×

Używamy ciasteczek, aby ulepszyć LingQ. Odwiedzając stronę wyrażasz zgodę na nasze polityka Cookie.


image

Polar Expedition: The Arctic strikes back, Dus jij dacht dat de Noordpool wit was? (2)

Dus jij dacht dat de Noordpool wit was? (2)

Telkens als je aan land gaat en de wildernis ingaat, bekruipt je dit gevoel.

Voor wie de film kent.

Maar je bent al heel snel geen stoere jongen meer als je met Co aan de praat raakt.

Hier moet een stuwmeer geweest zijn. Ja, ja, we hebben toen we...

...gingen overwinteren, moesten we aan onze watervoorraad denken in de winter.

Heel de winter hadden we een ijsvoorraad van zoet water waar we schotsen uithakten.

En die smolten we in ons station.

Met bluesmuziek en een achtmillimetercamera overwinterde Co hier in 1968...

...met drie kameraden om ijsberen te tellen en te merken.

Je ging eropaf met een injectiegeweer en dan probeerde je tot twintig meter te komen...

...en dan schoot je een pijl in z'n lijf. Dan zakte die na een tijdje in elkaar.

We hebben er nooit een dood hoeven schieten.

En nu hebben we het over de zestiger jaren hé. Dat verdovingsmiddel...

...dat was een LSD-derivaat.

En dan kwam het dier na een uur of na een dag weer bij.

Sommige van die beren kwamen weer terug en dan was de vraag doen ze dat...

...voor het lokaas of om weer die LSD-behandeling te krijgen.

Uit hun onderzoek, samen met Denen, Noren, Amerikanen, Russen en Canadezen...

...op andere plekken rond de Noordpool, kwam dat er ongeveer 9000 ijsberen moesten zijn.

Dat is niet veel, maar mede dankzij Co kwam er in 1973 een jachtverbod.

Wij hebben daar echt een bijdrage aan geleverd. Ze zijn nu talrijker, want nu zijn er 30.000.

Een langer portret van Co vind je bij NOS online.

Wij moeten door, want er valt nog wat uit te leggen.

Te beginnen met dat albedo-effect. Dat heeft alles te maken met die zon.

Het zomerijs hier op de Noordpool heeft namelijk een heel belangrijke functie...

...om de kracht van die zon een beetje te temmen.

Albedo betekent letterlijk witheid...

...maar staat in deze context voor het weerkaatsingsvermogen van een object.

In dit geval dus het zomerijs op de Noordpool.

Als een soort grote witte spiegel weerkaatst het ijs het invallend zonlicht linea recta terug het heelal in.

Die warmte komt dus niet in ons klimaatsysteem terecht.

Maar als het ijs verdwijnt en daar een pikkedonker, zelfs bijna zwart...

...wateroppervlak voor in de plaats komt, wordt die warmte door het water...

...juist opgenomen.

Jij weet dit. Denk maar aan de kleding die je draagt.

Als jij in de brandende zon zit en je draagt een zwart shirt dan heb jij het een stuk warmer...

...dan wanneer je een wit shirt aanhebt. Dat is precies datzelfde albedo aan het werk.

En wat ik net al liet zien, dat ijsoppervlak wordt dus kleiner en kleiner.

Dat heeft twee belangrijke gevolgen. De eerste is verzuring van het oceaanwater.

Dit gebeurt wereldwijd als direct gevolg van de opwarming.

Wateroppervlak neemt CO2 op uit de atmosfeer.

Daardoor krijgt het water een lagere pH-waarde. Dat betekent verzuring.

Dat is funest voor schaaldieren en ook koralen. De kraamkamer voor het oceaanleven.

Zoals het Great Barrier Reef bij Australië. Ooit een kleurrijke wereld vol leven.

Nu door de verzuring op veel plekken een verbleekt koraalkerkhof.

Meer open water betekent meer verzuring.

Het verdwijnen van het ijs hier heeft dus indirect gevolgen voor dat proces daar.

Helemaal aan de andere kant van de planeet.

Dan de tweede. Een zogeheten climate feedback loop.

Dat betekent letterlijk klimaatterugkoppeling.

Nu komt 'ie. Meer opwarming zorgt voor minder ijs.

Minder ijs zorgt voor minder albedo. Minder albedo zorgt voor...

...meer opwarming, zorgt voor minder ijs.

Je snapt 'em.

Het punt is door de opwarming die wij als mensen veroorzaken, zetten wij een...

...proces in gang van verdere natuurlijke opwarming.

Daar heeft de aarde ons dan verder helemaal niet meer voor nodig.

Dat doet 'ie dan voortaan zelf wel.

Goedemorgen, goedemorgen, het is nu 7 uur.

Hoe is het buiten? Het is een beetje winderig, het is ongeveer 6 Beaufort.

Best een sterke wind, maar de voorspelling zegt dat het veel minder wordt vanochtend.

De temperatuur is best hoog, 13,3 graad.

Over een halfuur ontbijt. Vergeet niet je lunch te pakken. Goedemorgen!

Da's goed nieuws.

Voor onderzoek aan de meren landen we op het eiland Barentsøya.

Dat betekent dat wij eindelijk mee kunnen met een groep wetenschappers.

Met deze geologen bijvoorbeeld.

Ik ben fysisch geograaf, ik kijk naar klimaatverandering in het verleden...

...en de effecten daarvan op vegetatie, landschap en een beetje...

...de invloed van de mens daarop.

Ze zijn hier om een boorkern uit het meertje op te halen.

We peddelen naar de diepste plek van dat meer...

...en daar slaan we een grote pijp de modder in en dan proberen we de...

...modder in dat meertje omhoog te takelen.

Dat leest als een boek. Jaar na jaar, laagje na laagje, heb je in zo'n meer...

...misschien wel een paar duizend jaar klimaatgeschiedenis.

Los van hun vakgebied zien Wim en Willem met eigen ogen dit gebied veranderen.

Ik ben met de vorige SEES-expeditie 2015 geweest.

Toen waren we in augustus en was er meer sneeuw dan nu.

Er lag nog zee-ijs en we hebben geen zee-ijs meer gezien.

Ik kom hier eigenlijk al bijna ieder jaar sinds 2007. Dus al vijftien jaar.

Het wordt steeds groener op plekken. Hele grote veranderingen...

...in die korte tijdsperiode.

Het is veel natter en warmer. Dat zie ik direct terug.

Dat geldt niet voor de jongste poolonderzoeker van het hele stel: Cecile.

24 jaar. De enige student. - Enige student, ja. Een hele eer.

Maar je hoeft hier niet voor het eerst te zijn om klimaatverandering te zien.

Het is hier zo groen. Er liggen een paar sneeuwvlekken op de toppen, dus ik schrik...

...wel van hoe ver het eigenlijk al is, ja.

Een ooggetuige is één ding, je wil natuurlijk keiharde feiten.

Het is een bijzonder gezicht, al die wetenschappers aan het werk.

Het rubberbootje van Wim, Willem en Cecile.

En microbieel ecoloog Annelies met haar emmer, duct-tape en noedel.

Tenminste, dat is wat ik zie.

Dat noemen we een flux-kamer. Die drijft op het water en daar zitten...

...twee slangen aan en die gaan naar een meetapparaat.

En door de toename van methaan over de tijd kan ik dan berekenen...

...hoeveel methaan er uit zo'n meer komt. En omdat methaan een veel sterker...

...broeikasgas is dan CO2, is dat best nuttig om te weten.

En meten is weten.

En niet vergeten: wetenschappers zijn ook mensen.

Jij staat in je T-shirt en ik met blote armen, ik vind dat heel onwerkelijk.

Ja, het baart me wel zorgen.

Ja, ik maak me wel zorgen.

Ik heb zeker hoop, maar vind het wel lastig.

Ik ben wel bang, ja.

Ik vind het beangstigend. En ik weet niet waar het naar toegaat eerlijk gezegd.

Ja, ik vind dat moeilijk.

Dan de straalstroom, dat is een bijzonder fenomeen hoog in de atmosfeer.

Een enorme slingerende rivier van lucht.

Een keiharde wind van zo'n 400 kilometer per uur.

Door de draaiing van de aarde, razend van west naar oost.

Die ontstaat door de wrijving waar koude lucht van de polen en...

...warme lucht uit de tropen elkaar ontmoeten.

Dat gebeurt allemaal op zo'n 10 kilometer hoogte en dat is vlieghoogte.

Dat is handig voor vluchten van west naar oost.

Daardoor vlieg je bijvoorbeeld sneller van New York naar Amsterdam...

...dan andersom.

Maar die straalstroom is vooral belangrijk voor het weer.

Die luchtrivier vormt namelijk ook een soort scheidingswandje tussen...

...die warme lucht uit het zuiden en die koude lucht uit het noorden.

Zitten wij in Nederland in een hittegolf dan kun je er donder op zeggen dat die...

...straalstroom heel ver ten noorden van ons ligt.

Is het juist heel koud?

Dan ligt 'ie juist ten zuiden van ons.

Maar doordat het poolgebied hier zo snel opwarmt en het...

...temperatuurverschil tussen die koude en warme lucht steeds...

...kleiner wordt, wordt die straalstroom zwakker.

Daardoor gaat die luchtrivier nog meer kronkelen.

Beweegt dieper naar noord en zuid. En blijft langer hangen.

Dat betekent voor sommige plekken op de wereld enorme hitte en kouderecords...

...en ook veel langere hitte en koudegolven. Dat zien we nu al.

Vorig jaar was het bijvoorbeeld een ongekend barre winter in de zuidelijke...

...Amerikaanse staat Texas aan de golf van Mexico.

Maar ook was het een paar maanden later 50 graden Celsius...

...in het noordelijke Canada. Hadden ze daar nog nooit gezien.

Ook hiervoor geldt, hoe die straalstroom precies gaat reageren...

...op die opwarming hier, dat is heel lastig voorspellen.

Daar zijn wetenschappers heel voorzichtig mee.

Maar dat de opwarming van de Noordpool die straalstroom beïnvloedt...

...en ook voor weerextremen gaat zorgen, staat vast.

Weer een nieuwe dag.

We zijn al voor de tweede keer bij Isbukta, aan de oostkust van Spitsbergen...

...maar ook voor de tweede keer zitten we vol in de mist.

Geen landing dus we gaan het dek op. Next: de Golfstroom.

Officiële naam: de Atlantische Meridionale Omkerende Circulatie.

Is een mondvol. Leg ik uit.

Meridionaal betekent de richting noord/zuid. Deze enorme Atlantische Oceaanstroom...

...de sterkste zeestroom op aarde, brengt warm oceaanwater van de evenaar...

...naar de Noordpool, via de Golf van Mexico. Vandaar de naam Golfstroom.

Die toevoer van warm water is de reden dat wij in Noord- en West-Europa...

...een best wel zacht klimaat hebben. Ondanks dat we behoorlijk...

...noordelijk liggen. Dat warme oceaanwater uit de tropen komt dus hier naartoe.

Doordat er onderweg heel veel van dat water verdampt...

...wordt dat water steeds zouter.

En zout water is zwaarder dan zoet water. Dat zoute water bezwijkt...

...als het ware onder zijn eigen gewicht. Zakt naar de bodem en...

...keert via een koude onderstroom weer terug naar de evenaar.

Dat is die omkerende circulatie. Maar ook die regelmaat raakt uit balans.

Door al dat smeltende ijs hier zit er steeds meer van dat koude...

...zoete water in de oceaan. En dat heeft gevolgen voor die Golfstroom...

...die wordt daardoor namelijk zwakker.

Dat betekent mogelijk dat terwijl de rest van de wereld verder opwarmt...

...wij in West-Europa juist een kouder klimaat tegemoet gaan.

Dat beter bij onze breedtegraad past.

Maar zeker is dat niet. Er zijn ook signalen dat door die zwakkere Golfstroom...

...er bij Groenland een soort broedplaats ontstaat voor hoge drukgebieden.

Daardoor zouden we juist warmere en drogere zomers kunnen krijgen.

Je raadt het al, ook hiervoor geldt dat de precieze gevolgen heel moeilijk...

...zijn te voorspellen. Maar een ding is zeker.

Die golfstroom is superbelangrijk voor het klimaat, ook het onze.

En omdat die in contact staat met alle andere zeestromen beïnvloedt 'ie...

...indirect ook wind en temperatuur overal op aarde.

Hoe precies is anyones guess.

En dat maakt het best een beetje spannend.

Vandaag een heldere lucht, we landen in Russebukta in het zuiden van Edgeøya.

Hier gaan we mee met plasticonderzoekers.

Nathalie brengt in kaart hoeveel en wat voor soort plastic hier aanspoelt.

Zelfs op de Noordpool.

Weet je wat dit is? Een ballon.

Exact, vogels kunnen vast komen te zitten in de plastic bandjes van de ballon.

Plastic verzamelen dus. Onder toeziend oog van Hans en Frits.

De kust is veilig dus speuren in een rechte lijn en de gekste dingen vinden.

Zoals een speelgoedvliegtuigje. Een stukje van een krat.

Kijk hier staat dan nog bijvoorbeeld een stuk tekst op.

Dus we proberen ook terug te zoeken waar het dan vandaan komt.

Iets verderop bij dit meertje doet Jim onderzoek naar microplastic.

Dit is een sample dat ik net heb genomen van het meer hier achter.

Plastic materiaal dat verdwijnt niet. Het wordt eigenlijk alleen...

...maar kleiner en kleiner en kleiner. En het hoopt zich eigenlijk op in ons milieu.

We vinden deze deeltjes op de meest afgelegen plekken in de wereld...

...terwijl daar nooit mensen komen en dat baart me wel zorgen.

Maar er wordt hier ook in oplossingen gedacht. Door Janneke bijvoorbeeld.

Ik heb hier vast een bekertje dat is gemaakt van bioplastic.

Is dat net zo goed als normaal plastic?

Ja, dat is net zo goed als normaal plastic en bioplastic wordt gemaakt door bacteriën.

Dus het is helemaal organisch.

Bij dit meertje onderzoekt ze of het ook onder arctische omstandigheden...

Dus jij dacht dat de Noordpool wit was? (2) Sie dachten, der Nordpol sei weiß? (2) So you thought the North Pole was white? (2) Vous pensiez donc que le pôle Nord était blanc (2). Pensavate che il Polo Nord fosse bianco? (2) 北極は白だと思っていた?(2) А вы думали, что Северный полюс белый? (2) Kuzey Kutbu'nun beyaz olduğunu mu sanıyordunuz? (2) Отже, ви думали, що Північний полюс білий (2). 所以你认为北极是白色的? (2)

Telkens als je aan land gaat en de wildernis ingaat, bekruipt je dit gevoel. Whenever you go ashore and into the wilderness, you get... this feeling. Cada vez que desembarcas y te adentras en la naturaleza, esta sensación se apodera de ti.

Voor wie de film kent. For those who know the movie. Para los que conocen la película.

Maar je bent al heel snel geen stoere jongen meer als je met Co aan de praat raakt. But as soon as you start talking to Ko, you're really not that tough. Pero muy pronto dejas de ser un tipo duro cuando te pones a hablar con Co.

Hier moet een stuwmeer geweest zijn. Ja, ja, we hebben toen we... This is where our reservoir must have been. Yes, I'm pretty sure... Debe haber habido un embalse aquí. Sí, sí, lo hicimos cuando...

...gingen overwinteren, moesten we aan onze watervoorraad denken in de winter. ...when we were going to hibernate, we had to think about our water supply. ...iban a invernar, teníamos que pensar en nuestro suministro de agua en invierno.

Heel de winter hadden we een ijsvoorraad van zoet water waar we schotsen uithakten. All winter long we cut floes from the ice. Todo el invierno, tuvimos un suministro de hielo de agua dulce donde tallamos témpanos.

En die smolten we in ons station. And we melted them in our station.

Met bluesmuziek en een achtmillimetercamera overwinterde Co hier in 1968... With blues music and a 8mm camera Ko spent the winter here at Kapp Lee in 1968.

...met drie kameraden om ijsberen te tellen en te merken. Together with three companions he counted and marked polar bears.

Je ging eropaf met een injectiegeweer en dan probeerde je tot twintig meter te komen... With a tranquillizer gun you tried to get within twenty meters...

...en dan schoot je een pijl in z'n lijf. Dan zakte die na een tijdje in elkaar. ...and then you shot an arrow in his body. The bear would collapse after a while.

We hebben er nooit een dood hoeven schieten. We never had to kill one.

En nu hebben we het over de zestiger jaren hé. Dat verdovingsmiddel... And now we're talking about the sixties. That anesthetic...

...dat was een LSD-derivaat. ...was an LSD derivative.

En dan kwam het dier na een uur of na een dag weer bij. After a couple of hours or a day the bear would regain consciousness.

Sommige van die beren kwamen weer terug en dan was de vraag doen ze dat... Some of those bears came back and then the question was do they do that...

...voor het lokaas of om weer die LSD-behandeling te krijgen. ...for the bait or for the LSD treatment?

Uit hun onderzoek, samen met Denen, Noren, Amerikanen, Russen en Canadezen... They did their research together with Danes, Norwegians, Americans, Russians and Canadians...

...op andere plekken rond de Noordpool, kwam dat er ongeveer 9000 ijsberen moesten zijn. ...in other places around the Arctic. There appeared to be around 9000 polar bears.

Dat is niet veel, maar mede dankzij Co kwam er in 1973 een jachtverbod. That's not much, but thanks to Ko, polar bear hunting got banned in 1973.

Wij hebben daar echt een bijdrage aan geleverd. Ze zijn nu talrijker, want nu zijn er 30.000. We really contributed to that. Now there are 30,000 polar bears.

Een langer portret van Co vind je bij NOS online. You can find a full portrait of Ko at NOS.nl.

Wij moeten door, want er valt nog wat uit te leggen. We have to move on, because there's some stuff to explain left.

Te beginnen met dat albedo-effect. Dat heeft alles te maken met die zon. Starting with the albedo effect. So we have to talk about the sun.

Het zomerijs hier op de Noordpool heeft namelijk een heel belangrijke functie... The summer ice in the Arctic has a very important function...

...om de kracht van die zon een beetje te temmen. ...to tame the power of that sun a bit.

Albedo betekent letterlijk witheid... Albedo literally means whiteness...

...maar staat in deze context voor het weerkaatsingsvermogen van een object. ...but in this context it means the degree of reflectivity of an object. ...ancak bu bağlamda bir nesnenin yansıtıcılığı anlamına gelir.

In dit geval dus het zomerijs op de Noordpool. In this case, the Arctic summer ice. Yani bu durumda, Kuzey Kutbu'ndaki yaz buzu.

Als een soort grote witte spiegel weerkaatst het ijs het invallend zonlicht linea recta terug het heelal in. Like a massive white mirror the ice reflects the sunlight straight back into the universe.

Die warmte komt dus niet in ons klimaatsysteem terecht. So that heat doesn't get trapped in our climate system.

Maar als het ijs verdwijnt en daar een pikkedonker, zelfs bijna zwart... But when the ice disappears together with its whiteness...

...wateroppervlak voor in de plaats komt, wordt die warmte door het water... ...and it turns into a dark water surface, the water actually...

...juist opgenomen. ...absorbs that heat.

Jij weet dit. Denk maar aan de kleding die je draagt. You know this. Just think of the clothes you're wearing.

Als jij in de brandende zon zit en je draagt een zwart shirt dan heb jij het een stuk warmer... When you're sitting in the blazing sun wearing a black shirt, you'll be hotter...

...dan wanneer je een wit shirt aanhebt. Dat is precies datzelfde albedo aan het werk. ...than when wearing a white shirt. That's the exact same albedo at work.

En wat ik net al liet zien, dat ijsoppervlak wordt dus kleiner en kleiner. Like I just showed, the ice surface is shrinking.

Dat heeft twee belangrijke gevolgen. De eerste is verzuring van het oceaanwater. That has two important consequences. The first is ocean acidification.

Dit gebeurt wereldwijd als direct gevolg van de opwarming. This happens all over the world as a direct result of global warming.

Wateroppervlak neemt CO2 op uit de atmosfeer. Water absorbs carbon dioxide from the atmosphere.

Daardoor krijgt het water een lagere pH-waarde. Dat betekent verzuring. This gives the water a lower pH value. That means acidification.

Dat is funest voor schaaldieren en ook koralen. De kraamkamer voor het oceaanleven. That is disastrous for crustaceans and also corals reefs, ocean's life nursery.

Zoals het Great Barrier Reef bij Australië. Ooit een kleurrijke wereld vol leven. Like the Great Barrier Reef near Australia. A colorful world full of life...

Nu door de verzuring op veel plekken een verbleekt koraalkerkhof. ...but now due to the acidification in many places a faded coral graveyard.

Meer open water betekent meer verzuring. More open water means more acidification.

Het verdwijnen van het ijs hier heeft dus indirect gevolgen voor dat proces daar. The disappearance of the ice here has therefore indirect consequences for that phenomenon over there.

Helemaal aan de andere kant van de planeet. On the other side of the planet.

Dan de tweede. Een zogeheten climate feedback loop. Then the second. A so-called climate feedback loop.

Dat betekent letterlijk klimaatterugkoppeling. Which means... a feedback loop.

Nu komt 'ie. Meer opwarming zorgt voor minder ijs. Meaning... more warming causes ice to melt.

Minder ijs zorgt voor minder albedo. Minder albedo zorgt voor... Melting ice means less albedo. Less albedo means more warming.

...meer opwarming, zorgt voor minder ijs. More warming causes more ice to melt.

Je snapt 'em. And so on.

Het punt is door de opwarming die wij als mensen veroorzaken, zetten wij een... So in short, because of the warming we as humans cause...

...proces in gang van verdere natuurlijke opwarming. ...we kickstart a natural process of even more warming.

Daar heeft de aarde ons dan verder helemaal niet meer voor nodig. The Earth doesn't need us to do that anymore.

Dat doet 'ie dan voortaan zelf wel. It will take care of that itself.

Goedemorgen, goedemorgen, het is nu 7 uur.

Hoe is het buiten? Het is een beetje winderig, het is ongeveer 6 Beaufort.

Best een sterke wind, maar de voorspelling zegt dat het veel minder wordt vanochtend.

De temperatuur is best hoog, 13,3 graad.

Over een halfuur ontbijt. Vergeet niet je lunch te pakken. Goedemorgen!

Da's goed nieuws. Good news.

Voor onderzoek aan de meren landen we op het eiland Barentsøya. Some scientists want to study the lakes, so we land on the island of Barentsøya.

Dat betekent dat wij eindelijk mee kunnen met een groep wetenschappers. That means we can finally join a group of scientists.

Met deze geologen bijvoorbeeld. Like these geologists.

Ik ben fysisch geograaf, ik kijk naar klimaatverandering in het verleden... I am a physical geographer, I look at climate change in the past...

...en de effecten daarvan op vegetatie, landschap en een beetje... ...and its effects on vegetation, soil...

...de invloed van de mens daarop. ...and human influence.

Ze zijn hier om een boorkern uit het meertje op te halen. They're here to drill a soil sample from the bottom of the lake.

We peddelen naar de diepste plek van dat meer... We paddle to the deepest place of that lake...

...en daar slaan we een grote pijp de modder in en dan proberen we de... ...and there we hit a big pipe into the mud and then we try...

...modder in dat meertje omhoog te takelen. ...to hoist up mud from the bottom.

Dat leest als een boek. Jaar na jaar, laagje na laagje, heb je in zo'n meer... It reads like a book. Year after year, layer after layer, in such a lake you have...

...misschien wel een paar duizend jaar klimaatgeschiedenis. ...maybe a few thousand years of climate history.

Los van hun vakgebied zien Wim en Willem met eigen ogen dit gebied veranderen. Regardless of their field of expertise, Wim and Willem see this region tranform.

Ik ben met de vorige SEES-expeditie 2015 geweest. I joined the previous SEES expedition in 2015.

Toen waren we in augustus en was er meer sneeuw dan nu. That was August and there was more snow than we see now.

Er lag nog zee-ijs en we hebben geen zee-ijs meer gezien. There was still sea ice and we haven't seen any so far here.

Ik kom hier eigenlijk al bijna ieder jaar sinds 2007. Dus al vijftien jaar. I've been coming here every year since 2007. So already fifteen years.

Het wordt steeds groener op plekken. Hele grote veranderingen... It's getting greener in places. Very big changes...

...in die korte tijdsperiode. ...in very short time.

Het is veel natter en warmer. Dat zie ik direct terug. It is much wetter and warmer. I see that right away.

Dat geldt niet voor de jongste poolonderzoeker van het hele stel: Cecile. That does not apply to the youngest Arctic explorer of the whole bunch: Cecile.

24 jaar. De enige student. - Enige student, ja. Een hele eer. 24 years, the only student. Quite an honor.

Maar je hoeft hier niet voor het eerst te zijn om klimaatverandering te zien. But also on a first time visit you can witness climate change.

Het is hier zo groen. Er liggen een paar sneeuwvlekken op de toppen, dus ik schrik... It's so green here. There are only a few snow spots on the peaks, so it shocks me...

...wel van hoe ver het eigenlijk al is, ja. ...how far it has gotten already, yes.

Een ooggetuige is één ding, je wil natuurlijk keiharde feiten. An eyewitness is one thing, you also want scientific facts.

Het is een bijzonder gezicht, al die wetenschappers aan het werk. It's quite a special view, seeing all these scientists at work.

Het rubberbootje van Wim, Willem en Cecile. Wim, Willem and Cecile in a dinghy.

En microbieel ecoloog Annelies met haar emmer, duct-tape en noedel. And microbial ecologist Annelies with her bucket, duct tape and noodle.

Tenminste, dat is wat ik zie. At least that's what I see.

Dat noemen we een flux-kamer. Die drijft op het water en daar zitten... That's what we call a flux chamber. It floats on the water...

...twee slangen aan en die gaan naar een meetapparaat. ... and these two little tubes go to a measuring device.

En door de toename van methaan over de tijd kan ik dan berekenen... And due to the increase in methane I can calculate over time...

...hoeveel methaan er uit zo'n meer komt. En omdat methaan een veel sterker... ...how much methane comes out of such a lake. And because methane is a much stronger...

...broeikasgas is dan CO2, is dat best nuttig om te weten. ...greenhouse gas then carbon dioxide that's pretty useful to know.

En meten is weten. To measure is to know.

En niet vergeten: wetenschappers zijn ook mensen. But don't forget: scientists are people too.

Jij staat in je T-shirt en ik met blote armen, ik vind dat heel onwerkelijk. You're just wearing a shirt and I stand here with bare arms, I find that very unreal.

Ja, het baart me wel zorgen. Yes, it does worry me.

Ja, ik maak me wel zorgen. Yes, I'm concerned.

Ik heb zeker hoop, maar vind het wel lastig. I certainly have hope, but it's difficult.

Ik ben wel bang, ja. I'm scared, yes.

Ik vind het beangstigend. En ik weet niet waar het naar toegaat eerlijk gezegd. It's frightening. And I don't know where it's heading to be honest.

Ja, ik vind dat moeilijk. Yes, I struggle with that.

Dan de straalstroom, dat is een bijzonder fenomeen hoog in de atmosfeer. Next: the jet stream, a particular phenomenon high up in the atmosphere.

Een enorme slingerende rivier van lucht. A massive meandering 'air river'.

Een keiharde wind van zo'n 400 kilometer per uur. A strong wind raging with 400 kilometers per hour.

Door de draaiing van de aarde, razend van west naar oost. Because of the rotation of the earth, it goes from west to east.

Die ontstaat door de wrijving waar koude lucht van de polen en... It is caused by the friction that originates where cold air...

...warme lucht uit de tropen elkaar ontmoeten. ...from the poles and hot tropical air from the equator meet.

Dat gebeurt allemaal op zo'n 10 kilometer hoogte en dat is vlieghoogte. This all happens at about 10 kilometers altitude, an aircraft's altitude.

Dat is handig voor vluchten van west naar oost. This is useful for flights from West to East.

Daardoor vlieg je bijvoorbeeld sneller van New York naar Amsterdam... This makes you fly faster from New York to Amsterdam...

...dan andersom. ...then the other way around.

Maar die straalstroom is vooral belangrijk voor het weer. But the jet stream is especially important for the weather.

Die luchtrivier vormt namelijk ook een soort scheidingswandje tussen... The jet stream forms sort of a dividing wall between...

...die warme lucht uit het zuiden en die koude lucht uit het noorden. ...warm air from the south and cold air from the north.

Zitten wij in Nederland in een hittegolf dan kun je er donder op zeggen dat die... When there's a heat wave in the Netherlands, you can be sure that...

...straalstroom heel ver ten noorden van ons ligt. ...the jet stream is very far north from us.

Is het juist heel koud? Is it really cold?

Dan ligt 'ie juist ten zuiden van ons. Then it's in the South.

Maar doordat het poolgebied hier zo snel opwarmt en het... But because the polar region here is heating up so quickly...

...temperatuurverschil tussen die koude en warme lucht steeds... ...and the temperature difference between the cold and warm air...

...kleiner wordt, wordt die straalstroom zwakker. ...gets smaller, the jet stream becomes weaker.

Daardoor gaat die luchtrivier nog meer kronkelen. The jet stream will meander more...

Beweegt dieper naar noord en zuid. En blijft langer hangen. ...it moves deeper North and South. And it will stay in the same place longer.

Dat betekent voor sommige plekken op de wereld enorme hitte en kouderecords... That means for some places in the world huge heat and cold records...

...en ook veel langere hitte en koudegolven. Dat zien we nu al. ...and also much longer heat and cold waves. We're witnessing this already.

Vorig jaar was het bijvoorbeeld een ongekend barre winter in de zuidelijke... Last year, for example, it was an unprecedented harsh winter in the southern...

...Amerikaanse staat Texas aan de golf van Mexico. ...US state of Texas, right at the Gulf of Mexico.

Maar ook was het een paar maanden later 50 graden Celsius... Only a few months later a temperature of 50 degrees Celsius...

...in het noordelijke Canada. Hadden ze daar nog nooit gezien. ...hit Canada way up north. They never saw anything like it.

Ook hiervoor geldt, hoe die straalstroom precies gaat reageren... The same thing applies here, how exactly the jet stream will respond...

...op die opwarming hier, dat is heel lastig voorspellen. ...to the Arctic warming is very difficult to predict.

Daar zijn wetenschappers heel voorzichtig mee. Scientists tend to be very cautious with such predictions.

Maar dat de opwarming van de Noordpool die straalstroom beïnvloedt... But the Arctic warming will cause more weather extremes.

...en ook voor weerextremen gaat zorgen, staat vast. No doubt about that.

Weer een nieuwe dag. A brand new day.

We zijn al voor de tweede keer bij Isbukta, aan de oostkust van Spitsbergen... We are at Isbukta for the second time, on the east coast of Spitsbergen...

...maar ook voor de tweede keer zitten we vol in de mist. ...but again we're surrounded by a thick fog.

Geen landing dus we gaan het dek op. Next: de Golfstroom. No landing, so we go on deck. Next: the Gulf Stream.

Officiële naam: de Atlantische Meridionale Omkerende Circulatie. Official name: the Atlantic Meridional Overturning Circulation.

Is een mondvol. Leg ik uit. Let me explain.

Meridionaal betekent de richting noord/zuid. Deze enorme Atlantische Oceaanstroom... Meridional means the direction North-South. This huge Atlantic Ocean current...

...de sterkste zeestroom op aarde, brengt warm oceaanwater van de evenaar... ...is the strongest ocean current on earth and brings warm ocean water from the equator...

...naar de Noordpool, via de Golf van Mexico. Vandaar de naam Golfstroom. ...to the Arctic, through the Gulf of Mexico. Hence the name Gulf Stream.

Die toevoer van warm water is de reden dat wij in Noord- en West-Europa... The supply of hot water is the reason Northern and Western Europe...

...een best wel zacht klimaat hebben. Ondanks dat we behoorlijk... ...have rather mild climates. Despite their latitudes.

...noordelijk liggen. Dat warme oceaanwater uit de tropen komt dus hier naartoe. So that warm tropical ocean water travels all the way here.

Doordat er onderweg heel veel van dat water verdampt... Because a lot of the water evaporates on the way...

...wordt dat water steeds zouter. ...that water gets saltier.

En zout water is zwaarder dan zoet water. Dat zoute water bezwijkt... Saline water weighs more then fresh water.

...als het ware onder zijn eigen gewicht. Zakt naar de bodem en... So the saline water starts sinking...

...keert via een koude onderstroom weer terug naar de evenaar. ...and moves in a cold undercurrent back to the equator.

Dat is die omkerende circulatie. Maar ook die regelmaat raakt uit balans. That's the Overturning Circulation. The AMOC also gets out of balance.

Door al dat smeltende ijs hier zit er steeds meer van dat koude... Because of all that melting ice here, more and more of that cold...

...zoete water in de oceaan. En dat heeft gevolgen voor die Golfstroom... ...fresh water goes into the ocean. That has consequences for the Gulf Stream.

...die wordt daardoor namelijk zwakker. It becomes weaker as a result.

Dat betekent mogelijk dat terwijl de rest van de wereld verder opwarmt... This could mean that - while the the rest of the world continues to warm...

...wij in West-Europa juist een kouder klimaat tegemoet gaan. ...Western Europe will actually be met with a colder climate in the future...

Dat beter bij onze breedtegraad past. ...that better suits our latitude.

Maar zeker is dat niet. Er zijn ook signalen dat door die zwakkere Golfstroom... But there are also signs that that a weaker Gulf Stream...

...er bij Groenland een soort broedplaats ontstaat voor hoge drukgebieden. ...causes more high pressure areas around Greenland.

Daardoor zouden we juist warmere en drogere zomers kunnen krijgen. That would make our summers warmer and drier.

Je raadt het al, ook hiervoor geldt dat de precieze gevolgen heel moeilijk... You guessed it, the same thing again applies also to the Gulf Stream.

...zijn te voorspellen. Maar een ding is zeker. The exact consequences are very hard to predict. But one thing is certain.

Die golfstroom is superbelangrijk voor het klimaat, ook het onze. The Gulf Stream is essential to the climate, especially ours.

En omdat die in contact staat met alle andere zeestromen beïnvloedt 'ie... And because it is in contact with all other ocean currents...

...indirect ook wind en temperatuur overal op aarde. ...it indirectly affects the weather in many more places in the world.

Hoe precies is anyones guess. How exactly is anyone's guess.

En dat maakt het best een beetje spannend. So yeah, that makes it a bit minacious.

Vandaag een heldere lucht, we landen in Russebukta in het zuiden van Edgeøya. There's a clear sky today so we can land in Russebukta, in southern Edgeøya.

Hier gaan we mee met plasticonderzoekers. Here we join some scientists studying plastics.

Nathalie brengt in kaart hoeveel en wat voor soort plastic hier aanspoelt. Nathalie tries to monitor how much plastic and what kinds wash up here.

Zelfs op de Noordpool. Even in the Arctic.

Weet je wat dit is? Een ballon.

Exact, vogels kunnen vast komen te zitten in de plastic bandjes van de ballon. Exactly, birds can get stuck in the plastic straps of the balloon.

Plastic verzamelen dus. Onder toeziend oog van Hans en Frits. So we look for plastic. Hans and Frits are on the lookout.

De kust is veilig dus speuren in een rechte lijn en de gekste dingen vinden. It's safe, so we line up and find the weirdest things.

Zoals een speelgoedvliegtuigje. Een stukje van een krat. Like a toy airplane. A piece of a crate.

Kijk hier staat dan nog bijvoorbeeld een stuk tekst op. Look, there are some words here.

Dus we proberen ook terug te zoeken waar het dan vandaan komt. So we also try to find out where it comes from.

Iets verderop bij dit meertje doet Jim onderzoek naar microplastic. A little further at this lake Jim is doing research on microplastics.

Dit is een sample dat ik net heb genomen van het meer hier achter. This is a sample I just took from the lake behind me.

Plastic materiaal dat verdwijnt niet. Het wordt eigenlijk alleen... Plastic matter does not disappear.

...maar kleiner en kleiner en kleiner. En het hoopt zich eigenlijk op in ons milieu. It just gets smaller and smaller. And it accumulates in our environment.

We vinden deze deeltjes op de meest afgelegen plekken in de wereld... We find these particles at the most remote places in the world...

...terwijl daar nooit mensen komen en dat baart me wel zorgen. ...while people never come there and that worries me.

Maar er wordt hier ook in oplossingen gedacht. Door Janneke bijvoorbeeld. What about any solutions? Well, Janneke might have one.

Ik heb hier vast een bekertje dat is gemaakt van bioplastic. I'm holding a cup here made of bioplastics.

Is dat net zo goed als normaal plastic? Is that just as useful as a normal plastic cup?

Ja, dat is net zo goed als normaal plastic en bioplastic wordt gemaakt door bacteriën. Yes it is, and this bioplastic is produced by bacteria.

Dus het is helemaal organisch. So it's all organic.

Bij dit meertje onderzoekt ze of het ook onder arctische omstandigheden... At this lake she is investigating whether it's also biodegradable...