Lachgas wordt verboden, stad in Oekraïne is bevrijd en viering van het Sinterklaasfeest.
|||||||||Feier|||
Verbot von Distickstoffoxid, Befreiung einer Stadt in der Ukraine und Nikolausfeier.
Nitrous oxide banned, city in Ukraine liberated and celebration of St. Nicholas.
Interdiction du protoxyde d'azote, libération d'une ville en Ukraine et célébration de Saint-Nicolas.
Запрет закиси азота, освобождение города на Украине и празднование дня Святого Николая.
Nitröz oksit yasaklandı, Ukrayna'da bir şehir özgürleştirildi ve Aziz Nikolas kutlandı.
Заборона закису азоту, звільнення міста в Україні та святкування Дня Святого Миколая.
一氧化二氮被禁止，乌克兰的一座城市被解放，人们庆祝了圣诞老人。
Hallo, ik ben Mark Visser en dit is het Nieuws van de Week...
...een journaal van de NOS in makkelijke taal.
Dit keer gaat het over lachgas. Binnenkort wordt dat verboden in Nederland.
We vertellen waarom mensen in de Oekraïense stad Cherson feestvieren.
||||||ukrainischen|||feiern
||||||||Kherson|celebrate
En we laten zien hoe het Sinterklaasfeest wordt gevierd.
||||||Nikolausfest||
And we show how St. Nicholas is celebrated.
Vanaf 1 januari wordt lachgas verboden in Nederland.
Lachgas wordt in het ziekenhuis of bij de tandarts gebruikt om mensen te verdoven.
|||||||||||||anesthésier
||||||||Zahnarzt|||||
|||||||||||||anesthetize
|||||||||||||anestesiar
Nitrous oxide is used in hospitals or dentists to sedate people.
Le protoxyde d'azote est utilisé dans les hôpitaux ou chez les dentistes pour endormir les gens.
Maar de laatste jaren wordt het ook als drug gebruikt.
||||||||Droge|
But in recent years, it has also been used as a drug.
Vooral door jongeren.
Lachgas is op internet te koop en soms ook in cafés en op festivals.
|||||||manchmal||||||
Nitrous oxide can be purchased on the Internet and sometimes at bars and festivals.
Mensen ademen het gas meestal in via een ballon.
People usually inhale the gas through a balloon.
Gebruikers worden licht in hun hoofd, of moeten ervan lachen.
||licht||||||davon|
Users become lightheaded, or have to laugh about it.
Maar het gebruiken van lachgas kan gevaarlijk zijn.
Het inademen ervan is ongezond.
|inhaling|||
Inhaling it is unhealthy.
Mensen die heel veel lachgas gebruiken, kunnen zelfs verlamd raken.
||||||||paralysé|
||||||||verlammt|werden
||||||||paralyzed|
People who use a lot of nitrous oxide may even become paralyzed.
Les personnes qui consomment beaucoup de protoxyde d'azote peuvent même devenir paralysées.
Ook gebeuren er de laatste jaren steeds vaker verkeersongelukken...
||||||||Verkehrsunfälle
Also, in recent years, traffic accidents have been happening with increasing frequency....
...doordat bestuurders waarschijnlijk lachgas gebruiken tijdens het rijden.
|Fahrer||||||
...due to drivers likely using nitrous oxide while driving.
Tientallen mensen overleefden zo'n ongeluk niet.
Zehntausende||||Unfall|
Dozens of people did not survive such an accident.
En in sommige buurten is overlast van jongeren die het gebruiken.
|||Vierteln||Belästigung|||||
And in some neighborhoods there is nuisance from young people using it.
Et dans certains quartiers, des nuisances sont causées par des jeunes qui l'utilisent.
Jongeren die buiten lachgas gebruiken, doen dat soms in een park of speeltuin...
||||||||||||Spielplatz
Young people who use nitrous oxide outdoors sometimes do so in a park or playground....
...en maken dan herrie.
|||du bruit
|||Lärm
...and then make noise.
...et faire du bruit.
Ook laten ze verpakkingen van het gas achter op de grond.
|||Verpackungen|||||||
They also leave packages of the gas on the ground.
Ils laissent également des paquets de gaz sur le sol.
Ouders van jonge kinderen maken zich er zorgen om.
Parents of young children worry about it.
Les parents de jeunes enfants s'en inquiètent.
Ze vinden het vervelend dat hun kinderen zien dat mensen lachgas gebruiken.
|||verrückt||||||||
They find it annoying that their children see people using nitrous oxide.
Gebeurt best veel, bij pleintjes, gewoon als je langs loopt ergens.
||||Plätzen|einfach|||||
||||squares||||||
||||praças pequenas||||||
Passiert ziemlich viel, auf Plätzen, einfach wenn man irgendwo vorbeigeht.
Happens quite a lot, at plazas, just walking by somewhere.
Cela arrive assez souvent, dans les squares, juste quand on passe devant quelque chose.
Vooral wanneer ik zit te voetballen met vrienden...
|||||fußballspielen||
Surtout quand je suis assis en train de jouer au football avec des amis...
...dan komen er een paar oudere jongens met ons voetballen...
...Then some older guys come and play soccer with us....
...maar een paar blijven dan ook in de auto...
...but a few stay in the car then, too....
...en dan zie ik ze ballonnen doen.
|||||des ballons|
...Et puis je les vois faire des ballons.
Het doet mij pijn om te zien hoe mensen hun lichaam en hersenen kapotmaken.
|||Schmerzen|||||||Körper||Gehirn|kaputtmachen
|||||||||||||break
It pains me to see people destroy their bodies and brains.
Door lachgas.
Lachgas was op sommige plekken in Nederland al verboden...
||||Orte||||
Nitrous oxide was already banned in some places in the Netherlands....
...maar vanaf 1 januari dus overal.
|ab|||
Dat betekent dat mensen het niet meer mogen kopen, verkopen of bij zich hebben.
Deze agent is daar blij mee.
This agent is happy about that.
Nou voor de politie is dat goed nieuws. Wij hebben natuurlijk de laatste jaren...
Well for the police, that's good news - we have, of course, in recent years ...
...de effecten gezien van het gebruik van lachgas...
|||||Gebrauch||
...seen the effects of using nitrous oxide....
...vu les effets de l'utilisation de l'oxyde nitreux...
...met name in het verkeer en de openbare orde.
|||||||öffentlichen|Ordnung
...particularly in traffic and public order.
...notamment en matière de circulation et d'ordre public.
En wij zijn al een tijd voorstander van het verbod.
||||||partisan|||
||||||Befürworter|||
Et nous sommes favorables à l'interdiction depuis un certain temps.
En dat geeft ons straks een aantal handvaten om ook op te treden...
|||||||d'outils|||||
|||||||Handhabe|||||
|||||||guidelines|||||
|||||||ferramentas|||||
And that will soon give us some tools to act on as well....
Et cela nous donnera bientôt des outils pour agir également...
...tegen ongewenst gebruik van lachgas.
...against unwanted use of nitrous oxide.
...contre l'utilisation non désirée de l'oxyde nitreux.
Mensen die lachgas voor hun werk nodig hebben, zoals dokters en tandartsen...
|||||||||||dentists
...mogen het na 1 januari wel blijven gebruiken.
dürfen||||||
...may continue to use it after Jan. 1.
Het is feest in de Oekraïense stad Cherson.
Inwoners vieren dat Russische militairen uit de stad zijn vertrokken.
Opgeluchte mensen ontmoeten elkaar op straat.
erleichterte|||||
relieved|||||
Aliviadas|||||
Pessoas aliviadas encontram-se nas ruas.
En overal is weer de blauw-gele vlag van Oekraïne te zien.
E em todos os lugares podemos ver novamente a bandeira azul e amarela da Ucrânia.
Oekraïne!
Ucrânia!
Die vlag was maandenlang verboden.
That flag was banned for months.
Oekraïne ligt hier.
Het Russische leger viel begin dit jaar het land binnen.
||||||Jahr|||
The Russian army invaded the country early this year.
Cherson was een van de eerste steden die door de Russische militairen werd veroverd.
De Russen werden daar al snel de baas.
The Russians soon gained control there.
Later veroverden de Russische militairen nog veel meer delen van Oekraïne.
Oekraïense militairen vechten al maanden terug.
|Soldaten||||zurück
Ukrainian soldiers have been fighting back for months.
En in de stad Cherson zijn zij nu weer de baas.
Er zijn nog veel problemen in de stad.
Er is te weinig water en er zijn te weinig medicijnen.
||||||||||Medikamente
Maar de inwoners zijn ontzettend blij dat de Russen weg zijn.
||||unglaublich||||||
But the residents are extremely happy that the Russians are gone.
Leve Oekraïne!
Vive|
Es lebe|
Viva|
Vive l'Ukraine !
Leve Oekraïne! Leve de helden!
Viva||||
Long live Ukraine, long live the heroes!
Vive l'Ukraine ! Vive les héros !
Op veel plekken in Oekraïne is het nog wél oorlog...
||||||||schon|
In many places in Ukraine it is still war....
Dans de nombreux endroits en Ukraine, il y a encore la guerre...
...daarom vluchten er nog steeds mensen naar andere landen.
|fliehen|||||||
...That's why people are still fleeing to other countries.
Ook naar Nederland. Er komen hier iedere dag...
Also to Holland, with people coming here every day....
...zo'n honderd nieuwe Oekraïense vluchtelingen bij.
...about a hundred new Ukrainian refugees.
...une centaine de nouveaux réfugiés ukrainiens ont été ajoutés.
In totaal zijn er nu 80.000 Oekraïners in Nederland.
De regering heeft speciale regels voor ze gemaakt...
The government has made special rules for them....
...zodat ze snel opgevangen kunnen worden.
...So that they can be taken care of quickly.
...afin qu'ils puissent être attrapés rapidement.
Oekraïners in Nederland krijgen toestemming om tot maart 2024 in ons land te blijven.
Ze komen niet in een asielzoekerscentrum terecht, maar op speciale opvangplekken.
|||||Asylbewerberzentrum|||||Unterkünfte
|||||asylum seeker center|||||
Ils ne se retrouvent pas dans un centre pour demandeurs d'asile, mais dans des zones d'accueil spéciales.
Daardoor hebben ze vaak een vaste slaapplek en hoeven ze niet steeds te verhuizen.
As a result, they often have a permanent place to sleep and do not have to keep moving.
En ze mogen meteen aan het werk.
And they get to work right away.
Zodat ze geld kunnen verdienen en iets te doen hebben.
So they can earn money and have something to do.
De opvang is tijdelijk. Het is de bedoeling dat Oekraïners...
|Unterkunft||vorübergehend||||Absicht||
...terugkeren naar hun land als het daar weer veilig is.
zurückkehren|||||||||
...return to their country when it is safe there again.
De meeste Oekraïners willen graag naar huis, zodra dat kan.
|||||||sobald||
Most Ukrainians are eager to go home as soon as they can.
Maar een deel wil in Nederland blijven.
But some want to stay in the Netherlands.
Dit is de 17-jarige Ruslan.
||||Ruslan
||||Ruslan
This is 17-year-old Ruslan.
Il s'agit de Ruslan, âgé de 17 ans.
Hij besloot acht maanden geleden met zijn moeder en zusjes te vluchten naar Nederland.
He decided to flee with his mother and sisters to the Netherlands eight months ago.
En hij is heel erg blij dat hij die keuze heeft gemaakt.
De familie mag slapen in een school die niet meer wordt gebruikt.
The family may sleep in a school that is no longer used.
Ruslan komt uit een deel van Oekraïne waar heel veel kapot is gemaakt door de oorlog.
Daarom wil hij liever niet terug.
Ruslan heeft in Nederland een baan gevonden in een hotel.
Alsjeblieft!
bitte
Als hij in Nederland mag blijven, wil hij het liefst acteur worden.
|||||||||am liebsten|Schauspieler|
If he is allowed to stay in the Netherlands, he would prefer to become an actor.
S'il est autorisé à rester aux Pays-Bas, il préférerait devenir acteur.
De gevluchte Oekraïners, zoals Ruslan, mogen dus zeker tot maart 2024 in Nederland blijven.
Refugee Ukrainians, like Ruslan, are thus allowed to stay in the Netherlands at least until March 2024.
Les Ukrainiens réfugiés, comme Ruslan, seront donc autorisés à rester aux Pays-Bas au moins jusqu'en mars 2024.
Wat er daarna gebeurt is nog niet bekend.
In heel Nederland wordt deze weken het Sinterklaasfeest gevierd.
Sinterklaas is being celebrated throughout the Netherlands these weeks.
Op televisie was te zien hoe Sinterklaas aankwam in Hellevoetsluis, dat ligt hier.
Television showed Sinterklaas arriving in Hellevoetsluis, which is located here.
La télévision a montré comment Sinterklaas est arrivé à Hellevoetsluis, qui se trouve ici.
Duizenden kinderen en volwassenen kwamen kijken en feestvieren.
Thousands of children and adults came to watch and celebrate.
Veel Nederlandse kinderen groeien op met het verhaal over Sinterklaas.
Volwassenen vertellen dat hij cadeautjes geeft aan kinderen die lief zijn.
Adults tell that he gives gifts to children who are sweet.
Het is een feest dat al heel lang bestaat...
It is a celebration that has been around for a long time....
...maar de manier waarop het wordt gevierd verandert langzaam.
...But the way it is celebrated is slowly changing.
Die verandering heeft te maken met de hulpjes van Sinterklaas: de pieten.
|||||||||||pères
|||||||Helfer||||Pferde
|||||||ajudantes||||
That change has to do with St. Nicholas' helpers: the pieten.
Ce changement est lié aux aides de Saint-Nicolas : les pieten.
Vroeger werden de pieten helemaal zwart geverfd...
||||||peints
||||||gepaint
Les Piets étaient autrefois peints en noir
...omdat ze volgens het oude verhaal door schoorstenen kwamen.
|||||||cheminées|
...Because, according to the old story, they came through chimneys.
...Parce que, selon la vieille histoire, ils sont passés par les cheminées.
Maar steeds meer mensen hebben daar moeite mee.
||||||Schwierigkeit|
But more and more people are struggling with that.
Mais de plus en plus de personnes sont confrontées à ce problème.
Ze denken aan de slavernij...
||||Sklaverei
||||slavery
...toen zwarte mensen moesten werken voor rijke, witte mannen.
Ze vinden het racistisch.
Maar er zijn ook mensen die vinden dat de pieten helemaal zwart moeten blijven.
|||||||||pères Noël||||
But there are also those who believe that the Peters should remain all black.
Zij zeggen dat het bij het feest hoort en dat het niets met racisme te maken heeft.
They say it is part of the celebration and has nothing to do with racism.
De laatste jaren is er in het hele land fel geprotesteerd tegen en voor zwarte piet.
|||||||||fort||||||
In recent years, there have been fierce protests against and for black Pete across the country.
Ces dernières années, de violentes manifestations contre et pour Peter le Noir ont eu lieu dans tout le pays.
Vaak op plekken waar veel kinderen waren om het feest te vieren.
Often in places where there were many children to celebrate.
Politieagenten moesten de demonstranten uit elkaar houden.
Police officers had to keep the protesters apart.
Tegenwoordig zijn er op veel plekken pieten te zien met alleen zwarte vegen...
||||||||||||traces
||||||||||||Flecken
|||||||||||pretos|
Nowadays, in many places, you can see Peters with only black smudges....
Aujourd'hui, dans de nombreux endroits, les pites ne sont plus visibles que sous forme de taches noires
Atualmente, em muitos lugares, podemos ver Pieten apenas com manchas pretas...
...op het gezicht: de roetveegpieten.
||||Pères Noël en noir
||||soot-smeared helpers
||||pintores de fuligem
...Sur le visage : les balayeurs de suie.
Maar op sommige plekken zijn ook nog zwarte pieten te zien.
||||||||pères Noël||
But in some places, black Peters can also be seen.
Zoals in Westzaan, dat ligt hier.
||Westzaan|||
||Como em Westzaan|||
Daarom werd daar geprotesteerd.
That's why there were protests there.
C'est pourquoi il y a eu des protestations.
Volgens de organisator van het feest in Westzaan...
...kost het tijd om dingen te veranderen.
...It takes time to change things.
En willen ze rekening houden met de mening van iedereen in het dorp.
|||Rechnung||||Meinung|||||
Et veulent prendre en compte l'avis de tous les habitants du village.
Op veel plekken was de aankomst van Sinterklaas dit jaar rustig.
In many places, the arrival of St. Nicholas was quiet this year.
Er waren minder demonstraties dan andere jaren.
En de kinderen? Die waren druk met het eten van pepernoten...
And the children, they were busy eating gingerbread cookies....
Et les enfants ? Qui étaient occupés à manger du pain d'épices...
...en het zwaaien naar Sinterklaas en de pieten.
|||||||pères Noël
||Winken|||||
...Et saluer Saint-Nicolas et les saints.
In deze uitzending vertelden we waarom lachgas binnenkort verboden wordt in Nederland.
We lieten zien hoe de Oekraïners feestvieren in de stad Cherson.
We showed how Ukrainians celebrate in the town of Cherson.
En we vertelden dat de aankomst van Sinterklaas werd gevierd.
Dit was het voor nu.
Volgende week is er weer een journaal in makkelijke taal.
Graag tot dan.
