El Oscuro Secreto que Oculta la Luz
||||Hides||
||||隠す||
Das dunkle Geheimnis, das das Licht verbirgt
The Dark Secret that Hides the Light
Le sombre secret qui cache la lumière
Il segreto oscuro che nasconde la luce
光を隠す闇の秘密
Het duistere geheim dat het licht verbergt
Mroczny sekret skrywający światło
O segredo obscuro que esconde a luz
Темная тайна, скрывающая свет
Işığı Saklayan Karanlık Sır
隱藏光明的黑暗秘密
¿Cómo surgió la Relatividad de Einstein?
|||相対性理論||アインシュタイン
How did Einstein's Relativity come about?
Einstein'ın Göreliliği nasıl ortaya çıktı?
¿Cómo llegamos a descubrir que nuestro universo era tan raro?
How did we come to find out that our universe was so weird?
Evrenimizin bu kadar tuhaf olduğunu nasıl keşfettik?
Lo cierto es que la Mecánica Cuántica y la Relatividad Especial comparten el mismo
|||||力学|量子力学|||||共有する||
The truth is that Quantum Mechanics and Special Relativity share the same
Kesin olan şu ki, Kuantum Mekaniği ve Özel Görelilik aynı
elemento en su origen… ¡Si!, estoy hablando de la luz… Porque la luz oculta muchos secretos.
||||||||||||light|hides||
element in its origin ... Yes! I'm talking about light ... Because light hides many secrets.
Evet, ışıktan bahsediyorum... Çünkü ışık birçok sırrı gizler.
Para comprender el secreto que nos concierne hoy, tenemos que visitar una “Relatividad”
||||||concerns||||||
||||||関係する||||||
To understand the secret that concerns us today, we have to visit a "Relativity"
Bugün bizi ilgilendiren sırrı anlamak için bir "Görelilik" ziyareti yapmamız gerekiyor.
más antigua: la Relatividad Galileana.
||||Galileo'nun
||||ガリレオの
||||Galileana
oldest: Galilean Relativity.
Büyük: Galile Göreliliği.
Tomemos al señor A y al señor B.
取ろう|||||||
Take Mr. A and Mr. B.
Bay A ve Bay B'yi ele alalım.
El señor A se encuentra quieto, mientras que el señor B se acerca volando con su gorrocoptero.
|||||still|||||||||||helicopter beanie
||||||||||||||||görükopter
||||||||||||||||ゴロコプター
|||||||||||se|||||chapéu-helicóptero
Mr. A is still, while Mr. B flies over with his cap.
O Sr. A está parado, enquanto o Sr. B sobrevoa com o seu gyrocopter.
Bay A hareketsiz dururken, Bay B gyrocopteri ile uçuyor.
El señor A mide que el señor B va a una cierta velocidad, mientras que si mide su
|||measures||||||||||||||
|||測る||||||||||||||
Mr. A measures that Mr. B is going at a certain speed, while if he measures his
Bay A, Bay B'nin belirli bir hızda gittiğini ölçer, oysa Bay B'nin hızını ölçerse
propia velocidad, ve que está parado.
|||||dura
own speed, it sees that it is stopped.
kendi hızında, hareketsiz olduğunu görür.
Pero, como os imagináis, el señor B desde su posición mide una cosa distinta.
|||想像している||||||||||
But, as you imagine, Mr. B from his position measures something different.
Ancak, tahmin edebileceğiniz gibi, Bay B. bulunduğu konum itibariyle farklı bir şeyi ölçmektedir.
Según el, el señor A se mueve en dirección contraria, mientras que el mismo mide que
||||||||||||||measures|
According to him, Mr. A moves in the opposite direction, while he measures that
no se está moviendo.
it is not moving.
Todos hemos experimentado estos efectos viajando en cualquier transporte, pero lo quiero preguntaros
||||||||||||sormak sizlere
||経験した||||||||||あなたたちに質問
We have all experienced these effects traveling in any transport, but I want to ask you
Hepimiz herhangi bir ulaşım aracında seyahat ederken bu etkileri yaşamışızdır, ancak ben size şu soruyu sormak istiyorum
es ¿cuál es la velocidad del señor B?
is what is the velocity of Mr. B?
Bay B'nin hızı nedir?
Aquí esta el problema: ¡cada uno mide una velocidad distinta!
Here's the problem: each one measures a different speed!
Entonces… ¿quien tiene razón?
So ... who is right?
¿El señor A porque está “parado”?
|||||standing
Mr. A because he is "stopped"?
Lo cierto es que no puedes asegurar eso, porque si eliminas todo el escenario: el paisaje,
||||||||||削除する|||背景||
The truth is that you cannot guarantee that, because if you eliminate the whole scene: the landscape,
Gerçek şu ki, bundan emin olamazsınız, çünkü tüm manzarayı kaldırırsanız: manzara,
el gorrocoptero… Ninguno de nuestros dos observadores puede diferenciar de ningún
the gorrocoptero ... Neither of our two observers can differentiate from any
İki gözlemcimizden hiçbiri diğerinden ayırt edemez.
modo si son ellos los que se mueven o es el otro el que se está moviendo.
so if they are the ones that are moving or it is the other one that is moving.
modunda hareket eden kendileri mi yoksa diğeri mi?
De esto habla el principio de Relatividad Galileana: la velocidad es algo relativo,
|||||||Galilean|||||
This is what the principle of Galilean Relativity speaks of: speed is something relative,
Galile Göreliliği ilkesi de bununla ilgilidir: hız görecelidir,
cada observador percibe las velocidades de forma distinta; por eso en Física suele ser
||||速度|||||||||
each observer perceives velocities differently; that's why in Physics it is usually
Her gözlemci hızları farklı algılar, bu yüzden fizikte genellikle
importante matizar desde que “Observador” se está midiendo la realidad.
important|to clarify||||||||
|||||||ölçülüyor||
|強調する||||||測定している||
It is important to clarify since "Observer" is measuring reality.
Hangi "Gözlemci" gerçekliğinin ölçüldüğünün açıklığa kavuşturulması önemlidir.
Sin embargo, experimentos realizados a finales del siglo XIX encontraron que la luz era una
|||行われた|||||19世紀||||||
||||||||XIX||||||
However, experiments conducted at the end of the 19th century found that light was a
Bununla birlikte, 19. yüzyılın sonlarında yapılan deneyler ışığın
excepción.
exception.
Disparemos un rayo de luz.
Let's shoot||||
Işınlayal||||
発射しよう||光線||
Let's shoot a beam of light.
Bir ışık huzmesi fırlatalım.
El señor A medirá que la velocidad de la luz es 299.792 km/s, c para abreviar.
|||||||||||||||to abbreviate
|||will measure||||||||キロメートル||||省略する
|||||||||||km|em unidade de velocidade|c (constante)||
Mr. A will measure the speed of light to be 299,792 km / s, c for short.
Bay A, ışık hızının 299.792 km/s, kısaca c olduğunu ölçecektir.
Intuitivamente pensaríamos que el señor B medirá el rayo ligeramente más lento,
||||||will measure|||||
|düşünürdük||||||||||
直感的に|私たちは考える||||||||わずかに||
Intuitively we would think that Mr B would measure the slightly slower ray,
Sezgisel olarak Bay B'nin ışını biraz daha yavaş ölçeceğini düşünebiliriz,
pues se mueve en la misma dirección y sentido que la luz: a mayor velocidad del señor B,
because it moves in the same direction and sense as the light: at a higher speed than Mr. B,
menor velocidad percibe del rayo.
lower perceived speed of lightning.
Pero lo que ocurre en la realidad es muy distinto: el señor B percibe que rayo sigue yendo a
|||||||||||||||||going|
But what happens in reality is very different: Mr. B perceives that lightning is still going to
velocidad c… y no importa a la velocidad que vaya.
speed c… and it doesn't matter how fast you go.
No entraré en detalles, pero los físicos del XIX llegaron a una conclusión pasmosa:
|||||||||||||astounding
|私は入る||||||||||||驚くべき
I won't go into details, but 19th century physicists came to an astonishing conclusion:
Ayrıntılara girmeyeceğim ama 19. yüzyılın fizikçileri şaşırtıcı bir sonuca vardılar:
la luz siempre viaja a velocidad c, la misma para todos los observadores.
light always travels at speed c, the same for all observers.
Işık her zaman c hızında hareket eder, tüm gözlemciler için aynıdır.
Este es uno de los grandes secretos que ocultaba: todo el mundo mide los rayos de luz en el
||||||||saklıyordu||||||||||
||||||||隠していた||||||||||
This is one of the great secrets that he hid: everyone measures the rays of light in the
Bu, sakladığım büyük sırlardan biri: herkes ışık ışınlarını ölçer
vacío a la misma velocidad.
empty at the same speed.
aynı hızda vakum.
Todos.
All.
Hepsi.
En cualquier circunstancia.
In any circumstance.
La velocidad de la luz es Absoluta: es una constante universal.
||||||絶対的な||||
The speed of light is Absolute: it is a universal constant.
Işık hızı Mutlaktır: evrensel bir sabittir.
¿Cómo demonios puede ocurrir esto?
How the hell can this happen?
Bu nasıl olabilir?
La única explicación posible es que el espacio y el tiempo deben cambiar adecuadamente para
|||||||||||||adequately|
|||||||||||||適切に|
The only possible explanation is that space and time must change appropriately for
Bunun tek olası açıklaması, uzay ve zamanın uygun bir şekilde değişmesi gerektiğidir.
que siempre midamos la misma velocidad de la luz.
||we measure||||||
||ölçeriz||||||
||測る||||||
that we always measure the same speed of light.
Her zaman aynı ışık hızını ölçtüğümüzü.
Podríamos verlo como que el universo conspira contra nosotros modificando las longitudes
||||||conspires|against||modifying||lengths
|||||||||değiştirerek||
||||||共謀する|||||長さ
We could see it as the universe conspiring against us by modifying the lengths
Мы можем рассматривать это как заговор Вселенной против нас путем изменения долгот.
Buna evrenin boylamları değiştirerek bize komplo kurması olarak bakabiliriz.
y las duraciones para que c sea siempre igual.
||durations||||||
||持続時間||||||
and the durations so that c is always the same.
ve süreler, böylece c her zaman aynı olur.
Este hecho trae unas consecuencias muy graves que cambiaron como comprendemos nuestro universo…
||||consequences||||||||
||||||深刻な||||||
This fact has very serious consequences that changed how we understand our universe...
Bu gerçek, evrenimizi anlama şeklimizi değiştiren bazı çok ciddi sonuçları da beraberinde getiriyor...
Pero eso lo veremos en el próximo video.
But we will see that in the next video.
Ama bunu bir sonraki videoda göreceğiz.
Y recuerda, si quieres más ciencia ¡suscríbete!
And remember, if you want more science, subscribe!
Ve unutmayın, daha fazla bilim istiyorsanız, abone olun!
Y gracias por vernos.
And thank you for seeing us.
Bizi kabul ettiğiniz için teşekkür ederiz.
