Farda June 19 1
در ساعت چهارده دو بعداز ظهر به وقت تهران صدای ما رو در مجلۀ تحلیلی خبری نیمروزی رادیو فردا می شنوید.
امروز جمعه سی خرداد نود و نه. من مهرزاد قاسم فر به شنوندگان این مجلۀ سی دقیقه ای خوشامد می گم در هر کجای ایران و جهان که صدای ما رو می شنوید آرزوی سلامتی دارم و آرامش برای شما. در دقایق پیش رو آخرین خبرها رو خواهیم داشت بعد گزارش ها و تحلیل های کارشناسان حوزه های مختلف رو که امروز مهمان رادیو فردا خواهند بود.اما پیش از هر چیز با همکارم سپیده بهکام همراه بشیم و مروری کوتاه کنیم بر آخرین خبرهای ایران و جهان. سپیده.
درود به تو مهرداد و درود به شما شنودگان رادیو فردا. ساعتی پیش شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی قطعنامۀ پیشنهادی سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و بریتانیا دربارۀ ایران را تصویب کرد. در این قطعنامه از ایران خواسته شده به طور کامل با آژانس همکاری کند. پیش تر آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام کرده بود که ایران چهار ماه است درخواست آژانس برای بازدید از دو سایت اتمی را بی پاسخ گذاشته است. روسیه و چین به این قطعنامه رای منفی داده اند. اما نمایندۀ دائم روسیه در آژانس از ایران خواست تا خواسته های آژآنس را بدون وقفه برآورده کند. در ادامۀ این مجله بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت.
رئیس جمهوری آمریکا روز پنج شنبه در توئیتی چین را به قطع کامل روابط تهدید کرد. دونالد ترامپ در این توئیت تأکید کرد واشنگتن تحت شرایط مختلف گزینۀ سیاسی جداشدن کامل از چین را حفظ کند. آقای ترامپ این توئیت را پس از اظهارات نمایندۀ تجاری آمریکا در مجلس سنا که جدایی اقتصادی پکن و واشنگتن را اقدامی نادرست خوانده بود منتشر کرد. ساعاتی پس از این پیام توئیتری آقای ترامپ وزارت خارجۀ چین اعلام کرد که این اقدام مشکلات را حل نخواهد کرد. روابط سیاسی و اقتصادی میان چین و آمریکا پس از به قدرت رسیدن دونالد ترامپ به ریاست جمهوری رو به وخامت گذاشته. و در ماه های اخیر با متهم شدن چین به پنهانکاری از سوی آمریکا در مورد ویروس کرونا، این روابط وخیم تر شده است.
وزارت دفاع ترکیه روز جمعه رد توئیتی اعلام کرد که عملیات علیه شبه نظامیان کرد موسوم به پ کا کا را همچنان ادامه خواهد داد. این وزارت خانه با تروریستی خواندن دوبارۀ این گروه تأکید کرده که مواضع آن را در اقلیم کردستان عراق مورد حمله قرار می دهد. این در حالی است که وزارت خارجۀ عراق روز پنج شنبه در اعتراض به حملات ایران و ترکیه به مواضع شبه نظامیان کرد در اقلیم کردستان بار دیگر سفیران این دو کشور در بغداد را به طور جداگانه احضار کرد. وزارت خارجۀ عراق حملات ترکیه و ایران را نقض حاکمیت ملی این کشور دانسته است. روز چهارشنبه ارتش ترکیه عملیاتی با نام عملیات پنجۀ ببر با هدف مقابله با حذب کارگران کردستان پ کاکا از طریق زمین و هوا وارد خاک عراق شد.
وزارت خزانه داری آمریکا روز پنج شنبه در بیانیه ای از تحریم سه فرد هشت نهاد و دو نفتکش در ارتباط با فروش نفت ونزوئلا خبر داد. دو شرکت مکزیکی به اتهام کمک به حکومت ونزوئلا در دور زدن تحریم های آمریکا از جمله تحریم شدگان هستند. آمریکا حکومت نیکولاس مادورو رئیس جمهوری ونزوئلا را فاقد مشروعیت می داند. و همراه بیش از پنجاه کشور دیگر خوان گوایدو رهبر مخالفان مادورو را به عنوان رئیس جمهوری موقت ونزوئلا به رسمیت می شناسد. ونزوئلا با بحران اقتصادی روبروست که موجب تورم سرسام آور و کمبود غذا و دارو شده است.
و سازمان ملل می گوید هشتاد میلیون نفر در سراسر جهان مجبور به زندگی در شرایط آوارگی اند و قادر به بازگشت به خانۀ خود نیستند. سال گذشته این رقم حدود هفتاد میلیون نفر بود. رئیس آژانس پناهندگان سازمان ملل روز پنج شنبه گفته شمار آوارگان در جهان نسبت به ده سال پیش دو برابر شده. این مقام سازمان ملل با تأکید بر وضعیت آوارگان در سوریه و کنگو گفته خیل عظیمی از مردم مجبور به ترک محل زندگی خود شده اند. مهرداد.
سپاسگزارم از تو سپیده. سپیده بهکام با ما همراه بود و آخرین خبرها رو که از او شنیدید. اما به وبسایت ما هم سری بزنید. اونجا هم می تونید آخرین خبرها رو ببینید. آخرین گزارش های ما رو. و همین طور سایر مطالبی که می تونه شما رو به روز نگه داره در ارتباط با خبرهای ایران و جهان. اما در این مجله چه خواهید شنید.
با تصویب قطعنامۀ آژانس بین المللی انرژی اتمی دربارۀ ملزم کردن جمهوری اسلامی به دسترسی های آژانس آغاز خواهیم کرد. با خبرهای مرتبط با شیوع ویروس کرونا در ایران و جهان مجله رو ادامه می دیم. بخش هایی از نظرات شما شنوندگان رو خواهیم شنید. و در نهایت مروری خواهیم کرد بر مهم ترین سوژه های مورد توجه در شبکه های مجازی فارسی زبان در بیست و چهار ساعت گذشته تا کنون. با ما بمانید.
چهار روز پس از آنکه رافائل ماریانو گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی از عدم همکاری ایران با آژانس انتقاد کرد، شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی سازمان ملل در نشستی با سی و پنج عضو خود قطعنامه ای رو تصویب کرد که ایران رو ملزم می کنه به همکاری فوری با آژانس و همین طور دادن دسترسی. این رو در خبرها هم شنیدید. اما جزئیات بیشتر رو با همکارم محمد زرغامی ادامه خواهیم داد. چه جزئیاتی رو محمد از این موضوع دیدی و در خبرها باهاش برخورد کردی؟
ببین تا این لحظه هنوز جزئیات این قطعنامه مهرداد منتشر نشده. باید منتظر بمونیم ببینیم که چه جزئیاتی داره و به چه مسائلی اشاره شده. به طور کلی می تونیم بگیم خوب انتظار این می رفت که چنین قطعنامه ای صادر بشه با توجه به فضایی که به وجود اومده بود. و ما شاهد این بودیم که خوب چین در این باره مخالفت کرده بود به صورت آشکار. از طرفی روسیه هم گفته بود که نیازی نمی بینه به اینکه قطعنامه بخواد صادر بشه. و بیشتر نگرانی ها از این بود که این قطعنامه بتونه برجام رو که به هرحال پایه لرزانی پیدا کرده به دنبال خروج ایالات متحدۀ آمریکا، لرزان ترش بکنه. به خاطر اینکه خوب خیلی از توافقاتی که در برجام بوده تا الان به نتیجه نرسیده. و جمهوری اسلامی همچنان انتقادش و نوک می شه گفت انتقاداتش متوجه کشورهای اروپاییه که نتونستن تععداتی رو که رد برجام بوده برآورده کنن.
اما این مسئله یه مسئلۀ جدیدی رو پیش آورد. و اون هم مسئلۀ این دو سایتی بود که بهش اشاره شده. و در اینجا تأکید شده که باید ایران به صورت کامل همکاری کنه با آژانس و از طرفی اجازه بده به بازرسان که این دو سایت مورد بازرسی قرار بگیرند. هرچند که اگر نگاه کنیم به صحبت های مقام های چینی که در روزهای گذشته عنوان شده بود، اونا می گفتن که این مسئله می تونه به نوعی باعث بشه که قضیه بره به شورای امنیت. و مسئله رو خیلی بغرنج تر کنه. و از طرفی اصلا فروپاشی برجام رو درجا به دنبال داشته باشه. یک نکته ای هم که وجود داشت خوب مقام های مسئول ایرانی هم به طور مشخص نمی گن که این دو سایت کدوم سایت ها هستن. اما وقتی به صحبت هاشون دقت می کنیم صحبت می کنن از اینکه این ادعای دشمن ایرانه. یعنی دشمنان هم نه، دشمن ایران. و می تونیم برگردیم خوب به اون حافظۀ تاریخی ای که داریم و مسائلی که پیش اومده بود دربارۀ ترقوزآباد و اتفاقاتی که افتاده بود. و اسنادی که اسرائیل به هر حال رونمایی کرد در ارتباط با برنامۀ هسته ای ایران.
آقای غریب آبادی هم خوب می دونیم که دیروز صحبت کرد. نکات خاصی رو بهش پرداخت در خصوص این اقدامی که اخیرا داره صورت می گیره. و گفت هیچ کشوری قلمروی خودش رو به گفتۀ او و فقط بر اساس ادعاهای مستمر مطرح شده از سوی دشمن خودش به روی بازرسی ها باز نمی کنه. حتی اگه بدیهی باشه که نتیجه نادرست بودن این به گفتۀ او ادعاها رو ثابت می کنه. مسئلۀ دیگه ای هم که می تونیم بهش بپردازیم اینه که به هر حال خود مقام های روسی هم اعتقاد دارند که باید خواستۀ آژانس بدون کوچک ترین وقفه ای برآورده بشه. اما در شکل متفاوت نگاه می کنن نسبت به سه کشوری که این قطعنامه رو در اصل خواستار شدن، بریتانیا آلمان و فرانسه. و خواستن که به نوعی اون ها اعتقادشون مهرداد همون طوری که خودت هم می دونی، می گن که این می تونه حفظ کنه برجام رو. اما روسیه و چین که رای منفی هم امروز دادند، اعتقاد دارند که نه این اتفاقاً نمی تونه حفظ کنه.
اگر نگاه بکنیم، صحبت های جواد ظریف یعنی توئیتی که جواد ظریف هم انجام داده و وزیر خارجۀ ایران، گفته بود که راه حل قابل توافق ممکنه اما قطعنامه می تونه اون رو از بین ببره. که این رو باید به هر حال کارشناس ها پاسخ بدن به نظرم که آیا واقعا صحبت آقای ظریف تا چه اندازه صحبتیه که می گه قطعنامه می تونه برجام و توافق هسته ای رو از بین ببره. در نظر هم داشته باشیم که ما پاییز امسال مسائل تحریم های تسلیحاتی ایران رو داریم که برداشته می شه. و آمریکا هم همون طوری که می دونید دنبال این قضیه است.
