×

We gebruiken cookies om LingQ beter te maken. Als u de website bezoekt, gaat u akkoord met onze cookiebeleid.


image

Tedx, The two faces of Greece | Alexis Papahelas | TEDxAcademy

The two faces of Greece | Alexis Papahelas | TEDxAcademy

Μεταγραφή: Mary Keramida Επιμέλεια: Natalia Savvidi

Πρέπει να πω ότι όταν πήρα την πρόσκληση από το TEDx για να μιλήσω εδώ

αγχώθηκα, μου 'ρθε έτσι μια στιγμή από τα παιδικά μου χρόνια

- να το εξομολογηθώ αυτό -

όπου έπρεπε να μιλήσω σ' ένα θέατρο για μια εργασία

- πολύ πιο μικρό θέατρο -

αγχώθηκα τόσο πολύ που στην αρχή τραύλιζα

και μετά άρχισαν να βγαίνουν διάφοροι περίεργοι ήχοι, εν πάσει περιπτώσει,

μέσα απ' τη φωνή μου.

Πέρασε ο καιρός, το ξέχασα αυτό

και κάποια στιγμή μου προτάθηκε να βγω στην τηλεόραση.

Ομολογώ ότι μ' έπιασε κρύος ιδρώτας.

Είπα όμως ότι ρε παιδί μου, αυτό που σε αγχώνει πρέπει να το δαμάζεις.

Τελικά δεν υπάρχει πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή απ' αυτό.

Αποφάσισα, λοιπόν, να βγω στην τηλεόραση.

Πρώτη φορά βγήκα ζωντανά από τον Λευκό Οίκο.

Έκανα μια καταπληκτική γεωπολιτική ανάλυση,

ιδιοφυή κατά τη γνώμη μου για την εποχή εκείνη,

αλλά είχα φοβερό τρακ, δεν ήξερα τι είπα, πώς τα είπα, κτλ.

Παίρνω τη μάνα μου στην Αθήνα λοιπόν, της λέω:

«Ρε μάνα, πώς σου φάνηκαν αυτά που είπα;»

«Ρε παιδί μου τι καπαρντίνα είναι αυτή που φορούσες;» μου λέει.

(Γέλια)

Κατάλαβα λοιπόν με τα χρόνια ότι πολλές φορές

έχει πολύ λιγότερη σημασία το τι λες,

αλλά το τι θέλει ν' ακούσει ο άλλος, τι θέλει να δει, τι θέλει να συγκρατήσει.

Για να μιλήσω σοβαρά, όμως, όταν καθόμουνα να γράψω γι' αυτό το θέμα

που πολύ μ' αρέσε όταν το άκουσα,

«Το μέλλον που μοιραζόμαστε»

ήταν ένα περίεργο πράγμα, ένιωθα μια δύναμη της αδράνειας

την ώρα που καθόμουνα να το σκεφτώ, να δω τι θα ήθελα να πω,

με τραβούσε ένα χέρι συνεχώς,

να δω το τελευταίο κουτσομπολιό για κάποιον πολιτικό,

να μπω κάπου να δω τη δήλωση βόμβα του τάδε,

ν' ανοίξω την τηλεόραση να δω έναν ακόμα τηλεκαβγά

που μοιάζει με χιλιοπαιγμένη επιθεώρηση.

Και λέω τι έχουμε πάθει όλοι εμείς που υποτίθεται ότι ασχολούμαστε

με τα δημόσια πράγματα στη χώρα, δημοσιογράφοι, πολιτικοί, επιχειρηματίες.

Πόσο μας τρώει αυτή η καθημερινότητα αν θέλετε το κουτσομπολιό,

αυτό το πράγμα που δεν βγάζει πουθενά.

Και σας διαβεβαιώ γιατί το ζω καθημερινά

δεν υπάρχει κανείς που σκέφτεται ή σχεδιάζει

ούτε δεξιός ούτε αριστερός ούτε κεντρώος, κανείς,

πέρα από τις επόμενες κάλπες,

πέρα από την επόμενη δόση της Τρόικας

ή πέρα απ' τις επόμενες προσλήψεις.

Κι αυτό είναι κάτι που τουλάχιστον εμένα με φοβίζει,

πόσο περισσότερο όμως να φοβίζει μια κοινωνία

που έχει νιώσει ότι έχει χάσει πραγματικά το έδαφος κάτω απ' τα πόδια της.

Μια κοινωνία που αισθάνθηκε ότι ό,τι είχε συνηθίσει σαν βιωτικό επίπεδο

πραγματικά καταστράφηκε μέσα σε λίγα χρόνια.

Μια κοινωνία η οποία πραγματικά φοβάται και δεν βλέπει φως,

γιατί κατά τη γνώμη μου ο μόνος τρόπος ν' αντιμετωπίσεις τον φόβο

είναι με την αλήθεια και με όραμα ή ακόμα καλύτερο σχέδιο.

Καθώς λοιπόν τα σκεφτόμουνα όλα αυτά, σκεφτόμουνα ότι

ένα μεγάλο θέμα που έχουμε είναι ότι - κι αυτό το έχει δείξει η ιστορία -

ότι όταν περνάει μια χώρα μια τόσο μεγάλη κρίση,

ανοίγουν αν θέλετε βαθύτερα ρήγματα,

πράγματα τα οποία είναι γνωρίσματα ενός λαού

έρχονται στο προσκήνιο μ' έναν πιο έντονο τρόπο.

Και τώρα έχουν έρθει στο προσκήνιο

και απειλούν τον τρόπο που σκεφτόμαστε μερικές φορές.

Ένα σύνδρομο που έχουμε πάθει τώρα, κοιτάμε συνέχεια προς τα πίσω,

συνέχεια, συνέχεια είναι σαν να είμαστε καρφωμένοι στον πίσω καθρέφτη.

Κι όποιος το κάνει αυτό είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι θα τρακάρει.

Δεν μπορείς να έχεις ούτε ορατότητα, ούτε όραμα.

Δεν λέω για να μην παρεξηγηθώ ότι δεν πρέπει να υπάρξει κάθαρση

για όσα γίνανε, τα πολλά που γίνανε και δεν λέω ότι δεν φταίμε όλοι,

ότι δεν στηρίξαμε πράγματα που δεν στηρίζονταν μες την απελπισία μας,

ότι βολευτήκαμε όταν δεν έπρεπε να βολευτούμε

ή ότι δεν μιλήσαμε όταν έπρεπε να μιλήσουμε.

Δεν θέλω να παρεξηγηθώ.

Όμως το κοίταγμα προς τα πίσω, πρέπει να 'χει κι ένα όριο.

Ένα δεύτερο πράγμα το οποίο βγαίνει πολύ στην επιφάνεια

είναι αυτή η μανία καταδίωξης, αυτό το περίφημο στερεότυπο

που λέει ότι είμαστε ένας λαός περιούσιος, μοναδικός, που όλοι τον κυνηγάνε.

Δεν διαφωνώ ότι είμαστε ένας λαός μοναδικός,

προφανώς έχουμε μια πολύ μεγάλη ιστορία,

αλλά δεν ξέρω ποιοι είναι αυτοί που μας κυνηγάνε

πάντως δεν έχουνε κάνει πολύ καλή δουλειά.

(Γέλια)

Κοιτάξτε γύρω σας και δείτε ότι η Ελλάδα μετά απ' αυτή την κρίση

είναι ακόμα στις 30 πλουσιότερες χώρες του κόσμου.

Κοιτάξτε να δείτε ότι είμαστε στα πιο κλειστά κλαμπ της δύσης.

Κοιτάξτε να δείτε τη μόρφωση που έχει η νέα ελληνική γενιά

και κοιτάξτε να δείτε ότι ο υπόλοιπος πλανήτης θα κοιτούσε με πολλή ζήλεια

το πού είναι η Ελλάδα ακόμα σήμερα.

Και για μένα η πρόκληση είναι το να κρατήσουμε αυτό το επίπεδο,

να μείνουμε εδώ πού είμαστε και να πάμε μπροστά.

Τώρα να σας πω κι ένα τρίτο σύνδρομο

το οποίο επειδή το 'χω ζήσει στο πετσί μου έχει γίνει αγαπημένο μου θέμα,

που είναι οι θεωρίες συνωμοσίας.

Μπορώ να σας μιλήσω για ώρες για θεωρίες συνωμοσίας,

και θα σας πω και μια ιστορία γιατί πραγματικά είναι απ' αυτές

που με κάνουν μερικές φορές να γελάω μόνος μου

όταν σκέφτομαι το πόσο μπερδεμένα τα 'χουμε στο μυαλό μας.

Πριν από 3-4 χρόνια πήρα μια πρόσκληση

από την καταραμένη αυτή Λέσχη Μπίλντερμπεργκ

για να πάω σε μια συνεδρίασή της.

Ήταν η δεύτερη φορά και κάλεσα ένα φίλο μου και τον ρώτησα τι να κάνω.

Να σας πω ότι αυτός ο φίλος μου είναι τόσο λάτρης των θεωριών συνωμοσίας που μπορεί να του κάνεις το καλύτερο δώρο, το καλύτερο ταξίδι, την πιο ωραία γυναίκα

δεν τον νοιάζει,

δωσ' του μια θεωρία συνωμοσίας και ζει κι αναπνέει γι' αυτό.

Του λέω λοιπόν: «Ρε παιδί μου τι να κάνω;» Του λέω: «Να πάω;»

Με κοίταξε έτσι μ' ένα ύφος σαν να 'μαι λίγο τρελός,

λίγο, «τώρα τι πάει να κάνει αυτός», με ρώτησε γιατί θέλω να πάω

του λέω, «Θέλω να πάω πρώτα για ν' ανοίξει το μυαλό μου,

γιατί θα ακούσω πράγματα που δεν μπορώ να τα ακούσω εδώ,

δεύτερον γιατί πάνε όλοι οι μεγάλοι διευθυντες εφημερίδων απ' την Ευρώπη και την Αμερική

και τρίτον» του λέω, «γιατί μπορεί να ακουστεί κάτι για την Ελλάδα εκεί,

δεν ξέρεις ποτέ» - δεν ακούστηκε -

(Γέλια)

«και καλό είναι να υπάρχει κι ένας Έλληνας να υποστηρίξει την ελληνική άποψη».

Άντε πήγαινε μου είπε.

Γύρισα πίσω, αυτός είχε μπει στο σάιτ εντωμεταξύ της λέσχης

είχε δει τα θέματα προς συζήτηση είναι όλα εκεί, το ποιοι πήγαν, τα πάντα.

Έρχεται η πρώτη μέρα, τι έγινε του λέω:

«Σε παρακαλώ αυτά είναι σοβαρά πράγματα».

Ήρθε τη δεύτερη μέρα, την τρίτη μέρα,

του λέω την τρίτη μέρα: «Κοίταξε να δεις θα πάρεις έναν όρκο Μπίλντερμπεργκ».

Μου λέει: «Τι είναι αυτός ο όρκος;»

Του λέω: «Δεν έχω ιδέα τι είναι, αλλά ξέρω ότι αν τον παραβείς την έχεις βάψει».

Για να μην παρεξηγηθούμε και μεταξύ μας, δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα.

Αφού λοιπόν του το είπα αυτό, του λέω:

«Κοίταξε να δεις, έγινε μια ψηφοφορία»

ούτε ψηφοφορίες γίνονται, σας το λέω για να μην επίσης παραξηγηθούμε,

του λέω: «Έγινε μια ψηφοφορία και αποφασίσαμε με 149 ψήφους

έναντι 14 ότι το 2013 θα ξαναχαρακτούν τα σύνορα της Τουρκίας».

«Το 'ξερα» μου λέει, «το 'ξερα, το 'ξερα».

(Γέλια)

Αντιλαμβάνεστε ότι από τότε προσεύχομαι κάθε μέρα μην διαλυθεί η Τουρκία,

γιατί την έχω βάψει.

(Γέλια)

Αλλά για να μιλήσω και πάλι σοβαρά.

Τι μαθαίνω εγώ όταν πηγαίνω τουλάχιστον και όλοι μας όταν πηγαίνουμε

σε τέτοιου είδους διεθνή φόρα.

Πρώτα απ' όλα ένα πράγμα που σου κάνει εντύπωση

είναι πόσο τρομαγμένοι είναι οι ηγέτες, οι τραπεζίτες,

όλοι οι υπόλοιποι που ασχολούνται μ' αυτά τα θέματα.

Είναι τρομαγμένοι, γιατί έχει φτιαχτεί ένα πράγμα που λέγεται παγκοσμιοποίηση

που είναι άγριο, που είναι απρόβλεπτο,

που ούτε οι ίδιοι ξέρουν πώς να το χειριστούν, κανείς δεν ξέρει.

Το δεύτερο είναι που σου κάνει πολύ μεγάλη εντύπωση

είναι πόσο μεγάλες είναι οι προκλήσεις που έχει ειδικά η Δύση

και πόσο μικροί είναι αυτοί οι ηγέτες.

Δεν ξέρω πού οφείλεται αυτό αλλά είναι γνώρισμα της εποχής μας.

Το τελευταίο βέβαια που κατάλαβα, και για μένα αυτό είναι σημαντικό

και πάει σ' αυτό που έλεγα ότι πρέπει πάντα να λες την αλήθεια,

είναι όσο και να θέλουμε να πιστεύουμε ότι είμαστε το κέντρο του κόσμου

δεν είμαστε το κέντρο του κόσμου, δεν είμαστε ο ομφαλός της γης.

Έχουμε την ιστορία μας, έχουμε μια μοναδική γεωπολιτική θέση

είμαστε ένας λαός, ένας τόπος ευλογημένος, από όλα αυτά που έχουμε γύρω μας,

δεν είμαστε όμως το κέντρο του κόσμου, κι όχι μόνο αυτό.

Πρέπει να καταλάβουμε ότι είμαστε μια μικρή ψηφίδα σ' έναν πολύ ταραγμένο κόσμο.

Δεν είναι πια η Ευρώπη που ξέραμε,

δεν είναι η γειτονιά μας, η Αλβανία, η Βουλγαρία.

Έχουνε μπει χώρες στην Ευρώπη, απ' το ανατολικό μπλοκ

που έχουν περάσει δύσκολα, έχουνε πεινάσει.

Βλέπουν το δικό μας βιωτικό επίπεδο και πραγματικά το ζηλεύουν.

Έχει μπει μια Τουρκία σ' αυτόν τον νέο, τον άγριο καπιταλισμό.

Έχει μπει η Ρωσία, έχει μπει η Κίνα, θα μπει μια Αφρική,

η οποία θα φτιάξει μια καινούργια μεσαία τάξη, κοντά στο ένα δισ. τα επόμενα δέκα είκοσι χρόνια.

Αυτόν τον κόσμο έχουμε απέναντί μας,

μ' αυτόν τον κόσμο πρέπει να ανταγωνιστούμε και πρέπει να το πάρουμε απόφαση, δεν είναι μια εύκολη υπόθεση,

αλλά μ' αυτούς πρέπει να τα βγάλουμε πέρα.

Τώρα, υπάρχουνε κάποιοι μες το φόβο που λένε το κλασικό:

- Τι κάνεις όταν φοβάσαι, όταν απειλείσαι; - Φτιάχνεις γύρω σου ξύλινα τείχη.

Να πάμε πίσω στην ιστορία μας να θυμηθούμε τι είναι τα ξύλινα τείχη;

Οι Βάρβαροι είναι έξω από την Αττική

και κάποιοι ανήμποροι, τους παίρνουν κάποιοι στο λαιμό τους

και πάνε και κρύβονται στον Παρθενώνα, πίσω απ' αυτά τα ξύλινα τείχη.

Δεν επιβίωσαν.

Κάποιοι άλλοι Έλληνες με τον Θεμιστοκλή μπαίνουν στη θάλασσα,

σ' ένα πολύ απρόβλεπτο περιβάλλον, δίνουν με την ελληνική δημιουργικότητα,

γενναιότητα, αποφασιστικότητα, τη μάχη εκεί και την κερδίζουν.

Και σώζουν και την Ευρώπη και την Ελλάδα από τους Βαρβάρους.

Αν βλέπω τον Θεμιστοκλή και τους υπόλοιπους πουθενά γύρω μου;

Τους βλέπω, καταρχήν να σας πω ότι έχοντας ζήσει στο εξωτερικό

βλέπω πόσο ο Έλληνας μπορεί να επιβιώσει, σε ταραγμένες θάλασσες

όταν ο Έλληνας είναι εξωστρεφής, όταν παίρνει το ρίσκο του

όταν όμως δουλεύει με κανόνες.

Έχω νιώσει πολύ μεγάλη υπερηφάνεια όταν πήγα στο Λος Άντζελες, στο Χόλιγουντ,

στο Σίλικον Βάλεϊ, στον Λευκό Οίκο, σε μίντια παντού

και έβλεπα Έλληνες χαρισματικούς, παντού σε καίριες θέσεις.

Δεν χρειάζεται όμως να μείνω στον ελληνισμό της διασποράς.

Πάρτε αυτή τη γενιά η οποία με γεμίζει και ελπίδα εμένα και στενοχώρια.

Ο Μιχάλης ο Μπαχτής είναι μια... εκπροσωπεί αυτή τη γενιά. Είναι οι άνθρωποι οι οποίοι φύγανε έξω γιατί δεν άντεχαν αυτό το κουκούλι

της μιζέριας, της αναξιοκρατίας, που έχουμε φτιάξει εδώ στην Ελλάδα.

Και είναι πολλοί αυτοί οι άνθρωποι. Τους συναντούμε παντού.

Βλέπω το παιδί που έχει τελειώσει το πολυτεχνείο

να δουλεύει σαν μάνατζερ σ' ένα ξενοδοχείο στη Σκωτία,

κάποιον άλλο που είναι στο Μόναχο που έχει ανοίξει ένα μαγαζί, κάποια παιδιά από τη Θεσσαλονίκη που έχουν ανοίξει κάτι άλλο στο Λονδίνο.

Νέους επιστήμονες στην Αμερική.

Υπάρχουν αυτοί οι άνθρωποι κι αυτή η γενιά του Erasmus,

η γενιά αν θέλετε της ευκαιρίας που κυνηγάει σ' όλον τον κόσμο

θα γυρίσει σ' αυτόν τον τόπο, είμαι σίγουρος ότι θα γυρίσει

σ' αυτόν τον τόπο, πάντα γυρνάει

και πιστεύω θα είναι η μαγιά κάτι καινούργιου κάτι πολύ καλού

το οποίο θα ξημερώσει και δεν θα αργήσει να ξημερώσει.

Βλέπω όμως πολλά σημάδια ελπίδας και μέσα στην Ελλάδα, και δεν πρέπει να μας πιάνει απελπισία.

Βλέπω τα παιδιά που κρατήσαν ανοιχτά τα πανεπιστήμια, κόντρα στη μιζέρια,

δεν ήταν εύκολη ιστορία γι΄αυτούς.

Βλέπω ακόμα δημόσιους υπαλλήλους, αστυνομικούς

οι οποίοι κάνουν τη δουλειά τους με πολύ λίγα λεφτά, με επαγγελματισμό

που δεν θυμίζει άλλες εποχές.

Βλέπω πενηντάρηδες οι οποίοι έμειναν στον άσσο,

αλλά προσπαθούν και τώρα να φτιάξουν επιχειρηματικά δικτυα

για να επιβιώσουν.

Βλέπω τον Μύρωνα τον Μιχαηλίδη, ο οποίος φτιάχνει μια Λυρική

που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από άλλες στον κόσμο.

Βλέπω την κυρία Σταυροπούλου που παίρνει μια διαλυμένη υπηρεσία, των προσφύγων, και μέσα σε λίγους μήνες την κάνει κάτι άλλο.

Δεν είναι τίποτα φοβερό, θέλει οργάνωση και σχέδιο

και μπορούμε να το κάνουμε.

Γιατί δε γίνεται τώρα αυτό, κατά τη γνώμη μου;

Μας λείπουν δύο πράγματα.

Το πρώτο είναι ότι αυτή η Ελλάδα η οποία είναι δημιουργική,

πληρώνει τους φόρους της πληρώνει πολλά λεφτά

για να στέλνει τα παιδιά σε φροντιστήρια και σε πανεπιστήμια,

δεν εκπροσωπείται πολιτικά,

και πρέπει αυτό το πράγμα κάποια στιγμή ν' αλλάξει.

Με τον θυμό δεν μπορούμε ούτε να ταΐσουμε στόματα ούτε να αλλάξουμε τίποτα.

Με την αποχή, με το σνομπάρισμα της πολιτικής επίσης δε βγαίνει τίποτα.

Η δικιά μου γνώμη είναι ότι πρέπει

όλοι οι άνθρωποι που πιστεύουν σε τέτοιες αξίες, που πιστεύουν ότι υπάρχει αυτή η άλλη Ελλάδα,

να μπούνε στον δημόσιο διάλογο, στο καινούργιο καφενείο,

που είναι τα κοινωνικά μέσα,

να μπούνε σε κόμματα παλιά, καινούργια, ή να φτιάξουν και δικά τους, αλλά δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία, για κανέναν να μείνει έξω

απ' αυτό το καμίνι του δημόσιου διαλόγου, καμία δικαιολογία.

Όποιος νομίζει, όπως νόμιζε η ελληνική ελίτ για πολλά χρόνια

ότι μπορεί να μένει στο όμορφο σπίτι του στο τακτικό, το απόλυτα κανονισμένο

και γύρω-γύρω να υπάρχει αυθαιρεσία και σκουπίδια, είναι γελασμένος,

αυτό δεν βγάζει πουθενά.

Το δεύτερο που για μένα πρέπει να αλλάξει, είναι να είμαστε πιο πρακτικοί.

Νομίζω ότι ένα πράγμα απ' το οποίο πάσχουμε στην Ελλάδα είναι η υπερανάλυση.

Τα πάντα τα αναγάγουμε σε θέματα, ιδεολογίας, πολιτικής, αξιών

και δεν ξέρω τι άλλο.

Δεν είναι έτσι, θυμάμαι πάντα έναν Ελληνοαμερικάνο που είχα

γνωρίσει πολύ πετυχημένο στην Καλιφόρνια, ο οποίος μου έλεγε ότι ένα πράγμα

που τον τρέλαινε όταν ήτανε μικρός στο χωριό του

ήταν ότι είχε σπάσει η βρύση στο χωριό.

Δεκαπέντε μέρες καθόντουσαν όλοι οι άντρες στο καφενείο και τσακωνόντουσαν.

Ποιος φταίει, ο νομάρχης, ο βουλευτής, το κράτος, εσύ, εγώ.

Δεν έβρισκαν άκρη, την ίδια στιγμή οι γυναίκες του χωριού

φορτωνόντουσαν τις στάμνες και πηγαίνανε για πολλά χιλιόμετρα για να γεμίσουνε νερό από μια άλλη βρύση.

Μερικές φορές πραγματικά, νιώθω ότι αυτή η κοινωνια

που τόσα έχει υποφέρει πληρώνει την αδυναμία

ενός πολιτικού συστήματος, ενός γενικότερου συστήματος,

να φτιάξει τη βρύση, να ασχοληθεί με πρακτικά θέματα

όπως είναι τα νοσοκομεία, όπως είναι η παιδεία,

όπως είναι η δικαιοσύνη, δεν θέλει πάρα πολύ φαντασία,

είναι πραγματικά θέματα διοίκησης, μάνατζμεντ, πρακτικά θέματα.

Θέλω να καταλήξω λέγοντάς σας ότι υπάρχουν πολλοί σ' αυτούς τους καιρούς

οι οποίοι όπως είπα θέλουν να φτιάξουν ξύλινα τείχη,

άλλοι νομίζουν ότι πίσω απ' αυτά τα τείχη θα προστατεύσουν τα κεκτημένα τους

ή και τα συμφέροντά τους.

Δεν πρόκειται να καταφέρουν τίποτα, οι εξελίξεις είναι ραγδαίες,

το παλιό θα σαρωθεί,

η Ελλάδα είναι σε ένα διεθνές περιβάλλον, το οποίο δεν μπορεί να ξανακλειστεί,

δεν πρόκειται ποτέ να γίνουμε η Ελλαδίτσα η οποία θα ζει μόνη της.

Έχουμε όλοι ευθύνη γι' αυτά που έρχονται και γι' αυτά που θα γίνουν,

και οι επώνυμοι και οι ανώνυμοι και οι βολεμένοι, αυτοί που έχουν υποφέρει.

Όλοι.

Και νομίζω ότι αυτό που είναι πάρα πολύ σημαντικό

είναι να σταματήσουμε το κοίταγμα προς τα πίσω

και να αρχίσουμε να συζητάμε σοβαρά και πρακτικά

πώς θα αλλάξουμε όλα αυτά.

Και θα καταλήξω με μια φράση που μου είπε ένας φίλος που νομίζω τελικά

ότι έχει το νόημά της.

Μου λέει κοίταξε να δεις το παράπηγμα το οποίο έχουμε φτιάξει δεν αντέχει άλλο, γκρεμίζεται, δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα.

Αλλά μου λέει, αυτό που είναι πιο σημαντικό και το πιστεύω κι εγώ

είναι ότι δεν αξίζουμε να ζήσουμε σε ένα επισκευασμένο παράπηγμα.

Ευχαριστώ πολύ.

(Χειροκρότημα)

The two faces of Greece | Alexis Papahelas | TEDxAcademy Die zwei Gesichter von Griechenland | Alexis Papahelas | TEDxAcademy The two faces of Greece | Alexis Papahelas | TEDxAcademy Las dos caras de Grecia | Alexis Papahelas | TEDxAcademy Les deux visages de la Grèce | Alexis Papahelas | TEDxAcademy Dwie twarze Grecji | Alexis Papahelas | TEDxAcademy Два обличчя Греції | Алексіс Папахелас | TEDxAcademy

Μεταγραφή: Mary Keramida Επιμέλεια: Natalia Savvidi

Πρέπει να πω ότι όταν πήρα την πρόσκληση από το TEDx για να μιλήσω εδώ I have to say when I was invited to speak here at TEDx,

αγχώθηκα, μου 'ρθε έτσι μια στιγμή από τα παιδικά μου χρόνια I got anxious and had a flashback from my childhood Fiquei nervoso, tive um momento da minha infância

- να το εξομολογηθώ αυτό - - I have to confess that - - para confessar isto -

όπου έπρεπε να μιλήσω σ' ένα θέατρο για μια εργασία when I had to make the presentation of a project at a theater, onde tive de falar com um teatro sobre um projeto

- πολύ πιο μικρό θέατρο - a much smaller one, - teatro muito mais pequeno -

αγχώθηκα τόσο πολύ που στην αρχή τραύλιζα I was so anxious that I started to stammer then to utter strange sounds Estava tão nervosa que no início gaguejei

και μετά άρχισαν να βγαίνουν διάφοροι περίεργοι ήχοι, εν πάσει περιπτώσει, and then some weird sounds started coming out, anyway, e depois começaram a sair todo o tipo de sons estranhos,

μέσα απ' τη φωνή μου. através da minha voz.

Πέρασε ο καιρός, το ξέχασα αυτό Time passed by, I forgot all about the incident, O tempo passou, esqueci-me disso

και κάποια στιγμή μου προτάθηκε να βγω στην τηλεόραση. and at some point I was offered to go on TV. e, a certa altura, foi-me sugerido que fosse à televisão.

Ομολογώ ότι μ' έπιασε κρύος ιδρώτας. That sent chills down my spine. Tenho de admitir que comecei a suar frio.

Είπα όμως ότι ρε παιδί μου, αυτό που σε αγχώνει πρέπει να το δαμάζεις. I thought to myself, you have to tame whatever stresses you. Mas eu disse: "Filho, o que te está a stressar é algo que tens de domar.

Τελικά δεν υπάρχει πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή απ' αυτό. This is the most important thing in life after all. Afinal de contas, não há nada mais importante na vida do que isso.

Αποφάσισα, λοιπόν, να βγω στην τηλεόραση. So I decided to work on TV. Por isso, decidi ir para a televisão.

Πρώτη φορά βγήκα ζωντανά από τον Λευκό Οίκο. My first time, I reported live from the White House. Foi a primeira vez que entrei em direto da Casa Branca.

Έκανα μια καταπληκτική γεωπολιτική ανάλυση, I did an amazing geopolitical analysis, Fiz uma óptima análise geopolítica,

ιδιοφυή κατά τη γνώμη μου για την εποχή εκείνη, in my opinion an outstanding one by those standards, genial, na minha opinião, para a época,

αλλά είχα φοβερό τρακ, δεν ήξερα τι είπα, πώς τα είπα, κτλ. but I was really nervous, I had no idea what I had said and how. mas estava terrivelmente nervosa, não sabia o que dizer, como dizer, etc.

Παίρνω τη μάνα μου στην Αθήνα λοιπόν, της λέω: So I take my mother to Athens, I tell her: Telefonei à minha mãe em Atenas e disse-lhe:

«Ρε μάνα, πώς σου φάνηκαν αυτά που είπα;» "Mum, how did you like my report?" "Mãe, o que é que achaste do que eu disse?"

«Ρε παιδί μου τι καπαρντίνα είναι αυτή που φορούσες;» μου λέει. "That was an awful cardigan you were wearing," she replied. "Meu rapaz, que tipo de gabardina é que estava a usar?" diz-me ele.

(Γέλια) (Laughter)

Κατάλαβα λοιπόν με τα χρόνια ότι πολλές φορές So over the years I realized that many times Então apercebi-me ao longo dos anos que muitas vezes

έχει πολύ λιγότερη σημασία το τι λες, importa muito menos o que dizes,

αλλά το τι θέλει ν' ακούσει ο άλλος, τι θέλει να δει, τι θέλει να συγκρατήσει. but what the other wants to hear, what he wants to see, what he wants to hold back. mas sim o que a outra pessoa quer ouvir, o que quer ver, o que quer reter.

Για να μιλήσω σοβαρά, όμως, όταν καθόμουνα να γράψω γι' αυτό το θέμα Seriously now, when I was writing on that subject I really liked, Mas, para falar a sério, quando me sentei para escrever sobre este assunto

που πολύ μ' αρέσε όταν το άκουσα, which I really liked when I heard it, que gostei muito quando a ouvi,

«Το μέλλον που μοιραζόμαστε» "The future we share", "O futuro que partilhamos"

ήταν ένα περίεργο πράγμα, ένιωθα μια δύναμη της αδράνειας something strange happened,

την ώρα που καθόμουνα να το σκεφτώ, να δω τι θα ήθελα να πω,

με τραβούσε ένα χέρι συνεχώς, an invisible hand kept pulling me

να δω το τελευταίο κουτσομπολιό για κάποιον πολιτικό, to check out the latest gossip about a politician,

να μπω κάπου να δω τη δήλωση βόμβα του τάδε, to watch someone's very important statement,

ν' ανοίξω την τηλεόραση να δω έναν ακόμα τηλεκαβγά to watch people arguing once and again on live TV,

που μοιάζει με χιλιοπαιγμένη επιθεώρηση. something that is getting more and more ridiculous everyday.

Και λέω τι έχουμε πάθει όλοι εμείς που υποτίθεται ότι ασχολούμαστε What's wrong with all of us

με τα δημόσια πράγματα στη χώρα, δημοσιογράφοι, πολιτικοί, επιχειρηματίες.

Πόσο μας τρώει αυτή η καθημερινότητα αν θέλετε το κουτσομπολιό, How much time do we waste on this daily routine, this gossip,

αυτό το πράγμα που δεν βγάζει πουθενά. that thing that doesn't go anywhere?

Και σας διαβεβαιώ γιατί το ζω καθημερινά And I assure you, as I live it every day,

δεν υπάρχει κανείς που σκέφτεται ή σχεδιάζει there is no one who thinks or plans ahead, neither right nor left-wing, no one,

ούτε δεξιός ούτε αριστερός ούτε κεντρώος, κανείς, neither right nor left nor center, no one,

πέρα από τις επόμενες κάλπες, beyond the next election, the approval of the next tranche by the Troika,

πέρα από την επόμενη δόση της Τρόικας beyond the next dose of the Troika

ή πέρα απ' τις επόμενες προσλήψεις. or beyond the next recruitment.

Κι αυτό είναι κάτι που τουλάχιστον εμένα με φοβίζει, And that is something that personally scares me,

πόσο περισσότερο όμως να φοβίζει μια κοινωνία but what scares me even more

που έχει νιώσει ότι έχει χάσει πραγματικά το έδαφος κάτω απ' τα πόδια της. is a society that feels it has really lost its grip.

Μια κοινωνία που αισθάνθηκε ότι ό,τι είχε συνηθίσει σαν βιωτικό επίπεδο A society that felt like it had become accustomed to a standard of living

πραγματικά καταστράφηκε μέσα σε λίγα χρόνια. which fell into pieces within a few years,

Μια κοινωνία η οποία πραγματικά φοβάται και δεν βλέπει φως, a society that is truly afraid, and is not at all optimistic,

γιατί κατά τη γνώμη μου ο μόνος τρόπος ν' αντιμετωπίσεις τον φόβο because, in my opinion, the only way to address fear

είναι με την αλήθεια και με όραμα ή ακόμα καλύτερο σχέδιο. is with truth and with vision or an even better plan.

Καθώς λοιπόν τα σκεφτόμουνα όλα αυτά, σκεφτόμουνα ότι As I was pondering all that,

ένα μεγάλο θέμα που έχουμε είναι ότι - κι αυτό το έχει δείξει η ιστορία - One big issue we have is that - and this is what history has shown -

ότι όταν περνάει μια χώρα μια τόσο μεγάλη κρίση, that when a country is going through such a crisis

ανοίγουν αν θέλετε βαθύτερα ρήγματα, the biggest gaps open up,

πράγματα τα οποία είναι γνωρίσματα ενός λαού specific traits of a nation that come to the foreground more intensely.

έρχονται στο προσκήνιο μ' έναν πιο έντονο τρόπο.

Και τώρα έχουν έρθει στο προσκήνιο And now they have come to the foreground and sometimes threaten the way we think.

και απειλούν τον τρόπο που σκεφτόμαστε μερικές φορές. and threaten the way we sometimes think.

Ένα σύνδρομο που έχουμε πάθει τώρα, κοιτάμε συνέχεια προς τα πίσω, A syndrome we have recently, we keep looking back,

συνέχεια, συνέχεια είναι σαν να είμαστε καρφωμένοι στον πίσω καθρέφτη. all the time, like we are stuck on the rear view mirror.

Κι όποιος το κάνει αυτό είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι θα τρακάρει. And whoever does that is definitely going to crash.

Δεν μπορείς να έχεις ούτε ορατότητα, ούτε όραμα. You can have neither visibility nor a vision.

Δεν λέω για να μην παρεξηγηθώ ότι δεν πρέπει να υπάρξει κάθαρση I am not saying there shouldn't be any catharsis for all that's done,

για όσα γίνανε, τα πολλά που γίνανε και δεν λέω ότι δεν φταίμε όλοι, I'm not saying it's everyone's fault,

ότι δεν στηρίξαμε πράγματα που δεν στηρίζονταν μες την απελπισία μας, that we didn't support things that couldn't be supported,

ότι βολευτήκαμε όταν δεν έπρεπε να βολευτούμε that we felt comfortable when we shouldn't,

ή ότι δεν μιλήσαμε όταν έπρεπε να μιλήσουμε. or that we didn't speak up when we should.

Δεν θέλω να παρεξηγηθώ. Don't get me wrong.

Όμως το κοίταγμα προς τα πίσω, πρέπει να 'χει κι ένα όριο. But looking back needs to be limited.

Ένα δεύτερο πράγμα το οποίο βγαίνει πολύ στην επιφάνεια Another thing that comes to light is the persecution complex,

είναι αυτή η μανία καταδίωξης, αυτό το περίφημο στερεότυπο is this pursuit mania, this famous stereotype

που λέει ότι είμαστε ένας λαός περιούσιος, μοναδικός, που όλοι τον κυνηγάνε. we are a unique, blessed nation everybody envies.

Δεν διαφωνώ ότι είμαστε ένας λαός μοναδικός, I agree that we're a unique nation, we obviously have a great history,

προφανώς έχουμε μια πολύ μεγάλη ιστορία,

αλλά δεν ξέρω ποιοι είναι αυτοί που μας κυνηγάνε and I don't know who is after us, but they haven't done a good job.

πάντως δεν έχουνε κάνει πολύ καλή δουλειά.

(Γέλια) (Laughter)

Κοιτάξτε γύρω σας και δείτε ότι η Ελλάδα μετά απ' αυτή την κρίση Look around you and you can see that Greece, even after this crisis,

είναι ακόμα στις 30 πλουσιότερες χώρες του κόσμου. is still among the 30 richest countries in the world.

Κοιτάξτε να δείτε ότι είμαστε στα πιο κλειστά κλαμπ της δύσης. Take a look and observe we belong to the most private western clubs,

Κοιτάξτε να δείτε τη μόρφωση που έχει η νέα ελληνική γενιά the level of education the new Greek generation gets,

και κοιτάξτε να δείτε ότι ο υπόλοιπος πλανήτης θα κοιτούσε με πολλή ζήλεια that the rest of the world would be really jealous

το πού είναι η Ελλάδα ακόμα σήμερα. of the position Greece still holds today.

Και για μένα η πρόκληση είναι το να κρατήσουμε αυτό το επίπεδο, To me the challenge is to keep this level, to stand where we are and move forward.

να μείνουμε εδώ πού είμαστε και να πάμε μπροστά.

Τώρα να σας πω κι ένα τρίτο σύνδρομο There's a third syndrome, my favourite one because I've lived it,

το οποίο επειδή το 'χω ζήσει στο πετσί μου έχει γίνει αγαπημένο μου θέμα, which because I have lived it in my skin has become my favorite subject,

που είναι οι θεωρίες συνωμοσίας. what are conspiracy theories.

Μπορώ να σας μιλήσω για ώρες για θεωρίες συνωμοσίας, I could talk for hours about conspiracy theories,

και θα σας πω και μια ιστορία γιατί πραγματικά είναι απ' αυτές and I'll share a story because it's really one of those

που με κάνουν μερικές φορές να γελάω μόνος μου that sometimes make me laugh even when I'm alone,

όταν σκέφτομαι το πόσο μπερδεμένα τα 'χουμε στο μυαλό μας. when I think about how confused we are in our minds.

Πριν από 3-4 χρόνια πήρα μια πρόσκληση It was three or four years ago when I got an invitation

από την καταραμένη αυτή Λέσχη Μπίλντερμπεργκ from the cursed Bilderberg Group to attend one of its conferences.

για να πάω σε μια συνεδρίασή της. to go to a meeting of hers.

Ήταν η δεύτερη φορά και κάλεσα ένα φίλο μου και τον ρώτησα τι να κάνω. It was the second time and I called a friend of mine and asked him what to do.

Να σας πω ότι αυτός ο φίλος μου είναι τόσο λάτρης των θεωριών συνωμοσίας That friend of mine loves conspiracy theories so much που μπορεί να του κάνεις το καλύτερο δώρο, το καλύτερο ταξίδι, την πιο ωραία γυναίκα that you may give him the best present, the best holiday, the best woman,

δεν τον νοιάζει, he doesn't care,

δωσ' του μια θεωρία συνωμοσίας και ζει κι αναπνέει γι' αυτό. give him a conspiracy theory and he lives and breathes for that.

Του λέω λοιπόν: «Ρε παιδί μου τι να κάνω;» Του λέω: «Να πάω;» So I tell him: "What should I do? Should I go?"

Με κοίταξε έτσι μ' ένα ύφος σαν να 'μαι λίγο τρελός, He looked at me like I was a little crazy,

λίγο, «τώρα τι πάει να κάνει αυτός», με ρώτησε γιατί θέλω να πάω a little, "now what is he going to do", he asked me why I want to go

του λέω, «Θέλω να πάω πρώτα για ν' ανοίξει το μυαλό μου, I said, "First, to open my mind

γιατί θα ακούσω πράγματα που δεν μπορώ να τα ακούσω εδώ, because I'll hear things I can not hear here,

δεύτερον γιατί πάνε όλοι οι μεγάλοι διευθυντες εφημερίδων secondly because all the great newspaper editors go απ' την Ευρώπη και την Αμερική from Europe and America

και τρίτον» του λέω, «γιατί μπορεί να ακουστεί κάτι για την Ελλάδα εκεί, and third, because maybe Greece will be mentioned, you never know,"

δεν ξέρεις ποτέ» - δεν ακούστηκε -

(Γέλια) (Laughter)

«και καλό είναι να υπάρχει κι ένας Έλληνας να υποστηρίξει την ελληνική άποψη». "and it is a good thing for a Greek to be there and support Greece's views."

Άντε πήγαινε μου είπε. "Go then," he told me.

Γύρισα πίσω, αυτός είχε μπει στο σάιτ εντωμεταξύ της λέσχης When I returned, he had browsed the Group's site in the meantime,

είχε δει τα θέματα προς συζήτηση είναι όλα εκεί, το ποιοι πήγαν, τα πάντα. he'd checked out the agenda, the attendees, everything.

Έρχεται η πρώτη μέρα, τι έγινε του λέω: The first day is coming, I tell him what happened:

«Σε παρακαλώ αυτά είναι σοβαρά πράγματα». "Please, these are serious things."

Ήρθε τη δεύτερη μέρα, την τρίτη μέρα, The second day passed and the third,

του λέω την τρίτη μέρα: «Κοίταξε να δεις θα πάρεις έναν όρκο Μπίλντερμπεργκ». I tell him on the third day: "Look, you will take a Bilderberg oath."

Μου λέει: «Τι είναι αυτός ο όρκος;» He asks me: "What's that oath?"

Του λέω: «Δεν έχω ιδέα τι είναι, αλλά ξέρω ότι αν τον παραβείς την έχεις βάψει». I tell him: "I'm not sure, but if you break it, you're screwed."

Για να μην παρεξηγηθούμε και μεταξύ μας, δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα. In order not to be misunderstood with each other, there is no such thing.

Αφού λοιπόν του το είπα αυτό, του λέω: After having said that I told him: "Look. There has been a vote"

«Κοίταξε να δεις, έγινε μια ψηφοφορία» "Look, there was a vote"

ούτε ψηφοφορίες γίνονται, σας το λέω για να μην επίσης παραξηγηθούμε, - there are no votes either, I assure you -

του λέω: «Έγινε μια ψηφοφορία και αποφασίσαμε με 149 ψήφους "A vote was taken and it was decided by 149 votes against 14

έναντι 14 ότι το 2013 θα ξαναχαρακτούν τα σύνορα της Τουρκίας». against 14 that in 2013 the borders of Turkey will be redrawn ".

«Το 'ξερα» μου λέει, «το 'ξερα, το 'ξερα». "I knew it," he flashed, "I really knew it."

(Γέλια) (Laughter)

Αντιλαμβάνεστε ότι από τότε προσεύχομαι κάθε μέρα μην διαλυθεί η Τουρκία, You do realise that ever since, I pray for Turkey not to break down,

γιατί την έχω βάψει. or else I'm screwed.

(Γέλια) (Laughter)

Αλλά για να μιλήσω και πάλι σοβαρά. But, let me be serious now.

Τι μαθαίνω εγώ όταν πηγαίνω τουλάχιστον και όλοι μας όταν πηγαίνουμε What I and everyone who attends such forums realise is this.

σε τέτοιου είδους διεθνή φόρα.

Πρώτα απ' όλα ένα πράγμα που σου κάνει εντύπωση First of all, what strikes you is how scared the leaders are,

είναι πόσο τρομαγμένοι είναι οι ηγέτες, οι τραπεζίτες, is how frightened the leaders are, the bankers,

όλοι οι υπόλοιποι που ασχολούνται μ' αυτά τα θέματα. all the others who deal with these matters.

Είναι τρομαγμένοι, γιατί έχει φτιαχτεί ένα πράγμα που λέγεται παγκοσμιοποίηση They are afraid of that thing called globalization

που είναι άγριο, που είναι απρόβλεπτο, which is wild, which is unpredictable,

που ούτε οι ίδιοι ξέρουν πώς να το χειριστούν, κανείς δεν ξέρει. who do not even know how to handle it, no one knows.

Το δεύτερο είναι που σου κάνει πολύ μεγάλη εντύπωση The second is that you are very impressed

είναι πόσο μεγάλες είναι οι προκλήσεις που έχει ειδικά η Δύση is how big the challenges are for the West and how small their leaders are.

και πόσο μικροί είναι αυτοί οι ηγέτες. and how small these leaders are.

Δεν ξέρω πού οφείλεται αυτό αλλά είναι γνώρισμα της εποχής μας. I don't know why that happens, but it is common in our time.

Το τελευταίο βέβαια που κατάλαβα, και για μένα αυτό είναι σημαντικό The last thing I realised, and to me it's very important

και πάει σ' αυτό που έλεγα ότι πρέπει πάντα να λες την αλήθεια, and refers to what I mentioned earlier about always being honest,

είναι όσο και να θέλουμε να πιστεύουμε ότι είμαστε το κέντρο του κόσμου is that, as much as we want to believe that we are the center of the world,

δεν είμαστε το κέντρο του κόσμου, δεν είμαστε ο ομφαλός της γης. we are certainly neither the center nor the navel of the world.

Έχουμε την ιστορία μας, έχουμε μια μοναδική γεωπολιτική θέση We have our history, we have a unique geopolitical position

είμαστε ένας λαός, ένας τόπος ευλογημένος, από όλα αυτά που έχουμε γύρω μας, we are a nation, a blessed place, from everything around us,

δεν είμαστε όμως το κέντρο του κόσμου, κι όχι μόνο αυτό. but we are not the center of the world, and not only this.

Πρέπει να καταλάβουμε ότι είμαστε μια μικρή ψηφίδα σ' έναν πολύ ταραγμένο κόσμο. We need to realise that we are a very small part in a troubled world.

Δεν είναι πια η Ευρώπη που ξέραμε, Europe is not the same anymore,

δεν είναι η γειτονιά μας, η Αλβανία, η Βουλγαρία. it's not our neighbourhood, Albania, Bulgaria anymore.

Έχουνε μπει χώρες στην Ευρώπη, απ' το ανατολικό μπλοκ There are countries in Europe from the Eastern Block

που έχουν περάσει δύσκολα, έχουνε πεινάσει. that have been through hardship, they have starved.

Βλέπουν το δικό μας βιωτικό επίπεδο και πραγματικά το ζηλεύουν. They see our standard of life and really envy it.

Έχει μπει μια Τουρκία σ' αυτόν τον νέο, τον άγριο καπιταλισμό. There is Turkey in that new, fierce capitalism.

Έχει μπει η Ρωσία, έχει μπει η Κίνα, θα μπει μια Αφρική, There is Russia, China, there will be Africa,

η οποία θα φτιάξει μια καινούργια μεσαία τάξη, κοντά στο ένα δισ. which is going to form a new middle class, τα επόμενα δέκα είκοσι χρόνια.

Αυτόν τον κόσμο έχουμε απέναντί μας, That is the world we are facing, the one we compete against,

μ' αυτόν τον κόσμο πρέπει να ανταγωνιστούμε και πρέπει να το πάρουμε απόφαση, δεν είναι μια εύκολη υπόθεση, we need to make a decision, it's not easy,

αλλά μ' αυτούς πρέπει να τα βγάλουμε πέρα. but it's these people we have to deal with.

Τώρα, υπάρχουνε κάποιοι μες το φόβο που λένε το κλασικό: There are people who state this when they are afraid:

- Τι κάνεις όταν φοβάσαι, όταν απειλείσαι; - Φτιάχνεις γύρω σου ξύλινα τείχη. "What do you do when you are threatened? You build wooden walls around you."

Να πάμε πίσω στην ιστορία μας να θυμηθούμε τι είναι τα ξύλινα τείχη; Let's look back in history and remember what wooden walls were.

Οι Βάρβαροι είναι έξω από την Αττική The Barbarians were outside Attica

και κάποιοι ανήμποροι, τους παίρνουν κάποιοι στο λαιμό τους and many helpless people were taken in by others

και πάνε και κρύβονται στον Παρθενώνα, πίσω απ' αυτά τα ξύλινα τείχη. and went to hide in the Parthenon behind its wooden walls.

Δεν επιβίωσαν. They didn't survive.

Κάποιοι άλλοι Έλληνες με τον Θεμιστοκλή μπαίνουν στη θάλασσα, The Greeks under Themistocles set out to sea, in itself a bad omen,

σ' ένα πολύ απρόβλεπτο περιβάλλον, δίνουν με την ελληνική δημιουργικότητα, in a very unpredictable environment, they give with the Greek creativity,

γενναιότητα, αποφασιστικότητα, τη μάχη εκεί και την κερδίζουν. with bravery, determination, and won the battle there.

Και σώζουν και την Ευρώπη και την Ελλάδα από τους Βαρβάρους. And they saved Europe and Greece from the Barbarians.

Αν βλέπω τον Θεμιστοκλή και τους υπόλοιπους πουθενά γύρω μου; Do I see Themistocles and the rest anywhere around me?

Τους βλέπω, καταρχήν να σας πω ότι έχοντας ζήσει στο εξωτερικό I do, let me tell you something: after having lived abroad,

βλέπω πόσο ο Έλληνας μπορεί να επιβιώσει, σε ταραγμένες θάλασσες I have seen how a Greek can survive in rough seas

όταν ο Έλληνας είναι εξωστρεφής, όταν παίρνει το ρίσκο του when he is extroverted, when he takes risks,

όταν όμως δουλεύει με κανόνες. when he works by the rules.

Έχω νιώσει πολύ μεγάλη υπερηφάνεια όταν πήγα στο Λος Άντζελες, στο Χόλιγουντ, I felt great pride when I went to Los Angeles, to Hollywood,

στο Σίλικον Βάλεϊ, στον Λευκό Οίκο, σε μίντια παντού to Silicon Valley, to the White House, to the media everywhere

και έβλεπα Έλληνες χαρισματικούς, παντού σε καίριες θέσεις. and found skilled Greeks in key positions everywhere.

Δεν χρειάζεται όμως να μείνω στον ελληνισμό της διασποράς. However, I don't want to mention only the Greeks of the Diaspora.

Πάρτε αυτή τη γενιά η οποία με γεμίζει και ελπίδα εμένα και στενοχώρια. Take this generation which fills me with hope as well as sadness.

Ο Μιχάλης ο Μπαχτής είναι μια... εκπροσωπεί αυτή τη γενιά. Michalis Bachtis is a... he represents this generation. Είναι οι άνθρωποι οι οποίοι φύγανε έξω γιατί δεν άντεχαν αυτό το κουκούλι These people who left their country because they couldn't take it anymore;

της μιζέριας, της αναξιοκρατίας, που έχουμε φτιάξει εδώ στην Ελλάδα. the misery, the lack of meritocracy, that we have formed here in Greece.

Και είναι πολλοί αυτοί οι άνθρωποι. Τους συναντούμε παντού. And there are many such people. We can see them everywhere.

Βλέπω το παιδί που έχει τελειώσει το πολυτεχνείο I see a graduate of the Technical University

να δουλεύει σαν μάνατζερ σ' ένα ξενοδοχείο στη Σκωτία, working as a manager in a hotel in Scotland,

κάποιον άλλο που είναι στο Μόναχο που έχει ανοίξει ένα μαγαζί, someone else in Munich who has his own store, κάποια παιδιά από τη Θεσσαλονίκη που έχουν ανοίξει κάτι άλλο στο Λονδίνο. some kids from Thessaloniki who run their own store in London.

Νέους επιστήμονες στην Αμερική. Young scientists in America.

Υπάρχουν αυτοί οι άνθρωποι κι αυτή η γενιά του Erasmus, There are those people and the Erasmus generation,

η γενιά αν θέλετε της ευκαιρίας που κυνηγάει σ' όλον τον κόσμο the generation who seeks opportunity all over the world

θα γυρίσει σ' αυτόν τον τόπο, είμαι σίγουρος ότι θα γυρίσει - is going to come back home, I know they will come back,

σ' αυτόν τον τόπο, πάντα γυρνάει they always do -

και πιστεύω θα είναι η μαγιά κάτι καινούργιου κάτι πολύ καλού and I believe that they're the foundation of something new and prosperous

το οποίο θα ξημερώσει και δεν θα αργήσει να ξημερώσει. which will dawn and it will not be long before dawn.

Βλέπω όμως πολλά σημάδια ελπίδας και μέσα στην Ελλάδα, I also see signs of hope in Greece too, και δεν πρέπει να μας πιάνει απελπισία. and we shouldn't despair.

Βλέπω τα παιδιά που κρατήσαν ανοιχτά τα πανεπιστήμια, κόντρα στη μιζέρια, I see the kids who kept the universities open, against misery,

δεν ήταν εύκολη ιστορία γι΄αυτούς. it was not an easy story for them.

Βλέπω ακόμα δημόσιους υπαλλήλους, αστυνομικούς I also see civil servants, police officers,

οι οποίοι κάνουν τη δουλειά τους με πολύ λίγα λεφτά, με επαγγελματισμό who do their jobs for little money

που δεν θυμίζει άλλες εποχές. which is not reminiscent of other eras.

Βλέπω πενηντάρηδες οι οποίοι έμειναν στον άσσο, I see broke 50-year-olds who try to build business networks in order to survive.

αλλά προσπαθούν και τώρα να φτιάξουν επιχειρηματικά δικτυα but they are still trying to build business networks

για να επιβιώσουν.

Βλέπω τον Μύρωνα τον Μιχαηλίδη, ο οποίος φτιάχνει μια Λυρική I see Myron Michailidis who has made an Opera House

που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από άλλες στον κόσμο. just as great as any other around the world.

Βλέπω την κυρία Σταυροπούλου που παίρνει μια διαλυμένη υπηρεσία, I see Mrs Stavropoulou who took over a destroyed refugee agency των προσφύγων, και μέσα σε λίγους μήνες την κάνει κάτι άλλο. and completely transformed it in a few months.

Δεν είναι τίποτα φοβερό, θέλει οργάνωση και σχέδιο It's no big deal, it just takes organization and a plan and we can do it.

και μπορούμε να το κάνουμε.

Γιατί δε γίνεται τώρα αυτό, κατά τη γνώμη μου;

Μας λείπουν δύο πράγματα.

Το πρώτο είναι ότι αυτή η Ελλάδα η οποία είναι δημιουργική, The first is Greece which is creative, pays its taxes, pays a lot of money

πληρώνει τους φόρους της πληρώνει πολλά λεφτά

για να στέλνει τα παιδιά σε φροντιστήρια και σε πανεπιστήμια,

δεν εκπροσωπείται πολιτικά, isn't represented politically,

και πρέπει αυτό το πράγμα κάποια στιγμή ν' αλλάξει. and that needs to change soon.

Με τον θυμό δεν μπορούμε ούτε να ταΐσουμε στόματα ούτε να αλλάξουμε τίποτα.

Με την αποχή, με το σνομπάρισμα της πολιτικής επίσης δε βγαίνει τίποτα. Nothing can be achieved with abstinence or by looking down on politics.

Η δικιά μου γνώμη είναι ότι πρέπει My opinion is that whoever believes in such values,

όλοι οι άνθρωποι που πιστεύουν σε τέτοιες αξίες, που πιστεύουν ότι υπάρχει αυτή η άλλη Ελλάδα, whoever believes that this other Greece exists,

να μπούνε στον δημόσιο διάλογο, στο καινούργιο καφενείο, should enter the public debate in the new agora of the social media,

που είναι τα κοινωνικά μέσα,

να μπούνε σε κόμματα παλιά, καινούργια, ή να φτιάξουν και δικά τους, to join old or new parties, or even make their own ones, αλλά δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία, για κανέναν να μείνει έξω

απ' αυτό το καμίνι του δημόσιου διαλόγου, καμία δικαιολογία.

Όποιος νομίζει, όπως νόμιζε η ελληνική ελίτ για πολλά χρόνια Whoever goes with the idea, like the Greek elite did for many years,

ότι μπορεί να μένει στο όμορφο σπίτι του στο τακτικό, το απόλυτα κανονισμένο that they can stay in their beautiful, tidy, and totally organized home,

και γύρω-γύρω να υπάρχει αυθαιρεσία και σκουπίδια, είναι γελασμένος, and everything around be arbitrary and littered, is far from reality,

αυτό δεν βγάζει πουθενά. that doesn't lead us anywhere.

Το δεύτερο που για μένα πρέπει να αλλάξει, είναι να είμαστε πιο πρακτικοί. The second thing that has to be changed, is we have to get more practical.

Νομίζω ότι ένα πράγμα απ' το οποίο πάσχουμε στην Ελλάδα είναι η υπερανάλυση. I think that something we suffer from in Greece is overanalysis.

Τα πάντα τα αναγάγουμε σε θέματα, ιδεολογίας, πολιτικής, αξιών We analyze everything into terms of ideology,

και δεν ξέρω τι άλλο.

Δεν είναι έτσι, θυμάμαι πάντα έναν Ελληνοαμερικάνο που είχα It's not like that, I always remember a very successful Greek-American friend

γνωρίσει πολύ πετυχημένο στην Καλιφόρνια, ο οποίος μου έλεγε ότι ένα πράγμα I had met in California, who said that,

που τον τρέλαινε όταν ήτανε μικρός στο χωριό του one thing that drove him crazy when he was a little boy in his village

ήταν ότι είχε σπάσει η βρύση στο χωριό.

Δεκαπέντε μέρες καθόντουσαν όλοι οι άντρες στο καφενείο και τσακωνόντουσαν. For 15 days all the men were arguing.

Ποιος φταίει, ο νομάρχης, ο βουλευτής, το κράτος, εσύ, εγώ. Whose fault it was, the prefect's, the MP's, the state's, yours, mine.

Δεν έβρισκαν άκρη, την ίδια στιγμή οι γυναίκες του χωριού They couldn't reach a decision.

φορτωνόντουσαν τις στάμνες και πηγαίνανε για πολλά χιλιόμετρα για να γεμίσουνε νερό από μια άλλη βρύση. to get water from another well.

Μερικές φορές πραγματικά, νιώθω ότι αυτή η κοινωνια Sometimes I really feel that this society which has suffered so much,

που τόσα έχει υποφέρει πληρώνει την αδυναμία

ενός πολιτικού συστήματος, ενός γενικότερου συστήματος,

να φτιάξει τη βρύση, να ασχοληθεί με πρακτικά θέματα

όπως είναι τα νοσοκομεία, όπως είναι η παιδεία,

όπως είναι η δικαιοσύνη, δεν θέλει πάρα πολύ φαντασία,

είναι πραγματικά θέματα διοίκησης, μάνατζμεντ, πρακτικά θέματα.

Θέλω να καταλήξω λέγοντάς σας ότι υπάρχουν πολλοί σ' αυτούς τους καιρούς I want to conclude by telling you that there are a lot of people nowadays

οι οποίοι όπως είπα θέλουν να φτιάξουν ξύλινα τείχη, who as I said, want to build wooden walls,

άλλοι νομίζουν ότι πίσω απ' αυτά τα τείχη θα προστατεύσουν τα κεκτημένα τους others who think that behind those walls

ή και τα συμφέροντά τους.

Δεν πρόκειται να καταφέρουν τίποτα, οι εξελίξεις είναι ραγδαίες, They are not going to achieve anything, change is upon us, nothing stays the same.

το παλιό θα σαρωθεί,

η Ελλάδα είναι σε ένα διεθνές περιβάλλον, το οποίο δεν μπορεί να ξανακλειστεί, Greece is in an international environment in which it cannot be rebarricated,

δεν πρόκειται ποτέ να γίνουμε η Ελλαδίτσα η οποία θα ζει μόνη της. we're never going to be the good old little secluded Greece.

Έχουμε όλοι ευθύνη γι' αυτά που έρχονται και γι' αυτά που θα γίνουν, We all share responsibility for what is coming and what is going to happen,

και οι επώνυμοι και οι ανώνυμοι και οι βολεμένοι, αυτοί που έχουν υποφέρει. the famous, the anonymous, the settled, those who have suffered.

Όλοι. Everyone.

Και νομίζω ότι αυτό που είναι πάρα πολύ σημαντικό And I think that what is really important

είναι να σταματήσουμε το κοίταγμα προς τα πίσω is to stop looking back

και να αρχίσουμε να συζητάμε σοβαρά και πρακτικά and start discussing seriously and practically

πώς θα αλλάξουμε όλα αυτά. on how we are going to change all that.

Και θα καταλήξω με μια φράση που μου είπε ένας φίλος που νομίζω τελικά And I'll conclude with a phrase that a friend of mine once told me,

ότι έχει το νόημά της.

Μου λέει κοίταξε να δεις το παράπηγμα το οποίο έχουμε φτιάξει δεν αντέχει άλλο, He said: "Look, the hut we have made doesn't take any more, γκρεμίζεται, δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα. it's falling apart, we cannot do much about it."

Αλλά μου λέει, αυτό που είναι πιο σημαντικό και το πιστεύω κι εγώ But he says, "What is more important and I believe that, too,

είναι ότι δεν αξίζουμε να ζήσουμε σε ένα επισκευασμένο παράπηγμα. is that we do not deserve to live in a repaired hut."

Ευχαριστώ πολύ. Thank you very much.

(Χειροκρότημα) (Applause)