×

Używamy ciasteczek, aby ulepszyć LingQ. Odwiedzając stronę wyrażasz zgodę na nasze polityka Cookie.


image

TEDx Ελληνικά, Τον δρόμο μου τον έδειξαν οι φοβίες μου | Maria Pagkalou | TEDxUniversityofPiraeus - YouTube

Τον δρόμο μου τον έδειξαν οι φοβίες μου | Maria Pagkalou | TEDxUniversityofPiraeus - YouTube

Μεταγραφή: Chryssa Rapessi Επιμέλεια: Maria Pericleous

Καλησπέρα σας.

Θέλω να σας ευχαριστήσω πάρα πολύ για την τιμή

που μου κάνει το TEDx του Πανεπιστημίου Πειραιά

και είμαι εδώ σήμερα.

Είμαι η Μαρία, είμαι ζωγράφος.

Ζω από τη ζωγραφική μου.

Έχω μια επιχείρηση όπου εκεί πουλάω τη δουλειά μου.

Έρχομαι πάντα σε αμηχανία όταν με ρωτάει κάποιος με τι ασχολούμαι.

Προσπαθώ να σκεφτώ επαγγέλματα σχετικά με τη ζωγραφική πιο φιλικά στο αυτί

ώστε να αποφύγω τις ίδιες ερωτήσεις που πάντα ακολουθούν

ή αυτό το βλέμμα της απορίας.

Συνήθως λέω σκιτσογράφος ή εικονογράφος ή illustrator, που είναι και διεθνής όρος.

Στη χειρότερη των περιπτώσεων λέω απλά πως έχω ένα E-shop.

Όταν λέω λοιπόν πως είμαι ζωγράφος γεμίζει το στόμα μου,

Kαι αφού το ξεστομίσω, νιώθω μια απέραντη ανακούφιση και ευχαρίστηση.

Θα ήθελα να το λέω με τόση ευκολία όπως τη σημερινή

σε όποιον με ρωτάει τι δουλειά κάνω.

Θα ήθελα να το λέω και να μη με ρωτάνε αμέσως μετά,

«Ναι, και κανονική σου δουλειά ποια είναι;»

ή «Και βγάζεις χρήματα από αυτό;»

Το βλέμμα πολλών είναι σαν να με λυπούνται λίγο,

ή σαν να μη με παίρνουν πολύ στα σοβαρά.

Σαν η ζωγραφική να μην μπορεί να σταθεί μόνη της,

σαν να είναι κάτι έξτρα,

ένα χαρτζιλίκι, ένα χόμπι, αλλά όχι ένα κανονικό επάγγελμα.

Έχει μια στερεοτυπική μορφή στο μυαλό των περισσότερων ανθρώπων που συναντώ

και δεν πειράζει.

Απλώς έχει έρθει πια ο καιρός

να γίνει μια αναθεώρηση προς το επάγγελμα του ζωγράφου

αλλά και όλα τα καλλιτεχνικά επαγγέλματα, διότι πολλοί είναι αυτοί που νομίζουν

πως επειδή τα αγαπάμε και τους δινόμαστε ψυχή τε και σώματι,

μας επιτρέπουν να κάνουμε παζάρια ή ακόμα χειρότερα να εργαζόμαστε δωρεάν.

Λοιπόν δεν είναι έτσι.

Το επάγγελμα του ζωγράφου υφίσταται, φορολογείται αδρά.

Απαιτεί πολλή ενέργεια, ψυχική, σωματική και εγκεφαλική.

Απαιτεί χρήματα, καθώς έχεις ανάγκη συνεχώς από υλικά.

Χρειάζεσαι φως, χώρο, καθαρό αέρα,

έναν φυσιοθεραπευτή να σου ισιώνει την πλάτη,

έναν οφθαλμίατρο να σου ξεθολώνει τα μάτια,

κάποιον να σου δίνει boost

και πολλά άλλα που, πιστέψτε με, αν ήταν απλώς ένα χόμπι δεν θα τα χρειαζόμουν.

Eίναι μια απαιτητική και σοβαρή δουλειά

γιατί μέσα από τη ζωγραφική δημιουργείς εικόνες

και η εικόνα για μένα είναι κάτι το συγκλονιστικό.

Ένας πίνακας μέσα στο Λούβρο, ένα τεράστιο γκράφιτι σε έναν δρόμο

ένα εξώφυλλο ενός βιβλίου,

μια μονοκοντυλιά σε μια χαρτοπετσέτα καφετέριας.

Όλα έχουν ακριβώς την ίδια δύναμη.

Είναι όλα ικανά να σου δημιουργήσουν δεκάδες συναισθήματα.

Κάτι τέτοιο άλλωστε δεν είναι η τέχνη;

Συναισθήματα που μοιράζονται για να δημιουργήσουν συναισθήματα.

Είμαι αυτοδίδακτη

και κάπως χαίρομαι με αυτό.

Μαθαίνω συνεχώς από τη δουλειά μου

και τους ζωγράφους που θαυμάζω παρατηρώντας τη δουλειά τους.

Σπούδασα ηθοποιός, το είχα καημό.

Η υποκριτική ο καημός μου και η ζωγραφική παρηγοριά μου.

Δεν ήθελα στα 95 μου να λέω, «Τι κρίμα που δεν σπούδασα αυτό που ήθελα».

Το θέατρο όμως δεν ήταν για μένα.

Και αυτό το «δεν ήταν για μένα»,

χρειάστηκε πολύ χρόνο και πολλή δύναμη μέχρι να το παραδεχτώ και να το αποδεχτώ.

Και πάλι δεν πειράζει.

Γιατί μετά από τις σπουδές μου στην υποκριτική

κατάλαβα τελικά τι είναι για μένα.

Το καλοκαίρι του '17 ήρθαν οι πρώτες μαύρες σκέψεις.

Μετά από τρία χρόνια γεμάτα εργασίες, κόσμο γύρω μου, φωνές,

μουσικές, χορούς, γυμναστικές,

ήρθε μια μέρα που η ησυχία ήταν εκκωφαντική.

Ήταν η αρχή μιας περιόδου γεμάτης κρίσεις πανικού,

απύθμενο φόβο για το μέλλον, τρομακτική ανασφάλεια.

Κοινώς μια περίοδος αποπροσωποποίησης.

Ένιωθα πως είχα χάσει τελείως τον εαυτό μου και όντως έτσι ήταν.

Ένιωθα χαμένη και προσπαθούσα να βρω τον δρόμο της επιστροφής.

Στην περίπτωσή μου, τον δρόμο μού τον έδειξαν οι φόβοι μου.

Αυτός ο φόβος της αποτυχίας, της επιβίωσης και το σύνδρομο του καλού παιδιού

με κατεύθυναν προς ένα επάγγελμα που ποτέ έως τότε δεν είχα πιστέψει

και σε μια πρακτικότητα που δεν μπορούσα να δω καθαρά πριν.

Με απομάκρυναν μεν από πράγματα που θεωρούσα εντελώς ριψοκίνδυνα,

όπως το να παίζω σε μια σκηνή θεάτρου,

με ώθησαν δε προς μια ζωή πιο ταιριαστή στα θέλω μου και τα δε θέλω μου.

Με άλλα λόγια πήρα τα ρίσκα, βρήκα το θάρρος, τα έβαλα κάτω

και άρχισα να βγάζω από το τραπέζι ό,τι με δυσαρεστούσε.

Δεν ήξερα τι ήθελα να κάνω στη ζωή μου.

Ήξερα τι δεν ήθελα.

Δεν ήθελα αφεντικό και πρωινό ξύπνημα.

Και τα δύο μου προκαλούν ακραίο άγχος και ιδρώτα

και γενικώς όλα αυτά τα του διαβόλου.

Ήθελα να δημιουργώ κόσμους.

Ήθελα να λειτουργώ με το δικό μου προσωπικό ρολόι.

Ήθελα να κινούμαι περισσότερο και να μην κάθομαι σε ένα γραφείο.

Αυτό δυστυχώς δεν μας έκατσε, περνάω ατελείωτες ώρες στο γραφείο.

Ήθελα ας πούμε περισσότερη ελευθερία και ευελιξία.

Κι αυτό φυσικά είναι ουτοπικό.

Γιατί;

Γιατί όση ελευθερία και αν αναζητάς, είσαι εργάτης.

Έχεις ευθύνες, έχεις υποχρεώσεις και έχεις και προθεσμίες.

Αλλά τουλάχιστον δεν έχεις ακριβώς αφεντικό.

Έχουμε την τάση να βλέπουμε τον φόβο σαν ξένο σώμα.

Να μαχόμαστε με τις κρίσεις πανικού, να κρύβουμε τα αυτοάνοσα

λες και πρόκειται για ξένα σώματα που εισβάλλουν στη ζωή μας

και την κάνουν αφόρητη.

Εγώ είμαι όλα αυτά που μου συμβαίνουν.

Κι αν το μυαλό μου δεν έχει τη δύναμη να μου πει

πως κάτι πρέπει να αλλάξω στη ζωή μου,

μου το λέει το σώμα μου.

Είναι ένας συναγερμός που χτυπάει

και που μόνο εγώ ξέρω τον κωδικό για να τον κλείσω.

Η ζωγραφική λοιπόν ήταν πάντα εκεί ως χόμπι.

Μικρή όταν έλεγα πως θα γίνω ζωγράφος, δεν εισέπρατα μεγάλο ενθουσιασμό.

Και μάλιστα μια φορά στα έξι-εφτά μου,

κάποιος μου είχε πει πως θα πεθάνω στην ψάθα αν γίνω ζωγράφος

Και νόμιζα πως εννοεί πως θα πεθάνω πάνω σε μια ψάθα παραλίας

σε κάποιο πολύ ωραίο μέρος κάποιο καλοκαίρι,

και δεν έβρισκα τι το κακό έχει να πεθάνει κανείς στην ψάθα.

Δεν μου πέρναγε καν από το μυαλό πως μπορώ να βγάλω χρήματα από τη ζωγραφική,

σε ρεαλιστική βάση, γιατί στη φαντασία μου υπήρχε ως όνειρο από πολύ μικρή.

Και μάλλον έτσι όπως το ονειρευόμουν,

κάπως το είχα φτιάξει το σενάριο της επιχείρησης στο μυαλό μου.

Γι' αυτό και όταν το τόλμησα, ήταν σαν το πράγμα να πήγε από μόνο του.

Γιατί το ασυνείδητο, το είχε όλο έτοιμο αυτό το πλάνο.

Χωρίς κανένα κεφάλαιο, μοιάζει λίγο με το αμερικάνικο όνειρο

και την κλασική ιστορία τύπου που είχε στην τσέπη του τρία δολάρια.

Κάπως έτσι, περίπου με 30 ευρώ, πήρα κάποια υλικά, είχα ήδη κάποια στο σπίτι.

Οι γονείς μου.

Οι γονείς μου.

Το μόνο που μπορούσαν να μου δώσουν οι άνθρωποι ήταν την ευχή τους

και ξεκίνησα.

Έχει πλάκα να αναφέρω πως έκανα αρχικά ένα σχέδιο σε ένα μπλοκάκι σημειώσεων,

στο εξώφυλλο, ήταν το πρόσωπο μιας φίλης μου.

Της είπα, «Σου έχω ένα δώρο».

Το σκεπτικό ήταν να το δείξει και στις άλλες φίλες της και να θέλουν και εκείνες,

να αρχίσουν οι παραγγελίες από στόμα σε στόμα, από follow σε follow.

Bρισκόμαστε λοιπόν για καφέ, της το δίνω και τότε μας πλησιάζει ένας κύριος,

το παίρνει ευγενικά, το κοιτάει,

και μου λέει, «Μπορείς να μου κάνεις και μένα ένα;»

Και αυτό ήταν.

Έτσι ξεκίνησε όλο, χωρίς σταματημό.

Κάπως τυχαίο αλλά και όχι τυχαίο.

Κάπως αυτός ο κύριος σαν να κρατούσε μια τεράστια ταμπέλα που έγραφε,

«Φτάσατε στον προορισμό σας».

Και από τότε δε σήκωσα κεφάλι.

Δούλεψα και δουλεύω σκληρά,

ειδικά μέχρι να βρω μια γραμμή, μπορώ να πω πως δυσκολεύτηκα αρκετά.

Το αφιερώθηκα πλήρως και αμετανόητα

και μετά από τρία χρόνια ακατάπαυστης δουλειάς,

κάπως τον τελευταίο χρόνο βρήκα μια ισορροπία

ανάμεσα σε δουλειά, ανάγκες και κοινωνική ζωή.

Πλέον μπορώ να πω πως το ελέγχω καλύτερα,

όχι από θέμα προγράμματος.

Αυτό νομίζω πως δεν θα το καταφέρω ποτέ,

αλλά τουλάχιστον έχω γίνει πολύ επιλεκτική στις δουλειές που αναλαμβάνω

ώστε να απολαμβάνω περισσότερο τη διαδικασία

αλλά και να προσφέρω περισσότερη ποιότητα.

Θέλω αυτό που ζωγραφίζω, την ώρα που το κάνω,

να μου δίνει πίσω αυτό που του δίνω κι εγώ.

Να είναι ένα αλισβερίσι δηλαδή, ανάμεσα σε μένα και το σχέδιό μου στο χαρτί.

Αν του δίνω αγάπη και πάθος και συγκίνηση και φώτα και σκοτάδια,

να μου δίνει και αυτό πίσω τα ίδια και περισσότερα.

Εμποτισμένη λοιπόν με δεκάδες συναισθήματα αυτή η δουλειά,

και κάθε αν θέλετε καλλιτεχνική δουλειά,

χρειάζεται πρώτα από όλα τη βαθειά και ακατανίκητη επιθυμία μας για να πετύχει.

Πρέπει να είσαι διαθέσιμος να δείξεις το μέσα σου σε όλο τον κόσμο.

Να είσαι ο εαυτός σου.

Άλλωστε δεν πρόκειται για μια μηχανή παραγωγής.

Πρόκειται για μια δουλειά που εμπλέκεσαι άμεσα συναισθηματικά.

Σίγουρα θα ακολουθήσεις μια γραμμή που προστάζουν οι καιροί και η μόδα,

αλλά στο μεγαλύτερο ποσοστό της, αυτή δουλειά έχει να κάνει

με τη συναισθηματική σου κατάσταση και με τη ματιά σου στα γεγονότα.

Γιατί αν δεν δει κανείς εσένα σε όλο αυτό, ποιο το ενδιαφέρον.

Kαι όταν λέω εσένα, δεν εννοώ μόνο την ομορφάδα σου.

Εννοώ και όλα σου τα στραβά και τα ανάποδα και τα πιο ευαίσθητα.

Όχι μόνο τα μαύρα σου, θα προτιμούσα να πω τα γκρίζα σου.

Γιατί όπως κι αν αισθάνεσαι,

αν νιώθεις πως δεν έχει κανένα χρώμα η ζωή σου

μην ξεχνάς πως είσαι επαγγελματίας

και ο κόσμος δεν θέλει να βλέπει μόνο το μαύρο σου ή το άσπρο σου.

Θέλει να βλέπει την αλήθεια σου.

Και αποκλείεται η αλήθεια μας να είναι μονόχρωμη από την αρχή ως το τέλος.

Δεν ξεκίνησα κάτι σκεπτόμενη τα κέρδη που θα μου επιφέρει.

Ξεκίνησα κάτι γιατί πάντα το ήθελα,

γιατί το αγαπώ και γιατί το πιστεύω.

Δεν απογοητεύτηκα όταν απέτυχα στο θέατρο.

Βασικά δεν έμαθα καν αν απέτυχα ή όχι,

γιατί πολύ απλά δεν το κυνήγησα όσο μαγικό κι αν είναι.

Ίσως αυτό που δεν πετύχαμε όμως,

να μας δείξει τον δρόμο γι' αυτό που τελικά θα πετύχει.

Αν δεν πετύχει ούτε το επόμενο του επόμενου,

ας έχουμε τη δύναμη να πούμε, «Αυτό δεν ήταν για μένα».

Τουλάχιστον το δοκιμάσαμε,

και στα 95 μας δεν θα λέμε, «Τι κρίμα που δεν το κάναμε».

Ίσως στη ζωή μας να πετύχουμε κάτι ελάχιστες φορές.

Ακόμη και μία και μοναδική.

Θεωρώ πως πρέπει να είμαστε ευγνώμονες για όσα καταφέραμε,

τη στιγμή που τα καταφέραμε και για πάντα.

Αν κάτι πέτυχε, έγινε το τικ, δεν μπορεί να αποτύχει.

Tο μόνο που μπορεί να συμβεί, είναι να σταματήσει να υπάρχει.

Και τελικά έλυσα εγώ όλα μου τα ζητήματα;

Οι φόβοι μου υποχώρησαν;

Όχι σε όλα.

Ποτέ δεν επαναπαύθηκα και ποτέ δεν θα το κάνω.

Βλέπω τη δουλειά μου σαν ζωντανό οργανισμό και μάλιστα πολύ πεινασμένο.

Συνεχώς πρέπει να τον ταΐζω και να τον ποτίζω.

Ο φόβος πάντα θα επιστρέφει και νομίζω πως πάντα θα είναι ο ίδιος.

Ο φόβος της επιβίωσης.

Δεν έχω όμως την πολυτέλεια να αφήσω αυτόν τον φόβο να με απασχολήσει για πολύ.

Γιατί αν το κάνω, θα χάσω πολύτιμο χρόνο.

Μπορεί όσο εγώ φοβάμαι να κάνω το επόμενο βήμα

ο κόσμος που με στηρίζει και περιμένει με ανυπομονησία το επόμενο έργο μου

να έχει ήδη βαρεθεί την αναμονή

και απλά να σταματήσει να αγοράζει ή να χαζεύει τη δουλειά μου.

Το καλύτερο λοιπόν που έχω να κάνω είναι αυτόν τον φόβο

να τον μετουσιώσω σε κινήσεις εξελικτικές,

να επινοώ συνεχώς και να μην του αφήνομαι.

Να κάτι που έμαθα στη σχολή.

Kάθε εργασία ή παράσταση που έπαιξα στα πλαίσια των σπουδών,

είχα άγχος μήνες πριν την τελική παρουσίαση.

Κι ο μόνος τρόπος για να κοπάσει αυτό το άγχος ήταν να μάθω τα λόγια μου τέλεια.

Να δουλέψω πολύ σκληρά ώστε όταν θα βγω στη σκηνή να είμαι άψογη

και το μόνο που μπορεί να πάει λάθος να είναι κάτι εντελώς απροσδόκητο.

Κι εκεί, μπροστά στα μάτια του κόσμου,

όταν συμβεί κάτι που δεν το περιμένεις,

θα πεις από μέσα σου ένα The show must go on

και θα παίξεις, θες δε θες.

Kάπως έτσι θέλω να αντιμετωπίζω ολόκληρη τη ζωή μου.

Φοβάμαι την αποτυχία;

Άρα επινοώ.

Αγχώνομαι με το αποτέλεσμα;

Άρα δουλεύω πιο σκληρά.

Συμβαίνει κάτι αναπάντεχο;

Συνεχίζω από εκεί που είχα μείνει και επινοώ περισσότερο,

δουλεύω περισσότερο.

Καταλήγω λοιπόν.

Κάποτε με τρόμαζε το ποιον επαγγελματικό δρόμο θα ακολουθήσω.

Τώρα όμως, που κάνω αυτό που λατρεύω,

αναρωτιέμαι αν θα το κάνω για πάντα.

Όσο επινοώ και το εξελίσσω, θεωρώ πως θα το κάνω.

Αν πάλι όχι,

θα λέω πως κάποτε το έκανα.

(Χειροκρότημα)

Τον δρόμο μου τον έδειξαν οι φοβίες μου | Maria Pagkalou | TEDxUniversityofPiraeus - YouTube My fears showed me the way | Maria Pagkalou | TEDxUniversityofPiraeus - YouTube Мои страхи указали мне путь | Мария Пагкалу | TEDxUniversityofPiraeus - YouTube

Μεταγραφή: Chryssa Rapessi Επιμέλεια: Maria Pericleous

Καλησπέρα σας. Good evening.

Θέλω να σας ευχαριστήσω πάρα πολύ για την τιμή I'd like to thank you very much for the honor

που μου κάνει το TEDx του Πανεπιστημίου Πειραιά of being invited by TEDxUniversityofPiraeus

και είμαι εδώ σήμερα. to be here today.

Είμαι η Μαρία, είμαι ζωγράφος. I am Maria, I am a painter.

Ζω από τη ζωγραφική μου. I live off my paintings.

Έχω μια επιχείρηση όπου εκεί πουλάω τη δουλειά μου. I have a business where I sell my work.

Έρχομαι πάντα σε αμηχανία όταν με ρωτάει κάποιος με τι ασχολούμαι. I always feel awkward when someone asks me what I do for a living.

Προσπαθώ να σκεφτώ επαγγέλματα σχετικά με τη ζωγραφική πιο φιλικά στο αυτί I try to think of more mainstream professions related to painting

ώστε να αποφύγω τις ίδιες ερωτήσεις που πάντα ακολουθούν in order to avoid the same questions that always follow

ή αυτό το βλέμμα της απορίας. or that look of bewilderment.

Συνήθως λέω σκιτσογράφος ή εικονογράφος ή illustrator, που είναι και διεθνής όρος. I usually say cartoonist or illustrator, which is an international term.

Στη χειρότερη των περιπτώσεων λέω απλά πως έχω ένα E-shop. Worst case scenario, I just tell them I have an e-shop.

Όταν λέω λοιπόν πως είμαι ζωγράφος γεμίζει το στόμα μου, I feel great satisfaction when I say that I am a painter,

Kαι αφού το ξεστομίσω, νιώθω μια απέραντη ανακούφιση και ευχαρίστηση. once I utter the words, I feel infinite relief and pleasure.

Θα ήθελα να το λέω με τόση ευκολία όπως τη σημερινή I would like to say it with the same ease as I do today

σε όποιον με ρωτάει τι δουλειά κάνω. whenever someone asks me what I do for a living.

Θα ήθελα να το λέω και να μη με ρωτάνε αμέσως μετά, I'd like to say it without being asked right away,

«Ναι, και κανονική σου δουλειά ποια είναι;» “OK, but what is your actual job?”

ή «Και βγάζεις χρήματα από αυτό;» or “Do you make any money from it?”

Το βλέμμα πολλών είναι σαν να με λυπούνται λίγο, Many people look at me as though they feel a bit sorry for me,

ή σαν να μη με παίρνουν πολύ στα σοβαρά. or as though they don't take me very seriously.

Σαν η ζωγραφική να μην μπορεί να σταθεί μόνη της, As if painting can't stand on its own,

σαν να είναι κάτι έξτρα, as if it is just a pastime,

ένα χαρτζιλίκι, ένα χόμπι, αλλά όχι ένα κανονικό επάγγελμα. done for pocket money, a hobby, but not a proper profession.

Έχει μια στερεοτυπική μορφή στο μυαλό των περισσότερων ανθρώπων που συναντώ It's a bit of a stereotype in the minds of most people I meet

και δεν πειράζει. and that's OK.

Απλώς έχει έρθει πια ο καιρός The time has come

να γίνει μια αναθεώρηση προς το επάγγελμα του ζωγράφου to review the painter's profession

αλλά και όλα τα καλλιτεχνικά επαγγέλματα, διότι πολλοί είναι αυτοί που νομίζουν as well as all artistic professions.

πως επειδή τα αγαπάμε και τους δινόμαστε ψυχή τε και σώματι,

μας επιτρέπουν να κάνουμε παζάρια ή ακόμα χειρότερα να εργαζόμαστε δωρεάν. that gives them the right to haggle, or even have us work for free.

Λοιπόν δεν είναι έτσι. It actually doesn't work like that.

Το επάγγελμα του ζωγράφου υφίσταται, φορολογείται αδρά. The painter's profession exists, and it is heavily taxed.

Απαιτεί πολλή ενέργεια, ψυχική, σωματική και εγκεφαλική. It requires a lot of energy, psychological, physical and mental.

Απαιτεί χρήματα, καθώς έχεις ανάγκη συνεχώς από υλικά. It requires money, as you are in constant need of materials.

Χρειάζεσαι φως, χώρο, καθαρό αέρα, You need light, space, clean air,

έναν φυσιοθεραπευτή να σου ισιώνει την πλάτη, a physiotherapist to straighten your back,

έναν οφθαλμίατρο να σου ξεθολώνει τα μάτια, an ophthalmologist to treat your eyes,

κάποιον να σου δίνει boost someone to give you a boost,

και πολλά άλλα που, πιστέψτε με, αν ήταν απλώς ένα χόμπι δεν θα τα χρειαζόμουν. and much more, which, believe me, would not be required for a mere hobby.

Eίναι μια απαιτητική και σοβαρή δουλειά It's a demanding and serious job

γιατί μέσα από τη ζωγραφική δημιουργείς εικόνες because you create images through painting

και η εικόνα για μένα είναι κάτι το συγκλονιστικό. and an image for me is something amazing.

Ένας πίνακας μέσα στο Λούβρο, ένα τεράστιο γκράφιτι σε έναν δρόμο A painting in the Louvre,

ένα εξώφυλλο ενός βιβλίου, a book cover,

μια μονοκοντυλιά σε μια χαρτοπετσέτα καφετέριας. a single-stroke drawing on a restaurant napkin.

Όλα έχουν ακριβώς την ίδια δύναμη. They all have the exact same power.

Είναι όλα ικανά να σου δημιουργήσουν δεκάδες συναισθήματα. They are all able to evoke dozens of feelings.

Κάτι τέτοιο άλλωστε δεν είναι η τέχνη; After all, isn't that what art is?

Συναισθήματα που μοιράζονται για να δημιουργήσουν συναισθήματα. Feelings that are shared in order to evoke feelings.

Είμαι αυτοδίδακτη I am self-taught

και κάπως χαίρομαι με αυτό. and I am kind of glad about that.

Μαθαίνω συνεχώς από τη δουλειά μου I always learn from my work

και τους ζωγράφους που θαυμάζω παρατηρώντας τη δουλειά τους. and the painters I admire by following their work.

Σπούδασα ηθοποιός, το είχα καημό. I studied acting, it was my dream.

Η υποκριτική ο καημός μου και η ζωγραφική παρηγοριά μου. Acting is my dream and painting is my consolation.

Δεν ήθελα στα 95 μου να λέω, «Τι κρίμα που δεν σπούδασα αυτό που ήθελα». I didn't want to say, aged 95, “Too bad I didn't study what I wanted.”

Το θέατρο όμως δεν ήταν για μένα. But theater wasn't for me.

Και αυτό το «δεν ήταν για μένα», And this “wasn't for me”

χρειάστηκε πολύ χρόνο και πολλή δύναμη μέχρι να το παραδεχτώ και να το αποδεχτώ. took a lot of time and strength to admit and to accept.

Και πάλι δεν πειράζει. And it's still OK.

Γιατί μετά από τις σπουδές μου στην υποκριτική Because after my acting studies

κατάλαβα τελικά τι είναι για μένα. I finally understood what is for me.

Το καλοκαίρι του '17 ήρθαν οι πρώτες μαύρες σκέψεις. During the summer of 2017, the first dark thoughts came.

Μετά από τρία χρόνια γεμάτα εργασίες, κόσμο γύρω μου, φωνές, After three years full of work, people around me, voices,

μουσικές, χορούς, γυμναστικές, music, dance, exercise,

ήρθε μια μέρα που η ησυχία ήταν εκκωφαντική. a day came when the silence was deafening.

Ήταν η αρχή μιας περιόδου γεμάτης κρίσεις πανικού, It was the beginning of a period of panic attacks,

απύθμενο φόβο για το μέλλον, τρομακτική ανασφάλεια. infinite fear for the future,

Κοινώς μια περίοδος αποπροσωποποίησης. A period of depersonalization.

Ένιωθα πως είχα χάσει τελείως τον εαυτό μου και όντως έτσι ήταν. I felt as though I had lost myself,

Ένιωθα χαμένη και προσπαθούσα να βρω τον δρόμο της επιστροφής. I felt lost and I was trying to find the way back.

Στην περίπτωσή μου, τον δρόμο μού τον έδειξαν οι φόβοι μου. In my case, my fears showed me the way.

Αυτός ο φόβος της αποτυχίας, της επιβίωσης και το σύνδρομο του καλού παιδιού This fear of failure, survival

με κατεύθυναν προς ένα επάγγελμα που ποτέ έως τότε δεν είχα πιστέψει directed me towards a profession

και σε μια πρακτικότητα που δεν μπορούσα να δω καθαρά πριν. and towards a practicality that I couldn't see clearly before.

Με απομάκρυναν μεν από πράγματα που θεωρούσα εντελώς ριψοκίνδυνα, Not only did they distance me from things I considered very risky,

όπως το να παίζω σε μια σκηνή θεάτρου, like acting on a theater stage,

με ώθησαν δε προς μια ζωή πιο ταιριαστή στα θέλω μου και τα δε θέλω μου. but also they pushed me towards a life

Με άλλα λόγια πήρα τα ρίσκα, βρήκα το θάρρος, τα έβαλα κάτω In other words I took some risks, found the courage, considered everything

και άρχισα να βγάζω από το τραπέζι ό,τι με δυσαρεστούσε. and started to remove from the table whatever was displeasing me.

Δεν ήξερα τι ήθελα να κάνω στη ζωή μου. I didn't know what I wanted to do with my life,

Ήξερα τι δεν ήθελα. but I knew what I didn't want to do.

Δεν ήθελα αφεντικό και πρωινό ξύπνημα. I didn't want to have a boss and early mornings.

Και τα δύο μου προκαλούν ακραίο άγχος και ιδρώτα They both cause me anxiety, sweat

και γενικώς όλα αυτά τα του διαβόλου. and other unpleasant things.

Ήθελα να δημιουργώ κόσμους. I wanted to create worlds.

Ήθελα να λειτουργώ με το δικό μου προσωπικό ρολόι. I wanted to work on my personal clock.

Ήθελα να κινούμαι περισσότερο και να μην κάθομαι σε ένα γραφείο. I wanted to move more and not sit at a desk.

Αυτό δυστυχώς δεν μας έκατσε, περνάω ατελείωτες ώρες στο γραφείο. Unfortunately, that didn't work out, I spend endless hours at a desk.

Ήθελα ας πούμε περισσότερη ελευθερία και ευελιξία. Let's say I wanted more freedom and flexibility.

Κι αυτό φυσικά είναι ουτοπικό. And that's utopian, of course.

Γιατί; Why?

Γιατί όση ελευθερία και αν αναζητάς, είσαι εργάτης. Because no matter how much freedom you want, you are still a worker.

Έχεις ευθύνες, έχεις υποχρεώσεις και έχεις και προθεσμίες. You have responsibilities, obligations, and you have deadlines.

Αλλά τουλάχιστον δεν έχεις ακριβώς αφεντικό. But at least you don't actually have a boss.

Έχουμε την τάση να βλέπουμε τον φόβο σαν ξένο σώμα. We have the tendency to see fear as a foreign body.

Να μαχόμαστε με τις κρίσεις πανικού, να κρύβουμε τα αυτοάνοσα We fight panic attacks, we hide autoimmune disorders,

λες και πρόκειται για ξένα σώματα που εισβάλλουν στη ζωή μας as if they are foreign bodies that invade our lives

και την κάνουν αφόρητη. and make it unbearable.

Εγώ είμαι όλα αυτά που μου συμβαίνουν. I am all the things that happen to me.

Κι αν το μυαλό μου δεν έχει τη δύναμη να μου πει And if my brain doesn't have the power to tell me

πως κάτι πρέπει να αλλάξω στη ζωή μου, that I have to change something in my life,

μου το λέει το σώμα μου. my body does so.

Είναι ένας συναγερμός που χτυπάει It's an alarm that goes off

και που μόνο εγώ ξέρω τον κωδικό για να τον κλείσω. and I am the only person who knows the code than disables it.

Η ζωγραφική λοιπόν ήταν πάντα εκεί ως χόμπι. Painting was always there as a hobby.

Μικρή όταν έλεγα πως θα γίνω ζωγράφος, δεν εισέπρατα μεγάλο ενθουσιασμό. As a child, saying I wanted to become a painter

Και μάλιστα μια φορά στα έξι-εφτά μου, And one time, when I was six or seven years old,

κάποιος μου είχε πει πως θα πεθάνω στην ψάθα αν γίνω ζωγράφος someone told me that I would die on a mat if I became a painter.

Και νόμιζα πως εννοεί πως θα πεθάνω πάνω σε μια ψάθα παραλίας And I thought he meant that I would die on a beach mat

σε κάποιο πολύ ωραίο μέρος κάποιο καλοκαίρι, in some beautiful place one summer,

και δεν έβρισκα τι το κακό έχει να πεθάνει κανείς στην ψάθα. and I couldn't see why it was bad to die on a mat.

Δεν μου πέρναγε καν από το μυαλό πως μπορώ να βγάλω χρήματα από τη ζωγραφική, It didn't even occur to me that I could make money from painting,

σε ρεαλιστική βάση, γιατί στη φαντασία μου υπήρχε ως όνειρο από πολύ μικρή. for real, because this existed as a dream in my head from a young age.

Και μάλλον έτσι όπως το ονειρευόμουν, And I guess as I dreamt it,

κάπως το είχα φτιάξει το σενάριο της επιχείρησης στο μυαλό μου. I had somehow created the scenario of my business in my mind.

Γι' αυτό και όταν το τόλμησα, ήταν σαν το πράγμα να πήγε από μόνο του. So when I took the plunge, it seemed to happen on its own.

Γιατί το ασυνείδητο, το είχε όλο έτοιμο αυτό το πλάνο. Because my subconscious had already worked out the plan.

Χωρίς κανένα κεφάλαιο, μοιάζει λίγο με το αμερικάνικο όνειρο I had no capital,

και την κλασική ιστορία τύπου που είχε στην τσέπη του τρία δολάρια. and the old story of the guy with three dollars in his pocket.

Κάπως έτσι, περίπου με 30 ευρώ, πήρα κάποια υλικά, είχα ήδη κάποια στο σπίτι. Similarly, with about 30 euros,

Οι γονείς μου. My parents.

Οι γονείς μου. My parents.

Το μόνο που μπορούσαν να μου δώσουν οι άνθρωποι ήταν την ευχή τους All they could give me was their blessing

και ξεκίνησα. and I started.

Έχει πλάκα να αναφέρω πως έκανα αρχικά ένα σχέδιο σε ένα μπλοκάκι σημειώσεων, A funny thing happened,

στο εξώφυλλο, ήταν το πρόσωπο μιας φίλης μου.

Της είπα, «Σου έχω ένα δώρο». I said to her, “I have a gift for you.”

Το σκεπτικό ήταν να το δείξει και στις άλλες φίλες της και να θέλουν και εκείνες, The idea was that she would show it to her other friends,

να αρχίσουν οι παραγγελίες από στόμα σε στόμα, από follow σε follow.

Bρισκόμαστε λοιπόν για καφέ, της το δίνω και τότε μας πλησιάζει ένας κύριος, So we met for a coffee, I gave it to her,

το παίρνει ευγενικά, το κοιτάει,

και μου λέει, «Μπορείς να μου κάνεις και μένα ένα;» and he said to me, “Can you make me one as well?”

Και αυτό ήταν. And that was it.

Έτσι ξεκίνησε όλο, χωρίς σταματημό. This is how it all started, non-stop.

Κάπως τυχαίο αλλά και όχι τυχαίο. Somehow random, but also not so much.

Κάπως αυτός ο κύριος σαν να κρατούσε μια τεράστια ταμπέλα που έγραφε, It was as though this gentleman had a huge placard that said,

«Φτάσατε στον προορισμό σας». “You have reached your destination.”

Και από τότε δε σήκωσα κεφάλι. And I haven't stopped since.

Δούλεψα και δουλεύω σκληρά, I worked hard and still do,

ειδικά μέχρι να βρω μια γραμμή, μπορώ να πω πως δυσκολεύτηκα αρκετά. and especially until I found my way, I can say that it was hard.

Το αφιερώθηκα πλήρως και αμετανόητα I was fully and unrepentantly devoted

και μετά από τρία χρόνια ακατάπαυστης δουλειάς, and after three years of working nonstop,

κάπως τον τελευταίο χρόνο βρήκα μια ισορροπία during the last year, I somehow managed to find balance

ανάμεσα σε δουλειά, ανάγκες και κοινωνική ζωή. between work, needs and social life.

Πλέον μπορώ να πω πως το ελέγχω καλύτερα, I can now say that I control it better,

όχι από θέμα προγράμματος. not the scheduling aspect,

Αυτό νομίζω πως δεν θα το καταφέρω ποτέ, I don't think I will ever manage to do that,

αλλά τουλάχιστον έχω γίνει πολύ επιλεκτική στις δουλειές που αναλαμβάνω but at least I have become more selective in the work I take on,

ώστε να απολαμβάνω περισσότερο τη διαδικασία so that I can enjoy the process more

αλλά και να προσφέρω περισσότερη ποιότητα. but also to offer more quality.

Θέλω αυτό που ζωγραφίζω, την ώρα που το κάνω, I want what I paint, while I am doing it,

να μου δίνει πίσω αυτό που του δίνω κι εγώ. to reciprocate what I am giving to it.

Να είναι ένα αλισβερίσι δηλαδή, ανάμεσα σε μένα και το σχέδιό μου στο χαρτί. I want it to be an exchange between me and the sketch on the paper.

Αν του δίνω αγάπη και πάθος και συγκίνηση και φώτα και σκοτάδια, If I give it love and passion and emotion and light and darkness,

να μου δίνει και αυτό πίσω τα ίδια και περισσότερα. it should give me back the same things and more.

Εμποτισμένη λοιπόν με δεκάδες συναισθήματα αυτή η δουλειά, This profession, filled with dozens of emotions,

και κάθε αν θέλετε καλλιτεχνική δουλειά, - and the same is true of every artistic profession -

χρειάζεται πρώτα από όλα τη βαθειά και ακατανίκητη επιθυμία μας για να πετύχει. it requires, above all, our deep and invincible desire to succeed.

Πρέπει να είσαι διαθέσιμος να δείξεις το μέσα σου σε όλο τον κόσμο. You have to be open to showing your inner self to the whole world.

Να είσαι ο εαυτός σου. To be yourself.

Άλλωστε δεν πρόκειται για μια μηχανή παραγωγής. After all, it's not a production line.

Πρόκειται για μια δουλειά που εμπλέκεσαι άμεσα συναισθηματικά. This is a profession that involves you emotionally.

Σίγουρα θα ακολουθήσεις μια γραμμή που προστάζουν οι καιροί και η μόδα, You need to move with the times and follow trends, of course,

αλλά στο μεγαλύτερο ποσοστό της, αυτή δουλειά έχει να κάνει but, to a great extent,

με τη συναισθηματική σου κατάσταση και με τη ματιά σου στα γεγονότα.

Γιατί αν δεν δει κανείς εσένα σε όλο αυτό, ποιο το ενδιαφέρον. Because if people can't see you through your work,

Kαι όταν λέω εσένα, δεν εννοώ μόνο την ομορφάδα σου. And when I say you, I don't mean just your pretty face.

Εννοώ και όλα σου τα στραβά και τα ανάποδα και τα πιο ευαίσθητα. I mean all the negatives, your flaws, your sensitivities.

Όχι μόνο τα μαύρα σου, θα προτιμούσα να πω τα γκρίζα σου. Not just your black side, I'd rather say your gray side.

Γιατί όπως κι αν αισθάνεσαι, Because no matter how you feel,

αν νιώθεις πως δεν έχει κανένα χρώμα η ζωή σου if you feel like there is no color in your life,

μην ξεχνάς πως είσαι επαγγελματίας don't forget that you are a professional

και ο κόσμος δεν θέλει να βλέπει μόνο το μαύρο σου ή το άσπρο σου. and people don't want to see just your black or white side.

Θέλει να βλέπει την αλήθεια σου. They want to see your truth.

Και αποκλείεται η αλήθεια μας να είναι μονόχρωμη από την αρχή ως το τέλος. And our truth can't be monochrome throughout.

Δεν ξεκίνησα κάτι σκεπτόμενη τα κέρδη που θα μου επιφέρει. I didn't start all this focusing on the profits.

Ξεκίνησα κάτι γιατί πάντα το ήθελα, I started it because I always wanted it,

γιατί το αγαπώ και γιατί το πιστεύω. because I love it and believe in it.

Δεν απογοητεύτηκα όταν απέτυχα στο θέατρο. I wasn't disappointed when I failed at the theater.

Βασικά δεν έμαθα καν αν απέτυχα ή όχι, Actually, I never found out whether I failed or not,

γιατί πολύ απλά δεν το κυνήγησα όσο μαγικό κι αν είναι. because I just didn't chase it, no matter how magical it is.

Ίσως αυτό που δεν πετύχαμε όμως, Perhaps what didn't work out,

να μας δείξει τον δρόμο γι' αυτό που τελικά θα πετύχει. will eventually show us the way to what will.

Αν δεν πετύχει ούτε το επόμενο του επόμενου, And if the next thing doesn't work out, or the thing after that,

ας έχουμε τη δύναμη να πούμε, «Αυτό δεν ήταν για μένα». let's have the strength to say, “This wasn't for me.”

Τουλάχιστον το δοκιμάσαμε,

και στα 95 μας δεν θα λέμε, «Τι κρίμα που δεν το κάναμε». and at 95 we won't say, “Too bad we didn't do it.”

Ίσως στη ζωή μας να πετύχουμε κάτι ελάχιστες φορές. In our lives we may succeed at something very few times.

Ακόμη και μία και μοναδική. Maybe even one single time.

Θεωρώ πως πρέπει να είμαστε ευγνώμονες για όσα καταφέραμε, I believe we should be grateful for everything we have accomplished,

τη στιγμή που τα καταφέραμε και για πάντα. the moment we did it and forever.

Αν κάτι πέτυχε, έγινε το τικ, δεν μπορεί να αποτύχει. If something was a success, it clicked into place, it can't fail.

Tο μόνο που μπορεί να συμβεί, είναι να σταματήσει να υπάρχει. The only thing that can happen is for it to stop existing.

Και τελικά έλυσα εγώ όλα μου τα ζητήματα; Did I finally solve all of my issues?

Οι φόβοι μου υποχώρησαν; Did my fears subside?

Όχι σε όλα. No to everything.

Ποτέ δεν επαναπαύθηκα και ποτέ δεν θα το κάνω. I never rested on my laurels and I never will.

Βλέπω τη δουλειά μου σαν ζωντανό οργανισμό και μάλιστα πολύ πεινασμένο. I see my work as a living organism and a very hungry one at that.

Συνεχώς πρέπει να τον ταΐζω και να τον ποτίζω. I have to feed it and water it constantly.

Ο φόβος πάντα θα επιστρέφει και νομίζω πως πάντα θα είναι ο ίδιος. Fear will always return, and I think that it will always be the same one.

Ο φόβος της επιβίωσης. Fear of survival.

Δεν έχω όμως την πολυτέλεια να αφήσω αυτόν τον φόβο να με απασχολήσει για πολύ. I don't have the luxury to let this fear take up too much of my time.

Γιατί αν το κάνω, θα χάσω πολύτιμο χρόνο. Because if I do, I will waste precious time.

Μπορεί όσο εγώ φοβάμαι να κάνω το επόμενο βήμα Perhaps while I am scared of taking the nest step,

ο κόσμος που με στηρίζει και περιμένει με ανυπομονησία το επόμενο έργο μου the people who support me and anxiously await my next piece

να έχει ήδη βαρεθεί την αναμονή will be tired of waiting

και απλά να σταματήσει να αγοράζει ή να χαζεύει τη δουλειά μου. and just stop buying or browsing through my work.

Το καλύτερο λοιπόν που έχω να κάνω είναι αυτόν τον φόβο The best thing I can do with this fear

να τον μετουσιώσω σε κινήσεις εξελικτικές, is to turn it into action for development,

να επινοώ συνεχώς και να μην του αφήνομαι. to create continuously, and not let it get hold of me.

Να κάτι που έμαθα στη σχολή. Here's something I learnt at my acting course.

Kάθε εργασία ή παράσταση που έπαιξα στα πλαίσια των σπουδών, Before every project and every play I took part in during my studies,

είχα άγχος μήνες πριν την τελική παρουσίαση. I had anxiety for months in advance of the final performance.

Κι ο μόνος τρόπος για να κοπάσει αυτό το άγχος ήταν να μάθω τα λόγια μου τέλεια. And the only way to mitigate this anxiety was to learn my lines perfectly.

Να δουλέψω πολύ σκληρά ώστε όταν θα βγω στη σκηνή να είμαι άψογη To work so hard that I would be flawless when I went on stage

και το μόνο που μπορεί να πάει λάθος να είναι κάτι εντελώς απροσδόκητο. and the only thing to go wrong would be something totally unexpected.

Κι εκεί, μπροστά στα μάτια του κόσμου, And there, right in front of the audience,

όταν συμβεί κάτι που δεν το περιμένεις, when something unexpected happens,

θα πεις από μέσα σου ένα The show must go on you will say to yourself “The show must go on”,

και θα παίξεις, θες δε θες. and you will perform, whether you like it or not.

Kάπως έτσι θέλω να αντιμετωπίζω ολόκληρη τη ζωή μου. This is how I want to deal with every aspect of my life.

Φοβάμαι την αποτυχία; If I am afraid of failure,

Άρα επινοώ. I invent.

Αγχώνομαι με το αποτέλεσμα; If I am stressed about the result,

Άρα δουλεύω πιο σκληρά. I work harder.

Συμβαίνει κάτι αναπάντεχο; If something unexpected happens,

Συνεχίζω από εκεί που είχα μείνει και επινοώ περισσότερο, I continue from where I left off and invent even more,

δουλεύω περισσότερο. I work harder.

Καταλήγω λοιπόν. In conclusion.

Κάποτε με τρόμαζε το ποιον επαγγελματικό δρόμο θα ακολουθήσω. My professional path used to scare me.

Τώρα όμως, που κάνω αυτό που λατρεύω, But now, as I am doing what I love,

αναρωτιέμαι αν θα το κάνω για πάντα. I wonder if I will be doing it for ever.

Όσο επινοώ και το εξελίσσω, θεωρώ πως θα το κάνω. As long as I invent and evolve I think I will.

Αν πάλι όχι, And if not,

θα λέω πως κάποτε το έκανα. I can say that I once did.

(Χειροκρότημα) (Applause)