De duizenden WOII-bommen onder onze voeten
||World War II||||
Die Tausenden von Bomben aus dem Zweiten Weltkrieg unter unseren Füßen
The thousands of WWII bombs under our feet
Les milliers de bombes de la Seconde Guerre mondiale sous nos pieds
Tysiące bomb z II wojny światowej pod naszymi stopami
Ayaklarımızın altındaki binlerce İkinci Dünya Savaşı bombası
We zijn hier vlakbij Overloon.
||||Overloon
We are here near Overloon.
Estamos aqui perto de Overloon.
En ze gaan hier zo een Britse geschutgranaat uit de Tweede Wereldoorlog laten ontploffen.
|||||||artillery shell||||||explode
And they're about to detonate a British WWII artillery shell here.
Hier is de afgelopen dagen door een hobbyist met een metaaldetector deze granaat aangetroffen.
|||||||amateur enthusiast|||metal detector||grenade|found
This grenade has been found here by a hobbyist with a metal detector in recent days.
Dat is gewoon echt wel fors.
That's just really big.
Dagelijks worden er in Nederland niet-ontplofte explosieven gevonden uit de oorlog.
Every day, unexploded ordnance from the war is found in the Netherlands.
En de laatste tijd zijn dat er steeds meer.
And lately there have been more and more.
Het komt zelfs zo vaak voor dat de Explosieven Opruimingsdienst...
|||||||||Explosive Disposal Service
In fact, it is so common that the Explosive Ordnance Disposal Service...
...continue met vier tot zes van dit soort teams op pad is om ze te ruimen.
continue|||||||||||||||
...continue with four to six such teams on the road to clear them.
Maar hoeveel ligt er nog? En hoe komen we er vanaf?
But how much is left? And how do we get rid of it?
Mas quanto resta? E como nos livramos disso?
11:43, opgelet! 3...2...1...
attention
11:43, pay attention! 3...2...1...
Precies 75 jaar geleden staat Nederland voor een gigantische taak.
Exactly 75 years ago, the Netherlands was faced with a gigantic task.
Há exatos 75 anos, a Holanda se deparava com uma tarefa gigantesca.
Na jaren van oorlog ligt het land vol met mijnen, bommen en...
After years of war, the country is full of mines, bombs and…
...granaten.
grenades
...grenades.
Dat al die munitie niet ontploft is, heeft meerdere redenen.
|||ammunition||||||
There are several reasons why all that ammunition did not explode.
Het kan bijvoorbeeld tijdens gevechten zijn achtergelaten en daarna vergeten.
For example, it may have been left behind during battles and then forgotten.
Of je kunt denken aan bommen die door vliegtuigen zijn geloosd...
||||||||||dropped off
Or you can think of bombs dropped by planes...
...als ze hun daadwerkelijke doel niet konden vinden.
|||actual||||
...if they couldn't find their real target.
En dan zijn er ook nog explosieven die door een technische fout niet afgingen.
|||||||||||||detonated
And then there are also explosives that did not go off due to a technical error.
Want bedenk: in oorlogstijd werden er in korte tijd...
|||wartime|||||
Because remember: in time of war, in a short time...
...en met beperkte middelen heel veel explosieven gemaakt.
||limited resources|||||
...and made a lot of explosives with limited resources.
En dan ging er nog weleens iets mis met de kwaliteit van de ontstekers of de springstof.
|||||||||||||igniters|||explosive material
And then sometimes something went wrong with the quality of the detonators or the explosive.
Het resultaat is een land vol onontplofte munitie.
||||||unexploded|
The result is a land of unexploded ordnance.
Op deze kaart kun je zien waar bommen zijn geruimd, waar luchtaanvallen plaatsvonden...
|||||||||cleared||airstrikes|
On this map you can see where bombs were dropped, where air raids took place...
Neste mapa você pode ver onde as bombas foram retiradas, onde os ataques aéreos ocorreram...
...en waar Duitse mijnenvelden lagen.
|||minefields|
...and where German minefields lay.
...e onde ficavam os campos minados alemães.
Aan de kust waren het er honderden.
There were hundreds of them on the coast.
Vrijwilligers en ook Duitse krijgsgevangenen zijn bezig met het opruimingswerk.
||||prisoners of war|||||cleanup work
Volunteers and also German prisoners of war are busy with the clean-up work.
Maar inmiddels is het de verantwoordelijkheid van de Explosieven Opruimingsdienst.
But now it is the responsibility of the Explosive Ordnance Disposal Service.
Zij ontmantelen allerlei explosieven in binnen- en buitenland.
|dismantle||||||
They dismantle all kinds of explosives at home and abroad.
En in deze schatkamer bewaren ze wat ze zoal tegenkomen.
|||treasure chamber||||||
And in this treasure trove they keep whatever they come across.
Die geschutgranaat die in het begin van de video de lucht in ging, dat is bijvoorbeeld deze.
That gun grenade that went up in the air at the beginning of the video, that's this one for example.
Maar eerder vonden ze ook houten mijnen en een complete Duitse Panzerfaust.
|||||||||||anti-tank weapon
But earlier they also found wooden mines and a complete German Panzerfaust.
Vooral waar zwaar gevochten is en rondom strategische plekken...
Especially where there is heavy fighting and around strategic places...
...ligt nog veel onontploft materiaal.
|||unexploded|
...there is still a lot of unexploded material.
Denk bijvoorbeeld aan Schiphol, waar ruim 130 luchtaanvallen plaatsvonden.
Think, for example, of Schiphol, where more than 130 air raids took place.
En ook in zee liggen nog volop explosieven.
And there are still plenty of explosives in the sea.
Zeemijnen uit de oorlog, maar ook gedumpte munitie.
sea mines||||||dumped|
Sea mines from the war, but also dumped ammunition.
Berucht is het Gat van Zierikzee, waar jarenlang oude explosieven in werden gedumpt.
infamous|||||Zierikzee|||||||
The Gat van Zierikzee is notorious, where old explosives were dumped for years.
Historici van Beobom, een bedrijf dat onderzoek doet naar explosieven...
Historians of||Beobom historians|||||||
Historians from Beobom, a company that researches explosives…
...schatten dat er nog ongeveer 100.000 ton aan onontplofte munitie in de grond zit.
...estimates that there are about 100,000 tons of unexploded ordnance left in the ground.
En daarom komen er bij de EOD jaarlijks zo'n 2500 meldingen binnen.
||||||Explosives Ordnance Disposal||||
And that is why the EOD receives about 2500 reports every year.
Maar de laatste weken is het een stuk drukker.
But it's been a lot busier the last few weeks.
Wat we zien als gevolg van de coronacrisis is dat heel veel mensen thuis zitten.
What we see as a result of the corona crisis is that a lot of people are at home.
Mensen hebben meer tijd over.
People have more time to spare.
En wat gaan de mensen doen? Ze gaan wandelen in de natuur.
And what are the people going to do? They go for a walk in nature.
Maar er zijn ook heel veel mensen die zich bezighouden met het zoeken met een metaaldetector...
But there are also a lot of people who are engaged in searching with a metal detector...
...de magneet gaan gebruiken om te magneetvissen...
|magnet|||||magnet fishing
...going to use the magnet to magnetize...
...en daar krijgen we heel veel meldingen van.
...and we get a lot of reports about that.
Dat ding was 30 kilo, dus ik moest zo...
That thing was 30 pounds, so I had to...
...die schep d'r helemaal onder zetten...
|shovel||||
...put that shovel all the way under...
...en dan zo drukken met m'n voet.
...and then press with my foot.
Als we dan kijken naar de periode voor de coronacrisis...
If we look at the period before the corona crisis...
...dan zaten we zo tussen de 25 en 35 meldingen per week die we binnenkregen...
...then we would be between 25 and 35 reports a week that we received...
...op dit moment zijn dat er tussen de 80 en 90...
...at the moment there are between 80 and 90...
...oftewel, drie keer zoveel.
...that is, three times as much.
En mocht je nou zelf een oud explosief vinden, neem het dan niet mee naar huis...
And if you find yourself an old explosive, don't take it home...
...want dat is levensgevaarlijk, maar bel wél de politie.
...because that is life-threatening, but do call the police.
Zij komen dan kijken en als het om een explosief gaat, schakelen zij de EOD in.
|||||||||||switch to||||
They will then come and have a look and if it is an explosive, they will call in the EOD.
Zij bepalen om wat voor explosief het gaat...
They determine what kind of explosive it is...
...en maken een inschatting van de mogelijke risico's.
...and make an assessment of the possible risks.
Rekening houden met ondergrondse leidingen...
||||pipes
Taking underground pipes into account...
...natuurlijk ook bovengrondse leidingen.
||above ground|
...of course also overhead pipes.
Zijn er gebouwen in de buurt, of is het bijvoorbeeld een Natura 2000-gebied?
Are there buildings nearby, or is it a Natura 2000 site, for example?
Want dat willen we natuurlijk ook niet beschadigen.
Because of course we don't want to damage that either.
Vervolgens wordt het explosief onschadelijk gemaakt...
Then the explosive is defused...
...dat betekent in veel gevallen: opblazen.
|||||blowing up
...that means in many cases: blowing up.
Als het risico erg groot is, worden er robots ingezet...
If the risk is very high, robots are used...
...of werken ze met een bompak.
|||||bomb suit
...or work with a bomb suit.
Maar dat beschermt niet alles.
But that doesn't protect everything.
En als het om hele grote explosieven gaat...
And when it comes to very large explosives...
...dan moet ook de omgeving worden afgezet en ontruimd.
||||||||evacuated
...the area must also be cordoned off and evacuated.
De schokgolf van zo'n lading, als die afgaat...
The|shockwave||||||
The shock wave from such a charge, when it goes off...
...die zou ook heel veel huizen beschadigen.
...that would also damage a lot of houses.
Zulke ruimingen halen de media, maar het komt dus veel vaker voor dat er iets wordt gevonden.
Such clearances make it into the media, but it is much more common that something is found.
Het risico is zelfs zo groot dat bij veel bouwprojecten...
In fact, the risk is so great that in many construction projects...
...d'r preventief gezocht moet worden of er toch niet toevallig iets ligt.
...there must be a preventive search to see if there is something there by chance.
Vermoedelijk blijft dat nog wel even zo.
It will probably remain that way for a while.
Want experts van Beobom schatten dat met het huidige tempo waarin we munitie opruimen...
Because experts at Beobom estimate that at the current rate at which we're clearing ammunition...
...we in het jaar 2145 nog steeds explosieven uit de Tweede Wereldoorlog tegenkomen.
...we still encounter explosives from the Second World War in the year 2145.
Bedankt voor het kijken, en wil je meer van dit soort explosieve video's zien...
Thanks for watching, and want to see more explosive videos like this...
...abonneer dan even op ons kanaal.
...subscribe to our channel.
