MY Ithaca - Secrets and Lessons: Yiannis Kalogerakis at TEDxUniversityofPiraeus - YouTube
Μεταγραφή: Sofia Sapountzaki Επιμέλεια: Chryssa R. Takahashi
Η Ιθάκη μου,
και τι μου είπε να σας πω.
Ήμασταν, είμαστε και θα είμαστε όλοι, ταξιδευτές.
Ήμασταν, είμαστε και θα είμαστε όλοι
ναυπηγοί και καπετάνιοι στο δικό μας καράβι.
Μπράβο Έμιλυ γι' αυτό. Καταπληκτικό.
Θέλω, λοιπόν, να σας πω για το δικό μου ταξίδι,
το οποίο με έχει φέρει βόλτα σε πάρα πολλά κράτη.
Είμαι 57 ετών. Γεννήθηκα το '57. Έχω ζήσει 57 χρόνια. Σύμπτωση.
Και μετράω 20.000 μέρες ταξιδιού.
Η πιο σημαντική μέρα που υπήρξε ποτέ στην ιστορία του κόσμου
και την οποία τη ζήσατε κι εσείς, ποια λέτε ότι είναι;
Σήμερα! Σήμερα είναι η πιο σημαντική μέρα.
Θα κάθομαι να λιβανίζω το χτες; Πού ξέρω τι είναι το αύριο;
Το σήμερα είναι το μόνο που ελέγχω.
Το σήμερα είναι το μόνο που είναι δικό μου και μπορώ να κάνω κάτι γι' αυτό.
Μην περιμένεις το αύριο να πεις συγγνώμη, σ' ευχαριστώ, αγαπούλα μου.
Μην περιμένεις το αύριο να ξεκινήσεις μια δίαιτα.
Οι δίαιτες δεν ξεκινάνε από τη Δευτέρα.
Μερικοί λένε την Καθαρή Δευτέρα, τη Μεγάλη Δευτέρα.
Οι δίαιτες ξεκινάνε σήμερα. Σήμερα κάντε το!
Κάντε το σήμερα ό,τι είναι να κάνετε! Είναι μεγάλη κουβέντα αυτή.
18 χρόνια λοιπόν ταξίδι στην Ελλάδα και μετά πάω Αγγλία.
15 χρόνια σπούδασα, εργάστηκα, Μπάτσελορ, Μάστερ, Διδακτορικό, εργασία.
24 χρόνια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Παγκοσμίως σε διάφορα κράτη.
Κάθε μέρα σκεφτόμουν: Να δεις που αύριο θα είναι τα καλά.
Να δεις που από αύριο θα ξεκινήσει η ευτυχία.
Και τελικά η Ιθάκη μου μού είπε να σας πω ότι αυτό που ζούσα ήταν η ευτυχία.
Αυτό που ζούσα ήταν η ευτυχία.
(Χειροκρότημα)
Τι μου λες έτσι, τι μου λες εκεί;
Ζήσε τη στιγμή! Ζήσε τη στιγμή!
Πού αλλού θα ξαναβρείς όλους τους φίλους να σου βαράνε παλαμάκια και να λένε:
«Ρε τον τυχερό τον Βαγγέλη, κοίτα τι παίρνει!»
Πού αλλού θα τους ξαναβρείς κοπελάρα μου;
Την ημέρα του γάμου σου δώσ' τα όλα. Ζήσε τη στιγμή.
Αλλά πρόσεξε. Προτείνω, ζήσε την κάθε στιγμή.
Υπάρχουν και δύσκολες στιγμές. Υπάρχουν και στιγμές που στενοχωριόμαστε.
Αλλά να τις ζήσουμε και αυτές. Πρέπει να τις ζήσουμε κι αυτές.
Αν δεν υπάρχουν πάνω-κάτω στη ζωή σου, τι λες τώρα;
Δε ζεις! Είσαι ευθεία γραμμή, αν δεν υπάρχουν πάνω-κάτω.
Υπάρχουν και τα θέλουμε. Είναι κομμάτι της ζωής αυτό το πράγμα.
Πάρ' το αλλιώς λοιπόν. Πάρ' το αλλιώς.
Αυτή είναι η συμβουλή μου: παρ' το αλλιώς.
Δεν ξέρετε πόσο χάρηκα όταν είδα και τίτλο βιβλίου.
Πού είσαι Αλεξάνδρα, δεν σε βλέπω. Α, μπράβο.
Η Αλεξάνδρα Ευθυμιάδου μας θυμίζει και μας λέει:
Αν μπει ένας κόκκος άμμου μέσα σ' ένα στρείδι, τι να κάνει το στρείδι;
Να αρχίσει να λέει:
«Την τύχη μου, την κυβέρνηση, να κάνουμε εκλογές,επανάσταση;»
Όχι. Ξέρετε τι κάνει;
Αρχίζει και βγάζει κάτι ουσίες, και τι κάνει; Το κάνει δικό του.
Και γίνεται η φωτεινή διαφορά που ξεχωρίζει απ' όλα τα άλλα.
Και το φοράνε και οι κυρίες και περηφανεύονται.
Αυτή είναι όλη η ιστορία!
Τα συγχαρητήρια μου στην Μπάρμπαρα Στράιζαντ
που δεν πήγε να φτιάξει τη μύτη της.
Έχει μια μυτόγκα μέχρι εδώ, δεν πήγε να τη φτιάξει.
Την άφησε έτσι.
Είτε είσαι κοντός, είτε είσαι ψηλός,
είτε είσαι έτσι, είτε είσαι αλλιώς, είσαι εσύ!
Κάνε ό,τι διαφορετικό χαρακτηριστικό έχεις τη φωτεινή σου διαφορά.
Στη ζωή δεν επιβιώνει ο δυνατότερος, ο εξυπνότερος, αυτός με τα πολλά πτυχία
ή αυτός με τη μεγάλη πείρα ή με τα πολλά μαθήματα.
Λέει «Έχει πάρει αυτός μαθήματα».
Το πήρε το μάθημα του. Το έκανε, όμως, κάτι;
Τι θα πει «το πήρε το μάθημα του αυτός»;
Να σας πω εγώ ανθρώπους που έχουνε πάρει μαθήματα
και κάνουν τα ίδια λάθη!
Τι λες τώρα;
Στη ζωή επιβιώνει ο πιο ευπροσάρμοστος στις αλλαγές.
Πάρ' το αλλιώς λοιπόν.
Μπράβο ρε Αλεξάνδρα, αλλά «πάρ' το αλλιώς» είναι όλη η ιστορία.
Πάρ' το αλλιώς. Ό,τι και να σου συμβαίνει.
Όπως ακούσατε νωρίτερα, μετά από δυο χρόνια θα το έχεις ξεχάσει.
Μετά από δυο μήνες θα το έχεις ξεχάσει.
Επίσης, η Ιθάκη μου μού είπε να σας θυμίσω ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο.
Τίποτα, τίποτα, τίποτα δεν είναι δεδομένο σε αυτήν τη ζωή.
Μη θεωρείτε δεδομένο τα πόδια σας, τα χέρια σας, τα μάτια σας.
Γιατί γνώρισα ανθρώπους χωρίς χέρια, χωρίς πόδια, χωρίς μάτια.
Και μου είπαν, «Δεν το πιστεύαμε ότι θα γινόταν αυτό το ατύχημα».
Τίποτα να μην θεωρείτε δεδομένο σε αυτήν τη ζωή.
Γιατί τίποτα δεν είναι δεδομένο.
Μην θεωρείτε δεδομένη την αγάπη του συντρόφου σας.
Να την κερδίζετε κάθε μέρα.
«Δε σ' αγαπάω, Πέρη, σε λατρεύω, κοριτσάρα μου».
(Χειροκρότημα)
Τίποτα δεν είναι δεδομένο.
Δεδομένο, θα μου πεις, είναι η αγάπη της μάνας σου.
ΟΚ. Βρήκαμε κάτι που είναι δεδομένο. Αλλά συμπεριφέρσου σαν να μην είναι.
Και να την κερδίζεις κάθε μέρα.
Αυτό θα πει μάγκας που παρακολουθεί το TEDx.
Σε αυτήν τη ζωή δε λαμβάνουμε τα πράγματα, τις καταστάσεις,
τους ανθρώπους που θέλουμε.
Βλέπεις ανθρώπους που προσεύχονται:
«Αχ, Θεέ μου», λέει, «στείλε μου ένα καφάσι λίρες, ένα καφάσι μπίρες».
Τι λέει το ανέκδοτο;
Εξάλλου το «Πάτερ Ημών» λέμε «Γενηθήτω το θέλημα σου», σκεφτείτε το.
Δε λαμβάνεις αυτό που θες. Ξέρεις τι λαμβάνεις;
Αυτό που χρειάζεσαι στη ζωή. Να σε προβληματίσει, να σε στριμώξει.
Να σε κάνει να προβληματιστείς, να απογοητευτείς, να σε χαροποιήσει.
Και έτσι να γίνεις καλύτερος.
Ό,τι και να μας συμβαίνει στη ζωή, είναι η δοκιμασία μας.
Μου έλεγε ο πατέρας μου:
«Τίμιος δεν είναι αυτός που δεν κλέβει.
Τίμιος είναι αυτός που είχε την ευκαιρία
να κλέψει χωρίς να τον πιάσουν και δεν έκλεψε».
Να σου δοθεί η ευκαιρία, να δω τι τύπος είσαι.
Και μετά γυρίζει και μου λέει:
«Ε, αυτό που σου συμβαίνει τώρα είναι η δοκιμασία σου, αγόρι μου».
Πρέπει να δοκιμαστούμε σε αυτήν τη ζωή.
Πού ξέρουμε τι είμαστε αν δε δοκιμαστούμε;
Και πρέπει στη συνέχεια να το κάνετε πρακτική κάθε μέρα.
Γιατί αν δεν το κάνεις πρακτική κάθε μέρα, δε γίνεσαι καλός.
Τελικά ό,τι κάνεις πρακτική, γίνεσαι καλός.
Τι κάνεις πρακτική; Την ψευτιά, την γκρίνια, την υποκρισία;
Θα γίνεις εξπέρ να λες ψέματα, να γκρινιάζεις και να υποκρίνεσαι.
Τι κάνεις πρακτική κάθε μέρα;
Ξυπνάς το πρωί και λες: «Ανάθεμα τη μέρα μου που γεννήθηκα».
Ξυπνάς το πρωί, πας και λες «Καλημέρα».
Και σού λέει ο άλλος «Πού τη βλέπεις την καλή;»
Πας και λες «Καλημέρα». Και σου λέει ο άλλος: «Για σένα».
Δηλαδή για μένα δεν είναι.
(Γέλια)
Πας και λες «Καλημέρα». Και λέει ο άλλος: «Θα δείξει.
Θα δείξει. Για να δω τι ετοίμασες».
Πας και λες στον άλλο «Καλημέρα» και σου λέει «Ήτανε».
«Γιατί ρε μεγάλε;», λες, «τι έπαθες; Καλημέρα πες, τι θα πάθεις;»
(Χειροκρότημα)
Άτοπο να στενοχωριέσαι για πράγματα που φτιάχνουν.
Αφού φτιάχνουν. Θα το φτιάξουμε.
Και άτοπο να στενοχωριέσαι για πράγματα που δεν φτιάχνουν.
Αφού δεν φτιάχνουν, τι να φτιάξεις; Τι λες τώρα!
Αν έδωσες σε κάποιον κάποτε 20 ευρώ και δεν τον ξαναείδες, μην νευριάζεις.
(Γέλια)
Ρε παιδιά, δεν άξιζε τον κόπο;
Του έδωσες 20 ευρώ, τον ξεφορτώθηκες, δε θα τον ξαναδείς.
Μια επένδυση έκανες και δε θα τον ξαναδείς.
Στενοχωριέσαι που σου χρωστάει 20 ευρώ;
Πας καλά; Δόξα τω Θεώ να λες που δε θα τον ξαναδώ και μου κρύβεται τώρα.
Πάρ' το αλλιώς, λοιπόν.
Λένε, λοιπόν, ότι ο χρόνος είναι χρήμα. Τι λέτε μωρέ παιδιά;
Τόσα λεφτά είχε η Λάτση, έσωσε τον Κούρκουλο;
Τόσα λεφτά είχε στο σπίτι της, μπόρεσε να προσθέσει ένα λεπτό στη ζωή του;
Δε γίνεται.
Ο χρόνος δεν μπορεί να είναι χρήμα.
Ο χρόνος είναι η ζωή.
Μερικοί λένε «Δεν έχω χρόνο». Τι λες, βρε, που δεν έχεις χρόνο;
Μόνο όσοι μετράνε τα ραδίκια ανάποδα δεν έχουν χρόνο.
Εμείς που τα κοιτάμε από πάνω, έχουμε χρόνο.
Δεν οργανώνεις σωστά τον χρόνο που έχεις. Αυτοί είναι οι σωστοί.
Η ζωή, λέει, είναι σαν ένα κέρμα, που το ξοδεύεις, αλλά μόνο μία φορά.
1.440 κέρματα - λεπτά κάθε μέρα.
Τόσο είναι το 24ωρο.
Αν το πολλαπλασιάσεις με 60, 1440 λεπτά είναι.
Και το ξοδεύεις. Πρόσεξε, λοιπόν, πώς τα ξοδεύεις, πού τα ξοδεύεις.
Εσείς ήρθατε στο TEDx, καλή επένδυση.
(Γέλια)
Λοιπόν, πού τα ξοδεύεις. Πού τα δίνεις τα λεπτά σου.
Γιατί μόνο μία φορά και μετά τελειώνουν.
Όπως σας είπα 1440 την ημέρα, έτσι είναι και η ζωή και τελειώνει.
Τι άλλο μου είπε η Ιθάκη μου και ήρθα να σας πω.
Μην υπόσχεσαι όταν είσαι χαρούμενος. Μην απαντάς όταν είσαι θυμωμένος.
Μην αποφασίζεις όταν είσαι λυπημένος. Θα το μετανιώσεις.
(Γέλια)
Η Ιθάκη μου τα είπε αυτά. Ταξίδεψα, το έμαθα.
Υπάρχει μία μοιρολατρική αντίληψη σε αυτόν τον κόσμο.
Κάποιος άλλος, εκτός από εμάς. Κάποιος υπεύθυνος.
Το κράτος, η κυβέρνηση, η Εκκλησία, η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο Υπουργός.
Πρέπει να κινητοποιηθεί και να κάνει κάτι για να αλλάξει η καθημερινότητα μου;
Τι λέτε ρε παιδιά; Είναι δυνατόν; Στέκει αυτό το πράγμα;
Όπως λέει στον «Κύκλο των Χαμένων Ποιητών»,
«Άδραξε την ημέρα!», «Carpe Diem».
Αυτό είναι το μήνυμα της δικιάς μου Ιθάκης.
Το ξέρατε, ήρθα να σας το θυμίσω.
Τώρα οι μαθηματικοί εδώ θα γουστάρετε,
αλλά η ζωή δεν είναι καμιά δύσκολη μαθηματική εξίσωση.
Εγώ δεν ήρθα να σας πω ότι η ζωή είναι εύκολη ή δύσκολη.
Εγώ ήρθα να σας πω ότι η ζωή είναι απαιτητική.
Αλλά όταν είσαι εσύ απαιτητικός με τον εαυτό σου,
η ζωή θα είναι πολύ πιο εύκολη με εσένα.
Το θέμα είναι τι απαιτήσεις έχει ο καθένας από τον εαυτό του.
Γιατί αν δεν έχεις απαιτήσεις, κάτσε εκεί πέρα,
ξύσου και όσα πάνε και όσα έρθουν. Τι ζωή είναι αυτή;
Αν έχεις απαιτήσεις, ανεβάζεις τον πήχη, γιατί σήμερα ακούσαμε από ανθρώπους
που έχουν ανεβάσει τον πήχη τους. Και πρέπει να τον ανεβάσουμε όλοι μας.
Γιατί αυτό μου είπε η Ιθάκη να σας πω.
Μην πιστεύετε ό,τι διαβάζετε στο διαδίκτυο.
Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, από την ομιλία του στην Πνύκα!
(Γέλια)
Τι λες τώρα;
Δηλαδή κοτσάρει ο άλλος μια φωτογραφία, ένα ρητό, τι λες μωρέ;
Μην πιστεύετε ό,τι διαβάζετε.
Πάμε να δούμε κάποιους σοβαρούς;
Κεν Ρόμπινσον. Έγινε «Σερ», γιατί ο άνθρωπος άξιζε.
Φέρνει επανάσταση στην εκπαίδευση. Το TED τον έχει τιμήσει πάρα πολύ.
Στο βιβλίο του «The Element», που σας προτείνω να το πάρετε να το διαβάσετε,
λέει μέσα εκεί ότι το στοιχείο σου είναι
όταν η φυσική σου κλίση συναντήσει το προσωπικό σου πάθος.
Περιληπτικά, λοιπόν, τι μας λέει εδώ πέρα;
Το'χεις; Ψάξε να βρεις την κλίση σου. Το αγαπάς; Ψάξε να βρεις το πάθος σου.
Το θέλεις; Τι στάση έχεις απέναντι σε αυτά τα πράγματα;
Και τέλος, θα βρούμε πού είναι.
Το πού είναι, όμως, όλοι οι Έλληνες ψάχνουν να βρουν μια ευκαιρία.
Βρε, άσε την ευκαιρία ήσυχη.
Το 'χεις; Το αγαπάς; Το θέλεις; Αυτά είναι που θα σε κάνουν να βρεις τις ευκαιρίες.
Γιατί αν δεν έχεις το υπόβαθρο αυτών των τριών, τι λες τώρα;
Οι ευκαιρίες θα έρχονται και θα φεύγουνε.
Και δε θα σταματήσει καμία στην πόρτα σου μπροστά.
Να σας πω έναν άλλο σπουδαίο άνθρωπο που συνάντησα στη ζωή μου
και με στιγμάτισε. Ο προφέσορας μου.
Λίγο προτού μου δώσει το Διδακτορικό, νόμιζα ότι θα πήγαινα φυλακή.
Αλλά τελικά εντάξει, το πήρα. Τσένγκι Κουό, να είναι καλά ο άνθρωπος.
Είμαστε σε ένα γιαπωνέζικο εστιατόριο, σάκε είναι το ιαπωνικό κρασί.
Έπινε, έπινε, είχε κοκκινίσει και μου λέει:
«Τζον, να σου πω το μυστικό της επιτυχίας;»
Ήτανε λίγο κόκκινος, σκύβει και μου λέει: «Τρία πράγματα».
Και είχε σκύψει πολύ. «Τρεις λέξεις», μου λέει.
Λέω: «Τρεις λέξεις;» Έχει γούστο να μου πει τώρα «I love you».
Και να του ρίξω ένα χαστούκι να χάσω και το διδακτορικό και όλα.
Και γυρίζει και μου λέει: «Τζον, get yourself known».
Κάνε τον εαυτό σου γνωστό.
Αν δεν σε ξέρει κανείς, δεν μπορεί να έρθει να σου χτυπήσει την πόρτα.
Να σου πει: «Ε, Τζον, έχω μια καλή δουλειά για σένα».
Κάνε τον εαυτό σου γνωστό.
Σήμερα με τα κοινωνικά δίκτυα, ακούσατε νωρίτερα,έτσι;
Εκπληκτική παρουσίαση.
Σήμερα με τα κοινωνικά δίκτυα μπορούμε. Πας σε ένα blog, γράφεις.
Πρόσεξε, όμως, τι γράφεις.
Μπορεί να σε φτιάξει, μπορεί να σε καταστρέψει.
Πας, εκτίθεσαι.
Και όπως λέει και ο Κωνσταντίνος Κίντζιος, «Ε, άντε και go brand yourself».
Συγγνώμη για το υπονοούμενο, αλλά ναι.
Εάν δεν κάνεις brand τον εαυτό σου, τι λες τώρα;
Αλλά το brand δεν είναι να φωνάζεις «Δείτε με, δείτε με».
Να έχεις μια ουσία και αυτή η ουσία είναι που θα σε κάνει να λάμπεις.
Αυτό είναι το φωτοστέφανο. Οι άγιοι δε λάμπουνε σα γλόμποι.
Αυτό που τους βάζουν οι αγιογράφοι είναι η αύρα τους, ο τρόπος σκέψης τους.
Και αν θέλετε να σας το πω με μια λέξη, αγάπη. Αυτό. Εκπέμπουν.
Αγάπη για ό,τι κάνουν. Αυτή είναι όλη η ιστορία.
Τι κληρονομιά μας άφησε ο Αριστοτέλης;
Ήθος, πάθος, λόγος.
Είναι γραμμένο στα «Ηθικά Νικομάχεια», τρίτη Λυκείου το κάναμε όλοι.
Το θυμάστε; Ήθος, πάθος, λόγος;
Λόγος, λογική.
Εσείς τώρα πάτε πανεπιστήμιο, ΠαΠει, καλά το πάμε. Καλό είναι αυτό.
Άρα λόγος, λογική το έχουμε.
Ήθος, πάθος, παιδιά. Ήθος, πάθος.
Πολλοί μπορούν να πάρουν πτυχία. Ήθος και πάθος έχουνε;
Θα τους κάνουν μια συνέντευξη στις εταιρείες που ήμουν.
Ήξερα εγώ αν το πιστοποιητικό ήταν αληθινό; Μπορεί να ήταν πλαστό.
Πήγαινα εγώ στο ΠαΠει να ρωτήσω: «Ρε, είναι αληθινό αυτό το πιστοποιητικό;»
Εγώ βλέπω έναν άνθρωπο απέναντι μου, του έκανα δυο ερωτήσεις.
Και έβλεπα αν θα ταιριάξει με την ομάδα μου ή όχι.
Και έβλεπα να δω αν το έχει ή όχι.
Ο Ιπποκράτης όχι μόνο έβαλε τις βάσεις στην Ιατρική,
αλλά τον όρκο τον λέμε ακόμα σήμερα, σε όλο τον πλανήτη.
Παπανικολάου. Τεστ Παπ.
Αυξέντιος Καλαγκός. Και τρομερός καρδιοχειρουργός και φιλάνθρωπος.
Εδώ σε θέλω.
Τι θέλω να σας πω;
Η ιατρική επιστήμη κάνει άλματα.
Σας δείχνω κάποιους Έλληνες.
Αλλά έκανε άλματα μια συγκεκριμένη εποχή.
Μπορεί κανείς να φανταστεί ποια εποχή;
Έκανε άλματα η ιατρική επιστήμη. Άλματα.
Επί της εποχής των Ναζί.
Μόνο που δεν υπήρχε Ήθος. Η επιστήμη ήταν αυτοσκοπός.
Ήταν Ιατρική για την επιστήμη.
Ενώ πρέπει να είναι Ιατρική για τον άνθρωπο.
Έκαναν αυτό το λάθος.
Θεώρησαν ότι οι Εβραίοι δεν είναι άνθρωποι;
Τι λες τώρα;
Αυτό ήταν το λάθος.
Κρίμα. Όλες οι έρευνες αυτές.
Και είναι ντροπή στο ανθρώπινο γένος οι έρευνες που έγιναν τότε.
Αλλά έκαναν άλματα. Αλλά δεν υπήρχε Ήθος.
Χωρίς Ήθος, πού πας;
Και φτάνουμε λοιπόν στην κατσίκα του γείτονα.
Όλοι λένε «Να πεθάνει η κατσίκα του γείτονα»
Τι λες μωρέ;
Εγώ ήρθα να σας πω ότι ο άνθρωπος βγήκε από τις σπηλιές,
έκανε κοινωνίες, γιατί βοήθησε την κατσίκα του γείτονα.
Έρχομαι λοιπόν και σας λέω, βοηθήστε τον συνάνθρωπο δίπλα.
Φροντίστε την κατσίκα του γείτονα.
Διαβάστε, μελετήστε για αυτήν την κατσίκα του γείτονα.
Μερικοί μου λένε: «Ρε Γιάννη,
αυτά που μας λες, εγώ δεν μπορώ, εγώ δεν είμαι τέτοιος άνθρωπος».
Και γυρίζω και τους λέω: «Δεν ήσουνα! Δεν μπορούσες!»
Μην πας να προκαταβάλεις τι θα γίνει από εδώ και πέρα στη ζωή σου.
Μην πας με τα χεράκια σου και βγάλεις τα ματάκια σου.
Τι θα πει δεν μπορώ; Δεν μπορούσες, είναι το σωστό.
Προσέξτε τον χρόνο.
Εάν δε θες να μάθεις κάτι, είναι σαν να θες να είσαι εθελοντικά άτυχος.
Εύχομαι να ψάχνετε στην ζωή σας και να νοιάζεστε και να διαβάζετε.
Και επίσης, να βγεις από τη ζώνη άνεσης.
Πρέπει να βγεις. Τώρα εγώ δε θα βγω,
αλλά πρέπει να βγεις από τη ζώνη άνεσης, αν θέλεις να κερδίσεις σε αυτήν τη ζωή.
Αυτά μου είπε η Ιθάκη μου.
100 δισεκατομμύρια εγκεφαλικά κύτταρα περιμένουν τη δική σου εντολή να δράσουν.
Και να κάνουν κάτι ή όχι.
Να πραγματοποιήσουν μεγάλα επιτεύγματα. Ή όχι.
Εσύ, λοιπόν, τι εντολή τους δίνεις; Τους λες «κάτσε μεγάλε, κοιμήσου»;
Τι εντολή τους δίνεις;
Τι σκέπτεσαι;
Η Εθνική μας Κληρονομιά γραμμένη στην Ασκητική του Νίκου Καζαντζάκη.
Που είχα τη μεγάλη τύχη και τιμή
ο πατέρας μου να έχει κάνει πολλές συζητήσεις με τον Νίκο Καζαντζάκη,
και μου έχει μεταφέρει πολλά.
Θα σας πω κάτι που είναι γραμμένο μέσα εκεί.
Το πρώτο σου χρέος εκτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα,
είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους προγόνους που έχουμε.
Το δεύτερο είναι να φωτίσεις την ορμή σου,
να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους.
Αυτό μου είπε εμένα το ταξίδι μου.
Και το τρίτο είναι να παραδώσεις στο παιδί σου
τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει.
Αφιερωμένο, Μιχαήλ, σε εσένα αγόρι μου.
Τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει.
(Χειροκρότημα)
Το χειροκρότημα είναι για σένα.
Από το θέλω στο μπορώ «ένα φοβάμαι» δρόμος.
Να βγάλουμε το «φοβάμαι» από τη μέση είναι η όλη ιστορία.
Πώς θα φύγει το φοβάμαι;
Με πίστη θα φύγει. Να πιστεύεις σε αυτό που θα κάνεις.
Δύσκολο πράγμα να πιστεύεις.
Βλέπω καμιά φορά φρεσκοβαμμένα παγκάκια γεμάτα δαχτυλιές.
Λέω, «Φτου σου, γαμώτη, δίκιο είχαν, κοίτα, βάφτηκα».
Και το αγγίζεις. Αφού λέει «Προσοχή, χρώματα, φρεσκοβαμμένο».
Δεν πιστεύει ο άλλος. Δεν πιστεύει ότι ένα παγκάκι είναι βαμμένο.
Και τους βλέπεις όλο δαχτυλιές.
Γιατί, ρε μεγάλε, το αγγίζεις και το γεμίζεις δαχτυλιές;
Ε, λέει, μπορεί να έχει στεγνώσει η μπογιά και το ξεχάσαν να το βγάλουν.
Ή το έβαλε κάποιος καβάτζα να πάει να καθίσει εκείνος, ρεζερβέ.
Ρε, μην το αγγίζεις.
Δύσκολο πράγμα να πιστέψεις μια πινακίδα, ε;
Ένα πουλί που κάθεται σε ένα δέντρο,
η πίστη του δεν είναι στο ότι το κλαδί δε θα σπάσει.
Αλλά στα φτερά του.
Εκεί είναι η πίστη του.
Στα φτερά σας, που είπε και η κυρία Φατσέα νωρίτερα.
Στα φτερά σας είναι όλη η ιστορία.
Στο Μεξικό είχε λειψυδρία και μάζεψε ένας παπάς όλους τους Χριστιανούς,
έξω από το προαύλιο, «Ελάτε να προσευχηθούμε,
γιατί στεγνώσανε τα ποτάμια, ψοφάνε τα ζωντανά, δεν έχουμε πια σπαρτά,
ελάτε να προσευχηθούμε να βρέξει, χανόμαστε».
Μαζευτήκαν όλοι, ανεβαίνει στην πλατφόρμα, παίρνει το μικρόφωνο, τους βλέπει
και τους λέει: «Άει στο σπίτι σας όλοι, όπως είστε».
«Μα, γιατί δέσποτα;»
«Ήρθατε να προσευχηθούμε να βρέξει. Και κανείς σας δεν έχει φέρει ομπρέλα.
Τι λες τώρα; Δεν το πιστεύετε.
Γιατί αν το πιστεύατε, θα είχατε έρθει προετοιμασμένοι.
Δεν το πιστεύετε».
Πεθαίνει κάποιος, πάει στον Άγιο Πέτρο και του λέει ο Άγιος Πέτρος:
«Δείξε μου τις πληγές σου».
Είναι μεταφορικό. Αν πόνεσες στη ζωή.
Και γυρίζει και του λέει «Μα, δεν έχω».
Του λέει «Μπα; Δεν βρήκες τίποτα άξιο στη ζωή σου να παλέψει γι' αυτό;
Δε βρήκες μια ιδέα; Δε βρήκες ένα παιδί; Μια έρευνα; Μια γυναίκα; Δε βρήκες κάτι;
Να παλέψεις; Τι λες τώρα;»
Και τελικά φτάνουμε σε αυτήν τη μεγάλη λέξη.
Που όλοι τη λέμε και είναι λίγο παρεξηγημένη.
Ξέρεις, όμως, να αγαπάς; Λέμε αγάπη έτσι.
Ξέρεις να αγαπάς;
Γιατί δεν είναι ότι θέλει θυσίες. Θέλει πληγές.
Και αναρωτιέται η Όπρα. «Ξέρουμε να αγαπάμε;»
Σε μια εκπομπή.
Ξέρεις λοιπόν να αγαπάς τον εαυτό σου;
Είτε είσαι ψηλός, κοντός, χοντρός, αδύνατος; Ξέρεις να τον αγαπάς;
Ξέρεις να αγαπάς τον σύντροφο σου;
Θα σας πω μόνο μια ατάκα από τα σεμινάρια μου.
Όταν αγαπάς κάποιον,
πρέπει να τον αγαπάς με τον τρόπο που θέλει εκείνος να αγαπηθεί,
όχι με τον τρόπο που θέλεις εσύ να τον αγαπήσεις.
Γιατί είναι πολύ εγωιστικό.
Ξέρεις να αγαπάς την οικογένεια σου, τους φίλους σου;
Ξέρεις να αγαπάς τη φύση;
Βλέπεις ένα λουλουδάκι στη φύση.
Το κόβεις. Το σκότωσες.
Δε λέω να μην κόβουμε λουλούδια.
Νιώθεις τι κάνεις εκείνη τη στιγμή;
Ξέρεις να αγαπάς ό,τι κάνεις καθημερινά;
Αγαπάς ό,τι καταπιάνεσαι;
Βλέπω μια κυρία και καθαρίζει ένα ράφι και κάνει έτσι.
Και της λέω, «Γλυκιά μου, εκεί και εκεί άφησες δυο τρίγωνα με σκόνη».
Μου λέει, με πονάει η μέση.
Λέω, αυτό θα πει αγαπάς αυτό που κάνεις.
Θα πας έτσι, θα πας έτσι.
Γιατί ξέρω μια άλλη κυρία που πάει, καθαρίζει, καθαρίζει.
Λέει, εκεί είναι οι μύκητες, γι' αυτό.
Γιατί αγαπάει αυτό που κάνει.
Τι χρειαζόμαστε λοιπόν για να σχεδιάσουμε ένα ευοίωνο μέλλον.
Εν κατακλείδι.
Το ακούσατε πολλές φορές, θα το πω μια τελευταία.
Εμπειρίες.
Ακόμα και αυτό που γεύονται εδώ πέρα όλα τα κίτρινα καναρινάκια που βλέπετε,
είναι μια εμπειρία.
Και αυτό που ζήσατε εσείς είναι μια εμπειρία.
Εμπειρίες.
Είτε πας να ξεφορτώσεις ένα φορτηγό, είτε πας να βοηθήσεις κάποιον.
Εμπειρίες χρειαζόμαστε όλοι.
Είτε είσαι dj το καλοκαίρι.
Γιατί εγώ όταν βλέπω το βιογραφικό του λέω, το καλοκαίρι τι έκανες;
Μου λέει «Εεε».
Στον ήλιο και λιαζότανε.
Ενώ αν μου πει, ήμουν σε ένα μπαρ, ήμουν σε μια αποθήκη, τεράστια διαφορά.
Έχει και εργασιακή συνείδηση.
Καλό είναι η επιβεβαίωση της βασικής μας γνώσης και αντίληψης.
Δηλαδή, πτυχίο. Αλλά, είπαμε, εκεί καλά πάμε.
Το είπαμε αυτό.
Σας προτείνω, λοιπόν, εν κατακλείδι, ταξιδέψτε.
Με τα πόδια, με ποδήλατο, με αυτοκίνητο, με λεωφορείο, με τρένο,
με αεροπλάνο, με αερόστατο, με βάρκα.
Ταξιδέψτε!
Ταξιδέψτε με όποιο μέσο διαθέτετε.
Ταξιδέψτε με το νου. Μπείτε στο Διαδίκτυο και ταξιδέψτε.
Απογειωθείτε με το μυαλό. Απογειωθείτε. Ταξιδέψτε.
Συσπειρωθείτε. Ενωθείτε.
Να το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχει η Ελλάδα. Συσπειρωθείτε.
Ο Εθελοντισμός.
Τα συγχαρητήρια μου σε όλους τους εθελοντές του TEDx.
Γιατί αυτό που κάνετε είναι το νόημα της ζωής.
(Χειροκρότημα)
Αφιλοκερδώς. Αφιλοκερδώς.
Ρε παιδιά, εγώ για να το οργάνωνα αυτό ήθελα πέντε χιλιάρικα.
Αφιλοκερδώς.
Ο εθελοντισμός είναι το ύψιστο αγαθό που θα πάει την κοινωνία μας στο σωστό δρόμο.
Γιατί πήραμε λάθος δρόμο.
Ενωθείτε σε ένα μουσικό γκρουπ.
Ακούσατε το σόι.
Θεατρική ομάδα.
Αθλητική ομάδα. Ομάδες χορού.
Προσκοπισμός, Εκκλησία, κάτι.
Ιστιοπλοϊα. Ένα χόμπι.
Συσπειρωθείτε.
Γιατί το μεγαλύτερο πρόβλημα που συναντάω 32 χρόνια
που εκπαιδεύω στελέχη επιχειρήσεων,
δεν ξέρουν να δουλέψουν ομαδικά.
Ο ένας να βγάλει το μάτι του άλλου.
Να πεθάνει η κατσίκα του γείτονα.
Αντί να καταλάβουν ένα και ένα κάνουν τρία.
Όχι δύο.
Ένα κι ένα κάνουν τρία.
Βοηθήστε άλλους. Βοηθήστε άλλους.
Δε μιλάω για την ικανοποίηση που νιώθει το άτομο με ειδικές δεξιότητες.
Γιατί όταν λέμε ειδικές ανάγκες, εννοούμε ειδικές δεξιότητες όταν τα γνωρίσετε.
Μιλάω για την ικανοποίηση που έχει εκείνος ο κύριος.
Και το βράδυ σας πληροφορώ, όταν θα κοιμηθεί,
θα είναι γεμάτος χαρά, ευτυχία και ντοπαμίνη.
Αυτός εκεί δεξιά.
Αντιληφθείτε το αυτό.
Σας προτείνω να πάτε να βοηθήσετε άλλους.
Πηγαίνετε εθελοντές.
Εκεί που έχουν σκλήρυνση κατά πλάκας.
Και βοηθήστε τα παιδάκια. Λέγεται θεραπευτική ιππασία.
Πηγαίνετε να νιώσετε κι εσείς λίγο μέσα σας από αυτήν την ορμή.
Από αυτά που περιγράφει ο Καζαντζάκης, από αυτά που περιγράφει η ράτσα μας.
Γιατί έτσι είμαστε.
Είμαστε να είμαστε ενωμένοι, όχι διχασμένοι.
Πηγαίνετε, ψάξτε, γράψτε «θεραπευτική ιππασία, εθελοντής».
Και δείτε. Γιατί έχουν ανάγκη αυτά τα παιδάκια.
Αυτά έχουν ανάγκη από εσάς.
Και εσείς έχετε ανάγκη να νιώσετε αυτήν την ευτυχία.
Ρωτήστε.
Η φαντασία είναι πιο σημαντική από τη γνώση.
Η γνώση είναι περιορισμένη. Η φαντασία, όχι.
«Μείνετε αχόρταγοι, μείνετε τρελαμένοι!», Στηβ Τζομπς
Και μη σταματήσεις ποτέ να κάνεις ερωτήσεις.
Αναρωτηθείτε, γιατί;
Πάω σε εταιρείες και ρωτάω, γιατί;
Μου λέει, έτσι το κάναμε πάντα.
Γιατί; Αναρωτηθείτε, γιατί;
Και πολύ συχνά, πυκνά, αναρωτηθείτε και «γιατί όχι;».
Έτσι θα πάμε μπροστά. Αυτό μου είπε η Ιθάκη μου να σας πω.
Αν θες να πετύχεις σε αυτήν τη ζωή επαγγελματικά,
τώρα είναι η στιγμή να οραματιστείς το μέλλον.
Όχι αύριο. Σήμερα το βράδυ οργανωθείτε, σκεφτείτε.
Ακούσατε πολλά σήμερα.
Παθιάσου, λοιπόν. Αυτό είναι το μήνυμα μου.
«Το πάθος αλλάζει τα πάντα», είπε η γυναίκα μου σε μια φωτογραφία έξω.
Το πάθος μπορεί να αλλάξει τα πάντα.
Αυτό είναι το μεγάλο μυστικό.
Πρόσεξε, γιατί του χρόνου τέτοια εποχή θα ευχόσουν να είχες ξεκινήσει σήμερα.
Ευχαριστώ πάρα πολύ τον Κώστα Καρύδα
που μου έδωσε την άδεια να δείξω αυτό το βίντεο
γιατί περιγράφει αυτό που ήθελα να σας πω με ένα βίντεο-κλιπ.
(Μουσική)
Τι θα έκανες αν ξυπνούσες ένα πρωί και ήσουν 30 χρόνια νεότερος;
Θα γελούσα περισσότερο.
Θα χόρευα περισσότερο.
Θα έπαιζα περισσότερο.
Θα αγαπούσα περισσότερο.
Ξύπνα.
Ξύπνα, ξύπνα, ξύπνα.
Ξύπνα.
Τα ταξίδια κάποιων άλλων, να τα εκμεταλλευτείτε
για να φέρετε ένα καλύτερο μέλλον.
Γίνεται και μπορείτε.
Σας το εύχομαι ολόψυχα.
Σας προτείνω να ζήσετε,
όπως είπε και η ηρωίδα των παιδικών μας χρόνων,
«σαν να μην υπάρχουν μεσάνυχτα», Σταχτοπούτα.
Τα μεσάνυχτα θα τέλειωνε το παραμύθι.
Δεν έσκισε φλέβες, δεν έκλαιγε, δεν είπε «δεν το θέλω αυτό».
Τα έζησε όλα, τα έδωσε όλα μέχρι τα μεσάνυχτα.
Αυτή ήταν όλη η ιστορία.
Τα καλύτερα, κυρίες και κύριοι, δεν έρχονται.
Τα καλύτερα εσείς θα τα φέρετε.
Σας ευχαριστώ πολύ που με ακούσατε.
(Χειροκρότημα)