×

Używamy ciasteczek, aby ulepszyć LingQ. Odwiedzając stronę wyrażasz zgodę na nasze polityka Cookie.

image

Μαθαίνουμε ασφαλείς, Γλώσσα | Η διατροφή | ΣΤ' Δημοτικού Επ. 20

Γλώσσα | Η διατροφή | ΣΤ' Δημοτικού Επ. 20

Γεια σας, παιδιά! Σήμερα θα ασχοληθούμε με την τέταρτη ενότητα του μαθήματος της Γλώσσας...

που έχει θέμα τη διατροφή.

Θα προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τη δομή των κατευθυντικών κειμένων...

Ποια είναι τα κατευθυντικά κείμενα; Είναι κείμενα που μας δίνουν οδηγίες...

όπως για παράδειγμα, οι οδηγίες μιας συνταγής ή ενός παιχνιδιού.

Επίσης, θα προσπαθήσουμε να διατυπώσουμε και εμείς τέτοια κείμενα με σαφήνεια.

Αλλά για να το κάνουμε αυτό, θα πρέπει να έχουμε μάθει να χρησιμοποιούμε τις εγκλίσεις.

Πριν τα δούμε όμως όλα αυτά, ας δούμε την ετυμολογία της λέξης διατροφή.

Η διατροφή είναι μια αρχαία ελληνική λέξη, που προέρχεται από το ρήμα διατρέφω.

Είναι ένα σύνθετο ρήμα, από την πρόθεση δια και το ρήμα τρέφω.

Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν αντιληφθεί τη σπουδαιότητα της διατροφής στη ζωή μας,

Και γι'αυτό βλέπουμε τον Αριστοτέλη στο βιβλίο του: «Περί Αισθήσεως και Αισθητών»...

να αναφέρει ότι "Το φάρμακο μας είναι η τροφή μας!".

Η λέξη διατροφή όμως δεν έχει μόνο μια σημασία, αν ψάξετε το λεξικό θα βρείτε περισσότερες.

Και συγκεκριμένα εδώ, θα δούμε τρεις σημασίες.

[ Η δασκάλα διαβάζει την καρτέλα ]

Όταν ακούμε όμως τη λέξη διατροφή, τι μας έρχεται στο μυαλό;

Είναι μόνο μια βιολογική ανάγκη;

Σίγουρα είναι πολύ σημαντική η διατροφή, για να μπορέσουμε να διατηρηθούμε στη ζωή, αλλά είναι και πολλά περισσότερα.

Είναι μια ευχαρίστηση. Όλες οι αισθήσεις συμμετέχουν την ώρα του φαγητού.

Μυρίζουμε ένα ωραίο φαγητό και αυτό μας προκαλεί ευχαρίστηση.

Επίσης, η επικοινωνία έχει σχέση με τη διατροφή.

Όταν δηλαδή θέλουμε να φάμε, προτιμούμε να φάμε παρέα με κάποιους φίλους ή με την οικογένειά μας και όχι μόνοι μας.

Άλλωστε η λέξη εστίαση, που σημαίνει φαγητό, προέρχεται από την Εστία.

Στην αρχαιότητα η θεότητα Εστία ήταν η θεά της οικιακής εστίας, της οικογένειας.

Η διατροφή επίσης, είναι στοιχείο πολιτισμού.

Ο κάθε λαός έχει τις δικές του συνήθειες, τα δικά του φαγητά, τη δική του κουζίνα που τον χαρακτηρίζει.

Επίσης, η επιστήμη ασχολείται με τη διατροφή, η χημεία των τροφίμων μας πληροφορεί...

για τα συστατικά των τροφών και για ποια είναι κατάλληλα για τον οργανισμό μας,

και τι πρέπει να προτιμάμε και τι να αποφεύγουμε.

Τέλος, η διατροφή έχει εμπνεύσει την τέχνη, καθώς πολλά έργα έχουν φιλοτεχνηθεί...

και παριστάνουν τρόφιμα μαζί με άψυχα αντικείμενα.

Αυτό το είδος της τέχνης, παιδιά, λέγεται "Νεκρή Φύση".

Πάμε τώρα να δούμε τις εγκλίσεις...

οι οποίες θα μας βοηθήσουν, όπως είπαμε, στα κείμενα που πρέπει να μάθουμε να συντάσσουμε.

Εγκλίσεις ονομάζονται οι διαφορετικοί τύποι του ρήματος που χρησιμοποιούμε για να δείξουμε τι δηλώνει μια πράξη που περιγράφουμε.

Δηλαδή η πράξη που περιγράφουμε αναφέρει κάτι πραγματικό και βέβαιο;

Αν θέλουμε να δηλώσουμε κάτι τέτοιο, θα χρησιμοποιήσουμε την Οριστική έγκλιση.

Π.χ. Σπουδάζω διατροφολογία.

Αν θέλουμε όμως να πούμε μια πρόταση που δηλώνει κάτι το επιθυμητό ή αβέβαιο...

Θα χρησιμοποιήσουμε την Υποτακτική έγκλιση. Π.χ. Θέλω να σπουδάσω διατροφολογία.

Βλέπουμε εδώ ότι βάζουμε μπροστά το "να".

Και τέλος, η τρίτη έγκλιση που χρησιμοποιούμε όταν θέλουμε να δώσουμε μια διαταγή, μια προσταγή,

μια απαίτηση. Είναι η προστακτική έγκλιση.

Π.χ. Σπούδασε διατροφολογία!

Για να δούμε όμως τώρα. Έχουν όλοι οι χρόνοι όλες τις εγκλίσεις;

Όχι! Μόνο η Οριστική συναντάται και στους οκτώ χρόνους που έχετε μάθει.

Η Υποτακτική συναντάται μόνο σε τρεις χρόνους που έχουμε μάθει: στον ενεστώτα, την ονομάζουμε και "εξακολουθητική".

Μπορείτε να τα δείτε όλα αυτά και στη Γραμματική σας, στο κεφάλαιο με τις εγκλίσεις.

Υποτακτική έχει επίσης ο αόριστος. Την ονομάζουμε Συνοπτική.

και έχει και ο παρακείμενος.

Τέλος, την Προστακτική θα την συναντήσουμε μόνο σε δυο χρόνους, στον ενεστώτα και στον αόριστο,

και μάλιστα μόνο στο β' πρόσωπο, στον β΄ενικό και β' πληθυντικό.

Πάμε να διαβάσουμε τώρα ένα απόσπασμα από το ανθολόγιο, το οποίο έχει τίτλο: "To Χαμογελαστό Συννεφάκι".

Είναι της Μάρως Λοΐζου, και έχει να κάνει με το θέμα που μελετάμε σήμερα.

[ Η δασκάλα διαβάζει το απόσπασμα της καρτέλας ]

Το υπόλοιπο μπορείτε να το διαβάσετε στο ανθολόγιο. Ελπίζω να σας άρεσε αυτό που διάλεξα για το σημερινό μας μάθημα.

Εμείς τώρα πάμε να δούμε πώς μπορούμε να γράψουμε μια συνταγή και να χρησιμοποιήσουμε τις εγκλίσεις.

Στη διαφάνεια μας εδώ βλέπετε αριστερά τα υλικά. Μια συνταγή για κεφτεδάκια.

Και δεξιά βλέπουμε την εκτέλεση, όπου έχουμε χρησιμοποιήσει την οριστική στο α' πρόσωπο του πληθυντικού.

Λέμε λοιπόν στην εκτέλεση: βάζουμε σε μια λεκάνη όλα τα υλικά. Έχουμε το ρήμα μας στην Οριστική έγκλιση.

Και στη συνέχεια τα ανακατεύουμε καλά και τηγανίζουμε τη ζύμη σε δυνατή φωτιά.

Πάμε τώρα να κάνουμε τη πρώτη μας μετατροπή στην Υποτακτική. Θυμάστε ότι χρησιμοποιούμε το "να".

Άρα θα γράψουμε τις οδηγίες της συνταγής που τις είδαμε στην Οριστική έγκλιση, στην Υποτακτική.

Αλλά στη Συνοπτική Υποτακτική, παιδιά.

Και θα χρησιμοποιήσουμε το β' πληθυντικό πρόσωπο.

Τι έλεγε η πρώτη μας οδηγία; Βάζουμε σε μια λεκάνη όλα τα υλικά.

Πώς φτιάχνουμε την υποτακτική; Με το "να"... Άρα λοιπόν: Να βάλουμε σε μια λεκάνη όλα τα υλικά.

Πάμε τώρα να γράψουμε και τη δεύτερη οδηγία.

Ποια ήταν η δεύτερη οδηγία; Τα ανακατεύουμε καλά και τηγανίζουμε τη ζύμη σε δυνατή φωτιά.

Θα πούμε λοιπόν: Να τα ανακατέψουμε καλά και να τηγανίσουμε τη ζύμη κτλ.

Έχουμε την Υποτακτική "να βάλουμε", έχουμε την Υποτακτική "να ανακατέψουμε" και την Υποτακτική "να τηγανίσουμε".

Πάμε τώρα να δώσουμε τις οδηγίες, χρησιμοποιώντας την προστακτική.

Στο β' πληθυντικό πρόσωπο, τη Συνοπτική Προστακτική.

Θα γράψουμε λοιπόν την Προστακτική, Συνοπτική και αυτή όπως κάναμε με την Υποτακτική.

Η πρώτη μας οδηγία: Βάλτε σε μια λεκάνη όλα τα υλικά.

Και η δεύτερη οδηγία: Ανακατέψτε τα καλά και τηγανίστε τη ζύμη.

Τι παρατηρούμε παιδιά, εδώ; Ενώ στην Υποτακτική η αντωνυμία "τα" προηγείται του ρήματος...

Όταν βάλαμε την οδηγία στη Προστακτική, η οδηγία έπεται του ρήματος.

Αυτό πρέπει να κάνετε και εσείς, όταν στη πρόταση μας υπάρχει κάποια αντωνυμία.

Στη Προστακτική, την προσωπική αντωνυμία, θα πρέπει να την βάλουμε μετά από το ρήμα.

Πάμε τώρα να δούμε ένα άλλο κατευθυντικό κείμενο, όπως είδαμε και στην αρχή.

Είναι ο "Δεκάλογος της υγιεινής διατροφής".

Βλέπουμε εδώ τις οδηγίες.

Λέει το Υπουργείο Υγείας...

Πώς πρέπει να τρεφόμαστε υγιεινά, και μας συμβουλεύει:

Καταναλώνετε ποικιλία δημητριακών καθημερινά. Προτιμάτε ολικής άλεσης.

Στη συνέχεια μας συμβουλεύει: Προτιμάτε γαλακτοκομικά προϊόντα, χαμηλά σε λιπαρά.

Επίσης περιορίστε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος. Επιλέγετε άπαχα μέρη, αποφεύγετε το επεξεργασμένο κρέας.

Και συνεχίζουν οι οδηγίες...

Καταναλώνετε συχνά ψάρια και θαλασσινά, επιλέγετε λιπαρά ψάρια.

Κατά προτίμηση μικρά.

Καταναλώνετε όσπρια συχνά. Χρησιμοποιείτε ελαιόλαδο ως πρώτη επιλογή.

Περιορίστε την κατανάλωση ζάχαρης, αλατιού και προϊόντων που τα περιέχουν.

Κάντε σωματική δραστηριότητα καθημερινά. Διατηρείτε φυσιολογικό και σταθερό σωματικό βάρος.

Πίνετε νερό. Καταναλώνετε ποικιλία λαχανικών και φρούτων καθημερινά.

Τι παρατηρούμε εδώ, παιδιά;

Για να συνταχθούν όλες αυτές οι οδηγίες, χρησιμοποιήσαμε τη Προστακτική έγκλιση.

Και βλέπουμε εδώ ποια ρήματα χρησιμοποιήθηκαν και πόσες φορές.

Στην Προστακτική ενεστώτα βλέπουμε ότι χρησιμοποιήθηκαν 4 φορές το ρήμα καταναλώνετε, 2 φορές το ρήμα προτιμάτε.

Άλλες 2 φορές το ρήμα επιλέγετε και επίσης τα ρήματα: αποφεύγετε, χρησιμοποιείτε, κάνετε, διατηρείτε και πίνετε.

Έχουμε και μια Συνοπτική Προστακτική αορίστου, το ρήμα περιορίστε.

Για να δούμε τώρα τι γίνεται, όταν θέλουμε να πούμε την Προστακτική σύνθετων ρημάτων.

Εκεί παιδιά, γίνονται τα πιο πολλά λάθη. Τα κάνουν και μικροί και μεγάλοι.

Πάμε να δούμε! Θα σας γράψω στον πίνακα σύνθετα ρήματα...

τα οποία αποτελούνται από κάποια πρόθεση και το ρήμα.

Το πρώτο μας ρήμα είναι το ρήμα καταγράφω.

Είναι από την πρόθεση κατά και το ρήμα γράφω. Θα σας γράψω κάποια ρήματα σύνθετα του γράφω.

Με την πρόθεση μετά, έχουμε το ρήμα μεταγράφω.

Στη συνέχεια έχουμε το ρήμα περιγράφω. Βλέπετε πώς αλλάζει η σημασία του ρήματος, όταν αλλάζει και η πρόθεση;

Έχουμε ακόμα το ρήμα αντιγράφω. Και επίσης το ρήμα υπογράφω.

Πάμε να δούμε και άλλα ρήματα, με άλλες προθέσεις.

Έχουμε το ρήμα παραγγέλνω.

Το ρήμα επιλέγω.

Το ρήμα επιβλέπω.

Και ένα τελευταίο, το ρήμα αποβάλλω.

Αυτά τα ρήματα, τα διάλεξα γιατί συνήθως τα κάνουμε λάθος.

Πάμε λοιπόν να δούμε την Συνοπτική Προστακτική αυτών των ρημάτων.

Λοιπόν, όταν θέλουμε να πούμε την Οριστική του καταγράφω, θα πούμε κατέγραψα.

Αυτό το - ε - είναι η αύξηση που παίρνει η Οριστική. Όπως θα λέγαμε με το ρήμα γράφω: έγραψα.

Καταγράφω, κατέγραψα.

Όταν πάμε να σχηματίσουμε την Προστακτική έγκλιση, αυτή η αύξηση χάνεται.

Η Προστακτική μας θα γίνει: κατάγραψε, και στον πληθυντικό: καταγράψτε.

Και όχι κατέγραψε, όπως πολλές φορές κάνουμε λάθος.

Με το ρήμα μεταγράφω, θα πούμε: μετάγραψε και όχι μετέγραψε.

Και στον πληθυντικό: μεταγράψτε.

Όταν θέλουμε να πούμε σε κάποιον να περιγράψει κάτι, τι θα του πούμε;

Θα του πούμε: περίγραψε, - Περίγραψέ μου, σε παρακαλώ!

Και στο πληθυντικό θα πούμε: περιγράψτε. Ο πληθυντικός σχηματίζεται πιο εύκολα, συνήθως δεν κάνουμε λάθος.

Στον ενικό είναι που κάνουμε το λάθος.

Αντιγράφω. Πως θα πει η δασκάλα στα παιδιά να κάνουν την αντιγραφή τους;

Θα πει στον μαθητή: - Αντίγραψε, σε παρακαλώ!

Και θα πει στα παιδιά: - Αντιγράψτε παιδιά, το κείμενο!

Όταν θέλουμε να πούμε στον διευθυντή να υπογράψει ένα χαρτί, τι πρέπει να του πούμε;

- Υπόγραψε ή υπέγραψε, σε παρακαλώ; Το σωστό είναι να πούμε υπόγραψε.

Και στον πληθυντικό είναι υπογράψτε.

Αν θέλουμε να κάνουμε μια παραγγελία, τι θα πούμε σε κάποιον;

Παράγγειλε ή παρήγγειλε; Το σωστό είναι παράγγειλε.

Και στον πληθυντικό, θα πούμε παραγγείλτε.

Το ρήμα επιλέγω. Όταν θέλουμε να διαλέξουμε κάτι, τι θα πούμε;

Επίλεξε ή επέλεξε, σε παρακαλώ;

Το σωστό είναι να πούμε επίλεξε.

Και στον πληθυντικό, θα πούμε επιλέξτε.

Το ρήμα επιβλέπω, είναι και αυτό ίδια περίπτωση, με την ίδια πρόθεση.

Θα πούμε: - Επίβλεψε σε παρακαλώ τα παιδιά όσο θα λείπω.

Επιβλέψτε στον πληθυντικό.

Και τέλος το ρήμα αποβάλλω, θα πρέπει να βάλουμε ένα λάμδα στον αόριστο.

Θα πούμε: απόβαλλε, και στον πληθυντικό: αποβάλτε.

Απόβαλλε στο β' ενικό και αποβάλτε στο β' πληθυντικό.

Αυτά είχαμε να πούμε σήμερα για την Προστακτική και για τα κείμενα που μας δίνουν οδηγίες.

Σας ευχαριστώ που ήσασταν μαζί μας σήμερα. Καλή συνέχεια!

Learn languages from TV shows, movies, news, articles and more! Try LingQ for FREE

Γλώσσα | Η διατροφή | ΣΤ' Δημοτικού Επ. 20 ||nutrition||| Sprache | Ernährung | 6. Grundschule Ep. 20 Language | Nutrition | 6th Primary School Ep. 20 Kieli | Ravitsemus | 6. luokka, jakso 20 Langue | Nutrition | 6ème primaire Ep. 20 Linguagem | Nutrição | 6ª Série do Ensino Fundamental Ep. 20

Γεια σας, παιδιά! Σήμερα θα ασχοληθούμε με την τέταρτη ενότητα του μαθήματος της Γλώσσας... |||||we will deal|||fourth|unit||of the lesson|| Hei lapset! Tänään käsittelemme Kielen oppitunnin neljättä osiota...

που έχει θέμα τη διατροφή. joka|||| ||||nutrition joka käsittelee ravitsemusta.

Θα προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τη δομή των κατευθυντικών κειμένων... |||understand||structure of||directive|texts Yritämme ymmärtää ohjaavien tekstien rakennetta...

Ποια είναι τα κατευθυντικά κείμενα; Είναι κείμενα που μας δίνουν οδηγίες... |||directive||||||| Mitkä ovat ohjaavat tekstiä? Ne ovat tekstejä, jotka antavat meille ohjeita...

όπως για παράδειγμα, οι οδηγίες μιας συνταγής ή ενός παιχνιδιού. ||||||recipe||| kuten esimerkiksi reseptin tai pelin ohjeet.

Επίσης, θα προσπαθήσουμε να διατυπώσουμε και εμείς τέτοια κείμενα με σαφήνεια. ||||formulate||||||clarity Lisäksi me yritämme ilmaista tällaisia ​​tekstejä myös selkeästi.

Αλλά για να το κάνουμε αυτό, θα πρέπει να έχουμε μάθει να χρησιμοποιούμε τις εγκλίσεις. ||||||||||||||moods Mutta jotta voimme tehdä tämän, meidän on opittava käyttämään taivutuksia.

Πριν τα δούμε όμως όλα αυτά, ας δούμε την ετυμολογία της λέξης διατροφή. |||||||||etymology||| Ennen kuin katsomme kaikkea tätä, katsotaan ruokavalion etymologiaa.

Η διατροφή είναι μια αρχαία ελληνική λέξη, που προέρχεται από το ρήμα διατρέφω. |nutrition|||||||||||nourish Ruokavalio on muinainen kreikkalainen sana, joka johtuu verbistä diatrefo.

Είναι ένα σύνθετο ρήμα, από την πρόθεση δια και το ρήμα τρέφω. ||compound||||preposition|through||||I nourish Se on monimutkainen verbi, joka muodostuu etuliitteestä di ja verbistä trefo.

Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν αντιληφθεί τη σπουδαιότητα της διατροφής στη ζωή μας, ||||understood||importance||||| Antiikin kreikkalaiset olivat tiedostaneet ruokavalion tärkeyden elämässämme.

Και γι'αυτό βλέπουμε τον Αριστοτέλη στο βιβλίο του: «Περί Αισθήσεως και Αισθητών»... |||||||||sensation||sensible things Ja siksi näemme Aristoteleen kirjassaan: 'Aistimuksesta ja aistimuksista'...

να αναφέρει ότι "Το φάρμακο μας είναι η τροφή μας!". |to state|||||||| sanovan, että 'Ruokamme on lääkkeemme!'.

Η λέξη διατροφή όμως δεν έχει μόνο μια σημασία, αν ψάξετε το λεξικό θα βρείτε περισσότερες. ||||||||||||dictionary||| Sana ravitsemus ei kuitenkaan tarkoita vain yhtä asiaa, jos etsit sanakirjasta löydät enemmän.

Και συγκεκριμένα εδώ, θα δούμε τρεις σημασίες. Ja tässä nimenomaisesti näemme kolme merkkiä.

[ Η δασκάλα διαβάζει την καρτέλα ] [ Opettaja lukee taulua ]

Όταν ακούμε όμως τη λέξη διατροφή, τι μας έρχεται στο μυαλό; Mutta kun kuulemme sanan ruokavalio, mitä tulee mieleen?

Είναι μόνο μια βιολογική ανάγκη; |||biological|need Onko se vain biologinen tarve?

Σίγουρα είναι πολύ σημαντική η διατροφή, για να μπορέσουμε να διατηρηθούμε στη ζωή, αλλά είναι και πολλά περισσότερα. ||||||||||stay||||||| Ruokavalio on varmasti hyvin tärkeä jotta voimme säilyä hengissä, mutta se on myös paljon enemmän.

Είναι μια ευχαρίστηση. Όλες οι αισθήσεις συμμετέχουν την ώρα του φαγητού. |||||senses|participate|||| Se on nautinto. Kaikki aistit osallistuvat ruokailun aikaan.

Μυρίζουμε ένα ωραίο φαγητό και αυτό μας προκαλεί ευχαρίστηση. we smell|||||||causes| Haistamme hyvän ruoan ja se tuo meille iloa.

Επίσης, η επικοινωνία έχει σχέση με τη διατροφή. ||communication||||| Lisäksi kommunikaatio liittyy ruokavalioon.

Όταν δηλαδή θέλουμε να φάμε, προτιμούμε να φάμε παρέα με κάποιους φίλους ή με την οικογένειά μας και όχι μόνοι μας. |||||we prefer||||||||||||||alone| Kun haluamme syödä, suosimme syömistä yhdessä ystävien tai perheen kanssa emmekä yksin.

Άλλωστε η λέξη εστίαση, που σημαίνει φαγητό, προέρχεται από την Εστία. after all|||focus|||||||Hestia Muuten sana ruokailu, joka tarkoittaa ruokaa, juontaa juurensa Estiaasta.

Στην αρχαιότητα η θεότητα Εστία ήταν η θεά της οικιακής εστίας, της οικογένειας. |||deity||||||domestic|hearth|| Antiikin aikoina jumaluus Estia oli kodin jumalatar, perheen jumalatar.

Η διατροφή επίσης, είναι στοιχείο πολιτισμού. |||||of culture Ravitsemus on myös osa kulttuuria.

Ο κάθε λαός έχει τις δικές του συνήθειες, τα δικά του φαγητά, τη δική του κουζίνα που τον χαρακτηρίζει. |||||||habits|||||||||||characterizes Jokaisella kansalla on omat perinteensä, omat ruokansa, oma keittiö, joka määrittää sen.

Επίσης, η επιστήμη ασχολείται με τη διατροφή, η χημεία των τροφίμων μας πληροφορεί... ||science|deals|||||chemistry||of food||informs Lisäksi tiede tutkii ravintoa, ruoan kemia antaa meille tietoa...

για τα συστατικά των τροφών και για ποια είναι κατάλληλα για τον οργανισμό μας, ||ingredients||foods|||||suitable|||| elintarvikkeiden ainesosista ja siitä, mitkä ovat sopivia elimistöllemme.

και τι πρέπει να προτιμάμε και τι να αποφεύγουμε. ||||we prefer||||avoid ja mitä tulisi suosia ja mitä välttää.

Τέλος, η διατροφή έχει εμπνεύσει την τέχνη, καθώς πολλά έργα έχουν φιλοτεχνηθεί... ||||inspired|||||||been created Lopuksi, ravitsemus on inspiroinut taidetta, koska monet teokset on luotu taiteellisesti...

και παριστάνουν τρόφιμα μαζί με άψυχα αντικείμενα. |pretend to be|food|||inanimate|objects ja ne kuvaa ruokia yhdessä elottomien esineiden kanssa.

Αυτό το είδος της τέχνης, παιδιά, λέγεται "Νεκρή Φύση". ||type|||children||Dead|Nature Tämä taiteen laji, lapset, tunnetaan nimellä 'Still life'.

Πάμε τώρα να δούμε τις εγκλίσεις... |||||moods Mennään nyt katsomaan taivutuksia...

οι οποίες θα μας βοηθήσουν, όπως είπαμε, στα κείμενα που πρέπει να μάθουμε να συντάσσουμε. ||||help||||||||||compose jotka auttavat meitä, kuten jo mainitsimme, teksteissä, jotka meidän tulee oppia laatimaan.

Εγκλίσεις ονομάζονται οι διαφορετικοί τύποι του ρήματος που χρησιμοποιούμε για να δείξουμε τι δηλώνει μια πράξη που περιγράφουμε. |||||||||||||indicates|||| Taivutuksia kutsutaan erilaisiksi verbin muodoiksi, joita käytämme ilmaisemaan tekemisen tapaa, jota kuvaamme.

Δηλαδή η πράξη που περιγράφουμε αναφέρει κάτι πραγματικό και βέβαιο; ||||we describe|||||certain Tarkoittaako teko, jonka kuvaamme, jotain todellista ja varmaa?

Αν θέλουμε να δηλώσουμε κάτι τέτοιο, θα χρησιμοποιήσουμε την Οριστική έγκλιση. |||declare||||||indicative|mood Jos haluamme ilmaista tällaista, käytämme määräistä muotoa.

Π.χ. Σπουδάζω διατροφολογία. ||I study|nutrition Esim. Opiskelen ravitsemustiedettä.

Αν θέλουμε όμως να πούμε μια πρόταση που δηλώνει κάτι το επιθυμητό ή αβέβαιο... ||||||sentence||indicates|||desirable||uncertain Jos haluamme kuitenkin sanoa lauseen, joka ilmaisee jotain toivottua tai epävarmaa...

Θα χρησιμοποιήσουμε την Υποτακτική έγκλιση. Π.χ. Θέλω να σπουδάσω διατροφολογία. |||subjunctive|mood|||||| Käytämme alistavaa sijaa. Esim. Haluan opiskella ravitsemustiedettä.

Βλέπουμε εδώ ότι βάζουμε μπροστά το "να". Tässä näemme, että laitamme eteen "nä".

Και τέλος, η τρίτη έγκλιση που χρησιμοποιούμε όταν θέλουμε να δώσουμε μια διαταγή, μια προσταγή, ||||||||||||order||order Ja lopuksi kolmas tapaus, jota käytämme kun haluamme antaa käskyn, määräyksen,

μια απαίτηση. Είναι η προστακτική έγκλιση. |demand|||imperative| vaatimus. Se on käskemysmuoto.

Π.χ. Σπούδασε διατροφολογία! ||studied|nutrition Esim. Opiskele ravitsemustiedettä!

Για να δούμε όμως τώρα. Έχουν όλοι οι χρόνοι όλες τις εγκλίσεις; Mutta katsotaanpa nyt. Onko kaikissa aikamuodoissa kaikki taivutukset?

Όχι! Μόνο η Οριστική συναντάται και στους οκτώ χρόνους που έχετε μάθει. ||||is found||||||| Ei! Vain Aoristi esiintyy myös niissä kahdeksassa ajassa, jotka olette oppineet.

Η Υποτακτική συναντάται μόνο σε τρεις χρόνους που έχουμε μάθει: στον ενεστώτα, την ονομάζουμε και "εξακολουθητική". |||||||||||||||continuous Alisteinen tapaa vain kolmessa ajassa, jotka olemme oppineet: nykyajassa sitä kutsutaan myös "jatkuvaksi".

Μπορείτε να τα δείτε όλα αυτά και στη Γραμματική σας, στο κεφάλαιο με τις εγκλίσεις. Voit nähdä nämä kaikki myös kieliopissasi, taivutuslukua käsittelevässä luvussa.

Υποτακτική έχει επίσης ο αόριστος. Την ονομάζουμε Συνοπτική. |||||||Summary Alistuvassa tapahtuu myös aoristi. Sitä kutsutaan tiivistelmäksi.

και έχει και ο παρακείμενος. ja myös perfektiivillä on se.

Τέλος, την Προστακτική θα την συναντήσουμε μόνο σε δυο χρόνους, στον ενεστώτα και στον αόριστο, |||||||||||present tense||| Viimeiseksi, imperatiivia tavataan vain kahdessa ajassa, nykyajassa ja aoristissa,

και μάλιστα μόνο στο β' πρόσωπο, στον β΄ενικό και β' πληθυντικό. ||||||||singular||| ja vain toisessa persoonassa, toisessa muodossa ja toisessa monikossa.

Πάμε να διαβάσουμε τώρα ένα απόσπασμα από το ανθολόγιο, το οποίο έχει τίτλο: "To Χαμογελαστό Συννεφάκι". |||||excerpt|||anthology||||||Smiling|Cloudlet Lue nyt katkelma antologiasta, joka on nimeltään: "Hymyilevä Pilvenhattara".

Είναι της Μάρως Λοΐζου, και έχει να κάνει με το θέμα που μελετάμε σήμερα. ||Maro||||||||||we are studying| Se on Maro Loizuon ja liittyy aiheeseen, jota tutkimme tänään.

[ Η δασκάλα διαβάζει το απόσπασμα της καρτέλας ] ||||excerpt||of the card [Opettaja lukee otteen taulusta]

Το υπόλοιπο μπορείτε να το διαβάσετε στο ανθολόγιο. Ελπίζω να σας άρεσε αυτό που διάλεξα για το σημερινό μας μάθημα. |||||||anthology|||||||chose||||| Voit lukea loput antologiassa. Toivottavasti pidit valinnastani tämän päivän oppitunniksi.

Εμείς τώρα πάμε να δούμε πώς μπορούμε να γράψουμε μια συνταγή και να χρησιμοποιήσουμε τις εγκλίσεις. ||||||||write||recipe||||| Nyt siirrymme katsomaan, miten voimme kirjoittaa reseptin ja käyttää taivutuksia.

Στη διαφάνεια μας εδώ βλέπετε αριστερά τα υλικά. Μια συνταγή για κεφτεδάκια. |transparency||||||ingredients||||meatballs Tässä läpinäkyvyydessämme näet vasemmalla puolella ainesosat. Resepti jauhelihapihveille.

Και δεξιά βλέπουμε την εκτέλεση, όπου έχουμε χρησιμοποιήσει την οριστική στο α' πρόσωπο του πληθυντικού. ||||execution|||||indicative|||||plural Ja oikealla näemme suorituksen, jossa olemme käyttäneet me -persoonan monikon lopullista muotoa.

Λέμε λοιπόν στην εκτέλεση: βάζουμε σε μια λεκάνη όλα τα υλικά. Έχουμε το ρήμα μας στην Οριστική έγκλιση. |||execution||||bowl|||||||||| Sanomme siis suorituksessa: laitamme kaikki ainekset kulhoon. Meillä on verbi lopullisessa muodossa.

Και στη συνέχεια τα ανακατεύουμε καλά και τηγανίζουμε τη ζύμη σε δυνατή φωτιά. ||||we mix|||fry||dough||| Ja sitten sekoitamme ne hyvin ja paistamme taikinan kovalla tulella.

Πάμε τώρα να κάνουμε τη πρώτη μας μετατροπή στην Υποτακτική. Θυμάστε ότι χρησιμοποιούμε το "να". |||||||conversion||||||| Siirrytään nyt tekemään ensimmäinen konversiomme Subjunktiivimuotoon. Muistattehan, että käytämme sanaa "να".

Άρα θα γράψουμε τις οδηγίες της συνταγής που τις είδαμε στην Οριστική έγκλιση, στην Υποτακτική. Siis kirjoitamme reseptin ohjeet, jotka näimme Indikatiivimuodossa, Subjunktiivimuotoon.

Αλλά στη Συνοπτική Υποτακτική, παιδιά. Mutta lyhyesti sanottuna, lapset.

Και θα χρησιμοποιήσουμε το β' πληθυντικό πρόσωπο. Ja käytämme toista monikkoa.

Τι έλεγε η πρώτη μας οδηγία; Βάζουμε σε μια λεκάνη όλα τα υλικά. |||||instruction||||||| Mitä ensimmäinen ohjeemme sanoi? Laitamme kaikki ainekset altaaseen.

Πώς φτιάχνουμε την υποτακτική; Με το "να"... Άρα λοιπόν: Να βάλουμε σε μια λεκάνη όλα τα υλικά. Miten teemme alistuvan? "Näin"... Joten: Laitetaan kaikki ainekset kulhoon.

Πάμε τώρα να γράψουμε και τη δεύτερη οδηγία. |||||||instruction Siirrytään seuraavaan ohjeeseen nyt.

Ποια ήταν η δεύτερη οδηγία; Τα ανακατεύουμε καλά και τηγανίζουμε τη ζύμη σε δυνατή φωτιά. Mikä oli toinen ohje? Sekoitamme hyvin ja paistamme taikina vahvalla tulella.

Θα πούμε λοιπόν: Να τα ανακατέψουμε καλά και να τηγανίσουμε τη ζύμη κτλ. |||||mix||||fry||| Sanotaan siis: Sekoitetaan hyvin ja paistetaan taikina jne.

Έχουμε την Υποτακτική "να βάλουμε", έχουμε την Υποτακτική "να ανακατέψουμε" και την Υποτακτική "να τηγανίσουμε". |||||||||we mix||||| |||||||Subjunctive||mix|||||fry Meillä on käskymuoto "laitetaan", meillä on käskymuoto "sekoitetaan" ja käskymuoto "paistetaan".

Πάμε τώρα να δώσουμε τις οδηγίες, χρησιμοποιώντας την προστακτική. ||||||||imperative Siirrytään nyt antamaan ohjeet käyttäen käskymuotoa.

Στο β' πληθυντικό πρόσωπο, τη Συνοπτική Προστακτική.

Θα γράψουμε λοιπόν την Προστακτική, Συνοπτική και αυτή όπως κάναμε με την Υποτακτική. |||||Summary||||||| Kirjoitamme siis Imperatiivin, Lyhyen muodon ja tämän kuten teimme Subjunktiivin.

Η πρώτη μας οδηγία: Βάλτε σε μια λεκάνη όλα τα υλικά. Ensimmäinen ohjeemme: Lisää kaikki ainekset kulhoon.

Και η δεύτερη οδηγία: Ανακατέψτε τα καλά και τηγανίστε τη ζύμη. |||instruction|mix||||fry|| Ja toinen ohje: Sekoita hyvin ja paista taikina.

Τι παρατηρούμε παιδιά, εδώ; Ενώ στην Υποτακτική η αντωνυμία "τα" προηγείται του ρήματος... |are we observing|||||||||precedes|| Mitä havaitsemme täällä lapset? Kun alistavassa pronomini "ta" edeltää verbiä...

Όταν βάλαμε την οδηγία στη Προστακτική, η οδηγία έπεται του ρήματος. ||||||||follows|| ||||||||follows|| Kun asetamme ohjeen käskymuotoon, ohje seuraa verbiä.

Αυτό πρέπει να κάνετε και εσείς, όταν στη πρόταση μας υπάρχει κάποια αντωνυμία. Sinun pitäisi tehdä näin myös silloin, kun lauseessamme on pronomini.

Στη Προστακτική, την προσωπική αντωνυμία, θα πρέπει να την βάλουμε μετά από το ρήμα. Käskymuodossa persoonapronomini tulee asettaa verbin jälkeen.

Πάμε τώρα να δούμε ένα άλλο κατευθυντικό κείμενο, όπως είδαμε και στην αρχή. ||||||directive|||||| ||||||directive|text|||||

Είναι ο "Δεκάλογος της υγιεινής διατροφής". ||Decalogue||hygiene|nutrition

Βλέπουμε εδώ τις οδηγίες.

Λέει το Υπουργείο Υγείας...

Πώς πρέπει να τρεφόμαστε υγιεινά, και μας συμβουλεύει: |||we should eat|||| |||we eat|healthily|||advises

Καταναλώνετε ποικιλία δημητριακών καθημερινά. Προτιμάτε ολικής άλεσης. You consume|a variety of|cereals||you prefer|whole|milling Kulutatte päivittäin monipuolista viljatuotevalikoimaa. Suosittelemme täysjyväviljaa.

Στη συνέχεια μας συμβουλεύει: Προτιμάτε γαλακτοκομικά προϊόντα, χαμηλά σε λιπαρά. |||advises|do you prefer|dairy||low||fat Sen jälkeen meille neuvotaan: Suosikaa vähärasvaisia maitotuotteita.

Επίσης περιορίστε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος. Επιλέγετε άπαχα μέρη, αποφεύγετε το επεξεργασμένο κρέας. |||||||lean||||processed| |limit||consumption|red|meat|you choose|lean|cuts|you avoid||processed| Rajoittakaa myös punaisen lihan kulutusta. Valitkaa vähärasvaiset osat ja välttäkää prosessoitua lihaa.

Και συνεχίζουν οι οδηγίες...

Καταναλώνετε συχνά ψάρια και θαλασσινά, επιλέγετε λιπαρά ψάρια. you consume|||||you choose|fatty|

Κατά προτίμηση μικρά. according to|preference|

Καταναλώνετε όσπρια συχνά. Χρησιμοποιείτε ελαιόλαδο ως πρώτη επιλογή. you consume|legumes||||||choice

Περιορίστε την κατανάλωση ζάχαρης, αλατιού και προϊόντων που τα περιέχουν. limit||consumption|sugar|of salt||products|||contain

Κάντε σωματική δραστηριότητα καθημερινά. Διατηρείτε φυσιολογικό και σταθερό σωματικό βάρος. do|physical|activity||maintain|||stable|physical|weight

Πίνετε νερό. Καταναλώνετε ποικιλία λαχανικών και φρούτων καθημερινά. ||you consume|a variety of||||

Τι παρατηρούμε εδώ, παιδιά; |do we observe||

Για να συνταχθούν όλες αυτές οι οδηγίες, χρησιμοποιήσαμε τη Προστακτική έγκλιση. ||be compiled|||||||imperative|mood

Και βλέπουμε εδώ ποια ρήματα χρησιμοποιήθηκαν και πόσες φορές. |||||were used|||

Στην Προστακτική ενεστώτα βλέπουμε ότι χρησιμοποιήθηκαν 4 φορές το ρήμα καταναλώνετε, 2 φορές το ρήμα προτιμάτε. |||||||||you consume||||you prefer

Άλλες 2 φορές το ρήμα επιλέγετε και επίσης τα ρήματα: αποφεύγετε, χρησιμοποιείτε, κάνετε, διατηρείτε και πίνετε. ||||you choose|||||you avoid|||you maintain||

Έχουμε και μια Συνοπτική Προστακτική αορίστου, το ρήμα περιορίστε.

Για να δούμε τώρα τι γίνεται, όταν θέλουμε να πούμε την Προστακτική σύνθετων ρημάτων. ||||||||||||of compound|

Εκεί παιδιά, γίνονται τα πιο πολλά λάθη. Τα κάνουν και μικροί και μεγάλοι. ||||||mistakes|||and|small||adults

Πάμε να δούμε! Θα σας γράψω στον πίνακα σύνθετα ρήματα... ||||||||compound|

τα οποία αποτελούνται από κάποια πρόθεση και το ρήμα. ||consist||||||

Το πρώτο μας ρήμα είναι το ρήμα καταγράφω. |||||||I record

Είναι από την πρόθεση κατά και το ρήμα γράφω. Θα σας γράψω κάποια ρήματα σύνθετα του γράφω. |||preposition|||||||||||composite||

Με την πρόθεση μετά, έχουμε το ρήμα μεταγράφω. |||||||I transcribe

Στη συνέχεια έχουμε το ρήμα περιγράφω. Βλέπετε πώς αλλάζει η σημασία του ρήματος, όταν αλλάζει και η πρόθεση;

Έχουμε ακόμα το ρήμα αντιγράφω. Και επίσης το ρήμα υπογράφω. |||||||||I sign

Πάμε να δούμε και άλλα ρήματα, με άλλες προθέσεις.

Έχουμε το ρήμα παραγγέλνω. |||I order

Το ρήμα επιλέγω. ||I choose

Το ρήμα επιβλέπω. ||supervise

Και ένα τελευταίο, το ρήμα αποβάλλω. |||||I exclude

Αυτά τα ρήματα, τα διάλεξα γιατί συνήθως τα κάνουμε λάθος. ||||I chose||usually|||

Πάμε λοιπόν να δούμε την Συνοπτική Προστακτική αυτών των ρημάτων.

Λοιπόν, όταν θέλουμε να πούμε την Οριστική του καταγράφω, θα πούμε κατέγραψα. ||||||indicative||I record|||I recorded

Αυτό το - ε - είναι η αύξηση που παίρνει η Οριστική. Όπως θα λέγαμε με το ρήμα γράφω: έγραψα. |||||increase||||||||||||

Καταγράφω, κατέγραψα. I record|I recorded

Όταν πάμε να σχηματίσουμε την Προστακτική έγκλιση, αυτή η αύξηση χάνεται. |||form|||||||is lost

Η Προστακτική μας θα γίνει: κατάγραψε, και στον πληθυντικό: καταγράψτε. |||||record|||plural|record

Και όχι κατέγραψε, όπως πολλές φορές κάνουμε λάθος. ||he recorded|||||

Με το ρήμα μεταγράφω, θα πούμε: μετάγραψε και όχι μετέγραψε. |||I transcribe|||transcribed|||transcribed

Και στον πληθυντικό: μεταγράψτε. ||plural|transcribe

Όταν θέλουμε να πούμε σε κάποιον να περιγράψει κάτι, τι θα του πούμε;

Θα του πούμε: περίγραψε, - Περίγραψέ μου, σε παρακαλώ! |||describe||||

Και στο πληθυντικό θα πούμε: περιγράψτε. Ο πληθυντικός σχηματίζεται πιο εύκολα, συνήθως δεν κάνουμε λάθος. |||||describe|||is formed|||usually|||

Στον ενικό είναι που κάνουμε το λάθος. |singular|||||

Αντιγράφω. Πως θα πει η δασκάλα στα παιδιά να κάνουν την αντιγραφή τους; I copy|||||||||||copy|

Θα πει στον μαθητή: - Αντίγραψε, σε παρακαλώ! ||||copy||

Και θα πει στα παιδιά: - Αντιγράψτε παιδιά, το κείμενο! |||||Copy|||text

Όταν θέλουμε να πούμε στον διευθυντή να υπογράψει ένα χαρτί, τι πρέπει να του πούμε; |||||manager||sign|||||||

- Υπόγραψε ή υπέγραψε, σε παρακαλώ; Το σωστό είναι να πούμε υπόγραψε. sign||||||||||

Και στον πληθυντικό είναι υπογράψτε.

Αν θέλουμε να κάνουμε μια παραγγελία, τι θα πούμε σε κάποιον; |||||order|||||

Παράγγειλε ή παρήγγειλε; Το σωστό είναι παράγγειλε. order||ordered||||

Και στον πληθυντικό, θα πούμε παραγγείλτε. |||||order

Το ρήμα επιλέγω. Όταν θέλουμε να διαλέξουμε κάτι, τι θα πούμε; ||I choose||||choose||||

Επίλεξε ή επέλεξε, σε παρακαλώ; choose||||

Το σωστό είναι να πούμε επίλεξε.

Και στον πληθυντικό, θα πούμε επιλέξτε.

Το ρήμα επιβλέπω, είναι και αυτό ίδια περίπτωση, με την ίδια πρόθεση. ||to supervise||||||||| Verbi valvo on myös sellainen tapaus, samalla tarkoituksella.

Θα πούμε: - Επίβλεψε σε παρακαλώ τα παιδιά όσο θα λείπω. ||supervise|||||while||I am away Sanomme: - Valvohan lapsia, kun olen poissa.

Επιβλέψτε στον πληθυντικό. supervise|| Valvokaa monikossa.

Και τέλος το ρήμα αποβάλλω, θα πρέπει να βάλουμε ένα λάμδα στον αόριστο. ||||I remove||||||lambda||aorist Ja lopuksi, kun poistamme verbin, meidän täytyy lisätä lamda aoristoon.

Θα πούμε: απόβαλλε, και στον πληθυντικό: αποβάλτε. ||remove||||abandon Sanomme: poista, ja monikossa: poistakaa.

Απόβαλλε στο β' ενικό και αποβάλτε στο β' πληθυντικό. remove|||singular||||| Poista toisessa persoonassa yksikössä ja poistakaa toisessa persoonassa monikossa.

Αυτά είχαμε να πούμε σήμερα για την Προστακτική και για τα κείμενα που μας δίνουν οδηγίες. Tänään meillä oli sanottavaa Preventiivistä ja teksteistä, jotka antavat meille ohjeita.

Σας ευχαριστώ που ήσασταν μαζί μας σήμερα. Καλή συνέχεια! Kiitos, että olitte tänään kanssamme. Hyvää jatkoa!