Μαθηματικά - Νοερές πράξεις (Πρόσθεση - Αφαίρεση) Μέρος Α - Β' έως ΣΤ' Δημοτικού Επ. 10 (3)
και τις εκατοντάδες με κόκκινο χρώμα.
Έτσι, λοιπόν, αν θέλουμε στις αριθμοκάρτες
να δείξουμε τον αριθμό 6,
πάμε στις μονάδες και διαλέγουμε τον αριθμό 6.
Άρα αυτό είναι το 6 με αριθμοκάρτα.
Αν θέλουμε να δείξουμε τον αριθμό 16 με αριθμοκάρτες
τι θα κάνουμε;
Θα πάρουμε το 10 και θα πάρουμε και το 6,
και θα το βάλουμε πάνω στο 10:
και έτσι φτιάχνουμε τον αριθμό 16.
Eίναι πολύ σημαντικό να χρησιμοποιήσετε τις αριθμoκάρτες
για να καταλάβετε την αξία των αριθμών.
Εδώ το 16: η εικόνα του 16 είναι το 1 και το 6. Το 16,
όμως, δεν αποτελείται από τον αριθμό 1 και από τον αριθμό 6,
αλλά από τον αριθμό 10 και τον αριθμό 6.
Οπότε εδώ οι αριθμοκάρτες σας βοηθούν
να καταλάβετε τι κρύβεται πίσω από κάθε ψηφίο.
Πίσω από το 1, λοιπόν, κρύβεται ο αριθμός 10 -
και βάζω ςπάνω και το 6 και γίνεται το 16.
Για παραδείγμα, τον αριθμό 53:
παίρνω το 50 και το 3 και όχι το 5 και το 3 - το λέει και η λέξη, πενηντατρία: 50 + 3.
Με αυτό τον τρόπο μπορείτε να κάνετε και τριψήφιους αριθμούς:
έχω τον αριθμό 105.
Άρα, θα πάρω το 100 και μετά θα πάρω και το 5.
Έτσι φτιάχνω το 105.
Το 358, ένα άλλο παράδειγμα:
Θα πάρω το 300, μετά θα πάρω το 50, και μετά θα πάρω το 8.
Άρα, λοιπόν, το 358 σπάει σε 300, σε 50, και σε 8.
Είναι ένας πολύ απλός τρόπος για να καταλάβετε την αξία των αριθμών,
την αξία που υπάρχει πίσω από κάθε ψηφίο.
Έτσι, λοιπόν, όταν βλέπετε αριθμούς
είναι σημαντικό να σκέφτεστε με αριθμοκάρτες
και όχι με τους αριθμούς όπως τους βλέπουμε γραμμένους σε ένα χαρτί.
Για πάμε, λοιπόν, τώρα να βάλουμε κάποιες ασκήσεις στο μικρό Αχιλλέα
να δούμε αν τα κατάλαβε.
Για πες μου, λοιπόν, Αχιλλέα, πόσο κάνει 10 + 6;
θέλω να σκεφτείς με αριθμοκάρτες,
άρα βγάλε απ' το μυαλό σου την αριθμοκάρτα 10
και βάλε από πάνω την αριθμοκάρτα 6.
ΠοιΌν αριθμό έφτιαξες;
Το 16!
Πολύ εύκολο!
Για πάμε τώρα να μου πεις κάτι πιο δύσκολο:
μπορείς να μου πεις πόσο κάνει 16 βγάζω 6, κατευθείαν χωρίς να μετρήσεις με τα δάχτυλά σου;
Τι είναι πολύ απλό;
Από το 16 βγάζουμε απλά το 6,
σωστά!
και μενει το 10!
Κι άλλη μία ερώτηση:
μπορείς να μου πεις πόσο κάνει 16 βγάζω 10;
Ξαναφτιάξε, λοιπόν, το 16...
Και, τώρα, πρέπει να βγάλουμε το 10:
βγάζουμε λοιπόν το 10,
και μας μένει το 6.
Βλέπετε, λοιπόν, ότι είναι πάρα πολύ απλό
να βάζετε και να βγάζετε μονάδες
αν σκέφτεστε τους αριθμούς με τις αριθμoκάρτες.
Για να δούμε, Αχιλλέα, πώς θα τα πας σε ακόμα πιο δύσκολες ασκήσεις με τριψήφιους αριθμούς...
Μπορείς να μου πεις πόσο κάνει 300 + 50, 300 βάζω 50;
Παίρνουμε το 300, βάζουμε επάνω το 50
και φτιάχνουμε τον αριθμό 350!
Πολύ σωστά!
Και πόσο κάνει 300, 50 + 8;
Τι είναι εύκολο;
Βάζω απλά 8;
Μαλλον έχεις δίκιο!
Βάζουμε το 8 επάνω και φτιάχνουμε τον αριθμό 358.
Bλέπετε, λοιπόν, εδώ: δουλεύουμε τριψήφιους αριθμούς
χωρίς να χρειάζεται να κάνουμε τις προσθέσεις με μολύβι και χαρτί.
Και μία τελευταία, πιο δύσκολη, ερώτηση:
πόσο κάνει 358 - 50;
Δεν φαντάζομαι να μετρήσεις 50 θέσεις προς τα πίσω...
Απλά χρειάζεται να βγάλεις την κάρτα 50 - βγάζουμε το 50 λοιπόν,
και μένει, πολύ απλά, η απάντηση, η οποία είναι 308.
Μετά τις δραστηριότητες με τις αριθμοκάρτες
θα περάσουμε στις προσθέσεις και αφαιρέσεις με τον έξυπνο πίνακα:
θα μάθουμε να προσθέτουμε και να φέρουμε μονάδες, δεκάδες, και εκατοντάδες
χρησιμοποιώντας τον έξυπνο πίνακα.
Ο έξυπνος πίνακας δεν είναι τίποτα παραπάνω από τις αριθμοκάρτες,
οι οποίες όμως είναι κολλημένες -
δεν τις έχουμε κόψει, είναι ενωμένες.
Έχουμε αναφερθεί ήδη στην πολυκατοικία των μονάδων, στην άσπρη στήλη.
Ο έξυπνος πίνακας απλά έχει δίπλα μία καινούρια πολυκατοικία,
την πολυκατοικία των δεκάδων
(όπου κάθε όροφος είναι μεγαλύτερος κατά 10)
και στη συνέχεια, στα αριστερά, έχουμε την κόκκινη πολυκατοικία,
την πολυκατοικία των εκατοντάδων
(όπου εδώ κάθε όροφος μεγαλώνει, αυξάνεται κατά 100).
Για να δούμε πώς θα τα πάει η Υακίνθη σε αυτή τη δραστηριότητα!
Θέλω, Υακίνθη, να μου δείξεις στον έξυπνο πίνακα τον αριθμό 27.
Μπορείς να χρησιμοποιείς τα δάχτυλά σου:
τι σημαίνει 27;
Για σκέψου με αριθμοκάρτες:
20 + 7!
Βάλε, λοιπόν, το ένα χέρι σου και δείξε μου τον αριθμό 20,
και με το άλλο χέρι δείξε μου τον αριθμό 7.
Αυτό, λοιπόν, είναι το 27.
Για να δούμε πώς μπορούμε να κάνουμε τώρα πράξεις
μέσα από τον έξυπνο πίνακα:
θέλω να μου πεις, λοιπόν, Υακίνθη
πόσο κάνει 27 βγάζω 3;
Αφού σου λέω "βγάζω 3", θα πρέπει να κατέβεις:
το 3 είναι μονάδα στην πολυκατοικία των μονάδων,
κατεβαίνουμε λοιπόν τρεις ορόφους.
7 βγάζω 3, πάμε στο 4.
Ποιά είναι, λοιπόν, η απάντηση; Για να δούμε, πού έχεις τα χέρια σου;
Στο 20 και στο 4 - άρα η απάντηση είναι 24!
Επόμενο παράδειγμα:
μπορείς να μου πεις αυτόματα, χωρίς να μετρήσεις, πόσο κάνει 24 + 10;
Το 24 το έχουμε ήδη:
έχεις το 20 και το 4.
Θέλω, λοιπόν, να ανέβεις μία δεκάδα -άρα θα κάνεις την κίνηση στην πολυκατοικία των δεκάδων:
ανεβαίνουμε λοιπόν μία δεκάδα.
20 + 10... 30! Οι μονάδες δεν άλλαξαν,
άρα η απάντηση είναι 34 -
και γράφουμε το αποτέλεσμα.
Επειδή είσαι πολύ καλή, θα σου βάλω πιο δύσκολες ασκήσεις.
Θέλω να μου δείξεις τώρα τον αριθμό 253:
όταν έχουμε τριψήφιους αριθμούς καλό είναι να χρησιμοποιήσεις πιόνια -
δες το σαν να είναι ένα επιτραπέζιο παιχνίδι!
Βάλε, λοιπόν, τα πιόνια στις κατάλληλες θέσεις
για να μου δείξεις τον αριθμό 253.
Πάμε λοιπόν: 200, άρα βάζουμε το πρώτο πιόνι στο 200,
το δεύτερο πιόνι στο 50
και το τρίτο πιόνι στο 3, άρα έχουμε φτιάξει τον αριθμό 253.
Πάμε να κάνουμε πραξούλες:
πόσο κάνει 253 βγάζω 10;
Το 10 είναι δεκάδα άρα θα πας να παίξεις στην πολυκατοικία των δεκάδων.
"Βγάζω" σημαίνει κάτω ,άρα κατέβα μία δεκάδα.
Ποια είναι η απάντηση;
243.
Και γράφουμε την απάντηση.
Πόσο κάνει 243 + 100 ;
Είμαστε στο 243 και θέλουμε να ανέβουμε,
αφού είναι πρόσθεση, μία εκατοντάδα.
Άρα, ανεβαίνω μία εκατοντάδα και φτάνω στο 300 -
άρα η απάντηση μου είναι 343.
Και γράφω το 343.
Βλέπετε, λοιπόν, ότι με τον έξυπνο πίνακα
μπορούμε να ανεβοκατεβαίνουμε μονάδες/ δεκάδες/ εκατοντάδες,
πάρα πάρα πολύ εύκολα, με το μυαλό,
χωρίς να να χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε μολύβι και χαρτί.
Αυτό που είναι σημαντικό εδώ,
παίζοντας με τον έξυπνο πίνακα,
είναι να μπορείτε να φαντάζεστε τον έξυπνο πίνακα στο μυαλό σας
και να συνδυάζετε την πρόσθεση με μία κίνηση προς τα πάνω,
ανεξάρτητα αν έχω μονάδες/ δεκάδες/ εκατοντάδες,
και την αφαίρεση με μία κίνηση προς τα κάτω.
Τώρα, ανάλογα με την ηλικία που είστε,
μπορείτε να προσαρμόσετε τον πίνακα με βάση την τάξη σας:
έτσι, λοιπόν, αν είστε στη δευτέρα δημοτικού
μάλλον δεν θα χρειαστεί για τις εκατοντάδες,
οπότε μπορείτε να κόψετε τον πίνακα και να κρατήσετε μόνο μονάδες και δεκάδες.
Αν είστε πρώτη δημοτικού, νομίζω δεν θα σας χρειαστούν
ούτε οι μεγάλες δεκάδες,
οπότε μπορείτε να τις κρύψετε,
να κόψετε τον πίνακα και να κρατήσετε μόνο το 10 και το 20,
που, συνήθως, τα πιο πολλά παιδιά μέχρι στην πρώτη τάξη του δημοτικού κάνουν πράξεις... Μέχρι το 20.
Άρα μπορείτε να κόβετε τον πίνακα και να προσθέτετε τα κομμάτια,
κάθε φορά, ανάλογα με την τάξης σας.
Πάμε, λοιπόν, να δούμε τον μικρό Αχιλλέα,
ο οποίος είναι στην πρώτη δημοτικού,
να μας πει πως θα κάνει την πράξη 6 + 3 με τον έξυπνο πίνακα,
ο όποιος είναι λίγο κουτσουρεμένος.
Πάμε λοιπόν στο 6, και θέλουμε να ανέβουμε τρεις ορόφους:
7, 8, 9. Άρα 6 + 3 μας κάνει 9.
Για να δούμε τώρα πως θα κάνουμε το 9 + 4.
Θα πρέπει να αλλάξουμε δεκάδα -
από το 9, λοιπόν, θέλω να ανέβω τέσσερις θέσεις:
ανεβαίνω μια θέση, αλλά βλέπω ότι δεν έχω άλλους ορόφους για να ανέβω.
Στον έξυπνο πίνακα, όπως θα δείτε, υπάρχει ένα βελάκι εδώ Τι θα κάνω;
Στον έξυπνο πίνακα, όπως θα δείτε, υπάρχει ένα βελάκι εδώ
και το βελάκι μας λέει ότι δεν πάει πιο πάνω
γιατί έχουμε μέχρι εννιά μονάδες όταν φτάνουμε στο 10.
Πρέπει να το ανταλλάξουμε με κάτι άλλο.
Άρα, σου λέει, πήγαινε αριστερά και βρες το 10 που υπάρχει αριστερά.
Πάω, λοιπόν, εδώ και ανταλλάσσω το 10 εδώ πάνω
με το 10 αυτό εδώ.
Άρα, έχω την δεκάδα στη στήλη των δεκάδων
και δεν έχω πια καμία μονάδα - είμαι πάλι στο 0.
Πόσες θέσεις είχα ανέβει;
Eίχα ανέβει μία θέση, μου μένουν άλλες τρεις: 1, 2, 3.
Τώρα έχω χώρο για να ανέβω, άρα φτάνω στο 3.
Επομένως, ποια είναι η απάντηση μου;
10 + 3... 13.
Έτσι, λοιπόν, μπορούμε με τον έξυπνο πίνακα να μάθουμε
αυτό που λέμε "την αρχή της ανταλλαγής":
το δεκαδικό μας σύστημα έχει δεκα ψήφια,
δεν μπορεί να συμβολίσει με ένα ψηφίο αριθμούς που είναι πάνω από 10.
Άρα μόλις φτάσεις στο 10
θα πρέπει να το ανταλλάξεις
με ένα αντικείμενο μεγαλύτερης αξίας,
πρέπει να πας σε δεκάδα.
Για την Β' τάξη, όπως σας είπα, χρησιμοποιείτε
ολόκληρες τις μονάδες και τις δεκάδες,
και για την τρίτη τάξη και πάνω μπορείτε
να χρησιμοποιήσετε και τις εκατοντάδες.
Σας έχουμε ετοιμάσει ένα βιντεάκι
το οποίο δείχνει προσθέσεις/ αφαιρέσεις μονάδων, δεκάδων, εκατοντάδων με τον έξυπνο πίνακα.
Στο βίντεο αυτό θα μάθουμε
να προσθέτουμε και να φέρουμε ακόμα και εκατοντάδες.
Οπότε έχουμε τον έξυπνο πίνακα, αριθμοκάρτες και τρία πιόνια -
μιας και έχουμε τριψήφιους αριθμούς.
Το πρώτο παράδειγμα, 354 + 20:
φτιάχνουμε το 354, με αριθμοκάρτες αν δυσκολευόμαστε
διαφορετικά κατευθείαν τον έξυπνο πίνακα.
Και θελουμε να ανέβουμε 200 μονάδες ή 2 εκατοντάδες.
Όποτε η κίνηση γίνεται στη στήλη των εκατοντάδων.
Αρα 354 + 200, μας κάνει 554.
Γιατί σε αυτές τις θέσεις έχουμε τα πιόνια μας
και γράφουμε την απάντηση.
Επόμενο παράδειγμα: 554 - 300.
Βάζουμε, λοιπόν, τα πιόνια για να δείξουμε τον αριθμό 554,
και θέλουμε να κατέβουμε 3 εκατοντάδες:
οπότε από τα 500 κατεβαίνω τρεις θέσεις
και φτάνω στο 200.
Η απάντησή μου, λοιπόν, όπως δείχνουν τα πιόνια, είναι 254.
Έτσι, λοιπόν, με τον ίδιο τρόπο
μπορείτε να προσθέτετε και να αφαιρείτε εκατοντάδες
μέσα από τον έξυπνο πίνακα.
Ολοκληρώσαμε το πρώτο μέρος των προσθέσεων και αφαιρέσεων με το μυαλό.
Εύχομαι να σας έδωσα πολλές καινούργιες ιδέες
για να αρχίζετε να βλέπετε τους αριθμούς, όχι σαν ψηφία
αλλά σαν ποσότητες - μέσα από αριθμοκάρτες, μέσα από τα δάχτυλα σας, μέσα από την τράπουλα.
Και θα συνεχίσουμε στη συνέχεια, στο επόμενο μέρος,
με πολυψήφιους αριθμούς.
Ευχαριστώ πολύ για την παρακολούθηση!