64. Τα πεθαμένα δέντρα
|dead|trees
64. Die toten Bäume
64. The dead trees
64. Los árboles muertos
64. Les arbres morts
64. De dode bomen
64. Мертвые деревья
Είχαν περάσει από παλιά καμίνια, όπου έφτιαχναν άλλες χρονιές κάρβουνα οι καρβουνιάρηδες.
They had|had passed||old|kilns|where|made|other|years|charcoal||charcoal makers
They had passed by old furnaces, where in other years the charcoal makers made coal.
Εκεί στάθηκαν λίγο και τους εξήγησε ο δασάρχης τον τρόπο που γίνονται τα κάρβουνα.
|they stood|||them|explained to them||forest ranger||way||are made||the charcoal
They stood there for a while and the forester explained to them the way the charcoal is made.
Τους είπε πως, για να κάνουν κάρβουνα, ρίχνουν πολλά ξύλα σ' ένα μεγάλο καμίνι.
||that|||they make|charcoal|they throw|a lot of|wood||||furnace
He told them that to make charcoal, they put a lot of wood in a big kiln.
Σκεπάζουν το καμίνι με χώμα, αλλά τόσο καλά, ώστε να μην μπαίνει αέρας από πουθενά.
Cover||the furnace|with|dirt|but|so|so well|||not||air||anywhere
They cover the kiln with earth, but so well that no air can get in from anywhere.
Ύστερα, από μια τρύπα που έχουν αφήσει επίτηδες, βάζουν φωτιά στα χωμένα ξύλα.
Afterwards|||hole||they have|left|on purpose|they set|fire||buried|wood
Then, through a hole that they have deliberately left, they set fire to the buried wood.
Το καμίνι, σκεπασμένο, καίει σιγά και λίγο λίγο με τη σιγαλή φωτιά τα ξύλα γίνονται κάρβουνα.
|oven|covered|burns slowly|slowly|||little by little|||slowly|fire||the wood|turn into|charcoal
The furnace, covered, burns slowly and little by little with the slow fire the wood becomes charcoal.
---
—Και τα δέντρα; ρώτησε ο Μαθιός.
—Όπως οι λοτόμοι έτσι και οι καρβουνιάρηδες, είπε ο δασάρχης, κόβουν μόνο τα δέντρα που τους λέμε εμείς να κόψουν, κι έτσι δε χαλούν το δάσος.
|the|lumberjacks|so|||charcoal burners||||cut||||||tell|we||cut||||damage||forest
-Like the lotto men, the charcoal cutters, said the forester, they cut only the trees we tell them to cut, and so they do not spoil the forest.
Το καλό όμως είναι που τα περισσότερα κάρβουνα τα έχουμε χωρίς να κόβουμε δέντρα.
|good|however||that|the|most|charcoal||we have|without|||
But the good thing is that we have most of the charcoal without cutting down trees.
Τα βρίσκουμε στη γη.
|we find||
We find them on earth.
Και θα σας πω το γιατί.
|will||I will tell||the reason
And I'll tell you why.
Εδώ και χιλιάδες χρόνια τα δάση ήταν τόσο πυκνά, που δεν μπορούσε να μπει μέσα ζώο να βοσκήσει.
Here for||thousands|years||forests|||dense|||||enter|inside|||graze
For thousands of years the forests were so dense that no animal could enter them to graze.
Με δυσκολία ζούσαν εκεί λιοντάρια και αρκούδες και λύκοι και μεγάλα πουλιά με φτερούγες θεόρατες και με ατσαλένια νύχια.
|difficulty|lived||lions||bears||wolves||large|birds||wings|huge wings|||steel|claws
Lions and bears and wolves and large birds with wings of God and steel claws could hardly live there.
Όποιο θηρίο μπορούσε έτρωγε το μικρότερο για να ζήσει.
|beast|could|it ate||the smallest|||live
Every beast that could eat the smallest one to live.
Μέσα στους λόγγους αυτούς ο ήλιος δεν μπορούσε να μπει.
||thickets|these||||||enter
In these hills the sun could not enter.
Νύχτωνε από την ημέρα.
It was getting dark|||
It was getting dark by day.
Τα δάση εκείνα γέρασαν και τα δέντρα τους έπεσαν κάτω.
|forests|those|aged|||||fell down|down to the ground
Those forests grew old and their trees fell down.
Κι επειδή άνοιξε η γη από σεισμούς και κατακλυσμούς, εκείνα χώθηκαν σε τάφους μεγάλους, πολλές οργιές βαθιά.
|because|opened||||earthquakes||floods|those|were buried||tombs|large|many|fathoms|many fathoms deep
And because the earth was opened by earthquakes and floods, they were buried in great graves, many fathoms deep.
Καθώς περνούσαν τα χρόνια, άλλα δάση φύτρωναν και ψήλωναν κι αυτά όπως τα πρώτα κι ύστερα γερνούσαν και πέθαιναν.
As|the years passed||||forests|were sprouting||grew taller|||||first ones||then|they aged||they died
As the years went by, other forests grew and grew like the first ones and then aged and died.
Κι άνοιγε η γη και τα έθαβε.
|opened|||||he buried them
And the earth opened up and buried them.
Και πάλι άλλα φύτρωναν.
|again||were sprouting
And still others were growing.
---
Τι έγιναν εκείνα τα πεθαμένα δάση; Δε χάθηκαν.
|happened to|those||dead|forests||they didn't disappear
What happened to those dead forests? They are not gone.
Σήμερα που σκάβουμε πολύ βαθιά, τα ξαναβρίσκουμε.
Today||we dig||deep||find again
Today, when we dig very deep, we find them again.
Δεν είναι δέντρα, όπως ήταν.
They are not trees, as they were.
Τα ξύλα τους μέσα στη γη έγιναν κάρβουνα, σκληρά σαν την πέτρα και μαύρα κάρβουνα.
||||||||hard||||||charcoal
Their wood in the earth became coals, hard as stone and black coals.
Και σήμερα που οι άνθρωποι είναι πολλοί κι έχουν ανάγκη από μεγάλες φωτιές για τις εργασίες τους, ανοίγουν τη γη και βρίσκουν όσα κάρβουνα θέλουν.
|today|||people||||they have|need||large|fires|||their work||they open||||find||charcoal|they want
And today when people are many and need big fires for their work, they open the earth and find as many coals as they want.
Μ' αυτά ανάβουν τις μηχανές, κινούν τα εργοστάσια, τους σιδηροδρόμους και τα βαπόρια.
||they ignite||machines|move||factories||the railroads|||ships
With them they turn on the engines, drive the factories, the railways and the barges.
Συλλογιστείτε πόσες είναι αυτές οι μηχανές και πόσα κάρβουνα χρειάζονται.
Consider|||||machines||how many|coals|
Think about how many of these engines there are and how many coals they need.
Ποιος να το έλεγε πως εκείνα τα πεθαμένα δέντρα θα χρησίμευαν ύστερα από χιλιάδες χρόνια; Και όμως αυτό είναι το δάσος.
|||would say||those||dead|trees||would be useful|after||thousands of|thousands of years||||is||forest
Who would have thought those dead trees would be of any use after thousands of years? And yet this is the forest.
Κάνει καλό στον άνθρωπο με χίλιους τρόπους, σε αμέτρητο καιρό.
It does|||||a thousand|||countless|time
It is good for man in a thousand ways, in countless times.
Δεν κουράζεται ποτέ· ζει και μας χρησιμεύει, πεθαίνει και μας χρησιμεύει.
never|gets tired|||||serves us|dies|||
It never tires; it lives and serves us, it dies and serves us.
---
Για να μας δώσει όμως το δέντρο όσα μας χαρίζει, πρέπει να ζει με χιλιάδες άλλα δέντρα.
|||give||||as much as||gives us|||||||
But for the tree to give us what it gives us, it must live with thousands of other trees.
Γιατί, όπως οι άνθρωποι, έτσι και τα δέντρα ζούνε πολλά μαζί στους τόπους που θέλουν αυτά και βοηθούν το ένα το άλλο.
Because|as||||||||||||||||||||
Because, like people, trees live together a lot in the places they want and help each other.
Ενωμένα πολεμούν τον βαρύ χειμώνα και το καυτερό καλοκαίρι.
United|fight||harsh|winter|||hot|summer
United they fight the harsh winter and the hot summer.
Ενωμένα μεγαλώνουν, κάνουν μεγάλους κορμούς και πετούν δυνατά κλαριά.
United|they grow||large|trunks||they throw||branches
Together they grow, make big trunks and throw strong branches.
Έτσι γίνεται στα ύψη των βουνών μια μεγάλη πολιτεία, που τη λέμε δάσος.
|||heights|||||city||||
So it becomes a great state on the heights of the mountains, which we call a forest.
Αυτή εδώ!
This one!