zukunft. New Belgrade began to grow rapidly after the Second World War, during the emergence and strengthening of communism, and during the time of Josip Broz Tito, New Belgrade was already creating a beautiful future for itself. Danas, ova opština je najveći privredni centar u Beogradu, ali i u Srbiji. |||||wirtschaftlich||||||| |||||economic||||||| Today, this municipality is the largest economic center in Belgrade, but also in Serbia. Sa druge strane Save, nalazi se stari Beograd. On the other side of the Sava is the old Belgrade. U najužem delu, između dveju reka, nalaze se najstarije zgrade u Beogradu. ||||zweier||||||| |narrowest|||two||||||| An der engsten Stelle, zwischen den beiden Flüssen, befinden sich die ältesten Gebäude Belgrads. In the narrowest part, between two rivers, there are the oldest buildings in Belgrade. Tu su osnivane najstarije škole, banke i udruženja. ||gegründet wurden|||||Vereine ||were founded|||||associations The oldest schools, banks and associations were founded there. Naravno, tu je i Kalemegdan – najveći beogradski park, gde se nalazi i Beogradska tvrđava – to je ona tvrđava koja je verovatno postojala na tom mestu i za vreme Kelta. |||||||||||||Festung||||||||||||||| |||||||||||||fortress||||||||existed||||||| Of course, there is also Kalemegdan - Belgrade's largest park, where the Belgrade Fortress is also located - that is the fortress that probably existed in that place during the time of the Celts. Ovaj kompleks je jedno od najlepših stvari koje Beograd ima da ponudi. This complex is one of the most beautiful things Belgrade has to offer. Svakog dana tu ima mnogo ljudi koji šetaju, sami ili sa decom, ima mnogo lepog i starog drveća i može biti veoma mirno. ||||||||alone|||||||||||||| Every day there are many people walking there, alone or with children, there are many beautiful and old trees and it can be very peaceful. Park je pun spomenika različitih pisaca i važnih ličnosti. ||||||||personalities The park is full of monuments of different writers and important people. Zelene površine i šum lišća su savršen večernji odmor posle gradske buke. Green|green spaces||rustling||||evening||||noise Grünflächen und Blätterrauschen sind die perfekte Abendpause nach dem Großstadtlärm. Green areas and the sound of leaves are the perfect evening rest after the city noise. Ako nastavite dublje kroz park, možete izaći na otvoreni deo koji služi kao osmatračnica – mesto na kome možete gledati široki, veliki pejzaž. ||||||||offenen|||||Aussichtspunkt||||||||Landschaft ||deeper|||||||||||viewing point||||||wide||landscape Wenn Sie tiefer durch den Park gehen, können Sie auf den offenen Bereich hinausgehen, der als Observatorium dient - ein Ort, an dem Sie eine weite, große Landschaft sehen können. If you continue deeper through the park, you can come out onto an open area that serves as an observation deck – a place where you can look out over the wide, grand landscape. To je prelep pogled na Novi Beograd, Zemun, Savu, Dunav, ali i  na mostove koji spajaju dva dela Beograda. |||||||Zemun||||||Brücken||verbinden||| |||||||||||||bridges||connect||| It is a beautiful view of New Belgrade, Zemun, Sava, Danube, but also of the bridges that connect the two parts of Belgrade. Put kroz park dalje vodi ka starim prelepim stepenicama, a kada siđete, možete ići pored zidova tvrđave. |||||||||||||||Mauern| |||||||||||you descend||||| Die Straße durch den Park führt weiter zu den schönen alten Stufen, und wenn Sie hinuntergehen, können Sie an den Mauern der Festung entlang gehen. The path through the park further leads to a beautiful old staircase, and when you come down you can walk along the walls of the fortress. Tu blizu se nalazi ulaz u tvrđavu preko malog mosta, a kada prođete tunel, sa desne strane nalazi se ulaz za Rimski bunar, koji je dubok čak 51 metar! ||||||Festung|||Brücke|||durchqueren|||||||Eingang|||Römischer Brunnen||||| ||||||||||||pass through|tunnel|||||||||Roman well|||deep|as much as|meters In der Nähe befindet sich der Eingang zur Festung über eine kleine Brücke, und wenn Sie den Tunnel passieren, befindet sich rechts der Eingang zum Römerbrunnen, der bis zu 51 Meter tief ist! Near there is the entrance to the fortress over a small bridge, and when you pass the tunnel, on the right is the entrance to the Roman Well, which is as deep as 51 meters! Međutim, iznad tunela, smeštena je jedna od najpoznatijih ikona Beograda – Pobednik. |||platziert||||||| |||is located|||||||The Victor However, one of the most famous icons of Belgrade - Pobednik - is located above the tunnel. To je veliki, visoki spomenik koji je podignut 1928. godine. |||||||erected| It is a large, tall monument that was erected in 1928. Njega čine bronzana muška figura sa sokolom u levoj ruci i spuštenim mačem u desnoj ruci. ||||||mit einem Falken||||||Schwert||| |"consists of"|||||with a falcon|||||lowered|sword||| It consists of a bronze male figure with a falcon in his left hand and a lowered sword in his right hand. Ovaj spomenik je rad verovatno najpoznatijeg srpskog vajara – Ivana Meštrovića. |||||||Bildhauer|| |||||||sculptor|| This monument is probably the work of the most famous Serbian sculptor - Ivan Meštrović. Spomenik stoji na širokom, visokom delu trvđave, koji ima prelep pogled na ušće Save u Dunav. ||||||Festung||||||||| |||wide|high||||||||confluence||| The monument stands on a wide, high part of the fortress, which has a beautiful view of the confluence of the Sava and the Danube. Iza spomenika nalazi se ostatak tvrđave sa visokim zidovima od crvene cigle. |||||||||||Ziegelsteinen ||||remains|||||||brick Behind the monument is the rest of the fortress with high red brick walls.

Posle šetnje kroz tvrđavu i kroz park, možete izaći na ulaz u najpoznatiju ulicu u Beogradu – Knez Mihailovu ulicu. After walking through the fortress and through the park, you can go to the entrance to the most famous street in Belgrade - Knez Mihailova Street. Ova ulica je duga i stara. This street is long and old. Ovom ulicom možete ići samo peške, da biste mogli da uživate u prelepim starim zgradama i u društvu mnogih muzičara koji svakog dana ovde nastupaju. You can only walk along this street, so you can enjoy the beautiful old buildings and the company of the many musicians who perform here every day. Verovatno je na mestu ove ulice bio centar starog Singidunuma. The center of old Singidunum was probably on the site of this street. Ako krenete od Kalemegdana ka Trgu Republike, na početku ulice nalazi se Biblioteka grada Beograda. If you go from Kalemegdan towards Trg Republike, at the beginning of the street is the Library of the City of Belgrade. To je stara zgrada koja je nekada bila hotel, a iza nje nalazi se novi šoping centar. |||||||||||||it||| It is an old building that used to be a hotel, and behind it is a new shopping center. Inače, Beograd ja jako poznat po svojoj upečatljivoj arhitekturi: to su mešavine od starih zgrada ukrašenim različitim reljefima i kipovima, do jednostavnih, betonskih zgrada nastalih za vreme komunizma, i najnovijih, savremenih zgrada od stakla i metalnih konstrukcija. |||||||eindrucksvollen||||Mischungen||||geschmückt mit||Reliefs||Statuen||||||||||||||Glas.||| |||||||striking|architecture|||||||||reliefs||statues||simple||||||||||||||| By the way, Belgrade is very famous for its impressive architecture: it is a mixture of old buildings decorated with various reliefs and statues, to simple, concrete buildings created during communism, and the latest, modern buildings made of glass and metal structures. Sve ovo, zajedno, može se naći u skoro svakoj ulici u centru Beograda. All this, together, can be found in almost every street in the center of Belgrade. Kada smo već kod starih, lepih zgrada, ako nastavite pravo Knez Mihailovom ulicom, doći ćete do jednog manjeg spomenika u obliku piramide, na kome je ispisana nadmorska visina, gravitaciono ubrzanje i geografska širina i dužina |||||||||||||||||||||||||eingraviert|Meereshöhe|||Beschleunigung||||| |||||beautiful||||||||||||||||||||||||||||| Apropos alte, schöne Gebäude: Wenn Sie die Knez Mihailova Straße geradeaus weitergehen, kommen Sie zu einem kleineren Denkmal in Form einer Pyramide, auf der die Höhe, die Erdbeschleunigung sowie der Breiten- und Längengrad angegeben sind. Speaking of old, beautiful buildings, if you continue straight down Knez Mihailova Street, you will come to a smaller monument in the shape of a pyramid, on which the altitude, gravitational acceleration and latitude and longitude are written. Ispred ove piramide, sa desne strane, nalazi se jedna prelepa, velika zgrada – to je zgrada Srpske akadamije nauke i umetnosti – najviša naučna i umetnička ustanova u Srbiji. |||||||||||||||||||Kunst|höchste||||Einrichtung|| In front of this pyramid, on the right, there is a beautiful, large building - it is the building of the Serbian Academy of Science and Art - the highest scientific and artistic institution in Serbia. Ona je ukrašena velikim prozorima sa vitražom, velikim staklenim vratima, balkonima i različitim reljefima na fasadi. ||||||Buntglasfenstern||gläsernen||||||| ||||||stained glass||||||||| It is decorated with large windows with stained glass, large glass doors, balconies and various reliefs on the facade. Građena je u francuskom stilu. Erbaut|||| It was built in the French style. Često baš ispred ove zgrade sviraju različiti muzičari i nastupaju umetnici. |||||play||||| Different musicians and artists often play right in front of this building. Dok šetate, možete slušati klasičnu muziku uz zvuke violina i violončela, ili savremenu, pop muziku uz zvuke električne gitare. ||||||||||||zeitgenössische|||||| |||||music||||||||||||| While walking, you can listen to classical music with the sounds of violins and cellos, or contemporary, pop music with the sounds of electric guitars. Knez Mihailova ulica je prepuna različitim prodavnicama i buticima, sve do njenog kraja, koji izlazi na Trg Republike. ||||||||Boutiquen||||||||| |Mihailova|||||||||||||||| Knez Mihailova Street is full of different shops and boutiques, all the way to its end, which leads to Trg Republike. Inače, ispod ove ulice, na severnoj strani, nalazi se Studentski trg. ||||||||||Studentenplatz Otherwise|||||||||| By the way, under this street, on the north side, is Studentski trg. Ovaj trg je dobio ovakvo ime jer se oko njega nalazi niz fakultetskih ustanova Univerziteta u Beogradu. |||||||||||a series of||||| Dieser Platz erhielt seinen Namen, weil er von Fakultäten der Universität Belgrad umgeben ist. This square got its name because there are a number of faculty buildings of the University of Belgrade around it. Tu su Filološki fakultet, Filozofski fakultet, Geografski fakultet, Bilološki fakultet, Matematički, Fizički, Hemijski i td. ||Philologische|||Fakultät|||||||Chemische Fakultät|| |||||||faculty||||Physical||| There are the Faculty of Philology, Faculty of Philosophy, Faculty of Geography, Faculty of Biology, Mathematics, Physics, Chemistry, etc. Odavde do Trga Republike može se stići za 5 minuta peške. Von hier||||||||| From here, Republic Square can be reached in 5 minutes on foot. Pošto smo u centru, tu se nalazi sve što je potrebno studentu: pekare gde se može kupiti doručak, kafići gde se može popiti kafa sa kolegama za vreme pauze, Studentski park, gde se može predahnuti i odmoriti u tišini posle teških (dosadnih) predavanja. ||||||||||||Bäckereien||||||||||||||||||||||verschnaufen||||||||Vorlesungen |||||||||||student||||||||||||||||||||||||||||||boring|lectures Since we are in the center, there is everything a student needs: bakeries where you can buy breakfast, cafes where you can drink coffee with colleagues during the break, Student Park, where you can take a break and rest in silence after hard (boring) lectures. Kao što smo rekli, biblioteka je takođe blizu, a čitaonice – prostorije za učenje – nalaze se na svakom fakultetu. |||||||||Lesesäle|Räume||||||| |||||||||reading rooms|||||||| As we said, the library is also close by, and reading rooms - study rooms - are located in each faculty. Recimo da hoćemo da prošetamo do Trga Republike posle predavanja – šta možemo videti tamo? Let's say we want to walk to Republic Square after the lecture - what can we see there? Pre svega, verovatno najveću pažnju ovde privlači spomenik. |||größte|||zieht an| First of all, the monument probably attracts the most attention here. Beograđani, najčešće mladi, kažu: „Hajde da se nađemo kod konja.“ što je možda i ne tako dobar izraz, jer na tom konju nalazi se osoba koja je svakako bitnija od samog konja – knez Mihailo Obrenović. |||||||||||||||||Ausdruck|||||||||||wichtiger als|||||| ||||||||||||||||||||||||||||more important|||||| Belgraders, mostly young people, say: "Let's meet at the horse," which is perhaps not such a good expression, because on that horse is a person who is certainly more important than the horse itself - Prince Mihailo Obrenović. Ovaj trg okružen je starim i veoma važnim zgradama. This square is surrounded by old and very important buildings. Iza spomenika nalazi se Narodni muzej – jako lepa zgrada od crvene cigle. Behind the monument is the National Museum - a very beautiful red brick building. Sa leve strane muzeja, preko puta ulice, nalazi se Narodno pozorište, najstarije pozorište u Beogradu, izgrađeno 1869. godine. On the left side of the museum, across the street, is the National Theater, the oldest theater in Belgrade, built in 1869. U blizini su Palata Albanija (prvi oblakoder u Beogradu) i Dom vojske. ||||||Wolkenkratzer|||||des Militärs ||||||skyscraper||||| Nearby are the Palace of Albania (the first skyscraper in Belgrade) and the Army House. Trg je menjao svoj izgled mnogo puta, jedno vreme je tu bio veliki parking, a pre toga, mnogo pre toga, na mestu današnjeg muzeja, nalazila se kafana „Dardaneli“ koja je bila jako važna za srpsku kulturu i umetnički svet. |||||||||||||||||||||||||||Dardanellen-Kneipe||||||||||| |||||||||||||||||||||||||||Dardanelles||||||||||| The square changed its appearance many times, at one time there was a large parking lot there, and before that, long before that, on the site of today's museum, there was the "Dardanelli" tavern, which was very important for Serbian culture and the artistic world.

Pored Narodnog muzeja nalazi se jedna jako važna ulica – Francuska ulica. Next to the National Museum there is a very important street - Francuska Street. Ona vodi ka delu Beograda koji se zove Dorćol. ||||||||Dorcol It leads to the part of Belgrade called Dorćol. Dorćol je takođe stari deo Beograda, ali ono što je upečatljivo za njega je ta posebna atmosfera koja se oseća kada se prolazi dorćolskim ulicama. ||||||||||auffällig|||||||||||||Dorćol-| ||||||||||striking|||||||||||||| Dorćol is also an old part of Belgrade, but what is striking about it is that special atmosphere that you feel when you walk through the streets of Dorćol. Te ulice su male, tihe, u hladu raznog dorćolskog drveća koji šumi na vetru. ||||||||of Dorćol||||| Those streets are small, quiet, in the shade of various Dorćol trees rustling in the wind. Svako ko dođe u Beograd može osetiti tu magiju. Anyone who comes to Belgrade can feel that magic. Sve ove ulice su isprepletane, umršene i povezane u neku vrstu mreže. ||||verflochten|verworren||verbunden|||| |||||tangled|||||| All these streets are intertwined, tangled and connected in a kind of network. Pravo je zadovoljstvo šetati Dorćolom. It is a real pleasure to walk through Dorćola. Doduše, može biti i malo naporno vraćati se nazad, ka trgu, jer se Dorćol nalazi na nizbrdici (ili uzbrdici). ||||||zurückzukehren||||||||||Abhang||Bergaufweg However|||||||||||||||||| Admittedly, it can be a little tiring to go back to the square, because Dorćol is located on a downhill (or uphill) slope. Na dorćolu ima mnogo starih zgrada i kuća koje nisu mnogo visoke. Dorćol has many old buildings and houses that are not very tall. Jedan razlog za ovo je taj što Turci nisu voleli da žive u kućama koje imaju više spratova, pa su takve kuće i rušili. |||||||||||||||||Stockwerke||||||abgerissen One reason for this is that the Turks did not like to live in houses with multiple floors, so they demolished such houses. Nakon odlaska Turaka, nastavlja se zidanje kuća u balkanskom stilu. |||||Mauerbau|||| After the departure of the Turks, the building of houses in the Balkan style continues. Ovaj deo Beograda je najstariji deo, to bi bilo gradsko jezgro starog grada koji se ovde postojao. ||||||||||Stadtzentrum|||||| ||||||||||core|||||| This part of Belgrade is the oldest part, it would be the city core of the old city that existed here. Reč __dorćol__  je iz turskog  jezika i znači „raskrsnica četiri puta“. ||||||||intersection|| The word dorcol is from the Turkish language and means "crossroads of four roads". Na Dorćolu se nalazi i najstarija zgrada u Beogradu iz 1727. godine, koja (istina) može biti i u boljem stanju od sadašnjeg. On Dorćol there is also the oldest building in Belgrade from 1727, which (truthfully) may be in better condition than the current one. Ovde se nalazi i Beogradski zoološki vrt, ispod Kalemegdana, a u blizini je i Čukur česma, veoma važan spomenik za srpsku istoriju. ||||||||||||||Čukur-Brunnen|Brunnen|||||| The Belgrade Zoo is located here, below Kalemegdan, and nearby is the Čukur fountain, a very important monument for Serbian history. Ako ste se umorili od šetnje, možete svratiti do obale Dunava, koja nije tako daleko. |||||||vorbeischauen||Ufer||||| |||||||||the bank||||| If you are tired of walking, you can stop by the Danube bank, which is not so far away. Dunav je druga najveća reka u Evropi koja protiče kroz deset zemalja. ||||||||flows through||| The Danube is the second largest river in Europe that flows through ten countries. Večernje popodne je savršeno vreme za šetanje ili odmor pored reke. Abend-|||||||||| Evening afternoon is the perfect time to take a walk or relax by the river. Na obali Dunava ima mnogo labudova, mnogi ljudi ih hrane mrvicama. |||||Schwäne|||||mit Krümeln |||||swans||||| There are many swans on the banks of the Danube, many people feed them crumbs. Tu može biti veoma tiho i prijatno za odmor, pogotovo leti, kada uz reku duva prohladan vetar posle vrelog, sunčanog i napornog dana. ||||||||||||||||||heißen|||| |||||||||especially||||||||||||| It can be very quiet and peaceful to rest there, especially in summer, when a cool wind blows along the river after a hot, sunny and tiring day. Baš zbog toga, ovde obično bude mnogo ljudi: porodice u šetnji sa decom, studenti sa flašom piva i muzikom, parovi koji zagrljeni sede u zalasku sunca, s pogledom na ribarski brodić što prolazi velikim, tihim Dunavom. |||||||||||||||||||||umarmt|||||||||Fischerboot||||| ||||||||||||||||||||||||||||||fishing boat||||| Because of this, there are usually many people here: families walking with children, students with a bottle of beer and music, couples sitting in each other's arms in the sunset, with a view of a fishing boat passing by the great, silent Danube.

Ovo bi bio kraj treće epizode Serbian Language Podcast-a. This would be the end of the third episode of the Serbian Language Podcast. Nastavićemo sa pričama o Beogradu u nekoj od sledećih epizoda. Wir werden fortfahren||||||||| We will continue with stories about Belgrade in one of the next episodes. Nadam se da ste uživali i da ste ponovo poželeli da posetite ovaj grad. I hope you enjoyed it and wanted to visit this city again. Vidimo se i čujemo se u sledećoj epizodi uskoro, pozdrav! See you and hear from you in the next episode soon, greetings!