×

We gebruiken cookies om LingQ beter te maken. Als u de website bezoekt, gaat u akkoord met onze cookiebeleid.


image

Ivanhoe - van Walter Scott, ACHTSTE HOOFDSTUK - 1

ACHTSTE HOOFDSTUK - 1

Het luid trompetgeschal heeft strijders uitgedaagd,

Beantwoord weêr door hen, dien d' eedle kamp behaagt.

De daverende klank vervult de lucht en dreven;

En 't ros gespoord, 't vizier gesloten, rukken ze aan

Van d' open slagboom naar het midden van de baan,

Met uitgestrekte lans, of helmwaarts opgeheven.

Palamon en Arcite.

Midden in zijn rit hield Prins Jan op eens stil en, den Prior van

Jorvaulx roepende, verklaarde hij, de voornaamste zaak van den dag

verzuimd te hebben.

"Zoo waar ik leef, Prior!" zeide hij, "wij hebben vergeten de Koningin

der Liefde en Schoonheid te benoemen, door wier blanke hand de prijs

der overwinning moet uitgedeeld worden. Wat mij betreft, ik ben niet

bekrompen in mijne wijze van denken, en maak geene zwarigheid mijn

stem aan de zwart-oogige Rebekka te geven."

"Heilige Maagd!" antwoordde de Prior, de oogen met afschrik afkeerende,

"eene Jodin!--Wij verdienden uit het strijdperk gesteenigd te worden,

en ik ben nog niet oud genoeg, om een martelaar te worden. Buitendien

zweer ik bij mijn beschermheilige, dat zij in schoonheid voor de

beminnelijke Saksische Jonkvrouw Rowena verre moet onderdoen."

"Sakser of Jood, hond of zwijn," hervatte de Prins, "wat verschil

is daar tusschen? Ik herhaal het, ik benoem Rebekka, al ware het ook

alleen, om die Saksische lummels te ergeren!"

Er verhief zich een gemor, zelfs onder diegenen, die hem onmiddellijk

omringden.

"Dit heet de scherts te ver drijven, Heer!" zeide De Bracy. "Geen

ridder zal hier een lans breken, als men de vergadering zulk een

schimp aandoet."

"Het zou eene moedwillige beleediging zijn," zeide Waldemar Fitzurse,

een der oudsten uit het gevolg van Prins Jan, "en zoo uwe Hoogheid

daarbij volhardt, kan het niet anders dan schadelijk voor uwe

ontwerpen zijn."

"Mijnheer, ik hield u voor mijn volgeling en niet voor mijn raadsman,"

zei Jan, trotsch zijn paard doende stil staan.

"Zij, die uw Hoogheid op de paden volgen, welke zij bewandelt," zeide

Waldemar op zachten toon, "verkrijgen het recht van raadslieden;

want uw belang en uw veiligheid zijn er niet meer mede gemoeid,

dan de hunne!"

Uit den toon, waarop dit gezegd werd, zag Jan de noodzakelijkheid

in van te moeten toegeven. "Ik schertste slechts," hernam hij, "en

gij valt op mij aan, als even zoovele adders. Noemt wie gij wilt, in

's duivels naam, en volgt uw eigen zin."

"Neen, neen," zei de Bracy, "laat den troon der Koningin onbezet,

totdat de overwinnaar zal benoemd worden, en laat hem dan de dame

kiezen, welke dien zal beklimmen. Dit zal aan zijn zegepraal eene

dubbele waarde geven, en de schoone vrouwen leeren, de liefde der

dappere ridders op prijs te stellen, die haar tot zulk eene eereplaats

verheffen kunnen."

"Als Brian de Bois-Guilbert den prijs wint," zei de Prior, "dan wil ik

mijn rozekrans verwedden, dat ik de Koningin van Liefde en Schoonheid

noemen kan."

"De Bois-Guilbert," antwoordde De Bracy, "is een dapper ridder; maar

er zijn anderen in dit strijdperk, Heer Prior, die niet vreezen,

de kans tegen hem te wagen."

"Stil, Heeren," zeide Waldemar, "en laat den Prins zijne plaats

innemen. De ridders en toeschouwers zijn even ongeduldig; het is hoog

tijd, dat het spel een aanvang neme."

Ofschoon Prins Jan nog geen koning was, zoo had hij toch van Waldemar

Fitzurse al den last van een eersten minister, die zijn vorst altijd

op zijne eigene wijze dienen moet. De Prins gaf ook nu toe, schoon

hij van karakter eigenzinnig was in kleinigheden; en, nadat hij zijn

troon had ingenomen en zijn gevolg zich om hem geschaard had, gaf

hij een teeken aan de herauten om de toernooiwetten te verkondigen,

die in 't kort van den volgenden inhoud waren:

_Vooreerst_: de vijf uitdagers namen het tegen allen op, die zich

aanboden.

_Ten tweede_: ieder ridder, die begeerde te strijden, kon, als hij

wilde, eene bijzondere tegenpartij onder de uitdagers uitkiezen,

door zijn schild met de lans aan te raken. Indien hij zulks met de

omgekeerde lans deed, dan moest het gevecht plaats hebben met de

wapenen van _courtoisie_, dat is, met lansen, aan welker einde een

rond stuk hout bevestigd was, zoodat er geen gevaar bij was, behalve

door den schok der paarden en ruiters. Maar zoo het schild aangeraakt

werd met de scherpe punt der lans, dan moest het gevecht _à outrance_

plaats hebben, dat is, de ridders moesten met scherpe wapenen strijden,

evenals in een wezenlijk gevecht.

_Ten derde_: wanneer de tegenwoordig zijnde ridders hunne gelofte

volbracht hadden, om ieder vijf lansen te breken, zou de Prins

den overwinnaar op den eersten toernooidag benoemen, die tot prijs

een strijdpaard van uitgezochte schoonheid en weergalooze sterkte

zou hebben; en tot bijgift bij deze belooning van zijn dapperheid,

zou hij nog de bijzondere eer genieten, de Koningin der Liefde en

Schoonheid te benoemen, die den volgenden dag den prijs zou uitdeelen.

_Ten vierde_: werd er bekend gemaakt, dat er op den tweeden dag

een algemeen toernooi zou plaats hebben, waaraan alle tegenwoordig

zijnde ridders, welke begeerig mochten zijn een prijs te winnen, deel

konden nemen. Zij zouden in twee gelijke partijen verdeeld worden en

manhaftig strijden, totdat Prins Jan een teeken zou geven, om het

gevecht te eindigen. De verkozen Koningin der Liefde en Schoonheid

zou dan den ridder, welken de Prins zou aanwijzen, als zich op dezen

tweeden dag het dapperste te hebben gedragen, beloonen met een kroon

van dunne goudplaten, in den vorm van een lauwerkrans. Op dezen

tweeden dag eindigden de ridderspelen; maar den daarop volgenden,

zouden er schijfschieten, stierengevechten en andere volksvermaken

voor de onmiddellijke deelneming van het gemeen plaats hebben. Op

deze wijze poogde Prins Jan den grond te leggen tot een volksgunst,

welke hij altijd weder verspeelde door eenigen onbezonnen aanval op

de gevoelens en vooroordeelen van de menigte.

Het strijdperk vertoonde nu een allerprachtigst schouwspel. De zich

langzaam verheffende galerijen waren opgevuld met al wat edel,

groot, rijk en schoon was in het noorden en midden van Engeland;

en het contrast van de verschillende kleedingen der aanzienlijke

toeschouwers maakte het tooneel even bont als rijk: terwijl de

binnenste en lagere ruimte, met de gegoede burgers en landlieden van

het gelukkige Engeland gevuld, in hunne eenvoudige kleederdracht,

een donkeren rand rondom dat prachtige borduursel vormden, terwijl

zij de pracht daarvan te gelijk afwisselden en verhoogden.

De herauten eindigden hun afkondiging met hun gewoon geroep van:

"_Largesse_, _largesse_, dappere ridders!" en goud- en zilverstukken

werden hun van de galerijen toegeworpen, daar het een voornaam punt

der ridderschap was, milddadigheid te toonen jegens hen, welke

men toen tegelijk voor de verkondigers en geschiedschrijvers der

eer hield. De mildheid der toeschouwers werd erkend door het gewoon

geschreeuw van: "Liefde der dames!--Dood van de strijders!--Eer voor

de edelmoedigen!--Roem voor de dapperen!" waarbij de groote menigte

haar gejuich, en een talrijke hoop trompetters het geschal van hun

instrumenten voegden. Toen dit gedruisch gedaan was, verwijderden de

herauten zich in bonten en schitterenden optocht uit het strijdperk,

waarin geen mensch bleef dan de beide maarschalken, die, van

top tot teen gewapend, en onbeweeglijk als standbeelden, aan de

tegenovergestelde einden van het strijdperk te paard zaten. Intusschen

was de geheele afgesloten ruimte aan het noordereinde van het

strijdperk, hoe groot die ook was, met ridders opgevuld, die hun

geluk tegen de uitdagers wenschten te beproeven, en van de galerijen

gezien, hadden zij het voorkomen van een zee van golvende vederbossen,

vermengd met glinsterende helmen en lange lansen, aan welker punt

veelal vlagjes omtrent een span breed waren vastgebonden, welke,

in den wind fladderende, zich met de rustelooze beweging der pluimen

vereenigden, om levendigheid aan het tooneel bij te zetten.

Eindelijk gingen de slagboomen open, en vijf ridders door het lot

gekozen, reden langzaam in het strijdperk, één kampvechter aan het

hoofd en de vier anderen paarsgewijze volgende. Allen waren prachtig

gewapend, en mijn Saksische oorkonde (het Wardour handschrift),

beschrijft lang en breed hunne deviezen, hunne kleuren en het

borduursel van hunne paardendekens. Het is onnoodig hieromtrent in

bijzonderheden te treden; want om de regels van een nog levenden

dichter te gebruiken, die maar al te weinig geschreven heeft:

De Ridders worden stof, hun zwaard den roest ten roof;

Doch zalig is hun' ziel, naar de uitspraak van 't geloof. [13]

Hun wapenschilden zijn sedert lang vermolmd van de muren hunner

kasteelen gevallen; de kasteelen zelve zijn niets meer, dan groene

heuvels en verspreide puinhoopen;--de plaats, waar zij eens stonden,

is zelfs niet meer bekend;--menig geslacht is reeds uitgestorven

en vergeten in het land zelf, dat zij bewoonden, evenals het gezag

der leenheeren en edelen. Waartoe zou het dus dienen, hun namen te

vermelden; of de vergankelijke teekens op hun wapenschilden!

Maar nu,--zonder aan de vergetelheid te denken, die hun namen en

daden te wachten stond,--reden de kampvechters in het strijdperk,

hunne vurige paarden terughoudende, en dwingende om langzaam voort

te stappen, ten einde tegelijk hunne vlugheid en de behendigheid

hunner ruiters te kunnen toonen. Toen zij in optocht het strijdperk

binnen reden, deed zich eene Oostersche muziek van achter de tenten

der uitdagers hooren, waar de uitvoerders verborgen waren. Deze was

wezenlijk van Oosterschen oorsprong, daar zij uit het Heilige Land

was medegebracht; en het vereenigde geluid der cymbalen en der klokjes

scheen de aankomende ridders tegelijk te verwelkomen en uit te dagen.

Onder de oogen van eene ontelbare menigte toeschouwers reden de vijf

ridders naar de hoogte, op welke de tenten der uitdagers stonden, en

zich daar verspreidende, raakte ieder zachtjes, met omgekeerde lans,

het schild van de tegenpartij aan, tegen welke hij zijn geluk wilde

beproeven. De toeschouwers der mindere klasse, zelfs velen van de

hoogere, en naar men zegt ook verscheidene der dames waren ontevreden,

dat de strijders de wapenen van _courtoisie_ kozen. Want dezelfde

soort van menschen, welke heden ten dage de ijselijkste treurspelen het

meest toejuichen, stelden in dien tijd te meer belang in een toernooi,

naarmate de kampvechters gevaar liepen.

De ridders, hun vreedzaam voornemen hebbende te kennen gegeven, trokken

zich naar het uiterste einde van het strijdperk terug, waar zij op

eene rij bleven staan, terwijl de uitdagers, uit hun onderscheidene

tenten te voorschijn snellende, hun paarden bestegen, en aangevoerd

door Brian de Bois-Guilbert van de hoogte afdaalden, en ieder zich

tegenover den ridder plaatste, die zijn schild had aangeraakt.

Onder hoorn- en trompetgeschal renden zij in vollen galop op elkander

aan, en zoo groot was de meerdere behendigheid of het meerdere geluk

der uitdagers, dat de tegenstanders van Bois-Guilbert, Malvoisin en

Front-de-Boeuf op den grond rolden. De tegenpartij van Grantmesnil,

in plaats van de punt zijner lans recht tegen den helm of het schild

van zijn vijand aan te houden, week zoo ver van de rechte lijn af,

dat hij zijn lans dwars over het lijf van den aankomenden ridder

brak--een omstandigheid, die voor schandelijker gehouden werd, dan

geheel van het paard geworpen te worden; dewijl het ééne door een

toeval kon geschieden, en het andere lompheid en onbehendigheid in

het gebruik van wapens en paard aanduidde. De vijfde ridder alleen

hield de eer zijner partij staande, en vocht met gelijken uitslag

tegen den Johanniter Ridder, daar beide hunne lansen braken zonder

eenig voordeel te behalen.

Het geschreeuw der menigte kondigde, tegelijk met de toejuichingen

der herauten en het trompetgeschal, de zegepraal der overwinnaars

en de nederlaag der overwonnenen aan. De eersten begaven zich naar

hun tenten terug, en de laatsten, zoo goed zij konden, opstaande,

verlieten beschaamd en verlegen het strijdperk, om met de overwinnaars

omtrent het losgeld van hunne wapens en paarden overeen te komen,

die volgens de toernooiwetten verbeurd waren. De vijfde ridder

bleef alleen lang genoeg in het strijdperk om de toejuichingen der

aanwezigen te ontvangen, waaronder hij zich verwijderde, zonder

twijfel tot verhooging van de smart zijner metgezellen.

Een tweede en derde schaar ridders verschenen in het strijdperk,

en, ofschoon zij met verschillenden uitslag vochten, bleef echter

over het geheel het voordeel onvoorwaardelijk op de zijde der

uitdagers, waarvan niet één uit den zadel gelicht werd of misgestooten

had,--ongelukken, die aan een of twee hunner tegenpartij bij iederen

strijd overkwamen. Ook scheen de moed hunner bestrijders door hun

gedurig geluk merkelijk verflauwd te zijn. Bij den vierden kamp daagden

er slechts drie ridders op, welke, de schilden van Bois-Guilbert

en Front-de-Boeuf vermijdende, zich vergenoegden met die der andere

drie ridders aan te raken, die niet zooveel kracht en behendigheid

hadden doen blijken. Deze voorzichtige keus veranderde echter het

geluk van den strijd niet; de uitdagers overwonnen opnieuw;--één van

hunne tegenpartij werd uit den zadel gelicht, en de beide overigen

misten den aanval; dat is, zij troffen den helm en het schild van hun

tegenpartij niet zoo geweldig met de recht uitgestrekte lans, dat het

wapen breken moest, als de aangevallene niet voor den schok bezweek.

Na dezen vierden kampstrijd had er eene lange pauze plaats, en het

scheen, dat niemand meer verlangde het gevecht te vernieuwen. De

toeschouwers morden onder elkander: want onder de uitdagers waren

Malvoisin en Front-de-Boeuf niet bij het volk bemind, en de anderen

evenmin, omdat zij allen, behalve Grantmesnil, vreemdelingen en

buitenlanders waren.

Maar niemand gevoelde grooter misnoegen, dan Cedric de Sakser, die in

ieder voordeel, dat door de Normandische uitdagers behaald werd, een

nieuwe zegepraal op de eer van Engeland zag. Zijne eigene opvoeding

had hem niet in de ridderspelen bedreven gemaakt, ofschoon hij zich

met de wapens van zijne Saksische voorouders bij menige gelegenheid

als een dapperen en moedigen strijder betoond had. Hij zag verlangend

naar Athelstane, die alle kunsten van dien tijd geleerd had, alsof hij

wenschte, dat hij een persoonlijke poging zou doen, om den Tempelier

en zijn metgezellen de overwinning weder te ontweldigen, die zij op

het punt waren te behalen. Maar, schoon Athelstane moedig en sterk

was, had hij echter een te traag en te weinig eerzuchtig karakter,

om de proef te doen, welke Cedric van hem verwachtte.

"Het geluk is tegen Engeland, Milord," zeide Cedric met nadruk;

"wilt gij ook niet een lans breken?"


ACHTSTE HOOFDSTUK - 1 ACHTES KAPITEL - 1 ΌΓΔΟΟ ΚΕΦΆΛΑΙΟ - 1 EIGHTH CHAPTER - 1

Het luid trompetgeschal heeft strijders uitgedaagd, The loud trumpeting challenged warriors,

Beantwoord weêr door hen, dien d' eedle kamp behaagt. Answered weêr by them, whom d' eedle camp pleases.

De daverende klank vervult de lucht en dreven; The thunderous sound fills the air and drifts;

En 't ros gespoord, 't vizier gesloten, rukken ze aan And 't steed spurred, 't visor closed, they pull on

Van d' open slagboom naar het midden van de baan, From d' open barrier to the middle of the track,

Met uitgestrekte lans, of helmwaarts opgeheven. With lance outstretched, or helmet raised.

Palamon en Arcite. Palamon and Arcite.

Midden in zijn rit hield Prins Jan op eens stil en, den Prior van In the middle of his ride, Prince John stopped once and, the Prior of

Jorvaulx roepende, verklaarde hij, de voornaamste zaak van den dag Calling Jorvaulx, he declared, the main business of the day

verzuimd te hebben. neglected.

"Zoo waar ik leef, Prior!" "So where I live, Prior!" zeide hij, "wij hebben vergeten de Koningin he said, "we have forgotten the Queen

der Liefde en Schoonheid te benoemen, door wier blanke hand de prijs of Love and Beauty, by whose white hand the prize

der overwinning moet uitgedeeld worden. of victory must be handed out. Wat mij betreft, ik ben niet As for me, I'm not

bekrompen in mijne wijze van denken, en maak geene zwarigheid mijn narrow-minded in my way of thinking, and make no qualms my

stem aan de zwart-oogige Rebekka te geven." voice to the black-eyed Rebekah."

"Heilige Maagd!" "Holy Virgin!" antwoordde de Prior, de oogen met afschrik afkeerende, replied the Prior, averting his eyes with terror,

"eene Jodin!--Wij verdienden uit het strijdperk gesteenigd te worden, "A Jewess!--We deserved to be stonewalled from the battlefield,

en ik ben nog niet oud genoeg, om een martelaar te worden. And I am not yet old enough, to become a martyr. Buitendien Outside

zweer ik bij mijn beschermheilige, dat zij in schoonheid voor de do I swear by my patron saint, that she is in beauty for the

beminnelijke Saksische Jonkvrouw Rowena verre moet onderdoen." amiable Saxon Jonkvrouw Rowena must be far inferior."

"Sakser of Jood, hond of zwijn," hervatte de Prins, "wat verschil "Saxon or Jew, dog or boar," resumed the Prince, "what difference

is daar tusschen? is in between? Ik herhaal het, ik benoem Rebekka, al ware het ook I repeat, I name Rebekah, even if it were also

alleen, om die Saksische lummels te ergeren!" only, to annoy those Saxon loafers!"

Er verhief zich een gemor, zelfs onder diegenen, die hem onmiddellijk A murmur rose up, even among those, who immediately called him

omringden. surrounded.

"Dit heet de scherts te ver drijven, Heer!" "This is called driving the jest too far, Lord!" zeide De Bracy. said De Bracy. "Geen "No

ridder zal hier een lans breken, als men de vergadering zulk een knight will break a lance here, if one finds the assembly such a

schimp aandoet." schimp."

"Het zou eene moedwillige beleediging zijn," zeide Waldemar Fitzurse, "It would be a wanton insult," Waldemar Fitzurse said,

een der oudsten uit het gevolg van Prins Jan, "en zoo uwe Hoogheid one of the elders from Prince John's entourage, "and should your Highness

daarbij volhardt, kan het niet anders dan schadelijk voor uwe thereby persists, it cannot fail to be harmful to your

ontwerpen zijn." designs are."

"Mijnheer, ik hield u voor mijn volgeling en niet voor mijn raadsman," "Sir, I mistook you for my follower and not my counselor," he said.

zei Jan, trotsch zijn paard doende stil staan. said Jan, proudly halting his horse.

"Zij, die uw Hoogheid op de paden volgen, welke zij bewandelt," zeide "Those who follow your Highness on the paths she walks," said

Waldemar op zachten toon, "verkrijgen het recht van raadslieden; Waldemar in a gentle tone, "obtain the right of counsel;

want uw belang en uw veiligheid zijn er niet meer mede gemoeid, because your interest and your safety are no longer involved,

dan de hunne!" than theirs!"

Uit den toon, waarop dit gezegd werd, zag Jan de noodzakelijkheid From the tone in which this was said, Jan saw the necessity

in van te moeten toegeven. in of having to give in. "Ik schertste slechts," hernam hij, "en "I was only jesting," he reiterated, "and

gij valt op mij aan, als even zoovele adders. Ye attack me, like as many vipers. Noemt wie gij wilt, in Call whom thou wilt, in

's duivels naam, en volgt uw eigen zin." 's devil's name, and follow thy own way."

"Neen, neen," zei de Bracy, "laat den troon der Koningin onbezet, "Nay, nay," said de Bracy, "let the throne of the Queen be unoccupied,

totdat de overwinnaar zal benoemd worden, en laat hem dan de dame until the victor shall be appointed, and then let him be the lady

kiezen, welke dien zal beklimmen. choose, which one will climb it. Dit zal aan zijn zegepraal eene This will add to his triumph ae

dubbele waarde geven, en de schoone vrouwen leeren, de liefde der give double value, and teach the beautiful women, the love of the

dappere ridders op prijs te stellen, die haar tot zulk eene eereplaats valiant knights to appreciate her to such a place of honor

verheffen kunnen." can elevate."

"Als Brian de Bois-Guilbert den prijs wint," zei de Prior, "dan wil ik "If Brian de Bois-Guilbert wins the prize," said the Prior, "then I want to

mijn rozekrans verwedden, dat ik de Koningin van Liefde en Schoonheid bet my pink wreath, that I am the Queen of Love and Beauty

noemen kan." can call it."

"De Bois-Guilbert," antwoordde De Bracy, "is een dapper ridder; maar "De Bois-Guilbert," replied De Bracy, "is a brave knight; but

er zijn anderen in dit strijdperk, Heer Prior, die niet vreezen, there are others in this arena of battle, Lord Prior, who do not fear,

de kans tegen hem te wagen." the chance against him."

"Stil, Heeren," zeide Waldemar, "en laat den Prins zijne plaats "Quiet, Lords," said Waldemar, "and let the Prince take his place

innemen. ingest. De ridders en toeschouwers zijn even ongeduldig; het is hoog The knights and spectators are equally impatient; it is high

tijd, dat het spel een aanvang neme." time, that the game take a start."

Ofschoon Prins Jan nog geen koning was, zoo had hij toch van Waldemar Although Prince John was not yet a king, he had received from Waldemar

Fitzurse al den last van een eersten minister, die zijn vorst altijd Fitzurse all the burdens of a prime minister, who his sovereign always

op zijne eigene wijze dienen moet. must serve in its own way. De Prins gaf ook nu toe, schoon The Prince also admitted now, clean

hij van karakter eigenzinnig was in kleinigheden; en, nadat hij zijn he was of character obstinate in trifles; and, after he had lost his

troon had ingenomen en zijn gevolg zich om hem geschaard had, gaf had taken the throne and his retinue had rallied around him, gave

hij een teeken aan de herauten om de toernooiwetten te verkondigen, he made a sign to the heralds to proclaim the tournament laws,

die in 't kort van den volgenden inhoud waren: which in short were of the following content:

_Vooreerst_: de vijf uitdagers namen het tegen allen op, die zich _First of all_: the five challengers competed against all who were

aanboden. offered.

_Ten tweede_: ieder ridder, die begeerde te strijden, kon, als hij _Secondly_: every knight, who desired to fight, could, if he

wilde, eene bijzondere tegenpartij onder de uitdagers uitkiezen, wanted, pick out a special opponent among the challengers,

door zijn schild met de lans aan te raken. by touching his shield with the lance. Indien hij zulks met de If he does so with the

omgekeerde lans deed, dan moest het gevecht plaats hebben met de reverse lance did, then the fight had to take place with the

wapenen van _courtoisie_, dat is, met lansen, aan welker einde een arms of _courtoisie_, that is, with lances, at whose end a

rond stuk hout bevestigd was, zoodat er geen gevaar bij was, behalve round piece of wood was attached, so there was no danger with it, except for

door den schok der paarden en ruiters. by the shock of horses and riders. Maar zoo het schild aangeraakt But so the shield touched

werd met de scherpe punt der lans, dan moest het gevecht _à outrance_ became with the sharp point of the lance, then the fight had to be _à outrance_

plaats hebben, dat is, de ridders moesten met scherpe wapenen strijden, take place, that is, the knights had to fight with sharp weapons,

evenals in een wezenlijk gevecht. As well as in a substantial fight.

_Ten derde_: wanneer de tegenwoordig zijnde ridders hunne gelofte _Third_: when the present knights made their vows

volbracht hadden, om ieder vijf lansen te breken, zou de Prins accomplished, to break five lances each, the Prince would

den overwinnaar op den eersten toernooidag benoemen, die tot prijs nominate the victor on the first day of the tournament, who was named the prize

een strijdpaard van uitgezochte schoonheid en weergalooze sterkte a warhorse of select beauty and matchless strength

zou hebben; en tot bijgift bij deze belooning van zijn dapperheid, would have; and to supplement this reward of his prowess,

zou hij nog de bijzondere eer genieten, de Koningin der Liefde en he would still enjoy the special honor, the Queen of Love and

Schoonheid te benoemen, die den volgenden dag den prijs zou uitdeelen. Beauty, who would hand out the prize the following day.

_Ten vierde_: werd er bekend gemaakt, dat er op den tweeden dag _Fourth_: it was announced, that on the second day

een algemeen toernooi zou plaats hebben, waaraan alle tegenwoordig a general tournament would take place, to which all presently

zijnde ridders, welke begeerig mochten zijn een prijs te winnen, deel Being knights, who might be desirous of winning a prize, part

konden nemen. could take. Zij zouden in twee gelijke partijen verdeeld worden en They would be divided into two equal parties and

manhaftig strijden, totdat Prins Jan een teeken zou geven, om het fighting manfully, until Prince John would give a sign, to the

gevecht te eindigen. fight to end. De verkozen Koningin der Liefde en Schoonheid The elected Queen of Love and Beauty

zou dan den ridder, welken de Prins zou aanwijzen, als zich op dezen would then designate the knight, whom the Prince would appoint, as standing on this

tweeden dag het dapperste te hebben gedragen, beloonen met een kroon second day to have worn the bravest, rewarded with a crown

van dunne goudplaten, in den vorm van een lauwerkrans. Of thin gold plates, in the shape of a laurel wreath. Op dezen On this

tweeden dag eindigden de ridderspelen; maar den daarop volgenden, second day the knight's games ended; but the following,

zouden er schijfschieten, stierengevechten en andere volksvermaken There would be disk shooting, bullfights and other folk entertainments

voor de onmiddellijke deelneming van het gemeen plaats hebben. for the immediate participation of the common take place. Op Retrieved from

deze wijze poogde Prins Jan den grond te leggen tot een volksgunst, this way Prince John sought to lay the ground for a popular favor,

welke hij altijd weder verspeelde door eenigen onbezonnen aanval op which he always lost again by some rash attack on

de gevoelens en vooroordeelen van de menigte. the feelings and prejudices of the crowd.

Het strijdperk vertoonde nu een allerprachtigst schouwspel. The battleground now displayed an all-around magnificent spectacle. De zich The zich

langzaam verheffende galerijen waren opgevuld met al wat edel, slowly elevating galleries were filled with all that was noble,

groot, rijk en schoon was in het noorden en midden van Engeland; was large, rich and clean in the north and middle of England;

en het contrast van de verschillende kleedingen der aanzienlijke and the contrast of the various dresses of the considerable

toeschouwers maakte het tooneel even bont als rijk: terwijl de spectators made the scene as motley as it was rich: while the

binnenste en lagere ruimte, met de gegoede burgers en landlieden van inner and lower space, with the wealthy citizens and countrymen of

het gelukkige Engeland gevuld, in hunne eenvoudige kleederdracht, the happy England filled, in their simple attire,

een donkeren rand rondom dat prachtige borduursel vormden, terwijl formed a dark border around that beautiful embroidery, while

zij de pracht daarvan te gelijk afwisselden en verhoogden. they alternated and increased its splendor at once.

De herauten eindigden hun afkondiging met hun gewoon geroep van: The heralds ended their proclamation with their ordinary shouts of:

"_Largesse_, _largesse_, dappere ridders!" "_Largesse_, _largesse_, brave knights!" en goud- en zilverstukken and gold and silver pieces

werden hun van de galerijen toegeworpen, daar het een voornaam punt were thrown to them from the galleries, as it was a primary point

der ridderschap was, milddadigheid te toonen jegens hen, welke of knighthood was to show generosity toward those, whom

men toen tegelijk voor de verkondigers en geschiedschrijvers der one then at the same time for the proclaimers and historians of the

eer hield. honor held. De mildheid der toeschouwers werd erkend door het gewoon The mildness of the spectators was recognized by the ordinary

geschreeuw van: "Liefde der dames!--Dood van de strijders!--Eer voor shouts of: "Love of the ladies!--Death of the warriors!--Eer for

de edelmoedigen!--Roem voor de dapperen!" the noble!"--Room for the brave!" waarbij de groote menigte in which the large crowd

haar gejuich, en een talrijke hoop trompetters het geschal van hun her cheers, and a numerous heap of trumpeters the clamor of their

instrumenten voegden. instruments added. Toen dit gedruisch gedaan was, verwijderden de When this hubbub was done, the

herauten zich in bonten en schitterenden optocht uit het strijdperk, heralds emerged from the arena of battle in furry and glittering procession,

waarin geen mensch bleef dan de beide maarschalken, die, van in which no man remained but the two marshals, who, from

top tot teen gewapend, en onbeweeglijk als standbeelden, aan de armed head to toe, and immobile as statues, at the

tegenovergestelde einden van het strijdperk te paard zaten. opposite ends of the battlefield were on horseback. Intusschen Meanwhile

was de geheele afgesloten ruimte aan het noordereinde van het was the entire enclosed space at the north end of the

strijdperk, hoe groot die ook was, met ridders opgevuld, die hun battleground, however large it was, filled with knights, who had their

geluk tegen de uitdagers wenschten te beproeven, en van de galerijen wished to try their luck against the challengers, and from the galleries

gezien, hadden zij het voorkomen van een zee van golvende vederbossen, seen, they had the appearance of a sea of undulating featherwoods,

vermengd met glinsterende helmen en lange lansen, aan welker punt mingled with glittering helmets and long lances, at whose tip

veelal vlagjes omtrent een span breed waren vastgebonden, welke, mostly flags about a span wide were tied, which,

in den wind fladderende, zich met de rustelooze beweging der pluimen fluttering in the wind, moving with the restless movement of plumes

vereenigden, om levendigheid aan het tooneel bij te zetten. joined together to add vibrancy to the stage.

Eindelijk gingen de slagboomen open, en vijf ridders door het lot At last the barriers opened, and five knights by lot

gekozen, reden langzaam in het strijdperk, één kampvechter aan het chosen, rode slowly into the fray, one camp fighter to the

hoofd en de vier anderen paarsgewijze volgende. head and the four others pairwise next. Allen waren prachtig All were beautiful

gewapend, en mijn Saksische oorkonde (het Wardour handschrift), armed, and my Saxon charter (the Wardour manuscript),

beschrijft lang en breed hunne deviezen, hunne kleuren en het describes at length their currencies, their colors and the

borduursel van hunne paardendekens. embroidery of their horse blankets. Het is onnoodig hieromtrent in It is unnecessary in this regard in

bijzonderheden te treden; want om de regels van een nog levenden particulars to enter; for to follow the rules of a still living

dichter te gebruiken, die maar al te weinig geschreven heeft: poet to use, who has written all too little:

De Ridders worden stof, hun zwaard den roest ten roof; The Knights become dust, their sword the rust for loot;

Doch zalig is hun' ziel, naar de uitspraak van 't geloof. But blessed is their' soul, according to the utterance of faith. [13] [13]

Hun wapenschilden zijn sedert lang vermolmd van de muren hunner Their coats of arms have long since molded from the walls of theirs

kasteelen gevallen; de kasteelen zelve zijn niets meer, dan groene castles fell; the castles themselves are nothing more, than green

heuvels en verspreide puinhoopen;--de plaats, waar zij eens stonden, hills and scattered ruins;--the place, where they once stood,

is zelfs niet meer bekend;--menig geslacht is reeds uitgestorven is not even known anymore;--many genus is already extinct

en vergeten in het land zelf, dat zij bewoonden, evenals het gezag and forgotten in the very land they inhabited, as well as the authority

der leenheeren en edelen. of feudal lords and nobles. Waartoe zou het dus dienen, hun namen te What would be the point, then, of having their names

vermelden; of de vergankelijke teekens op hun wapenschilden! mention; or the ephemeral signs on their coats of arms!

Maar nu,--zonder aan de vergetelheid te denken, die hun namen en But now,--without thinking of the oblivion that their names and

daden te wachten stond,--reden de kampvechters in het strijdperk, deeds awaited,--the camp fighters rode into battle,

hunne vurige paarden terughoudende, en dwingende om langzaam voort holding back their fiery horses, and forcing them to move slowly forward

te stappen, ten einde tegelijk hunne vlugheid en de behendigheid to step, in order to at the same time their swiftness and agility

hunner ruiters te kunnen toonen. be able to show their riders. Toen zij in optocht het strijdperk When they entered the battleground in procession

binnen reden, deed zich eene Oostersche muziek van achter de tenten drove in, an Oriental music emerged from behind the tents

der uitdagers hooren, waar de uitvoerders verborgen waren. of challengers hear, where the performers were hidden. Deze was This one was

wezenlijk van Oosterschen oorsprong, daar zij uit het Heilige Land essentially of Eastern origin, since they came from the Holy Land

was medegebracht; en het vereenigde geluid der cymbalen en der klokjes was brought along; and the combined sound of cymbals and bells

scheen de aankomende ridders tegelijk te verwelkomen en uit te dagen. seemed to welcome and challenge the arriving knights at the same time.

Onder de oogen van eene ontelbare menigte toeschouwers reden de vijf Under the eyes of a countless crowd of spectators, the five

ridders naar de hoogte, op welke de tenten der uitdagers stonden, en knights to the height, on which stood the tents of the challengers, and

zich daar verspreidende, raakte ieder zachtjes, met omgekeerde lans, spreading there, touched each gently, with inverted lance,

het schild van de tegenpartij aan, tegen welke hij zijn geluk wilde the shield of the opposing party, against which he wanted to push his luck

beproeven. trial. De toeschouwers der mindere klasse, zelfs velen van de The spectators of the lesser class, even many of the

hoogere, en naar men zegt ook verscheidene der dames waren ontevreden, higher, and it is said several of the ladies were also dissatisfied,

dat de strijders de wapenen van _courtoisie_ kozen. That the combatants chose the arms of _courtesy_. Want dezelfde Because the same

soort van menschen, welke heden ten dage de ijselijkste treurspelen het kind of people, which these days the most terrible tragedies the

meest toejuichen, stelden in dien tijd te meer belang in een toernooi, most applauded, at that time took all the more interest in a tournament,

naarmate de kampvechters gevaar liepen. as the camp fighters were in danger.

De ridders, hun vreedzaam voornemen hebbende te kennen gegeven, trokken The knights, having made known their peaceful intention, set out

zich naar het uiterste einde van het strijdperk terug, waar zij op retreated to the far end of the battlefield, where they were on

eene rij bleven staan, terwijl de uitdagers, uit hun onderscheidene remained in a row, while the challengers, from their various

tenten te voorschijn snellende, hun paarden bestegen, en aangevoerd tents to emerge, mounted their horses, and entered

door Brian de Bois-Guilbert van de hoogte afdaalden, en ieder zich by Brian de Bois-Guilbert descended from the heights, and each felt

tegenover den ridder plaatste, die zijn schild had aangeraakt. faced the knight who had touched his shield.

Onder hoorn- en trompetgeschal renden zij in vollen galop op elkander Under horns and trumpets they ran at full gallop on each other

aan, en zoo groot was de meerdere behendigheid of het meerdere geluk to, and so great was the superior dexterity or the superior luck

der uitdagers, dat de tegenstanders van Bois-Guilbert, Malvoisin en of challengers, that the opponents of Bois-Guilbert, Malvoisin and

Front-de-Boeuf op den grond rolden. Front-de-Boeuf rolled onto the ground. De tegenpartij van Grantmesnil, Grantmesnil's counterpart,

in plaats van de punt zijner lans recht tegen den helm of het schild instead of the tip of his lance straight against the helmet or shield

van zijn vijand aan te houden, week zoo ver van de rechte lijn af, from his enemy, deviated so far from the straight line,

dat hij zijn lans dwars over het lijf van den aankomenden ridder that he put his lance right across the body of the approaching knight

brak--een omstandigheid, die voor schandelijker gehouden werd, dan broke--a circumstance, held to be more outrageous, than

geheel van het paard geworpen te worden; dewijl het ééne door een wholly to be thrown from the horse; as the one by a

toeval kon geschieden, en het andere lompheid en onbehendigheid in could happen by chance, and the other clumsiness and ineptitude in

het gebruik van wapens en paard aanduidde. indicated the use of weapons and horse. De vijfde ridder alleen The fifth knight alone

hield de eer zijner partij staande, en vocht met gelijken uitslag upheld the honor of his party, and fought with equal results

tegen den Johanniter Ridder, daar beide hunne lansen braken zonder against the Johanniter Knight, as both broke their lances without

eenig voordeel te behalen. gain any advantage.

Het geschreeuw der menigte kondigde, tegelijk met de toejuichingen The shouts of the crowd announced, at the same time as the cheers

der herauten en het trompetgeschal, de zegepraal der overwinnaars of heralds and the trumpet blast, the triumph of victors

en de nederlaag der overwonnenen aan. and the defeat of the vanquished. De eersten begaven zich naar The first ones made their way to

hun tenten terug, en de laatsten, zoo goed zij konden, opstaande, their tents back, and the latter, as best they could, stood up,

verlieten beschaamd en verlegen het strijdperk, om met de overwinnaars left the battlefield ashamed and embarrassed, to join the victors

omtrent het losgeld van hunne wapens en paarden overeen te komen, regarding the ransom of their weapons and horses to be agreed upon,

die volgens de toernooiwetten verbeurd waren. which were forfeited according to tournament laws. De vijfde ridder The fifth knight

bleef alleen lang genoeg in het strijdperk om de toejuichingen der remained in the fray only long enough for the cheers of the

aanwezigen te ontvangen, waaronder hij zich verwijderde, zonder receive attendees, among whom he removed, without

twijfel tot verhooging van de smart zijner metgezellen. doubt to increase the sorrow of his companions.

Een tweede en derde schaar ridders verschenen in het strijdperk, A second and third scissors of knights appeared in battle,

en, ofschoon zij met verschillenden uitslag vochten, bleef echter and, although they fought with different results, however, remained

over het geheel het voordeel onvoorwaardelijk op de zijde der on the whole, the advantage unconditionally on the side of the

uitdagers, waarvan niet één uit den zadel gelicht werd of misgestooten challengers, not one of whom was lifted from the saddle or mislaid

had,--ongelukken, die aan een of twee hunner tegenpartij bij iederen had,--accidents, which to one or two of their counterparts at every

strijd overkwamen. battle came across. Ook scheen de moed hunner bestrijders door hun Similarly, the courage of their combatants seemed to have been shaken by their

gedurig geluk merkelijk verflauwd te zijn. dour happiness noticeably faded. Bij den vierden kamp daagden At the fourth camp dawned

er slechts drie ridders op, welke, de schilden van Bois-Guilbert there were only three knights on it, which, the shields of Bois-Guilbert

en Front-de-Boeuf vermijdende, zich vergenoegden met die der andere and Front-de-Boeuf, contented themselves with those of the other

drie ridders aan te raken, die niet zooveel kracht en behendigheid touching three knights, who did not have as much strength and agility

hadden doen blijken. had shown. Deze voorzichtige keus veranderde echter het This tentative choice, however, changed the

geluk van den strijd niet; de uitdagers overwonnen opnieuw;--één van luck of the battle not; the challengers overcame again;--one of

hunne tegenpartij werd uit den zadel gelicht, en de beide overigen their opposite party was lifted from the saddle, and the two remaining

misten den aanval; dat is, zij troffen den helm en het schild van hun missed the attack; that is, they struck the helmet and shield of their

tegenpartij niet zoo geweldig met de recht uitgestrekte lans, dat het opposing party not so great with the straight outstretched lance, that the

wapen breken moest, als de aangevallene niet voor den schok bezweek. weapon had to break, if the attacked person did not succumb to the shock.

Na dezen vierden kampstrijd had er eene lange pauze plaats, en het After this fourth camp battle, there was a long break, and the

scheen, dat niemand meer verlangde het gevecht te vernieuwen. seemed, that no one longed to renew the fight. De The

toeschouwers morden onder elkander: want onder de uitdagers waren spectators murmured among themselves: for among the challengers were

Malvoisin en Front-de-Boeuf niet bij het volk bemind, en de anderen Malvoisin and Front-de-Boeuf not loved by the people, and the others

evenmin, omdat zij allen, behalve Grantmesnil, vreemdelingen en Nor, because all of them, except Grantmesnil, were strangers and

buitenlanders waren. foreigners were.

Maar niemand gevoelde grooter misnoegen, dan Cedric de Sakser, die in But no one felt greater displeasure, than Cedric the Saxon, who in

ieder voordeel, dat door de Normandische uitdagers behaald werd, een every advantage gained by the Norman challengers, a

nieuwe zegepraal op de eer van Engeland zag. saw new triumph on the honor of England. Zijne eigene opvoeding His own education

had hem niet in de ridderspelen bedreven gemaakt, ofschoon hij zich had not made him proficient in knightly games, although he felt

met de wapens van zijne Saksische voorouders bij menige gelegenheid with the arms of his Saxon ancestors on many an occasion

als een dapperen en moedigen strijder betoond had. had shown himself to be a brave and courageous warrior. Hij zag verlangend He saw longingly

naar Athelstane, die alle kunsten van dien tijd geleerd had, alsof hij to Athelstane, who had learned all the arts of the time, as if he had

wenschte, dat hij een persoonlijke poging zou doen, om den Tempelier wished, that he would make a personal attempt, to the Templar

en zijn metgezellen de overwinning weder te ontweldigen, die zij op and his companions to once again evade the victory which they gained on

het punt waren te behalen. the point were to be gained. Maar, schoon Athelstane moedig en sterk But, clean Athelstane brave and strong

was, had hij echter een te traag en te weinig eerzuchtig karakter, was, however, he was too slow and lacking in honor,

om de proef te doen, welke Cedric van hem verwachtte. To take the test, which Cedric expected him to take.

"Het geluk is tegen Engeland, Milord," zeide Cedric met nadruk; "Luck is against England, Milord," Cedric said with emphasis;

"wilt gij ook niet een lans breken?" "Wilt thou not also break a lance?"