Nouns & Articles

W języku niderlandzkim rzeczownik ma wiele różnych form, w których może być używany, gdy zmienia się on z liczby pojedynczej na mnogą.

Ważną rolę odgrywa również płeć. W języku niderlandzkim istnieją rzeczowniki rodzaju męskiego, żeńskiego i nijakiego. Rzeczowniki w swoich rodzajach pasują do właściwych przedimków określonych lub nieokreślonych. Rzeczowniki mają również szeroką gamę zdrobnień, rodzaje zmian zależą głównie od regionu geograficznego.

Rodzaje rzeczowników i rodzajniki

Rzeczowniki mogą być rodzaju męskiego, żeńskiego lub nijakiego.

Jeśli rzeczownik jest rodzaju męskiego lub żeńskiego, może mu towarzyszyć głównie de. Jeśli rzeczownik jest rodzaju nijakiego, używa się z nim het.

Rzeczowniki można rozpoznać jako męskie lub żeńskie, jeśli kończą się na -ing, -ie, -ij, -heid, -teit, -a, -nis, -st, -schap, -de, -te, -e i więcej; więc idą razem z przedimkiem określonym de (np. de vreemdeling).

Rzeczowniki kończące się na -isme, -ment, -sel i -um są uważane za nijakie i występują z przedimkiem określonym het (np. pomnik het).

Rzeczowniki składające się z dwóch sylab zaczynające się od be-, ge-, ver- i ont-, jak również rzeczowniki zdrobnione, zawsze mają przedrostek het.

Rzeczowniki w liczbie mnogiej zawsze występują z de, niezależnie od tego, czy rzeczownik jest rodzaju męskiego, czy żeńskiego (np. de vreemdelingen; de monumenten). Istnieje tylko jeden rodzajnik nieokreślony: een.

	Rodzaj męski	Rodzaj żeński	Rodzaj nijaki
Określnona liczba pojedyncza	De slager	De opleiding	Het monument
Określona liczba mnoga	De slagers	De opleidingen	De monumenten
Rodzajnik nieokreślony	Een slager	Een opleiding	Een monument

Rzeczowniki w liczbie pojedynczej i mnogiej

Większość rzeczowników zmienianych na liczbę mnogą kończy się na -en lub -s. Większość rzeczowników z jedną sylabą kończy się na -en:

Raam → Ramen

Rzeczowniki kończące się na -el i -er w większości przypadków kończą się na -s w liczbie mnogiej:

Bever → Bevers
Zadel → Zadels

Rzeczowniki z dwiema lub więcej sylabami i kończące się na „schwa” w liczbie mnogiej zwykle kończą się na -s:

Dame → Dames

Wiele rzeczowników zakończonych długą samogłoską, a także akronimów liczby mnogiej kończy się na -‘s:

Baby → Baby’s
PDF → PDF’s

Istnieją konkretne rzeczowniki rodzaju nijakiego, które w liczbie mnogiej zawsze kończą się na -eren:

Kind → Kinderen

Wiele krótkich samogłosek w rzeczownikach w liczbie pojedynczej zmienia się w długą samogłoskę, gdy stają się liczbą mnogą:

Glas (krótka samogłoska) → Glazen (długa samogłoska)
Gebed (krótka) → Gebeden (długa)
Lot (krótka) → Loten (długa)

W niektórych przypadkach samogłoska jest zastępowana:

Schip → Schepen

Wiele razy, jeśli rzeczowniki kończą się na spółgłoski, takie jak k i d, są one podwojone w liczbie mnogiej:

Bed → Bedden
Hok → Hokken

Gdy ostatnią literą rzeczownika w liczbie pojedynczej jest s, to zmienia się na z w liczbie mnogiej. F w liczbie pojedynczej zmienia się na v:

Baas → Bazen
Brief → Brieven

Zdrobnienia

Stosowanie zdrobnień w języku niderlandzkim jest bardzo powszechne. Większość zdrobnień polega na dodaniu -tje (na południu Holandii, w Belgii dodaje się -ke):

Deur → Deurtje
Haven → Haventje

Gdy rzeczowniki kończą się na -b, -c, -d, -t, -f, -g, -ch, -k, -p, -v, -x, -z lub -s, wtedyt należy pominąć i dodać tylko -je:

Hok → Hokje

Każdy rzeczownik z jedną sylabą, który zawiera krótką samogłoskę lub rzeczowniki z większą liczbą sylab, ale kończące się krótką samogłoską akcentowaną, powinien zawierać -etje:

Kring → Kringetje

Rzeczowniki kończące się na -ng przechodzą na -nkje, a te, które kończą się na m na -pje:

Ketting → Kettinkje
Raam → Raampje

Zgrubienia

Zgrubienia są używane do wyrażenia większej intensywności i są bardzo powszechne w języku niderlandzkim. Ich użycie jest dość podobne do tego w języku angielskim, a w niektórych przypadkach mają nawet podobne przedrostki.

W wielu przypadkach można użyć przedrostków, takich jak over- (np. overgewicht), także z groot- (np. groothandel), z super- (np. supertheater), z mega- (np. megavoorstelling). W języku niderlandzkim przymiotniki również używają augmentatywów, tutaj również używa się przedrostków, takich jak bloed- (np. bloedmooi), także steen- (np. steenrijk) i kei- (np. keihard).