Pradėkite mokytis šios pamokos dabar

Manifest komunistyczny, Manifest Komunistyczny 1

Manifest Komunistyczny 1

Rozdział pierwszy

Burżuazja a proletariat

Z książki Manifest komunistyczny

Nagranie LibriVox

Wszystkie nagrania LibriVox należą do domenu publicznej.

Więcej informacji o nagraniach lub wolontariacie na stronie LibriVox.org

Historia wszystkich dotychczasowych społeczeństw jest historią walk klasowych.

Wolny i niewolnik, patrycjusz i plebajusz, pan i poddany, cechowy majster i czeladnik,

ciemnionosca i uciśniony, pozostawali w wiecznym antagonizmie,

prowadząc skrycie lub jawnie ustawiczną przeciw sobie walkę do buty,

aż się ona kończyła rewolucyjnym przetworzeniem całego społeczeństwa

lub też wspólną zgubą walczących klas.

W dawnych okresach historycznych napotykamy prawie wszędzie wyraźny podział społeczeństwa

na rozmaite stany, które tworzą całą drabinę przeróżnych stanowisk społecznych.

W starożytnym Rzymie widzimy patrycjuszów, rycerzy, plebajuszów, niewolników.

W wiekach średnich mamy panów feodalnych, wasalów, majstrów cechowych, czelać, poddanych,

a oprócz tego w każdym prawie z tych stanów istnieje jeszcze specjalne stopniowanie.

W zupatku feodalnego, średniowiecznego, ustroju wyrastająca współczesna społeczność mieszczańska,

burżuazyjna, nie zniosła antagonizmu klas.

Owszem, wysunęła tylko na jego miejsce nowe klasy, nowe warunki, ciemnionstwa,

nowe formy walki społecznej.

Zawsze jednak czasy nasze, czasy panowania burżuazyj, uprościły o wiele antagonizmy klas.

Cała społeczność coraz wyraźniej łamie się na dwa wielkie, a wrogie obozy.

Na dwie wielkie, bezpośrednio występujące do walki klasy – burżuazją i proletariat.

Z podanych średniowiecznych powstaje mieszczaństwo pierwszych miast,

a z mieszczaństwa tego wyłaniają się pierwsze elementy burżuazyji.

Odkrycie zaś Ameryki, popłynięcie Afryki, tworzą nowe warunki dla dalszego jej powstania.

Rynek azjatycki, Indie, Chiny, kolonizacja Ameryki, handel wymienny z koloniami,

zbogacanie się w środki, wymiany i w ogóle wzrost masy towarów

przyczyniają się do niesłychanych dotychczas postępów handlu, szaklugi, przemysłu,

a tym samym przyspieszają rozwój rewolucyjnego

żywiołów w upadającym społeczeństwie feudalnym.

Ówczesny feudalny, czyli cechowy system produkcji,

nie był w stanie zadościuczynić wzrastającego z odkryciem nowych rynków popytowi za potrzebowanie.

Miejsce jego zajmuje rękodzielnictwo, manufaktura.

Majster cechowy ustępuje miejsca średniemu stanowi przemysłowemu.

Podział pracy między rozmaite korporacje usunięty zostaje przez podział pracy w samym warsztacie.

Rynki wszakże rozszerzają się ustawicznie, pobyt coraz się wzmaga.

Rękodzielnictwo, manufaktura nie wystarczą już także.

Wówczas para i maszyny rewolucjonizują przemysłową produkcję.

Rękodzielnictwo ginie wobec wielkiej industrii,

a przemysłowy stan średni wobec przemysłowców milionerów,

kierujących całymi armiami robotników, wobec współczesnych kapitalistów.

Wielki przemysł stwarza rynek powszechny, przygotowany już przez odkrycie Ameryki.

Rynek powszechny wywołuje olbrzymi rozwój handlu, żeglugi, w ogóle środków komunikacji,

a ten oddziaływa znowuż na wzrost przemysłu.

O ile rozwija się przemysł, handel, żegluga, koleje żelazne, o tyle wzrasta potęga burżuazyj.

Kapitały jej mnożą się, a wszystkie klasy starego, średniowiecznego społeczeństwa,

ustępują pod jej naciskiem z areny dziejowej.

Widzimy zatem, że współczesna burżuazja jest produktem długiego postępowego rozwoju

i że jest ona wytworem całego szeregu przewrotów w systemie produkcji i wymiany.

Każdemu z tych stopni rozwoju burżuazyj towarzyszył odpowiedni postęp polityczny.

Mieszczeństwo, ów stan uciśniony przez panów feudalnych,

jawi się z czasem jako zbrojna i samorządna organizacja w gminie miejskiej.

Tu i ówdzie zaś powołuje do życia niezależną Rzeczpospolitą Miejską.

Trzeci, stan podatkowy monarchii, za czasów rękodzielnictwa, manufaktury,

staje się w monarchii absolutnej lub stanowej przeciwwagą arestokracji.

Wreszcie, rozwojem wielkiego przemysłu i powstaniem rynku powszechnego,

burżuazja współczesna jako najpoważniejsza podstawa wielkich monarchii

w ogóle zdobywa sobie w nowożytnym państwie konstytucyjnym wyłączne panowanie polityczne.

Nowożytne rządy są jedynie komitetami,

stanowionymi dla kierowania społeczno-klasowymi interesami burżuazji.

Burżuazja miała w dziejach znaczenie wysoce rewolucyjne.

Pokwyciłszy w swoje ręce władzę, zniosła do szczętu patriarchalność i idylliczność feudalizmu.

Poszarpawszy bezlitośnie barwną lińć feudalną, która łączyła poddanych z ich naturalnymi rządcami,

nie pozostawiła między ludźmi żadnego innego łącznika,

prócz nagiego interesu, prócz pozbawionej wszelkiej czułości płacy gotówką.

Z młodem egoistycznego wyrachowania zmroziła święte porywy pobożnego marzycielstwa,

rycerskie zapały i małomieszczańską sentymentalność.

Godność osobistą przeistoczono w wartość wymienną,

a zamiast mnóstwa patentami zagwarantowanych i drogo nabytych swobód,

proklamowano jedną tylko, obraną z wszelkiej idealności, wolność handlu.

Jednym słowem, wyzyskiwanie strojne w posłonę religijnej i politycznej iluzji

zmienia się tu na jawne, bezwstydne, bezpośrednie, bezszczelne wyzyskiwanie.

Burżuazja pozbawiła świętości wszystkie dotychczas z pokornym podziwem szanowane rodzaje działalności.

Lekarza, prawnika, księdza, poetę, ludzi nauki wreszcie przeistaczała na swoich najemnych robotników.

Burżuazja stosunki rodzinne obrała z uczuciowo-sentymentalnego uroku

i widzi w nich tylko interes pieniężny.

Burżuazja okazała także, o ile brutalna siła,

którą tak bardzo zachwyca się rekreacja w obrazach średniowyczyzny,

musiała znaleźć stosowne dopełnienie swoje w nich wiedzie nieruchliwości.

Ona to po raz pierwszy poucza, czego dopięć potrafi wysiłek ludzki.

Zdobyła się na większe cuda już piramidy egipskie, rzymskie wodociągi lub gotyckie katedry,

a jej podboje różnią się najzupełniej od wędrówek ludów lub wypraw krzyżowych.

Podobnie jak niezmienność w starym systemie produkcji

była koniecznym warunkiem istnienia dawniejszych klas przemysłowych,

tak nieodbitym warunkiem istnienia burżuazyi jest ustawiczne rewolucjonizowanie środków produkcji,

a więcej samej jej organizacji, a więcej całego społeczeństwa.

Burżuazyjny okres zachują przede wszystkim ciągłe przewroty w produkcji,

nieustane wstrząsienia wszystkich stosunków społecznych i wieczna niepewność, wieczne falowanie.

Wszelkie nienaruszalne, skamieniałe stosunki z porodzonymi przez nie,

a od dawien dawna szanowanymi poglądami i pojęciami upadają.

Wszystkie zaś nowe starzeją się rychlej, niż z tym żyć mogą.

Wszelka kastowość i nieruchomość przepada, wszelka świętość druzgoce się,

a człowiek zmuszonym się wreszcie widzieć trzeźwym okiem oceniać stanowisko swoje i swój do innych stosunek.

Potrzeba, wciąż bardziej a bardziej wzrastająca, od bytu dla towarów pędzi burżuazyję po całej kuli ziemskiej.

Wszędzie musi się ona zagnieździć, urządzić i wszędzie zarzucie swoje sieci.

Przez eksploitację rynku powszechnego,

burżuazja nadaje produkcji i konsumpcji charakter kosmopolityczny.

Ko wielkiemu umartwieniu reakcjonistów, pozbawiając przemysłu narodowego gruntu.

Starożytne narodowe industrie upadły i upadają z nim każdym.

Miejsce ich zajmuje przemysł, którego wprowadzenie jest kwestią życia dla wszystkich narodów,

który nie ogranicza się przetwarzanie produktu surowego dla niej tylko miejscowości,

lecz ściąga go z najodleglejszych okolic,

i którego fabrykaty spożytkowane być muszą nie jedynie wewnątrz kraju, ale we wszystkich częściach świata.

Dawne potrzeby, które się krajowymi wyrobami zaspokajały,

ustępują przed potrzebami nowymi, które zużywają produkty rozmaitych krajów i najróżnorodniejszych klimatów.

Dawna lokalna i narodowa, zadowolona sama z siebie chińszczyzna,

zanika wobec wszechstronnej wymiany i wszechstronnej zależności wzajemnej narodów.

Podobnież ma się rzecz z produkcją umysłową.

Płody umysłowe pojedynczych narodów stają się własnością wspólną całego świata.

Narodowa jednostronność jest coraz niemożebniejszą,

a narodowe i lokalne literatury stwarzają jedną olbrzymią literaturę powszechną.

Przez szybko postępujące udoskonalenie środków produkcji i przedziwnie ułatwione środki komunikacji,

burżuazja popycha na cywilizacyjne drogi wszystkie zgoła, nawet barbarzyńskie, kraje.

Przystępne ceny towarów są dla niej działami ciężkiego kalibru,

którymi przebija mury chińskie i nakazuje kapitulować najupartszej nienawiści do cudzoziemszczyzny.

Zmusza ona wszystkie narody, które nie chcą zginąć, do zastosowania u siebie burżuazyjnego systemu produkcji.

Zmusza je do cywilizowania się, czyli do rozwoju w duchu burżuazyjnym.

Słowem, tworzy światy nowe na obraz i podobieństwo swoje.

Burżuazja podbija wieś na rzecz miasta, stwarza olbrzymie centra,

zwiększa ogromne liczby ludności miejskiej w porównaniu do wiejskiej

i tym samym znaczny procent ludności wyrywa z idiotycznych warunków życia wiejskiego.

Podobnież jak wieś od miasta, czyni ona zależnymi barbarzyńskie i na wpół barbarzyńskie ludy

od cywilizowanych, rolne od przemysłowych, wschód od zachodu.

Burżuazja usuwa coraz więcej rozproszenie środków produkcji, własności i ludności.

Jednoczej ludność centralizuje środki produkcji i stara się własność w niewielu rękach skoncentrować.

Koniecznym skutkiem tego była centralizacja polityczna.

Niezależne, ledwo powiązane prowincje z najrozmaityszymi interesami,

z najrozmaityszymi prawami i rządami, z najrozmaityszym systemem ceł

zlewają się w jeden naród, w jeden rząd, jedno prawodawstwo,

jeden narodowy interes klasy, jeden kordon słowy.

Burżuazja przez czas swego stuletniego klasowego planowania

stworzyła potężniejsze i kolosalniejsze siły produkcyjne,

niż wszystkie poprzedzające ją pokolenia razem wzięte.

Podbicie sił przyrody, maszyny, zastosowanie chemii do przemysłu i rolnictwa,

żegluga parowa i koleje żelazne, telegrafy, umożliwienie eksploatacji rolnej całych krajów,

regulacja rzek, masy ludności niby spod ziemi wyrastające,

któryś z ubiegłych wieków marzyć mógł,

iż taka potęga sił produkcyjnych kryje się w łonie pracy społecznej.

Wiedzieliśmy przedto, że środki produkcji i komunikacji,

które były podstawą powstania Burżuazji,

wytwarzają się w feudalnym jeszcze społeczeństwie,

że w pewnym okresie rozwoju tych środków produkcji i komunikacji

warunki wytwarzania i wymiany ustroju feudalnego,

a więc feudalna organizacja rolnictwa i przemysłu,

czyli jednym słowem feudalne formy posiadania,

nie odpowiadają już powołanym do życia siłom produkcyjnym,

że formy te miasto przyczynić się do postępów produkcji

narzucają wieno języ jej rozwojowi,

że konieczne było ich usunięcie i że dlatego też zniszczone zostały.

W miejscu ich zastąpiła wolna konkurencja

z odpowiednią konstytucją społeczną i polityczną,

z ekonomicznym i politycznym panowaniem klasowym Burżuazji.

W czasach naszych odbywa się podobne środki oba.

Burżuazyjne warunki produkcji i wymiany,

burżuazyjna forma posiadania,

współczesne społeczeństwo kapitalistyczne,

które czarodziejsko niby stworzyło

owe potężne środki produkcji i komunikacji,

podobne miejsc dzisiaj do czarnoksiężnika,

co nie umiał określać siły podziemnej,

jaką zaklęciem na usługi sobie zawezwał.

Od kilkudziesiątków lat historia przemysłu i handlu

jest jedynie historią zatargów współczesnych sił produkcyjnych

ze współczesną organizacją produkcji,

ze współczesną formą posiadania,

która jest nieodbitym warunkiem życia i potęgi Burżuazji.

Wystarczy tylko wspomnieć o handlowych kryzysach,

co swoją periodycznością coraz groźniej urygają istnieniu

całego ustroju burżuazyjnego.

Kryzysy handlowe regularnie niszczą

nie tylko znaczną część wytworzonych już produktów,

ale i masę przysposobionych do zużytkowania sił produkcyjnych.

W kryzysach tych objawia się epidemia,

którą ubiegłowieki uważałyby za bezmyślność.

Epidemia nadmiernej produkcji.

Społeczność widzi się chwilowo przerzuconą w stan barbarzyństwa

i jak po głodzie lub wojnie,

niszczącej pozbawiona zostaje wszelkich środków do życia.

Przemysł i handel zamiera.

A dlaczego?

Gdyż społeczeństwo dzisiejsze posiada właśnie

za wiele środków do życia,

za wiele przemysłu i handlu,

za wiele cywilizacji.

Siły produkcyjne, którymi one rozporządza,

nie przyczyniają się już do zachowania współczesnych form posiadania.

Przeciwnie, stały się one dla tych form za potężne.

Formy te są już dla ich rozwoju hamulcem.

Skoro go więc przemogą,

całe społeczeństwo burżuazyjne narażone zostaje na przewroty,

a posiadanie burżuazyjne bywa zagrożeniem.

Formy burżuazyjne są oczywiście za ciasne,

aby objęć mogłyby produkowane przez nie bogactwa.

I jakże broni się kapitalizm przed grożącymi mu kryzysami?

Z jednej strony przez przemysłowe niszczenie całej masy sił produkcyjnych,

z drugiej zaś przez zdobywanie nowych rynków

i przez gruntowniejszą eksploatację rynków starych.

Jakaż to więc obrona?

Taka, która jeszcze wszechstronniejsze i gwałtowniejsze wywoła kryzysy,

a środki zapobiegania im zmniejszy.

Broń, którą burżuazja zniszczyła feudalizm, zwraca się przeciw niej samej.

Burżuazja otoli nie tylko broniu kóła, od której zginie,

ale zrodziła także ludzi, którzy tę broń do ręki wezmą.

Burżuazja zrodziła nowożytnych robotników, proletariat.

W tym samym stopniu, w jakim rozwija się burżuazja, czyli kapitał,

powstaje także proletariat, klasa robotników współczesnych,

co płyty żyć mogą, póki mają pracę, a do płyty tylko pracę znajdują,

póki ona pomnaża kapitał.

Robotnicy, którzy się sprzedawać muszą, stają się towarem,

jak i każdy inny przedmiot handlu,

a przez to są i graszką konkurencyjnej przypadkowości,

i ustawicznego falowania rynku.

Praca proletariusza dzięki maszynie i podziałowi pracy

postradała charakter wszelkiej samodzielności,

tracąc też przez to wszelki dla robotnika urok.

Robotnik staje się tylko dodatkiem do maszyny,

od którego wymaga się najpospolitszych tylko,

najmonotenniejszych i łatwych do wyuczenia się poruszeń.

Dlatego też cena najmu robotnika, kupna siły roboczej,

równa się wydatkom koniecznym na utrzymanie jego życia

i rozmnażanie się, gdyż cena towaru,

a więc i cena siły roboczej równa się kosztom ich produkcji.

Dlatego też im bardziej wzrasta nieprzyjemność pracy,

tym mniejszą jest zapłata.

Co więcej, w tym samym stosunku,

w jakim wzrasta zastosowanie maszyn i podziału pracy,

wzrasta też jej ilość,

czy to przez powiększanie liczby godzin roboczych,

czy też przez wymaganie większego wysiłku pracy

w przeciągu danego czasu,

czy też przez szybszy bieg maszyn itd.

Nowożytny przemysł przeistacza drobny warsztat patriarchalnego majstra

w wielką fabrykę przemysłowego kapitalisty.

Zbite w fabryce masę robotników zorganizowane zostają militarnie.

Jako szerogowców armii przemysłu

podporządkowuje ich kapitalista władze fabrycznej dziesiętników i oficerów.

Pozostają oni nie tylko poddanymi klasy wyzyskiwaczy

i burżu łazy innego państwa,

ale są codziennymi jeszcze niewolnikami maszyny,

nadzorców i przede wszystkim samego kapitalisty.

A despotyzm ten staje się tym bardziej drobnostkowym,

tym bardziej znienawidzonym,

tym bardziej ochydnym,

im jawniej proklamuje się zysk jako jedyny jego cel.

Im mniej praca wymaga uzdolnienia i siły na jej wykonanie,

to jest im więcej rozwija się nowożytny przemysł,

tym częściej praca mężczyzn zastępuje się przez pracę kobiet.

Różnice płci i wieku nie mają już społecznego znaczenia dla klasy robotniczej.

Wyzyskiwacz w robotniku widzi tylko narzędzie pracy,

którego kupienie rozmaity pociąga koszt stosownie do jego płci i wieku.

Kiedy wyzyskiwanie robotnika w fabryce kończy się

i otrzymuje on swoją zapłatę,

spadają na niego jak kruki inni wyzyskiwacze,

właściciel domu, kramarz, lifiarz itp.

Dotychczasowy stan średni,

drobni przemysłowcy, rzemieślnicy i włościanie

coraz liczniej i liczniej przechodzą w szeregi proletariatu,

po części dlatego,

że ich mały kapitał nie wystarcza do prowadzenia przedsiębiorstwa

i musi upadać wobec konkurencji wielkich kapitałów,

po części zaś z tego powodu,

że ich uzdolnienia specjalne, techniczne

nie ma najmniejszego znaczenia wobec nowych sposobów produkcji.

Tak więc przybywają proletariatowi siły ze wszystkich klas ludności.

Rozwój proletariatu przechodzi rozmaite fazy.

Walka jego przeciwko burżuazji rozpoczyna się od chwili powstania tej ostatniej.

Z początku robotnicy walczą pojedynczo,

potem robotnicy jednej fabryki,

następnie robotnicy pewnego fachu w danej miejscowości

przeciw kapitaliście, bezpośrednio ich wyzyskującemu.

W walce tej powstają oni nie tylko przeciwko burżuazyjnym warunkom produkcji,

ale rzucają się także i na narzędzia pracy,

niszczą obce, wywołujące konkurencję towary,

rozbijają maszyny, podpadają fabryki,

starają się znowuż przywrócić na dawne stanowisko średniowiecznego robotnika.

W okresie tym robotnicy tworzą po całym kraju rozrzuconą

i przez konkurencję rozbitą masę.

Masowe poruszenia robotnicze nie są tu jeszcze wynikiem

świadomych pracy nad zjednoczeniem,

lecz wywołany przez burżuazję samą,

która dla dopięcia swych celów politycznych

musi i tymczasowo jeszcze może poruszać masę proletariatu.

W okresie więc tym proletariat walczy politycznie nie ze swoim wrogiem,

lecz z wrogiem wrogów swoich,

z resztkami absolutnej monarchii,

z posiadaczem ziemskim,

z nieprzemysłową burżuazją,

z małomieszczaństwem.

Ruch dziejowy jest tu skoncentrowany w ręku burżuazji.

Każde zwycięstwo jest tu zwycięstwem burżuazji tylko.

Ale z rozwojem przemysłu proletariat wzrasta nie tylko liczebnie.

Zbija się on w wielkie masy,

mnoży swoje siły i przychodzi do ich świadomości.

Interes i położenie robotników staje się coraz bardziej jednakiem,

gdyż maszyny coraz więcej zacierają różnice

między rozmaitymi gałęziami pracy,

prawie wszędzie sprowadzają płacę do jednako niskiego poziomu.

Wzrastająca konkurencja kapitalistów

i wywołane przez nią kryzysy handlowe

powodują coraz większe falowanie płacy zarobkowej.

I wciąż potężniej postępujące doskonalenie maszyn

nieustannie czyni życie robotnika coraz mniej zabezpieczonym.

Zatarg pojedynczego robotnika, pojedynczym wyzyskiwaczom

coraz wyraźniej przybiera charakter zatargu dwóch klas.

Robotnicy poczynają się jednoczyć przeciw burżuazji.

Walczą oni wspólnymi siłami o wysokość płacy zarobkowej.

Powstają nawet stałe związki,

które by mogły wystąpić z pomocą w razie takich wybuchów.

Tu i ówdzie objawia się walka w poruszaniach powstańczych.

Niekiedy zwyciężają robotnicy, ale nie na długo.

Istotnym rezultatem ich walk jest nie bezpośrednie zwycięstwo,

ale coraz szersze zjednoczenie sił proletariatu.

Praca tej zjednoczenia rzetelnie też dopomaga

wywołany przez postępy wielkiego przemysłu

rozwoju środków komunikacji,

który ułatwia stosunki robotnikom rozmaitych miejscowości.

Wystarcza właśnie związanie tylko tych stosunków,

ażeby lokalne walki robotników z jednakiem wszędzie charakterem

zcentralizować w jedną wielką walkę klasowo-narodową.

Wszelka wszakże walka klas jest zarazem walką polityczną,

a zjednoczenie, na które średniowieczyzna

ze swymi drogami kołowymi potrzebowałaby wieków,

proletariat nowożytny urzeczywistnia dzięki kolejom żelaznym

w ciągu lat kilku.

Organizacja ta proletariatu jako klasy,

a zarazem jako stronnictwa politycznego,

rozbija się co chwila przez konkurencję między samymi robotnikami.

Mimo to wszakże po każdemu rozbiciu odnawia się ona,

zawsze rośnie w siły, wzmacnia się, potężnieje coraz bardziej.

Korzystając właśnie wśród burżuazji,

zdobywa ona uznanie dla niektórych interesów robotniczych

na polu prawodawczym.

Tak właśnie Czecz się miała z prawem,

ograniczającym pracę we dziesięciu godzin w Anglii.

Starcia w łonie społeczeństwa w najrozmaitszy sposób

przyczyniają się zawsze znakomicie do postępów proletariatu.

Burżuazja walczy ustawicznie.

Naprzód przeciwarystokracji daje są częścią burżuazji,

której interesy znajdują się w przeciwieństwie z interesami wielkiego przemysłu,

zwłaszcza zaś z burżuazją innych krajów.

We wszystkich tych walkach musi się odwoływać do pomocy proletariatu

i tym samym sposobem popychać go do poruszeń politycznych.

Udziela więc ona sama klasom pracującym elementów swego,

politycznego wykształcenia,

czyli daje im do ręki oręż przeciw sobie.

Prócz tego, jak już zaznaczono,

w miarę postępów przemysłu całe warstwy klas posiadających

stają się proletariatem,

albo, co najmniej, zagrożone zostają utratą swych stanów ich społecznych.

Są one więc także czynnikiem kształcącym w szeregach robotniczych.

W czasach wreszcie, w których walka klasowa zbliża się do rozwiązania,

proces rozkładowy starego społeczeństwa staje się tak gwałtownym,

iż część klasy panującej odrywa się od niej i łączy z klasą rewolucyjną,

która na sztandarach swojej godła przyszłości wypisała.

Jak niegdyś część arystokracji stanęła w szeregach burżuazji,

tak dziś część burżuazji przechodzi do proletariatu,

a mianowicie część idealistycznie usposobionej inteligencji burżuazyjnej,

która zdołała teoretycznie zrozumieć rozwój dziejowych społeczeństw.

Wspomiędzy wszystkich współczesnych wrogów klasowych burżuazji

tylko proletariat jest wobec niej klasą istotnie rewolucyjną.

Wszystkie inne klasy upadają i zanikają z rozwojem wielkiego przemysłu.

Proletariat zaś jest jego produktem.

On go tworzy właśnie swoim rozwojem.

Stan średni, drobni przemysłowcy, mały handlarz, rzemieślnik, pościanin

walczą z burżuazją, żeby byt swój jako stanów średnich przed zagubą obronić.

Są one przeto nie rewolucyjne, lecz zachowawcze.

Co więcej, są reakcyjne, gdyż bieg postępowych historii rade by wstać w stofność.

Jeśli zaś mają znaczenie rewolucyjne, to o tyle tylko,

o ile przejście ich do szeregów proletariatu jest nieuniknione,

o ile bronią nie obecnego swego interesu, lecz interesów przyszłych,

o ile porzucają swój punkt widzenia i uznają ten, na jakim stanął proletariat.

Proletariat żebraczy, lumpenproletariat, ten osad bierny fermentacji

najniższych warstw starej społeczności, przez rewolucję proletariatu częściowo porwany zostanie,

ze względu wszakże na całe swoje położenie nierównie łatwiej da się przekupić

i użyć do machinacji reakcyjnych.

Warunki życia całego społeczeństwa nie istnieją już dzisiaj w życiu proletariatu.

Proletariusz pozbawiony jest własności, jego stosunek do żony i dziecka

nie ma już nic wspólnego z życiem rodziny mieszczaństwa.

Współczesna praca przemysłowa, nowożytne jarzmo kapitału, jednakie w Anglii i we Francji,

jednakie w Ameryce i w Niemczech pozbawia go najzupełniej narodowego charakteru.

Prawo, moralność, religia są dla nich jedynie burżuazyjnymi przesądami,

które służą za pokrywkę dla interesów kapitalisty.

Wszystkie dotychczasowe klasy, zdobywając sobie panowanie,

starały się zabezpieczyć zdobyte stanowiska swoje przez rzucenie całego społeczeństwa

na pastwę warunków zapewniających im zyski.

Proletariat natomiast wówczas tylko społeczne siły produkcji podbić może,

kiedy potrafi zniszczyć zarówno własny system przyswajania,

jak i wszystkie inne dotychczasowe sposoby zdobywania własności.

Proletariusze nie mają nic z koła do zabezpieczenia.

Owszem, powinni oni zniszczyć wszelkie prywatne gwarancje i zabezpieczenia.

Wszystkie ruchy dziejowe dotychczas były ruchami mniejszości lub ruchami w interesie mniejszości.

Ruch zaś proletariatu jest ruchem samodzielnym olbrzymiej większości w interesie tejże większości.

Proletariat, ta najniższa obecnego społeczeństwa warstwa,

nie może się podnieść, nie może się urządzić,

zanim całe ponad nią z warstw oficjalnego społeczeństwa zniesione rusztowanie nie wyleci w powietrze.

Niekolwiek nie co do istoty swojej, ale co do form,

walka proletariatu przeciw burżuazji przede wszystkim jest walką narodową.

Proletariat każdego kraju musi z natury rzeczy przede wszystkim ze swoją własną kończyć burżuazją.

Stając zarys ogólnych faz rozwoju proletariatu,

śledziliśmy mniej więcej ukrytą wojnę domową w łonie obecnego ustroju społecznego,

aż do chwili, w której ma ona wybuchnąć jako jawna rewolucja

i przez gwałtowne zwalenie burżuazji zjednoczonymi siłami proletariatu zapewnić mu opanowanie.

Wszystkie dotychczas istniejące społeczeństwa spoczywały, jak widzieliśmy,

na antagonizmie klas panujących i uciśnionych.

A żeby wszakże panować nad jakąś klasą, trzeba je zapewnić przynajmniej warunki,

w których by mogła swój niewolniczy prowadzić żywot.

Poddany, mimo udzisk pańszczyzny i poddaństwo swoje,

zdobywa jednak stanowisko członka gminy, komuny.

Podobnież małomieszczanin wyrasta na kapitalistę pod jarzmem feudalnego absolutyzmu.

Nowożytny wszakże robotnik, zamiast podnosić się z postępem przemysłu,

upada coraz głębiej w przepaść nędzy dzięki warunkom, w jakich jego klasa pozostawiona została.

Robotnik staje się nędzarzem, a pauperyzm, nędza, rozwija się szybciej niż ludność i bogactwo.

Jawnym wtedy jest, że burżuazja staje się niezdolną utrzymać dłużej na stanowisku klasy panującej

i narzucać nadle społeczeństwu warunki swego klasowego życia.

Jako rządząca klasa nie może panować, bo nie jest w stanie niewolnikom swoim

nawet w granicach ich niewolnictwa bytu zapewnić,

bo spycha ich do stanowiska pauperów, których sama żywić musi miasto żywienia się ich pracą.

Społeczność nie może już żyć pod jej panowaniem,

czyli inaczej życie burżuazji wpada w zatarg z życiem społeczności.

Najbardziej zasadniczym warunkiem istnienia i panowania klasowego burżuazji

jest prywatne nagromadzenie bogactw, wytwarzanie i pomnażenie kapitału.

Warunkiem zaś istnienia kapitału jest praca najemna,

a praca najemna znowuż opiera się najwyłączniej na konkurencji między robotnikami.

Rozwój przemysłu, którego burżuazja chce czy nie chce, musi być dźwignią,

z rozbitej przez konkurencję klasy robotniczej stwarza jej rewolucyjnie zjednoczone szeregi.

Sam ten rozwój wielkiego przemysłu usuwa spod nóg burżuazji grunt,

który warunkuje istnienie jej systemu produkcji i przywłaszczania produktów.

Wytwarza ona przede wszystkim swoich własnych grabarzy.

Śmierć burżuazji i zwycięstwo proletariatu są jednako nieuniknione.

Manifest Komunistyczny 1 Communist Manifesto|Communist Manifest|Kommunistiska Kommunistisches Manifest 1 Κομμουνιστικό Μανιφέστο 1 Communist Manifesto 1 Manifiesto Comunista 1 Manifesto Comunista 1 Коммунистический манифест 1 Комуністичний маніфест 1 Det kommunistiska manifestet 1

Rozdział pierwszy Chapter|Chapter One Kapitel|ett Erstes Kapitel Chapter One Första kapitlet

Burżuazja a proletariat Bourgeoisie||Proletariat Bourgeoisie vs proletariat||working class Bourgeoisie|och|proletariat Bourgeoisie vs. Proletariat Bourgeoisie vs. proletariat Borgerligheten och proletariatet

Z książki Manifest komunistyczny From|book|| Från|boken|Manifest|kommunistiska Från boken Kommunistiska manifestet

Nagranie LibriVox Recording|LibriVox Inspelning|LibriVox Inspelning från LibriVox

Wszystkie nagrania LibriVox należą do domenu publicznej. |||gehören||öffentlichen Domäne| all|recordings|LibriVox|belong|to|public domain|public Alla|inspelningar|LibriVox|tillhör|till|domen|offentlig Alla inspelningar från LibriVox tillhör public domain.

Więcej informacji o nagraniach lub wolontariacie na stronie LibriVox.org more|information||recordings|or|volunteering||the website|LibriVox|LibriVox.org Mer|information|om|inspelningar|eller|volontärarbete|på|sidan|| Mer information om inspelningar eller volontärarbete finns på LibriVox.org

Historia wszystkich dotychczasowych społeczeństw jest historią walk klasowych. История|||обществ|||| ||bisherigen|Gesellschaften|||Klassenkampf|der Klassenkämpfe The history of|of all|previous|societies||history|struggles|class struggles Historia|alla|tidigare|samhällen|är|historien|kamp|klass The history of all past societies is the history of class struggle. Historien om alla tidigare samhällen är historien om klasskamp.

Wolny i niewolnik, patrycjusz i plebajusz, pan i poddany, cechowy majster i czeladnik, ||Sklave|Patrizier||Plebejer|||Vasall und Untertan|Zunftmeister|Zunftmeister||Geselle Free person|and|slave|patrician|and|plebeian||and|subject|guild|master craftsman|and|journeyman Fri|och|slav|patricier|och|plebejer|herre|och|undersåte|skrå|mästare|och|lärling Free and slave, patrician and plebeian, master and serf, guild foreman and journeyman, Fri och slav, patricier och plebejer, herre och undersåte, fackmästare och lärling,

ciemnionosca i uciśniony, pozostawali w wiecznym antagonizmie, темнолицей||угнетённый|||| Dunkelheit||unterdrückt|blieben||ewigen|Antagonismus dark-skinned person|and|oppressed|remained||eternal|eternal conflict mörkhyad|och|förtryckt|förblev|i|evigt|antagonism darkened and oppressed, they remained in perpetual antagonism, de förtryckta och de förtryckta, förblev i evig antagonism,

prowadząc skrycie lub jawnie ustawiczną przeciw sobie walkę do buty, |втайне|||постоянную|против|собой|||ботинки leiten|||offen|ständigen|||Kampf||Schuhe leading|secretly|or|openly|constant|against|each other|struggle|to|arrogance ledande|i hemlighet|eller|öppet|ständig|mot|varandra|kamp|till|underkastelse waging secretly or overtly a constant battle against each other to boot, genom att hemligt eller öppet ställa en ständig kamp mot varandra,

aż się ona kończyła rewolucyjnym przetworzeniem całego społeczeństwa |||sie endete|revolutionären|Umwandlung||Gesellschaft |itself|she|ended up|revolutionary|transformation|entire|society tills|reflexivt pronomen|det|avslutades|revolutionerande|omvandling|hela|samhället Until it ended with a revolutionary transformation of the whole society tills den avslutades med en revolutionär omvandling av hela samhället

lub też wspólną zgubą walczących klas. ||gemeinsamen|Verlust|der kämpfenden|Klassen ||common|ruin|fighting|class eller|också|gemensamma|förlust|stridande|klasser Or the shared doom of the warring classes. eller också med den gemensamma undergången av de stridande klasserna.

W dawnych okresach historycznych napotykamy prawie wszędzie wyraźny podział społeczeństwa ||||встречаем|почти|везде|явный|поделение| |früheren|Epochen|historischen Zeiten|stoßen wir auf|||deutlicher|Teilung|Gesellschaft |"former"|periods|historical periods|we encounter||almost everywhere|clear|division| I||periods|historical|we encounter|almost|everywhere|clear|division|of society In past historical periods, we encounter a clear division of society almost everywhere I tidigare historiska perioder stöter vi nästan överallt på en tydlig uppdelning av samhället

na rozmaite stany, które tworzą całą drabinę przeróżnych stanowisk społecznych. ||||||лестницу||| ||Zustände||bilden||Leiter|verschiedenen|| |various|conditions||"create"||ladder|various|positions|social positions på|olika|tillstånd|som|skapar|hela|stegen|olika|positioner|sociala i olika stånd, som bildar en hel stege av olika sociala positioner.

W starożytnym Rzymie widzimy patrycjuszów, rycerzy, plebajuszów, niewolników. |||видим|||| |ancient|In ancient Rome|we see|patricians|knights|plebeians|slaves I|antika|Rom|ser vi|patricier|riddare|plebejer|slavar In ancient Rome, we see patricians, knights, plebeians, slaves. I det antika Rom ser vi patricier, riddare, plebejer och slavar.

W wiekach średnich mamy panów feodalnych, wasalów, majstrów cechowych, czelać, poddanych, |"centuries"|Middle Ages||feudal lords|feudal lords|vassals|guild masters|guild masters|servants or retainers|subjects I|centuries|medieval|we have|lords|feudal|vassals|masters|guild|apprentices|subjects In the Middle Ages, we have feudal lords, vassals, guild foremen, journeymen, serfs, Under medeltiden har vi feodalherrar, vasaller, skräddarmästare, tjänare och undersåtar,

a oprócz tego w każdym prawie z tych stanów istnieje jeszcze specjalne stopniowanie. |кроме||||почти||||существует|||степенование ||||each||"of"||||||gradation och|förutom|det|i|varje|nästan|av|dessa|stater|finns|ytterligare|speciell|gradation and in addition, there is still a special gradation in almost every one of these states. och förutom detta finns det nästan i varje av dessa stånd en speciell gradindelning.

W zupatku feodalnego, średniowiecznego, ustroju wyrastająca współczesna społeczność mieszczańska, |западка|||||современное|| |feudal remnants|feudal|medieval|system|emerging from|modern|urban community|bourgeois community I|feodalism|feodal|medeltida|system|växande|moderna|samhälle|borgare In the zupatku of the feudal, medieval, system the modern bourgeois community is growing up, I det feodala, medeltida systemet växer den moderna borgerskapet,

burżuazyjna, nie zniosła antagonizmu klas. ||терпела|| bourgeois|not|"abolished"|class antagonism| borgerlig|inte|tålte|antagonism|klass bourgeoisin, inte bort med klassantagonismen.

Owszem, wysunęła tylko na jego miejsce nowe klasy, nowe warunki, ciemnionstwa, "Indeed"|"put forward"|||"his"||new classes|||"conditions"|darkness, ignorance Visst|föreslog|bara|på|hans|plats|nya|klasser|nya|villkor| Visst, hon har bara ställt nya klasser, nya villkor, mörka förhållanden på hans plats,

nowe formy walki społecznej. |||социальной |forms|of fighting|social struggle nya|former|kampanjer|social nya former av social kamp.

Zawsze jednak czasy nasze, czasy panowania burżuazyj, uprościły o wiele antagonizmy klas. ||times|||"of rule"|bourgeoisie|simplified|||class conflicts| Alltid|ändå|tider|våra|tider|herravälde|bourgeoisie||med|mycket|antagonismer|klasser Men våra tider, bourgeoisins tid, har mycket förenklat klassantagonismerna.

Cała społeczność coraz wyraźniej łamie się na dwa wielkie, a wrogie obozy. вся|сообщество|||||||||| |community|increasingly|more clearly|splits into||||great||hostile|camps Hela|gemenskap|alltmer|tydligare|splittras|sig|i|två|stora|och|fientliga|läger The entire community is increasingly fracturing into two large, and hostile, camps. Hela samhället bryts allt tydligare upp i två stora, fientliga läger.

Na dwie wielkie, bezpośrednio występujące do walki klasy – burżuazją i proletariat. |two||directly|directly engaged||fight||bourgeoisie|into two great|proletariat På|två|stora|direkt|förekommande|till|kamp|klasser|bourgeoisin|och|proletariat On the two great classes directly occurring to fight - the bourgeoisie and the proletariat. I två stora klasser som direkt går till kamp – bourgeoisin och proletariatet.

Z podanych średniowiecznych powstaje mieszczaństwo pierwszych miast, "From the"|"given"|medieval|emerges|bourgeoisie||cities Från|angivna|medeltida|uppstår|borgerskap|första|städer The bourgeoisie of the first cities is formed from the medieval ones given, Från de medeltida uppstår borgerskapet i de första städerna,

a z mieszczaństwa tego wyłaniają się pierwsze elementy burżuazyji. ||the bourgeoisie||emerge||||bourgeoisie och|ur|borgerskapet|detta|framträder|sig|första|element|bourgeoisin och ur detta borgerskap framträder de första elementen av bourgeoisin.

Odkrycie zaś Ameryki, popłynięcie Afryki, tworzą nowe warunki dla dalszego jej powstania. the discovery|again||the sailing|of Africa|create||conditions||further|| Upptäckten|å|Amerika|sjöfarten|Afrika|skapar|nya|förutsättningar|för|ytterligare|hennes|uppkomst In turn, the discovery of America, the sailing of Africa, create new conditions for its further emergence. Upptäckten av Amerika, sjöresan till Afrika, skapar nya förutsättningar för dess fortsatta uppkomst.

Rynek azjatycki, Indie, Chiny, kolonizacja Ameryki, handel wymienny z koloniami, Market|Asian|India||colonization||trade|exchange||the colonies Marknad|asiatisk|Indien|Kina|kolonisering|av Amerika|handel|bytes|med|kolonier Asian market, India, China, colonization of America, barter trade with colonies, Den asiatiska marknaden, Indien, Kina, kolonisationen av Amerika, byteshandel med kolonierna,

zbogacanie się w środki, wymiany i w ogóle wzrost masy towarów enrichment|||resources|exchange|in|||growth|of the mass|goods berikande|reflexivt pronomen|i|medel|utbyte|och|i|överhuvudtaget|ökning|massa|varor the enrichment of means, exchanges and in general the increase in the mass of goods berikande av medel, utbyten och överhuvudtaget en ökning av varumängden.

przyczyniają się do niesłychanych dotychczas postępów handlu, szaklugi, przemysłu, contribute|||unprecedented|so far|progress|trade|shaklugi|industry bidrar|reflexive pronoun|till|otroliga|hittills|framsteg|handel|detaljhandel|industri bidrar till de hittills osedvanliga framstegen inom handel, hantverk, industri,

a tym samym przyspieszają rozwój rewolucyjnego |||they accelerate|development|revolutionary och|det|samma|påskyndar|utveckling|revolutionära and thus accelerate the development of the revolutionary och på så sätt påskyndar utvecklingen av den revolutionära

żywiołów w upadającym społeczeństwie feudalnym. of the elements||falling|society|feudal society elementer|i|fallande|samhälle|feodalt elementen i det fallande feodala samhället.

Ówczesny feudalny, czyli cechowy system produkcji, тогдашний||||| then-current|feudal||guild||production system dåtida|feodala|det vill säga|skrå|system|produktion Det dåvarande feodala, det vill säga skråsystemet för produktion,

nie był w stanie zadościuczynić wzrastającego z odkryciem nowych rynków popytowi za potrzebowanie. ||||to satisfy|increasing||the discovery of||markets|demand||demand for inte|var|i|stånd|kompensera|växande|med|upptäckten|nya|marknader|efterfrågan|för|behovet was unable to satisfy the demand for need that was growing with the discovery of new markets. kunde inte tillfredsställa den växande efterfrågan som uppstod med upptäckten av nya marknader.

Miejsce jego zajmuje rękodzielnictwo, manufaktura. |||handicrafts|manufacture Plats|hans|upptas av|hantverk|tillverkning Its place is taken by handicrafts, manufactures. Platsen tas av hantverk och tillverkning.

Majster cechowy ustępuje miejsca średniemu stanowi przemysłowemu. |guild|gives way||to the average|class|industrial Mästare|av facket|ger|plats|medel|tillstånd|industriella The guild foreman is giving way to a medium-sized industrial state. Fackmästaren ger plats åt den medelstora industriella klassen.

Podział pracy między rozmaite korporacje usunięty zostaje przez podział pracy w samym warsztacie. деление|||||удалён||||||| division|||various|corporations|removed|is removed||division||||workshop Fördelning|arbete|mellan|olika|företag|borttaget|blir|genom|fördelning|arbete|i|själva|verkstaden The division of labor among the various corporations is removed by the division of labor in the workshop itself. Arbetsdelningen mellan olika korporationer tas bort genom arbetsdelningen inom själva verkstaden.

Rynki wszakże rozszerzają się ustawicznie, pobyt coraz się wzmaga. |всё же||||||| the markets|indeed|are expanding||constantly|stay|||increases continuously Marknader|dock|utvidgar|sig|ständigt|vistelse|alltmer|sig|ökar After all, markets are expanding steadily, residency is increasing. Marknaderna expanderar dock ständigt, efterfrågan ökar.

Rękodzielnictwo, manufaktura nie wystarczą już także. Handicraft|||are not enough|| Hantverk|tillverkning|inte|räcker|längre|också Handicrafts, manufactures are also no longer enough. Hantverk och tillverkning räcker inte längre.

Wówczas para i maszyny rewolucjonizują przemysłową produkcję. then|the pair||machines|revolutionize|industrial| Då|ånga|och|maskiner|revolutionerar|industriell|produktion Then steam and machinery revolutionize industrial production. Då revolutionerar ångan och maskinerna den industriella produktionen.

kierujących całymi armiami robotników, wobec współczesnych kapitalistów. leading|||workers|towards|contemporary|capitalists som leder|hela|arméer|arbetare|mot|moderna|kapitalister som leder hela arméer av arbetare, inför de moderna kapitalisterna.

Wielki przemysł stwarza rynek powszechny, przygotowany już przez odkrycie Ameryki. |industry|creates|market|universal|prepared|||the discovery of| Stora|industri|skapar|marknad|allmän|förberedd|redan|genom|upptäckten|av Amerika Storskalig industri skapar en allmän marknad, redan förberedd av upptäckten av Amerika.

Rynek powszechny wywołuje olbrzymi rozwój handlu, żeglugi, w ogóle środków komunikacji, |общий|вызывает|огромный||||||| |public|brings about|huge|development||shipping|||means of|communication Marknaden|allmän|framkallar|enorm|tillväxt|handel|sjöfart|i|allmänhet|transportmedel|kommunikation Den allmänna marknaden ger upphov till en enorm utveckling av handel, sjöfart, och överhuvudtaget kommunikationsmedel,

a ten oddziaływa znowuż na wzrost przemysłu. ||влияет|||| ||influences|again||growth|industry och|tio|påverkar|återigen|på|tillväxt|industri och detta påverkar i sin tur tillväxten av industrin.

O ile rozwija się przemysł, handel, żegluga, koleje żelazne, o tyle wzrasta potęga burżuazyj. ||develops|(verb reflexive particle)|industry||navigation|railways|railways||so|increases|the power|the bourgeoisie Om|hur|utvecklas|sig|industri|handel|sjöfart|järnvägar|järn|så|mycket|växer|makt|bourgeoisie I takt med att industrin, handeln, sjöfarten och järnvägarna utvecklas, ökar bourgeoisins makt.

Kapitały jej mnożą się, a wszystkie klasy starego, średniowiecznego społeczeństwa, |||||||старого|| Capitals||multiply||||||medieval| Kapitalen|hennes|multipliceras|sig|och|alla|klasser|gamla|medeltida|samhälle Its capitals are multiplying, and all classes of the old medieval society, Dess kapital multipliceras, och alla klasser av det gamla, medeltida samhället,

ustępują pod jej naciskiem z areny dziejowej. they yield|to give way||pressure||arena of history|historical arena ger efter|under|hennes|tryck|från|arena|historiska drar sig tillbaka under dess tryck från den historiska arenan.

Widzimy zatem, że współczesna burżuazja jest produktem długiego postępowego rozwoju |therefore||contemporary|bourgeoisie||a product|long|progressive| Vi ser|därför|att|moderna|bourgeoisie|är|produkten|långvarig|progressiv|utveckling Vi ser därför att den moderna bourgeoisin är produkten av en lång progressiv utveckling

i że jest ona wytworem całego szeregu przewrotów w systemie produkcji i wymiany. ||||the product||of a series|overturns||the system||of|exchange och|att|är|hon|produkt|hela|serien|omvälvningar|i|systemet|produktion|och|utbyte och att den är en produkt av en hel rad omvälvningar i produktions- och utbytesystemet.

Każdemu z tych stopni rozwoju burżuazyj towarzyszył odpowiedni postęp polityczny. to each|||stages||bourgeois|was accompanied|appropriate|progress| Till varje|av|dessa|grader|utveckling|bourgeoisie|åtföljde|motsvarande|framsteg|politisk Each of these degrees of development of the bourgeoisie was accompanied by corresponding political progress. Varje steg i bourgeoisins utveckling åtföljdes av en motsvarande politisk framsteg.

Mieszczeństwo, ów stan uciśniony przez panów feudalnych, the bourgeoisie|that||oppressed|||feudal lords medelklassen|den|tillstånd|förtryckt|av|herrarna|feodala The bourgeoisie, that state oppressed by feudal lords, Borgerskapet, den tillstånd som förtryckts av feodala herrar,

jawi się z czasem jako zbrojna i samorządna organizacja w gminie miejskiej. emerges|||||armed|and|self-governing|organization||the municipality|urban framstår|reflexivt pronomen|med|tiden|som|beväpnad|och|självstyrande|organisation|i|kommunen|stads- appears over time as an armed and self-governing organization in the city municipality. framträder med tiden som en beväpnad och självstyrande organisation i den kommunala gemenskapen.

Tu i ówdzie zaś powołuje do życia niezależną Rzeczpospolitą Miejską. Тут||там|же|||||| |and|here and there|again|calls|||an independent|the Republic|City Republic Här|i|där|åter|åberopar|till|liv|oberoende|Rzeczpospolita|Kommunal Here and there, in turn, it establishes an independent Urban Republic. Här och där åberopar man en oberoende Stadens Rike.

Trzeci, stan podatkowy monarchii, za czasów rękodzielnictwa, manufaktury, ||||||ремесел| ||tax status||||handicrafts|manufactories Tredje|stat|skatte|monarkin|under|tider|hantverk|manufaktur The third, the tax state of the monarchy, in the days of handicrafts, manufactures, Den tredje, skattepositionen för monarkin, under hantverkets och manufakturens tid,

staje się w monarchii absolutnej lub stanowej przeciwwagą arestokracji. becomes|||monarchy|absolute||estates|a counterbalance|aristocracy blir|reflexive pronoun|i|monarki|absolutistisk|eller|statlig|motvikt|aristokratin becomes, in an absolute or state monarchy, a counterweight to arestocracy. blir i den absoluta eller ståndsmässiga monarkin en motvikt till aristokratin.

Wreszcie, rozwojem wielkiego przemysłu i powstaniem rynku powszechnego, наконец||||||| |the development of||industry|and|the emergence||of the common market Äntligen|utvecklingen|stora|industrin|och|uppkomsten|marknaden|allmänna Finally, the development of big industry and the emergence of the general market, Slutligen, genom utvecklingen av storindustrin och uppkomsten av en allmän marknad,

burżuazja współczesna jako najpoważniejsza podstawa wielkich monarchii |contemporary||the most serious|basis|| bourgeoisie|modern|as|most serious|foundation|great|monarchies Modern bourgeoisie as the most serious basis of great monarchies blir den moderna bourgeoisin den mest betydande grunden för stora monarkier.

w ogóle zdobywa sobie w nowożytnym państwie konstytucyjnym wyłączne panowanie polityczne. ||gains|||modern||constitutional|exclusive|rule|political i|överhuvudtaget|får|sig själv|i|moderna|staten|konstitutionella|exklusiv|makt|politiska in general gains exclusive political dominion in the modern constitutional state. i allmänhet får det i den moderna konstitutionella staten exklusiv politisk makt.

Nowożytne rządy są jedynie komitetami, современные|||| Modern|governments||only|committees moderna|regeringar|är|endast|kommittéer Modern governments are merely committees, Moderna regeringar är endast kommittéer,

stanowionymi dla kierowania społeczno-klasowymi interesami burżuazji. determined||managing|social|class-related|interests|bourgeoisie fastställda|för|styrning|||intressen|bourgeoisin legislated to guide the social and class interests of the bourgeoisie. som bildas för att styra de sociala och klassmässiga intressena hos bourgeoisin.

Burżuazja miała w dziejach znaczenie wysoce rewolucyjne. the bourgeoisie|||history|importance|highly|revolutionary Bourgeoisie|had|in|history|significance|highly|revolutionary The bourgeoisie has had a highly revolutionary significance in history. Bourgeoisin har haft en högst revolutionär betydelse i historien.

Pokwyciłszy w swoje ręce władzę, zniosła do szczętu patriarchalność i idylliczność feudalizmu. Having seized||||power|she abolished||ruin|patriarchy|and|idyllic nature|feudalism Having seized|in|her|hands|power|abolished|to|the core|patriarchy|and|idyllic nature|of feudalism Having grasped the reins of power in her hands, she has abolished patriarchalism and idyllic feudalism to the point of jaw-dropping. Genom att ta makten i sina händer avskaffade den helt och hållet patriarkatet och idyllen av feodalismen.

Poszarpawszy bezlitośnie barwną lińć feudalną, która łączyła poddanych z ich naturalnymi rządcami, Torn apart|mercilessly|colorful|lineage|feudal||connected|subjects|||natural|rulers Rivande|utan nåd|färgglada|band|feodal|som|förenade|undersåtar|med|deras|naturliga|härskare He has mercilessly tugged at the colorful feudal lynchpin that linked subjects to their natural rulers, Rivande utan nåd den färgglada feodala linjen som förenade undersåtarna med sina naturliga härskare,

nie pozostawiła między ludźmi żadnego innego łącznika, |she left|||||connector inte|lämnade|mellan|människor|någon|annan|koppling left no other link between people, lämnade den inga andra kopplingar mellan människorna,

rycerskie zapały i małomieszczańską sentymentalność. knightly|zeal||petty-bourgeois|sentimentality riddarlig|iver|och|småborgerlig|sentimentalitet chivalrous zeal and petit bourgeois sentimentality. riddarens entusiasm och småborgerlig sentimentalitet.

Godność osobistą przeistoczono w wartość wymienną, dignity|personal|was transformed||value|exchange value Värdighet|personlig|omvandlades|till|värde|utbytesvärde Personal dignity has been transformed into an exchangeable value, Den personliga värdigheten har förvandlats till ett utbytesvärde,

a zamiast mnóstwa patentami zagwarantowanych i drogo nabytych swobód, |||patents|guaranteed||expensively|acquired|freedoms och|istället för|massor av|patent|garanterade|och|dyrt|förvärvade|friheter and instead of a plethora of patent-guaranteed and expensively acquired freedoms, och istället för en mängd friheter som garanteras av patent och som köps dyrt,

proklamowano jedną tylko, obraną z wszelkiej idealności, wolność handlu. proclaimed|||chosen||all|idealism|freedom| proklamerades|en|endast|avlägsnad|från|all|idealism|frihet|handel proclaimed a single freedom of trade, stripped of all ideality. proklamerades endast en, av alla idealer avklädd, handelsfrihet.

Jednym słowem, wyzyskiwanie strojne w posłonę religijnej i politycznej iluzji ||exploitation|dressing up||a bed of|religious|and|political|illusion Ett|ord|utnyttjande|klädd|i|slöja|religiös|och|politisk|illusion In a word, exploitation tuned with the afterglow of religious and political illusion Med ett ord, den klädda exploateringen i en slöja av religiös och politisk illusion

zmienia się tu na jawne, bezwstydne, bezpośrednie, bezszczelne wyzyskiwanie. ||||overt|shameless|direct|shameless|exploitation changes|itself|here|to|overt|shameless||unabashed|exploitation changes here to outright, shameless, direct, leaky exploitation. förvandlas här till en öppen, skamlös, direkt, oförskämd exploatering.

Burżuazja pozbawiła świętości wszystkie dotychczas z pokornym podziwem szanowane rodzaje działalności. |deprived|holiness||so far||humble|admiration|respected|kinds|activities Bourgeoisie|deprived|of sanctity|all|previously|with|humble|admiration|respected|types|of activity The bourgeoisie has deprived of sanctity all hitherto respected types of activity with humble admiration. Bourgeoisin har berövat alla tidigare respektabla former av verksamhet deras helighet.

Lekarza, prawnika, księdza, poetę, ludzi nauki wreszcie przeistaczała na swoich najemnych robotników. the doctor|lawyer|priest|poet|||finally|transformed|||hired|workers Läkare|advokat|präst|poet|människor|vetenskap|äntligen|omvandlade|till|sina|anställda|arbetare A doctor, a lawyer, a priest, a poet, people of science finally transformed into its hired workers. Läkaren, advokaten, prästen, poeten, och slutligen vetenskapsmännen förvandlades till sina anställda arbetare.

Burżuazja stosunki rodzinne obrała z uczuciowo-sentymentalnego uroku |relations|family|chose||emotional|sentimental|charm Bourgeoisie|relations|family|took away|from|||charm The bourgeoisie has stripped family relations of its emotional-sentimental charms Bourgeoisin har avlägsnat den känslomässigt-sentimentala charmen från familjerelationerna

i widzi w nich tylko interes pieniężny. |sees||||interest|financial och|ser|i|dem|bara|intresse|ekonomiskt and sees them only as a monetary interest. och ser i dem endast ekonomiska intressen.

Burżuazja okazała także, o ile brutalna siła, the bourgeoisie|showed||||brutal force|force Bourgeoisie|showed|also|how|much|brutal|force The bourgeoisie also showed how much brute force, Bourgeoisin har också visat hur brutal makt,

którą tak bardzo zachwyca się rekreacja w obrazach średniowyczyzny, |so||is delighted||recreation||pictures|the Middle Ages som|så|mycket|fascinerar|sig|rekreation|i|bilder|medeltiden which the recreation is so enthused about in paintings of the Middle Ages, som så mycket beundras av rekreation i medeltida bilder,

musiała znaleźć stosowne dopełnienie swoje w nich wiedzie nieruchliwości. ||appropriate|complement||||leads|inactivity måste|hitta|lämpligt|komplement|sitt|i|dem|leder|oförändlighet She had to find a suitable complement to her immobility in them. måste ha funnit sitt passande komplement i dem som leder till stillhet.

Ona to po raz pierwszy poucza, czego dopięć potrafi wysiłek ludzki. ||for|||teaches||achieve|can achieve|effort|human Hon|det|för|första|första|undervisar|vad|uppnå|kan|ansträngning|mänsklig She is the first to instruct what human effort can accomplish. Det är första gången den lär oss vad mänsklig ansträngning kan åstadkomma.

Zdobyła się na większe cuda już piramidy egipskie, rzymskie wodociągi lub gotyckie katedry, she achieved||||miracles|||Egyptian pyramids|Roman|aqueducts||gothic cathedrals|cathedrals Hon åstadkom|sig|till|större|underverk|redan|pyramider|egyptiska|romerska|akvedukter|eller|gotiska|katedraler It has already achieved greater wonders with the Egyptian pyramids, Roman waterworks or Gothic cathedrals, Den har åstadkommit större underverk än de egyptiska pyramiderna, romerska akvedukterna eller gotiska katedraler,

a jej podboje różnią się najzupełniej od wędrówek ludów lub wypraw krzyżowych. ||conquests|||most completely||the wanderings|of peoples||expeditions|crusades och|hennes|erövringar|skiljer|sig|helt|från|vandringar|folk|eller|expeditioner|korståg and its conquests are most different from the wanderings of peoples or the Crusades. och dess erövringar skiljer sig helt från folkens vandringar eller korstågen.

Podobnie jak niezmienność w starym systemie produkcji ||invariance|||| Liksom|som|oförändradhet|i|gamla|systemet|produktion Precis som oförändradhet i det gamla produktionssystemet

była koniecznym warunkiem istnienia dawniejszych klas przemysłowych, |necessary|condition|existence|earlier||industrial var|nödvändig|villkoret|existens|tidigare|klasser|industriella was a necessary condition for the existence of the former industrial classes, var ett nödvändigt villkor för existensen av tidigare industriella klasser,

tak nieodbitym warunkiem istnienia burżuazyi jest ustawiczne rewolucjonizowanie środków produkcji, |unshaken|condition|existence|of the bourgeoisie||constant|revolutionizing|means| ja|oponowanym|warunkiem|istnienia|burżuazji|är|konstant|revolutionering|medel|produktion such an irrefutable condition for the existence of the bourgeoisie is the constant revolutionization of the means of production, så är en oavbruten revolutionering av produktionsmedlen ett oundvikligt villkor för existensen av bourgeoisin,

a więcej samej jej organizacji, a więcej całego społeczeństwa. ||||organization|||| och|mer|av sig själv|hennes|organisation|och|mer|hela|samhället and more of its organization itself, and more of society as a whole. och mer av dess egen organisation, och mer av hela samhället.

Burżuazyjny okres zachują przede wszystkim ciągłe przewroty w produkcji, Bourgeois|period|they will maintain|before||continuous|overturns||production Bourgeois|period|will maintain|primarily|all|continuous|upheavals|in|production The bourgeois period will be preserved above all by the constant upheaval in production, Den bourgeoisiska perioden kommer framför allt att kännetecknas av ständiga omvälvningar i produktionen,

nieustane wstrząsienia wszystkich stosunków społecznych i wieczna niepewność, wieczne falowanie. ||||||eternal||| oavbrutna|skakningar|alla|relationer|sociala|och|evig|osäkerhet|eviga|svängningar constant upheaval of all social relations and eternal uncertainty, eternal ripples. oavbrutna skakningar av alla sociala relationer och evig osäkerhet, evig svängning.

Wszelkie nienaruszalne, skamieniałe stosunki z porodzonymi przez nie, |||||born by them|| Alla|oföränderliga|förstenade|relationer|med|födda|av|dem All inviolable, fossilized relations with those born by them, Alla oföränderliga, förstenade relationer med de som fötts av dem,

a od dawien dawna szanowanymi poglądami i pojęciami upadają. |||||views||| och|från|urminnes|länge|respekterade|åsikter|och|begrepp|faller and long-respected views and concepts are collapsing. och sedan länge respekterade åsikter och begrepp faller.

Wszystkie zaś nowe starzeją się rychlej, niż z tym żyć mogą. Alla|men|nya|åldras|sig|snabbare|än|med|detta|leva|kan Alla nya åldras snabbare än de kan leva med det.

Wszelka kastowość i nieruchomość przepada, wszelka świętość druzgoce się, ||||perishes|||| All|caste|and|property|perishes|all|holiness|is crushed|reflexive pronoun All kastverksamhet och stillastående försvinner, all helighet krossas,

a człowiek zmuszonym się wreszcie widzieć trzeźwym okiem oceniać stanowisko swoje i swój do innych stosunek. ||||||sober||assess||||||| och|människa|tvingad|sig|äntligen|se|nyktert|öga|bedöma|ställning|sin|och|sin|till|andra|förhållande och människan tvingas till slut att se med nyktra ögon bedöma sin ställning och sin relation till andra.

Potrzeba, wciąż bardziej a bardziej wzrastająca, od bytu dla towarów pędzi burżuazyję po całej kuli ziemskiej. ||||||||||||||globe|earth Behovet|fortfarande|mer|och|mer|växande|av|existens|för|varor|driver|bourgeoisin|över|hela|jorden|jordiska Behovet, som ständigt växer mer och mer, av varor driver bourgeoisin över hela jordklotet.

Przez eksploitację rynku powszechnego, Genom|exploatering|marknaden|allmänna Genom exploatering av den allmänna marknaden,

burżuazja nadaje produkcji i konsumpcji charakter kosmopolityczny. ||||consumption|| bourgeoisie|gives|production|and|consumption|character|cosmopolitan The bourgeoisie gives production and consumption a cosmopolitan character. ger bourgeoisin produktion och konsumtion en kosmopolitisk karaktär.

Ko wielkiemu umartwieniu reakcjonistów, pozbawiając przemysłu narodowego gruntu. |||||||ground Till|stora|förtvivlan|reaktionärer|berövande|industri|nationella|mark Ko great mortification of the reactionaries, depriving the national industry of its ground. Till den stora bedrövelsen hos reaktionärerna, berövar den den nationella industrin mark.

Starożytne narodowe industrie upadły i upadają z nim każdym. |national|industries|||||| Antika|nationella|industrier|har fallit|och|faller|med|honom|varje Ancient national industries have collapsed and are collapsing with him each. De antika nationella industrierna har fallit och faller med varje.

który nie ogranicza się przetwarzanie produktu surowego dla niej tylko miejscowości, ||||||raw product|||| som|inte|begränsar|sig|bearbetning|produkt|råvaror|för|henne|bara|orter Which is not limited to the processing of raw product for her only locality, som inte begränsar sig till att bearbeta råvaran bara lokalt,

lecz ściąga go z najodleglejszych okolic, ||||most distant| men|drar|honom|från|mest avlägsna|områden but pulls it from the remotest neighborhoods, utan hämtar den från de mest avlägsna områden.

i którego fabrykaty spożytkowane być muszą nie jedynie wewnątrz kraju, ale we wszystkich częściach świata. ||||||||within|||||| och|vars|produkter|användas|vara|måste|inte|endast|inom|landet|men|i|alla|delar|världen and whose fabrications must be used not only inside the country, but in all parts of the world. och vars produkter måste användas inte bara inom landet, utan i alla delar av världen.

Dawne potrzeby, które się krajowymi wyrobami zaspokajały, |needs||||| Tidigare|behov|som|reflexivt pronomen|inhemska|produkter|tillfredsställde Past needs that were met with domestic products, De gamla behoven, som tillfredsställdes av inhemska produkter,

ustępują przed potrzebami nowymi, które zużywają produkty rozmaitych krajów i najróżnorodniejszych klimatów. ||||||||||most diverse|climates ger efter|inför|behoven|nya|som|förbrukar|produkter|olika|länder|och|mest varierande|klimat give way to new needs that consume the products of a variety of countries and the most diverse climates. trängs tillbaka av nya behov, som förbrukar produkter från olika länder och de mest varierande klimat.

zanika wobec wszechstronnej wymiany i wszechstronnej zależności wzajemnej narodów. |||||||mutual| försvinner|i förhållande till|omfattande|utbyte|och|omfattande|beroende|ömsesidiga|nationer is fading in the face of comprehensive exchanges and comprehensive mutual dependence among nations. försvinner i ljuset av den omfattande utbytet och det ömsesidiga beroendet mellan nationerna.

Podobnież ma się rzecz z produkcją umysłową. ||||||mental production tydligen|har|sig|sak|med|produktion|intellektuell The same is true of mental production. Samma sak gäller för mental produktion.

Narodowa jednostronność jest coraz niemożebniejszą, Nationell|ensidighet|är|alltmer|omöjlig Nationell ensidighet blir allt mer omöjlig,

burżuazja popycha na cywilizacyjne drogi wszystkie zgoła, nawet barbarzyńskie, kraje. |pushes all|||||||| bourgeoisie|pushes|onto|civilizational|paths|all|entirely|even|barbaric|countries The bourgeoisie pushes all sorts of countries, even barbaric ones, into civilization. bourgeoisin driver alla länder, även de barbariska, på civilisationsvägar.

Przystępne ceny towarów są dla niej działami ciężkiego kalibru, ||||||||heavyweight överkomliga|priser|varor|är|för|henne|avdelningar|tung|kaliber Affordable commodity prices are heavy guns for her, Överkomliga priser på varor är för den tunga artilleriet,

Zmusza ona wszystkie narody, które nie chcą zginąć, do zastosowania u siebie burżuazyjnego systemu produkcji. |||||||||adopting||||| Tvingar|hon|alla|nationer|som|inte|vill|dö|att|tillämpning|hos|sig|borgerliga|system|produktion Den tvingar alla nationer som inte vill försvinna att tillämpa det bourgeoisiska produktionssystemet.

Zmusza je do cywilizowania się, czyli do rozwoju w duchu burżuazyjnym. ||||||||||bourgeois Tvingar|dem|till|civiliserande|sig|det vill säga|till|utveckling|i|anda|borgerlig It forces them to become civilized, that is, to develop in the bourgeois spirit. Den tvingar dem att civilisera sig, det vill säga att utvecklas i en bourgeoisk anda.

Słowem, tworzy światy nowe na obraz i podobieństwo swoje. In the word|||||||likeness| Med ord|skapar|världar|nya|i|bild|och|likhet|sitt Med andra ord, skapar den nya världar i sin egen avbild.

zwiększa ogromne liczby ludności miejskiej w porównaniu do wiejskiej ||||||||rural population ökar|enorma|antal|befolkning|stads-|i|jämförelse|till|lands- Increases huge urban versus rural populations ökar de enorma siffrorna av stadsbefolkning i jämförelse med landsbygden

i tym samym znaczny procent ludności wyrywa z idiotycznych warunków życia wiejskiego. ||||||||idiotic||| och|det|samma|betydande|procent|befolkning|frigör|från|idiotiska|förhållanden|liv|landsbygden and thus pulls a significant percentage of the population out of the idiotic conditions of rural life. och på så sätt rycker en betydande procent av befolkningen bort från de idiotiska livsvillkoren på landsbygden.

Podobnież jak wieś od miasta, czyni ona zależnymi barbarzyńskie i na wpół barbarzyńskie ludy ||||||||||||semi-barbaric|peoples likasom|som|by|från|stad|gör|hon|beroende|barbariska|och|på|halv|barbariska|folk Like the village from the city, it makes the barbarian and semi-barbarian peoples dependent På samma sätt som landsbygden blir beroende av staden, gör den barbariska och halvbarbariska folk beroende.

od cywilizowanych, rolne od przemysłowych, wschód od zachodu. ||agricultural||||| från|civiliserade|jordbruks|från|industriella|öst|från|väst from civilized, agricultural from industrial, east from west. från de civiliserade, jordbruk från industriella, öst från väst.

Burżuazja usuwa coraz więcej rozproszenie środków produkcji, własności i ludności. |||||means of production|||| Bourgeoisie|removes|increasingly|more|dispersion|means|production|property|and|population The bourgeoisie is removing more and more dispersion of the means of production, property and population. Bourgeoisin tar bort allt fler spridningar av produktionsmedel, egendom och befolkning.

Koniecznym skutkiem tego była centralizacja polityczna. |||||political centralization nödvändiga|konsekvensen|detta|var|centralisering|politisk En nödvändig konsekvens av detta var den politiska centraliseringen.

Niezależne, ledwo powiązane prowincje z najrozmaityszymi interesami, ||||||interests Oberoende|knappt|kopplade|provinser|med|de mest varierande|intressen Independent, barely connected provinces with the most diverse interests, Oberoende, knappt sammanlänkade provinser med de mest varierande intressena,

z najrozmaityszymi prawami i rządami, z najrozmaityszym systemem ceł ||||||||customs duties med|mest varierande|lagarna|och|regeringarna|med|mest varierande|systemet|tullarna With the most diverse laws and governments, with the most diverse customs system med de mest varierande lagarna och regeringarna, med det mest varierande tullsystemet

zlewają się w jeden naród, w jeden rząd, jedno prawodawstwo, smälter|sig|i|ett|folk|i|ett|regering|en|lagstiftning smälter samman till en nation, en regering, en lagstiftning,

jeden narodowy interes klasy, jeden kordon słowy. |||||cordon|of words en|nationell|intresse|klass||kordon| One national class interest, one cordon of words. ett nationellt intresse för klassen, en ordensgräns.

Burżuazja przez czas swego stuletniego klasowego planowania ||||||planning Bourgeoisie|przez|tid|sitt|hundraåriga|klass|planering The bourgeoisie for the duration of its century of class planning Bourgeoisin har under sin hundraåriga klassplanering

niż wszystkie poprzedzające ją pokolenia razem wzięte. ||||||taken together än|alla|föregående|henne|generationer|tillsammans|tagna than all the generations preceding it combined. än alla tidigare generationer tillsammans.

Podbicie sił przyrody, maszyny, zastosowanie chemii do przemysłu i rolnictwa, Conquest of||||||||| erövring|av naturkrafterna|natur|maskiner|tillämpning|kemi|till|industri|och|jordbruk Conquering the forces of nature, machinery, the application of chemistry to industry and agriculture, Erovringen av naturens krafter, maskiner, tillämpningen av kemi inom industrin och jordbruket,

żegluga parowa i koleje żelazne, telegrafy, umożliwienie eksploatacji rolnej całych krajów, ||||||||agricultural exploitation|entire| sjöfart|ångdriven|och|järnvägar|järn|telegrafen|möjliggörande|utnyttjande|jordbruk|hela|länder ångfartyg och järnvägar, telegrafen, möjliggörandet av jordbruksutvinning i hela länder,

któryś z ubiegłych wieków marzyć mógł, ||||could dream|could någon|av|förra|århundraden|drömma|kunde Which of the past centuries could dream, som någon av de föregående århundradena kunde drömma om,

które były podstawą powstania Burżuazji, som|var|grunden|uppkomsten|bourgeoisin Which were the basis for the creation of the Bourgeoisie, som var grunden för borgarklassens uppkomst,

wytwarzają się w feudalnym jeszcze społeczeństwie, are produced||||| produceras|reflexivt pronomen|i|feodalt|fortfarande|samhälle produce in a still feudal society, produceras i ett fortfarande feodalt samhälle,

warunki wytwarzania i wymiany ustroju feudalnego, |||||feudal system villkor|produktion|och|utbyte|system|feodala villkoren för skapandet och utbytet av det feodala systemet,

a więc feudalna organizacja rolnictwa i przemysłu, |||organization||| så|alltså|feodala|organisation|jordbruket|och|industrin således den feodala organisationen av jordbruk och industri,

czyli jednym słowem feudalne formy posiadania, |||feudal|| det vill säga|ett|ord|feodala|former|ägande det vill säga med ett ord feodala former av ägande,

nie odpowiadają już powołanym do życia siłom produkcyjnym, ||||||forces| inte|svarar|längre|kallade|till|liv|krafter|produktiva no longer correspond to the established production forces, svarar inte längre mot de produktivkrafter som har kommit till liv,

narzucają wieno języ jej rozwojowi, ||||development påtvingar|vin|språk|hennes|utveckling impose a lid on its development, de påtvingar hennes utveckling,

W miejscu ich zastąpiła wolna konkurencja |||||competition I|plats|deras|ersatte|fri|konkurrens På deras plats ersattes de av fri konkurrens

z ekonomicznym i politycznym panowaniem klasowym Burżuazji. |||||class|the bourgeoisie med|ekonomiskt|och|politiskt|herravälde|klass|bourgeoisin With the economic and political class rule of the bourgeoisie. med den ekonomiska och politiska dominansen av bourgeoisin.

Burżuazyjne warunki produkcji i wymiany, Bourgeois|||| Bourgeois|conditions|production|and|exchange Bourgeois conditions of production and exchange, Bourgeoisiens produktions- och utbytesvillkor,

burżuazyjna forma posiadania, ||ownership borgerlig|form|ägande bourgeoisiens ägandeform,

współczesne społeczeństwo kapitalistyczne, moderna|samhälle|kapitalistiska modern capitalist society, det moderna kapitalistiska samhället,

które czarodziejsko niby stworzyło som|magiskt|påstått|skapade Which magically seemingly created som magiskt tycks ha skapat

owe potężne środki produkcji i komunikacji, |powerful|||| äger|kraftfulla|medel|produktion|och|kommunikation äga mäktiga produktions- och kommunikationsmedel,

podobne miejsc dzisiaj do czarnoksiężnika, ||||the wizard liknande|platser|idag|till|trollkarlen liknande platser idag till trollkarlen,

co nie umiał określać siły podziemnej, |||||underground force som|inte|kunde|definiera|kraften|underjordiska som inte kunde definiera den underjordiska kraften,

jaką zaklęciem na usługi sobie zawezwał. vilken|besvärjelse|för|tjänster||kallade What a spell he has called on his services. som han åkallade med en besvärjelse.

jest jedynie historią zatargów współczesnych sił produkcyjnych ||||||production forces är|endast|en historia|konflikter|moderna|krafter|produktiva is just a story of the blunders of modern production forces är endast en historia om konflikter mellan moderna produktionskrafter

ze współczesną organizacją produkcji, med|moderna|organisation|produktion With contemporary production organization, och den moderna produktionsorganisationen,

ze współczesną formą posiadania, med|moderna|formen|av ägande With a contemporary form of possession, med den moderna ägandeformen,

całego ustroju burżuazyjnego. hela|systemet|bourgeois av hela det borgerliga systemet.

Kryzysy handlowe regularnie niszczą Krisar|handels|regelbundet|förstör Trade crises regularly destroy Handelskriser förstör regelbundet

W kryzysach tych objawia się epidemia, |||||epidemic I|kriser|dessa|uppenbarar|sig|epidemi In these crises, the epidemic manifests itself, I dessa kriser uppenbarar sig en epidemi,

którą ubiegłowieki uważałyby za bezmyślność. ||||thoughtlessness som|tidigare generationer|skulle anse|som|tanklöshet Which previous centuries would have considered mindlessness. som tidigare generationer skulle ha betraktat som tanklöshet.

Epidemia nadmiernej produkcji. Epidemi|överdriven|produktion Epidemi av överproduktion.

Społeczność widzi się chwilowo przerzuconą w stan barbarzyństwa |||||||barbarism Samhället|ser|sig|tillfälligt|kastad|i|tillstånd|barbariet Samhället ser sig tillfälligt kastat in i ett tillstånd av barbarism

niszczącej pozbawiona zostaje wszelkich środków do życia. destroyer|deprived|is|all|means|to|life destructive is deprived of all means of subsistence. den förödande berövas alla livsmedel.

Przemysł i handel zamiera. Industrin|och|handeln|avtar Industrin och handeln stannar.

A dlaczego? Och|varför Och varför?

Gdyż społeczeństwo dzisiejsze posiada właśnie Ty|samhälle|dagens|har|just Because today's society has just För att dagens samhälle just har

za wiele środków do życia, för|många|medel|för|liv too many livelihoods, för många livsmedel,

za wiele przemysłu i handlu, ||industry||trade för|mycket|industri|och|handel för mycket industri och handel,

za wiele cywilizacji. för|mycket|civilisationer för mycket civilisationer.

Siły produkcyjne, którymi one rozporządza, Produktionskrafter||som|de|förfogar över The productive forces at their disposal, De produktiva krafterna som de förfogar över,

nie przyczyniają się już do zachowania współczesnych form posiadania. |||||behavior of||| not|contribute|reflexive pronoun|anymore|to|behavior|contemporary|forms|possession no longer contribute to the preservation of modern forms of possession. bidrar inte längre till att bevara moderna former av ägande.

Przeciwnie, stały się one dla tych form za potężne. Tvärtom|blev|sig|de|för|dessa|former|för|mäktiga On the contrary, they have become too powerful for these forms. Tvärtom, de har blivit för mäktiga för dessa former.

Formy te są już dla ich rozwoju hamulcem. former|dessa|är||för|deras|utveckling|broms These forms are already a brake on their development. Dessa former är redan ett hinder för deras utveckling.

Skoro go więc przemogą, Om|de|så|kommer att övervinna Since they will therefore smuggle him, Om de därför övervinner honom,

a posiadanie burżuazyjne bywa zagrożeniem. ||||a threat och|ägande|borgerligt|kan vara|ett hot och borgerligt ägande kan vara ett hot.

aby objęć mogłyby produkowane przez nie bogactwa. |||be produced|||wealth produced för att|omfatta|skulle kunna|producerade|av|dem|rikedomar so that they could embrace the wealth they produce. för att omfatta de rikedomar som de kan producera.

Z jednej strony przez przemysłowe niszczenie całej masy sił produkcyjnych, Från||sida|genom|industriella|förstörelse|hela|massan|krafter|produktions On the one hand, by the industrial destruction of a whole mass of productive forces, Å ena sidan genom industriell förstörelse av en hel massa produktionskrafter,

z drugiej zaś przez zdobywanie nowych rynków ||||||markets från|andra|å sin sida|genom|erövrande|nya|marknader å andra sidan genom att erövra nya marknader

i przez gruntowniejszą eksploatację rynków starych. ||more thorough||| och|genom|grundligare|exploatering|marknader|gamla och genom en grundligare exploatering av gamla marknader.

Jakaż to więc obrona? |||defense vilken|det|alltså|försvar What kind of defense, then? Vilken försvar är det då?

a środki zapobiegania im zmniejszy. och|medel|förebyggande|dem|minskar and measures to prevent them will decrease. och medlen för att förebygga dem minskar.

Broń, którą burżuazja zniszczyła feudalizm, zwraca się przeciw niej samej. ||||feudalism||||| Vapen|som|bourgeoisin|förstörde|feodalismen|vänder|sig|mot|henne|själv The weapon with which the bourgeoisie destroyed feudalism is turning against itself. Det vapen som bourgeoisin använde för att förstöra feodalismen vänder sig mot dem själva.

ale zrodziła także ludzi, którzy tę broń do ręki wezmą. |||||||||will take men|födde|också|människor|som|det|vapen|till|hand|tar But it has also spawned people who will take these weapons into their hands. men det födde också människor som kommer att ta detta vapen i sina händer.

Burżuazja zrodziła nowożytnych robotników, proletariat. Bourgeoisie|födde|moderna|arbetare|proletariat Bourgeoisin födde moderna arbetare, proletariatet.

W tym samym stopniu, w jakim rozwija się burżuazja, czyli kapitał, |||degree|||||||capital I|that|same|degree|in|which|develops|itself|bourgeoisie|that is|capital I samma utsträckning som bourgeoisin utvecklas, det vill säga kapitalet,

co płyty żyć mogą, póki mają pracę, a do płyty tylko pracę znajdują, |||||||||the plate||| vad|plattor|leva|kan|så länge som|har|arbete|och|till|plattor|bara|arbete|hittar What records can live, as long as they have a job, and for records only find work, som kan leva så länge de har arbete, och för att få arbete måste de bara hitta arbete,

póki ona pomnaża kapitał. så länge som|hon|ökar|kapital så länge hon ökar kapitalet.

Robotnicy, którzy się sprzedawać muszą, stają się towarem, |||||||a commodity Arbetare|som|sig|sälja|måste|blir|sig|vara Workers, who have to sell themselves, become a commodity, Arbetare som måste sälja sig själva blir en vara,

a przez to są i graszką konkurencyjnej przypadkowości, ||||||competitive randomness| och|genom|det|är|och|grönsaken|konkurrensutsatta|slumpmässigheten And by extension, they are and game of competitive randomness, och därmed är de också ett föremål för konkurrensens slump,

i ustawicznego falowania rynku. och|ständiga|svängningar|marknaden And the constant undulation of the market. och ständiga marknadsfluktuationer.

postradała charakter wszelkiej samodzielności, |||independence förlorade|karaktär|all|självständighet It has lost the character of all self-reliance, har förlorat karaktären av all självständighet,

tracąc też przez to wszelki dla robotnika urok. losing||||||| losing|also|through|that|any|for|worker|charm Also losing any charm for the worker by doing so. och förlorar därigenom all charm för arbetaren.

Robotnik staje się tylko dodatkiem do maszyny, the worker|||||| Arbetaren|blir|sig|bara|ett tillägg|till|maskinen Arbetaren blir bara ett tillägg till maskinen,

najmonotenniejszych i łatwych do wyuczenia się poruszeń. mest monotona|och|lätta|att|lära|sig|rörelser the most monotonous and easy to learn moves. de mest monotona och lättlärda rörelserna.

a więc i cena siły roboczej równa się kosztom ich produkcji. |||||labor||||| så|därför|och|priset|arbetskraft|arbetskraftens|är|lika med|kostnaderna|deras|produktion and so the price of labor equals the cost of their production. och därmed priset på arbetskraft är lika med kostnaderna för deras produktion.

tym mniejszą jest zapłata. desto|mindre|är|betalning The smaller the payment. desto mindre är betalningen.

wzrasta też jej ilość, ökar|också|hennes|mängd ökar också dess mängd,

czy to przez powiększanie liczby godzin roboczych, ||||||working hours om|det|genom|ökning|antal|timmar|arbetstimmar är det genom att öka antalet arbetstimmar,

w przeciągu danego czasu, inom|perioden|angivna|tid under en viss tid,

czy też przez szybszy bieg maszyn itd. ||||speed|| om|också|genom|snabbare|löpning|maskin|osv Or by making machines run faster, etc. eller genom snabbare maskinlopp osv.

Nowożytny przemysł przeistacza drobny warsztat patriarchalnego majstra ||||||master craftsman modern|industri|omvandlar|liten|verkstad|patriarkaliska|mästare Den moderna industrin omvandlar den lilla verkstaden av den patriarkaliska mästaren

w wielką fabrykę przemysłowego kapitalisty. i|stora|fabrik|industriella|kapitalisten i en stor fabrik av den industriella kapitalisten.

Jako szerogowców armii przemysłu Som|av|armén|industrin As sheriffs of the army of industry Som soldater i industrins armé

podporządkowuje ich kapitalista władze fabrycznej dziesiętników i oficerów. |||||||officers underordnar|dem|kapitalist|makt|fabriks|tiotal|och|officerare subordinates them to the capitalist factory authorities of the tithers and officers. underordnas de av kapitalisten till fabriksens befälhavare och officerare.

Pozostają oni nie tylko poddanymi klasy wyzyskiwaczy ||||||exploiters De förblir|de|inte|bara|undersåtar|klass|utnyttjare They remain not only the subjects of the exploiting class De förblir inte bara underordnade den utnyttjande klassen.

i burżu łazy innego państwa, och|burżuazins|latifundier|annat|stat and the bourgeoisie of another state, och bourgeoisin i ett annat land,

ale są codziennymi jeszcze niewolnikami maszyny, ||||slaves of| men|är|dagliga|fortfarande|slavar|maskinen But they are daily still slaves to the machine, men de är fortfarande dagliga slavar under maskinen,

nadzorców i przede wszystkim samego kapitalisty. |||||capitalist övervakare|och|framför|allt|den|kapitalisten övervakare och framför allt kapitalisten själv.

tym bardziej znienawidzonym, that|more|hated desto mer hatad,

tym bardziej ochydnym, ||the more disgusting det|mer|avskyvärd desto mer avskyvärd,

im jawniej proklamuje się zysk jako jedyny jego cel. ||proclaim|||||| ju|mer öppet|proklamerar|sig|vinst|som|enda|dess|mål ju mer öppet vinsten proklameras som dess enda mål.

to jest im więcej rozwija się nowożytny przemysł, ||||||modern|industry det|är|ju|mer|utvecklar|sig|modern|industri det vill säga ju mer den moderna industrin utvecklas,

Różnice płci i wieku nie mają już społecznego znaczenia dla klasy robotniczej. |||||||||||working class Skillnader|kön|och|ålder|inte|har||socialt|betydelse|för|klass|arbetarklassen Köns- och åldersskillnader har inte längre något socialt betydelse för arbetarklassen.

którego kupienie rozmaity pociąga koszt stosownie do jego płci i wieku. |||entails||||||| vilken|köp|olika|drar|kostnad|lämpligt|till|hans|kön|och|ålder vars köp medför olika kostnader beroende på kön och ålder.

i otrzymuje on swoją zapłatę, och|får|han|sin|lön och han får sin lön,

właściciel domu, kramarz, lifiarz itp. ||peddler|lumberjack| ägare|av huset|kramare|lifiar|osv homeowner, stallholder, lifer, etc. husägaren, krämaren, livsmedelsförsäljaren osv.

Dotychczasowy stan średni, hittillsvarande|tillstånd|genomsnittlig Medium condition to date, Den nuvarande medelklassen,

drobni przemysłowcy, rzemieślnicy i włościanie små|industriägare|hantverkare|och|bönder small industrialists, artisans and landowners småindustriägare, hantverkare och bönder

coraz liczniej i liczniej przechodzą w szeregi proletariatu, |||||||proletariat mer|talrik|och|talrik|går över|i|led|proletariatet are moving into the ranks of the proletariat in greater and greater numbers, går allt fler och fler över till proletariatets led,

po części dlatego, delvis|del|därför in part because, delvis därför,

i musi upadać wobec konkurencji wielkich kapitałów, ||fall|||| och|måste|falla|inför|konkurrens|stora|kapital and must collapse in the face of competition from big capitals, och måste falla mot konkurrensen från stora kapital,

że ich uzdolnienia specjalne, techniczne att|deras|talanger|speciala|tekniska att deras speciella, tekniska talanger

Rozwój proletariatu przechodzi rozmaite fazy. Utvecklingen|proletariatet|går igenom|olika|faser The development of the proletariat goes through various phases. Proletariatets utveckling går igenom olika faser.

Z początku robotnicy walczą pojedynczo, Från|början|arbetarna|kämpar|enskilt I början kämpar arbetarna enskilt,

potem robotnicy jednej fabryki, sedan|arbetare|en|fabrik sedan arbetarna från en fabrik,

następnie robotnicy pewnego fachu w danej miejscowości |||trade||| sedan|arbetare|av ett|yrke|i|given|ort därefter arbetarna från ett visst yrke i en viss ort

przeciw kapitaliście, bezpośrednio ich wyzyskującemu. |capitalist|||exploiting them mot|kapitalist|direkt|dem| mot kapitalisten som direkt utnyttjar dem.

W walce tej powstają oni nie tylko przeciwko burżuazyjnym warunkom produkcji, |||||||||conditions of production| I|fight|this|rise|they|not|only|against|bourgeois|conditions|production In this struggle they are not only rising up against the bourgeois conditions of production, I denna kamp reser de sig inte bara mot de borgerliga produktionsvillkoren,

niszczą obce, wywołujące konkurencję towary, ||causing|competition|goods förstör|utländska|som orsakar|konkurrens|varor destroy foreign, competition-inducing goods, de förstör utländska varor som skapar konkurrens,

rozbijają maszyny, podpadają fabryki, krossar|maskiner|sätter eld på|fabriker They smash the machinery, they tear up the factories, de krossar maskiner, de sätter fabriker i konkurs,

starają się znowuż przywrócić na dawne stanowisko średniowiecznego robotnika. |||||||medieval|worker försöker|reflexive pronoun|återigen|återställa|till|tidigare|position|medeltida|arbetare de försöker återställa den medeltida arbetaren till sin tidigare position.

i przez konkurencję rozbitą masę. och|genom|konkurrensen|krossad|massa And by the competition shattered masses. och krossad massa genom konkurrens.

świadomych pracy nad zjednoczeniem, medvetna|arbete|om|enandet aware of the work on unification, medvetet arbete för en enhet,

lecz wywołany przez burżuazję samą, men|framkallad|av|bourgeoisin|sig själv But triggered by the bourgeoisie itself, utan orsakat av bourgeoisin själv,

lecz z wrogiem wrogów swoich, men|med|fiende|fiender|sina But with the enemy of their enemies, utan mot fienden till sina fiender,

z resztkami absolutnej monarchii, ||absolute| med|rester|absolut|monarki mot resterna av den absoluta monarkin,

z posiadaczem ziemskim, med|ägaren|jord With the landowner, mot jordägaren,

z nieprzemysłową burżuazją, med|icke-industriell|bourgeoisin With the non-industrial bourgeoisie, mot den icke-industriella bourgeoisin,

z małomieszczaństwem. med|småstadsmannaskap med småstadssyndrom.

Ruch dziejowy jest tu skoncentrowany w ręku burżuazji. ||||concentrated||| Rörelse|historisk|är|här|koncentrerad|i|handen|bourgeoisin The movement of history here is concentrated in the hand of the bourgeoisie. Den historiska rörelsen är här koncentrerad i bourgeoisins händer.

Zbija się on w wielkie masy, |||||masses Slår|sig|han|i|stora|massor It clumps together in great masses, Det samlas i stora massor,

gdyż maszyny coraz więcej zacierają różnice ||||blur| eftersom|maskiner|allt|fler|suddar ut|skillnader as machines increasingly blur the differences eftersom maskinerna alltmer suddar ut skillnaderna

między rozmaitymi gałęziami pracy, mellan|olika|grenar|arbete mellan olika arbetsgrenar,

Wzrastająca konkurencja kapitalistów Ökande|konkurrens|kapitalister Den växande konkurrensen bland kapitalister

I wciąż potężniej postępujące doskonalenie maszyn |||||machines och|fortfarande|kraftfullare|framstegande|förbättring|maskiner Och den ständigt alltmer avancerade utvecklingen av maskiner

Zatarg pojedynczego robotnika, pojedynczym wyzyskiwaczom ||||exploiter Tvist|enskilde|arbetare|enskilde|utnyttjare Konflikten mellan enskilda arbetare och enskilda utnyttjare

Robotnicy poczynają się jednoczyć przeciw burżuazji. |begin|||| Arbetarna||sig|förena|mot|bourgeoisin Arbetarna börjar förena sig mot bourgeoisin.

Powstają nawet stałe związki, Det uppstår|till och med|permanenta|relationer Even permanent relationships are being formed, Det bildas till och med permanenta fackföreningar,

które by mogły wystąpić z pomocą w razie takich wybuchów. |||||||||explosions som|skulle|kunna|inträffa|med|hjälp|i|händelse|sådana|explosioner that would be able to come forward to help in the event of such outbreaks. som skulle kunna hjälpa till vid sådana explosioner.

Tu i ówdzie objawia się walka w poruszaniach powstańczych. Här|i|där|uppenbarar|sig|kamp|i|rörelser|upproriska Here and there, the struggle in the uprising moves is manifested. Här och där visar sig kampen i upprorsrörelser.

wywołany przez postępy wielkiego przemysłu utlösts|av|framsteg|stora|industrin triggered by the advances of big industry utlöst av framstegen inom den stora industrin

rozwoju środków komunikacji, utveckling|medel|kommunikation utvecklingen av kommunikationsmedel,

Wystarcza właśnie związanie tylko tych stosunków, |||||relationships Räcker|just|koppling|endast|dessa|relationer Det räcker just att knyta dessa relationer,

ażeby lokalne walki robotników z jednakiem wszędzie charakterem |local||||||character för att|lokala|strider|arbetare|med|samma|överallt|karaktär so that local workers' struggles with the same character everywhere för att centralisera de lokala arbetarnas strider med en likartad karaktär överallt

zcentralizować w jedną wielką walkę klasowo-narodową. centralisera|i|en|stor|kamp|| till en stor klass- och nationell kamp.

Wszelka wszakże walka klas jest zarazem walką polityczną, All||struggle|class|is|simultaneously|struggle|political After all, all class struggle is also political struggle, Varje klasskamp är dock samtidigt en politisk kamp,

a zjednoczenie, na które średniowieczyzna och|en enande|på|som|medeltiden and unification, for which the Middle Ages och den enhet som medeltiden

w ciągu lat kilku. inom|loppet|år|några Within a few years. under några år.

Organizacja ta proletariatu jako klasy, ||||class Organisation|av|proletariat|som|klass Denna organisation av proletariatet som en klass,

a zarazem jako stronnictwa politycznego, ||||political party och|samtidigt|som|parti|politiska och samtidigt som ett politiskt parti,

rozbija się co chwila przez konkurencję między samymi robotnikami. ||||||||workers krockar|reflexivt pronomen|varje|ögonblick|av|konkurrens|mellan|samma|arbetare crashes every now and then through competition between the workers themselves. splittras hela tiden av konkurrensen mellan arbetarna själva.

Korzystając właśnie wśród burżuazji, Använda|just|bland|bourgeoisin Benefiting precisely among the bourgeoisie, Genom att just utnyttja bland bourgeoisin,

zdobywa ona uznanie dla niektórych interesów robotniczych |||||interests|workers' interests får|hon|erkännande|för|vissa|intressen|arbetarklassens it is gaining recognition for some workers' interests får den erkännande för vissa arbetartillgångar

na polu prawodawczym. på|fältet|lagstiftande på det lagstiftande området.

ograniczającym pracę we dziesięciu godzin w Anglii. ||||hours|| begränsande|arbete|i|tio|timmar|i|England restricting work in ten hours in England. som begränsade arbetet till tio timmar i England.

przyczyniają się zawsze znakomicie do postępów proletariatu. |||excellently||| bidrar|reflexive pronoun|alltid|utmärkt|till|framsteg|proletariat till proletariatets framsteg.

Burżuazja walczy ustawicznie. Bourgeoisie|fights|continuously Bourgeoisin kämpar ständigt.

Naprzód przeciwarystokracji daje są częścią burżuazji, |||||bourgeoisie Framåt|mot aristokratin|ger|är|en del av|bourgeoisin Forward anti-aristocracy gives are part of the bourgeoisie, Framåt mot aristokratin är en del av bourgeoisin,

zwłaszcza zaś z burżuazją innych krajów. |||the bourgeoisie|| särskilt|men|med|bourgeoisin|andra|länder särskilt gentemot bourgeoisin i andra länder.

i tym samym sposobem popychać go do poruszeń politycznych. ||||push him|||| och|samma||sätt|driva|honom|till|politiska|rörelser och på så sätt driva det till politiska rörelser.

Udziela więc ona sama klasom pracującym elementów swego, |||||working classes|| Ger|så|hon|själv|klasser|arbetande|element|sitt Thus, it provides the working classes themselves with elements of its own, Hon ger alltså själv de arbetande klasserna element av sin,

politycznego wykształcenia, |education politiska|utbildning politiska utbildning,

czyli daje im do ręki oręż przeciw sobie. |||||weapon|| alltså|ger|till dem|till|hand|vapen|mot|sig själv That is, it gives them a weapon to use against themselves. det vill säga hon ger dem ett vapen mot sig själv.

Prócz tego, jak już zaznaczono, Förutom|detta|hur|redan|markerades Förutom detta, som redan har påpekats,

stają się proletariatem, ||the proletariat blir|sig|proletariat de blir proletariat,

W czasach wreszcie, w których walka klasowa zbliża się do rozwiązania, ||||||class struggle|||| I|tider|äntligen|i|vilka|kamp|klass|närmar|sig|till|lösning At a time, finally, when the class struggle is nearing resolution, I de tider då klasskampen äntligen närmar sig en lösning,

iż część klasy panującej odrywa się od niej i łączy z klasą rewolucyjną, |||ruling class|||||||||revolutionary class att|del|klass|härskande|skiljer|sig|från|henne|och|förenar|med|klass|revolutionär att en del av den härskande klassen bryter sig loss från den och förenar sig med den revolutionära klassen,

która na sztandarach swojej godła przyszłości wypisała. ||||||wrote som|på|fanor|sitt|emblem|framtid|skrev Which has inscribed on the banners of its emblem of the future. som har skrivit på sina fanor framtidens emblem.

która zdołała teoretycznie zrozumieć rozwój dziejowych społeczeństw. ||||||societies som|lyckades|teoretiskt|förstå|utveckling|historiska|samhällen som teoretiskt har kunnat förstå utvecklingen av historiska samhällen.

Wspomiędzy wszystkich współczesnych wrogów klasowych burżuazji |||enemies|| Bland|alla|samtida|fiender|klass|bourgeoisin Between all the modern class enemies of the bourgeoisie Bland alla samtida klassfiender till bourgeoisin

Wszystkie inne klasy upadają i zanikają z rozwojem wielkiego przemysłu. |||are declining|||||| Alla|andra|klasser|faller|och|försvinner|med|utvecklingen|stora|industrin Alla andra klasser faller och försvinner med utvecklingen av storindustrin.

Proletariat zaś jest jego produktem. ||||product Proletariat|å|är|dess|produkt Proletariatet är dess produkt.

Stan średni, drobni przemysłowcy, mały handlarz, rzemieślnik, pościanin |||||small trader|artisan| status|medel|små|industriägare|liten|handlare|hantverkare|invånare i by Middle state, small industrialists, small trader, artisan, fastidious Mellanskiktet, små industriägare, småhandlare, hantverkare, landsbygdens invånare.

walczą z burżuazją, żeby byt swój jako stanów średnich przed zagubą obronić. |||||||||||defend de kämpar|mot|bourgeoisin|för att|liv|sitt|som|tillstånd|medelklass|mot|förlust|försvara are fighting the bourgeoisie to defend their own existence as middle states from extinction. De kämpar mot bourgeoisin för att försvara sin existens som medelklass mot förlust.

Są one przeto nie rewolucyjne, lecz zachowawcze. ||||||conservative De är|de|därför|inte|revolutionära|utan|konservativa De är därför inte revolutionära, utan konservativa.

Co więcej, są reakcyjne, gdyż bieg postępowych historii rade by wstać w stofność. |||reactive|||||||||stubbornness Vad|mer|de är|reaktiva|eftersom|lopp|progressiva|historier|knappt|skulle|stå upp|i|verklighet Moreover, they are reactionary, as the course of progressive history rade to get up in stofness. Dessutom är de reaktionära, eftersom de progressiva historiens gång gärna skulle vilja återgå till det förflutna.

Jeśli zaś mają znaczenie rewolucyjne, to o tyle tylko, Om|då|har|betydelse|revolutionär|så|om|mycket|bara Om de har revolutionär betydelse, så är det endast

o ile przejście ich do szeregów proletariatu jest nieuniknione, ||||||||inevitable om|hur mycket|övergång|deras|till|rader|proletariatet|är|oundvikligt om deras övergång till proletariatets led är oundviklig,

o ile bronią nie obecnego swego interesu, lecz interesów przyszłych, |||||its|||| om|hur|försvarar|inte|nuvarande|sitt|intresse|utan|intressen|framtida as long as they are defending not their present interest, but future interests, om de försvarar inte sina nuvarande intressen, utan framtida intressen,

o ile porzucają swój punkt widzenia i uznają ten, na jakim stanął proletariat. ||abandon|||||||||| om|hur mycket|överger|sin|synpunkt|syn|och|erkänna|den|på|vilken|stod|proletariat as long as they abandon their point of view and recognize the one the proletariat stood on. om de överger sin synvinkel och erkänner den som proletariatet har ställt sig på.

Proletariat żebraczy, lumpenproletariat, ten osad bierny fermentacji ||lumpenproletariat|||| Proletariat|av tiggare|lumpenproletariat|den|sediment|passiv|fermentation The beggar proletariat, the lumpenproletariat, that sludge of passive fermentation Det tiggande proletariatet, lumpenproletariatet, denna passiva sediment av jäsning

najniższych warstw starej społeczności, przez rewolucję proletariatu częściowo porwany zostanie, ||||||||torn apart| lägsta|skikten|gamla|samhälle|genom|revolutionen|proletariatets|delvis|bortförd|kommer att bli de lägsta skikten av det gamla samhället, kommer delvis att ryckas bort av proletariatets revolution,

ze względu wszakże na całe swoje położenie nierównie łatwiej da się przekupić "due to"|"regard"|"however"||||position|||||"bribe" att|på|ändå|på|hela|sitt|läge|oändligt|lättare|sig||muta after all, due to its entire location, it is unevenly easier to bribe men på grund av sin hela situation kommer det att vara mycket lättare att besticka

i użyć do machinacji reakcyjnych. |use for||| och|använda|för|reaktions|maskiner and use for reactionary machinations. och använda för reaktionära intriger.

Współczesna praca przemysłowa, nowożytne jarzmo kapitału, jednakie w Anglii i we Francji, |||||capital|||||| moderna|arbete|industriell|moderna|ok|kapitalets|lika|i|England||i|Frankrike Modern industrial labor, the modern yoke of capital, the same in England and France, Modern industriell arbetskraft, det moderna kapitalets ok, likadant i England och Frankrike,

jednakie w Ameryce i w Niemczech pozbawia go najzupełniej narodowego charakteru. ||||||||completely|| samma|i|Amerika|och|i|Tyskland|berövar|honom|helt|nationella|karaktär equal in America and Germany strips it of its most national character. likadant i Amerika och Tyskland berövar det helt och hållet dess nationella karaktär.

Prawo, moralność, religia są dla nich jedynie burżuazyjnymi przesądami, ||||||merely||superstitions Lag|moral|religion|är|för|dem|endast|borgerliga|fördomar Law, morality, religion are just bourgeois superstitions for them, Lag, moral, religion är för dem endast borgerliga fördomar,

które służą za pokrywkę dla interesów kapitalisty. |||lid||| som|tjänar|som|lock|för|intressen|kapitalistens som fungerar som en täckmantel för kapitalistens intressen.

Wszystkie dotychczasowe klasy, zdobywając sobie panowanie, |previous|||| Alla|tidigare|klasser|erövrande|sig själv|herravälde All previous classes, gaining dominion for themselves, Alla tidigare klasser, som skaffade sig makt,

starały się zabezpieczyć zdobyte stanowiska swoje przez rzucenie całego społeczeństwa ||secure|acquired|positions|||throwing of|| försökte|reflexivt pronomen|säkra|erövrade|positioner|sina|genom|kastande|hela|samhället they tried to secure the positions they have gained by throwing the whole society into turmoil försökte säkra sina erövrade positioner genom att kasta hela samhället

Proletariat natomiast wówczas tylko społeczne siły produkcji podbić może, |"on the other hand"|"at that time"||social|||| Proletariat|å andra sidan|då|endast|sociala|krafter|produktion|övervinna|kan Proletariat, on the other hand, can only conquer the social forces of production at that time. Proletariatet kan å sin sida endast erövra de sociala produktionskrafterna,

kiedy potrafi zniszczyć zarówno własny system przyswajania, |can||||| när|kan|förstöra|både|eget|system|inlärning when it can destroy both its own system of acquisition, när det kan förstöra både sitt eget system för förvärvande,

Proletariusze nie mają nic z koła do zabezpieczenia. Proletarians||||||| Proletärerna|inte|har|något|av|hjulet|för|säkerhet The proletarians have nothing to secure with the wheel. Proletärer har inget att skydda.

Owszem, powinni oni zniszczyć wszelkie prywatne gwarancje i zabezpieczenia. Indeed|||||private|||collateral Visst|de borde|de|förstöra|alla|privata|garantier|och|säkerheter De bör faktiskt förstöra alla privata garantier och säkerheter.

Wszystkie ruchy dziejowe dotychczas były ruchami mniejszości lub ruchami w interesie mniejszości. |||so far|||minorities||movements||"in the interest"| Alla|rörelser|historiska|hittills|har varit|rörelser|minoritet|eller|rörelser|i|intresset|minoritet Alla historiska rörelser har hittills varit rörelser av en minoritet eller rörelser i minoritetens intresse.

Ruch zaś proletariatu jest ruchem samodzielnym olbrzymiej większości w interesie tejże większości. Movement||||movement||"vast"|"majority"||interest of|same| Rörelsen|å|proletariatets|är|rörelse|självständig|enorma|majoriteten|i|intresset|denna|majoritet Proletariatets rörelse är en självständig rörelse av en enorm majoritet i denna majoritets intresse.

Proletariat, ta najniższa obecnego społeczeństwa warstwa, ||||society| Proletariat|den|lägsta|nuvarande|samhälle|skikt Proletariatet, det lägsta skiktet i det nuvarande samhället,

nie może się podnieść, nie może się urządzić, |||get up||||settle down inte|kan|reflexivt pronomen|resa sig||||ordna sig kan inte lyfta sig, kan inte ordna sig,

zanim całe ponad nią z warstw oficjalnego społeczeństwa zniesione rusztowanie nie wyleci w powietrze. "before"||||||official||dismantled|scaffolding||blows up|| innan|hela|över|henne|med|lager|officiella|samhället|borttagna|ställning|inte|flyger|i|luften Before the entire above her from the layers of official society lifted scaffolding into the air. förrän hela det officiella samhällets överliggande struktur har flugit i luften.

Niekolwiek nie co do istoty swojej, ale co do form, ||||essence||||| Någotstans|inte|vad|angående|väsen|sin|men|vad|angående|former Not in essence, but in form, Oavsett vad som är dess essens, men vad gäller former,

Proletariat każdego kraju musi z natury rzeczy przede wszystkim ze swoją własną kończyć burżuazją. |||||||||||own|| Proletariat|varje|land|måste|av|natur|saker|framför|allt|med|sin|egen|avsluta|bourgeoisie The proletariat of every country must first and foremost finish with its own bourgeoisie by its very nature. Proletariatet i varje land måste av naturen först och främst avsluta sin egen bourgeoisie.

śledziliśmy mniej więcej ukrytą wojnę domową w łonie obecnego ustroju społecznego, we were tracking|||hidden||domestic||the current|current|system|social vi följde|mindre|mer|dolda|krig|inbördeskrig|i|livmodern|nuvarande|system|sociala we have followed the more or less hidden civil war within the current social system, har vi i stort sett följt den dolda inbördeskriget inom det nuvarande sociala systemet,

aż do chwili, w której ma ona wybuchnąć jako jawna rewolucja |||||||explode||| ända|till|ögonblick|i|vilken|har|hon|explodera|som|öppen|revolution until the moment it is to break out as an open revolution tills den stund då det kommer att bryta ut som en öppen revolution

i przez gwałtowne zwalenie burżuazji zjednoczonymi siłami proletariatu zapewnić mu opanowanie. |||overthrow|||forces||ensure its control||control och|genom|våldsamma|nedstötning|bourgeoisin|enade|styrkor|proletariatet|säkerställa|honom|kontroll and through the violent overthrow of the bourgeoisie by the united forces of the proletariat ensure its domination. och genom det våldsamma avskaffandet av bourgeoisien säkerställa proletariatets kontroll med förenade krafter.

Wszystkie dotychczas istniejące społeczeństwa spoczywały, jak widzieliśmy, ||existing||have rested||we saw Alla|hittills|existerande|samhällen|vilade|som|vi har sett All previously existing societies rested, as we have seen, Alla tidigare existerande samhällen vilade, som vi har sett,

A żeby wszakże panować nad jakąś klasą, trzeba je zapewnić przynajmniej warunki, |||to rule|||||||| Och|för att|ändå|härska|över|någon|klass|måste|dem|ge|åtminstone|villkor In order to rule over a class, one must at least provide them with the conditions, Och för att kunna härska över en klass måste man åtminstone säkerställa för dem de villkor,

Poddany, mimo udzisk pańszczyzny i poddaństwo swoje, serf|despite|serfdom|serfdom||serfdom| Undergiven|trots|avdrag|dagsverken|och|underkastelse|sitt A subject, despite being under serfdom and his subjugation, Undergiven, trots sina förpliktelser och sitt underkastande,

zdobywa jednak stanowisko członka gminy, komuny. |||member of the community|community, commune|commune får|ändå|position|medlem|kommun|kommun får dock en position som medlem av kommunen.

Podobnież małomieszczanin wyrasta na kapitalistę pod jarzmem feudalnego absolutyzmu. ||emerges||capitalist||yoke, oppression||absolutism tydligen|småborgerlig|växer|till|kapitalist|under|ok|feodala|absolutismen På liknande sätt växer småborgaren till kapitalist under det feodala absolutismens ok.

Nowożytny wszakże robotnik, zamiast podnosić się z postępem przemysłu, modern|||instead||||| modern||worker|instead of|to rise|himself|with|progress|industry The modern worker, however, instead of rising with the progress of industry, Den moderna arbetaren, istället för att höja sig med industriens framsteg,

upada coraz głębiej w przepaść nędzy dzięki warunkom, w jakich jego klasa pozostawiona została. ||deeper||||||||||has been left| faller|allt mer|djupare|i|avgrund|fattigdom|tack vare|villkoren|i|vilka|hans|klass|lämnades|kvar is falling deeper into the abyss of poverty due to the conditions in which his class has been left. faller allt djupare ner i fattigdomens avgrund på grund av de villkor som hans klass har lämnats i.

Robotnik staje się nędzarzem, a pauperyzm, nędza, rozwija się szybciej niż ludność i bogactwo. |||||pauperism||||||population||wealth Arbetaren|blir|sig|fattig|och|pauperism|fattigdom|utvecklas|sig|snabbare|än|befolkning|och|rikedom The worker is becoming a pauper, and pauperization, poverty, is developing faster than the population and wealth. Arbetaren blir en fattig människa, och pauperismen, fattigdomen, utvecklas snabbare än befolkningen och rikedomarna.

Jawnym wtedy jest, że burżuazja staje się niezdolną utrzymać dłużej na stanowisku klasy panującej Obvious||||||||||||| uppenbart|då|är|att|bourgeoisin|blir|sig|oförmögen|att upprätthålla|längre|i|position|klass|härskande Det är uppenbart att bourgeoisin blir oförmögen att längre upprätthålla sin ställning som den härskande klassen.

i narzucać nadle społeczeństwu warunki swego klasowego życia. ||impose on||||| och|påtvinga|över|samhället|villkor|sitt|klassbaserade|liv och påtvinga resten av samhället villkoren för sitt klassliv.

Jako rządząca klasa nie może panować, bo nie jest w stanie niewolnikom swoim |||||||||||to the slaves| Som|styrande|klass|inte|kan|härska|för|inte|är|i|tillstånd|slavar|sina Som den härskande klassen kan den inte härska, eftersom den inte ens kan ge sina slavar

bo spycha ich do stanowiska pauperów, których sama żywić musi miasto żywienia się ich pracą. |||||the paupers||||||||| för|trycker|dem|till|position|fattiga|som|själv|försörja|måste|staden|försörjning|sig|dem|arbete because it pushes them to the status of paupers, whom the city itself must feed by living off their work. eftersom den driver dem till en ställning av fattigdom, som staden själv måste försörja genom att leva på deras arbete.

Społeczność nie może już żyć pod jej panowaniem, |||||||rule Samhället|inte|kan|längre|leva|under|hennes|styre The community can no longer live under her rule, Gemenskapen kan inte längre leva under hennes styre,

czyli inaczej życie burżuazji wpada w zatarg z życiem społeczności. ||||||conflict||| det vill säga|annorlunda|liv|bourgeoisin|hamnar|i|konflikt|med|liv|samhälle in other words, the life of the bourgeoisie comes into conflict with the life of the community. det vill säga, livet för bourgeoisin hamnar i konflikt med gemenskapens liv.

Warunkiem zaś istnienia kapitału jest praca najemna, Condition (1)||existence||||wage labor Villkoret|å|existens|kapital|är|arbete|anställd Villkoret för existensen av kapital är däremot lönearbete,

a praca najemna znowuż opiera się najwyłączniej na konkurencji między robotnikami. ||||||||competition|among| och|arbete|anställning|återigen|bygger|sig|uteslutande|på|konkurrens|mellan|arbetare och arbetet som anställd bygger återigen uteslutande på konkurrensen mellan arbetarna.

z rozbitej przez konkurencję klasy robotniczej stwarza jej rewolucyjnie zjednoczone szeregi. ||||||||revolutionarily||ranks från|krossade|av|konkurrensen|klass|arbetarklass|skapar|hennes|revolutionärt|enade|led from the shattered working class created by the competition, it forms its revolutionarily united ranks. som från den krossade arbetarklassen skapar dess revolutionärt enade led.

Sam ten rozwój wielkiego przemysłu usuwa spod nóg burżuazji grunt, |||||removes|||| Själv|den|utvecklingen|stora|industrin|tar bort|från under|fötter|bourgeoisin|mark This very development of large-scale industry removes the ground from under the bourgeoisie, Själva denna utveckling av storindustrin tar bort marken under fötterna på borgarklassen,

Śmierć burżuazji i zwycięstwo proletariatu są jednako nieuniknione. |||victory||||inevitable Döden|bourgeoisin|och|seger|proletariatet|är|lika|oundvikliga Bourgeoisins död och proletariatets seger är lika oundvikliga.

SENT_CWT:AFkKFwvL=6.5 PAR_TRANS:gpt-4o-mini=5.57 sv:AFkKFwvL openai.2025-01-22 ai_request(all=519 err=0.00%) translation(all=432 err=0.00%) cwt(all=3368 err=0.89%)